بوۋىلار قارلانمىسۇن

izqi0996

                                       

                                                                  بوۋىلار قارلانمىسۇن !!!



اﷲ يەتتە ئاسماننى ئىككى كۈندە ياراتتى. ھەر ئاسماننىڭ ئىشىنى ئۆزىگە بىلدۈردى (يەنى ھەر ئاسماننىڭ ئېھتىياجلىق ئىشلىرىنى ئورۇنلاشتۇردى). ئەڭ تۆۋەنكى ئاسماننى يۇلتۇزلار بىلەن زىننەتلىدۇق ۋە قوغدىدۇق، بۇ ئەنە شۇ غالىب، ھەممىنى بىلگۈچى اﷲ نىڭ تەقدىرىدۇر [12]فۇسسىلەت


ھەر قانداق بىر ساھەدىكى ئۈستۈنلۈك توساتتىنلا ، مۇنداقلا كەلگەن ئەمەس . چوقۇمكى ئۇنىڭ باشلىنىش مەنبەسى ۋە داۋاملاشقان لىنىيەسى ھەمدە ئاخىرقى نوقتىسى بولۇپ ، ھەممىلەرگە قارىتا ياراتقۇچى پەرۋەردىگار بولغان ئاللاھ ھەممىلەرگە ئۆزى خاس ئىرادە قىلىش ئىچىدە مۇئەييەن ۋاقىت بەلگىلىگەندۇر . ئۇ يەنە شۇنداق ئېيتىدۇ :


يەر يۈزىدە سىلەر ئۈچۈن ۋە سىلەر رىزقىنى بېرەلمەيدىغانلار (يەنى خادىملار ۋە ھايۋانلار) ئۈچۈن تۇرمۇش لازىمەتلىكلىرىنى ياراتتۇق (ئۇلارنىڭ يېمەك - ئىچمەكلىرىنى سىلەر ئەمەس، بىز يارىتىمىز) [20]. قانداق نەرسە بولمىسۇن، ئۇنىڭ خەزىنىسى (يەنى خەزىنىنىڭ ئاچقۇچى) بىزنىڭ دەرگاھىمىزدىدۇر، بىز ئۇنى پەقەت مەلۇم مىقداردىلا چۈشۈرىمىز [21]. بىز يامغۇرنى ھەيدەيدىغان شاماللارنى ئەۋەتتۇق، بىز بۇلۇتتىن يامغۇر ياغدۇرۇپ سىلەرنى سۇغاردۇق، سىلەر ھەرگىز ئۇنى ساقلاشقا قادىر ئەمەسسىلەر [22]. بىز (ھەممىنى) تىرىلدۈرىمىز، (ھەممىنى) ئۆلتۈرىمىز ۋە (ھەممىگە) ۋارىسلىق قىلىمىز [23]. بىز سىلەردىن ئىلگىرى ئۆتكەنلەرنى ھەقىقەتەن بىلىمىز ۋە كېيىن كېلىدىغانلارنىمۇ ھەقىقەتەن بىلىمىز [24]. پەرۋەردىگارىڭ ھەقىقەتەن (ھېساب ئېلىش ۋە جازالاش ئۈچۈن) ئۇلارنى يىغىدۇ. اﷲ ھەقىقەتەن ھېكمەت بىلەن ئىش قىلغۇچىدۇر، ھەممىنى بىلگۈچىدۇر [25]ھىجىر

ئاللاھنىڭ بۇ سۆزىدىن بىز بەندىلەرنىڭ ھاياتلىقىمىزدىكى ئالمىشىش تەقدىرى ئالدىن پۈتۈلۈپ بولغانلىقىنى ، ئەمدىكى گەپ ، بىزلەرنىڭ قانداق زامان ۋە ماكانغا خاس كەلتۈرۈلىشىمىزدىكى ھېكمەتنى تونۇشىمىز ۋە نېمىلەرگە خاس تاقەتلىك كېلىشىمىزنى ھەمدە نېمىلەرنى ئىشلىشىمىزدىكى ۋەزىپىمىز - ئورنىمىز - ئىمتىيازىمىزنى تېپىشىمىز ۋە چۈشىنىشىمىزدە قالدى .
شۇنىڭدەك ، زاماننى ئاللاھ ياراتتى ھەم يارىتىش ھوقوقىنى ئۆز ئۈستىگە ئالدى . زاماننى يارىتىشنى ئۈستىگە ئالدى دېگەنلىك گاھى زېمىننى قاراڭغۇلۇققا ، قاراڭغۇلۇق قاپلىغان زېمىننى يورۇقلۇققا ئېلىپ چىقىش ھۆكۈمرانلىقى ئاللاھنىڭ قولىدا ئىكەنلىكىنى بىلدۈردى . بۇ قولدا بىر زېمىن قاراڭغۇلۇققا چۆكىدىكەن ، چوقۇمكى تېگىشلىك بولغان زالىم پادىشاھنىڭ ، ئىش شۇ ئىشنىڭ ئەھلىگە تاپشۇرۇلمىغانلىقى دەلىل قىلىنغان ، شۇ خىل رەۋىشتە قاراڭغۇلۇق قاپلىغان زېمىن يورۇتىلىدىكەن ، تېگىشلىك بولغان ئاقىل پادىشاھلار ، ئىش ھەم ئەھلى بولغان كىشىلەرنىڭ ئۈستىگە قويۇلغانلىقىدىن بولىدىغانلىقىدىندۇر . ئاللاھنىڭ << بىز سىلەردىن ئىلگىرى ئۆتكەنلەرنى ھەقىقەتەن بىلىمىز ۋە كېيىن كېلىدىغانلارنىمۇ ھەقىقەتەن بىلىمىز >> دېيىشى ، دەل بۇ خىل زامانى ئۆزگىرىشلەرنىڭ سىرلىرىنى ، دەۋرىنى پەقەت ئۆزىگىلا نىسبەت بېرىۋالماسلىق بىلەن چوقۇمكى بۇ خىل يۆلۈنۈشلەرنى مەلۇم ئىلىم ئارقىلىق مەلۇم بىر قىسىم بەندىلىرىگە بىلدۈرىدىغانلىقىنى كۆرسىتىدۇ . چۈنكى بۇ خىل دەۋىر قىلىنىش خۇددى بىرى قاراڭغۇلۇق قاپلىغان ، يەنە بىرى يورۇقلۇق بولغان ئىككى تەرەپ باسقان كۈنگە ئوخشايدۇكى ، بۇ مىسالى بىز ساناۋاتقان كېچە - كۈندۈز بولغانكى بىر كۈنگە ئوخشايدۇ . زامان بارغانچە زالىملارنىڭ قولىدا قالغانچە شۇ قەۋمنىڭ شۇ تەرەپلىك ئورنى زەئىپلىشىشكە ، بارغانچە كەچ كىرىشكە ، بارغانچە سۇۋۇشقا باشلايدىغانلىقىنى ، قاراڭغۇلۇق قاپلىغان بىر قەۋمنىڭ ئىلگىرىدىن باسقان مۇساپىسى ئاقىللارنىڭ ، ياخشىلارنىڭ ئىگىلىشى ئارقىسىدا بارغانچە يورۇتۇلۇش لىنىيەسىدە داۋام ئېتىۋاتقان ، ھەمدە بارغانچە كۈچىيىۋاتقان بولسا ، ئۇلارنىڭ زامانى دەۋرى بارغانچە يورۇشقا ، ئىللىشقا باشلىغانلىقىدىكى كۈننىڭ ھارارىتىگە دەلىل قىلىنىدۇ . شۇڭا ئاللاھ بۇ خىل يارالمىشىنى ئىككى كۈنگە تەدبىقلايدۇ .

{ .... ھەر قانداق بىر قەۋم ئۆزىنىڭ ئەھۋالىنى ئۆزگەرتمىگۈچە اﷲ ئۇلارنىڭ ئەھۋالىنى ئۆزگەرتمەيدۇ (يەنى اﷲ ئۇلارغا بەرگەن نېمەت، خاتىرجەملىك ۋە ئىززەت - ھۆرمەتنى ئېلىپ تاشلىمايدۇ)، اﷲ بىرەر قەۋمنى ( ئۆزلىرىگە زۇلۇم قىلىشتەك ئۆزگەرتىشنى تىلىگىنى بۇيىچە ) ھالاك قىلماقچى بولسا، ئۇنىڭغا قارشى تۇرغىلى بولمايدۇ، ئۇلارغا ئازابنى دەپئى قىلىدىغان اﷲ تىن باشقا ئىگىمۇ بولمايدۇ [11] رەئىد }

شۇنىڭدەك ، ھەر قانداق بىر قەۋمنىڭ بۈگۈنى دەل تۈنۈگۈنىنىڭ تىلىشى ، ئەتىسى بۈگۈنىدىكى تىلىشى ئارقىسىدا روياپقا چىققۇسىدۇر . تىلەش سۆزى بەندە نېمىلەرنى ياقتۇرۇش بىلەن ئۇنىڭغا يەتمەك ئۈچۈن تېگىشلىك ئەمەللەرنى قىلغان بولسا شۇ تەرەپكە نىسبەتلىك بولۇپ ، گەرچە بەندە تىلىدا ئاللاھدىنلا تىلەيمىز ۋە تىلىشىمىز كېرەك دەۋاتقان بولسىمۇ ، ئەمما ، ئۇ ئاللاھنىڭ كۆرسەتكىنى بۇيىچە ماڭماي يەنىلا نەپسى ، خىيالىغا بۇرۇلۇپ كەتسە ئۇ ئاللاھدىن تىلىگەن بولمايدۇ بەلكى نەپسىدىن تىلىگەن بولىدۇ . چۈنكى ھەقىقەتكە ئېسىلسا ھەقىقەتنى تىلىگەن بولسا ، ھەققە قارشىلىقتا بولسا ھەم باتىللىقنى تىلىگەن بولىدۇ . شۇنىڭدەك ، بىر قەۋم ياكى شۇنىڭدەك كىشىلەر توپلاشقان بىر گورۇھ كۇفرىلىقنى تىلەشكەن بولسا ، ئۇلار ھەم نېسىۋىسىگە يەتكۈسى . ھىدايەتنى تىلىگەن بولسا ھىدايەتكە ، تەنتەربىيەنى ، سەنئەتچىلىكنى ۋە ھەمدە قايسىكى بىر ساھەگە يەتمەكلىكنى تىلىسە ، ئۇنىڭغا تىرىشسا ئۇ چوقۇم تىلىگىنىگە يېتىدۇ . چۈنكى بىر ئوغىرىمۇ قانچە خەقنىڭ نەرسىسىنى ئوغۇرلاش ئۈچۈن ئىخلاس قىلسا ، ئۇمۇ تىلىگىنىگە يېتىدۇ . شۇڭا تىلەش ئۈستىدە توغرا لىنىيەنى تاپالمىغاندا تىلىدىم دەپ دوراپ قالىدىغان ، ئىمتىيازسىز شەكىلگە ئورۇنۇش بىلەنلا كۇپايىلىنىپ قالىدىغان ، پالانى پەيغەمبەرنىڭ ئۈممىتى مەن ، پوكۇنى موللا - ئۆلىمانىڭ تۇغقىنى مەن ، پالانى يولدىكىلەرنىڭ لىنىيەسى ، دىنىدىمەن ..... دېگەندەك ئاتاقتىكى نەرسىلەر بىلەنلا خۇشاللىق تاپىدىغان ، ماھىيەتتىكى گۇمراھلىقتا بولۇشنى تىلەيدىغانلاردىن بولۇشۇپ قالىدىغان گەپ . گەرچە مۇھەممەد ئەلەيھىسسالامنىڭ ئەتىراپىدا ساھابىلار بولغان تەقدىردىمۇ ، پەيغەمبەرگە توغرا رەۋىشتە ئىمتىياز ئۈستىدە دەلىل بويىچە ئەگەشكەن بىر بۆلۈك ساھابىلار بولغان . ھەمدە ئەنە شۇ ساھابىلارنىڭ ئارىسىغا كىرىۋېلىپ دىن داۋاسى قىلىش ، سۈننەت داۋاسى قىلىش ئارقىسىدا پەقەت شەكىلۋازچىلىقنى تىلەشكىنىگە رازى بولۇشقان ساھابىلارمۇ ، ئاشكارا مۇناپىقلارمۇ ھەمدە كاپىرلار ھۆكمىسىدە بولغان ھەمدە شۇ روشەن ئالامەتلەرنى كۆرۈپ دىنغا ئىشەنمەستىن كۇپپار ھالەتتە ئۆتۈپ كەتكەنلەرمۇ بولغان . شۇنىڭدەك ، بىر كارۋان بولغان ئىكەن ، ئۇنىڭدا تۆگىمۇ بولىدۇ ، ئات - ئېشەك ، خېچىرمۇ بولىدۇ ، ئەگەشكۈچى ئىتلارمۇ بولىدۇ . بۇ دەل ھەر قەۋمنىڭ نېمىلەرنى تىلىگىنىگە ئاساسەن << قايسى بىر قەۋم ئۆزىنىڭ ھالىنى ئۆزلىرى ئۆزگەرتمەيدىكەن ، ئاللاھ ئۇلارنى ھەرگىز ئۆزگەرتىپ قويمايدۇ >> دېگەنكى قانۇننى پۈتكەن ئاللاھ تەرىپىدىن تەقدىر قىلىپ بېكىتىلىدۇ .
توغرا ، دەججالنىڭ مىنىدىغان ئېتى بولغاندىن ئىسانىڭ ئېشىكى بولغىنى ھەتتا ئۇنىڭغا ئەگەشكۈچى ئىتى بولغانمۇ ياخشى . چۈنكى دەججالغا ئەگەشكۈچى ئوغۇللار تەرىپىدىن يېتىدىغان زىيان شۇ قەۋمگە ئەڭ ئېغىر تالاپەت بولىدۇ . ئەمما ، قۇرئان بۇيىچە ئېيتىلغاندا ، ئاخىرەت يۇرتىدا بۇ خىل ھەقىقەت بولغان لىنىيەدىكى ئىت - ئېشەكلەرگە ئورۇن يوق . چۈنكى بۇلار ئىلىم ، ساۋاب ئالغان ، ئەمما شۇ ئىلمىسىدىن ھەمدە ساۋابىدىن پايدىلانمىغان قەۋمنىڭ مىسالىدۇر . شۇنىڭ ئۈچۈن بىزنىڭ بۇ خىل رەۋىشتە گورۇھۋازلىق ، دىنبازلىق ، شەكىلۋازلىق قىلىش بىلەن كۇپايىلىنىپ ئۆزىمىزنى ئالدايدىغانغا ئورۇن بېرىدىغان ۋاقتىمىز كەتتى . بۇ خىل ئورۇن پەقەت مېۋىسىدىن بىخەۋەر پەقەت باراڭنىلا كۆرىدىغان ، مېۋىسىنى ئالماي بارىڭىنى ئالىدىغان ھاماقەتلەرگە قالدى . چۈنكى بۇ خىل باتىللىقنى تىلەش ئەنە شۇلارغا تېگىشلىكتۇر .
ئاللاھنىڭ مۇنۇ خىتابىغا قارايلى !

<< قانداق نەرسە بولمىسۇن، ئۇنىڭ خەزىنىسى (يەنى خەزىنىنىڭ ئاچقۇچى) بىزنىڭ دەرگاھىمىزدىدۇر، بىز ئۇنى پەقەت مەلۇم مىقداردىلا چۈشۈرىمىز [21]. بىز يامغۇرنى ھەيدەيدىغان شاماللارنى ئەۋەتتۇق، بىز بۇلۇتتىن يامغۇر ياغدۇرۇپ سىلەرنى سۇغاردۇق، سىلەر ھەرگىز ئۇنى ساقلاشقا قادىر ئەمەسسىلەر [22]. بىز (ھەممىنى) تىرىلدۈرىمىز، (ھەممىنى) ئۆلتۈرىمىز ۋە (ھەممىگە) ۋارىسلىق قىلىمىز [23] >>

ئاللاھ تائالا زاماننى يارىتىشنى ئۈستىگە ئالدى ۋە بىر زاماندىن كىيىن كىيىنكى تەرەققى قىلغان زاماننى ئىككىنچى ۋە ئۇنىڭدىن كىيىنكى تەرەققىي قىلغان زاماننى ئۇنىڭ كەينىدىن قىلىپ بارغانچە ئۈزلۈكسىز سىلجىتىشتا بولدى . كۆرۈپ تۇرىۋاتىمىزكى ، ھەر ساھەلەرنىڭ كۈنسايىن ئۆرلىشى ، كۆتۈرۈلىشىنى .... شۇنىڭدەك ، دىنمۇ زامان قانچە ئۈزلۈكسىگەنسېرى كىشىلەرنىڭ ئېڭى ئۆسكەنسېرى ، ئەقلى ئىقتىدارى كۈچەيگەنسېرى .... ئۇلارنىڭمۇ ھەم ھەر بىر زامانلاردا تاقەتلىك ئەمەللىرى ھەم ئۆسۈپ بارغۇسىدۇر . كىيىنكى زاماندا ئاللاھنىڭ ئىرادە قىلغىنى بۇيىچە ئىلىم خەزىنىسىنىڭ بىزلەرگە بېرىىدىغان مىقدارىنىڭ كۈچىيىشىگە ئەگىشىپ ، ئىلگىركى يىشىلمىگەن سىرلار يېشىلىپ ، ئۇنىڭغا قارىتا ئالىملارنىڭ ، ئۆلىمالارنىڭ ۋە باشقا پەيلاسوپلارنىڭ ئىلگىركى باتىل گۇمانلىرى ۋە ئۇنىڭغا يانداشتۇرۇپ توقۇغان سەپسەتىلىرى دەلىلى بىلەن ئاغدۇرۇلۇپ تاشلانغۇسىدۇر . ئەنە شۇ ئىلىم خەزىسى بولغان ئىلىمنىڭ يېتىشى شاماللار ۋە بۇلۇتلارغا ئوخشاش مەلۇم ئۈسكۈنىلەر ، كىتابلار .... بىلەن باشقىلارغا يەتكۈسىدۇر . دىن بولسا توغرا ئەقىدىلەرنى قۇبۇللاشقا تۈرتكىلىك ئورۇندا بولۇپ ، كىملەركى ھەق ئىلىمگە ئاساسلانمايدىكەن ۋە ھەقنى ئىنكار قىلىدىكەن ، ئۇنىڭدەك ئەقىدىچىلەرنىڭ دىنى گەرچە نامىدا ئىسلام دەپ ئاتىۋالغان بولسىمۇ ، يەنىلا ئۇ باتىل دىن بولىدۇ . چۈنكى ئىسلام دىنى پەقەت ۋە پەقەت دەلىلگە ئاساسلىنىدۇ . دىنىم ئىسلام دېگۈچىلەر چوقۇم ھەقىقەتكە ، ھەقىقىي ماھىيەتكە ئىگە بولىشى ، ھەر قانداق بىر ھەققە قارشى سەپسەتىگە قارشى توغرا جاۋابى چىققان ھامان ئۇنى شەرتسىز قۇبۇللاپ ، ئېتىقادنى يېڭىلاپ تۇرۇشقا ئادەتلەنگەن بولىشى كېرەكتۇر . ئەمما ، ئاللاھ ئېيتقاندەك ھەر ۋاقىت ھامان بىر بۆلۈك ئىختىلاپچىلار بولىدۇ . بۇلار ھاياتىي دۇنيالىقنى ئاخىرەتتىن ئارتۇق كۆرگەن ، ياكى بولمىسا دىننىڭ ئەۋزەللىكىگە ئېرىشىپ تۇرۇپمۇ يەنىلا مەسجىدتىن چىقىپ تاشقى دۇنيا بىلەن ئالاقە قىلماستىن ، ئىلىمدە يۈكسەلمەستىن ئىلگىركى تونۇشىدا توختاپ قالغان موللا - ئۆلىمالارنىڭ يەنىلا ئىلگىركى دىنىدا بولۇشنى تەرغىب قىلىشى ياكى شۇ خىل قەۋمنىڭ ئۇرۇغ تۇغقىنى ، يار - بۇرادەرلىرى ، قېرىنداشلىرى بولۇشتەك يېقىنچىلىقلاردىن ئۈمۈدنى ئۈزمەستىن يەنىلا كونىلىق بىلەنلا تەيىن تاپقانلار ..... بىردەك يېڭىچە ئىلىملەرگە قارىتا تونۇشى ، ئىلمى چۈشەنچىسى ئاجىز بولۇشتەك ئەھۋال ئاستىدا ئۆتكەن زامان بىلەن بۈگۈنكى زاماننى ھەم ئېلىپ ماڭماققا ئىشتىلىدىكەن ، ئۇلار ھامان ئاللاھنىڭ يولىنى ئەگرى كۆرسىتىشنى ، مىللەتنىڭ يۈكسىلىشىگە توسقۇنلۇق قىلىۋالغۇچىلاردىن بولۇپ قالغۇسىدۇر . ئەقلى ، دىنىي ، ئىلمى قۇۋۋىتى ھالقىغان بىر كىشىگە يەنىلا كونىلىقنى تەشەببۇس قىلىش ئول كىشىنى گۇمراھلىققا ، ھاڭغا ئىتتىرگەنلىك بىلەن باراۋەردۇر .
گېپىمىزگە كەلسەك ، ئاللاھ بىر زاماننى يارىتىش بىلەن ھەمدە شۇ زاماننىڭ ئىشلىرىنى ئۆزلىرىگە بىلدۈرۈش ، كۆرسىتىش ھەمدە ئاڭلىتىش قىلىپ شۇ زامان كىشىلىرىنى كىيىنكى زامانغا خاس ئىمتىيازدا بولۇشقا ھەمدە شۇ كىشىلەرنىڭ پۇشتىدىن تۇغۇلغان پەرزەنتلەرنىڭ كىيىنكى زاماندىكى مەۋقەلەرگە ماسلىشالايدىغانلىقتەك ئىمتىياز بەرپا قىلدۇرۇشقا ئىرادە قىلىدۇ ، بىزدىن شۇنى تەلەپ قىلىدۇ .

{ اﷲ سىلەرنى ئاناڭلارنىڭ قارنىدىن ھېچ نەرسىنى بىلمەيدىغان ھالىتىڭلار بىلەن چىقاردى، اﷲ سىلەرگە شۈكۈر قىلسۇن دەپ، قۇلاق، كۆز ۋە يۈرەكلەرنى ئاتا قىلدى [78]. ئۇلار قۇشلارنىڭ ھاۋادا ئۇچۇشقا بويسۇندۇرۇلغانلىقىنى كۆرمىدىمۇ؟ ئۇلارنى (ھاۋادىن چۈشۈپ كېتىشتىن) پەقەت اﷲ تۇتۇپ تۇرىدۇ، بۇنىڭدا ئىمان ئېيتىدىغان قەۋم ئۈچۈن (اﷲ نىڭ بىرلىكىنى كۆرسىتىدىغان) نۇرغۇن ئالامەتلەر بار [79]نەھل }

ئاللاھ بەندىلىرىدىن پەقەت تاقىتى يېتىدىغان ئىشقىلا تەكلىپ قىلغان ۋە شۇنى ئورۇنلىشىمىزنى تەلەپ قىلغان . شۇڭا بىزلەرنى ئۆزلىرىمىزگە خاس زامانغا لايىق رەۋىشتە ياراتتى . شۇڭا بىزدىن تەلەپ قىلىنىدىغىنى كۆرگەندە ، ئاڭلىغاندا ۋە يۈرەكتە ھىس قىلغانلارغا قارىتا تاقىتىمىز يەتكىنىدە بولۇشتۇر . ھەمدە دۇنيا ۋە ئاخىرەتتە ئەنە شۇ خىل نېمەتلەر ئۈستىدە سورىلىمىز . بىز قانچىكى ئەنە شۇ سورىلىشىمىزدا مۇكەممەل بولالىساق ئاللاھ قۇشنى مىسال قىلىپ كۆرسەتكىنىگە ئوخشاش لىنىيەرىمىزدە ئۈزلۈكسىز ئۆرلەيمىز ۋە دائىم يۈكسىلىيەلەيمىز . قۇشلارمۇ زىكرى ۋە تەسبىھ ئېيتىدۇ ۋە شۈكرى ئېيتىدۇ . بىزلەرمۇ دائىم ئۇلارغا ئوخشاش بولالىسقلا چوقۇمكى بىزمۇ ھەم دائىم يۈكسىلىشتە بولىمىز ۋە بۇ خىل يۈكسىلىشلىرىمىزدە ئاللاھ بىزنى خۇددى قۇشلارنى تۇتۇپ تۇرغاندەك ھەر جەھەتتىن قوغدايدۇ .

{  بىلمەيدىغان نەرسەڭگە ئەگەشمە (يەنى بىلمىگەننى بىلدىم، كۆرمىگەننى كۆردۈم، ئاڭلىمىغاننى ئاڭلىدىم دېمە)، (ئىنسان قىيامەت كۈنى) قۇلاق، كۆز، دىل (يەنى سەزگۈ ئەزالىرى) نىڭ قىلمىشلىرى ئۈستىدە ھەقىقەتەن سوئال - سوراق قىلىنىدۇ [36]ئىسرائىل }

ئاللاھ بىزلەرنى ئىنسانچىلىقتا يالغانچىق قىلىشتىن توسۇيدۇ . بولۇپمۇ دىنىي جەھەتتە ئۆزىنى ئۆزى ئالداش ھەقىقەتەن چوڭ زىيانكارلىقتۇر . چۈنكى بىر كىشى بىلمەيدىغان نەرسە ئۈستىدە ئۇنى بۇنى دېيىش بىلەن ئەقىدىسىنىڭ بۇزۇلۇشىغا قارىتا تىغ ئۇرىدۇ . ئەنە شۇ تىغ بىلەن ئەقىدىلەر بۇزۇلۇشتىن كىيىن باشقىلارنىڭ ھەم ئەقىدىلىرىنى ، ئاللاھ ئۇلارغا ھەقىقەتكە يېتىشكە يول بەرسە ئۇنى تەتۈر كۆرسىتىش بىلەن ئاغزىغا كەلگىنى بۇيىچە سۆزلەپ تىل ئىشتىدۇ . بىلگەننى سۆزلەش ئىبادەتتۇر . بىلمىگەننى سۆزلىمەي جىم تۇرۇپ سۈكۈت قىلىشمۇ ھەم ئىبادەتتۇر . چۈنكى ئاللاھ بىلمەيدىغان نەرسىلەرنى ئېيتىشنى ھارام قىلغان . دىن شۇنىڭدەك كۆز ، قۇلاق ۋە يۈرەكتىن ئىبارەت ئۈچ خىل سېزىم بىلەن تەركىب تاپقان بولىدۇ . شۇڭا بىز كۆرەلمىگەننى باشقىلار كۆرگەن ، ئاڭلىغان ، ھىس قىلغان بولىشى مۇمكىن . شۇڭا ھىسسىي قىممەتتە يۈكسەلمەي تۇرۇپلا موللىلىقنى ئىشتكۈچى دەل ئىماننىڭ سەزگۈلۈك تەرەپلىرىگە قارىسىغا پىچاق ئۇرغۇسى . شۇڭا بىكار ئېيتىلمىغان << قۇچقاچنى بولسىمۇ قاسساپ سويسۇن >> دەپ . شۇڭا ئالىم ئۆز زامانىغا ئالىمدۇر . ئەمما كىيىنكى زامانغا خاس يۈكسىلىيەلمىسە ، قۇلاق ، كۆز ۋە يۈرەكلەرنىڭ تاقىتى يېتىدىغانكى ، ۋە كۆرمەك ، ئاڭلىماق ھەمدە سەزمەككە قارىتا تەلەپ قىلغانكى نېمەتلەردىن مەھرۇم قىلىشنى تىلەپ سالىدۇ دە ، تۈنۈگۈنكى ھەقىقەتكە يېتەكلىگۈچى ئۆلىما ، موللا ..... بۈگۈنىسىدە ھالاكەتنى تىلەيدىغان ماھىيەتكە چۈشۈپ قالغۇسىدۇر . شۇڭا ھەر كىشى ئۆزىنىڭ زامانىدىكى تەكلىپلەرگە ئالاھىدە تەلەپچان ۋە تېرىشچان بولىشى لازىمدۇر . كىملەركى ئۆز زامانىدا تاقىتىنىڭ يېتىشىچە تەقۋالىق قىلىش بىلەن قانچىكى ھەقلەرنى كۆرىدىكەن ، ئاڭلايدىكەن ۋە سېزىدىكەن ئاللاھنىڭ ئۇنىڭدىن تەلەپ قىلغىنى دەل ئەنە شۇدۇر .

ئەمما خۇددى ئۈستۈنكى قەۋەتتە بىر كىشى بىر نەرسىگە ئۇرىۋاتقان بولۇپ ، ئۇنىڭدىن << تاك تاك تاك >> ئاۋاز چىققان بولسا ، ئۇنىڭ نېمىلىكى ئۈستىدە تۆۋەندىكى قەۋەتتىكىلەر ئارىسىدا تالاي تارتىشماقلار بولىدۇ . شۇنىڭدەك ، شەرىئەت مىسالەن يەتتە قەۋەتلىك پۈتۈنلۈكتە ھەقىقىي ئورنىنى تاپالايدىغان بولۇپ ، تۆۋەندىكى موللىلار كىيىنكى زامان ئۈستۈنلۈكىدە بولىدىغان ئىشلار ئۈستىدە بەزى ھەقلەرگە باتىلنى ئارلاشتۇرۇپ ئىشتىپ قويغۇسىدۇر . ئەنە شۇ ئىشتىشلەرنىڭ قۇربانىغا دەل كىيىنكى ئىسلامنى تۇتقا قىلمايدىغان ، ئاللاھقا چىن ئىخلاس بىلەن ئىبادەت قىلمايدىغان كىشىلەر ئاتا - بوۋام شۇنداق دېگەن دىيىشىپ ئۆز - ئارا ئىختىلاپلىشىشتا بولىدۇ . ئەمەلىيەتتە بىر كىشى نېمىلەرگە قارىتا تالاش - تارتىش قىلىشمىسۇن ، چوقۇمكى ئۇنىڭ توغرا جاۋابى بولىدۇ . ئەمما ، بۇ توغرىلىق دەل ئىلگىركىلەرنىڭ ئۈستۈنكى قەۋەتتىكى << تاك تاك تاك >> ئاۋازغا قارىتا بەرگەنكى گۇمانى قىياسىنىڭ قۇربانىغا ئايلىنىپ كېتىدۇ . ھالبۇكى بۈگۈن شۇ قەۋەتكە ئۇلاشقان تۇرۇقلۇق ۋە ئۇنىڭ ئەسلى ئاۋازىنى ئاڭلىغان ، ئۇنى كۆرگەن تۇرۇقلۇق ھەتتا ئۇنىڭ ئدچچىق - تاتلىقىنى تېتىپ ، ھىس قىلىپ تۇرۇپمۇ ، بۇ خىل قىممىتىنى تولا ئىختىلاپلىشىپ بوغۇپ قويغانلىقتىن ، ئاچچىقتا ، ئىلگىركى قاياشلارغا مۇھەببەتتە ئاشىقلىقتا كۆزى كۆرمەس ، قۇلىقى ئاڭلىماس ۋە تىلى ، تىنى تېرىسى سەزمەس بولۇشۇپ كېتىدۇ . مانا بۇ مۇنازىرىنىڭ جاڭجاللىشىشتىكى زور پايدىسى . ھەققە قارشىلىق قىلىۋەرسىمۇ كىشى ئاقىۋەتتە كاپىر دېگەن قالپاققا ئىگە بولۇشۇپ قالىدۇ .

{ كاپىرلارنى ھىدايەتكە دەۋەت قىلغۇچى خۇددى مەنىسىنى چۈشەنمەي تاۋۇشىنى ۋە نىدانىلا ئاڭلايدىغان چاھارپايلارنى چاقىرغان ئادەمگە ئوخشايدۇ (ئۇلار تاۋۇشنىڭ ماھىيىتىنى ئاڭلاشتىن) گاستۇر، (ھەقنى سۆزلەشتىن) گاچىدۇر، (ھەقنىڭ ماھىيىتىنى كۆرۈشتىن) كوردۇر، ئۇلار (ۋەز - نەسىھەتنى ) چۈشەنمەيدۇ [171]بەقەر }

........................................................................................................

{ پىرئەۋن ئېيتتى: «ئۆتۈپ كەتكەن ئۈممەتلەرنى ھالى قانداق؟ » [51]. مۇسا ئېيتتى: «ئۇلار توغرىسىدىكى مەلۇمات پەرۋەردىگارىمنىڭ دەرگاھىدا لەۋھۇلمەھپۇزدا (خاتىرىلەكلىكتۇر)، پەرۋەردىگارىم ھەم خاتالاشمايدۇ ھەم ئۇنتۇمايدۇ [52]تاھا }

ئۆتۈپ كەتكەن ئۈممەتلەرنىڭ زامانىدىمۇ ھەق ئۈستىدە تالاش - تارتىشىشمۇ بولغان . چۈنكى مەيلى قايسىكى زامان بولمىسۇن ئايەتلەر تىلاۋەت قىلىنغان ۋە قىلىنىۋاتقان چاغدا چوقۇم ئىنسان ۋە جىنلاردىن ئىبارەت شەيتانلار ھامان كاشىلا تېرىغۇسىدۇر . بەزىدە ئەنە شۇ كاشىلا تېخى تۈگىمەستىنلا بەزى ھۆكۈمدارلار مەلۇم كىتابچىلىرىغا توغرا - خاتاسىنى ئويلىماستىنلا يېزىپ قالدۇرۇپ قويىدۇ دە ، ئۇ كىيىنكى شۇ ئالىمغا قارىسىغىلا چوقۇنغۇچىلىرىنىڭ ئەقىدىلىرىنىڭ يۈكسىلىشىنى ۋە دىندا پاكلىقىنى بۇلغاپ قويىدۇ .
ھەر بىر زاماندا ئۆزگىچە ئۆلىمالار ، ئالىملار ۋە پەيلاسوپلار بولىدۇ . ئەنە شۇلار ئارىسىدا ھەق بارىسىدا يېزىلغان ۋە ئېيتىلغان توغرا رەۋىشتە مۇنازىرىلەر ، ماقالە - ئوبزورلار بولىدۇ . ئەنە شۇ مۇنازىرىلەر ... ئارىسىدا ھەقىقەت ئۆزىنى ئاشكارلايدۇ دە ، ئىلگىرى بىلمەستىن خاتالاشقانكى كىشىلەر ئاللاھنىڭ مۇنۇ ئايىتىگە چۈشۈپ قىلمىشىغا تەۋبە قىلغۇسىدۇر .

{  ئۆزلىرىگە ئازاب تېگىشلىك بولغانلار: « پەرۋەردىگارىمىز! بىز (سېنىڭ يولۇڭدىن) ئازدۇرغانلارنى (يەنى ئەگەشكۈچىلىرىمىزنى) ئۆزىمىز ئازغاندەك ئازدۇردۇق، (پەرۋەردىگارىمىز!) ئۇلاردىن يىراقلىشىپ ساڭا يېقىنلاشتۇق، ئۇلار بىزگە ئىبادەت قىلمايتتى (پەقەت نەپسى خاھىشلىرىغا ئىبادەت قىلاتتى)» دېيىشىدۇ [63]قەسەس }

ئاللاھقا يېقىن بەندىلەر تەقۋالىق ئۈستىدە بولغۇسى . ئۇلار قانداقلىكى بىر يامانلىقنى ، چوڭ خاتالىقنى ئىشتىپ قويغاندا بولسا چوقۇمكى ئۇلارغا پات يېقىندىلا بىر ئازاب يۈزلەنگۈسىدۇر . ئۇلار ئازابنىڭ گۇناھسىزلار بېرىلمەيدىغانلىقىغا ئىشەنگەچكە ئۆزىنى قاتتىق ئىسلاھ قىلىدۇ دە ، ئاقىۋەتتە ئۆزىدىكى خاتالىقلىرىنى تېپىپ چىقىدۇ . خاتالىقلارنىڭ چوڭى دەل ئاللاھنىڭ مەبۇدلىقىغا خىلاپ ھاللاردا ھەققە ناھەقنى ئارلاشتۇرۇپ قويغانلىقىدىن بولغانلىقىنى بىلىدۇ دە ، ئاقىۋەتتە ئۈستىدىكى ئايەتنىڭ روھىغا شۇڭغۇپ تەۋبە قىلىش بىلەن ئىلگىركى خاتالىقلىرىغا خاتىمە بېرىدۇ . بۇلار ھەقىقەتەن ئىلگىرى ياشاپ ئۆتكەن ، بىز چوڭ بىلىدىغان ھەمدە ئۆگۈنۈشكە ئۈلگە بولغۇدەك بوۋىلىرىمىزدۇر ، ئالىملاردۇر .....
شۇڭا ، ئالىملارنى ھۆرمەتلەيمىز ئەلۋەتتە ، ئەمما ئۇلارنى ھۆرمەتلىشىشىمىز ئۇلارنى ئىسلامىي ھۆكۈملەرنى بىردەك قارارلاپ بېرىدىغان مەبۇد تۇتۇشقا ، ھەقنى دائىم كۆرسۈتۈپ بېرىدىغاندەك پەرۋەردىگار قىلىۋېلىشقا سەۋەپ بولۇپ قالمىسۇن . ئۇلارمۇ كىتابلىرىنىڭ ئاخىرىدا كىتابىمدا ھەقتىن يىراق بىرەر خاتالىق بولۇپ قالسا ئۇنى تاشلاپ ھەق تەرەپكە يۈز كەلتۈرۈش تەلەپ قىلىنغاندەك ، ئۆزىنىڭ مەبۇد ئەمەس بەلكى ئاللاھنىڭ بىر ئىلىمدارى ، ئىلىمگەردىسى بولۇشتەكلا ئالىمى ئىكەنلىكىنى ، بەندىچىلىكتە خاتالشمايمەن دىيىش بولمايدىغانلىقىنى ئىقرار قىلىدۇ ۋە قاچانىكى ئۆزىدىكى بىر خاتالىقنىڭ توغرا جاۋابى بايانلانسا چوقۇمكى ھەققە قايتىشقا قارىتا ۋەسىيەت قالدۇرغۇسىدۇر . شۇڭا ئىلگىركىلەرنىڭ كىتابلىرىغا ، تەپسىرلىرىگە بەك چىڭ ئېسىلىۋېلىشقا ، ياكى ئۇنى تەرك ئېتىپ تاشلاشقا بولمايدۇ . بىز ئۇلارنىڭ لوقمىسىدىن ، قانداق ئىلىم تەھسىل قىلغانلىقىدىن پايدىلىنىپ بىزمۇ ھەم ئۆز زامانىمىزدا ئىلىم تەھسىل قىلىشنى ۋە ئىلىم تەھسىل قىلغۇچىنىڭ قانداقلىقىنى تونۇشىمىز ئۈچۈندۇر . ئىلگىركىلەرنىڭ ئۆز زامانىدىكىلەرگە قارىتا ئىشلىگەن نەتىجىلىرىگە قارىتا بىز شۇ خىل قورغاندا مۇنتىزىم چۈشىۋالساق ، بۈگۈنىمىزدىكى زاماننىڭ مەۋقەسىدىن غاپىل بولۇپ قالىمىز . مانا بۇ غاپىللىق گۇمراھلىققا ، گۇمراھلىق زالىملىققا ، زالىملىق ھەم كاپىرلىققا ئېلىپ بارغۇسىدۇر .

{  كىمكى ھىدايەت تاپىدىكەن، ھىدايەت تاپقانلىقىنىڭ پايدىسى ئۇنىڭ ئۆزى ئۈچۈندۇر. كىمكى ئازىدىكەن، ئازغانلىقنىڭ زىيىنى ئۇنىڭ ئۆزى ئۈچۈندۇر، بىر ئادەم يەنە بىر ئادەمنىڭ گۇناھىنى ئۈستىگە ئالمايدۇ. ( كىتابىمىزنى تىلاۋەت قىلىپ ئوقۇپ بەرگۈچى ) پەيغەمبەر ( يەنى رەسۇل ) ئەۋەتمەي تۇرۇپ (ھېچ ئادەمنى جازالىغىنىمىز يوق ) [15]ئىسرائىل }

شۇنىڭ ئۈچۈن بىز دائىم ھەقىقەتكە ئاساسلىنشىمىز كېرەكتۇر . ھەقىقەت ئولتۇرۇپ خىيال قىلغانغا ، پالانى - پوكۇنى ئالىمنىڭ بايانلىرىنى مەبۇد تۇتىۋالغانغا ، ئىلىم - پەندىن يىراق تۇرۇپ كونا چاپانغا ئورىنىۋالغانغا ئالدىمىزغا ھىجىيىپ كەپ بېرىدىغان نەرسە ئەمەس . چوقۇمكى تاقەتكە قارىتا ئىزدىنىشى ۋە ئىزدەنگۈچىلەرنى قوللىشى ئارقىسىدا ئاندىن ۋۇجۇتقا چىققۇسىدۇر . شۇنىڭ ئۈچۈن مۈرىنى مۈرىگە تېرىمەي تۇرۇپ ، ھەر كۈچلەر بىر - بىرلەر بىلەن ئورتاقلاشماي تۇرۇپ بۈگۈنكى ھەمدە كىيىنكى يۈكسىلىشلەرگە يەتكىلى بولمايدۇ . ئېسىمىزدە بولسۇنكى ، ئىسلام ھەرگىزمۇ غاپىللىقنى ، غەپلەتچىلىكنى قوللىمايدۇ ۋە دائىم بۇ خىل گۇمراھلىققا يىلتىز تارتىشقا باشلىغۇچى پارازىنتتىن قاتتىق ئاگاھلاندۇرىدۇ .
ئاللاھ ھەممىمىزگە توغرا يولنى كۆرەلەيدىغان كۆز ، ئاڭلىيالايدىغان قۇلاق ، تونۇيدىغان يۈرەك ، ئېتىقادىي ئىشەنچ ، ئەمەلىي جاسارەت ئاتا قىلسۇن ( ئامىن )

ئەسسىلامۇ ئەلەيكۇم ۋەرەھمۇتۇللاھى ۋەبەركاتۇھۇ

atikam1

ئاللاھ  ئەجرىڭىزنى بەرسۇن قېرىندىشىم،،،،
ئاللاھ ھەممىمىزگە توغرا يولنى كۆرەلەيدىغان كۆز ، ئاڭلىيالايدىغان قۇلاق ، تونۇيدىغان يۈرەك ، ئېتىقادىي ئىشەنچ ، ئەمەلىي جاسارەت ئاتا قىلسۇن ( ئامىن )

شۇنداق  ئاللاھ  ھەمىمىزنى توغرا بولغان يولغا باشلاپ،،،ھېدايەت تاپقۇزۇپ،،،سائادەتمەن بەندىللىرىنىڭ قاتارىدا قىلغاي،،،،

izqi0996

چولپانلار مۇنبىرىدە مۇنداق بىر سۇئال سورالدى .

....... ھەقىقەت ، ئولتۇرۇپ خىيال قىلغانغا ، پالانى - پوكۇنى ئالىمنىڭ بايانلىرىنى مەبۇد تۇتىۋالغانغا ، ئىلىم - پەندىن يىراق تۇرۇپ كونا چاپانغا ئورىنىۋالغانغا ئالدىمىزغا ھىجىيىپ كەپ بېرىدىغان نەرسە ئەمەس .........
  
يۇقارقى بايانلاردىكى«پالانى-پوكۇنى ئالىمنىڭ بايانلىرىنى مەبۇد تۇتۇۋالغانغا...»دېگەننى قانداق چۈشىنىمىز؟.... بايانلارنى مەبۇد تۇتۇش دېگەن نېمە؟..... شۇ ئالىملارنىڭ بايانى ھەق بولسىچۇ؟...   
چۈشەنچە بېرىلسە؟...


تېمىدىكى بىر ئايەتتە ھەتتا ھەققە قايتقۇچى تەقۋا ئالىملارنىڭ ھەم ئىلگىركى‹‹  قىرىقتىن ئاشقۇچە ››  يېزىپ سالغان بەزى خاتالىقلىرىنى كىيىن بىلگەنلىرىدە تەۋبە قىلىش بىلەن ھەققە قايتقانلىقى ۋە قايتىشقا يولنىڭ كەڭ ئىكەنلىكى قەيت قىلىنىدۇ .

مەبۇد دېگەن سۆزنىڭ مەنىسى بىردىن بىر ھۆكۈم بېكىتكۈچى دېگەن بولىدۇ . شۇڭا ئاللاھ بىزدىن ھەق دىن ئىسلامنى قۇبۇل قىلىدىغانلىقىنى ئېيتقان . ھەق دىن ئىسلام دەل ئاللاھنىڭ ھەر شەيئىنىڭ ئۆزلىرىگە خاس سۈپىتىگە قارىتا ئورنىتىلغان ھەق جاۋابىي ئىلمىسى بولۇپ ، كىملەركى بۇلار توغرىسىدا ھەققە قارشى بىر نېمىلەرنى پۈتىدىكەن ، ئۇ ئۆزىنى مەبۇد ، كىچىك خۇدا ، ئاللاھنىڭ بالىسى دەپ جاكارلىغان ياكى شۇنداقراق بىر ھوقوق تەلەپ قىلغان بولىدۇ . شۇڭا ئاللاھ تائالا ئىلگىركى موللىلارنى مەبۇد تۇتىۋالغانلار ئۈستىدە شۇنداق دەيدۇ :

[  ئۇلار ئۆزلىرىنىڭ ھىبرىلىرىنى ، راھىبلىرىنى (يەھۇدىيلار بىلەن ناسارالارنىڭ دىنىي باشلىقلىرىنى، ئۆلىمالىرىنى) ۋە مەريەم ئوغلى مەسىھنى مەبۇد قىلىۋالدى. (ھالبۇكى) ئۇلار (پەيغەمبەرلەر ئارقىلىق) پەقەت بىر ئىلاھقا ئىبادەت قىلىشقا بۇيرۇلغان ئىدى، ئۇنىڭدىن باشقا (يەنى ئالەملەرنىڭ پەرۋەردىگارى اﷲ تىن باشقا) ھېچ مەبۇد (بەرھەق) يوقتۇر، اﷲ ئۇلارنىڭ شېرىك كەلتۈرگەنلىكلىرىدىن پاكتۇر [31]. ئۇلار (يەنى مۇشرىكلار، يەھۇدىيلار ۋە ناسارالار) اﷲ نىڭ نۇرىنى (يەنى ئىسلام دىنىنى) ئېغىزلىرى (يەنى يالغان - ياۋىداق بوھتانلىرى) بىلەن ئۆچۈرمەكچى بولىدۇ، اﷲ ئۆز نۇرىنى ئۈستۈن قىلماي قالمايدۇ، كاپىرلار (بۇنى) يامان كۆرگەن تەقدىردىمۇ [32]تەۋبە ]

بۇ ئايەتتە ئىلگىركى ئۆلىمالىرىنىڭ ئاللاھنىڭ ھەق ھۆكمىلىرى ئۈھتىدىن توغرا چىقارغان ھەمدە قىياسەن خاتا چىقىرىپ قويغانلىرىنىڭ ھەممىسىنى بىردەك ئىسلام دەپ دەپ چۈشىنىۋېلىش ئارقىلىق ئۇلارنى مەبۇد تۇتىۋالغان ئىدى . ئاللاھ بۇ ئايەت ئارقىلىق بىزلەرنىڭ ھەم ھەممىدە ھەق جاۋابقا ، ھەق ئىلىمگە ئاساسلىنىشىمىزغا ،  پەقەت ۋە پەقەت ئۆزىنىلا مەبۇد تۇتۇشقىلا ئىرادە قىلىدۇ . شۇڭا ئاللاھدىن باشقا مەبۇد بارمۇ دەپ نۇرغۇنلىغان ئايەتلەردە پېشانىمىزنى نوقۇيدۇ . چوقۇمكى بۇ نوقۇشتىن بىزلەر ئاز بولسىمۇ ساز بولغان ھەقىقەتكە ، دەلىلگە ئاساسلىنىشىمىز ۋە شەكىلۋازلىق ، دىندا يالغانچىلىق ئىدىيىسىنى تاشلىشىمىز لازىمدۇر . ئەلۋەتتە ، تېمىدا ئالىملارنىڭ بايانلىرىنىڭ ھەممىسى خاتا دېگەنكى كېسىم يوق . ئەمما ، بىز ئۇلارنىڭ ئۆز زامانىدىكى چۈشۈرۈلگەن ئىلىملەرنى توغرا شەرھىيلىشىگە قاراپلا ، بۈگۈنىمىز ئۈستىدىكى ئاسماندىكى ئىلگىركى چىقىۋاتقان ‹‹ تاك تاك تاك ›› ئاۋازلارغا قارىتا قىياسەنلىرىنى ھەم ھەق دەپ تۇتىۋالساق ، ھەقىقەت شۇنچە ئاشكارا تۇرسىمۇ پىكىر قىلمىساق ، تەتقىق - تەپەككۇر قىلمىساق ئۇ ۋاقىتتا بىز ئاللاھدىن باشقا مەبۇد يوق دېگەنكى ئۇدۇمغا ماس كەلمەي قالىمىز .
تېمىدا بايان قىلىنغاندەك ، بىز كۆرگىنىمىز ، ئاڭلىغىنىمىز ۋە ھىس قىلغىنىمىز ئۈستىدە سوراق قىلىنىمىز . ئەلۋەتتە ، ئىلگىركىلەرنىڭ بىرەر مەسىلىلەردە توختالغانكى ھەقىقىتى شۇنچە روشەن ۋە يارقىن چىققۇسى . شۇ ۋەجىدىن ئەقىل ئىگىلىرى ئۇنىڭ توغرا جاۋابى ۋە شەرھىيلىرى ، شەيئىدىكى ئەسلى ئورنىغان قاراپ ھەق دەپ بېكىتىدۇ .
ئىلگىرىكى دىنىي بايانلىرىمدا ئاللاھ تائالاھنىڭ بىز ئىنسان ۋە جىنلارنىڭ ئالدىنقى تەقدىرلىرىنى ، زامان - ماكانلىرى ، جەمەت - ئائىلىلىرىدىن تارتىپ پۈتۈپ ئالدىن يېزىلغان سىنارىيەلەشتۈرىۋاتقانلىقى ، ھەر بىر ئىنسان ۋە جىن ئۆزىنىڭ ئورنىدا ئەمەلىي ئەرتىس بولۇپ ياشايدىغانلىقىمىز قەيت قىلىنغان ئىدى . شەرىئەت دىنىي سىياسەت بولۇپ ، يەنە بۇنىڭغا ئاللاھنىڭ ھېچ كىشىگە تاقىتى يەتمەيدىغان ئىشلارغا تەكلىپ قىلمايدىغانلىقىنى قوشقاندا ، ھەر بىر قەۋەتلىك زاماننىڭ ئۆزلىرىگە خاس تەلەپ قىلىنغان ئىشلىرى بارلىقى ، بۈگۈنكى يۈكسەكلىك دەل ئىلگىركىلەرنىڭ ئىپتىدائىيچە تىرىشچانلىقلار بىلەنمۇ ئۇل قويىدىغانلىقى ، ئەنە شۇ ئۇل بىلەن كىيىنكى بۈگۈن ۋە ئەتە روياپقا چىقىدىغانلىقى ، ھەر بىر زاماندا ھەر بىر بەندىلەرگە قارىتا مۇلاقات قىلىپ بەرگەن نېمەتلەر ئارقىلىق ئەمەل - ئىبادەت قىلىشلارغا ھەمدە شۇلار توغرىسىدا بىزدىن دۇنيا ۋە ئاخىرەتتە سۇئال سوراق قىلىنىدىغانلىقى بېكىتىلگەن . شەرىئەت دەل ھەممىلەرنىڭ تاقىتىگە قاراپلا ئىش - ئەمەل يۈكلىگۈسىدۇر . ئەگەر بىرسى شەرىئەت داۋاسى قىلىپ كىشىلەرنى تاقەتسىزلىكلەرگە قىستاپ ھالاكەت مەۋقەسىگە كەلتۈرۈپ قويغاندا ، ئۇ ھەقىقەتەن شۇ كىشىلەرنىڭ زىيانكارى بولىدىغانلىقىنى ئىسپاتلايدۇ . شۇڭا بۇ خىل ئىلىمنىڭ ھېكمىتى بولمىغان كىشىدە كىشىلەرنى يېتەكلەش ، جەمىيەتتە ، ماكان - زاماندا دىندىن ھۆكۈم پىچىش ئورنى - ئىمتىيازى بولمايدۇ .

{ ئىسرائىل ئەۋلادىنى بىز (قۇلزۇم) دېڭىزىدىن ئۆتكۈزۈۋەتتۇق، ئۇلار بۇتلىرىغا چوقۇنۇۋاتقان بىر قەۋمنىڭ يېنىدىن ئۆتكەندە: «ئى مۇسا! بىزگىمۇ ئۇلارنىڭ بۇتلىرىغا ئوخشاش بۇت ئورنىتىپ بەرگىن» دېدى. مۇسا: «سىلەر ھەقىقەتەن نادان قەۋم ئىكەنسىلەر» دېدى [138]ئەئراف }

ئىلگىرى ئىسرائىل ئەۋلادىنىڭ ھاياتى يۈكسىلىشى بىر قانچە مىڭ يىل توغرا ئىدى . ئىسرائىل ئەۋلادى يۇسۇپ ئەلەيھىسسالامنىڭ ، ئۇنىڭ دادىسى يەئقۇبنىڭ ، ئۇنىڭ دادىسى ئىسھاقنىڭ ھەمدە ئۇنىڭ دادىسى ئىبراھىمنىڭ پۇشتى بولۇپ ، ئىبراھىم ئىلگىركى مۇشرىك ئازەر دەپ تەخەللۇس قىلىنغان بىر كىشىنىڭ ئوغلى ئىدى . ئۇ ۋاقىتتا ئۇلار بۇددا دىنىدا ئىدى . ئازەر ھەم بۇد ياسايتتى . ئۇلار ھەم بىر يۈرۈش ھاياتىنى بۇددا دىنىدا ئۆتكۈزگەن ئىدى . ئەمما بۇددا دىنىدا ئىكەن دەپلا بىراۋنى پەس كۆرۈش ئىمانسىزلىق . چۈنكى بىر كىشىگە تەقۋادارلىق مۇجەسسەملىنىشى ھەرگىزمۇ كۇپپار ئاتا - ئانىلارنىڭ تىرىشچانلىقىدىن كەلمەيدۇ . بەلكى گەرچە مۇشرىك بولسىمۇ ، سوپى بولسىمۇ ، ۋەھھابى بولسىمۇ ياكى ئۇنىڭدىن يۇقىرى ۋە تۆۋەن بولسىمۇ دەل ئۇلارنىڭ ئاللاھتائالا يېقىن بولىشى ، ئۇنىڭغا ياش تۆكىشىدىكى يۈرەكتىن ، يۈرەكتىكى ئېتىقادتىن ، ئېتىقادتىكى ئىشەنچتىن روياپقا كېلىدۇ . شۇڭا گەرچە ئاللاھنىڭ نەزىرىدىكى دىن ئىسلام بولسىمۇ ، ئۆز نۆۋىتىدە ئاللاھنىڭ ئەلچىسى كەلمىگەنكى بىر ۋاقىتلاردا ئىماننىڭ نېمە ئىكەنلىكىنى بىلمەستىن گەرچە بۇدنىڭ ئالدىدا ئولتۇرسىمۇ ئۆز تەڭرىسىگە خىتاب قىلغۇچىلارنى بىردەك كاپىرلىققا ، دوزىخىيلىققا چىقىرىۋاتالمايمىز . ئاللاھمۇ ئاۋۋال ئەلچىسىنى كەلتۈرۈپ تۇرۇپ ئاندىن ئۇنى ۋە ئۇنىڭغا نازىل قىلغان ھەقىقەتنى ئىنكار قىلغان بىراۋنى كاپىر دېدى . ھەمدە شۇ زاماندا يەنىلا مۇشرىكلىكنى ۋە مۇناپىقلىقنى تىلىگۈچىلەرگە كاپىرلار ھۆكمىدە قىلغانلىقى جاكارلىدى . شۇڭا ، بىر بۇدكەشنىڭ ، بىر خىرىستىئاننىڭ ، بىر يەھۇدىنىڭ ، بىر مۇشرىكنىڭ ياكى پاسىقنىڭ ياكى ئۇنىڭدىن تۆۋەن بولسۇن ياكى يۇقىرى بولسۇن مادامىكى ، ئۇنىڭ پۇشتىدىن قۇرئان تەلەپ قىلغان تەقۋادارلىق ئىسلاھ قىلىنغانكى بىر بەندە چىقىدىكەن ، ئۇنىڭ شۇ ئۇرۇقنى سالغان ھەمدە ئۇنى پەرۋىش قىلغانكى لىنىيەسى توغرا بولغان بولىدۇ . ئۇ ئۆز نۆۋىتىدە تاقەتلىك ئەمەل - ئىبادەتلەر ئۈستىدە بولىۋاتقانلىقىنى ئىسپاتلايدۇ .
شۇڭا بىز بۈگۈنلىكىمىزدىكى دىنىي ئېتىقادىمىزنىڭ ئىلگىركىلەرنىڭ ئۇل سېلىشى ، ئىزدىنىشى ئارقىلىق ، بۈگۈنكى تەقۋادارلىرىمىزنىڭ بولىشى دەل ئىلگىرى بىزدە توغرا يولنىڭ بارلىقى ھەمدە كىشىلەرنىڭ تاقىتىگە خاس لىنىيەنى تۇتقا قىلغانلىقىنى چۈشۈنۈپ ئالالايمىز . بۇ بىر ھەقىقەت . گەرچە بىزگە اتىلار بىلمەيدىغان نەرسىلەر بىلدۈرۈلگەن بولسىمۇ ، بىراقلا ئۇلاردىن يۈز ئۆرىسەكمۇ ، يەنىلا ئاللاھدىن شۇنداق دۇئا قىلىشىمىز كېرەككى

{ ........پەقەت ئىبراھىمنىڭ ئاتىسىغا ( ئايرىلىش ئالدىدا ) ئېيتقان «ئەلۋەتتە ساڭا مەغپىرەت تىلەيمەن، اﷲ نىڭ ئازابىدىن ھېچ نەرسىنى سەندىن دەپئى قىلالمايمەن» دېگەن سۆزىنى سىلەرنىڭ نەمۇنە قىلىشىڭلارغا بولمايدۇ. (ئىبراھىم ۋە ئۇنىڭ بىلەن بىللە بولغان مۆمىنلەر ئېيتتى) «پەرۋەردىگارىمىز ساڭا تەۋەككۈل قىلدۇق، ساڭا قايتتۇق، ئاخىر قايتىدىغان جاي سېنىڭ دەرگاھىڭدۇر [4]مۇمتەھىنە }

بىزلەرنىڭ بۈگۈنىمىز ئۈچۈن ئاتىلارنىڭ ئەمگىكى باردۇر . شۇڭا دىننىڭ ئىگىسى بولغان ھەمدە قۇرئاننى دەستۇر قىلغان كىشى ھەقىقەتەن بۇ خىل يۈز ئۆرۈشتە بولمايدۇ . چۈنكى ئاتىلارمۇ ئىلگىركى ئىشلىگەن نەتىجىلىرىنىڭ نېسىۋلىرىنى ياشانغىنىدا ياكى سەكراتتىن ئىلگىرى بولسىمۇ ئىگە بولىشى ، ئىمان كەلىمىسىگە ئېرىشەلىشى ، ياكى ئېتىقادىنى توغرىلىققا كەلتۈرەلىشى مۇمكىن . شۇڭا ئايەتتە بىزلەرنىڭ ئۇلارغا خەيرىلىك دۇئا قىلىشىمىز ۋە ئۇلارغا ياخشى مۇئامىلىدە بولىشىمىز لازىمدۇر . مانا بۇ ئىسلام روھى ، ئىمان روھى .


بىز ئاتا - بوۋىلارنىڭ نەتىجىلىرى ئارقىلىق ، ئۇ نەتىجىگە يېتىشتە ئىشلىگەن ئەمەللىرى ، تىرىشچانلىقلىرىنى كۆرگەنلىرىمىز ، ئاڭلىغانلىرىمىز ۋە ھىس قىلغانلىرىمىزغا ئاساسەن ، بىز كىيىنكى بۈگۈنىمىزدىكى ئىجتىھادىمىزنى تاپالايمىز . بۇ خۇددى تۇغۇلۇپ بىز ئاتا - ئانىمىزغا قاراشلىق بولىمىز . ئۇلارنىڭ بىزلەر تاقەتلىك بولىشىمىزغا قارىتا قىلغان ئەمەللىرىدىن ئۆزىمىزنىڭ كىيىنلىكىنى قانداق بىر تەرەپ قىلىشنى ئۆگەنگىنىمىزگە ئوخشاشلا بىر ئىش . شۇنىڭدەك ، ئىلگىركىلەرنىڭ نەتىجىلىرى ھەقىقەتەن بىزلەرگە بەك مۇھىم . چۈنكى ئۇ بۈگۈنىمىزدە بىزلەرنىڭ پۇتىمىزغا قويۇلۇش ئۈچۈن ئىشلەنگەن خىش - كېسەكلەردۇر . بىز دەل ئۇلار قويۇش ئارقىلىق قولىمىز يەتمىگەن ، ئەمما يېتىشنى بىزدىن كۈتكەن نەتىجىلىرىمىزگە ئېرىشىمىز . ئەمما ، ئەنە شۇ خىش - كېسەكلەر توغرا رەۋىشتە قويۇلمىغاندا بولسا ، بىز شۇنداق قول ئۇزارتىشىمىزغىلا بىز بىلەن تەڭ گۆمۈرۈلۈپ چۈشىشىگە ۋاستە بولۇپ قالىدىغان تەۋەپلىرىمۇ بار بولۇپ قالىدۇ .

{ اﷲ ئاتنى، خېچىرنى ۋە ئېشەكنى مىنىشىڭلار ئۈچۈن ۋە زىننەت ئۈچۈن ياراتتى، اﷲ يەنە سىلەر بىلمەيدىغان نەرسىلەرنىمۇ يارىتىدۇ [8]. توغرا يول كۆرسىتىشنى اﷲ ئۆز ئۈستىگە ئالغان. بەزى يوللار ئەگرى بولىدۇ، مۇبادا اﷲ خالىسا ئىدى، سىلەرنىڭ ھەممىڭلارنى ئەلۋەتتە توغرا يولغا سالغان بولاتتى [9]. اﷲ سىلەرگە بۇلۇتتىن يامغۇر ياغدۇرۇپ بەردى، ئۇنىڭدىن ئىچىسىلەر ۋە شۇ يامغۇر ئاقىلىق ئۆسكەن دەل - دەرەخلەر بىلەن چارۋاڭلارنى باقىسىلەر [10]. اﷲ سىلەرگە شۇ يامغۇر بىلەن زىرائەتلەرنى ئۆستۈرۈپ بېرىدۇ، زەيتۇن، خورما، ئۈزۈم ۋە تۈرلۈك مېۋىلەرنى ئۆستۈرۈپ بېرىدۇ، چوڭقۇر پىكىر قىلىدىغان قەۋم ئۈچۈن بۇنىڭدا ھەقىقەتەن ( اﷲ نىڭ قۇدرىتىنى كۆرسىتىدىغان) دەلىللەر بار [11]نەھل }

ئىلىملەرنىڭمۇ ھەقىقەتەن شەكسىز ھەممىسىنى قۇبۇللايدىغان ئات مەسەللىكلىرىمۇ بولىدۇ . ئەمما پەقەت ئۇنىڭ كۈچىدىنلا پايدىلىنىشقا بولىدىغان خېچىر ۋە ئېشەك مەسەللىك ئىلىملەرمۇ بولىدۇ . يەنى ، ئىلگىرىكىلەر مەلۇم بىر توقۇلما ئەپسانىلەرنى توقۇپ كەلتۈرۈش ئارقىلىق مەلۇم بىر ئايەتكە ئىشەندۈرۈشتىمۇ بولغان . ئەمما سەپسەتىلەرنى قۇبۇل قىلمايمىز ؛ مىسالەن :  تەخسىنى يىمەيمىز بەلكى ئۇنىڭغا سېلىنغان تاماقنى يەيمىز . شۇنىڭدەك ، ئىلىملەرنىڭمۇ ھەر خىل تەرەپلىك قۇبۇل قىلىنىشلار بولىدۇ . بۇ ىىل ماھىيەتنى بىلمىگەنلەر ئىلگىركى بوۋىلارنىڭ پەلسەپىيۋىي قىممىتىنى يوققا چىقىرىش بىلەن ، ئۇنىڭ بايانلىرىدا يالغان نەرسىلەر كۆپ دەپ ئۆزىنى ھەم باشقىلارنى ئۇلاردىن قېچىشقا قىستايدۇ . بۈگۈن ۋە ئەتىلەردە سەپسەتە تەلەپ قىلىنمايدۇ بەلكى خۇددى رەسۇللاھ ئېيتقاندەك ، << سىلەر خۇددى ئوتقا ئۆزەڭلەرنى ئۇرغۇچى پەرۋانىگە ئوخشايسىلەر ، مەن سىلەرنى ئوتتىن توسقۇچىغا ئوخشايمەن >> دېگەندەك ، بىر ئىلىمنى ، بىر چۈشەندۈرۈشنى دەلىلى ئاساسقا نەقلا چۈشۈرۈشتە بولۇش تەلەپ قىلىنىدۇ . ئەمما ، ئەتىدىكى بارلىق ئىلىملەر ئاشكارلىنىپ كەتكەنكى ھەمدە شۇ خىل ئىلىمگە تولغانكى كىشىلىك ئىمتىيازىغا يەتكۈچە چوقۇم مەلۇم بىر ھەقىقەتنى چۈشەندۈرۈشتە سەپسەتىگە مۇھتاج بولىمىز . ئەگەر شۇ سەپسەتە سىزنىڭ سورىغان سۇئالىڭىزغا قارىتا دەلىل قىلىنىپ مۇشىنىڭغا ئوخشاش دەپ تۇرۇپ چۈشەنچە بەرگەندە سىز ھەقىقەتەن قايىل بولىسىز . ئەمما ئۇ سۆزلەر سىزگە بىردەك ئېيتىلسىمۇ سىز ئۇلار تەلەپ قىلغانكى ئىلىمگە مۇھتاج بولمىغانلىقتىن ، سىزنىڭ ئاغزىڭىزغا تەخسىدىكى تاماق ئەمەس بەلكى تەخسە كىرگەندەك تۇيۇلۇپ ئۆزىڭىزچە تۇرالماي كېتىسىز . شۇڭا دىندا بەيئەت دېگەن بىر نەرسە بار . شۇ ئالىم شۇ سەپسەتىنى ئۆزىگە بەيئەت قىلغانكى كىشىلەرگە توقۇغان ئىدى . ئۇلار ئۇنى چۈشەندى . ئەمما بەيئەت قىلمىشانلار مەلۇم ئالىمنىڭ پەقەت ئاجىزلىقىنىلا تېپىشقا ئۇرىنىدۇ . خۇددى بىزدىكى نۇرغۇن ياشلار ئەرەپۋازلىق ، مىسىرۋازلىق ، ئافغان ، چېچىنيە ۋەزلىقلارنى قىلىۋېدى ، ئۆزىنىڭ يۇرتىدىكى چوڭلار كۆزىگە ئىنتايىن يىرگىنىشلىك جىن كۆرۈنۈپ كەتتىكى ، كىملەركى ئۆزىگە ئەگەشسە ئۇدۇل دوزاخقا ئەكىرىدىغاندەك ئەقىدىگە كېلىشتى . شۇنىڭدەك ، بەيئەت قىلغان ۋە قىلمىغانلارنىڭ ماھىيىتى شۇنىڭدەك تاماقنى يىيىش ياكى تەخسىنى تەڭ يىيىشكە قىستاپ قويىدۇ دە ، بەيئەت قىلمىغانلار تەخسىنى ھەم يىيىشكە بۇيرۇلغاندەك تۇيغۇدا بولىشىدۇ دە ، كەھف غارىدىن تېخىمۇ بەتەر قېچىشنى تىلىشىدۇ . ( گەپ ئۇزىراپ كەتتى  ھە . گەپلىرىمغۇ قۇرۇق پاراڭمۇ ئەمەس ، قەلەم تەۋرىتىشتىكى مەقسەت ئىلىم بېرىش بولغاندىكىن بەزىدە مەلۇم ئىلھام بىلەن مۇشۇنداق يېزىپ كېتىدىكەنمىز . توغرا چۈشىنىپ تۇتۇڭلار ھە )

<< توغرا يول كۆرسىتىشنى اﷲ ئۆز ئۈستىگە ئالغان. بەزى يوللار ئەگرى بولىدۇ، مۇبادا اﷲ خالىسا ئىدى، سىلەرنىڭ ھەممىڭلارنى ئەلۋەتتە توغرا يولغا سالغان بولاتتى >> ئاللاھ ئېيتقاندەك ، ھەممىلەرگە خاس بولغان ، ئەسلى تەئەللۇق بولغان توغرا لىنىيە بولىدۇ . ئەنە شۇ لىنىيەنى ئاللاھ كۆز ئارقىلىق ، قۇلاق ئارقىلىق ۋە يۈرەك ئارقىلىق كۆرسىتىدۇ ، ئاڭلىتىدۇ ۋە چوڭقۇر ھىس قىلدۇرىدۇ . ئەمما نۇرغۇنلىغان كىشىلەر بۇ خىل ماھىيىتىگە ئېتىۋار بەرمىگەچكە ھەمىشە نەپسىنىڭ خۇشلىقىغا ، ئەقلىنىڭ بېكىتىشىگە بېكىنىۋالىدۇ دە ، بەزى ئەگرى بولغان يوللارغا كىرىشىپ قالىدۇ . ئاللاھنىڭ تېمىدا نەقىل قىلغاندەك ، << قايسى قەۋم ئۆزلىرىنى ئۆزلىرى ئۆزگەرتمەيدىكەن ، ئاللاھ ئۇلارنى ئۆزگەرتىپ قويمايدۇ >> دېگەنكى ئورنىدا ھەممىلەرنى ئۆزلىرىنىڭ تاللىغىنىغا قويۇپ بېرىدۇ . ئەگەر ھەممىلەرنى بىر يولغا سالسا ، ئۇ ۋاقىتتا مۆئمىنلەرنىڭ كۈنى ھەقىقەتەن تەسكە چۈشىدۇ . شۇڭا بەيئەت قلمايدىغانلار بەيئەت قىلىدىغانلارغا ئەگىشىپ بېقىپ ، يولنىڭ داۋامى بولمىغان ھالدا بىر جايغا بارغاندا ئىتىلىپ قالسا ئارقىغا مۇشۇ دۇنيادىلا يېنىشىغا پۇرسەت بېرىش ئۈچۈندۇر . يوللىرى شۇنچە ئېتىلگەن تۇرۇقلۇقمۇ يەنىلا گەدەنكەشلىك قىلىش بىلەن يەنىلا تەرسالىقنى قىلىدىغانلار بار . ئەنە شۇلار بۇ دۇنيادا قايتالمىسا ئاخىرەتتە شۇنداق نىدا قىلىش بىلەن نادامەتتە بولىدۇ

{ ئۇلار ئېيتىدۇ: «پەرۋەردىگارىمىز! بەتبەختلىكىمىز ئۈستىمىزدىن غالىب كېلىپ گۇمراھ قەۋم بولۇپ قالغان ئىدۇق [106]. پەرۋەردىگارىمىز! بىزنى دوزاختىن چىقارغىن (ئاندىن دۇنياغا قايتۇرغىن)، ئەگەر بىز (شۇنىڭدىن كېيىن) يەنە گۇناھ قىلساق، بىز ھەقىقەتەن زالىم بولۇپ قالىمىز» [107]. اﷲ ئېيتىدۇ: «جەھەننەمدە خار ھالدا قىلىڭلار، (ئۈستۈڭلاردىن ئازابنىڭ كۆتۈرۈلۈپ كېتىشى ھەققىدە) ماڭا سۆز ئاچماڭلار» [108]. شۈبھىسىزكى، بەندىلىرىمدىن بىر تۈركۈم كىشىلەر : «پەرۋەردىگارىمىز! بىز ئىمان ئېيتتۇق، بىزگە مەغپىرەت قىلغىن، بىزگە رەھىم قىلغىن، سەن بولساڭ ئەڭ رەھىم قىلغۇچىسەن» دەيتتى [109]. ئۇلارنى مەسخىرە قىلدىڭلار، ھەتتا ئۇلار سىلەرگە مېنىڭ زىكرىمنى ئۇنتۇلدۇردى (يەنى ئۇلارنى مەسخىرە قىلىش بىلەن بولۇپ كېتىپ ماڭا ئىتائەت قىلىشنى ئۇنتۇدۇڭلار)، سىلەر ئۇلاردىن كۈلەتتىڭلار [110]مۆئمىنۇن }

{ ئېيتقىنكى، «سىلەرنىڭ (جېنىڭلارنى ئېلىشقا) مۇئەككەل قىلىنغان پەرىشتە سىلەرنىڭ جېنىڭلارنى ئالىدۇ، ئاندىن پەرۋەردىگارىڭلارنىڭ دەرگاھىغا قايتۇرۇلىسىلەر» [11]. ئەگەر سەن گۇناھكارلارنىڭ ( دەپتىرىكى نەرسىلەرنى كۆرگەندىن كىيىن ) پەرۋەردىگارىنىڭ دەرگاھىدا باشلىرىنى ساڭگىلىتىپ تۇرغانلىقىنى كۆرىدىغان بولساڭ (ئەلۋەتتە قورقۇنچلۇق ھالەتنى كۆرگەن بولاتتىڭ)، ئۇلار ئېيتىدۇ: «پەرۋەردىگارىمىز! (ئىشنىڭ ھەقىقىتىنى) كۆردۇق، ئاڭلىدۇق. بىزنى ياخشى ئەمەل قىلىش ئۈچۈن (دۇنياغا) قايتۇرغىن، بىز (ئەمدى) ھەقىقەتەن (سېنىڭ ۋەدەڭنىڭ ھەق ئىكەنلىكىگە) ئىشەنگۈچىلەرمىز» [12]. ئەگەر بىز خالىساق، ھەر بىر كىشىگە ئەلۋەتتە ھىدايەت بېرەتتۇق، لېكىن مېنىڭ (قايسى بىر قەۋم ئۆزىلىرىنى ئۆزلىرى ئۆزگەرتمىگۈچە ئاللاھ ئۇلارنى ئۆزگەرتىپ قويمايدۇ دېگەنكى ) ھۆكمىم بېكىپ كەتتى. مەن چوقۇم جىنلار ۋە ئىنسانلار (يەنى ئۇلارنىڭ گۇناھكارلىرى) - ھەممىسى بىلەن جەھەننەمنى تولدۇرىمەن [13]سەجدە }

شۇنىڭدەك ، ئاللاھقا ئىتائەتمەن بولۇشمۇ ، ئاسىي بولۇشمۇ دەل بەندىلەرنىڭ قارارىنىڭ ، دىنىنى قايسى رەۋىشتە قىلىشىنىڭ قورغانىدا بولىدۇ . گەرچە سەكراتتىن ئىلگىرى ياكى ئۇنىڭغا يامان ئۆلۈملۈك تەقدىر بېكىتىلىپ كېتىشتىن ئىلگىرى دەججالغا بەيئەت قىلغان تۇرۇقلۇق ئۇ ماڭغان يولىنىڭ ھەقىقەتەن تۇيۇقلىقىنى بىلگەندىن كىيىن تەۋبە قىلىپ يېنىپ چىقسا ، ئاللاھنىڭ ھەقىقەتەن تەۋبىنى بەكمۇ قۇبۇل قىلغۇچى ، بەندىلىرىگە ئىنتايىن مېھرىبان ئىكەنلىكىنى تاپىدۇ .

{..... سىلەر بالا قىلىۋالغانلارنىمۇ اﷲ (ھەممە ھۆكۈمدە ئۆز پۇشتۇڭلاردىن بولغان) بالىلىرىڭلارنىڭ ھۆكمىدە قىلمىدى، بۇ (يەنى ئۆز پۇشتۇڭلاردىن بولمىغانلارنى بالا دېيىش) پەقەت ئاغزىڭلاردا ئېيتىلغان سۆزدۇر، اﷲ ھەق (سۆز) نى ئېيتىدۇ، توغرا يولغا باشلايدۇ [4]. ئۇلارنى ئاتىلىرىنىڭ ئىسىملىرى بىلەن چاقىرىڭلار، بۇ اﷲ نىڭ دەرگاھىدا توغرىدۇر، ئەگەر ئۇلارنىڭ ئاتىلىرىنى بىلمىسەڭلار، ئۇ چاغدا ئۇلار سىلەرنىڭ دىنىي قېرىنداشلىرىڭلاردۇر، دوستلىرىڭلاردۇر، سىلەر سەۋەنلىكتىن قىلىپ سالغان ئىشلاردا سىلەرگە ھېچ گۇناھ بولمايدۇ، لېكىن قەستەن قىلغان ئىشىڭلاردا (سىلەرگە گۇناھ بولىدۇ)، اﷲ ناھايىتى مەغپىرەت قىلغۇچىدۇر، ناھايىتى مېھرىباندۇر [5]ئەھزاب }

بالىلارنىڭ ئاتىلىرىدىن ئېلىۋالىدىغان نېسىۋېلىرى باردۇر . ھەمدە بۇلارنىڭ قېرىنداشلىقى روھىيەتكە باغلانغان . شۇڭا ئىككى ئىككى دۆلەتتە تۇرۇپ بىرەرىگە خەۋىپ يەتسە يەنە بىرىنىڭ چۈشىنىڭ بۇزۇلىشى بىكاردىنلا ئەمەس . ھەمدە بالىسى بولمىغانلارنى بالام دېيىش ۋە دادام دېيىش ئاللاھ ئېيتقاندەك تىلىدىلا ئېيتقانلىقتۇر . بۇنىڭدەك قېرىنداشلىق ھەقىقىي يۈرەككە سىڭىشالمايدۇ . شۇنىڭدەك ، ھەممىلەردە ئۆزىنىڭ يۇرتىدىكى ئاتا يوللۇق شەرىئەت تۇتقۇچى كىشىلىرىگە بەيئەت قىلغاندا ئالاھىدە بېرىكىشىدىغان ئامىل باردۇر . خۇددى ئەر - ئاياللاردىكى باغلىنىشقا ئوخشاش ، ئۇستاز - شاگىرتلىقلىق باغلىنىشلار باردۇر . ئۇستاز - شاگىرتلىقتىنمۇ ھەم ئاتا - بالىلىقتىكى باغلىنىشلار ھەم مەۋجۇتتۇر . دىندا ئالىملىقتا ئالاھىدە بىر خۇسۇسىيەت بار . ئۇ بولسىمۇ ئۆزىنىڭ قەلبىنى قارشى تەرەپنىڭ قەلبىگە باغلاش ، يەنى شۇ خىل باغلاش ئارقىلىق قارشى تەرەپتىكى دىننىڭ كۈچىنى ، تىلىدا تولۇق بايان قىلىپ بولالمىغان نەرسىلەرنى ھىس قىلىپ چۈشىنەلەيدىغان نېمەت . بۇ ھۆكۈمداردا بولۇشقا تېگىشلىك ئالاھىدە بىر چوڭ نېمەت . بەزىلەر تاقىتى يەتمەيدىغان ئىشلارغا مەسىلە سوراپ كېلىدۇ . يەنە بەزىلەر ئىچكى مەسىلىلەر ئۈستىدە سوراپ كېلىدۇ . ئۇنى بايانلاشتا تىلىنى چايناپراق ياكى گەپ ئەگىتىپرەك ، ياكى يالغاندىن سۆز توقۇيدۇ . ئۆز ۋاقتىدا مۇھەممەد ئەلەيھىسسالاممۇ چۈش كۆرگەنلەر بولسا تەبىرىنى ئېيتىپ بېرىدىغانلىقىنى ئېيتقاندا ساھابىلار ئېيتىشاتتى . بەزىلەر كۆرمىگەن چۈشنى كۆردۈم دىيىشكىنىدە << كۆرمىگەن چۈشكە تەبىر بېرىلمەيدۇ >> دەپ كېسىۋېتەتتى . شۇنىڭدەك ، ئۆزىنىڭ قەلبىنى قارشى تەرەپكە باغلاشمۇ چوڭ نېمەت . بۇ ھەقىقىي تەقۋاداردا ، ئالاھىدە دىندا ئىمتىيازى بارلاردا بولىدۇ . شۇڭا بەيئەت قىلغانلار قىلىنغۇچىلارنىڭ بۇ خىل تەرىپىگە دىققەت قىلىشمۇ ياخشى . شۇڭا تەقۋادارلار كىملەرگە بەيئەت قىلمىسۇن ياكى دوستلاشمىسۇن ، چوقۇمكى شۇ دوستلۇقنىڭ پايدىسى ئۆزىنىڭ جەننەتكە يېتىشكە سەۋەب بولسا تۇرغۇزۇشنى ، ئەمما دۇنيا ۋە ئاخىرەتلىكى ئۈچۈن يامان بولىدىغان بولسا ئۇلاردىن ئايرىۋېتىشىنى تەلەپ قىلىشى لازىمدۇر . بۇ خىل لىنىيەنى بېسىپ ئۆتكۈچى كىيىنكى يۇقىرىلىقلارغا يۈكسەلگەندە ھەقىقەتەن ئۆزىدىن ئايرىلغانلار باشقا ئىقلىمغا تەۋەلەردىن ئىكەنلىكى ئاشكارا بولىدۇ .
شۇڭا يۈرەكنىڭ ، قەلىبنىڭ قىممىتىنى ئۇنچە تۆۋەن كۆرمەيلى ! ھەمدە بەيئەت قىلىشتىكى ماھىيەتنى تۆۋەن كۆرمەيلى !

ئاللاھ ۋەدىسىدە ئېيتقاندەك ، ھەممىگە توغرا كۆرسۈتۈشنى ئۈسترىگە ئالغاندۇر . ئەمما ئەنە شۇ توغرىلىقنى تېپىشتىكى لىنىيەنى نۇرغۇنلىغان كىشىلەر ئۆزلىرىگە ياكى بەندىگە نىسبەت بېرىلىۋېلىش بىلەن ھامان قايمۇقۇپ يۈرىشىدۇ . بۇ ئامانەتنى ھەتتا ئاسمانمۇ ، يەرشارىمۇ ئېلىشتىن قورققان . ئۇلارمۇ ئۆزىنى دائىم ئاللاھنىڭ تۇتۇپ تۇرىشى ئىكەنلىكىنى ئېيتقان . ئەمما شۇنچە خەتەرلىك ئامانەتنى نۇرغۇنلىغان كىشىلەر ئېلىشتىن قورمايدۇ . بۇ دەل نادانلىق ، ھاماقەتلىك . دىندا شۇنچىلىك يۈكسىلىشلەردىن بىخەۋەرلا ئۆز بېشىمچىلاردىن بولۇشۇپ كېتىشتۇر . بۇ دەل ئاتىلاردىن يۈز ئۆرۈشكەن ، بوۋاق ھالىتىدىنلا ئۆي ئايرىپ چىقىشىپ كېتىشكەن ھەتتا ئۆي - ئوچاقلىق بولۇشۇپ كېتىشكەنلەرگە نىسبەتلىكتۇر .
بىزلەرنىڭ قۇۋۋەتكە كېلىپ ھەقىقەت ئۈچۈن ئات سېلىشىمىزغا قەدەر ئاتىلارنىڭ ئاغزىمىزغا سېلىپ بېرىدىغان لوقمىسىغا ، ئۇلارنىڭ قوللىشىغا مۇھتاج بولىمىز . ھەمدە ئۇلارمۇ بىزلەردىن بىزدىن كىيىنكى يېڭىچە لوقمىلارنىڭ ئۆزلىرىگە يېتىشىگە مۇھتاج بولىدۇ . شۇڭا بىز ئاۋۋال ئۇلاردىكى نېمەتلەرگە مۇھتاج . ئۇلارمۇ ئاۋۋال ئۆزلىرىدىكى نېمەتلەرنى بىزلەرگە بېرىشى بىلەن يۈكسىلىپ كىيىنكى نەتىجىلەرگە ئېرىشمىكىمىز ھەمدە ئۇلارنىڭ ئالدىغا قويۇپ تۇرۇپ ئىبراھىم ئەلەيھىسسالامنىڭ دىنىغا ئوخشاش ، ئىبراھىمدىن كىيىنكى ئىسھاق ، ئۇنىڭدىن كىيىن يەئىقۇب ۋە يۈسۈپلەر ..... بىردەك مىسالى كۇچ ئۇلاپ ماڭغۇچىلاردىن ئىكەنلىكىگە ئوخشاش ، بىزلەرنىڭمۇ ھەم ئۇلارنىڭ ئىزىدىن ماڭغۇچى ئىكەنلىكىمىزنى دەلىللىشىمىزنى كۆرۈشنى ، ئىلگىركى بۈگۈن ئۈچۈن تىرىشچانلىقلىرىنىڭ بىھۇدە ئەمەسلىكىنى كۆرۈشنى تىلىگىنىگە يەتكەنلىكىنى ئاشكارلاشتۇر .

{ ئۆزىنى ئەخمەق قىلغانلاردىن باشقا كىم ئىبراھىمنىڭ دىنىدىن يۈز ئۆرۈيدۇ، ھەقىقەتەن بىز ئۇنى بۇ دۇنيادا (پەيغەمبەرلىككە) تاللىدۇق. شەك - شۈبھىسىزكى، ئاخىرەتتە ئۇ ياخشىلار قاتارىدا بولىدۇ [130]. ئۆز ۋاقتىدا پەرۋەردىگارى ئۇنىڭغا: «(پەرۋەردىگارىڭنىڭ ئەمرىگە) ئىتائەت قىلغىن» دېدى. ئۇ: «ئالەملەرنىڭ پەرۋەردىگارىغا ئىتائەت قىلدىم» دېدى [131]. ئىبراھىم ۋە يەئقۇب ئۆز ئوغۇللىرىغا ۋەسىيەت قىلىپ: «ئى ئوغۇللىرىم! اﷲ سىلەرگە مۇشۇ دىنىنى (يەنى ئىسلام دىنىنى) تاللىدى، پەقەت مۇسۇلمان پىتىڭلارچە ئۆلۈڭلار (يەنى ئىمانىڭلاردا مەھكەم تۇرۇڭلار، تاكى ئىمان بىلەن كېتىڭلار)» دېدى [132]. يەئقۇب جان ئۈزۈۋاتقان ۋاقتىدا سىلەر يېنىدا بارمىدىڭلار؟ شۇ چاغدا يەئقۇب ئوغۇللىرىدىن: «مەن ئۆلگەندىن كېيىن سىلەر كىمگە ئىبادەت قىلىسىلەر؟» دەپ سورىدى. ئۇلار: «سېنىڭ ئىلاھىڭ ۋە ئاتا - بوۋىلىرىڭ ئىبراھىم، ئىسمائىل، ئىسھاقلارنىڭ ئىلاھى بولغان بىر اﷲ قا ئىبادەت قىلىمىز، بىز ئۇنىڭغا ئىتائەت قىلغۇچىمىز» دېدى [133]. ئۇلار ئۆتكەن بىر ئۈممەتتۇر، ئۇلارنىڭ ئەمەللىرى ئۆزلىرى ئۈچۈندۇر. سىلەرنىڭ ئەمەلىڭلار ئۆزۈڭلار ئۈچۈندۇر، ئۇلارنىڭ قىلمىشىغا سىلەر جاۋابكار ئەمەس [134]بەقەر }

بىزنىڭ بۈگۈنىمىز ۋە ئەتىمىز مۇنۇ ئايەتنى دەلىل قىلماقلىققا ، ئاتىلار بىلەن بالىلارنىڭ ئۆز ئارا دەلىل كەلتۈرۈشلىرىگە قاراپ قالدى . شەرىئەت ياتلارنى دىندا قېرىنداش قىلىۋېتىدۇ . بۇ قېرىنداشلىقتا قەلىبلەر بىر- بىرلىرىگە باغلىنىپ كېتىدۇ . ئىلگىركى ۋە كىيىنكى نەتىجىلەر بېرىكىپ كېتىدۇ . بىزگە ئاللاھ ئىبراھىمنىڭ دىنىنى ئىرادە قىلدى . بۇ دىن تۆۋەندىن يۇقىرىلىققا قارىتا يۈكسىلىشتە بولىدىغان ھەمدە بىر - بىرلىرىدىكى كىتابلارنى ( يەنى ئۆز نۆۋىتىدە تۇتقا قىلغان يوللارنى ، ئىلىملەرنى ، ھېكمەتلەرنى ، تىرىشچانلىقلارنى ) تەستىق قىلىدىشىدىغان دىندۇر .

Qantiper

بۇ كىشى نېمە دەۋاتىدۇ؟

arman312

Qantiper يوللىغان ۋاقتى  2013-4-11 15:24
بۇ كىشى نېمە دەۋاتىدۇ؟

بوۋىلار(ئەجداتلىرىمىز)نىڭ تارىختا تۇتقا قىلغان يوللىرى ئەيىپلەنمىسۇن،ھەرئاسماننىڭ(زامان)ئىشى ئۈزىگە بىلدۈرۈلدى(مۇشۇ تېمىدىكى ئاسمان توغىرلىق ئايەتكە قارالسۇن).ئاسمان زامانغا ئوخشىتىلغانلىقىغا،ھەر ئاسماننىڭ ئىشى دىگىنى شۇ زاماندا ياىشىغانلارنىڭ ئۈزىگە خاس شەرىئىي تەكلىپلىرى باردۇر دىگەنلىك ئىكەنلىكىنى.....
{يەر يۈزىدە سىلەر ئۈچۈن ۋە سىلەر رىزقىنى بېرەلمەيدىغانلار (يەنى خادىملار ۋە ھايۋانلار) ئۈچۈن ...} دىگەن ئايەتلەردىن:ھەرقانداق نەرسە(بىركىشىنىڭ ئەقلى قۇۋۋىتىنىڭ قانچىلىك بۇلۇشىدىن تارتىپ)نىڭ ئۆلچەملىك ئىكەنلىكى،ھەممىنىڭ ئىگىسنىڭ ئاللا ئىكەنلىكىنى،ھەرزاماننىڭ ياخشى-يامان بۇلۇشى ئاللاھنىڭ ئۇرۇنلاشتۇرۇشى ئىكەنلىكى،ئەمما ئاللاھىنىڭ{ھەر قانداق بىر قەۋم ئۆزىنىڭ ئەھۋالىنى ئۆزگەرتمىگۈچە اﷲ ئۇلارنىڭ ئەھۋالىنى ئۆزگەرتمەيدۇ}دىگەن ئىرادىسى بولغاچقا،مەلۇم كىشى ياكى قەۋمنىڭ قايسى زاماندا يارىتىلىشى(ياكى زامانىنىڭ قانداق بۇلۇشى) شۇ كىشى ياكى قەۋمنىڭ تىلىكىنىڭ قانداقلىقىغا ئاساسەن،زالىم پادىشاھ ياكى ئادىل پادىشاھلارنى ھۈكۈمىرانلىققا قۇيۇشقا ئۇدۇل كەلتۈرۈپ تۇرۇپ،ۋۇجۇدقا چىقىردىغانلىقى،تىلەش دىگەنلىك بولساـ نىيەت قىلىش شۇ نىيتىگە ئاساسەن ئەمەلىي ھەركەتتە بۇلۇش- ئاندىن نەتىجىسىنى ئاللاھدىن كۈتۈش دىگەنلىك بۇلۇپ،كىشى ئاغزىدا دىگىنىگە ئەمەل قىلالمىسا نەپسىگە ئەگەشكەنلىك بۇلۇدىغانلىقىنى،تەنتەربىيەچى بولۇمەن دەيدىكەن سەنئەت مەكتىپىگە بارمايمىز،شۇنداقكەن تەقۋا ئىماندار بۇلۇمەن دەپ،تىلى بىلەن دىلى ۋە ھەركىتى بىردەك ئەمەس دەججاللارغا ئەگەشسەك،بۇ خىل زىيانكارلىق يالغۇز ئۈزى بىلەنلا ئەمەس بىر بۈلۈك كىشلەر توپىغا ھەم تەڭ دىشۋارچىلىق بۇلۇدىغانلىقىنى....
يامغۇر- ئىلىمنىڭ...بۇلۇت- شۇ ئىلىمنى تۇتۇپ تۇرغۇچى قۇراللارنىڭ،شامال-ئىلىم قاچىلانغان بۇلۇتنى ئاللاھ خالىغان تەرەپكە سۈرگۈچى ھەرخىل كۈچلەرگە ئوخشىتىش قىلىنغان....{ بىز يامغۇرنى ھەيدەيدىغان شاماللارنى ئەۋەتتۇق، بىز بۇلۇتتىن يامغۇر ياغدۇرۇپ سىلەرنى سۇغاردۇق، سىلەر ھەرگىز ئۇنى ساقلاشقا قادىر ئەمەسسىلەر [22]. بىز (ھەممىنى) تىرىلدۈرىمىز، (ھەممىنى) ئۆلتۈرىمىز ۋە (ھەممىگە) ۋارىسلىق قىلىمىز }دىگەن ئايەتكە قارالسۇن.
دىمەك...ھەر ئاسماننىڭ،ئاسماندىكى بۇلۇت يامغۇر شاماللار ئوخشمىغان ئىكەن..ئۈزىمىزنىڭ ئاسمانىغا قاراپلا سۇپىزىم،ۋاھھابى...قاتارلىقلارغا ھۆكۈم پىچمايلى دىمەكچى...
بۇ تېمىغا ئۈزى قالدۇرغان ئىنكاستا بولسا:
{ اﷲ ئاتنى، خېچىرنى ۋە ئېشەكنى مىنىشىڭلار ئۈچۈن ۋە زىننەت ئۈچۈن ياراتتى، اﷲ يەنە سىلەر بىلمەيدىغان نەرسىلەرنىمۇ يارىتىدۇ [8]. .....} قاتارلىق ئايەتلەر ئارقىلىق
ئات مەسەللىك ئىلىملەر:ئاتنىڭ كۈچى،گۆشى،تىرىسى قاتارلىق ھەممە ئەزاسىدىن پايدىلنىمىز،،شۇنىڭدەك ئەجداتلاردىن بىزگە كەلگەن ئىلىملەرنىڭمۇ ھەممە تەرىپىگە ۋارسلىق قىلىمىز....
ئىشەك مەسەللىك ئىلىملەر: مەلۇم بىر مەقسەتنى ئىشقا ئاشۇرۇش،نىشانغا يىتىش(مەلۇم ئىلىمنى چۈشەندۈرۈش)تە قوللىنىلغان ۋاستىغا سىموۋۇل قىلىنغان بۇلۇپ،بىز پەقەت ئىشەكنىڭ كۈچىنىلا ئىشلتىمىز..قالغان قىسىمى شۇ كۈچنى چىقىرىشقا ئىشلەيدۇ،بۇ دىگەنلىك:بەزى ئىلىملەرنى يەتكۈزۈشتە بەزى ئەپسانىلەرنى قېتىپ تۇرۇپ،مەلۇم مەنانى چۈشەندۈرىمىز.ئەمەلىيەتتە بىزنىڭ ئالىدىغنىمىز ئۇنىڭدىكى مەنا،ئەپسانە قىسمى شۇ دەۋردىكى كىشلەرنىڭ قۇبۇل قىلىش،چۈشىنىش قابىلىيتىگە ئاساسەن قېتىپ كەلتۈرۈلگەن...بۇ يالغۇز ئىلىم يەتكۈزۈش ئەمەس،بەلكى يەنە باشقا نۇرغۇن ساھەلەرگىمۇ چېتىلىدۇ.ئاپتۇر ئۈزىمۇ دەپتىغۇ...تاماق يىيىش ئۈچۈن تەخسە ئىشلىتىمىز دەپ....ئەمەلىيەتتە بىزگە لازىمى تەخسە ئەمەس.
خىچىر مەسەللىك ئىلىملەر:خىچىرنىڭ ئات بىلەن ئىشەكنىڭ نەسلىدىن ئىكەنلىكىنى بىلىمىز...بۇنىڭغا ئاساسەن يۇقارقى مەنالارنىڭ ئارلاشمىسى ئىكەنلىكىنى بىلىمىز.....
قالغان رۇھىيەتكە مۇناسىۋەتلىك بولغان،قەلبى تۇتاش بۇلۇش،سېزىش قاتارلىق ئىشلارنىڭمۇ ئىسلامىيەتتە مەۋجۇتلۇقنى،چۈشكە مۇناسىۋەتلىك ھەدىسلەردىن..قۇرئاندىكى يۈسۈف قسىسەسىدىن،يەئقۇبنىڭ رۇھى سىزىم ئارقىلىق يۈسۈفنىڭ ھىدىنى يىراقتىن ئېلىۋاتقانلىقىغا ئوخشاش ئايەتلەردىن ھەم بىلەلەيمىز....
ئۇنىڭدىن باشقا، مىسالغا ئېلىنغان ئايەتلەر بىلەن ئاستىدىكى چۈشەندۈرۈشلەرنى باغلاپ ئوقۇساق...ئايەتلەرنىڭ يېڭىچە،ئۆزگىچە مەنالىرى بارلىقىنى ھەم بىزگە چۈشەندۈرۈۋاتىدۇ....
مىنىڭ بىلگەنلىرىم مۇشۇنچىلىكلا بايان قىلالىدىم....بايان قىلىنمىغان تەرەپلىرىم بولسا بەلكىم مىنىڭمۇ پەقەت رۇھىيەتتىنلا ھىس قىلىپ،تىلدا ئىپادە قىلالمىغانلىقىم،،ياكى «مىنىڭ ئاسمانىمدىكى يامغۇر قاچىلانغان بۇلۇت»نىڭ مۇشۇنچىلىكلا ئىكەنلىكىدىن بۇلۇشى مۆمكىن...قالغىنىنى باشقىلار ۋە تېما ئىگىسى بىلەن ئورتاقلاشساق..................
بۇنى سىزنىڭ ئىنكاسىڭىزنى نەقىل ئېلىپ يېزىشقا مەجبۇر بۇلۇشىم سىزگە تەنە قىلغانلىقىم ئەمەس...بۇمۇ ھەم مىنىڭ پىكىر بايان قىلىش نىيتىم بىلەن سىزنىڭ چۈشەنمىگىنىڭىزدەك قىسمەتلەرنى ئۇدۇل قىلىپ پۈتۈپ بەرگەن ئاللاھنىڭ ئۇرۇنلاشتۇرۇشىدىندۇر....

dolat

بېزنىڭ ئارىمېزدىن تېل مەسلېسنى ھەل قىلىش ئۇچۇن يۇرىكى سوقىدىغان، ۋېژدانى ئويغاق ،تېل مىللەت ئۇچۇن جىنېنى پىدا قىلالايدىغان ھەقىقى ئەركەكلەر بارمىدۇ؟راس بۇنى بۇنداق ئېكراندىكې مەۋھۇم دۇنياغا يىزىىپ قويغان بىلەن بولدېغان ئىش ئەمەس !!!ھەممېمىز تورغا چىقساق مۇشۇ توغۇرلۇق پاراڭلارنى قىلشېمىز !!!لىكىن ئەمەلى ھەركەت يوق  !!!!
قىنى ھەركەتكە كىلېپ بېزنىڭ سۆيۇملۇك ،كۆيۇمچان،بېزنىڭ گەپ سۆزىمېزنى ئوڭ قۇلقىدا ئاڭلايدىغان پارتىيەگە يۇرەكلىك ھالدا تېل مىللەت توغۇرلۇق سۆز ئاچالايدىغان،مىللەت ۋە تېل ئۇچۇن ۋېژدانى گۇلخان بولۇپ يانىدنغان ھەقىقى ئەركەكلەر بىر يەرگە كىلەلەمسېلەر ؟؟؟ئاڭلاڭ  ۋەتېنىم ۋېژدانى ئويغاق ئەركەكلەر نەگە كەتتېڭلار دەپ پەريات قىلماقتا.                                          تېل ۋە مىللەت‹‹››

بۇلبۇل

ئىزچى ئاكامنىڭ يازمىلىرنى بۇ يەردىمۇ كۈرەرمەن دەپ ئويلىماپتىمەن ......

uqkun2008

ئاللاھ  ئەجرىڭىزنى بەرسۇن قېرىندىشىم. نادىر تېمىكەن.

ehrami ھەقىي سالاھىيەتلىك ئەزا

ياخشى تېمىكەن.

surgun4458

مەنچە ئىزچى يا ئىزىۋاتىدۇ، يا ئازدۇرۋاتىدۇ!