مۇھەممەتئىمىن ئابلىز كىم؟ (34)

ئۇسلۇپ يېڭىلاشنى مەنمۇ قوش قوللاپ قوللايمەن. يېڭىچە سۆز تۈزۈشنىمۇ ھەم شۇنداق. لىكىن، ئۆزگەرسە بولمايدىغىنى پۇراق. كۆزدە تۇتىدىغىنىم، دېڭىز بويلىرىغا مۇھەببەت باغلاش ئەمەس، تەكلىماكان بويلىرىغا مۇھەببەت باغلاش. كوكۇس دەرىخىگە مۇھەببەت باغلاش ئەمەس، ئەنجۈر دەرىخنىگە مۇھەببەت باغلاش. يەنە كېلىپ، يۇقىرىدا تەكىتلىگەنگە ئوخشاش تەكلىماكان بويلىرىغا، ئالما دەرىخىگە باغلانغان مۇھەببەت، تەكلىماكان بويلىرىدا ياشاۋاتقان، ئالما دەرىخنى ئۆستۈرۋاتقان شۇ كىشلەرنىڭ تەپەككۈر ئۇسۇلى، تىل ئىشلىتىشنى چىقىش قىلىش. تىل ئىشلىتىش ئۇسۇلىنى يېڭىلاشقا بولىدۇ، ئەمما، پۇراقنى يوقتىپ قۇبۇل قىلالمىغۇدەك دەرىجىدە ئەمەس. پۇراقنىڭ يوقلىشى تەپەككۈر ئۇسۇلىدا ئۆزگىرىش ياسايمەن دەپ چوڭ سەكرەشنىڭ نەتىجسى.
دۇنياۋىلىققا ئىگە بولغان شېئىرلارنىڭ ھەممىسى شۇلار تۇرىۋاتقان مۇھىتنىڭ پۇرىقىدىن كەلگەن.
ئەسكەرتىدىغىنىم، مەن پەقەتلا ئۆز پىكىرىمنى ۋە ئويلىغانلىرىمنى تۈزلا ئوتتۇرىغا قويۇپ باقتىم. مۇھەممەد ئىمىنگە ئۇنداق ياز، مۇنداق ياز دېگۈدەك يەردە ئەمەسمەن(سەۋىيەم ئۇنىڭدىن خېلىلا تۆۋەن). ھەم قازىلىق قىلىدىغان يەردە تېخىمۇ ئەمەسمەن. خاتا چۈشەنچە پەيدا بولۇپ قالمىسۇن!

مەن ئاۋۇ پىكىرنى ياقلايمەن.

سىزگە رەھمەت. مەن ئۇنداق قىلىمەن، مۇنداق قىلىمەن دېيەلمەيمەن، مېنىڭ دېيەلەيدىغىنىم : مەن ئۈگۈنىۋاتىمەن!

تىرىشچانلىقىڭغا ئاپىرىن ئىنىم!

كۆزدە تۇتىدىغىنىم، دېڭىز بويلىرىغا مۇھەببەت باغلاش ئەمەس، تەكلىماكان بويلىرىغا مۇھەببەت باغلاش. كوكۇس دەرىخىگە مۇھەببەت باغلاش ئەمەس، ئەنجۈر دەرىخنىگە مۇھەببەت باغلاش.

ئۆمەر، بۇنداق قىلسا تازا ئادىللىق بولمامدۇ قانداق؟ مەسىلەن، مېنىڭ ھازىر  دېڭىز بويىغا بارغۇم كېلىۋاتىدۇ. ھەمدە كوكۇس شەربىتىنىمۇ ياخشى كۆرۈپ ئىچىمەن. دۇنيادىكى بارلىق نېئمەتلەرگە مۇھەببەت باغلاشقا تامامەن بولىدىغۇ.

تۇيغۇنى قانداق ئىپادىلەشنىڭ ئۆزى ئۇسلۇب، گەپ  تۇيغۇنى ئوقۇرمەننىڭ  تۇيغۇسىغا ئايلاندۇرۋېتىش.

ئاللاھ يوللىرىڭىزنى ئوچۇق قىلسۇن ئۇكام! سىز تىرىشىۋاتىسىز....

گەرچە، ئۇيغۇر كىتابخانلىرى ھەيران قالغۇدەك ئاجايىپ نەتىجىلەرنى قولغا كەلتۈرگەن بۇ تالانتلىق شائىر تەكلىماكان بويلىرىدا تۇغۇلغان بولسىمۇ، باشقا ئۆلكىلەردە ئوقۇش جەريانىدا دېڭىز بويلىرىغا، كوكۇس دەرىخىگە مۇھەببەت باغلايدىغان ھېسسىيات قەلبىدە مەۋج ئۇرۇپ تۇرىدىغان بولۇپ قالغان بولسا كېرەك، بۇنى توغرا چۈشىنىشكە بولىدۇ. چۈنكى، خوتەن پېداگوگىكا ئالىي تېخنىكومىدا ئوقۇغان بالا بىلەن ئىچكىرى ئۆلكىلەردىكى مەلۇم ئالىي مەكتەپلەردە ئوقۇغان ئوقۇغۇچىنىڭ روھىيتىدىكى قاتلاملار ئوخشىمايدۇ....

1)يەنىمۇ تىرىشىپ،ئۇيغۇر شېئىريىتىنى دۇنياغا يۈزلەندۇرىشىڭنى ئۈمىد قىلىمەن ئۇكام،بۇنىڭ ئۈچۈن گۈزەل شېئىرى تىل،مىللى پۇراق،چوڭقۇر شېئىرى پىكىر  ۋە پەلسەپە بولۇشى كېرەك....
2) ئۇيغۇر شائىرلىرىنىڭ نادىر شېئىرلىرىنى خەنزۇچىغا تەرجىمە قىلىپ نوپۇزلۇق ژۇرناللاردا ئېلان قىلىپ تۇرۇشىڭنى تەۋسىيە قىلىمەن!...

ئېنىم مۇھەممەدئېمىن ئابلىز ، سىزنىڭ شېئىرىيەت سەپىرىڭىزگە ئاق يول تىلەش بىلەن بىرگە ، ئەدھەم ئەپەندىنىڭ سۆزى بويىچە ئۇيغۇر ئەدەبىياتىدىكى سەركىلەرنىڭ شېئىرلىرىنى تەرجىمە قىلىپ ، خەنزۇچە نوپۇزلۇق ژورنالاردا ئېلان قىلىش ئۈستىدە ئىزدىنىپ بېقىشىڭىزنى ئۈمىد قىلىمەن ، چۈنكى بۇنداق قىلغىنىڭىز ئۇيغۇر ئەدەبىياتىنى قېرىنداش مىللەتلەرگە تونۇشتۇرۇشتا ئالاھىيدە تۆھپە قوشقىنىڭىز بولۇپ قالغۇسى !

ئۇنىڭ كىملىكى ھەققىدە ھازىرچە بىر نەرسە دېگىلى بولىدىغاندەك ئەمەس . بەلكىم ، يىللارنىڭ ئۆتۈشى بىلەن ئۇ ئۆز كىملىكىنى جاكارلاپ چىقار ياكى بىرەر مەشھۇر كىشىلەر تەرىپىدىن يېزىلىپ قالار ، ياكى ...

       دېڭىز ئاكا  ئۆمەرنىڭ دېگىنى شائىر ئۆزىنىڭ ئانا مەدەنىيەت بۇلىقىدىن ئۇچۇملاپ ئىچىپ تويۇنىشى كىرەك دېگىنى.سېزنىڭ بىر ئېغىز گېپىڭىز ھەممەيلەننى قايىل قلىدۇ.«شائىر چەكلىمە، شەكىل، ئۇسلۇپ ئىچىگە چىرمىلىپ قالماسلىقى كېرەك»مۇشۇ گېپىڭىزنىڭ ئۆزى كۇپايە.راسىت شائىرلانىڭ تەپەككۇرىنى بوغىدىغان ئۇسلۇپ،شەكىل دېگەنلەرنى چۆرىۋىتش كىرەك.
       مېنىڭچە ھەققى شائىرنىڭ مىللەت تەۋەلىكى،يۇرۇت تەۋەلىكى بولغان بىلەن ئۇنىڭ قەلبىدىن تامغان پىكىر ،ھېسىيات،ئىجادىيەت كەڭلىكى،ئىجادىيەت نەتىجىسى،مەنۋىيتىدىكى ئىجادىيەت خاھىشى پۇتكۈل ئىنسانىيەتكە تەۋە بولشى كىرەك.تار دائىردىكى شەكىل،ئۇسلۇپ،ئىجادىيەت خاھىشى چۆرۇپ تاشلىنىشى كىرەك.   كەچۇرۇڭ مەن بەك چوڭ گەپ قىلىۋىتىپتىمەن.

‹‹قويۇپ بەر ئۆز ئىىختىيارىغا ئەركىن قانات قاقسۇن بۈركۈت !›› ئەدەبىياتنى ئۇسلۇپ ۋە شەكىلگە چۇشۇرۇشكە ئۇرۇنۇش بىر مىللەت ئەدەبىىياتىنى ئارقىغا داجىتىدۇ .

شەكىلنى پاچاقلاپ  شەكىل يارىتىش ئاندىن يەنە ئۇنى پاچاقلاپ تۇرۇپ يېڭى شەكىللەرنى يارتىشقا ئىنتىلىش ئىنسان ئىزدىنىشىنىڭ بىر پارلاق مەنزىلى .ئەمما ئەنە شۇ شەكىللەر ئىچىدە مىللىلىك كۈلۈمسىرىمىسە ياراتقان ئۇسلۇپمۇ مەيۈسلىنىپ كېتەر .
بۇ  ئىنىمىزنىڭ ئىزدىنىش روھىغا ئۈممۈت كۆزلىرىمىز تىكىلمەكتە.