دوپپا رىۋايىتى ھەققىدە دەرس تەييارلىقى

شوتا

ئۇيغۇرلانىڭ باش كىيىم مەدەنىيىتى رەڭگارەڭ بىر دۇنيا ھېسابلىنىدۇ . كەڭىرەك دائىرىدە 5- يىللىققا چىققاندا قالغىنى ئۆگىنىلىدۇ . ھازىر ئۇيغۇر دوپپىسىنىڭ تۈرى 200 خىلدىن ئاشتى . زامانىۋېلىشىپ كومپىيۇتېردا لاھىيلەپ ئىشلەۋاتىدۇ .
ئورنى :
« دوپپا رىۋايىتى » دېگەن بۇ دەرس مەجبۇرىيەت مائارىپى دەرس ئۆلچىمى تەجىربە دەرسلىكى 2- يىللىق 2- قىسىمنىڭ 5- بۆلىكى يەنى « ئىپتىخارلىق تۇيغۇسى »  دېگەن بۆلەك ، دەرسلىك كىتابنىڭ 106 بېتىگە ئورۇنلاشتۇرۇلغان .
بۇ بۆلەككە « مەڭگۈلۈك ئەسلىمە » ، « ئوغلاق تارتىشىش » قاتارلىق دەرسلىكلەر كىرگۈزۈلگەن . بۇلار ئۆز – ئارا باغلىنىشلىق .
ۋاقتى :
1. ئۆتىلىدىغان دەرس :
                   15 – دەرس  دوپپا رىۋايىتى
                       ژانىرى : چۆچەك  
2. ئوقۇتۇش نىشانى  (1) بىلىم ۋە ئىقتىدار نىشانى
ئوقۇغۇچىلارنىڭ ئۆلچەملىك ئەدەبىي تىلدا ، تىككىسىتنى ئىپادىلىك ئوقۇش ئىقتىدارىنى يېتىلدۈرۈش بىلەن بىرگە ، دوپپىنىڭ پەيدا بولىشى ھەققىدىكى رىۋايەتنى ئەستە ساقلاش ، يېڭى سۆزلەرنىڭ مەنىسىنى توغرا چۈشىنىش ئىقتىدارى يېتىلدۈرۈش لازىم  .
(2) جەريان ھەم ئۇسۇل نىشانى :
ئوقۇغۇچىلارنىڭ ئوقۇش بىلەن ئاڭلاش ، قايتا بايان قىلىش ، يېڭى سۆزلەرنىڭ مەنىسىنى يېشىشكە يېتەكچىلىك قىلىش ھەمدە سوئاللار ئاساسىدا دوپپىدىن ئىبارەت بۇ بۈيۈك ئىجادىيەتنى ھەقىقىي مەنىسى بىلەن چۈشىنىۋېلىشقا يېتەكچىلىك قىلىنىدۇ .
(3) قىممەت قاراش ، ھېسىيات ، پوزىتسىيە نىشانى :
ئەۋلادلارغا ئەجداتلاردىن قالغان مىراسلارغا ئىجادى ۋارىسلىق قىلىش . مەدەنىيىتىمىزدىن پەخىرلىنىش ، ئۇنى قەدىرلەش ، ئۇنى سۆيۈش تەربىيىسى ئېلىپ بارىمەن .
3. مۇھىم نۇقتا :
بۇ چۆچەكتىكى دوپپا بىلەن ئۇيغۇر خەلقىنىڭ سۇ بىلەن بېلىقتەك يېقىن مۇناسىۋىتىنى ئايدىڭلاشتۇرۇش .
4. قىيىن نۇقتا :
ئوقۇغۇچىلاردا مەلۇم شەيئىنىڭ مەيدانغا كېلىش تارىخى ھەققىدە ئالدىن تەسەۋۋۇر قىلىش ئادىتىنى يېتىلدۈرۈش .
5. ئوقۇتۇش ۋاستىلىرى :
دوپپىنىڭ ھەرقايسى تۈرلىرىدىن بىر نۇسخىدىن ئېلىپ كىرىش ، دوپپىغا مۇناسىۋەتلىك شېئىر ، دوپپىغا مۇناسىۋەتلىك ناخشا ، يارىشىملىق دوپپا كىيىشكەن قىز – ئوغۇللارنىڭ رەسىمى قاتارلىقلار .
6. ئوقۇتۇش ئۇسۇلى :
لىكسىيە ھەم سۆھبەت ، ئۆز – ئارا ھەمكارلىشىش ئۇسۇلى ئارقىلىق دەرس ئۆتىلىدۇ .
7. ئوقۇتۇش سائىتى :
دوپپىغا مۇناسىۋەتلىك بۇ دەرسكە بىر ئوقۇش سائىتى ئاجىرتىمەن .
8. ئوقۇتۇش جەريانى :
دەرسكە باشلاپ كىرىش . ئوقۇغۇچىلارغا ئۈنئالغۇ ئارقىلىق تۆۋەندىكى ناخشىنى قويۇپ بېرىمەن . ھەمدە بالىلار ناخشىسى « چىمەن دوپپا » دېگەن ناخشىنى ئومۇمىيۈزلۈك ئېيىتقۇزىمەن .
دوپپا تىكىشىم چىرايلىق ،
كىيسەم بېشىمغا لايىق .
كىيىپ ئۆتسەم كوچاڭدىن ،
ھەيران قالار خالايىق  .
1- ناخشا تۈگىگەندىن كېيىن ئوقۇغۇچىلاردىن بىرى ئالدىنقى سائەتتىكى ئورۇنلاشتۇرۇش بويىچە چۆچەكنى قايتا بايان قىلىدۇ . بىرى ئىپادىلىك ئوقۇيدۇ . شۇنىڭ بىلەن ئۆزۈم ئەكىرگەن دوپپىلارنى ھەر قايسى گۇرۇپپىلارغا تارقىتىپ بېرىپ ، ئۇنى ئىنچىكە كۆزىتىش ئارقىلىق ، ئاق قەغەزگە قىسقىچە چۈشەندۈرۈپ يازىدۇ . تام رەسىم . دوپپا كىيگەن ئوقۇغۇچىلارغا قاراپ ، دوپپا توغرىسىدا ئۆز تەسىراتلىرىنى سۆزلەيدۇ .
شارائىت يار بەرسە مەشرەپ پىروگراممىسىدىن بىرەر شائىرغا ياكى ئالىمغا تەرىپلەش مۇناسىۋېتى بىلەن تون كىيگۈزگەن ۋاقىتتا ، بېشىغا دوپپا كىيگۈزگەن كۆرىنىشنى كۆزىتىپ نېمە ئۈچۈنلىكىنى سورايمەن .
3- باسقۇچتا تۆۋەندىكى سوئاللار ئاساسىدا تەھلىلگە چوڭقۇرلايمەن .
1) ئۇيغۇر دوپپىسى نېمە سەۋەبتىن پەيدا بولغان ؟
2) بىز بۇنىڭدىن نېمىگە ئامراق ، نېمىنى قىزغىن سۆيىدىكەنمىز ؟
3) ھازىر بىزدە دوپپا كىيىدىغانلار نېمىشقا ئازلاپ كەتتى ؟ قانداق سورۇنلاردا دوپپا كىيىمىز ؟ ھازىر ئاياللىرىمىز نېمە كىيىۋاتىدۇ ؟
4) قايسىڭلار قەغەزدىن بولسىمۇ دوپپا ياساپ باقىسىلەر ؟
5) دوپپىدىن باشقا يەنە قانداق باش كىيىمىنى بىلىسىز ؟
6) ھەربىر يۇرتنىڭ دوپپىلىرى نېمە ئۈچۈن ئوخشىمايدۇ ؟
يۇقارقى سوئاللار سورىلىپ بولغاندىن كېيىن ئوقۇغۇچىلاردىن بىرنەچچىسى ئۆزلىرى سوئال لاھىيىلەپ ، سىنىپتا غۇلغۇلا ئېلىپ بارىمىز .  مەن تۆۋەندىكى سوئالنى غۇلغۇلا قىلىش ئارقىلىق دەرسنى خۇلاسىلەيمەن . سوئال : ھازىر شۇ چىرايلىق دوپپىلىرىمىزنى قولدا تىكەمدۇ ؟ چۈشەنچىڭىزنى سۆزلەڭ .  بۇ باسقۇچتا يېڭى سۆزلەرنىڭ مەنىسىنى يېشىش ھەم جۈملە تۈزۈش ئېلىپ بېرىلىپ ، دەرس خۇلاسىلىنىدۇ .
9. تاپشۇرۇق :
ئېنتىرنىت تورىدىن پايدىلىنىپ ، دوپىغا مۇناسىۋەتلىك ماتىرياللارنى توپلاپ كېلىڭ .
10. دوسكا لاھىيىسى :








11. سوۋغا :
ئۆز مەدەنىيىتىنى قەدىرلىگەن ئادەم باشقىلارنىڭ مەدەنىيىتىنىمۇ قەدىرلەيدۇ .
12. دەرستىن كېيىنكى ئانالىز .