بۇ يازمىنى ئاخىرىدا گۇلزار تەھرىرلىگەن. ۋاقتى 2013-3-16 03:34
سىنپ مۇدىرلىق خىزمتىدە دىققەت قىلشقا تىگىشلىك بىر نۇقتلار
ئالىمجان نەسىردىن ئۆزقۇت
سىنپ مۇدىرى مەكتەپ رەھبەرلكنىڭ تەلىم-تەربيە خىزمتى ئېلىپ بېرىشتىكى قابىل ياردەمچسى ۋە ئاساسى تايانچ كۈچلەرنىڭ بىرى.ئۇ مەكتەپ رەھبەرلكنىڭ ئورۇنلاشتۇرۇشى بويىچە ئۆزى مەسئۇل بولغان سىنپنىڭ تۈرلۈك خىزمەتلىرىگە ئومۇميۇزلۇك مەسئۇل بولىدۇ ۋە رەھبەرلىك بەلگىلىگەن كونكىرىت چارە-تەدبىرلەرنى ئىجىرا قىلىدۇ. سىنپ مۇدىرى خىزمتنىڭ نەتىجىلىك بولۇش-بولماسلقى بىر سىنپنىڭ سىنپ ئستلى،سىنپ كوللكتىۋىنىڭ مەنۋىي قىياپتى،ئوقۇغۇچلارنىڭ ئەتراپلىق ئۆسۈپ يېتلش سۈپتى قاتارلىق تەرەپلەرگە كۈچلۈك تەسىر كۆرستىدۇ.شۇنداقلا،مەكتەپنىڭ تەلىم-تەربيە خىزمتنىڭ سۈپتىگىمۇ تەسىر كۆرستدۇ. سىنپ مۇدىرلىرنىڭ خىزمتى ئادەتتكى دەۋىرى ئوقۇتقۇچلارنىڭ خىزمتىگە قارىغاندا سالمقى چوڭ،مەسئۇليەت بۇرچى كۈچلۈك بولغان خىزمەتتۇر. ئۇلارنىڭ ئوقۇغۇچلار بىلەن ئۇچرشىشى باشقا ئوقۇتقۇچلار بىلەن سلشتۇرغاندا بىر قەدەر كۆپ بولغاچقا تەسىرچانلقى كۈچلۈك بولىدۇ. ساپا مائارىپى ئومۇميۇزلۇك يولغا قويۇلۋاتقان بۈگۈنكى كۈندە سىنپ مۇدىرلىنىڭ خىزمەت ئشلەش قابليتى،ئادەم باشقۇرۇش ئىقتىدارى،يىتەكلەش ئۇسۇلى ۋە خىزمەت ئۇنۇمگە بولغان تەلەپ كۈچەيمەكتە. شۇڭا،ياخشى بولغان بىر سىنپ كوللىكتۋى بەرپا قىلىش،ئوقۇغۇچلارنىڭ ئەخلاقى،ئەقىلي،جسىمانى،گۈزەللىك تەرەپلەردە ئەتراپلىق ئۆسۈپ يېتلىشى،سوتسيالىزمنىڭ لاياقەتلىك قۇرغۇچىلىرى ۋە ياراملىق ئىز باسارلارنى تەربيلەپ چىقىش ئۈچۈن سىنپ مۇدىرلىرى تۆۋەندىكى بىر قانچە نۇقتىغا ئالاھىدە ئەھىميەت بېرىش كېرەك. 5. ئوقۇغۇچىلارنىڭ تەن ساپاسى ۋە روھى ساغلاملقىغا ئالاھىدە ئەھىميەت بېرىش كېرەك. تەن ساغلام بولغاندا ساغلام بولغان مەنۋىيەتكە ئىگە بولغىلى بولىدۇ.‹‹ساغلام تەندە ساپ ئەقىل›› دېگەندەك،تەن ساغلاملقى ھاياتلقنىڭ كاپالتى،مەنلىك تۇرمۇش كەچۈرۈشنىڭ ئالدىنقى ئالدىنقى شەرتى،ئۇزۇن ئۆمۈر كۆرۈشنىڭ شىپالىق دورسى.تەن ۋە روھ ساغلاملقى ئەمەلگە ئاشىمىغان ھەر قانداق كشىنىڭ ئارزۇ-ئستەك،مەقسەت-مۇددىئاسى ئەمەلگە ئاشمايدۇ. سىنپ مۇدىرلىرى ئوقۇغۇچلارنىڭ ئەتراپلىق ئۆسۈپ يېتلىشىگە ئاساس سېلىش ئۈچۈن ئوقۇغۇچلارغا بولغان مەدەنيەت ئۆگىنىشنى چىڭ تۇتۇش بىلەن بىرگە ئىدىيە-ئەخلاق تەربيسى، ۋەتەنپەرۋەرلىك تەربيسى ۋە بەدەن چېنقتۇرۇشقا ئالاھىدە ئەھىميەت بېرىش كېرەك. سىنپ مۇدىرلىرى ئوقۇغۇچلار ئۆگىنىش،داۋامىغا كۆڭۈل بۆلۈش بىلەن كۇپايلنىپ قىلىپ،ئۇلارنىڭ تۇرمۇش،پىسخىكا تەرەپلەردىكى ئۆزگىرش ۋە تەن ساغلىقى تەرەپلەردىكى يېتلىشگە كۆڭۈل بۆلمەيدىغان مەسئۇليەتسىزلكلەرنىڭ ئۆزىدە سادىر بولۇشىغا قەتئى يول قويماسلىق كېرەك.شۇنىڭ بىلەن بىرگە، ئالاھىدە پەن دەرس (تەنتەربيە،رەسىم،مۇزىكا)لىرىنى ئۆتىدىغان ئوقۇتقۇچىلىرنىڭ دەرس ئۆتۈش جەرياندا نۇقۇل ئوقۇغۇچلارنىڭ بەدەن ساپاسىغا ئەھىميەت بېرىپ،نەزىرىيۋىي بىلملەرنى تولۇق ئۆەىنىشگە كۆڭۈل بۆلمەيدىغان ئوقۇتۇش قائىدىسگە ھادىسلەرنى پەيدا قىلىشغا يول قويماسلىق كېرەك. بەدەن ۋە مەنۋىيەت ساغلام بولغاندىلا ئەتراپلىق يېتىشكەن بىر ئەۋلاد سوتسىيالىزىم قۇرغۇچىلىرنى تەربيلەپ چىققلى بولىدۇ.سىنپ مۇدىرلىرى ئوقۇغۇچلارنىڭ بەدەن ساغلاملقىقا كۆڭۈل بۆلۈش بىلەن قانائەتلنىپ قالماي،مەنۋىيەت ساغلاملقىنىڭمۇ ناھايتى مۇھىم ئىكەنلكنى چۇڭقۇر تونۇپ يېتىش كېرەك. شۇڭا، سىنپ مۇدىرلىرى ئوقۇغۇچىلارنىڭ تەن ساپاسى ۋە روھى ساغلاملقىغا ئالاھىدە ئەھىميەت بېرىش كېرەك. 2.ئوقۇغۇچلارنىڭ نسپى مۇستەقللىق تەلەپنى قانائەتلەندۈرۈشكە ئالاھىدە ئەھىميەت بېرىش كېرەك. تۇرمۇشتا باشقلارغا يۇلنىۋالمايدىغان،ئۆز ئالدىغا قارار چىقىرىش،ھەرىكەت ئېلىپ بېرىش ۋە نسپى مۇستەقللىقغا ئىگە كشلەر تۇرمۇشنىڭ ھەر خىل لەززەتلىرىدىن بەھىر ئالالايىدۇ.شۇنداقلا تۇرمۇشنىڭ ھەقىقىي تەمنى ھېس قىلالايدۇ. سىنپ مۇدىرلىرى شۇنىڭغا ئالاھىدە دىققەت قىلىش كېرەككى،ئوقۇغۇچلار ئۆزى قىلالايدىغان ئشلانى ئۆزىگە قىلدۇرۇش،ھەممە ئشنى ئۆز ئالدىغا تارتىۋىلشتىن ،ئوقۇغۇچلارنى ئۆزى قىلىشقا تىگىشلىك ئشلارنى قىلغۇزماسلقتىن،ھەممە ئشقا چات كېرۋىلشتىن ساقلنىش كېرەك. ئوقۇغۇچلار ئۆزى قىلالايدىغان ئشلارنى ئۆزى قىلشقا شارائىت بىرلمگەندە ئوقۇغۇچلار ئاسانلا تەييارتاپ،ھورۇن،بوشاڭلىق پاتىقىغا پېتىپ قالىدۇ.مەكتەپ ۋە دەرسىلەردىن بىزار بولىدىغان پاسىپ پىسخىك ئامىللار مەنۋىيتنى چىرمۋالىدۇ. شۇڭا،سىنپ مۇدىرلىرى ئوقۇغۇچلارنىڭ نسپى مۇستەقللىق تەلەپنى قانائەتلەندۈرۈشكە ئالاھىدە ئەھىميەت بېرىش كېرەك. 3. ماختاش بىلەن تەنقىدلەشنىڭ بىردەكلىكىگە ئالاھىدە ئەھىميەت بېرىش كېرەك. ماختاش مۇزلىغان قەلىبلەرگە ئىللىقلىق ئاتا قىلىدۇ.پاسىپ كەيپياتنى يۇقىرى كۆتۈرۈپ،ھاياتى كۈچنى جانلاندۇرىدۇ.كشنىڭ ئالغا ئىلگىرلشىدە مۇھىم رول ئوينايدۇ. تەنىقىد-مۇۋاپپەقيەت قازنشنىڭ ئىچىكى ئېتيھاجى.تەنقىد بولمسا كشى ئۆزنىڭ خاتالقنى تونۇپ يېتشى ناتايىن.توغرا بولغان تەنقىدنى قوبۇل قىلىش ئارقىلىق ئادەملەر ئۆگنىش،خىزمەت ۋە باشقا تەرەپلەردە تېخمۇ ئالغا باسالايدۇ. ئوقۇغۇچلارنىڭ ئۆگنىش ۋە باشقا تەرەپلەردە ئازغىنە ئىلگىرلەش ياكى ياخشلىنش كۆرۈلگەن ھامانسىنپ مۇدىرى ۋە باشقا پەن ئوقۇتقۇچلىرى ماختاپ،مەدھيلەش،ئىلگىرلىگەن تەرەپلىرىنى مۇئەييەنلەشتۈرۈشى ئوقۇغۇچلارنىڭ ئالغا ئىلگىرلىشىگە ئىنتايىن پايدىلىق.لېكىن ماختاش چېكىدە بولۇش لازىم.زىيادە ماختاش ئوقۇغۇچلارنى قانائەتچانلىق ۋە مەغرۇرلۇقغا باشلاپ قويىدۇ. سىنپ مۇدىرلىرى ئوقۇغۇچلارنى ماختاش بىلەن بىرگە،ئۇلاردا سەۋەنلىك كۆرۈلسىە،مۇۋاپىق چاررە كۆرۈش،تەنقىد-تەربيە ئېلىپ بېرىش كېرەك.لېكىن شۇنىڭغا دىققەت قىلىش كېرەككى،ئوقۇغۇچلاردا كىچىكنە خاتالىق ياكى سەۋەنلىك كۆرۈلسە ئۇلارنى بولۇشىغا تەنقىدلەش،كۆرۈلگەن مەسىلە ئۈستدە ئەستايدىل ئويلنىش ئېلىپ بارماسلىق،ئۆز ئالدىغا قياسەن ھۆكۈم قىلىپ ئوقۇغۇچلارنىڭ چۇشەندۇرشىگە قۇلاق سالماسلىق،مەسئۇليەتسىزلىك بىلەن تەنقىد قىلىش،ئوقۇغۇچلارنى غۇرۇرىغا تىگىدىغان تىللارنى ئشلتىپ تەنقىدلەش،كۆڭۈل بۆلگەن قىياپەتتە تەنقىد قىلماستىن،مەسىخىرە قىلىش،زىتىغا ىتگىش پۇزتسيىدە تەنقىدلەش،ھەتتا تەن جازاسى بېرىشتىن قەتئى ساقلنىش كېرەك.زىيادە تەنقىدلەش ئوقۇغۇچلارغا ئەكس تەسىر بېرىدۇ. شۇڭا،سىنپ مۇدىرلىرى ماختاش بىلەن تەنقىدلەشنىڭ بىردەكلىكىگە ئالاھىدە ئەھىميەت بېرىش كېرەك. 4.ئوقۇغۇچلارغا باراۋەر مۇئامىلە قىلشقا ئالاھىدە ئەھىميەت بېرىش كېرەك. ھەر قانداق كشى تۇرمۇشتا باراۋەرلىك،ئادالەت قوغلشىدۇ.باراۋەرلىك كشلەرنى ئۆز ئارا ھۆرمەت قىلىش،كۆڭۈل بۆلۈش ۋە ياردەم قىلشقا دالالەت قىلىدۇ.ئائىلىدە بولسۇن ياكى مەكتەپتە بولسۇن كشلەرگە يۇقىرى-تۆۋەن باھا بەرمەستىن باراۋەرلىك ئاساستا مۇئامىلە قلش،ئنسانپەرۋەرلىك روھنى نامايەن قىلىش كېرەك.شۇندىلا،ئادەم بۇ دۇنيانىڭ گۈزەلكنى ھېس قىلغلى بولىدۇ. سىنپ مۇدىرلىرى ئوقۇغۇچلارغا مۇئامىلە قىلغاندا،ئوقۇغۇچلارنى ئورنى،كېلىپ چىقشى،ئائىلە شارائتى قاتارلىق تەرەپلەردىكى پەرىقلەر ئاساسدا مۇئامىلە قىلشتىن ساقلىنىش كېرەك.شۇنىڭ بىلەن بىرگە، سىنپتكى ‹‹ئەلاچى ئوقۇغۇچى››لارغا بەكرەك كۆيۈنۈش،ئۇلاردا خاتالىق ياكى سەۋەنلىك كۆرۈلسە قانات ئاستىغا ئېلىش،چاپان يېپىش ياكى سۇرۇشتە قىلماسلىق،‹‹ناچار››ئوقۇغۇچلاردىن بىزار بولۇش،ئۇلاردا خاتالىق ياكى سەۋەنلىك كۆرۈلسە قاتتىق تەنقىدلەش،ئەپسانۋىي تىللار بىلەن تىللاش،تەن جازاسى بېرىش ۋە ئۇلاردا ئىلگىرلەش كۆرۈلسىمۇ ماختماسلىق،ئادالەتسىز مۇئاملىدە بولماسلىق كېرەك. شۇڭا،سىنپ مۇدىرلىرى ئوقۇغۇچلارغا باراۋەر،ئادىل مۇئامىلە قىلىشقا ئالاھىدە دىققەت قىلىش كېرەك. 5.ئش بىجىرشتە تەمكىن،ئېغىر بېسىق بولۇشقا ئالاھىدە دىققەت قىلىش كېرەك. دۇنيادا خاتالىق ئۆتكۈزمەيدىغان ئىنسان يوق.خاتالىق بولمىغان تۇرمۇشنى مەنلىك تۇرمۇش دەپ كەتكلى بولمايدۇ.خاتالىق كېينكى مۇۋاپپەقيەتنىڭ ئۇل تېشى. ئۆسۈپ يېتلۋاتقان كەڭ ئوقۇغۇچلاردا خاتالقنىڭ كۆپ كۆرۈلۈشى ئانچە ھەيران قالارلىق ئىش ئەمەس.سىنپ مۇدىرلىرى خاتالىق ئۆتكۈزگەن ياكى ئېنتىزامسىزلىق قىلغان ئوقۇغۇچلارغا تەربيە ئېلىپ بارغاندا،ئوقۇغۇچلار تەربىيگە قايىل بولمسا ئوقۇغۇچلار بىلەن جىددەلشتىن،ئۇرۇشتىن ساقلنىش،ئېغىر بېسىق بولۇش لازىم.ئۆز ئازا ئىناقسزلىق ياكى ھەر خىل سەۋەبلەر تۈپەيلى كۈرۈلگەن مەسىللەرنى بىر تەرەپ قىلغاندا،سىنپ مۇدىرى يەڭگىلىك بىلەن بىرتەرەپ قىلماسلىق،سىنپ،يىغىن زالى ياكى كوللكتىپ پائاليەت سورۇنلىردا ئوقۇغۇچلار بىلەن جىددەللشىش،ئورۇنسىز گەپ تالشىش،ئەدەپسىزلىك قىلىپ قويۇشتىن ساقلنىش،ئۆزنىڭ ئوقۇتقۇچلۇق سالاھيتنى ۋە سالاپتنى ساقلاشقا ئالاھىدە ئەھىميەت بېرىش كېرەك. شۇڭا،سىنپ مۇدىرلىرى ئىش بىجىرىشتە تەمكىن،ئېغىر بېسىق بولۇشقا ئالاھىدە ئەھىميەت بېرىش كېرەك. ئومۇملاشتۇرۇپ ئېيتقاندا،سىنپ مۇدىرلىرى ئۆزىگە بولغان تەلەپنى قاتتىق قويۇش،ئۆزنىڭ ئۇنۋىرسال ساپاسنى ئۆستۈرۈش،پىشقەدەم ئوقۇتقۇچلارنىڭ ئىلغار سىنپ باشقۇرۇش ئۇسۇللىرنى كۆڭۈل قويۇپ ئۆگىنىش،ئوقۇغۇچلار ئارسىغا چۇڭقۇر چۆكۈش،ئوقۇغۇچلارنىڭ ئىدىيە ئۆزگىرشى،پىسخىكا ھالەتلىردە بايقالغان مەسىللەرنى ۋاقتىدا بىر تەرەپ قىلالايدىغان سەۋھينى ھازىرلشى كېرەك.شۇنىڭ بىرگە،سىنپ مۇدىرلىق خىزمتدىكى بىر قاتار مەسىللەردە كۆرۈلگەن بوشلۇقلارنى تولۇقلغاندىلا ئاندىن لاياقەتلىك سىنپ كوللكتۋى قۇرۇپ چىققلى بولىدۇ. ئېلان قىلىنغان ئەسەر |