ئۇيغۇر مائارىپى ئىگىسىز مائارىپمۇ

زۇلمەت

	ئۇيغۇر مائارىپى ئىگىسىز مائارىپمۇ؟ بۇنىڭدىن بىر نەچچە يىللار ئىلگىرى قايسىدۇر بىر تور بېكەتتىن «گېتلىر مۇدىر» دېگەن ماقالىنى ئوقۇغان ئىدىم. ئۇنىڭدا ناھايتى قاتتىق قول بىر پاسىق مۇدىرنىڭ ئوقۇتقۇچىلارنى تىللاپ ھاقارەتلەيدىغانلىقى ۋە ئۇلارغا ناھايتى شەپقەتسىزىلىك قىلىدىغانلىقى يېزىلغان ئىدى. ئارىدىن شۇنچە يىللار ئۆتكەن بولسىمۇ، لېكىن ھاماقەت، ساپاسىز، كالۋا مۇدىرلار ھەققىدە يېزىلغان تېمىلارنى ھەر قايسى تور بېكەتلەردىن ئوقۇپ كېلىۋاتىمەن. سەركە مۇنبەرلەرنىڭ بىرى بولغان «باغداش» تورىدا ئېلان قىلنغان «بىر ئوقۇتقۇچىنىڭ ئاھۇ – زارى» ۋە شۇنىڭغا ئوخشاش ماقالىلەر بۇنىڭ مىسالى بولالايدۇ. «ئاقىللار» مۇنبىرىدىكى بىر شېئىرىنى بۇنىڭغا مىسال ئالايلى: شوجاڭلار مارشى بىز شوجاڭ كۈندە يىغىن ئاچىمىز، يىغىن ئەمەس غەيۋەت قىلىپ ئەيىپ ئاچىمىز. گەپ ئاڭلىمىغاننى تۈزەشكە ئېلىپ قالىمىز، ئەرز قىلغان كاتتا نوچىلارنى سىيلاپ باقىمىز. شوجاڭ بىز ساماۋى بىز، ئەزىم ئوكيان كەبى، ئىچىمىز بوشار ئوقۇتقۇچىنى تىللىساق قەبىھ. نەدە بار ئوقۇتقۇچىدەك يۇمشاباش سەبى، كايىپ سۆزلىۋالىمىز تۆتنىڭ ئالدىدا تەبىي. شوجاڭ قىل، مۇنداق قىل، ئانى ئايدا قىل، شوجاڭ بىز گاھىدا تاپىمىز تۇخۇمدىن قىل. ئوقۇغۇچى بىلەن كارىمىز يوق ئوبدان بىل، ئوقۇتقۇچىنى چىڭ تۇتۇش بىزدىكى ئەقىل. شوجاڭلار كېلىڭلار يىغىلىپ دەپتەر كۆرەيلى، ئوقۇتقۇچىنىڭ قىلىقلىرىدىن ھوزۇر ئالايلى. مىنۇت كېچىكسە تىللىپ بەرمەيلى ئارام، پەرۋانىمىز تەخسىكەشنى دائىم قوللايلى. گەرچە بۇ شېئىرىنىڭ بەدئىيلىكى ۋە بەزى سۆزلەرنى يات تىلدا ئىشلىتىشى جەھەتتىكى سەۋەنلىكىنى بىر چەتكە قايرىپ قويۇپ، مەزمۇنىغا قارىساق، بۇ شېئىردىكى ساپاسىز مۇدىرلاردىن قاخشاشنى كۆرۈۋالىمىز. بۇندىن باشقا، بەزى رەھبەرلەرنىڭ ئۇلۇغ ئالىمىمىز مەھمۇت قەشقىرى، يۈسۈپ خاس ھاجىپلارنىڭ رەسىملىرىنى تاملاردىن يۇلۇپ تاشلاشتەك قىلمىشلىرىنىمۇ ئوقۇپ غەزىپىم تاشتى. «باغداش» تورىدا ئېلان قىلنغان بىر ماقالىدا قومۇلدىكى بىر ئوتتۇرا مەكتەپتە، بىر ئەمەلدارنىڭ قۇتلۇق شەۋقىنىڭ «ئانا تىل» دېگەن شېئىرىنى كۆرۈپ، ئوقۇتقۇچىلارنى سوراق قىلغانلىقى ۋە ئۇ ھەقتىكى بەزى بايانلار كىشىنى ئېچىندۇرماي قالمايدۇ. توردا ئېلان قىلىنغان بۇ خىلدىكى ماقالىلەر بەكمۇ كۆپ. ئۇنداقتا، ئۇيغۇر مائارىپى ئىگىسىز قالغان مائارىپمۇ؟ نېمە ئۈچۈن شۇنداق مۇدىرلارنى، ئەمەلدارلارنى بىر تەرپ قىلمايدۇ؟! تېخى يېقىندا نادىر مۇنبەرلەرنىڭ بىرى بولغان «ئەلكۈيى» تورىدىن «خىيانەتچى، بۇزۇقلار ھوقۇق تۇتۇپتۇ» دېگەن بىر ماقالىنى ئوقۇدۇم. (/thread-35267-1-3.html) بۇ ماقالىدا، بىر ئائىلىنىڭ بۇزۇلۇشىغا سەۋەبچى بولغان ئىشقىۋاز بىر مۇدىرنىڭ ئۆز ئەتىراپىغا ئۆزىگە ئوخشاش ئىستىل ۋە ئەخلاقتا چىرىگەنلەرنى يىغىپ، ئۇلارنى ئىلمىي مۇدىر، ئىشخانا مۇدىرى ۋە ئەخلاق مۇدىرى قىلغانلىقىدىن ئىبارەت رەزىل قىلمىشى سۆزلىنىپتۇ. تېخىمۇ ئەجەپلىنەرلىكى، ئۇ ئىشقىۋاز مۇدىر ۋەزىپىگە قويغانلار بولسا، ھۆكمەت تەرىپىدىن چارە كۆرۈلگەنلەر ئىكەن. بۇنىڭغا قاراپ «توۋا» دېمەي تۇرالمىدىم ھەم «ئۇيغۇر مائارىپى ئىگىسىز مائارىپمۇ» دېگەننىمۇ ئويلاپ قالدىم. ئۇ مەكتەپتە ئىككى مىڭدىن ئارتۇق ئوقۇغۇچى بار ئىكەن. خىيانەتچى، بۇزۇقلار ھوقۇق تۇتسا، ماقالىدە دېيىلگەندەك مەكتەپنىڭ ھالى نېمە بولماقچى؟! كاللامدىن پەقەت ئۆتمەيدىغىنى، نېمە ئۈچۈن ئەشۇنداق ساپاسىز، ھاڭۋاقتى، بۇزۇق، خىيانەتچىلەرگە قارىتا يۇقىرى ئورگاندىكى رەھبەرلەر تەدبىر قوللانمايدۇ؟ «ئادىلجان ئابلىز بلوگ»ىدىكى «مەكتەپ مۇدىرى ھەققىدە» دېگەن تېمىدا مۇنداق مەزمۇنلار باركەن؛ «ئەسلىنى ئۇنۇتقان، ھوقۇقنى كىم ئۈچۈن ئىشلىتىش، كىمگە خىزمەت قىلىشنى بىلمەيدىغان، شەخسىي مەنپەئەت ئۈچۈن كوللىكتىپنى جازالايدىغان، ئوقۇتقۇچىلارنىڭ قىزغىنلىقىغا سۇ سېپىپ ئۇلانى ئوقۇتۇشتىن زىرىكتۈرۈپ، مائاش ئۈچۈن ئىشلەيدىغان قىلىپ قويىۋاتقان، بئوگىرات ئىدىيىدىكى بۇنداق مۇدىرلارنىڭ ساپاسى قاچانمۇ ئۆسەر؟ ئىدىيە قاچانمۇ ئازاد بۇلار؟!» «سۈبھى» تورىدىكى «شوجاڭ دېگەن كاتتا زات» دېگەن شېئىرىدىكى مۇنداق مىسرالار كىشىنى ئويغا سالىدۇ: ئۆيىڭىزگە ئاخشىمى پاقلان سويۇپ باشلاپ تۇرۇڭ، (شوجىڭىم ) دەپ (باشلىقىم) دەپ كۆڭلىنى ياشلاپ تۇرۇڭ، دۈمبىسىنى ئوۋۇلاپ خوشياقتۇرۇپ قاشلاپ تۇرۇڭ، تال چىۋىقتەك تولغىشىپ قاش كۆزنىمۇ تاشلاپ تۇرۇڭ، ۋايىغا بىر يەتكۈزۈڭ غەيرەت قىلىڭ ئەڭ ياخشىسى. نىمە ئۇ جان كۆيدۈرۈپ بىز ئىشلىگەن خىزمەت دىگەن؟ نىمە ئۇ ھوقۇق ئەمەلنىڭ ئالدىدا مىھنەت دىگەن؟ نىمە ئۇ دىجدان- غورۇر، بىلىم دىگەن، خىسلەت دىگەن؟ نىمە ئۇ ۋەتەن دىگەن، ئەۋلات دىگەن،مىللەت دىگەن؟ تىزلىنىپ شوجاڭغىلا خىزمەت قىلىڭ ئەڭ ياخشىسى. كۈندۈزى ئادەم سىياقتا كېچىشى شەيتان بولۇڭ، رېستۇرانلاردا- قاۋاقتا ئادىمى ھايۋان بولۇڭ، قىز تېپىپ -چوكان تېپىپ بىر چەتتە سىز (مىھمان ) بولۇڭ، مەيلى خەق دەللال دىسە شوجاڭ ئۈچۈن قۇربان بولۇڭ، ئار نومۇسنى ساتقىلى جۈرئەت قىلىڭ ئەڭ ياخشىسى. ھەر قايسى تور بېكەتلىرىدىن «ئۇيغۇر مائارىپى ئۇۋال مائارىپى» «ئۇيغۇر مائارىپىغا نەزەر» ... دېگەندەك كۆپلىگەن تېمىلارنى ئۇچۇرتىمىز. بۇنىڭدىن باشقا ئۇيغۇر مائارىپىدا يولغا قويۇلۇۋاتقان «قوش تىل مائارىپى»، ئوقۇ – ئوقۇتۇش ۋە مىللىي ئەنئەنىگە بولغان ھۆرمەتسىزلىكلەر ئەسلى دانا رەھبەرلەرنىڭ جىددىي قارىشىغا تېگىشلىك مەسىلىلەر ئىدى، ئەپسۇس، ھەر قايسى تور بېكەت ۋە مەتبۇئاتلاردا ئېلان قىلىنىۋاتقان بۇ ھەقتىكى تېمىلار بىر مەھەل غۇلغۇلا پەيدا قىلىپلا، يەنە جىمىپ قېلىۋاتىدۇ. ئەسلى مەكتەپلەردىكى ساپاسىز، ئىشقىۋاز، گالۋاڭ مۇدىرلارنى ۋەزىپىسىدىن ئېلىپ تاشلاش ۋە مىللىي مائارىپتا ساقلىنىۋاتقان مەسىلىلەرنى بىر تەرەپ قىلىش كېرەك ئىدى، ساقلانغان مەسىلىنى ۋاقتىدا بىر تەرەپ قىلماي قانداقمۇ مائارىپنىڭ تەرققىياتىدىن سۆز ئاچقىلى بولسۇن؟ ئەگەر ئۇيغۇر مائارىپىدا مەسىلىلەر ساقلانمىغان بولسا، تور بېكەتلەردە ئۇنچىۋالا غۇلغۇلا بولۇپ كەتمەيتتى. ھەر قايسى تور بېكەتلەرنى زىيارەت قىلىپ، شۇنى بايقىدىمكى، كۆپلىگەن تورداشلار يەنىلا پارتىيە ھۆكىمەتكە ئىشەنچ بىلەن قارايدىكەن، بۇنى بىر قىسىم تورداشلارنىڭ يازغان ئىنكاسلىرىدىن كۆرۋالغىلى بولىدۇ. شۇنداق، ھەممىمىزنىڭ ئورتاق ئارزۇسى، ئۇيغۇر مائارىپى ئىگىسىز قالماسلىقىنى ئۈمۈت قىلىشتىن ئىبارەت! ئىگىسىز قالغان مائارىپ، يېتىم مائارىپتۇر. ھەمىمىز بەلكىم ئۇيغۇر مائارىپىنىڭ ئىگىسىز قالماسلىقىنى ئارزۇ قىلساق كېرەك... ئىشەنچەم شۇنىڭغا كامىلكى، ئۇيغۇر مائارىپى ئىگىسىز قالمايدۇ، ھامان ئۇنىڭغا ئىگە بولىدىغانلار چىقىدۇ! مەنبە: ئۆزۈم

enwer

	مىللىي مائارىپتا ساقلىنىۋاتقان مەسىلىلەر ھەقىقەتەن ئېغىر. تېمىدا دېيىلگەندەك مەيلى قوش تىل ئوقۇتۇشىدا بولسۇن ياكى مۇدىرلارنىڭ باشقۇرۇش ئۇسۇلىدا بولسۇن ۋە ياكى ئەخلاق تەبىيەسىدە بولسۇن. يەنە مىللىي ئۆرپە - ئادىتىمىزگە دۆلەت قانۇنىنى ئاساس قىلماي بىر قىسىم رەھبەرلەرنىڭ ئۇنىڭغا قارىغۇلارچە مۇئامىلە قىلىشلىرى، شۇڭا ھازىر تور بەتلەردە مۇشۇ ساقال، ياغلىق، كېيىم - كېچەكلىرىمىز ھەققىدە نارازىلىق پىكىلەر كۆپىيىپ كەتتى. .................... ‹بىر ئائىلىنىڭ بۇزۇلۇشىغا سەۋەبچى بولغان ئىشقىۋاز بىر مۇدىرنىڭ ئۆز ئەتىراپىغا ئۆزىگە ئوخشاش ئىستىل ۋە ئەخلاقتا چىرىگەنلەرنى يىغىپ، ئۇلارنى ئىلمىي مۇدىر، ئىشخانا مۇدىرى ۋە ئەخلاق مۇدىرى قىلغانلىقىدىن ئىبارەت رەزىل قىلمىشى سۆزلىنىپتۇ. تېخىمۇ ئەجەپلىنەرلىكى، ئۇ ئىشقىۋاز مۇدىر ۋەزىپىگە قويغانلار بولسا، ھۆكمەت تەرىپىدىن چارە كۆرۈلگەنلەر ئىكەن. بۇنىڭغا قاراپ «توۋا» دېمەي تۇرالمىدىم ھەم «ئۇيغۇر مائارىپى ئىگىسىز مائارىپمۇ» دېگەننىمۇ ئويلاپ قالدىم.› بۇلارنى ئوقۇپ مەنمۇ تېما ئاپتورىدەكلا ئويلاپ قالدىم. ›ئۇ مەكتەپتە ئىككى مىڭدىن ئارتۇق ئوقۇغۇچى بار ئىكەن. خىيانەتچى، بۇزۇقلار ھوقۇق تۇتسا، ماقالىدە دېيىلگەندەك مەكتەپنىڭ ھالى نېمە بولماقچى؟! كاللامدىن پەقەت ئۆتمەيدىغىنى، نېمە ئۈچۈن ئەشۇنداق ساپاسىز، ھاڭۋاقتى، بۇزۇق، خىيانەتچىلەرگە قارىتا يۇقىرى ئورگاندىكى رەھبەرلەر تەدبىر قوللانمايدۇ؟› بۇ مەكتەپ ھەققىدە ئۆتكەندە ‹باغداش› تورىدا ‹100 نومۇرلۇق سېكىرتار› دېگەن بىر تېما ئوقۇغان ئىدىم. ئۇنىڭدا ھېچ ئىش قىلمىغان مەكتەپ سېكىرتارىنىڭ ئۆزىگە 100 نومۇر قويۇپلا ئېلغار بولىۋالغانلىقى سۆزلىنىپتىكەن.

anatil8 ھەقىي سالاھىيەتلىك ئەزا

	مىللىي مائارىپىمىز توغرۇلۇق ئۆزىمىز مۇستەققىل قارار چىقىرىش ھوقۇقىغا ئىگە بولغان بولسا بەكلا ياخشى بولاتتى،لىكىن ئىلگىركى باشلىقلار بۇ ھۇقۇقىمىزنى تارتقۇزۇپ قويدى،ئەمدى بىزلەر بۇ ھۇقۇقنى بىر كۈندىلا قۇلىمىزغا ئېلىپ بۇلالمايمىز،مىللىي مائارىپىمىزنىڭ تەقدىرى ئۆزىمىزنىڭ كىيىنكى تىرىشچانلىقىغا باغلىق بولۇپ قالدى،قارشىلىقنى نارازىلقنى توختىتىپ قويمايلى تورداشلار. بىز مىسرانىم،باغداش،ئەلكۈيى قاتارلىق مۇنبەردىكى تورداشلار بىر مەھەللىدە ئەمەس،بىر يەرگە جەم بۇلۇپ سۆھبەت ئۇيۇشتۇرۇش مۇمكىن ئەمەس،لىكىن تورنىڭ ئەۋزەللىكىدىن مۇۋاپىق پايدىلىنىپ ئۆزىمىزنىڭ چېكىدىن ئاشقان قوشتىللىق مائارىپقا ۋە بالىلارنىڭ تەپەككۇرىنى بۇغىدىغان نانكور مائارىپقا نارازىلىقىمىزنى ئىپادىلەيلى،نارازىلىقنى توختاتمايلى..

lazinaa

	مەن ئۆتكەن يىلى جىياڭسۇدىكى بىر تولۇقسىز ئوتتۇرا مەكتەپتە ئىككى ئايدىن كۆپرەك تەجرىبە ئۆگىنىشتە بولدۇم،مەيلى كەسپى بىلىمى،رەھبەرلىك سەنئىتى ۋە ياكى ئادەمگەرچىلىكتە بولسۇن ،ئۇ مەكتەپنى مۇدىرى ھەقىقەتەن قايىللىقىمنى قوزغىدى،شەھەرلىك مائارىپ ئىدارىسىنىڭ باشلىقىنىڭ ماڭا بەرگەن تەسىرى تېخىمۇ ياخشى.جىياڭسۇدىن قايتىپ كىلىپ ،شاڭخەي پىداگوگىكا ئۇنۋېرسىتىتىغا  20كۈنلۈك ئۈزلۈكسىز تەربىيە كۇرسىغا باردىم، ئۇ يەرگە بارغاندا ئۆزۈمنى خۇددى تاشقى پىلانتتىن كەلگەندەكلا ھىس قىلىپ قالدىم.مەكتەپ ئىچىدىكى ئىلمى كەيپىيات ،دەرس ئۆتكەن ئوقۇتقۇچىلارنىڭ ساپاسى مىنى ھەقىقەتەن باشقىچە دۇنياغا كىلىپ قالغاندەك ھىس قىلدۇردى.       ھازىرقى مەكتەپ مۇدىرىمىز جىياڭسۇنىڭ ۋۇشى شەھىرىدىن كەلگەن ،داۋاملىق ۋاقىت چىقىرىپ ئوقۇتقۇچىلارنىڭ دەرسىنى ئاڭلايدۇ(مەكتىپىمىز مىللى-خەنزۇ بىرىكتۈرۈلگەن مەكتەپ،خەنزۇلار بىلەن قىرغىزلا ركۆپ،ئون نەچچىلا ئۇيغۇر ئوقۇتقۇچى بار)،پىكىر بىرىدۇ،ئوقۇتقۇچىلارنىڭ پىكرىگە ھۆرمەت قىلىدۇ،بۇ مۇدىرىمىز كەلگەندىن كىيىن خەنزۇ ئوقۇتۇش بۆلۈمىنىڭ ئوقۇتۇش سۈپىتى خېلىلا ياخشىلاندى،مىللى بۆلۈمنىڭ ئوقۇتۇشقا مەسئۇل مۇدىرى ئىقتىدارسىز بولسىمۇ ،لىكىن ئەزەلدىن ئوقۇتقۇچىلارنى بوزەك قىلغان ئىشنى ئاڭلاپ باقمىدۇق.     مەن ئۇيغۇرلار مەكتەپ مۇدىرى بولغان مەكتەپتە ئىشلەپ ،ئۇيغۇر ئوقۇغۇچىلىرىمىزغا بىلىم بىرىشنى بەكمۇ ئارزۇلايتىم،لىكىن يۇقىرىقىدەك تىمىلارنى كۆرۈپ ئويلىنىپ قالدىم؟ئىچكىرىدىن كەلگەن خەنزۇ مەكتەپ مۇدىرى يەرلىك ئوقۇتقۇچىلارنى شۇنچىلىك ھۆرمەتلەپ،ئوقۇتۇش ئىشلىرى ئۈچۈن جان كۆيدۈرۈۋاتقان يەردە،ئۇيغۇر مۇدىرلىرىمىز نىمە ئۈچۈن ئۆز قېرىنداشلىرىنى قاقشىتىپ ،ئۆز مىللىتىمىزنىڭ بالىلىرىنىڭ ئىستىقبالىغا كۆڭۈل بۆلمەيدىغاندۇ؟

elxat99

	مىللى مائارىپ دىگەن نىمە؟؟مەن بۇ خىل مائارىپنىڭ مەۋجۇد ئىكەنلىكىگە ئىشەنمەيمەن.

umudwar-uyhur

	lazinaa يوللىغان ۋاقتى  2013-4-26 18:26 مەن ئۆتكەن يىلى جىياڭسۇدىكى بىر تولۇقسىز ئوتتۇرا م ... ناھايتى ياخشى تەسىراتقا ئىرشىپسىز ،بۇنىڭغىمۇ ئاز قالدى .ھەرقايسى ناھىيلەرگە ياردەم بىرۋاتقان ئىچكى ئۆلكىلەر مۇشۇنداق تەسراتتىن يەنە تۆتنى تېپىۋالسىلا پۈتۈن مەكتەپكە ياردەم قىلىپ مۇدىر سەپلەپ بىرىدۇ .

XXXXX5

	كونىلار:‹‹ئىت ئىتلىقىنى قىلمىسا كۆڭلى تىنماس›› دەپ باكارغا ئېيتمىغان-دە ، بىر ئائىلىنىڭ بۇزۇلۇشىغا سەۋەبچى بولغان ئىشقىۋاز بىر مۇدىرنىڭ ئۆز ئەتىراپىغا ئۆزىگە ئوخشاش ئىستىل ۋە ئەخلاقتا چىرىگەنلەرنى ،ھۆكمەت تەرىپىدىن چارە كۆرۈلگەنلەرنى يىغىپ، ئۇلارنى ئىلمىي مۇدىر، ئىشخانا مۇدىرى ۋە ئەخلاق مۇدىرى قىلىپ ئىشلىتىشى ئەجەپلىنەرلىك ئەمەس .

كۆكئارت

	مۇدىرلىق - پول خەجلەپ  ئاران ئىرىشكەن ئەمەل تۇرسا ، ئۇنىڭدىن پايدىلىنىپ يەپ-ئىچىپ ، ئوبدان ئوينىۋالمىسا قانداق بۇلىدۇ؟ پول خەجلەپ مۇدىر بولغانلار خەلق ئۈچۈن ، ۋەتەن ئۈچۈن ، مىللەت ئۈچۈن قانچىلىك خىزمەت قىلار؟ ئۇلار ئۇقۇتقۇچى-ئۇقۇغۇچىلارنى ئۆزىنىڭ يۇقۇرىغا يامىشىشتىكى شۇتىسى قىلىۋالىدۇ خالاس. ئۇلارنىڭ ئۇقۇتقۇچى -ئۇقۇغۇچىلاردىن تەلەپ قىلىدىغىنى باھالاشقا ياخشى تەييارلىق قىلىش، ئۇسۇلى مىۋىسىگە ئەھمىيەت بەرمەي بارىڭىغا ئەھمىيەت بېرىش، ۋاستىسى تۆۋەندىكىلەرنى بېسىپ يۇقىرغا ياخشى كۈرۈنۈش، مەقسىدى تېخىمۇ يۇقىرى ئەمەلگە ئىرىشىش ئۈچۈن ئاساس يارىتىش.

mehrim123

	بۇنداقلارغا

xirinqux0999

	ماخمۇت بۇۋامنى بەك سېغىندىم.