ئۇقۇتقۇچى بولسىڭىز قېنى كەسپىي بىلىمىڭىزنى سىناڭ (5 تىللا مۇكاپات)

يۈسۈف007

مىنىڭچە ئوقۇتقۇچى بولغان ئادەم چوقۇم ئەڭ ئاۋال ئىنتايىن ياخشى بولغان پىسخىكا يىتىلدۈرۈشى ،باشقىلارغا بولغان مۇئامىلىدى مەيلى ئۇ قايسى دەرجىدىكى ئادەم بولىشىدىن قەتئىينەزەر ھەممە ئادەمگە ھەقىقى ئىنسانغا خاس مۇئامىلە قىلىشنى بىلىشى تەكەببۇرلۇق ،ۋە كىبىردىن يىراق بولىشى كىرەك ،ئوقۇغۇچىلارنى ئۆزىنىڭ پەرزەنتى ئىنى سىڭلىسى ،قېرېندىشى ئورنىدا ،بىر مۆجىزە يارتالايدىغان كەلگۈسىنىڭ ھۆكمىرانى ئورنىدا تۇنۇشى كىرەك ،بىز ئۇقۇتۇۋاتقان بالىلار ھەرگىزمۇ دائىم ماڭقىسىنى ئېقىتىپ ،يىغلاپ يۈرۈيدىغان ئۇششۇقلار ئەمەس ،تەپمىسە تەۋرىمەيدىغان ،ئۇرمىسا مۆرىمەيدىغان كالا ياكى ھايۋان ئەمەس ،مىھرىبانلىق ،ئىللىق تەبەسسۇم كىشى قەلبىنى ئىرىتكۈچى ئىسسىق ھارارەت .بالىلارغا كۈيۈنۈشنى بىلىش ئۇلارغا بارلىقىمىزنى خۇددى ئۆز پەرزەنتىمىزگە بىرەلىگەندەك تەقدىم قىلىش روھى بولسىلا ئوقۇشۇچىلار بىلەن توقۇنۇشۇپ قېلىشنىڭ ئالدىنى ئالالايمىز دەپ قارايمەن .بۇنداق دىسەم بەلكىم مىنى چوڭ شەھەرلەردە ئىشلەيدىغان ،ئاڭلىق ،ئىنتىزامى ياخشى بالىلار بار يەردە ئىشلەيدىغان غىتمەك ئوخشايدۇ دەپ قارىشىڭلار مۇمكىن .
ئەمما مەن جەنۇبى شىنجاڭنىڭ ئەڭ چەت گىرۋەكلىرىدىكى خەلىقنىڭ ئاڭ سەۋىيەسى قالاق ،بالىلار قاشاڭ ،مائارىپنى خۇددى جان ئالغۇچى ئەزرائىلدەك ئۆچ كۈرۈدىغان بىر يېزىدا ئىشلەيدىغان ئوقۇتقۇچى بولىمەن .مەن خىزمەت قىلىش جەريانىدىكى كەچۈرمىشلىرىمگە ئاساسەن شۇنداق چۈشەنچىگە كەلدىم
بىزنىڭ بۇ مەكتەپتە 1500دىن كۆپرەك ئوقۇغۇچى بار ،مەكتەپكە كىلىدىغىنى 700دىن 800گىچە مەكتەپكە كەلگەن ئوقۇغۇچىلار مەكتەپنىڭ تاملىرىدىن قېچىپ ھارمايدۇ ،ئوقۇتقۇچىلار خۇددى جىسەكچىلەردىك تام ئارقىسىدا ئوقۇغۇچىنى تۇتۇپ ،يىغىپ ھارمايدۇ ،سىنىپتا ئوقۇغۇچىلار خىيالدىن باش كۆتۈرەلمەي ئاۋارە ،ئوقۇتقۇچىلار ئولارنىڭ زىھنىنى يىغىپ بولالماي ئاۋارە،مەن قۇشۇمچە ئەخلاق تەربىيە مۇدىرى بۇ جەرياندا نۇرغۇن كەپسىز بالىلار بىلەن ئۇچۇرشىمەن ئۇلارغا قاتتىق تەككەن يەرلىرىممۇ ئاز ئەمەس ئەلۋەتتە ،دەرىس ۋاقتىدا بەزىدە ئاچچىىقلاپ قالغان ۋاقىتلارمۇ بەك كۆپ ،بىراق تاكى ھازىرغا قەدەر بىرەر ئوقۇغۇچىنىڭ مىنى ئۆچ كۈرۈپ رەنجىگىنىنى ياكى ئاتا -ئانىسىنى باشلاپ كىلىپ مەكتەپتە جىدەل قىلغىنىنى ئۇقمايمەن ،بىرلا ئىشىم ئولارغا ئىنسانىيلىق قەدىر قىممەت ،ئىنسانى غۇرۇر ،ئادىمىيلىك توغرىسىدا ھارماي تەربىيە قىلىپ تۇردۇم ،دەرىسىمنىڭ يېرىمىنى دىگۈدەك ئۇلارنىڭ قانداق ياشاش توغرىسىدىكى تەلىم تەربىيەگە سەرىپ قىلدىم خالاس .
مەن ئويلايمەن بىز ئوقۇتىۋاتقان ئوقۇغۇچىلارنىڭ ھەممىسىنى ئالىم ياكى پىراپپىسور ،دوكتۇر قىلىۋىتەلمەيمىز ئەمما ئولارنىڭ ياشاشتىكى ئەڭ ئەقەللى چۈشەنچىللىرىنى ھاياتلىق مەنزىلىدىكى كىچىككىنە توغرا تاللىشىنى تېپىشىغا تۈرۈتكە بولالىشىمىز مۇمكىن ،مىنىڭ ئوقۇتقۇچىلىق مىزانىم مۇشۇ ،پەقەت مۇشۇلا ..........................

xatut0903

ئۇ ئۈزىنىڭ ھەر بىر ئۇقۇغۇچىسىنى تۇلۇق  چۈشۈنىدۇ . ھەمدە ئىمكانقەدەر ئۇنىڭغا  ماس كىلىدىغان تەربىيە قىلىش مۇھىتىنى يارتىپ بىرىدۇ . ئۇلارنى ئۆز ئۇسۇلى بۇيىچە تەشەببۇسكارلىق بىلەن ئۈگۈنۈش  ۋە تەرەققى قىلىش ئىمكانىيتىگە ئىگە قىلىدۇ ››دىگەن بۇ پىكىرگە مەن تولۇق قوشۇلىمەن .
1.دانا ئوقۇتقۇچى بىر ئوقۇغۇچىنى 50خىل ئوقۇتۇش ئۇسۇلى بىلەن ،قابىلىيەتسىز ئوقۇتقۇچى50 ئوقۇغۇچىنى بىر خىل ئوقۇتۇش ئۇسۇلى بىلەن تەربىيلەيدۇ .
2. دانا ئوقۇتقۇچى ئوقۇغۇچىلارغا قانداق "بېلىق تۇتۇش"نى ئۆگىتىدۇ ،قابىلىيەتسىز ئوقۇتقۇچى ئوقۇغۇچىلارغا " بېلىق" بېرىدۇ .
3.دانا ئوقۇتقۇچى ئوقۇغۇچىغا قانداق ئۆگىنىشنى ئۆگىتىدۇ
4..دانا ئوقۇتقۇچى  دۆت  ئوقۇغۇچىنى  ئالىم  قىلىدۇ  .قابىلىيەتسىز ئوقۇتقۇچى  ئەقىللىق ئوقۇغۇچىنى زالىم قىلىدۇ

ئانىسە

مەن كېچىكىپ قالغان ئوخشايمەن. شۇنداق بولسىمۇ  يۇقىردىكى ئىككى مەسىلىنى بىرلەشتۇرگەن ئاساستا ئوزەمنىڭ ئويلىغانلىرىنى دەپ باقاي :ئوقۇتقۇچى ئوزى ئەگەر ساغلام بولغان پىسخىكىغا ئىگە بولسا ئۇنداقتا ئوقۇغۇچىنىڭ پىسخكىسىنى ئوبدان ئىگەللەپ مەسىلىنىڭ تۈگۈنىنى تېپىپ چىقىش كېرەك .شۇئاساستا ئوقۇغۇچىغا تەربىيە بىرىش ،يول كورسىتىپ بېرىش كېرەك .توقۇنۇش يۇز بېرىشنىڭ ئالدىنى  ئېلىش ئۈچۈن ئوقۇتقۇچى ئائىلە ئەھۋالى ،ئائىلدىكى يىتەكلىنىش ئەھۋالى شۇنداقلا ئائىلە بالىلارنىڭ بىرىنچى تەربىيەخانىسى بولغانلىقى ئۇچۇن ،بالىنىڭ مىجەز-خارەكتىرى ،پىسخىكىسى ئاساسەن ئائىلىدە يېتىلىپ بولىدۇ .شۇڭا ئوقۇتقۇچى ئائىلە بىلەن بولغان ماسلىشىشنى ئۈزۈپ قويماي  تېخىمۇ چوڭقۇرلاشتۇرۇشى كىرەك .شۇنداق بولغاندا توقۇنۇشنىڭ ئلدىنى ئلغىلى ،دانا ئوقۇتقۇچىلىق سالايىھىتىنى ھازىرلىغىلى بولىدۇ دەپ قارايمەن.

ئانىسە

ئەسسالامۇ ئەلەيكۇم باشلىق ،تورداشلار قانداق ئەھۋالىڭلار .يېڭىراقتا مەن بىر ئىنكاس يوللىسام  توختاپتۇرۇڭ دېگەن خەت چىققان ،بىر دەمدىن كېيىن ھەممىسى يوق بولدى ، تاپالمايۋاتىمەن. ئىزدىشىپ بەرسەڭلار خاپا بولماي

sazgur426

مەنمۇ ئۆز چۈشەنچەمنى بايان قىلىپ باقاي،
مىنىڭچە ئوقۇتقۇچى بىلەن ئوقۇغۇچى توقۇنۇشۇپ قالدى دىگەن سۆزنىڭ قاراتمىلىقى ، سەۋەنلىكى كۆپرەك ئوقۇتقۇچىغا قارىتىلىپ قالىدۇ، چۈنكى ھەر بىر زىدىيەتنىڭ مەنبەسى، سەۋەبى بولىدۇ. ئوقۇتقۇچى ئەڭ ئاۋال ئۆزىنىڭ بىلىم يەتكۈزۈش مۇلازىمەتچىسى ئىكەنلىكىنى توغرا تونۇش، ئۆز كەسپىنىڭ خارەكتىرىنى ياخشى بىلىش لازىم.بۇ خىزمەتنىڭ خارەكتىرىنى تۈپتىن چۈشەنمەسلىك، ئوقۇتۇش سېپىدا بىرقىسىم پارازىتلارنىڭ پەيدا بولۇشى ۋە بۇ خىزمەتنىڭ خارەكتىرىنى چۈشەنمەيدىغانلارنىڭ ئوقۇتۇش سېپىدىن ئىبارەت بۇ مۇقەددەس سەپكە قېتىلىۋېلىشى بۇ خىزمەتنىڭ كىشلەر نەزىرىدىكى ئوبرازىغا تەسىريەتكۈزىۋاتىدۇ.   بۇنىڭلىق بىلەن ئوقۇتۇش جەريانىدا ئوقۇتقۇچى بىلەن ئوقۇغۇچى ئوتتۇرسىدا نۇرغۇن چوڭ ، كىچىك زىدىيەتلەر كۆرىلىۋاتىدۇ.  ئەلۋەتتە بىزنىڭ ئوقۇغۇچىلىرىمىزدىمۇ مەسىلىلەر مەۋجۈت، يەنى ھازىرقى مەلۇم ساندىكى ئاتا-ئانىلارنىڭ ئوقۇتۇشقا بولغان تونۇشىنىڭ يېتەرلىك بولماسىلىقى، پۇلغا، ھەشەمەتچىلىككە زىيادە بىرىشلىىشلەر، ئوقۇغۇچىلارنىڭ ئائىلە تەربيىسىنىڭ توغرا، ئىلمىي بولماسلىقى  ئوقۇتقۇچىلارنىڭ ئوقۇتۇش خىزمىتىگە بولغان يۈكىنى تېخىمۇ ئېغىرلىتىۋەتتى، ھەتتا بەزى جايلاردا  مەجبۇرىي مائارىپ قانۇنىنى پۈتۈن جاھان ئۇچۇر دەۋرىگە قەدەم قويغان بۈگۈنكى كۈندىمۇ ئاتا-ئانىلارغا تەشۋىق قىلىپ، چۈشەندۈرۈش ئارقىلىق ، ئوقۇتۇشنى قوللىمىغانلارنى  يىغىپ تەربىيەلەش ئارقىلىق ئاندىن ئوقۇتۇش ئېلىپ بېرىۋاتىدۇ. بۇلارمۇ ئاستا-ئاستا ھەل بولىۋاتىدۇ.
مەن تۆۋەندە مەسئۇلىيەتنىڭ كۆپرەك ئوقۇتۇچىدا كۆرۈلۈپ قېلىش سەۋەبى توغرسدا قىسقچە توختىلىمەن.
1. ئوقۇتقۇچى - ئوقۇتۇش، بىلىم بىرىش مۇلازىمىتى بىلەن شوغۇلغانغۇچى، بىلمىگەننى بىلدۈرۈش، سەۋرىچانلىق بىلەن چۈشەندۇرۈش ئۇنىڭ بۇرۇچى. خىزمەت خارەكتىرىنى توغرا تونۇماسلىق خىزمەتتە ئاسانلا خاتالىشىش، ھەتتا ئورۇنسىز قۇربان بىرىشلەرنى كەلتۈرۈپ چىقىرىدۇ.
2. ئوقۇتقۇچى ئۆزىنىڭ مۇلازىمەت ئوبىكتى بولغان ئوقۇغۇچىلارنىڭ پىسخىكىسىنى، خارەكتىرىنى ، ئائىلە ئەھۋالىنى  چۈشىنىشى، شۇلارغا بىرقەدەر ماس كېلىدىغان تەربىيە ئۇسۇلىنى تېپىپ چىقىشى ، قوللىنىشى شۇ ئوقۇتقۇچىنىڭ ئۈنۈملۈك ، ياخشى خىزمەت قىلىشىنىڭ ئاساسىي. ئوقۇتقۇچى ئوقۇغۇچىدىن تەركىپ تاپقان ئىجتىمائىي كوللىكتىپنى تەشكىللىگۈچى، يېتەكلىگۈچى، پىسخىلوگىيە، پىداگوگىكىنى لاياقەتلىك ئۆگەنگەن ئوقۇتقۇچىغا نىسبەتەن بۇ كوللىكتىقا قانداق مۇئامىلە قىلىش، قانداق يېتەكلەش، ئوقۇغۇچىلارنى ئايرىم يېتەكلەش بىلەن كوللىكتىپ يېتەكلەشنى قانداق بىرلەشتۈرۈش ھەل قىلىشقا تىگىشلىك مۇھىم مەسىلە ئەلۋەتتە .
3. ئوقۇتقۇچىنىڭ ئىمتىياز، ھوقوق، ئىززەت -ئابروي توغرىسىدىكى كۆز-قارىشىنىڭ توغرا ، يېتەرلىك تولۇق، كەڭ دائىرىلىك بولۇشىمۇ ئوقۇتقۇچى ئوقۇغۇچى مۇناسىۋىتىدىكى ناھايىتى مۇھىم مەسىلە. بۇنىڭدا ئوقۇتقۇچى چوقۇم ئوقۇغۇچىلارغا باشقۇرغۇچى سۈپىتىدە ئەمەس ، بەلكى ئوقۇغۇچىغا بىلىم يەتكۈزۈش مۇلازىمىتى بىلەن شۇغۇللانغۇچى سۈپىتىدە مۇئامىلە قىلىشى، ئۆزىنى ئوقۇغۇچىلار كوللىكتىپىنىڭ ئىچىدىكى ئورنىنى توغرا تونۇشى، ئوقۇتقۇچىغا خاس ئوبرازىنى ساقلىشى لازىم. بۇ مۇناسىۋەتنى ھەل قىلىش ، ياخشى، ئۈنۈملۈك خىزمەت ئىپادىسى تۇرغۇزۇشنىڭ ئاساسى.  
4. ئوقۇتقۇچىنىڭ بىلىملىك بولۇشى بىلەن بىلگەن بىلىمىنى يەتكۈزۈش ئىككى مەسىلە بولۇپ ، ئوقۇتقۇچى چوقۇم مۇشۇ مۇناۋسىۋەتنى توغرا بىر تەرەپ قىلالىشى، ئۆزىدىكى بىلىمنى ئوقۇغۇچىلىرى ھەزىم قىلالىغىدەك سەۋىيەگە ئەكىلەلىشى لازىم.
مىنىڭچە ئوقۇتقۇچ ئاز بولغاندىمۇ ئۆزىننىڭ يۇقارقى تەرەپلەردىكى ئەھۋالىنى توغرا مۇلاھىزە قىلغاندا ۋە ھەل قىلغاندا ئاندىن زىدىيەتلەرنىڭ مەنبەسىنى ياخشى ھەل قىلالايدۇ دەپ قارايمەن .

sazgur426

دانا ئۇقۇتقۇچىللىرىنىڭ ئەڭ چوڭ قابىلىيتى شۇكى ، ئۇ ئۈزىنىڭ ھەر بىر ئۇقۇغۇچىسىنى تۇلۇق  چۈشۈنىدۇ . ھەمدە ئىمكانقەدەر ئۇنىڭغا  ماس كىلىدىغان تەربىيە قىلىش مۇھىتىنى يارتىپ بىرىدۇ . ئۇلارنى ئۆز ئۇسۇلى بۇيىچە تەشەببۇسكارلىق بىلەن ئۈگۈنۈش  ۋە تەرەققى قىلىش ئىمكانىيتىگە ئىگە قىلىدۇ دىگەن ،بۇ پىكىردە مۇھىم نوقتا مېنىڭچە دانا ئوقۇتقۇچى بولۇپ ، ئوقۇتقۇچى دانا بولۇش ئۈچۈن ئۆزىنىڭ كەسپىي بىلىملىرىنى ناھايىتى ياخشى ئېگىلەشتىن سىرت يەنە ئىجتىمائىي مۇناسىۋەت ئىلمىدىنمۇ، لوگىكىدىنمۇ، پىسخلوگىيەدىنمۇ، پىداگوگىكىدىنمۇ يۇقىرى مەلۇماتقا ئېگە، ھەمدە ناھايىتى كۈچلۈك بولغان مۇھىتقا ماسلىشىش ، ئۆزىنىڭ ھەرخىل مۇھىتتىكى ئورنىنى توغرا تېپىش ، رولىنى ياخشى جارى قىلدۇرۇش  ئېقتىدارىغا ئېگەبولۇشى لازىم، مۇشۇ نوقتىلاردىن ئېيتقاندا يۇقىردىكى پىكىرنى خاتا دىيىشكە بولمايدۇ. شۇڭا مەن بۇ پىكىرنى قوللايمەن. ھەمدە مائارىپىمىزدا بۇنداق دانا ئوقۇتقۇچىلارنىڭ كۆپرەك بولۇشىنى ئۈمۈد قىلىمەن،

akturan

مىنىڭچە ئوقوغوچىلارنىڭ پىسخىك خارەكتىرى بويچە تەربىيەلەشكە ئەھمىيەت بىرىش

ھىبى

ئوقۇتقۇچى -ئوقۇغۇچى توقۇنۇشۇپ قالدىغا نىسبەتەن مىنىڭ قوشۇپ قۇيىدىغىنىم ؛ئوقۇتقۇچى ئوزىنىڭ ئەۋزەل شارائىتىدىن باشقا ئوقۇغۇچىنىڭ ئائىلە شارائىتى ۋە كۇندىلىك تۇرمۇش بىسىمىنىمۇ ئىگەللەش ھەم چۇشىنىشى ئىنتايىن موھىم دەپ قارايمەن.

جانباز

مەن ئويلايمەن بىز ئوقۇتىۋاتقان ئوقۇغۇچىلارنىڭ ھەممىسىنى ئالىم ياكى پىراپپىسور ،دوكتۇر قىلىۋىتەلمەيمىز ئەمما ئولارنىڭ ياشاشتىكى ئەڭ ئەقەللى چۈشەنچىللىرىنى ھاياتلىق مەنزىلىدىكى كىچىككىنە توغرا تاللىشىنى تېپىشىغا تۈرۈتكە بولالىشىمىز مۇمكىن ،مىنىڭ ئوقۇتقۇچىلىق مىزانىم مۇشۇ ،پەقەت مۇشۇلا ..........................
مەنمۇ شۇنداق قارشتا، ھەقىقي ئادىميىلىك تەربىيسى ئىگەللىتىش ۋە ئىگەللەش ئەڭ مۇھىم.

بىزنىڭ مەكتەپتىغۇ بۇنداق ئىغىر مەسىلە مەۋجۇت ئەمەس،بىراق ئوخشاشلا ئوقۇغۇچىلارنىڭ دەرسكە قىزىقىماسلىقى مەسىلىىسى ئىغىر، بۇنڭىدا ھەرخىل سەۋەبلەر مەۋجۇت.

خالبۈۋى

بۇ بەك ياخشى تېما ئىكەن.جىق بىلىمگە ئېرىشىتم دىسەم ئارتۇق كەتمەيدۇ.بالىلارغا تەربىيە ئىشلەشتە چوقۇم ئوقۇغۇچىنىڭ ياش ئالاھىدىلىكى  ھەمدە ماس بولغان پىسخىكىسىغا قاراپ ئىش تۇتۇشىمىز كېرەك ،بولۇپمۇ ھازىرقى بالا تەربىيەسىدە تولۇقسىز ئوتتۇرا مەكتەپ ئوقۇغۇچىلىرنىڭ ئەڭ مۇرەككەپ ھەم قىيىن باسۇچ دەپ قارايمەن،