4-يىللىق 2-قىسىم(ئىلىم-پەن)تەييارلىقى(12سائەتلىك)

قىشلاق

دەرس تېمىسى :   1.توك ۋە تۇرمۇشىمىز
ئوقۇتۇش نىشانى :  توكنىڭ تۇرمۇشمىزدىكى رولىنى چۇشنىۋىلىش ،ئائىلە ئىلىكىتر سايمانلىرىنى بىختەر ئىشلىتىشنى ئۆگۈنىۋىلىش.
/ h/ K" ]( A5 T- Y2 h% t; @ئەمەلىي مساللارنى چۈشەندۇرۇش ۋە بىر نەچچە خىل ئىلىكتر ئۈسكۈنلىرىنى كۆرستىش ئارقىلىق ئۆتۈلىدۇ.
ئوقۇتۇش جەريانى:   بۇ سائەتلىك دەرستە ئائىلىدە ئوقۇغۇچلارنىڭ كەچتە نىمە ئىش قىلدىغانلىقىنى سوراش ئارقىلىق يېڭى دەرسكە باشلاپ كىرمەن. ئوقۇغۇچىلار بەس-بەستە تىلۋۇزۇر كۆرىدىغانلىقىنى ئىيتىدۇ. ئۇندقتا تىلۋۇزۇر كۆرۋاتقاندا تۇيۇقسز توك كەتسە قانداق بولدىغانلىقىنى سورايمەن.
; c* m. i2 z3 x( h& c0 h1 Y* Oئوقۇغۇچىلار ئۆزىنىڭ كۆرگەنلىرىنى ۋە ھىس قىلغانلىرىنى ئىيتىدۇ.
+ d7 i$ c" q5 K- Oدىمەك توك بىلەن بىزنىڭ تۇرمۇشمىزدا ناھىيتى مۇناسۋەتلىك ئائىللىدە تىلۋۇزۇردىن باشقا يەنە تولاتقۇ،لامپۇچكا قولچىراغ تىلغۇن. شامالدۇرغۇچ قاتارلىق تۇرغۇن ئىلىكتىر ئۇسكۈنلىرى بار. ئۇنداقتا قولىچىراغ، سائەت قاتارلىقلارنى توك ئادەمنى سوقمايدۇ. بىراق لامپۇچكا،تىلۋۇزۇر قاتارلىقلارغا كىرگەن توكلار ئادەم سوقىدۇ.
" F  c7 M( }' P% Y& q, K9 xئوقۇغۇچىلار ئۆز-ئارا مۇلاھىزە يۈرگۈزدۇ. ۋە كۆز قاراشلىرىنى ئوتتۇرىغا قويدۇ. ئوقۇغۇچىلار كۆز قاراشلىرىنى ئوتتۇرغا قويغاندىن كىيىن چۈشەندۇرۇش ئېلىپ بارىمەن. ئادەتتە ئىلىكىتر ئىستانسلىرىدىن چىققان ۋە ئىلىكىتىر سىمى ئارقىلىق ئائىللەرگە يەتكۈزلىدىغان توك 220لۇق ئۆزگىرىشچان توك ھىساپلىنىدۇ. بۇنداق توك بىلەن ئۇچراشقاندا توك سۇقىۋىتىش ھەتتا ئادەمنى ئۆلتۇرۇپ قويۇش خەۋپى بار. بىراق رادىئۇ ئىلىكترۇنلۇق سانائەتلەردىكى توكنى توتقاندا ئادەمنى توك سۇقمايدۇ.
ئۇندقتا باتارىيدىكى توك بىلەن ئائىللەرگە يەتكۈزۇلدىغان توك ئارسىدا قانداق پەرىق بار.
, }; `: I/ Q1 Q! I5 u- w; Kئوقۇغۇچىلار مۇلاھىزە قىلىش بىلەن بىرگە باتاريىنى كۆزتىدۇ. دىمەك باتاريىنى كۆزەتسەك باتارىيە ئۈستىدە 1.5دىگەن خەتنى كۆرىمىز. بۇنڭدىن شۇنى چۈشنىۋىلىشقا بولدۇكى بۇ توكنىڭ بىسمى ناھايتى تۆۋەن شۇڭا ئادەمنى بۇنداق باتارىيە ئىشلىتىلگەن ئۇسكۈنلەردىكى توك سۇقمايدۇ.
باتارىيگە ئوخشاش تۆۋەن بىسمدىكى توك خەۋپى يوق توك ئائىللەرگە ئوخشاش سوقۇش ئىھتىماللىقى بار توك خەۋپى بار توك دەپ ئاتلىدۇ.
ئادەتتە V 36تىن تۆۋەن بولغان توك ئادەمنى سوقمايدۇ. بىراق V 36تىن يۇقىرى بولغان توك ئادەمنى سوقۇپ زەخمىلەندۇردۇ. يۇقىرى بىسملىق توك بار جايلاردا تىگىشىپ قالغاندىمۇ مەلۇم ئارلىقتىن توك سوقۇپ ئادەمنى ئۆلتۇرۇپ قويشى مۇمكىن.
ئائىللەردە توكنى بىخەتەر ئىشلتىش ئۈچۈن خەۋپى بار تولارغا بىۋاستە ياكى ۋاستىلىك تىگىشپ قىلىشتىن ساقلنىش ھۆل قول بىلەن ئىلىكتىر ئۈسكنلىرىغا ئىشلەتمەسلىك يۇقىرى بىسملىق توك بار، ئورۇنغا يىقىنلاشماسلىق لازىم
" |; R, e, z' G) jدەرستىن كېيىنكى تەسىرات:     
+ W& @3 \  ~, M% E2 M
; g. E' O& A, p+ m/ T, a8 o# |2 K* Jدەرس تېمىسى:   2.كىچىك لامپۇچكام ياندى
7 E/ q( D" `2 k* N6 X# n) Mئوقۇتۇش نىشانى :  لامپۇچكىنىڭ قايىسى قىسملاردىن تۇزۇلىدىغانلىقىنى چۈشنۋىلىش.
باتاريىنى لامپۇچكىغا قانداق ئۇلاشنى چۈشنىۋلىش
" i& |4 X7 V# D# Y5 E! Q! Yمۇھىم نوختا:   لامپۇچكىنىڭ قانداق ئۇلنىدىغانلقىنى چۈشنىش
7 f' n- |1 J' {2 D/ Z; x5 ~: sتوكنىڭ ئىقىش يۆلنىشنى چۈشنىش، تەجىرىبە ئارقىلىق ھەل قىلىنىدۇ.
ئوقۇتۇش ئۇسۇلى ۋە ئوقۇتۇش ۋاستىللىرى: تەجىرىبە مۇھاكىمە،يتەكلەش ئۇسۇلى، ئوقۇتۇش ۋاستىللىرى لامپۇچكا باتارىيە ۋاستىللىرى ئۆتكۈزگۈچ سىم.
2 o+ b. O. p3 V+ ?5 ~+ Vئوقۇتۇش جەريانى:    بۇ سائەتلىك دەرستە ئوقۇغۇچىلاردىن لامپۇچكىنىڭ نىمە ئارقىلىق ياندىغانلىقىنى سورايمەن.
9 r3 h! C6 o+ r/ W0 _2 y- }8 Rئوقۇغۇچىلارنى لامپۇچكىنى كۆزتىشكە ئۇرۇنلاشتۇرۇپ لامپۇچكىنىڭ قايسى قىسملاردىن تۇزۇلىدىغانلىقىنى تىپىپ چىقىشقا ئۇرۇنلاشتۇرىمەن.
0 H1 ~6 q8 H4 h% s9 ^: o7 y% K  ^  cلامپۇچكا: ئۇلنىش نوختىسى مىتال تىرەك لامپۇچكا ئەينەك كۆپۈكچىسى، قاتارلىق قىسملاردىن تۈزۈلىدۇ.
# d' z* W7 T6 Y( ~; Lباتارىينىڭ كىچىك مىتال بار قىسمى مۈسبەت قوتۇبى بولىدۇ. توكنىڭ ئىقىش يۆلنىشى مۇسبەتتىن مەنپى قوتۇپقا قارىتا بولىدۇ.
. |+ t% }* @3 u4 T' l9 M! vبىز ئادەتتە مۈسبەت قوتۇپىنى + بەلگىسى، مەنپى قوتۇپىنى – بەلگىسى بىلەن ئىپادىلەيمىز.
ئوقۇغۇچىلارنى بىر تال سىم بىر تال باتارىيە ۋە بىر تال لامپۇچكىدىن پايدىلنىپ لامپۇچكىدىن پايدىلنىپ لامپۇچكىنى ياندۇرۇشقا بولدىغان بولمايدىغانلىقىنى لاھىيە تۈزۈشكە ئورۇنلاشتۇرىمەن.
  S& V# |3 s5 N: {9 Lتاپشۇرۇق:  
دەرستىن كېيىنكى قايتا ئويلىنىش:

دەرس تېمىسى:    2. كىچىك لامپۇچكام يانىدى.
" {# ?, k# x; W) e+ a( v
دەرس تىپى:    تەجىرىبە دەرس
ئوقۇتۇش نىشانى:  ئوقۇغۇچىلارنىڭ لامپۇچكىنى ياندۇرۇش ئۇسۇلىنى ئىگەللەشتىن كۈندىلىك تۇرمۇش بىلەن توكنىڭ مۇناسۋىتى بارلىقىنى ۋە كۈندۇلۇك تۇرمۇشتىكى توكنىڭ رولنى ھىس قىلدۇرۇش ئوقۇغۇچىلارغا توك ئىشلەشكەندە بىخەتەرلىككە دىققەت قىلىش كىرەك ئىكەنلىكىنى ھىس قىلدۇرۇش.
ئۆگۈنىش ھالەت تەھىللى: تەجىرىبە يىتەكلەش ئۇسۇلى، ھەمكارلىشپ ئۆگىنىش.
; ^2 y/ W* L# @" f( _# C2 k8 ?ۋەزىپە ئانالىز تەھىللى: موھىم قىيىن نوقتىلار: لامپۇچكىنى توغرا ئۇلاش ئۇسۇلىنى ئىگەللەش يىتەكلەش تەجىرىبە ئىشلەش ئارقىلىق ھەل قىلنىدۇ.
ئوقۇتۇش جەريانى :   بۇ سائەتلىك دەرستە ئوقۇغۇچلارنى گۈرۈپلارغا ئايرىپ تەجىرىبە ئىشلەشكە ئورۇنلاشتۇرىمەن.
- L, E& w" S/ x: Lئوقۇغۇچلارغا باتارىيە ۋە لامپۇچكا ئۆتكۈزگۈچ بىسم قاتارلىقلاردىن تارقىتىپ بىرىپ قانداق لامپۇچكىنى ياندۇرغىلى بولدىغانلىقىنى سورايمەن.
ئوقۇغۇچىلارنى لامپۇچكىنى ياندۇرشنىڭ قانچە خىل ئۇسۇلى بارلىقىنى ۋە ئۇلارنى ئۆزى ئۇيلغان قورۇلما بويىچە ئۇلاپ بىقىشقا ئۇرۇنلاشتۇرۇپ كۆز-قاراشلىرىنىڭ توغرا ياكى خاتا ئىكەنلىكىنى ئىسپاتلاشقا ئورۇنلاشتۇرىمەن. ئوقۇغۇچىلار ھەر خىل ئۇلاش ئۇسۇللارغا قوللىشىپ ئۇلاش ئارقىلىق لامپۇچكىنى توغرا ئۇلمغاندا لامپۇچكا يانمايدىغانلىقى ئەگەر باتارىيىنىڭ ئىككى ئۇچىغا توك سىمى بىۋاستە ئۇلانسا قىسقا تۇتشىپ قالدىغانلىقى باتارىيە بىلەن لامپۇچكا ئۇلانمايدىغانلىقى باتارىيىنىڭ تىزلا كاردىن چىقىدىغانلىقىنى چۈشەندۇرىمەن.
ئاخىرىدا ئائىلەردىكى توك سىمى V220 بولۇپ بۇنداق ئەھۋالىدا خاتا ئۇلانسا ئۈسكۈنلەرنىڭ بۇزۇلۇپ كىتىدىغنالىقى ھەتتا قىسقا تۇتشىپ ئوت ئاپىتى يۈز بىرىدىغانلىقىنى چۈشەندۇرۇش ئارقىلىق باشقا ئورۇنلاردا تو بىلەن قالايمىقان ھەپىلەشمەلىك توغىرىسدا تەربىيە بىرىمەن.
. F+ s9 O+ J" n# Rبىر تال باتارىيىنىڭ بىسمى 1.5  بولۇپ  بۇنداق ئەھۋالىدا خاتا ئۇلانسا پەقەت باتارىيە بۇزۇلۇپ لامپۇچكا يانمايدۇ. V1.5  بىخەتەر ئىلىكتىر بىسمى دائىرسدە بولۇپ V 30تىن يۇقىرى ئىلىكىتر بىسمى بىخەتەرلىك بولۇپ بۇنداق توك بىلەن تىگىشىپ قالغاندا توك سوقۇش ھادىسى يۇز بىردىغانلىقىنى چۈشەندۇرىمەن.
تاپشۇرۇق:  
5 M3 o4 c& d, Y0 i5 \1 hدەرستىن كىيىنكى تەسرات:

6 Z8 L: N( U. Jدەرس تېمىسى :       3. تىخمۇ كۆپ لامپۇچكىلارنى ياندۇرۇش  
4 Q5 R" g/ a* t. ]+ D0 v( ]* O% rئوقۇتۇش نىشانى:  ئاددى ئىلىكىتر زەنجىرى سىستىمىسى سىزالايدىغان بولۇش. لامپۇچكىلارنى ئۇلاشنىڭ ئاددى ئۇسۇللارنى ئىگەللەش. توك بىلەن تۇرمۇشىمىزنىڭ مۇناسۋەتلىك ئىكەنلىكىنى چۈشنىش.
ئۆگۈنۈش ھالەت تەھىللى:   ئوقۇغۇچىلار بىر لامپۇچكىنى باتارىيە ئارقىلىق ياندۇرۇشنى ئۆگەنگەن بولسمۇ ئىككى ئۈچ دانە لامپۇچكىنى قانداق ياندۇرۇش بىلمەيدۇ. شۇڭا ئوقۇغۇچىلارغا بىر نەچچە لامپۇچكىنى قانداق ياندۇرۇشنى ئىگەللەشكە يىتەكلەش.
ۋەزىپە ئانالىز تەھىللى: ئاددى ئىلىكىتر زەنجىرى سىتمىسى سىزلايدىغان بولۇش ۋە لامپۇچىكىلارنى ئۇلاشنىڭ ئاددى ئۇسۇللىرىنى ئىگەللەش. تەجىرىبگە يىتەكلەش ئارقىلىق ئوقۇغۇچىلارنى يىتەكلەپ ھەر خىل ئۇلاشنىڭ ئۇسۇللىرىنى چۈشەندۇرۇش.
; r& o/ h; d& M1 B2 p+ y ئوقۇتۇش جەريانى:  بۇ سائەتلىك دەستە ئوقۇغۇچىلارنى ئالدى بىلەن ئىلىكىتىر زەنجىرىنى سىزشىقا ئورۇنلاشتۇرۇىمەن.
4 b9 B; W$ [5 Z  q/ `; hئوقۇغۇچىلار ئۆزىنىڭ لاھىيسىنى سىزىپ چىقىدۇ. ئابدىن ئوقۇغۇچىلارغا كىچىك لامپۇچكا كىچىك پاتىرۇم، باتارىيە قاتارلىقلاردىن بىردىن تاقتىلىپ ئۇلارنى ئۇلارنى قانداق ئۇلاشنى مۇلاھىزە قىلىشقا ئورۇنلاشتۇرىمەن. ئوقۇغۇچىلار كىچىك لامپۇچكا، كىچىك پاترۇن، باتارىيە ۋە ئۈچ تال سىمدىن پايدىنلىپ قانداق ئۇلغاندا لامپۇچكا نۇرمال پايدىغانلىقىنى تىپىپ چىقىدۇ.
ئوقۇغۇچىلارغا بىر دانە لامپۇچكا ۋە يەنە بىر تال سىمنى قوشۇپ بىرىپ، قانداق ئۇلايدىغانلىقىنى ئۇلاش سىمىنى سزىشقا ئورۇنلاشتۇرىمەن.
7 j3 k$ E+ c7 @1 i. l2 pئاخىرىدا ئوقۇغۇچىلاردىن تېخىمۇ كۆپ لامپۇچىكلارنى ئۇلىغلى بولدىغان بولمايدىغانلىقىنى سورايمەن. ئوقۇچىلار ئۆزىنىڭ چەشەنچىسىنى ئوتتۇرىغا قويدۇ.
ئوقۇغۇچىلار گۈرۈپللار بويىچە تەجىرىبگە ئورۇنلاشتۇرۇلىدى.
ھەر قايسى گۈرۈپلارغا كىچىك لامپۇچكا كىچىك پاتىرۇن، باتارىيە قىسقۇچ ۋە باتارىيە قاتارلىقلاردىن بىردىن ھەمدە 3 خىل سىم تاقىتىپ بىرىپ قانداق ئۇلاش كىرەكلىكىنى مۇلاھىزە قىلىپ توغرا ئۇلاش ئۇسۇلىنى تىپپ چىقىدۇ.
, H% Y" J( O( {9 Lيۇقارقى نەسلەردىن پايدىلنىپ تەجىرىبىنى ئىشلەپ بولغاندىن كىيىن ئىككى دانە لامپۇچكا ئىككى دانە پاتىرۇن، باتارىيە قسىقۇچ بىر تالىدىن باتارىيە ۋە تۆت سىم تاقىتىپ بىرىپ ئۇلارنى قانداق ئۇلاش كىرەكلىكىنى سورايمەن. ۋە ئۇلارنى ئۇلاردىن پايدىلنىپ لامپۇچكىلارنى ياندۇرۇشقا ئورۇنلاشتۇرىمەن. ئوقۇغۇچىلار تەجىرىبە ئارقىلىق لامپۇچكلارنى ئۇلاشنىڭ ئۇسۇللىرىنى چۈشنىۋالىدۇ.
لامپۇچكىلارنى ئۇلاشتا كۆپىرەك قوللندىغان ئۇسۇل ئارقىمۇ –ئارقا ۋە يانداش ئۇلاش ئۇسۇلىدىن ئىبارەت. ئىككى خىل ئۇسۇل بار.
, E  [; A1 `! Z1 ~9 H/ `
تاپشۇرۇق:
6 V6 a6 u0 D" F1 s- _; M% ]3 sدەرستىن كىينكى ئويلنش:
0 B3 ^; r, {. y' {. X  E: C
دەرس تېمىسى:    4.ئىلكتر زەنجىرىدىن كاشلا چىقتى
دەرس تپى:   نەزىيە ئوقۇم دەرس
ئوقۇتۇش نىشانى:   ئلكتىر زەنجىرنىڭ يانماسلىقىدىى ئاساسلق سەۋەپلەرنى بىلىش. توك .ئىشلەتكەندە بىخەتەرلىككە دىققەت قىلىش كىرەكلىكىنى بىلدۇرۇش.
+ C# s1 G& s1 `6 g/ B% kئۆگۈنۈش ھالەت تەھللى:   ئوقۇغۇچىلارغا ئىلكىتىر زەنجىرىدىن كاشلا چىقىشنىڭ چۈشەندۇرۇشتە ئىلگىرىكى نۇرمال ئىشلىگەن ئۇسكنلەرنىڭ توك يولدا ئۇزۇلۇش يۇز بەرسە نۇرمال خىزمەت قىلالايدىغانلىقىنى ئەمەلى مىسال ۋە كۆرسەتمىلەر ئارقىلىق چۈشەندۇرۇلىدۇ.
2 U4 c2 v0 n* b5 g8 d' F1 x0 D5 u4 Pۋەزىپە ئانالىز تەھللى:   لامپۇچكا قاتارلىق ئۇسكۈنلەرنىڭ نۇرمال خىزمەت قىلالايدىغانلىقىنى ئىلكتر زەنجىرىدىن كاشلا چىققانلىقىنى بولدىغانلىقى دەرسنىڭ مۇھىم قىيىن نوختىلار بولۇپ ئەمىللى مىسال ئارقىلىق چۈشەندۇرۇلىدۇ.
ئوقۇتۇش پائالىيەت لاھىيەسى:   توك ئادەەتتە باتارىينىڭ بىر ئۈچىدىن چىقىپ لامپۇچكا ئارقىلىق باتارىيىنىڭ يەنە بىر ئۇچىغا ئىقىپ بىرىش ئارقىلق بىر مۇكەممەل ئايلانما يولىنى شەكىلەندۇرۇدۇ. شۇنىڭ بىلەن لامپۇچكا يانىدۇ.
ناۋادا لامپۇچكا يانمىسا لامپۇچكىدىن توك ئۆتمىگەنلىكىنى چۈشەندۇرۇدۇ.
0 B4 m5 Q9 P& k# X; F% Gئىلكىتر زەنجىرىنىڭ قايىسى قىسمىدىن كاشلا چىقسا توك ئۇزۇلۇپ قىلىپ لامپۇچكا يانىمايدۇ.
ئوقۇغۇچىلار ئۇيلنىش مۇلاھىدە يۇرگۈزىدۇ.
0 _" J+ s8 c/ `  qلامپۇچكىنىڭ يانماسلىقىنى كەلتۇرۇپ چىقرىدىغان ھەر خىل سەۋەپلەرنى رەتلەپ چىقىشقا ئۇرۇنلاشتۇرىمەن. ئوقۇغۇچىلار كۆز قاراشلىرىنى ئوتتۇرىغا قويدۇ. ئىلكتر زەنجىرى دىگىنىمىز باتارىيە،توك سىمى ۋە لامپۇچكىدىن تۈزۈلگەن توك ئىقىمنىڭ ئايلانما يولى.
, Q% H4 G; ~$ k9 `2 m2 h) j; Pلامپۇچكىنىڭ يانماسلىقىنى كەلتۇرۇپ چىقرىدىغان سەۋەپلەر لامپۇچكىنىڭ بۇزۇقلىقى،پاترۇننىڭ تىگىنى ياخشى بولماسلىقى توك سىمىنىڭ ئۆزۇكلىكى قاتارلىقلار.
/ O& W: B& C+ V* O9 U" ?ئىلكىتىر زەنجىرىنى تەكشۇرۇش ئەسۋابىنى ياساشتا پاتۇرۇننىڭ بىر تال سىمىنىڭ ئۈچىنى چىقىرىۋىلىپ ئۇنىڭغايەنە بىر تال توك سىمىنى ئۇلساقلا ئىلكىتىر زەنجىرى پۇتىدۇ.
ئىككى تال توك ىسمىنىڭ ئۈچىنى تەككۇزۇسەكلا لامپۇچكا يانىدۇ ئەگەر لامپۇچكا يانمىسا توك سىمى ئۈزۈك بولىدۇ.
بىراق بۇ ئىلكىتىر زەنجىرىنى تەكشۇرۇش ئەسۋابى بىلەن ئائىللەردىكى 2200 لۇق ئىلكىتىر سايمانلىرىنى تەكشۇرۇشكە بولمايدۇ.

تاپشۇرۇق:  
8 Q. I, t5 I: q* ]0 G1 d+ hدەرستىن كىيىنكى ئۇيلنىش:

+ Z# u/ G' b1 W7 s6 |& ]$ A1 Xدەرس تىمىسى:       5. ئۆتكۈزگۈچ ۋە ئىزولياتۇر
; U' ?6 w6 F0 E7 B7 }" ?& W
دەرس تىپى:    تەجىرىبە دەرس
- u. @% p) T# T; ?6 i5 ~& I1 m" iئوقۇتۇش نىشانى:   ئىزولياتۇر ۋە ئۆتكۈزگۈچ ماددىلارنىڭ پەرقنى بىلش توكتىن بىخەتەر پايدىلنىپ بىلملىرى ئىگەللەش.
ئۆگۈنۈش ھالەت تەھللى: ئوقۇغۇچىلار توكتىن پايدىلنىپ كۈندىلۇك تۇرمۇش ۋە ئىشلەپچىقىرشتا نۇرغۇن ئىشلارنى قلغىلى بولدىغانلىقى بىلگەن بولسمۇ ئەمما ئۆتكۈزگۈچ ۋە ئىزولياتۇردىن پايدىلنىپ توكتىن بىخەتەر پايدىلانغىلى بولدىغانلىقى توغىرىسدىكى بىلملىرى يىتەرلىك ئەمەس شۇڭا بىر قىسم كۆرسەتمىلىك تەجىرىبلەر ئارقىلىق بۇ جەھەتتىكى سەۋيىسنى يۇقىرى كۆتىرش.
ۋەزىپە ئانالىز تەھللى:   توكتىن بىخەتەر پايدىلنىپ تۈرلۈك توك سوقۇشنىڭ ئالدىنى ئېلىش. مۇھىم نوختا ئۆتكۈزگۈچ بىلەن ئىزولياتۇرنىڭ پەرقىنى بىلش.
( d: [2 E9 z) o5 W% Rقىيىن نوختا:   ئۆتكۈزگۈچ ۋە ئىزولياتۇرىنى مۇۋاپىق دەرجىدە ماسلاشتۇرۇپ ئىشىلەتكەندە توكتىن بىخەتەر پايدىلانغلى چۈشنىش تۈرلۈك توك ئىشلەتكۈچى ئەسۋابلارنى چۈشەندۇرۇش ئارقىلىق ھەل قىلىنىدۇ.
ئوقۇتۇش ۋاستىلىرى:   تومۇر سىم مىس، قەغەز ئۆچۈرگۈچ، ياغاچ قاتارلىقلار.
ئوقۇتۇش پائالىيەت جەريانى:   بۇ سائەتلىك دەرستە ئوقۇغۇچىلاردىن نىمە ئۈچۈن توك سىمىنىڭ سرىنى سۇلياۋ .ئىچى مىس سىم ئىكەنلىكىنى بۇنىڭ قانداق پايدىسى بارلىقىنى سوراش ئارقىلىق يېڭى دەرسكە باشلاپ كىرىمەن. بىز توك سىمىنىڭ سىرىنى سولياۋ ئىچى بولسا بىر تال مىس سىم ئىكەنلىكىنى شۇنىڭىدەك مىس سىمىنىڭ توك ئۆتكۈزدىغانلىقىنى سىرتىدىكى سۇلياۋنىڭ توك ئۆتكۈزمەيدىغانلقنى بايقىدۇق.
بىز مىس سىمغا ئوخشاش توك ئۆتكۈزدىغان ماددىلارنى ئۆتكۈزگۈچ دەپ ئاتايمىز.
+ \: K2 @( T4 D% |: {9 {- Hسىرتىدىكى سۇلياۋغا ئوخشاش توك ئۆتكۈزمەيدىغان ماددىلارنى سۇلياۋ ئىزولياتۇر دەپ ئاتايىمىز.
, Z5 U1 a  I9 I4 _4 G. y4 uئوقۇغۇچىلارنى ئەتىراپىدىكى جىسملارنىڭ قايسلىرى ئىزولياتۇر قايسلىرى ئۆتكۈزگۈچ ئىكەنلىكىنى ھۆكۈم قىلىشقا ئورۇنلاشتۇرىمەن. ئوقۇغۇچىلارنى ئەتراپىدىكى جىسملارنىڭ توك ئۆتكۈزدىغان ياكى ئۆتكۈزمەيدىغانلىقنى تەكشۇرۇپ ئەسلىدىكى قارشى بىلەن ئوخشاش ياكى ئەمەسلىكىنى كۈزتىشكە ئۇرۇنلاشتۇرىمەن. ئوقۇغۇچىلار ئۆتكۈزگۈچ بىلەن ئىزولياتۇرلارغا ئايرىپ چىقىدۇ. ئوقۇغۇچىلاردىن ئىزولياتۇر ۋە ئۆتكۈزگۈچلەرنى قايسى ئىشلار ئىشلەيدىغانلىقىنى سورايمەن.
ئوقۇغۇچىلار ئۆزىنىڭ قاراشلىرى ئوتتۇرىغا قويدۇ. ئۆتكۈزگۈچلەر ۋە ئىزولياتۇرلاردىن مۇۋاپىق پايدىلنىپ توكنىڭ كىشلەر خالمايدىغان جايلارغا توسۇمىز. ئۆتكۈزگۈچلەر ئارقىلىق ئىھتىياچىلىق ئورۇنلارغا ئاپىرىمىز.
تاپشۇرۇق:   
3 _; h3 r' c8 F/ mدەرستىن كىيىنكى ئۇيلنىش:

دەرس تېمىسى:    5. ئۆتكۈزگۈچ ۋە ئىزولياتۇر
; M2 v0 _4 O8 Aدەرس تىپى:   ئوقۇم مۇھاكىمە دەرس
ئوقۇتۇش نىشانى:  
) A; y3 ~) a' {0 v0 @+ L3 k! Z, x* g ئۆتكۈزگۈچ ۋە ئىزولياتۇرلارنىڭ پەرقنى چۈشنىش ئۆتكۈزگۈچ ۋە ئىزولياتۇرلاردىن مۇۋاپىق پايدىلنىش ئارقىىق توكتىن بىخەتەر پايدىلىندىغانلىقىنى چۈشنش.
5 h! x, w- U. O2 L. Hئوقۇغۇچىلاردا توكتىن بىخەتەر پايدلنىپ توك ئىلتىش ئىقتىدارنى يىتىلدۇرۇش.
ئۆگۈنۈش ھالەت تەھللى:
بۇ سائەتلىك دەرس ئارقىلىق توكتىن بىخەتەر پايدىلنىشقا ئىزولياتۇردىن پايدىلشش كىرەكلىكىنى توك يەتكۈزۈشتە ئۆتكۈزگۈچتىن پايدىلندىغالىقىنى چۈشەندۇرۇش ئارقىلىق ھەر ئىككى بىخەتەر توك ئىشلتىشتە ناھايتى موھىم ئىكەنلىكىنى ئەمەلىي مىساللار ئارقىلىق چۈشەندۇرمەن،
ۋەزىپە ئانالىز تەھللى:
بۇ سائەتلىك دەرس ئارقىلىق  ئوقۇغۇچلارنى توكتىن بىخەتەر پايدىلنش ھەر خىل توك سوقۇشنىڭ ئالدىنى ئىلش توغىرىسدا  بىلملەرگەئىگە قىلىش.
& c- w0 P) v2 C, _# _  O0 y" Kمۇھىم نوقتا:  ئۆتكۈزگۈچ بىلەن ئىزولياتۇرنىڭ رولىنى بىلىش
قىيىن نوقتا:  ئۆتكۈزگۈچ بىلەن ئىزولياتۇردىن پايدىلنىپ بىخەتەر توك ئىشلەتكىلى بولدىغانلىقىنى چۈشنىش.
ئوقۇتۇش ۋاستىللىرى: ئۆتكۈزگۈچ سىم، ئەتىرگە قاتارلىقلار
( u, H% a9 i" g+ ]ئوقۇتۇش پائالىيەت جەريانى:
بۇ سائەتلىك دەرستە ئوقۇغۇچىلاردىن ئۆتكۈزگۈچ ۋە ئىزولياتۇرلارنىڭ ئەڭ مۇھىم پەرقى سوراپ يېڭى دەرسكە باشلاپ كىرىمەن.
ئۆتكۈزگۈچ بىلەن ئىزولياتۇرنىڭ كەڭ موھىم پەرقى ئۆتكۈزگۈچ توكنى ياخىشى ئۆتكۈزىدۇ. ئىزولياتۇر توكنى ياخشى ئۆتكۈزمەيدۇ.
بۇ خىل پەرقتىن پايدىلنىپ ئۇلاردىن قانداق پايدىلانسا بولدىغانلىقىنى سورايمەن.
6 T' K( v- B5 `; U* oئوقۇغۇچىلار كۆز قاراشلىرىنى ئوتتۇرغا قويدۇ.
بىز ئۆتكۈزگۈچ بىلەن ئىزولياتۇر ئوخشاش بولمىغان ئالاھدىلىكىدىن پايدىلنىپ ئۆتكۈزگۈچ ئارقىلىق توكنى ئىھتياجىلىق ئورۇنلارغا يەتكۈزىمىز ئىزولياتۇر ئارقىلىق بىر قىسىم ئورۇنلارغا بىرشنى تۇسۇپ توك سوقۇش خەۋپىنىڭ ۋە توك ھادسلىرىنىڭ ئالدىنى ئالىمىز.
ئاخىرىدا ئوقۇغۇچىلارغا توكتىن بىخەتەر پايدىلنىشتا ھۆل قول بىلەن توك ئىشلەتكۈچى ئەسۋاپلارنى ئىشلەتمەسلىك ئۆزچات قاتارلىقلار قولنى ئۇزاتماسلىق توغىرىسدا تەربىيە بىرىمەن.
2 T) H, ]/ D! x4 v9 E% O. u0 S6 uتاپشۇرۇق:  
دەرستىن كېيىنكى ئويلىنىش:
& i8 B7 V6 P6 z  `/ i
! g/ ]5 w$ w( L, jدەرس تىمىسى :   6.كىچىك ۋىكليۇچاتىل ياساپ باقايلى

1 {, A! K0 {' F1 v/ R" I( b2 rدەرس تىپى:   نەزرىيە ئۇقۇم دەرس
ئوقۇتۇش نىشانى:
9 S9 Y3 Y: U3 D9 F+ F0 p$ U9 ?: E  ۋىكليۇچاتىل توكنى قانداق كونترول قىلدىغانلىقى چۈشنىش ئوقۇغۇچىلارنىڭ ئەمەلى مەشغۇلات ۋە تەپەككۇر ئىقتىدارىنى يۇقىرى كۆتىرىش.
: a- i; w, H/ Z4 o1 `توكنى بىخەتەر ئىشلتىش توغىرىسدا تەربىيگە ئىگە قىلىش.
ئۆگۈنۈش ھالەت تەھللى:
ئوقۇغۇچىلار توكنىڭ ئۆتكۈزگۈچ ئارقىلىق يەتكۈزلدىغانلىقىنى چۈشەندىمۇ، بىراق توكنى قانداق كۈنترول قىلىش قانداق ئۈزۈش ۋە ئۇلاشنى ۋىكليۇچاتىلنىڭ قانداق ياسىلدىغانلىقىنى ئېنىق بىلمەيدۇ. بۇ سائەتتە ئوقۇچىلارغا تۇرمۇشتىكى بەزى بىر قسىم ۋىكليۇچاتىلنىڭ ئۈسكىلنىلىرىنى كۆزتىش ئارقىلىق ۋىكليۇچاتىلنىڭ توكنى قانداق كوتىرول قىلىندىغانلىقىنى چۈشەندۇرۇلىدۇ.
7 ^2 k7 G$ @* ^/ R
8 b' }$ y5 Y8 h: A6 _4 Gۋەزىپە ئانالىز تەھللى:
4 t: c( E' ?& X) u& w. xبۇ سائەتلىك دەرس ئارقىلىق ئوقۇغۇچىلارنى ۋىكليۇچاتىلدىن پايدىلنىپ توكنى كونترول قىلىشقا بولدىغانلىقىنى بىلدۇرۇش مۇھىم نوقتا: ۋىكليۇچاتىلنىڭ خىزمەت پىرىنسپىنى چۈشنىش كۆرسەتملىك قوراللاردىن پايدىلنىپ چۈشەندۇرۇش ئارقىلىق ھەل قىلنىدۇ.
ئوقۇتۇش ۋاستىللىرى: قولچىراغ، لامپۇچكا، ۋىكليۇچاتىل.

ئوقۇتۇش پائالىيەت جەريانى:
" a5 }  A. c5 t9 C- Uبۇ سائەتلىك دەستە ئالدى بىلەن ئوقۇغۇچىلردىن ئالدىنقى سائەتلىك دەرستىكى ئۆتكۈزگۈچ ۋە ئىزۇلياتۇر توغرىسىدىكى سۇئاللارنى سوراش ئارقىلىق تەكرالاش ئېلىپ بىرىلىدۇ.
ئوقۇغۇچىلاردىن بىز كۈندىلۇك تۇرمۇشتا ئىشلەپقىرىشتا توكنى ئۇزۇپ ئۇلاش ئۈچۈن نىمىدىن پايدىلنىمىز. ئۇلارنىمۇ ئادەتتكى بىز تەجىرىبە ئىشلگەن چاغدىكىگە ئوخشاش قول بىلەن بىۋاستە تۇتساق بولامدۇ.
4 t/ P# \. F' b' ?( X8 }  P& @ۋىكليۇچاتىل يەنى(ئۇز-چات) ئىشلىتىمىز.ئۇز-چاتتىن پايدىلانغاندا ھەم بىخەتەر ھەم قولايلىق بولىدۇ. ئوقۇغۇچىلارغا قول چىراغنىڭ يىنىپ ئۆچۈشنى كونترول قىلىدىغانلىقى چۈشەندۇرۇلىدۇ. ۋىكليۇچاتىل توك يولىىدا توكنىڭ ئوتۇشى ۋە ئۇرۇشنى كونترول قىلىدىغان ئۈسكۈنە بولۇپ، ۋىكليۇچاتىل ئىچىدىكى ئۆتكۈزگۈچ ماددىلار تۇتۇشقاندا توك ئۆتۈپ توك ئىشلەتكۈچى نۇرمال خىزمەت قىلىدۇ. ئۆتكۈزگۈچ جىسم ئاجىرىلىپ ئىلىكتىر زەنجىرى ئۈزۈك ھالەتكە كەلگەندە توك ئىشلەتكۈچى ئۈسكنە خىزمەتتىن توختايدۇ. ئوقۇغۇچىلارغا ۋىكليۇچاتىل كۆرستىپ چۈشەندۇرلىدۇ. ۋىكليۇچادىل ئۆتكۈزگۈچى جىسملار بىلەن ئىزۇلياتۇر جىسملار مۇۋاپىق دەرجىدە بىرلەشتۇرۇش ئارقىلىق ياسىلىدۇ. ئادەتتە ئادەملەر تىگىشدىغان قسىملىرى ئىزۇلياتۇردىن ياسىلىپ توك سۇقۇشنىڭ ئالدى ئىلىنىدۇ. ئىلىكىتر زەنجىرىنى ئۆلايدىغان قسىمى ئۆتكۈزگۈچ ماددىلاردىن ياسىلىپ توك ئوتۇشنى ۋە ئۇزتۇشنى كونترول قىلىش ئارقىلىق خىزمەت قىلىدۇ. شۇنىڭغا دىققەت قىلىش كىرەككى ۋىكليۇچاتىل ياسغاندا چوقۇم ئۆتكۈزگۈچ ۋە ئىزۇلياتۇردىن مۇۋاپىق پايدىلنىش لازىم، پەقەت ئىزۇلياتۇر جىسملارغا ئىشلەتكەندە توكنى ئۇزۇش ئۇلاش مەخستىگە يەتكىلى بولمايدۇ. پەقەتر ئۆتكۈزگۈچ جىسملارغا ئىشلەتكەندە توكنى ئۇزۇپ ئۇلىغىلى بولمايلا قالماستىن توك سوقۇش خەۋىپى  كىلىپ چىقىدۇ.
تاپشۇرۇق:
  h$ r9 Q0 D% }9 n; `# K" Yدەرستىن كىينكى ئۇيلنىش:

5 y, M% q9 t. A( Z( M! Dدەرس تىمىسى:    7. قۇتنىڭ ئىچى قانداق ئۇلانغان
: y" T4 f3 f  ]; H8 v( `دەرس تىپى :   مۇلاھىزە دەرس
ئوقۇتۇش نىشانى:
ئۇزۇك زەنجىردە لامپۇچكا يانمايدىغانلىقى ئەگەر مەلۈم ئۈسۇل ئارقىلىق زەنجىرنى ئۇلغاندا لامپۇچكا يۇرۇيدىغانلىقى بۇنىڭدىن پايدىلنىپ قوشنىڭ ئىچى قانداق ھالەتتە بولدىغانلىقىنى تاپقىلى بولدىغانلقنى چۈشەندۇرۇش.
ئوقۇغۇچىلار تەپەككۇر قىلىش ئىقتىدار يۇقىرى كۆتىرىش ئوقۇغۇچىلارنى تۈكنى بىخەتەر ئىشلتىش توغىرىسدا بىلىمىگە ئىگە قىلىش.
3 i5 |8 q0 X1 D# Pئۆگۈنۈش ھالەت تەھىللى:
بۇ سائەتلىك دەرس ئارقىلىق ئوقۇغۇچىلارنىڭ ئۈزۈك يولنىڭ قانداق بولدىغانلىقى لامپۇچكىنىڭ يۇرۇشقا ئاساسەن توك يولنىڭ ئۈزۈك ياكى ئۆتۈشمە زەنجىر ئىكەنلكىگە ھۆكۈم قىلىشقا لامپۇچكىنىڭ يۇرۇش ئەھۋالىغا ئاساسەن ھۆكۈم قىلىدىغانلىقىمىزنى كۆرسەتمىلىك قوراللاردىن پايدىلنىپ چۈشەندۇرۇش ئېلىپ بىرىلىدۇ.
بۇسائەتلىك دەرس ئارقىلىق ئوقۇغۇچىلار ئۈزۈك زەنجىردە لامپۇچكا نۇرمال يۇرمايدىغنالىقىنى ھىس قىلىدۇرۇشقا مۇھىم نوقتا ئۈزۈك زەنجىردە لامپۇچكا يۇرمايدىغانلىقىنى چۈشنىش قىيىن ئۈزۈك زەنجىرگە ھۆكۈم قىلىش.
3 ^  N8 u; D+ d3 n" Bئوقۇتۇش پائالىيەت جەريانى:
( b: ~" S# R( W3 lبۇ سائەتلىك دەرستە ئالدى بىلەن ئوقۇغۇچىلارنى بىر نەچچە تال رەڭگى ئوخشاش بولمىغان سىملارنى تۇتۇپ تۇرۇپ ئۇلارنىڭ ئىككى ئۈچىنى تىپشقا ئورۇنلاشتۇرىمەن. ئاندىن رەڭگى ئوخشاش بولغان سىملارنى تۇتۇپ تۇرغاندا قانداق قىلىپ تاپقىلى بولدىغانلىقىنى سورايمەن.
ئوقۇغۇچىلار بۇ تۇغىرىسدا مۇلاھىزە يۈرگۈزىدۇ. ئوخشاش رەڭلىڭك سىملارنىڭ ئىككى ئۈچىنى تىپشقا سىمىنىڭ بىر ئۈچىغا ئىلىكىتر زەنجىرنىڭ بىر ئۈچىنى ئۇلاپ يەنە بىر ئۇچىغا زەنجىرنىڭ يەن بىر سىمى ئۇلاش ئارقىلىق قايسى سىمغا ئۇلغاندا ئۆز-ئارا توك ئۆتۇپ لامپۇچكا يانسا نۇرمال خىزمەت قىلالسا بۇ ئىككى ئۈچى بىرتال سىمىنىڭ بولدىغانلىقى يەنى ئۆتۈشمە زەنجىر ھاسىل قىلىدىغانلىقىنى چۈشەندۇرۇىمەن. ئوقۇغۇچىلاردىن يۇقارلاردىن پايدىلنىپ قانداق تەسىر بولدىغانلىقىنى سورايمەن.
ئوقۇغۇچىلار ئۆزىنىڭ قاراشلىرىنى ئوتتۇرغا قويدۇ.
يۇقارقى پىرىنسپلاردىن پايدىلنىپ ئىلكىتر زەنجىر ئويۇنچۇق تاختىسى ياساشقا بولىدۇ. بۇنڭىدا سۇئالغا توك سىمىنىڭ بىر ئۈچنى يەنە بىر ئۈچى توغرا جاۋاپقا ئۇلانغاندا لامپۇچكا يانىدۇ. بولمىسا يانمايدۇ.
ئوقۇغۇچىلار ئەستايدىل ئاڭلايدۇ. ئۇنداقتا ئۈزۈك زەنجىر قانداق بولىدۇ. ئوقۇغۇچىلار جاۋاپ بىرىدۇ. ئلكىتىر زەنجىرىدە توك ئۆتەۋاتقان سىمىنىڭ مەلۈم ئۇرنىدا ئۇزۇلۈش يۈز بەرسە ياكى ئۇلانمىسا بۇ چاغدا نۇرمال ئۆتەلمەيدۇ. بۇنداق زەنجىر ئۈزۈك زەنجىر دەپ ئاتىلىدۇ .
3 O* A3 u  i. qتاپشۇرۇق:
) S5 M1 u# q. N2 a( s2 xدەرستىن كىينكى ئۇيلنىش:

! Y. }% u( [! Bدەرس تىمىسى:    8. نىمىنى تاللىدۇق
  i7 G# X$ ~# y- P9 m. {دەرس تىپى:   كۆرسەتمىلىك تەجىرىبە دەرس
ئوقۇتۇش نىشانى:
5 T. H3 G/ p. p0 r' t- j ئارقىمۇ-ئارقا ۋە يانداش ئۇلانغان ئىلىكىترى زەنجىرىنى بىلىش. ئىككى خىل ئۇلاش ئۇسۇلىنىڭ ئالاھىدىكىنى چۈشنىش.
ئۆگۈنۈش ھالەت تەھىللى:
4 r& s  e( O6 g8 w9 ~& Z# kبۇ سائەتلىك دەرس ئارقىلىق دەرس ئارقىلىق ئوقۇغۇچىلار ئىلگىرى ئۆگەنگەن ئىلىكىتر زەنجىرى توغرىسدىكى بىلملىرىنىمۇ چوڭقۇرلاشتۇرۇپ ئارقىمۇ-ئارقا ئۇلانغان زەنجىر بىلەن يانداش ئۇلانغا زەنجىرنىڭ ئالاھىدىلىكى كۆتسەتمىلىك قوراللاردىن پايدىلنىپ چۈشەندۇرۇدۇ.
ۋەزىپە ئانالىز تەھىللى:
9 x! J6 _9 T9 e, A ئوقۇغۇچىلار ئاقىمۇ-ئارقا ئۇلانغان زەنجىر بىلەن يانداش ئۇلانغان زەنجىرنىڭ پەرقى چۈشەندۇرۇش ئارقىلىق ئۇلارنىڭ ئالاھىدىلىكى ۋە يىتەرسىزلىكىنى بىلدۇرۇش مۇھىم نوختا ئىككى خىل ئۇلاش ئۇسۇللىرى قىيىن: ئىككى خىل ئۇلاش ئۇسۇلىنىڭ ئالاھىدىكى ۋە يىتەرسزىلكىنى چۈشنىش.
ئوقۇتۇش ۋاستىللىرى:     لامپۇچكا، سىم ،باتارىيە
ئوقۇتۇش جەريانى:
0 h/ X4 i- u% P! ^) _" O; |  Iبۇ سائەتلىك دەرستە ئالدى بىلەن ئىككى تال باتارىيە ئارقىلىق بىر دانە لامپۇچكىنى ياندۇرۇشقا بولدىغان بولمايدىغانلىقى قانداق چىتىش ئۇسۇللىرى بارلىقىنى سورايمەن.
( J  E. V+ w3 eئوقۇغۇچىلار ئۆزىنىڭ قاراشلىرىنى ئوتتۇرىغا قويدۇ. بىر باتارىيە ئارقىلىق ئىككى دانە لامپۇچكىنى ياندۇرۇشقا قانچە خىل ئۇسۇل بارلىقىنى سورايمەن.
. k. ]* N7 U6 O* ?2 ~" T) |ئوقۇغۇچىلار ئۇيلنىپ جاۋاپ بىرىدۇ.
& \+ w3 {5 S3 U# f* b; A' Iباتارىيە ۋە لامپۇچكىلارنى ئۇلاشنىڭ ئىككى ئوسۇل بار بولۇپ بىر ئارقىمۇ ئارقا ئۇلاش يەنە بىرى يانداش ئۇلاش.
بىرباتاريىنىڭ ئىلىكىتىر بىسمى 1.5 ئىككى دانە  باتارىي ىنى ئۇلغاندا ئارقىمۇ-ئارقا ئۇلانسا 3 بولۇپ ناھايتى يۇرۇق يۇرۇيدۇ. يانداش ئۇلانغاندا يەنلا 1.5 بولىدۇ لامپۇچكا ئانچە يۇرۇق يانمايدۇ. ئىككى باتارىيىنى ئىككى خىل ئۇسۇلدا ئۇلاپ يۇرۇش ئەھۋالىنى كۆزتىمىز.
لامپۇچكىلارغا ئارقىمۇ-ئارقا ۋە يانداش ئۇلغاندا قانداق بولدىغانلىقىنى كۆرسىتىلىدۇ. ئىككى لامپۇچكا ئارقىمۇ-ئارقا ئۇلانسا خىزە يۇرۇيدۇ. بىراق ئىككى لامپۇچكا يانداش ئۇلانسا يۇرۇق  يۇرۇيدۇ. دىمەك ئارقىمۇ-ئارقا ئۇلانغان باتارىيىنىڭ ئىلىكىترى بىسىمى باتاريىنىڭ سانىغا ئەگىشىپ ئۆزگىرىدۇ يانداش ئۇلانسا بىسمى ئۆزگەرمەيدۇ.
لامپۇچكىلار يانداش ئۇلانسا ھەر بىر ئۇلانسا ھەر بىر لامپۇچكىدىكى ئىلىكىتر بىسىمى تەڭ بولىدۇ.ئارقىمۇ-ئارقا ئۇلانسا ھەر بىر لامپۇچكىدىكى ئىلىكىتر بىسمى ئومۇمى ئىلىكىتر بىسمىدىن كىچىك بولىدۇ.
ئاخىرىدا ئوقۇغۇچىلاردىن ئائىلىدىكى ئىلىكىتر زەنجىرى قانداق ئۇلانغانلىقىنى سورايمەن. ھەمدە ئوقۇغۇچىلارنى ئۆي سىزىپ توك يولنى سىزىپ لامپۇچكا ۋاىكليۇچاتىل قاتارلىقلارنى ئۇلاشقا يتەكلەيمەن.
  U& b( G9 P8 p" B: Gتاپشۇرۇق:
دەرس كىينكى ئۇيلنىش:

دەرس تىمىسى:      1.قىچا چىچەكلىدى
  p( _7 a$ {! R" dدەرس تىپى:   كۆزتىش ئۇقۇم دەرس
ئوقۇتۇش نىشانى: قىچا اچىچكىنىڭ ئاساسلىق قسىملىرىنى چۈشنىش قىچا چىچىكىنىڭ باشقا چچەكلەرگە قارغاندا ئوخشمايدىغان پەرقلىرنى چۈشنىش.
ئۆسۈملۇكلەرنى ئاسراپ مۇھيىتىنى قوغداش تەربىيسى ئېلىپ بىلىدۇ
: Y' x; O8 M7 M- M3 g4 wۋەزىپە ئانالىز تەھللى:
ئوقۇغۇچىلار قىچا چىچەكللىرىنى كۆرگەن بولسمۇ ئۇنىڭ قايىسى قسىملاردىن تۈزۈلدىغانلىقىنى بىلمەيدۇ. بۇ سائەتلىك دەرستە ئوقۇغۇچىلارغا يىتەكلەش ئارقىلىق قىچا چىچىكىلىرىنى كۆزىتىپ  قايسى قىسملاردىن تۈزۈلىدىغانلىقى چۈشەندۇرۇلىدۇ.
ۋەزىپە ۋە ئانالىز تەھللى: ئوقۇغۇچىلار قىچا چىچىكىنىڭ تۈزۈلىشى ۋە چىچىكىنىڭ رولىنى چۈشنش مۇھىم نوقتا: قىچا چىچىكىنىڭ تۈزۈلىشنى بېلىش. قىيىن نوقتا قىچا چىچىكىنىڭ نىمە رولى بارلىقىى چۈشنش.
2 S3 E. E1 W1 Q: I' @* b% Dئوقۇتۇش پائالىيەت جەريانى:
6 `1 `/ O" p' t! s) D بۇ سائەتلىك دەرستە ئوقۇغۇچىلارغا قىچا چىچىىنىڭ رەسملىرىنى كۆزتىشكە يىتەكلەپ قىچا چىچىكىنىڭ قايسى قسىملاردىن تۈزۈلىدىغانلقنى سورايمەن.
- f: s" T5 h  [7 Nئوقۇغۇچلار كۆتىپ جاۋاپ بىرىدۇ.
7 g: L* Q2 K5 ]6 y4 Zقىچا چىچىكىنىڭ گۈل كاسا ياپراچسى گۈل بەرگى ياپراقچىسى ئاتلىق ئانىلىق قاتارلىقلاردىن تۈزۈلىدۇ.
7 c5 r/ L5 M' ~& C+ S  Hئوقۇغۇچىلارنى قىچا چىچىكىنى ئەستايدىل يەنە بىر قسىم كۈزتىشكە ئورۇنلاشتۇرىمەن.
ئوقۇغۇچىلار كۆزتىش ئېلىپ باردۇ.
قىچا كىرس گۈللۈكلەر ئائىلىسكە تەۋە بولۇپ كىرست گۈللۈكلەر ئائىسلىدىكى كۈللەردە 4 تال گۈل بەرگى بولىدۇ.
/ G7 s# ]9 m. a5 i. `8 vئوقۇغۇچىلارنى قىچا چىچىكىنىڭ رەڭگىنى پۇرقىنى كۆتىشكە ئورۇنلاشتۇرىمەن. قىچا كىچىكى سىرىق رەڭلىك بولۇپ پۇراقلىق كىلىدۇ. ئانلىق بىلەن ئاتىلىقىنىڭ نىمە رولى بار؟
ئوقۇغۇچىلار جاۋاپ بىرىدۇ.
قىچا چىچىكىنىڭ ئاتلىق ئوتتۇردا بولۇپ ئۈستىدرەك بولىدۇ، ئانلىق ئاستىراق بوليپ ئاتلىقتىكى چاڭلار ئانلىققا چۈشكەندە ئاندىن مىۋە بولىدۇ. ئەگەر ئانلىق بىلەن ئاتلىق بىرلەشمىسە قىچا چىچىكى بولغان بىلەنمۇ مىۋىسى بولمايدۇ.
- q3 j) s& i, x! t2 G" eئاخىرىدا ئوقۇغۇچلار قىچا بىلەن باشقا چىچەكلەرنى سلشتۇرۇپ بىقشىقا ئورۇنلاشتۇرىمەن. ھەمدە قىچا چىچىكىدە بولدىغان ئۆزگىرىشلەرنى پەرەز قىلىپ سىزىپ بىقىشقا ئورۇنلاشتۇرىمەن.
* S  t; E, B5 R0 {2 Y7 @+ N
7 ^+ Z6 n6 p4 |( E* {$ ?تاپشۇرۇق:  

ەرس كىينكى ئويلنىش:
$ ^9 Q% u1 p2 |- L$ \( ?+ E9 d
دەرس تمىسى:       2.خىلمۇ-خىل گۈللەر
دەرس تىپى:   كۆزتىش مۇلاھىزە دەرسى
ئوقۇتۇش نىشانى:
خىل گۈللەرنى كۆزتىپ مۇھاكىمە مۇكەممەل گۈل ۋە مۇكەممەل بولمىغان گۈللەرنى پەرىقلەندۇرۇش.ھەر خىل گۈللەرنىڭ پەرقى ئوخشاشلىقلىرى تىپىپ چىقىپ چۈشنش. گۈل –گىياھلارنى ئاسراش تەبىئەتنى قۈغداش كىرەكلىكىنى چۈشەندۇرۇش.
ئۆگۈنۈش ھالەت تەھىللى:
9 J/ `% y1 {: ^$ F( v ئوقۇغۇچىلار قىچا چىچىكىنى كۆزتىپ قىچا چىچىكىنىڭ تۈزۈلىشى چۈشەنگەن بولسمۇ بىراق باشقا گۈللەر بىلەن بولغان پەرقى ۋە مۇكەممەل گۈل قانداق بولدىغانلىقىى ئىش بىلمەيدۇ. شۇڭا چۈشەندۇرۇش كۆزتىش مۇلاھىزە قىلىش ئارلىق تۇغىرسدا چۈشەنچىگە ئىگە قىلىنىدۇ.
/ C8 B7 \: k! e+ ^ۋەزىپە ئانالىز تەھىللى:
ھەر خىل گۈللەرنىڭ پەرقى ۋە ئوخشاشلىقلارنى تىپىپ چۈشنش ئارقلىق گۈ للەرنىڭ پەرقى بولدىغانلىقىنى ھىس قىلىش مۇھىم نوقتا ۋە قىيىن نوقتا مۇكەممەل گۈل ۋە مۇكەممەل بولمغان گۈللەرنىڭ پەرقىنى بىلش؛
ئوقۇتۇش پائالىيەت جەريانى:
$ h: x- N5 J! `' m" @! jبۇ سائەتلىك دەرستە ئوقۇغۇچىلار ئوخشاش بولمىغان گۈللەرنى كۆزتىپ ئۇلار ئوتتۇرسدا قانداق پەرىق ۋە ئوخشاشلىقلار بارلقىنى چۈشنىشكە يىتەكلەيمەن. ئوقۇغۇچلار كۆزتىپ كەلگەنلىرى بويىچە ئۆزنىڭ چۈشەنچىسىنى ئوتتۇرىغا قويدۇ.
2 j, ]) z* n5 @( f& z& M" n$ q+ vگۈللەرنىڭ تۇرى كۆپ خىل بولۇپ بىر-بىرىگە ئوخشايدىغان ۋە ئوخشمايدىغان جايلىرى بولدۇ. مەسلەن گۈللەرنىڭ بەرگى ياپراقچىللرىنڭ رەڭگى چوڭ كىچىكلىكى ئوخشاش ئەمەس پەزى گۈللەر ئاق بەزىسى سىرىق بەزىلىرى قىزىل ھەتتا يەنە پەزىلىرى قارا رەڭلىك بولىدۇ. بىراق مۇتلەق كۆپ ساندىكى گۈللەر گۈل كاسسا ياپراقچىسى گۈل بەرگى ياپراقچىس ئانلىق ۋە ئاتلىقتىن تۈزۈلىدۇ.
7 q% I! \3 {  |; d: B8 `8 Vيۇقارقى تۆت قىسمى تولۇق بولغان گۈللەر مۇكەممەل گۈل دەپ ئاتىلىدۇ.
مەسلەن قىچىنىڭ چىچىكى مۇكەممەل گۈل ھىساپلىندۇ. يۇقارقى ئىيتىلغان 4 قسىمى تۈلۈق بولمىغان گۈللەر مۇكەممەل بولمىغان گۈل دەپ ئاتلىدۇ. بەزى گۈللەرنىڭ پەقەت ئاتلىقى بولۇپ ئانلىقى بولمايدۇ يەنە بەزى گۈللەرنىڭ ئانلىقى بولىدۇ بىراق ئاتلىقى بولمايدۇ.بۇ خىل گۈللەر ئاتلىق گۈل ۋە ئانلىق گۈل دەپ ئاتىلىدۇ. ھەم ئاتلىقى ھەم ئانلىقى بار بولغان گۈللەر قوش جنسلىق گۈل دەپ ئاتىلىدۇ.
3 _; j8 `7 H( ^2 a2 g1 }مەسلەن كاۋىنىڭ گۈل بىر جنسلىق گۈل بولۇپ بەزى چىچەكلەردە ئانلىق يەنە بەزى چىچەكلەردە ئانلىق بولىدۇ.
قىچا چىچىكى ھەم ئانلىق ھەم ئاتلىق بولغان قوش جىنسلىق گۈلىدۇ.
( M$ W2 v9 B4 v: R" X8 M: f  r& z( {ئاخىردا ئوقۇغۇچىلار گۈل چىچەك ئۆسۇملۇكلەرنى ئاسراش ئۇلارنىڭ زەخمىلەندۇرمەسلىك توغىرىسدا تەربىيە ئېلىپ بىرلىدۇ.
! K1 Q) ?8 r6 F8 j  v5 L# t* iتاپشۇرۇق:
1 i/ Z0 T: U7 L5 K
دەرستتىن كىيىنكى ئۇيلنىش:
. ^) _" h6 \2 R$ p

تۇرك

بۇ بەك ياخشى ماتىرىيال ئىكەن .سىلىگە كۆ پ رەخمەت.داۋاملىق يوللاپ تۇرۇڭلار.

مۇرادىل

كۆپ رەھمەت دوستۇم،مۇشۇنداق ماتىريالىڭىز بولسا بىزدىن ئايىماڭ!

ئابلىمىت

ئەجىرىڭىزگە كۆپ رەخمەت، داۋامىنى  كۈتىمەن .

nigar305

ياخشى ماتىريال يوللاپسىز ،ماڭا زۈرۈر لازىم ئىدى، چۈشۈرىۋالدىم.
رەخمەت سىزگە.{:5_168:}

火心0995

رەھمەت سىزگە بەك جاپا تارتىپسىز بىز سىزنىڭ بۇ ئەجرىڭىزدىن مۇنداقلا پايدىلنىشقا خىجىل بولۋاتىمىز؟

nureli010

رەھمەت سىزگە داۋامىغا تەشنامىز !

قوشماق

قولىڭىزغا دەرت بەرمىسۇن، يارايسىز

ajilinor

كۆ پ رەخمەت.داۋاملىق يوللاپ تۇرۇڭلار

شىكار

رەخمەت .كۆپ جاپالارنى چىكىپسىز ؟