بۇنى چىڭگىزخاننىڭ چوڭ ئوغلى جۇجىخان ئاساس سالغان ئالتۇن ئوردا خانلىقىنىڭ تارىيخىنى ئوقۇساڭلار بىلىسلەر ،
مېنىڭ دەۋاتقىنىم ئۆزبېكلەر دەشتى قىپچاق دالاسىدىن ئوتتۇرا ئاسىياغا كېلىشتىن بۇرۇنقى گەپ، ئالتۇن ئوردا خانلىقىدىكى خەلىقلەر كۆپ سانلىقى قىپچاق تۇركلىرى ئىدى، چىڭگىزخاننىڭ ئەۋلادلىرىدىن جۇجىخان ۋە ئۇ ئېلىپ كەلگەن موڭغۇل خەلقى ۋە ھۆكىمرانلىرى بارا بارا تۇركلىشىپ كىيىنكى مەزگىللەردە مۇسۇلمان بولغان ،ۋە ئۆزىنىڭ موڭغۇل سالاھيىتىنى يوقاتقان ، مانا شۇ دەشتى قىپچاق تۇركلىرى بولسا دەسلەپكى قەدەمدە ھازىرقى ئۆزبېك ۋە قازاق مىللىتىنىڭ شەكىللىنش ئاساسىدۇر، بىرىنجى قەدەمدە ئۆزبېك تىن ئىبارەت قەۋم دەشتى قىپچاق دالاسىدا سيياسىي سەھنىگە چىقىپ رەسمىي شەكىللىەندى ،بۇ 15-ئەسىرنىڭ ئوتتۇرلىرى ئىدى،بۇ ئۆزبېك مىللىتىنىڭ شەكىللىنىش بىرىنجى قەدىمىي ، ئىككىنجى قەدەمدە بۇ دەشتى قىپچاق ئۆزبېكلىرى شاھىبانىخان رەھپەرلىكىدە 1500-يىلى ئوتتۇرا ئاسىياغا يۇرىش قىلدى ،ئەمىر تومۇر ئەۋلادلىرىدىن بولغان بابۇرشاھنىڭ قولىدىن ئوتتۇرا ئاسىيانى تارتىۋالدى، ۋە ئىككىنجى قەدەملىك ئۆزبېك مىللىتىنىڭ تېىخىمۇ زورىيىش ۋە ئوتتۇرا ئاسىيا تۇركىي خەلىقلىرىنى ئۆزىگە قېتىۋىلىپ ئۆزبېك مىللىييەت نامى ئوتتۇرا ئاسىيادا ئومۇملىشىشقا باشلىدى ئئۆزبېكلەر ئوتتۇرا ئاسىيا سىياسىي سەھنىدە ھوكىمىرانغا ئايلاندى. مانا بۇ ئىككىنجى قەدەملىك ئىلگىرلەش ھازىرقى زامان ئۆزبېك مىللىتىنىڭ شەكىللىنىشىنىڭ تۇپكى ئاساسىي بولدى ، ئۆزبېكلەر ئوتتۇرا ئاسىياغان كېلىشتىن بۇرۇن ئوتتۇرا ئاسىيادىكى ئەڭ ئاساسلىق تۇركىي خەلىق ئۇيغۇرلار ئىدى،ئۇيغۇرلارنى ئۆز ئىچىگە ئالغان بۇ تۇركىي خەلىقلەرنىڭ تىلى بولسا ئوتتۇرا ئەسىر چاغاتاي تۇرك تىلى ئىدى ، مانا بۇ تىلنى ئەڭ يۇقىرىي سەۋيىدە نامايەن قىلغان تىلنىڭ پېشۋاسى بولسا بوۋىمىز ئەلشىر ناۋايىدۇر، مانا بۇ مۇكەاممەل ئوتتۇرا ؛ئاسىيامەدەنىيەت سېستىمىغا قىپچاق دالاسىدىن سىبىرىيە دالالىرىدىن كەلگەن يەنە بىر تۇركىي قەۋم ئۆزبېكلەر قېتىلدى، بۇقېتىلىش 1500-يىلى باشلاندى،
بۇقېتىملىق ئۆزبېكلەرنىڭ ئەڭ چو ڭ مىۋاپىقيىتى ئۆزبېك دىگەن مىللەت نامىنى پۇتۇن ئوتتۇرا ئاسىيا خەلقىنىڭ مىللەت نامىغا ئايلاندۇرغانلىقى، دەشتى قىپچاق ئۆزبېكلىرىنىڭ كۆپىنچىسى كۆچمەن چارۋىچى بولۇپ ئۇلار مەدەنىيەت جەھەتتە ئوتتۇرا ئاسىيا خەلىقلىرىگە ئاسمىلاتسىيە بولۇپ مۇقىم ئولتىراقلاشتى شەھرلەشتى ، ئۇلار ئۆزلىرىنىڭ يەرلىك قىپچاق تۇرك تىلى چاغاتاي تۇرك تىلىغا ئاسمىلاتسىيە بولۇپ ئۇلار چاغاتاي تىلىنى ئىشلەتتى، ھازىرقى زامان ئۆزبېك تىلى بىلەن ئۇيغۇر تىلىنىڭ شۇنچىلىك ئوخشاش بولۇشى ھەر ئىككى تىل بولسا چاغاتاي تۇرك تىلى ئاساسىدا مەيدانغا كەلگەن ، شۇڭا ئوخشايدۇ ، لىكىن ئوخشىمايدىغان تەرپى بولسا ئۆزبېك تىلىدا ئۇيغۇر تىلىدا يوق بولغان كۆچمەن چارۋىچى مىللەتلەرگە
خاس دەشتى قىپچاق ئۆزبېكلىرى ئوتتۇرا ئاسىياغا ئېلىپ كىرگەن قىپچاق تۇرك تىلى ئېلىمىنتلىرى تا ھازىرغىچە ساقلانغان ،
ئۇيغۇرلارنىڭ نىمە ئوچۈن ئۆزبېكلەرنى ئۇيغۇرلاردىن ئايرىلىپ چىققان ،ئەسلى بىرتى دەپ قارايدىغانلىقدا ئۆزبېكىستان مەنزىرىلىرى دېگەن تىمىدا ئازراق مۇلاھىزە قىلغان
/thread-5831-14-1.html
ئىزگىل تورداش مەن ئىلمىي ئاساسى بار پىكىرنى قۇبۇل قىلىمەن ، نارىخىي مۇلاھىزە كەڭ مەنىلك ئۇقۇم شۇڭا سەۋەنلىكلەردىن ساقلانغىلى بولمايدۇ، ئەگەر سىز ئىلمىي ئاساسى بار تارىيخى ماتىريال ۋە پىكىرنى ئوتتۇرىغا قويۇپ تەنقىد قىلسىڭىز بولىدۇ ، يوللۇق بولسا قۇبۇل قىلىمەن بولمىسا مەنمۇ ئۆزپىكرىمنى ئوتتۇرغا قويىمەن ، ئەگەرسىزدە ئۇنداق قىلىشقا سەۋيە يەتمىسە ، ئۇنداق قىلىڭ مۇنداق قىلماڭ ،خەخنىڭ بىر ۋاراق نىمىسىنى كۆرۋىلىپ جويلىمەڭ دىگەندەك گەپلەرنىڭ ئىشلىتىپ ئادەم زاڭلىق قىلماڭ ، بىر ۋاراق نەرسىنى بىلىۋالسام ھەممە يەردە داۋراڭ سالدىغان مەن سىزگە ئوخشىمايمەن ، مەن نۇرغۇن ۋاقىت سەرپقىلىپ ھەر خىل تىلدا يېزىلغان تارىيخى ماتىرياللانى كۆرۇپ مۇلاھىزە قىلىش ئارقىلىق توپلىغان ئۇچۇرلىرىمغا ئاساسەن شۇنداق دىگەن ، ھەر نەرسىنىڭ ئىلمىي ئاساسى بار ، مەن پەقەت پۇرىتىپ قويدۇم ،ماتىريال كۆرۇپ راس يالغانلىقى ئايرىۋالسىڭىز بولىدۇ ،
يوللىغان ۋاقتى 2012-5-8 21:46:34
