قولاي تىزىملىك
ئىزدەش
بېكەت تەۋسىيەسى:
ئىگىسى: putin

Noruzname(نۇرۇزنامە)ۋە بىيجىڭدىكى نورۇز

[ئۇلانما كۆچۈرۈش]

1

تېما

9

دوست

3858

جۇغلانما

ئاكتىپ ئەزا

ئۆسۈش   61.93%

ئەزا ئۇچۇرى
تىزىم نۇمۇرى:  22990
يازما سانى: 301
نادىر تېمىسى: 0
مۇنبەر پۇلى: 7
تۆھپە : 1170
توردىكى ۋاقتى: 123
سائەت
ئاخىرقى: 2016-8-5
يوللىغان ۋاقتى 2016-3-22 11:11:46 |ھەممە قەۋەتنى كۆرۈش
tengrikut يوللىغان ۋاقتى  2016-3-22 04:21
روزى سايىتكامغا كۆپ رەھمەت.

ئەسلىدە ئۇيغۇرلار ئىلىم پ ...

ئۇيغۇر يېزىقىمىز تەبئىي پەنگە قانداق چۈشمەيدۇ؟ ئېنىقراق دەپ باقامسىز؟
تەبئىي پەندىكى ئارقىدا قېلىشنى مۇستەقىل لوگىكىلىق تەپەككۇرغا ئاجىز، ھېسياتچان، ئەقلى يەكۈنلەردىن كۆرە نوپۇزغا بەكرەك چوقۇنىدىغان تەپەككۇر ئەندىزىمىزدىن ئەمەس  يېزىقىمىزدىن كۆرۈش ئاقىلانىلىكمۇ؟

يېزىقنى ئۆزگەرتكەن بىلەن كىشىلەرنىڭ تەپەككۇرى لوگىكىچانلىققا قاراپ ئۆزگەرمەيدىكەن، ئىش يەنە ئاتام ئېيتقان بايىقى بولىدۇ.
ئۇ چاغدا ھېسياتچاندىن يەنە بىرەسى يېزىقىمىزنى خەنسۇچىغا ئۆزگەرتسەك تەرەققى قىلاتتۇق دەپ چىقمايدۇ دېگىلى بولمايدۇ.
uyghuray

0

تېما

1

دوست

613

جۇغلانما

دائىملىق ئەزا

ئۆسۈش   22.6%

ئەزا ئۇچۇرى
تىزىم نۇمۇرى:  52197
يازما سانى: 49
نادىر تېمىسى: 0
مۇنبەر پۇلى: 0
تۆھپە : 188
توردىكى ۋاقتى: 14
سائەت
ئاخىرقى: 2016-5-30
يوللىغان ۋاقتى 2016-3-22 13:18:44 |ھەممە قەۋەتنى كۆرۈش
ياخشى تېما بوپتۇ  بۇنداق تېمالار ئ‍ۈزۈلمەگەي ،  مەنمۇ  بىر لاتىن يېزىقىنى قوللانىش تەرەپتارى ئ‍ەمما مىللەتنىڭ تەرەققىياتى يېزىقتىن ئەمەستۇر، قۇلايلىق ئ‍ېلىپ كېلىدۇ دېسەك بولىدۇ ئ‍ەمما  تەرەققىياتنى  يېزىققا  باغلاش  ھېسياتچانلىقتۇر ،  ياپون  ، خەن قاتارلىق مىللەتلەرگە  قاراپ باقايلى  يېزىقى  شۇنچە  ئ‍اسانمىكىن   ،  ئ‍ۇلاردىكى تەرەققىياتنى  دېمىسەممۇ ھەممىگە ئايان

0

تېما

3

دوست

770

جۇغلانما

دائىملىق ئەزا

ئۆسۈش   54%

ئەزا ئۇچۇرى
تىزىم نۇمۇرى:  49958
يازما سانى: 38
نادىر تېمىسى: 0
مۇنبەر پۇلى: 5
تۆھپە : 229
توردىكى ۋاقتى: 50
سائەت
ئاخىرقى: 2016-8-3
يوللىغان ۋاقتى 2016-3-22 14:36:58 |ھەممە قەۋەتنى كۆرۈش
ئاۋۇ ئۇيغۇرنىڭ چاغىنى دېگەن گەپنى كۆرۈپلا ئەرۋاھىم ئۇچتى، باشقىچىراق ئوخشىتىش چىقمىغانمىدۇ

0

تېما

1

دوست

210

جۇغلانما

يىڭى ئەزا

ئۆسۈش   70%

ئەزا ئۇچۇرى
تىزىم نۇمۇرى:  59044
يازما سانى: 24
نادىر تېمىسى: 0
مۇنبەر پۇلى: 0
تۆھپە : 62
توردىكى ۋاقتى: 7
سائەت
ئاخىرقى: 2016-3-22
يوللىغان ۋاقتى 2016-3-22 15:46:42 |ھەممە قەۋەتنى كۆرۈش
tengrikut يوللىغان ۋاقتى  2016-3-22 04:21
روزى سايىتكامغا كۆپ رەھمەت.

ئەسلىدە ئۇيغۇرلار ئىلىم پ ...

ئورۇنلۇق تەۋسىيە بوپتۇ
uyghuray

9

تېما

37

دوست

1 تۈمەن

جۇغلانما

پاكلىق ئەلچىسى

ئۆسۈش   15.45%

ئەزا ئۇچۇرى
تىزىم نۇمۇرى:  20919
يازما سانى: 1776
نادىر تېمىسى: 1
مۇنبەر پۇلى: 28
تۆھپە : 4797
توردىكى ۋاقتى: 1012
سائەت
ئاخىرقى: 2016-6-2
يوللىغان ۋاقتى 2016-3-22 16:02:23 |ھەممە قەۋەتنى كۆرۈش
Sayaq يوللىغان ۋاقتى  2016-3-22 11:11
ئۇيغۇر يېزىقىمىز تەبئىي پەنگە قانداق چۈشمەيدۇ؟ ئېنىق ...

تەپەككۇرىمىز مەنتىقىچانلىققا(لوگىكىچانلىققا)قاراپ ئۆزگىرىشكە ئاكتىپ تەييار تۇرالايدۇ. بىراق يىزىق بۇنىڭغا توسقۇنلۇق قىلىۋاتىدۇ.
ھازىرقى يىزىقىمىزدا كىتاپ رومان،شېر قوشاق ئوقۇساق تەسۋىر ئىپادىلەش كۈچى ئىنتايىن كۈچلۈك. چۇڭقۇر تەسىر قىلىدۇ.
بىراق يېزىقىمىز ئۇلۇنۇپ يېزىلدىغان يىزىق بولغاچقا تىلىمىزنى قېلىپلاشتۇرۇشتا قىينىلۋاتىمىز. مەسىلەن: تېلېفون دىسەك بۇنىڭ ئەسلى لاتىنچە يىزىلىشى Telefon يەنى Tele ئۇلىنىش، fon ئۈسكۈنە دىگەن مەنىدە. ھازىرقى يىزىقىمىزدا تېلفۇن،تىلفون،تىلپۇن، دىگەندەك نەچچەخىل يىزىلىۋاتىدۇ.ئۇلۇنۇپ يىزىلدىغان يىزىقتا ئى ئې ھەرىپلىرگە ئىتىبار بولمايدۇ.
كومپيۇتېردا پروگرامما ئىشلىسىڭىز بىر ھەرىپ خاتا بولۇپ قالسا پۈتۈن مەشغۇلاتىڭىز قالايمىقان بولۇپ كىتىدۇ.
مەسلەن كونۇپقۇلۇق تېلېفوندىكى 2754746رەقىمىنى لاتىنچە ھەرىپكە ئايلاندۇرسىڭىز aplisinبولۇپ چىقىدۇ.پروگرام بۇنى تونۇيدۇ. ھازىرقى ھەرىپىمىزگە ئايلاندۇرسىڭىز ا پ ل ى س ى ن بولۇپ چىقىدۇ بۇنى ئۈزۈك ھەرىپ قوبۇل قىلدىغان پروگرامما تونىمايدۇ. دۇنيادىكى ھەرقانداق پروگرامما ئۈزۈك ھەرپ تونۇيدۇ.
لاتىنچىدە چوڭ ئا كىچىك ئا دىن ئىبارەت ئىككىلا ئا بار. بۇ يىزىقىمىزدا ئا نىڭ تۆت خىل يىزىلىشى بار. بۇمۇ ئاۋارچىلىق نوقتىسى.
خەنزۇچە خەتمۇ ئۈزۈك يىزىلىدۇ،يەنى ئۇلۇنۇپ يىزىلمايدۇ. ھەرخىل تامغىدىن تەركىىپ تاپقان خەنزۇچە يىزىق،ئۆلچەملىك ھەرىپ بولمىسىمۇ ئۈزۈك يىزىلدىغانلىقى بىلەن تەبئىي پەن ساھەسىگە چۈشىدۇ.

0

تېما

0

دوست

31

جۇغلانما

يىڭى ئەزا

ئۆسۈش   10.33%

ئەزا ئۇچۇرى
تىزىم نۇمۇرى:  59904
يازما سانى: 1
نادىر تېمىسى: 0
مۇنبەر پۇلى: 0
تۆھپە : 10
توردىكى ۋاقتى: 2
سائەت
ئاخىرقى: 2016-3-26
يوللىغان ۋاقتى 2016-3-22 16:04:29 |ھەممە قەۋەتنى كۆرۈش
Nuruz Bayrimi
来源: Gulzar古丽扎的日志
Nuruz Bayrimi
Abdukerim Rahman, Reveydulla Hemdulla, Xerip Huxtar khartarlikhlarning yazghan "Uyghur Orp-Adetliri" digen kitabni tonuxturux uqun teyyarlandi.



Baharning insanlargha ekelgen hoxallikhi munasiveti bilen tentenilik ve debdebilik otkuzuldighan khedimiy ve eneniviy milliy bayramlardin biri "Noruz" bayrimi bolup, u Uyghur, Khazakh, Khirghiz, Uzbek, Tatar, Tajik khatarlikh ottura Asiyaning khedimki milletlirige ortakh bayram hesablinidu.

"Noruz" eslide Parisqe soz bolup, "bahar yamghuri","tunji bahar kuni" digen menilerni bilduridu. Bu bayram khedimdin baxlap xemsiye (kun) kalindari boyiqe khix ahirlixip, baharning baxlinix kuni (her yili 3-ayning 21-kuni) yeni kun bilen tun tenglexken bax baharning birinqi kuni otkuzulidu.

"Noruz bayrimi" esli mahiyiti bilen yengi yil bayrimi bolup, bu enenivi bayram Uyghurlarning turmux aditide intayin qong tesirge ige.

"Noruz" bayrimining bir kheder omumlaxkhan eneniviy adetliri mundakh:

"Noruz" kirgen kuni yette yaxtin yetmix yaxkhiqe, qong-kiqik, er-ayallar, yurt-mehelliler boyqe ozlirining milli bayram kiyimlirini kiyixip, menzirlik jaylargha jem bolixidu ve xu sorunda "Noruz"gha atap teyyarlighan her hil oyunlarni oynaydu. Helkh khoxakhqiliri "Noruz"ni medhiyeleydighan xiir-khoxakhlarni okhuxidu, vayiz (meddah)lar dastan ve hikaye-khissilerni kuylinidu. Sazendiler muzikigha tengkex khilip nahxa eytip, ussul oynixidu. Bir terepte qvendazlar oghlakh tartidu, at beygisi otkuzidu, darvazlar egiz dar ustide oz karamitini korsitip, minglighan kixilerni ozige jelip khilidu, khizlar mejnuntallargha ilenguq silip lerzan pervaz khilidu, bir terepte olturux khizip "On ikki mukham" dastanliri evjige koturulidu. Khiskhisi, her kim oz ehvaligha yarixa maharet korsitip, bayram hoxallikhini namayan khilidu. "Noruz" murasimlirigha mektep balilirimu kolliktip halda khatnixidu. Ular muellimlirining yitekqilikide sep-sep bolup, gulluk tahtilargha yizilghan "Noruzname" lirini koturuxup unluk diklamatsiye khilixidu.

"Noruz" murasimlirida jamaettin ihtiyari yighix khilip, mehsus Noruz ixi teyyarlinidu (Absinin). Noruz ixi enene boyiqe yette yaki tokhkhuz hil matiryaldin teyyarlinidighan koje bolup, bughday, arpa, guruq, tirikh, kox, sut, su khatarlikhlarni arlaxturup pixuridu. Bezide kox ornigha kalla-pakhalqakh ve jasuylerni khoxidu. "Noruz" murasimigha khatnaxkhanlarning hemmisi "Noruz ixi" gha eghiz tegkuzux xert khilinidu. Xundakh khilip, hemme kixi "Noruz" bayrimigha khanghuqe kongul eqip, yahxi tilek-arzular bilen oylirige khaytixidu ve bayramni tebriklep ozara petilixidu.

Tarihiy sevebler tupeylidin "Noruz" bayrimining otkuzulux vakhti uzun yaki khiskha boluxi mumkin. Likin khdimki enenilerdin kharighanda, bu bayramning vakhti ikki hepte, yeni on bex kun khilip belgilengen. Hazir koprek rayonlarda "Noruz" bayrimi uq kun khilip hatirlinidu.

"Noruz" bayrimida oynilidighan her hil paaliyetler hemde uninggha beghixlanghan "Noruzname" lerning mezmunidin kharighanda, khix-zimistanni khoghdax, asayixlikh yengi baharni kutuvelix, yengi yilning yengiqe hoxallikh ekilixini tilex, yexillikhkha purkengen tebietni kuylex, kixilerni ilim-meripetke undex, ittipakh ve inakhlikhni texebbus khilix, sahavetlik ve diyanetlik bolux khatarlikh ilghar ijtimaii mezmunlarni eks etturidu. Mesilen:

Itira khildukh Noruzdin yahxi kunni baxlidukh,
Konglimizning hoxallukhidin bir oyunni baxlidukh,
Xatavada ton kiyip, juva-tumakhni taxlidukh,
At minip, oghlakh alip, mexrep khilur kunduz bugun.

Keldi Noruz yil baxi, ketti kongulning qirikini,
Noruz diban kilurlar hatunlarning turikini,
Guller khisur khiz-oghul, egri khoyar borkini,
Mejlis khilip oynaxur, aqor kongul mulkini,
Khayghu-mihnetler kitip oynaxur kundur bugun.

Uyghurlar arisida "Noruz" bayrimining khaqandin baxlanghanlikhi hekhkhide ixenqilik tarihi matiryallargha ige emesmiz. Likin "Noruz" bayrimi hekhkhidiki kopligen gozel epsane-rivayetlerge asaslanghanda, "Noruz" bayrimining peyda boluxi Uyghurlarning Islam dinigha itikhad khilixtin burunkhi koktengrige qokhunghan devrliri bilen munasivetlik. Koktengrige itikhad khilghan axu khedimki Uyghurlar kokte jimirlap turghan yultuzlarning orunlixixigha kharap, ularni ohxaxmighan supetler bilen teriplexken. Ularning tonuxiqe, Akhkhuza (Naojoz, Tokhti) yultuzini insanlargha beht ata khighuqi ilah, khox, bilikh ( Erebqe hemel) ilahining bax koturup qikhkhan kuni bolghaqkha, bu kun insanlargha beht ve teley ekilidu, digen ekhide boyiqe, Akhkhuza eyining baxlanghan kuni ( Hazirkhi kalindar boyiqe 3-ayning 21-kuni) "Noruz" bayrimi khilip belgilengen. Kopligen tarihiy menbelerdimu "Noruz" bayrimining nahayti khedimki devrlerdin baxlap helkh arisida tentenilik otkuzulidighanlikhi hekhkhide nurghan hatirler khaldurulghan.

*************
Noruz Bayrimi - Novruz Festival

Novruz - or Noruz Bayrimi in Uighur - is one of the major and the most favorite holidays of Uighur and other Turkix people in Central Asia. Although it is celebrated in Islamic countries, however, Novruz is not a religious holiday. It is actually a celebration of the symbolic renewal of nature. According to Turkic scholars, it originates from the Ancient Mesopotamia. In Babylon New Year was celebrated starting from the 21st day of March ( or Nissan ) and lasts for 12 days. According to historians, Novruz is certain to have been celebrated in pre-Islamic times and afterwards.
Novruz is associated with spring, start of agricultural activities, renewal of nature and warm days. This period being of great importance it caused many traditions and rites associated with magic, the cult of nature and earth, and belief in the perishing and reviving nature. Virtually, celebrations began four weeks before the actual day of festivity. These four weeks were each devoted to one of the four elements. They were: Su Heptisi (Water Week), Ot Heptisi (Flame Week), Tuprakh Heptisi (Earth Week), A

...

2

تېما

9

دوست

7266

جۇغلانما

تۆھپىكار ئەزا

ئۆسۈش   45.32%

ئەزا ئۇچۇرى
تىزىم نۇمۇرى:  24872
يازما سانى: 515
نادىر تېمىسى: 0
مۇنبەر پۇلى: 9
تۆھپە : 2234
توردىكى ۋاقتى: 257
سائەت
ئاخىرقى: 2016-8-3
يوللىغان ۋاقتى 2016-3-22 16:11:31 |ھەممە قەۋەتنى كۆرۈش
ئۇيغۇر لاتىن يېزىقى ھەقىقەتەن جەلبكار يېزىقكەن جۇمۇ، پىنيىنگە قارىغاندا ئىپادىلەش ئىقتىدارى تولۇق!

0

تېما

4

دوست

5143

جۇغلانما

تۆھپىكار ئەزا

ئۆسۈش   2.86%

ئەزا ئۇچۇرى
تىزىم نۇمۇرى:  44495
يازما سانى: 491
نادىر تېمىسى: 0
مۇنبەر پۇلى: 10
تۆھپە : 1534
توردىكى ۋاقتى: 626
سائەت
ئاخىرقى: 2016-8-4
يوللىغان ۋاقتى 2016-3-22 16:18:30 |ھەممە قەۋەتنى كۆرۈش
tengrikut يوللىغان ۋاقتى  2016-3-22 04:21
روزى سايىتكامغا كۆپ رەھمەت.

ئەسلىدە ئۇيغۇرلار ئىلىم پ ...

تۈركىيە تۈركچە ھەرپىدەك قىلسا بۇلامدىكىن .....
كىرگەندىن كېيىن ئىنكاس يازالايسىز كىرىش | دەرھال تىزىملىتىش

Powered by Discuz! X2.5(NurQut Team)

( 新ICP备06003611号-1 )