سىنگاپورنىڭ سابىق زۇڭلىسى لى گۇاڭياۋ توغرىسىدا

گىراف

سۇمرۇغ تورى، نۇر تورى تەرجىمىسى: سىنگاپورنىڭ دۆلەت ئاتىسى دەپ ئاتالغان سابىق زۇڭلى لى گۇاڭياۋ يېقىندا ئۆپكە ياللۇغى ئېغىرلىشىپ كەتكەنلىكتىن دوختۇرخانىغا كىرىپ قالدى، 18-مارت كەچتە توردا سىنگاپور زۇڭلى مەھكىمىسىنىڭ تور بېكىتىدىن كېسىۋېلىنگەندەك قىلىپ لايىھەلەنگەن ساختا سۈرەتتە لى گۇاڭياۋنىڭ قازا قىلغانلىقى توغرىسىدىكى خەۋەر كۆرسىتىلدى. ئەمما سىنگاپوردىكى تاراتقۇلار زۇڭلى مەھكىمىسىدىن ئۇلارنىڭ بۇ توغرىسىدا ھېچقانداق خەۋەر بەرمىگەنلىكىنى دەللىلىدى.
لى گۇاڭياۋ ئىلگىرى ئەنگىلىيەدە قانۇن كەسپىدە ئوقۇپ، ئادۋوكات بولغان. كېيىن سىياسىيغا قاتناشقان. ئۇ سىنگاپورنىڭ زۇڭلىسى بولغان 10 يىل جەريانىدا سىياسەتنىڭ مۇستەقىللىقى ۋە ئىقتىسادنىڭ گۈللىنىشىنى ئىشقا ئاشۇرغان. ئۇ سىنگاپوردىكى لى جەمەتى سىياسى سەھنىسىنىڭ قۇرغۇچىسى بولۇش سۈپىتى بىلەن سىنگاپورنىڭ سىياسىتىگە زور تەسىر كۆرسەتكەن، ئۇنىڭ ئوغلى لى شىيەنلوڭ ھازىر سىنگاپورنىڭ زۇڭلىلىق ۋەزىپىسىنى ئۆتەۋاتىدۇ.
    لى گۇاڭياۋ 1923-يىلى 16-سېنتەبىر سېنگاپوردا تۇغۇلغان. ئۇنىڭ ئەجدادى جۇڭگونىڭ گۇاڭدۇڭ ئۆلكىسىدىن. لى گۇاڭياۋ 1940-يىلىدىن 1950-يىلىغىچە لوندون ئىقتىساد ئىنستىتۇتى، كامبرېج ئۇنۋېرستېتى ۋە جۇڭديەن ئۇنۋېرستېتىدا قانۇن كەسپىدە ئوقۇپ ئادۋوكاتلىق سالاھىيىتىگە ئېرىشكەن ھەمدە ساۋاقدېشى كې يۈجې بىلەن توي قىلغان. ئۇ 1954-يىلى نويابىردا سىنگاپور خەلق ھەرىكىتى پارتىيەسىنى قۇرۇپ، باش كاتىپلىق ۋەزىپىسىنى ئۆتىگەن. 1955-يىلى قانۇن تۈزۈش كېڭىشى (1965-يىلى دېكابىردا پارلامېنتقا ئۆزگەرتىلگەن)نىڭ ئەزاسى بولغان. 1959-يىلى ئىيۇندا سىنگاپور ئاپتونومىيە ھۆكۈمىتىنىڭ تۇنجى زۇڭلىسى بولغان. 1965-يىلى  9-ئاۋغۇست سىنگاپور مالايشىيا فېدراتسىيەدىن ئايرىلىپ چىقىپ، جۇمھۇرىيەت بولۇپ قۇرۇلغان. لى گۇاڭياۋ 1990-يىلى نويابىرغىچە بۇ جۇمھۇرىيەتنىڭ زۇڭلىسى بولغان.