كۈلۋىلىڭ قەشقەرلكنىڭ پاراڭلرى

131TANHA

باشقا شەھەرلىك بىرسى قەشقەرنىڭ گىلەم بازىرىنى ئارىلاپ قاپتۇ. ئۇ بىرگىلەمنى كۆرۈپ ئۇنىڭ زاۋۇت گىلىمى ياكى قولدا توقۇلغان گىلەم ئىكەنلىگىنىسورىماقچى بولۇپ دەپتۇ:
- بۇ تۇقىغان گىلەممۇ يا …
- ياق، قۇيغان گىلەم. دىگىدەك تۇمشۇقىنى ئۆرۈپ.
  c# c& \, ?9 w& E3 @ ئۇ ئادەم يەنە دېمىنى ئىچىگە يۇتۇپ گىلەمنىڭ باھاسىنى سوراپتۇ.
-600 كوي.
6 T/ \' j2 m; s' t7 ]2 h! f - 300 كويغا كىلەما؟ – دىسە. گىلەمچى خېرىدارنىڭ قولىدىن يىتىلەپ يولنى كۆرسىتىپ دىگۈدەك:
ئى يولدىن ئوڭغا بۇرۇلۇپ شۇندا ئۆتسىلە بورا بازىرى بار.
: p' b% i7 _% Z9 P# Z قەشقەردە بىر ئاشخانىنىڭ ئالدىدا كونا بىر شىيالى ماششىنا توختىلغانئىكەن. تاڭجاڭ بۇنى كۆرۈپ يۈگراپ چىقىپ ماششىنىغا بىرنى تىپىۋىتىپ :
- ما ئەسكى داس چىمنىڭ؟- دەپ ۋاقىراپتۇ. ماششىنىدىن ساقاللىقى تەمبەل بىرسى چۈشۈپتۇ. تاڭجاڭ دىگۈدەك:
: d% ?9 j7 N# t% p* m - ئوتقاشتەك سانتانا ئۆزلىرىنىڭمىتى.
& N& R: b! R- F4 o ”بازارغا چاپان ئالغىلى چىقىپ بىر چاپاننى ناھايىتى تەستە سودىلىشىپئالدىم. ئۆزەم دىگەن باھادىن بىر سىنىتمۇ ئۆرلىمىدىم. سودىگەرمۇ ئاخىرى شۇباھاغا بەردى. چاپاننى سېتىپ بولۇپ ماڭىدىغان ۋاقتىمدا دىمەسمۇ:
- ئۇكام، سىلى خەتنىلىرىنىمۇ ئۆزلىرى قىلغانما؟- ئۇ چاغدا نىمە دىيىشىمنىئۇقماپتىمەن. ئاپتۇبۇسقا چىقىپ بولغاندا بۇ گەپ ئىچىمگە ئۆتۈپ كەتتى. شۇگەپنىڭ دەردىدە كىچىچە ئۇخلىيالمىدىم.“
ئۈرۈمچىدە بىر ئاشخانىدا تاماق يەپ چىققان بىرى پۇل تۆلەۋېتىپ، ”بۈگەنسەيماچاڭ(بەيگە مەيدانى)غا چىقامماپسىلە- ھە!؟“ دەپتۇ. بۇ گەپنى ئاڭقىرىپبولالماي ھاڭۋېقىپ قالغان خوجايىننىڭ يېنىدىكى بىرسى ”تەرجىمە“ قىلىپدەپتۇ: ”ھەي، ھەي، ئاۋۇلار قەشقەرلىقكەن، قورۇماڭدا گۆش دىدارى يوق، دېگەنگەپ ئاۋۇ“، شۇندىلا خوجايىننىڭ كاللىسى ”تىرىڭ“ قىلىپ يىشۇنىڭكىدەك يورۇپكېتىپتۇ.
( l- {4 p, H: W" Z قەشقەرنىڭ گىپى چىقىپ قاپتۇ. < ئىشەك ئىشەكتىن قالسا قۇلىقىنى كەس > دەپتىكەن. مەنمۇ بىرنى دەپ قوياي:
8 _* S$ }' x1 E& y0 s/ c9 K# c ئەتىگەندە شەھەرنىڭ سەي-كۆكتاتلارنى توپ تارقىتىدىغان بىر بازىرىبولىدىغان، بىر كۈنى ئەتىگەندە بىر 20 ياشلار چامىسىدىكى يىگىت ئويدىكىنەزرە-چىراققا ئىشلىتىدىغان سەي-كۆكتات ئالغىلى بازارغا بىرىپ، بىرئوتتۇرا ياش ئايالنىڭ كۆكتات يايمىسىنىڭ ئالدىغا كىلىپ سوراپتۇ:
-شوخلا قانچە پۇل؟
- xx كوي.
- لازا قانچە پۇل؟
- xx كوي…
, C& ^4 A: G0 n( B3 b, |/ p - بەسەيچۇ؟
3 g- S/ x$ @6 S/ c' l% y4 { - xx كوي xx مو.
يىگىت كۆڭلىدە باشقا يەرلەردىنمۇ سوراپ بىقىپ، ئاندىن ئالمايمەنمۇ.. دەپ ئويلاپ، شۇنداق مىڭىشىغا ھىلىقى كۆكتاتچى ئايال سورىغۇدەك:
- ئۇكام، ئاچىلىرى ئەتىگەندە بازارغا چىقىپ سەينىڭ باھاسىنى سوراپ كىرگىن دىگەنمىتى؟
بىر كىشى قەشقەرگە بېرىپ ئايلىنىپ يۈرۈپ ئۆرۈك يىگۈسى كېلىپ قاپتۇ -دەقاتار تىزىلىپ ئۆرۈك سېتىۋاتقان بىر قانچە ئۆرۈكچىلەرنىڭ يېنىغا كېلىپبىرىنچى ئۆرۈكچىنىڭ ئۆرۈكىدىن بىر تال يەپ بېقىپ قانچە پۇل دەپتىكەنئۆرۈكچى :بەش كوي دەپتۇ.
! X( ]7 j8 a7 A6 I ھېلىقى ئادەم بېشىنى لىڭشىتىپ قويۇپلا مېڭىپ ئىككىنچى ئۆرۈكچىنىڭ يېنىغاكېلىپ ئۇنىڭكىنىمۇ بىر تال يەپ باھاسىنى سوراپ بېقىپلا كېتىپقاپتۇ.3-ئۆرۈكچىنىڭ ئالدىغا كېلىپ بىر تال يەپ قانچە پۇل دىيىشىگەباياتىنقى ئىشلارنى كۆرۈپ تۇرىۋاتقان ئۆرۈكچى باھاسىنىمۇدىمەيلا:<<مۇشۇنداق يەپ ماڭسىلا ئى باشقا چىققۇچە ئۆرۈك ئالمايمۇتويۇلا>>دەپتۇ……
ۇ چاغدا بىز 4بالا قوغۇن ئالماقچى بولۇپ <ئۆستەڭبويى> بازىرىغا چۈشۈپ ، بىر دىھقان ئادەمدىن 3چىلگە قوغۇن سىتىۋالدۇق . بىز بەكلا تۆۋەن باھاقويۇپ تۇرىۋالغاچ ، ئۇ ئادەم رەت قىلدى .شۇنىڭ بىلەن بىز چىلگىلەرنى قويۇپمىڭىشىمىڭزغا ، ئۇ بىزنى چاقىرىپ < ماڭ قايلاڭلا ئۇكىلۇرۇم ، ئىلىڭلابولدى ، ترەكتەك تۆۆۆت .ئوغابالا تۇرۇپ 2تال قۇغۇننى ئالامماي كەتمەڭلا يانا !!!! …..دىگەنىدى
* Z% q! l% z, d& G8 z, O  o+ }; g بىر كۈنى بىر قەشقەرلىك غۇلجىغا بېرىپ خەنزۇ بازىرىدا قوغۇن يەي دەپ قوغۇنپىچىپ سېتىۋاتقان بىرىنىڭ ئالدىغا كېلىپ قوغۇندىن بىر تىلىم دەپتىكەنھېلىقى قوغۇنچى قەغەزدەك قىلىپ بىر تىلىپ كېسىپ بېرىپتۇ.قەشقەرلىك كىشىقوغۇننى قولىغا ئېلىپ ئۆرۈپ چۆرۈپ قاراپ بېقىپلا شاپاق تاشلايدىغان سىۋەتكەتاشلاپتۇ،قوغۇنچى يەنە بىرنى يەيدىغان ئوخشايدۇ دەپ يەنە شۇنداق نېپىزقىلىپ بىر تىلىم كېسىپ بېرىپتىكەن ئۇنىمۇ ئېلىپلا ئۇدۇل سىۋەتكەتاشلاپتۇ.قوغۇنچى 3-تىلىمنى كىسەي دەپ تۇرىشىغا ھېلىقى كىشىسوراپتۇ-دە:ئۇستووووووووووم نىمە ئىش قىلىۋاتىمىز؟
, D* M0 q% ]9 G1 M' \: H1 N: v5 G - سىلىگە قوغۇن تىلىپ بېرىۋاتىمەنغۇ .
6 ^& i% v/ @) D -ھە…………..مەن تېخى قوغۇننى قىرىۋاتقان ئوخشايدۇ دەپتىمەن
بىركۈنى ئۈرۈمچىدىن ئىككى خىزمەتداش قەشقەرگە خىزمەت بىلەن چۈشۈپتۇ، كەچبولغاندا بازار ئايلىنىپ باقايلى دەپ ،ئۆستەڭبويىغا بىرىپ ، پالەكسېتىۋاتقان بىر ياشنىڭ ئالدىغا بىرىپ سوراپتۇ دە : پالەكنى قانداقساتتىڭىز ؟
-بىژكويغا 5باغدىن بەردىم
( X- d) o: p9 j- u -10باغدىن ئالمامدۇق؟دىيىشىگە.
-غوجوووم، تايىنلىق بىكاغىلا بەمەيما … ؟؟؟
ئەتىسى ھىلىقى ئۈرۈمچىلىك يەنە كەچكە يىقىن بازار ئايلىنىپ ئۆستەڭبويىغابىرىپ قاپتۇدە ،قارىسا بىر قېرى بوۋاي پالەك سىتىۋاتقان ، شۇنىڭ بىلەنئويلاپتۇ دە ، قەشقەرلىكنىڭ ياشلىرىغۇ ئاشۇنداق سىسىق گەپ قىلىدىكەن، قىرىلىرىمۇ شۇنداق گەپ قىلامدىغاندۇ؟ دەپ بىر سوراپ باقماقچى بولۇپ :
3 L/ k0 s9 s( ?( f' |; c. f8 [ -تاغا ، پالەكنى قانداق ساتتىڭىز؟
& f3 v9 \' c2 N -بىژكويغا 8دىن بەردىم بالام.
; n2 K2 L2 q8 v6 X4 B! x8 ]- G! m قارىسا بۇ بوۋاي خىلى ئەرزان سىتىۋاتقان ،شۇنىڭ بىلەن بىر باغ پالەكنىئىلىپ ،ئۇيان ئۆرۈپ ،بۇيان چۆرۈپ سوراپتۇ دە: -تاغا بۇ پالەكنىڭ توپىسىباركەنغۇ؟
+ E' a5 ?) P. o* ~3 ^7 G ھىلىقى بوۋاي سوراپتۇ دە : بالام سىلە قەشقەرلىك ئەمەس ئوخشىماملا ؟
8 {. |" q* R' {- ?6 i -شۇنداق ،مەن ئۈرۈمچىدىن .
-سىلىنىڭ ئۈرۈمچىدە پالەكنى يەرگە تىرىماي،گىلەمگە تىرامدا؟؟
ئاتۇشنىڭ نۇمۇر تاختىسىنى ئاسقان بىر ماشىناقەشقەردە يولنىڭ ئوتتۇرسىدىكى سېرىق سىزىققا دەسسەپ ساپتۇ.
" q! u, e. I/ k3 T7 f بۇنى كۆرگەن قاتناش ساقچىسى شوپۇردىن – قەشقەنىڭ سېرىق سىزقى ئاتۇشنىڭكىدىن تومراق ئوخشىمامدا ،دەسسەپباققىللىرى كەپتەھە؟ دىگۈدەك
بىر ئۆسمۈر سىياسەت دەرىسدىن چىقىپلا ئۇبۇرنىغا كىرۋىلىپ تازا موخوركاشوراپ ئولتۇرۇپتۇ .دەل شۇ چاغدا مۇئەللىمى كىرىپ قېلىپ يېرىلغۇدەك بولۇپۋارقىراپتۇ:
-ھېي شۇم ، كىچىككىنە تۇرۇپ نېمە تاماكا ساڭا؟..
! u+ j0 }6 i# C  y7 C& ^ بالا قورقۇش تۈگۈل قاتتىق ئۇھسىنغان ھالدا مۇئەللىمىگە قاراپ دەپتۇ :
-ئەپەندۇم ، شۇ جوڭگۇ ھازىرغىچە بىرلىككە كېلەلمىگەچ كۆڭلۈم بەك يېرىم!
بىر قېتىم ئاتۇشتا مۇنداق بىر ئىش بوپتۇ : جانابىي ئىسمائىل ئەھمەد رەئىسئاتۇشقا كەلگەندە داڭلىق ئۆلىما رۇستەم قارىھاجىم ئۇنىڭغا بېغىنىكۆرسىتىپتۇ ، رەئىس :
- قارىھاجىم ، بۇ يىل ئەنجۈر بەك كۆپ تۇغۇپتۇ – ھە ؟؟ – دەپتۇ .
رۇستەم قارىھاجىم مۇنداق دەپتۇ :
- ئەمدى ، ھە ، باشلىق ئالىيلىرى ، ئەنجۈرگە پىلانلىق تۇغۇتنى يولغاقويمىغاندىن كېيىن ، كۆپ تۇغدى !! ( پىلانلىق تۇغۇت ئىسمائىل ئەھمەددەۋرىدە يولغا قويۇلۇپتىكەن . )
مەدەنىيەت ئىنقىلابىي مەزگىلىدە قەشقەر شەھرى ئەتراپىدىكى بىر يېزىدا بىرزالىم سېكرىتار (كەنت شۇجىسى) ئۆتكەنئىكەن. دائىم دېھقانلارنىقاخشىتىدىكەن. مەلۇم بىر كۈنى كەنت كىشىلىرىگە سياسەت تەشۋىق قىلىش ئۈچۈندېھقانلارنى چاقىرغىلى ئۆيمۇ ئۆي كەپتۇ ، ۋە يىغىنغا بارمىسا قاتتىق جازاقوللىنىدىغانلىقىنى دەپتۇ. شۇ ئارىدا بىر ئايال دېھقان دەپتۇ:
-ۋاي سېكرىتار ، سىلى كۈندە بۇنداق ئىتتەك قاۋاپ ، قۇلىقىمىزنى ئاغرىتقىچە ، ھەرەمگە بېرىپ ھەج قىلىپ كەسىلىرىمۇ بوپتىكەن…
بىر ئادەم يېڭى بازادا چويلا ئاماقچى بوپ بىر دۇكانغا كىرىپ چويلىنىڭپۇلىنى سورىسا ئون كوي بەسىلە دەپتۇ،ئۇ ئادەم ياندىكى دۇكاننى كۆرەپ باقايدەپ ماڭسا:
-غوجوم!!!ئىلىۋەسە!ئۇ يەدە چۆپىنى قوشاپ ساتمايدا!
2 m9 N' V" m6 N# ?7 P* K0 y7 Q رەيھان ئابلىز رول ئالغان ”ئانامنىڭ تۇغۇلغان كۈنى “ دىگەن كىنوھەممىمىزنىڭ ئېسىدە بولسا كىرەك . فىلىم رىژىسورى شىرزات ياقۇپ قەشقەربۇلاق بىشى كوچىسىنى فىلىم ئىلىش ئورنى قىلىپ بىكىتىپتۇ ، تۇنجى كۈنى بۇلاقبىشى كوچىسىدىكى يەككە تىجارەتچىلەر دۇكانلىرىنى ئىتىپ رىژىسورنىڭقۇماندانلىقىغا بويسۇنۇپ دىگەندەك شۇنداق ياخشى ماسلىشىپتۇ ، بىر كۈنئۆتۈپتۇ ، ئىككى كۈن ئۆتۈپتۇ ، ئۇلارمۇ تىجارەت قىلمىسا بولمايدۇ دە ، ئۈچىنجى كۈنى بىر ئادەمنىڭ شۇنداق ئاچچىغى كەپتۇ دە شىرزات ياقۇپقا :
- k& d5 ]' g+ S7 a - ماڭا قايلاشسا ، نىمە ئىش قىلىشۋاتىلا
4 B" T3 u; w+ q( C; X' r- L3 a8 ?  b - كىنو ئىشلەۋەتقان
- نىمە كىنوكەن ئۇ
/ s: L' q# N" M1 N8 C/ X) n - ئانامنىڭ تۇغۇلغان كۈنى دىگەن كىنو
4 u. O6 c! p5 X. _7 j# ^ - ئانىسى ما كوچىدا تۇغۇلۇپتىكەنما
5 k  s$ z# |; [ ياتاقدىشىم بىلەن مەكتەپ دەرۋازىسى ئالدىغا چىقىپ قوغۇن سىتىۋاتقانباققالنى كۆرۈپ مىنىڭمۇ قوغۇن يىگۈم كەپ قالدى . بىر توپ خەنزۇ ئوقۇزۇچىلارئورىۋاپتىكەن قىتىلىپ يۈرۈپ سورۇدۇم : – ئاكا قانداق ساتتۇق قوغۇننى .
0 s8 P. O' i+ _( h; J4 Z# C - تاللىۋىلىڭلا ، بىرسى ئىككى كوي ئۇكام .
6 j0 u- F' g9 R7 O - بىزمۇ مۇشۇ باھادا ئالامدۇق .
- ھە بولدى ، ئىككىنى ئۈچ كويغا ئەكىتىڭلا .
ئىككىنى تاللاپ پۇلىنىمۇ بىرىپ بولۇپ باشقىلارنىڭ تىتىپ بىقىشى ئۈچۈن پاچىلاپ قويغان قوغۇنغا كۆزۈم چۈشۈپ قالدى .
- ھەي ئاكا ، ئېنىڭدىن بىژ تىلىم پىچىۋەتسە ، تىتىپ باقاي ، تەمى قانداقراق .
# H# u$ {3 p  c& Y1 r" A - قوغۇندا سو يوق جۇما ئۇكام ، مەكتىپىڭلىغا ئىچىرىپ خاتىرجەم يەڭلا .
- شۇنداق بوسىمۇ ، پىچسا بىژ تىلىم
شۇندا يىسەم پەقەت تەمى يوق ، ۋاشاڭغا قالغان قوغۇنكەندە بۇ ..
1 E8 y6 L! \* |3 G - ھەي ئاكا ھوي ، نىماداق تەمى يوق قوغۇن بۇ .
3 N# N7 T, c  e0 \/ i: y - ئۇكاموي ، ناۋاتتا چاي دەملەپ ئىچىپ چىققان ئوخشىماملا .
) m3 w4 L! E% ?+ h; S) { بىزنىڭ قورادا دىلشاد دېگەن ئادەم بولىدىغان ،قەشقەردە قايتا تەربىيەئالغان، شۇ ئادەم بىركۈنى ئۆز ئۆيىگە تېلىفون قىلىپ قەستەن قەشقەرشېۋىسىدە سۆزلەيدىكەن:
" O; U- u+ t5 |/ K ۋەي، تېژلىقما؟ دىلشاد بامۇيا؟
ئايالى تېلىفوننى ئېلىپ ، ئۆز ئېرىنى تونۇيالماي قالىدىكەن:
9 V. B9 {' ?6 \9 k& u' a; y; D/ E7 u3 s ياق دىلشاد يوق، سىز كىم بولىسىز؟
* \$ T, @2 c6 j& u مەن ئاغىنىسى، ئۆزىڭىزچۇ ؟ ئۆزىڭىز چىم بولىسىز؟
, L% Y, e% ~8 V% I مەن ئايالى بولىمەن.
' Q+ v( F1 ~, ~. g3 V9 }" R. G ھە…. شۇنداما؟ قايسى ئايالى ؟
+ g7 q; w, w) Q' I( | ۋۇ بېشىڭنى يەيدىغان! قانچە ئايالى بار ئىدى؟!
بىر قېتىم قەشقەرگە قايتقۇچە قەشقەر شەھرىلىك بىرچوكان بىلەن پاراڭلىشىپقالدۇق. بىردەمدىن كېيىن ئۇ چوكان ئاغىنەم بىلەن گەپ تالىشىپ قالدى، ئاغىنەم جىلە بولۇپ، “ ماڭ قايسا خېنىم، سىلى قەشقەرنىڭ قانداراقيېرىدىن؟“ دەپ سورىۋىدى، ئۇ چوكان بۇيۇنلىرىنى شاپتۇل قېقىپ تۇرۇپ: “ قەشقەرنىڭچا، تازا كىندىكىدىن، قايدا ، ئۆزلىرىچا؟ “ دېدى. شۇنىڭ بىلەنئاغىنەم ؛“ كىندىكىدىن دېسىلە، مەن تېخى بىر غېرىچ تۆۋەنرەك يېرىدىنمىكىندەپ قاپتىمەن …“ دېمەسما، كۈلۈپ تېلىقىپ قالغان.
مەنبە:http://www.igilik.net/bbs/forum.php?mod=viewthread&tid=2833

1-جەڭچى

دەخشەت قىززىقكەنغۇ  تازا كۇلۇۋاپتىمەن  مەن مۇ قەشقەگە بېرىپ قاسام دىققەت قىلاي جۇما  سېسىق گەپتەئولمەي

ئوكيان

ئەزالارنىڭ ئانا تىلنى قەدىرلەپ مۇنبەرگە يوللىغان تېمىلارنىڭ ئىمزاسىغا دىققەت قىلىشىنى كۈچلۈك تەۋسىيە قىلىمەن . ئەسلى ئىملا خاتالىقىنى بىز باشقۇرغۇچىلار تۈزىتىپ تەھرىرلىسەك بولاتتى . ئەمما بىزنىڭمۇ خىزمىتىمىز ، ئائىلىمىز ۋە قىلىشقا تېگىشلىك نۇرغۇن ئىشلىرىمىز بار . بىر-ئىككى جۈملىدىكى خاتالىق بولسا تۈزىتىپ قويۇشقا ۋاقىت يېتىدۇ . بىر پۈتۈن تېمىنىڭ كۆپ جايلىرىدىكى ئىملا خاتالىقىنى بىرمۇ-بىر تەھرىرلەپ تۈزۈتۈشكە ئۇنچە كۆپ ۋاقىت چىقمايدۇ .

سەلكىن01

تەنھا ئەپەندى، ياخشى تېما يوللاپسىز. سىزگە تەكلىپ:1. ھەر بىر چاقچاقنى تۈرگە ئايرىپ يوللىغان بولسىڭىز بولاتتى. بىزمۇ قايمۇقۇپ قالمايتۇق.2. يوللاشتىن ئىلگىرى بىر قېتىم ئوقۇپ، ئىملا خاتالىقىنى تۈزىتىپ يوللىغان بولسىڭىز بولاتتى. بۇنىڭغا سىزنىڭ ئىقتىدارىڭىز يېتىپ ئاشاتتى.3. پىرسۇناژلار تىلىنى (-)سىزىقچە ئارقىلىق باش قۇر ئىچ قۇردىن باشلاپ يېزىشقا دىققەت قىلىش كېرەكتى. بىز ياقتۇرغان ماتېرىياللارنى تورغا يوللاپ، كۆپچىلىكنى خۇشاللىقتىن ئورتاق بەھرىمەن قىلىشنىڭ ئۆزى بىر خۇشاللىق. سۆز-جۈملىلەر راۋان، مەزمۇن ئېنىق گەۋدىلەنگەندە، باشقىلارمۇ كۆرۈپ ھۇزۇرلىنالايدۇ. توردا نېمە بولسا، ئۆز ئەينى كۆچۈرۈپ قويۇشقا بولمايدۇ. ئاز-تولا ئەجىر سىڭدۈرگەننىڭ يامىنى يوق. بۇندىن كېيىن مەسئۇلىيەتچان بولۇشىڭىزنى ئۈمىت قىلىمەن...

بارچۇق388

قەشقەرنىڭ يۇمۇرلىرى تىلى بەك ئوتكۆر دەمال تەسىر قىلمايدۇ كىيىن بەك تەسىر قىلىدۇ.مەنىسى چۇڭقۇر.