مەھمۇد قەشقىرى ھەققىدىكى دەرس تەييارلىقى

شوتا

دەرس ئۆتۈش ۋاقتى :
1. ئۆتىلىدىغان دەرس تېمىسى :
                         24- دەرس : ئۇنتۇلمايدۇ مەھمۇد قەشقەرى
                                              ژانىرى : شېئىر
                                            ئاپتۇرى : مەھمۇد زەئىدى
ئورنى :
« ئۇنتۇلمايدۇ مەھمۇد قەشقەرى » دېگەن بۇ شېئىر مەجبۇرىيەت مائارىپى دەرس ئۆلچىمى تەجىربە دەرسلىكى 4- يىللىق 1- قىسىم يەتتىنچى بۆلەك « ئۆچمەس ئىزلار» دېگەن بۆلىكى 151- بېتىگە ئورۇنلاشتۇرۇلغان .
بۇ بۆلەكتە « 25 – جۇڭغۇانىڭ قەد كۆتۈرىشى ئۈچۈن ئوقۇيمەن . » ، « 26- دۇكانچى بوۋاي » قاتارلىق تېككىسىتلەر كىرگۈزۈلگەن .
رولى : يەنى شېئىرنى ئۈنلۈك ، ھېسىياتلىق دېكلاماتسىيە قىلىش ئارقىلىق بۈيۈك ئالىمىمىز مەھمۇد قەشقەرىگە بولغان چوڭقۇر سېغىنىش ، پەخىرلىنىش ھەمدە ئەۋلادلارنىڭ ئالىمىمىزنىڭ يۈزىنى يورۇق قىلىش تەربىيىسى ئېلىپ بېرىشتا مۇھىم رولى بار .
1. ئوقۇتۇش نىشانى
1) بىلىم ۋە ئىقتىدار نىشانى :
بۇ سائەتلىك دەرستە دېكلاماتسىيە قىلىش پائالىيىتى ئۇيۇشتۇرىلىدۇ . شۇڭا ئوقۇغۇچىلارنىڭ تولۇپ – تاشقان ھاياجان ، ئۆلچەملىك ئەدەبىي تىل ھەم ھېسىيات بىلەن تېككىسىتنى دېكلاماتسىيە قىلىش ئىقتىدارىنى ئاشۇرىمىز .
بۇ نىشاننى قوللىنىشىمدىكى سەۋەب : ئوقۇغۇچىلارنىڭ شېئىر دېكلاماتسىيە قىلىش ئىقتىدارىنى يېتىلدۈرۈش ، شېئىردىن ئىلھام ئېلىش ، شېئىردىكى ئىدىيىۋى – ھېسىياتنى ھېس قىلىش ئىقتىدارىنى ئۆستۈرۈشكە ئاساس سېلىش ئۈچۈن بۇ نىشاننى قوللاندىم .
2) جەريان ۋە ئۇسۇل نىشانى :
شېئىرنى شەخىسلەر ، گۇرۇپپىلار ھەمدە كوللىكتىپ دېكلاماتسىيە قىلىشقا ئۇيۇشتۇرۇپ ، شېئىردىكى ئۇلۇغ ئالىم مەھمۇد قەشقەرىگە بولغان چوڭقۇر مەدھىيە ، پەخىرلىنىش ئۇنىڭ روھىدىن ئۈلگە ئېلىش ئىستىكى تۇرغۇزىلىدۇ .
3. قىممەت قاراش ، ھېسىيات ، پوزىتسىيە نىشانى
ئوقۇغۇچىلارغا شېئىرنى ئەستايىدىل دېكلاماتسىيە قىلىشنىڭ زۆرۈرلىكى ، ھەمدە بۇ ئارقىلىق بىزنىڭ يۈزىمىزنى يورۇق قىلغان بۈيىك ئالىمىمىزغا يۈز كېلەلەيدىغان ئەۋلاد بولۇش تەربىيىسى بېرىلىدۇ .
4. مۇھىم نۇقتا :
شېئىرنى دېكلاماتسىيە قىلغاندا ئۇنىڭدىكى رېتىم ، تۇراق ، قاپىيىلەرگە ھەم مەھمۇد قەشقەرىنىڭ تۆھپىسى گەۋدىلەندۈرۈلگەن كوبلىت ، مىسرالارغا دىققەت قىلىش  .
5.قىيىن نۇقتا :
يېڭى سۆزلەرنى چۈشىنىش ئاساسىدا شېئىردىكى كۈچلۈك ھېسىيات ، مول تەسەۋۋۇرنى ئايدىڭلاشتۇرېۋىلىش .
6. ئوقۇتۇش ۋاستىلىرى :
شىرئەلى ئەلتىكىننىڭ « مەھمۇد ۋەتىنى » DVD پىلاستىنكا ، ئەبەيدۇللانىڭ « ياشىسۇن مەھمۇد روھى » شېئىر . مەھمۇد قەشقەرىنىڭ « تۈركىي تىللار دىۋانى » مەھمۇد قەشقەرىنىڭ رومانى . ئابدۇقەييۇم ئىمىننىڭ دېكلاماتسىيىسىنىڭ بىرىنى ئۈلگە قىلىمەن . مەھمۇد قەشقەرىنىڭ پورتىرت رەسىمى .
7. ئوقۇتۇش ئۇسۇلى : ھەمكارلىشىش ئاساسىدا شېئىرنى قاراتمىلىققا ئىگە ھالدا دېكلاماتسىيە قىلدۇرۇش ئۇسۇلى بويىچە ئوقۇتىلىدۇ .
8. دەرس سائىتىنىڭ تەقسىملىنىشى :
شېئىرنى دېكلاماتسىيە قىلىش ، ئاساسىي ئىدىيىنى ئىگىلەش ئۈچۈن بىر دەرس سائىتى ئاجىرتىمەن .
9. ئوقۇتۇش جەريانى :
1) دەرسكە باشلاپ كىرىش
DVD پىلاستىنكىسى ئارقىلىق « مەھمۇد ۋەتىنى » ناملىق ناخشا قويۇپ بېرىلىپ ، ئوقۇغۇچىلارغا مەھمۇد قەشقەرى ھەققىدە تەسىرات تۇرغۇزىلىدۇ .
2) ساۋاقداشلار « مەھمۇد ۋەتىنى »  ناملىق ناخشىنى ئاڭلىدىڭلار ئەمدى بىز تۆۋەندىكى ئابدۇقەييۇم ئىمىننىڭ شېئىرنى قانداق دېكلاماتسىيە قىلىدىغانلىقىنى ئاڭلاپ باقايلى . « ئۇنتۇلمايدۇ مەھمۇد قەشقەرى » ناملىق شېئىرنى تولۇپ – تاشقان ھاياجان بىلەن دېكلاماتسىيە قىلىش ئارقىلىق سۆيۈملۈك بوۋېمىز ، دۇنيا بىلىدىغان ئالىمىمىز بىلەن يەنىمۇ ئىچكىرلىگەن ھالدا تونۇشىمىز .
ئوقۇغۇچىلاردىن ئوقۇش ئۇسۇلى بىر قەدەر ياخشى بولغان ئىككى نەپەر ئوقۇغۇچى ئوقۇتقۇچىنىڭ ئۈلگە كۆرسىتىشى بىلەن بىر رەتتىن ئوقۇيدۇ . گۇرۇپپىلار بويىچە دېكلاماتسىيە قىلىشقا ، كوللىكتىپ دېكلاماتسىيە قىلىشقا ئورۇنلاشتۇرىلىدۇ . ئاخىرىدا شېئىرى شەكلىنى نەسرى شەكىلدە ئىپادىلەشكە يېتەكچىلىك قىلىنىپ ، يېڭى سۆزلەرنىڭ مەنىسى شەرھىيلىنىدۇ .
10. تاپشۇرۇق :
شېئىرنى تولۇقلاپ يادلاپ كېلىڭ .
11 . دوسكا لاھىيىسى :
           تېما : ئۇنتۇلمايدۇ مەھمۇد قەشقەرى .  
   
                             ئاپتۇرى : مەھمۇد زەئىدى  
                             ژانىرى : شېئىر   
سوۋغا :
دۇنيادا بىر ئالىم كۆپەيسە مىڭلىغان ئادەم بەختكە ئېرىشىدۇ .