ئىنسانلار تارىخىدىكى100 مەشھۇر شەخىس
مۇھەممەد ئەلەيھىسسالام (س.ئە.ۋ)
ئاپتورى: مېخائىل . خ . خارت (ئامىرىكا)
(مىلادىيە 570_ 632 )
مىنىڭ مۇھەممەت ئەلەيھىسسالامنى دۇنيا تارىخىدىكى100 مەشھۇر كىشىنىڭ بىرىنجىسى قىلىپ تىزىشىمدىن نۇرغۇن ئوقۇرمەنلەر ھەيران قىلىشى مۆمكىن ، ئۇلارنىڭمۇ ئۆزىگە تۇشلۇق قارشى بار ، ئلۋەتتە . لىكىن مۇھەممەد ئەلەيھىسسالام دۇنيا تارىخىدا دىن ۋە ئىجتىمائى تۇرمۇش ساھەسىدە مۇتلەق مۇۋەپپىقىيەن قازانغان بىردىن بىر ئۇلۇغ شەخىس .
تۆۋەن تەبىقىن كىلىپ چىققان مۇھەممەت ئەليھىسسالام دۇنيادىكى ئەڭ ئۇلۇغ دىنلارنىڭ بىرى _ بولغان ئىسلام دىنىنى تارقىتىپ ئەڭ كۈچلۈك سىياسى داھىغا ئايلاندى . ئۇ ئالەمدىن ئۆتۇپ 13 ئەسىردىن كىيىنكى بۈگۈنكى كۈندىمۇ ، ئۇنىڭ تەسىرى يەنىلا شۇنداق زور بولماقتا.
مەن بۇ كىتاپتا تاللاپ كىرگۈزگەن شەخىسلەرنىڭ مۇتلەق كۆپ قىسىمى مەدەنىيەت مەركەزلىرىدە ، قۇيۇق مەدەنىيەت ئەنئەنىسىگە ئىگە دۆلەتلەردە تۇغۇلۇپ چوڭ بولغان ئەمما مۇھەممەد ئەلەيھىسسالام بۇنىڭدىن مۇستەسنا ئىدى . ئۇ مىلادىيە 570 _ يىلى ئەرەپ يېرىم ئارىلىنىڭ جەنۇبى قىسىمىدىكى مەككىدە دۇنياغا كۆز ئاچقان . ئۇچاغلاردا بۇ جاي سودا ، سەنئەت ۋە مەدەنىيەت مەركەزلىرىدىن يىراق ، ئارقىدا قالغان رايۇن ئىدى .
مۇھەممەد ئەلەيھىسسسالام 6 ياش ۋاقتىدا قارا يىتىم بۇلۇپ قالغان . ئۇ ناھايىتى جاپالىق شارائىتتا چوڭ بولغان ،
ئېيتىشلارغا قارىغاندا ، ئۇ ساۋاتسىز ئىكەن . 25 ياشقا كىرگەن يىلى بىر باي سودىگەردىن تۇل قالغان خەدىچە بىلەن توي قىلغاندىن كىيىن ئىقتىسادى ئەھۋالى ياخشىلانغان . 40 ياشقا كەلگەندە ھەرخىل بىشارەتلەر مۇھەممەد ئەلەيھىسسالانىڭ ھەقىقەتەن كامالەتكە يەتكەنلىكىدىن دېرەك بەردى .
ئەينى ۋاقىتتا كۆپلىگەن ئەرەپلەر ئەنئەنىۋى قەبىلە ئىلاھلىرىغا ئىتىقات قىلاتتى ، لىكىن مەككىدە ئاز ساندىكى كىشىلەر يەھۇدى دىنى ۋە خىرىستىيان دىنىنىڭ مۇخلىسلىرى ئىدى . مۇھەممەد ئەلەيھىسسالام 40 ياشقا كىرگەندە
جىمى ئالەمنى ئىدارە قىلىدىغان ھەممىگە قادىر بىرلا ئاللاھنىڭ بارلىقىنى چۇشەندى . 40 ياشقا كىرگەندە ئاللاھنىڭ ئۇنى بۇ دۇنياغا دىن تارقاتسۇن دەپ ، رەسۇل قىلىپ ئەۋەتكەنلىكىگە ھەقىقى ئىشەندى .
مۇھەممەد ئەلەيھىسسالام دەسلەپكى ئۈچ يىل ئۇرۇق تۇققانلىرى ۋە ئەل ئاغىنىلىرى ئارىسىدا ئىسلام دىنىنى تەرغىپ قىلدق . مىلادىيە613_ يىلى ئىسلام دىنىنى تەرغىپ قىلىشنى ئاشكارا ئېلىپ باردى . شۇنداق قىلىپ ، بىر قىسىم كىشىلەر مۇھەممەد ئەلەيھىسسالامغا ئەگەشتى . مەككىدىكى قەبىلە ئاق سۆڭەكلىرى پەيغەمبەر ئەلەيھىسسالامنى ئۆزلىرى ئۈچۇن بىرخىل تەھدىت دەپ قارىدى ، شۇڭا ئۇلار مۇسۇلمانلارغا ھەر جەھەتتىن زىيانكەشلىك قىلىشقا باشلىدى . مىلادىيە 622 _ يىلى پەيغەمبەر ئەلەيھىسسالام ۋە ئۇنىڭ ساھابىلىرى مەككىدىن 200 كىلومىتىر يىراقلىقتىكى مەدىنىگە مەجبۇرى كۆچۈپ كەتتى ھەمدە ئۇيەرنى دىنى ھاكىمىيەت ئاستىدىكى بىر دۆلەت قۇرۇشنى كۆڭلىگە پۇكتى.
ئىسلام دىنىدا بۇ تارىخى ۋەقە << ھىجرەت>> دەپ ئاتالدى. مەدىنىگە ھىجرەت قىلىش پەيغەمبەر ئەلەيھىسسالامنىڭ ھاياتىدىكى بۇرۇلۇش ھىساپلىنىدۇ . مەككىدىكى چېغىدا ، ئۇنىڭ ئەگەشكۈچىكىرى ئاز ئىدى ، مەدىنىگە كەلگەندىن كىيىن تېز سۈرئەتتە كۆپەيدى ، ئىسلام دىنىنىڭ كۈچىمۇ تەرەققى قىلىپ يىتىلدى . پەيغەمبەر ئەلەيھىسسالام ساھابىلەر ۋە ئەگەشكۈچىلىرىنىڭ كۈچىگە تايىنىپ ، مەككىدىكى مۇشرىكلار بىلەن كۆپ قېتىم ئۇرۇش قىلدى . ئاخىرى مىلادىيە 630 _ يىلى پەيغەمبەر ئەلەيھىسسالام ئۇرۇشتا غەلىبە قىلىپ ، مەككىگە كىردى ، مەككىدىكى مۇشرىكلار ئىسلام دىنىنى مەجبۇرى قوبۇل قىلدى ھەمدە پەيغەمبەر ئەلەيھىسسالامنىڭ كاتتا نوپۇزىنى ئىتىراپ قىلدى . مۇھەممەد پەيغەمبەر ۋاپات بۇلۇش ئالدىدىكى ئىككى يىل ئىچىدە ، كۈر مىڭلىغان كىشىلەر ئىسلام دىنىغا بەيئەت قىلدى .632 _ يىلى پەيغەمبەر ئەلەيھىسسالام ۋاپات بولغاندا ، پۇتكۈل ئەرەپ يېرىم ئارىلى ئومۇمەن بىرلىككە كىلىپ بولغان ئىدى .
ئەرەپ يېرىم ئارىلىغا ئولتۇراقلاشقان بەدەۋەلەر باتۇر ھەم جەڭگە ماھىرلىقى بىلەن تۇنۇلغان خەلق بولسىمۇ ، ئەمما ئۇلار بۆلۈنۇپ كەتكەن ئىدى . شۇڭلاشقا ئۇلار شىمال تەرەپتىكى دېھقانچىلىق رايۇنلىرىدا ئولتۇراقلاشقان ئەرەپلەرنىڭ رەقىبى بولالمايتتى . پەيغەمبەر ئەلەيھىسسالام تارىختا تۇنجى قېتىم ئۇلارنى بىرلىككە كەلتۈرۈپ ، ئاللاھنىڭ بەرھەقلىكىگە ئىشەندۈردى ،شۇڭا سانى ئاز بولغان مۇسۇلمانلار قۇشۇنى تارىختا مىسلى كۆرۈلمىگەن زور كۆلەمدىكى
ئۇرۇشلارنى ئېلىپ بارالىدى . ساسانيىلار دەۋرىدىكى پىرسىيە ئىمپىرىيىسى ئەرەپ يېرىم ئارىلىنىڭ شىمال قىسىمىغا جايلاشقان بۇلۇپ ، ئادەم سانى جەھەتتىن مۇسۇلمان قۇشۇنى ئۇلارغا تەڭ كېلەلمەيتتى . لېكىن مۇسۇلمان قوشۇنى جەڭلەردە كارامەت باتۇرلۇق كۆرسىتىپ ، مېسوپوتامىيە ، سۈرىيە ۋە پەلەستىنلەرنى بېسىقتۇردى ، مىلادىيە642 _ يىلى مىسىرنى ۋىزانتىيە ئىمپىريىسىنىڭ ئىشغالىيىتىدىن ئازات قىلدى ھەمدە 637 _يىلىدىكى كادىسىيە ئۇرۇشى ۋە642 _ يىلىدىكى نىنىۋى ئۇرۇشلىرىدا پىرسىيە قۇشۇنىنى مەغلۇپ قىلدى .
بۇ ھالقىلىق غەلىبىلەر پەيغەمبەر ئەلەيھىسسالامنىڭ يېقىن ئاغىنىلىرى ھەم ۋارىسلىرى ئەبۇبەكرى ۋە ئۆمەر بىن خەتتاپتىن ئىبارەت ئىككى خەلىپە سەۋرىدە قولغا كەلتۇرۈلدى ، لېكىن ھەرگىزمۇ ئەرەپلەرنىڭ غازاتلىرىنىڭ ئاخىرلىشىدىن دېرەك بەرمەيتتى . 711 _ يىلى ئەرەپ قوشۇنلىرى شىمالى ئافرىقىغا ھۇجۇم قىلىپ تاكى ئاتلانتىك ئوكيانغىچە بىسىپ كەلدى . كىيىن شىمالغا يۇرۇش قىلىپ ، جەبىلتارىق بوغۇزىدىن ئۆتۇپ ئىسپانىيىنى ئۆز تەسەررۇپىغا ئالدى .
ئەھۋالدىن قارىغاندا ، ئىسلام قوشۇنلىرى پۇتكۈل خىرىستىئان دىنى ھۆكۈمرانلىقىدىكى ياۋرۇپانى ئىگىلپ كىتىدىغاندەكلام تۇراتتى . بىراق 732 _ يىلى فىرانسىيىنىڭ مەركىزىگىچە بىسىپ كەلگەن مۇسۇلمان قۇشۇنلىرى تۇر ئۇرۇشىدا مەغلۇپ بولدى . شۇنداقتىمۇ بەدەۋىلەر ئۆز زىمىنىنى شەرىقتە ھىندىستان چىگرىسىدىن تارتىپ ، غەرىپتە ئاتلانتىك ئوكيانغىچە كىڭەيتتى .بۇھازىرغا قەدەر بولغان تارىختىكى ئەڭ زور ئىمپىرىيە ئىدى . ئىسلام قۇشۇنلىرى بارغانلىكى يېرىدە ئىسلام دىنىنى تارقاتتى.
ناھايىتى روشەنكى 7 _ ئەسىردىكى ئەرەپلەرنىڭ << غازات>> ئۇرۇشى تاھازىرغىچە ئىنسانلار تۇرمۇشىغا تەسىر كۆرسەتمەكتە.ئىسلام دۇنياسىدا دىن بىلەن جەمئىيەت ئوتتۇرسىدا شۇنداق زىچ باغلىنىشنىڭ بۇلۇشى مىنى مۇھەممەد ئەلەيھىسسالامنىڭ ئىنسانىيەت تارىخىدىكى تەسسىرى ئەڭ زور شەخىس ئىكەنلىكىگە چۇڭقۇر ئىشەندۇردى.
مەنبە :دۇنيا تارىخىغا تەسىر كۆرسەتكەن 100 مەشھۇر شەخىس
مەشھۇر سەخىسلەرنىڭ رەتتەرتىۋى.1. مۇھەممەد ئەلەيھىسسالام 2. نيۇتون 3. ئىسا ئەلەيھىسسالام 4 . ساكيامونى 5. كۇڭزى 6. پائول 7. سەي لۇن 8 . گۇتېنبېرگ 9 . كولومبو 10 . ئېينىشتىيىن 11 . پاستېر 12 . گالىلى 13 . ئارىستوتىل 14 . ئېۋكلىد 15 . مۇسا ئەلەيھىسسالام 16 . دارۋىن 17 . چىن شىخۇاڭ 18 . ئاۋگۇست 19 . كوپىرنىك 20 . لاۋازېر 21 . ئىمپىراتور كونىستانتىن 22 . ۋات 23 .مىخائېل فارادىي 24 . ماكسۋېل 25 . ليۇتېر 26 . گىئورگى ۋاشىنگىتون 27 .كارل ماركىس 38 . ئاكا ئۇكا رايىتلار 29 . چىڭگىزخان 30 . ئادام سىمىت 31 . ئېدۋارد دې ۋېر (شېكىسپىر نامى بىلەن تېخىمۇ داڭلىق) 32 . جون دالتون 33 . ئىمپىراتور ئالىكساندىر 34 . ناپالىئون بوناپارت 35 . توماس ئىدىسون 36 . ئانتونى لېۋېنخوك 37 . ۋىليام مورتون 38 . ماركونى 39 . گىتلېر 40 . پلاتون 41 . كرومۋېل 42 . ئالىكساندېر بېل 43 . ئالىكساندېر فلمېنىگ 44 . لوك 45 . بىتخوۋىن 46 . ھېيزىنبېرگ 47 . لوئىس داگېر 48 . سىمون بولىۋار 49 . دېكارت 50 . مىكلانجىلو 51 . ئۇربان (2) 52 . ئۆمەر (1) 53 . ئاسوكا 54 . ئاۋگوستىن 55 . ۋىليام خارۋېي 56 . ئېرنېست رېزېر فرد 57 . جون كالۋىن 58 . مېندېل 59 . ماكىس پلانك 60 . لىستېر 61 . ئوتتو 62 . پىزاررو 63 . كورتېس 64 . تماس جېففېرسون 65 . ئىزابىللا (1) 66 . ستالىن 67 . كايزا 68 . ۋىليام (1) 69 . فرېيد 70 . ئىدۋارد جېننېر . 71 . رېنتگېن 72 باخ 73 . لاۋزى 74 . ۋولتايرې 75 كېپلېر 76 . فېرمى 77 . ئېتلېر 78 . رۇسسو 79 . ماكيا ۋېللى 80 . مالتوس 81 . جون كېننېدى 82 . پىنكۇس 83 . مانى 84 . لېنىن 85 . سۈي ۋېندى 86 . گاما 87 . ئىمپىراتور كىرۇس 88 . ئىمپىراتور پېتېر 89 . ماۋزىدۇڭ 90 . فىرانسىس باكون 91 . فورد 92 . مىڭزى 93 . زورو ئاستېر 94 . ئىلزابىت(1) 95 . گورباچيف 96 . مېنېس 97 . چارلېمان 98. گومىر 99 يۇستىنئان (1) 100 . ماخاۋىرا
ئىنسان خاتالىقتىن خالىي ئەمەس،تەييارلاش جەريانىدا خاتا كەتكەن جايلىرى بولسا تۈزىتىپ قۇيىشڭلارنى ئۈمىد قىلىمەن.
تەييارلىغۇچى: جاھان بىۋاپا
يوللىغان ۋاقتى 2013-5-19 17:01:43
