جۇڭگو يازغۇچىلار جەمئىيىتىگە ئەزا بولغان شىنجاڭلىق يازغۇچىلار [ئۇلانما كۆچۈرۈش]

ئەدەبىيات بېغىنىڭ  كۈيۈمچان باغۋىنى بولغان دوستۇم ئۆمەرجان سىدىق ئەپەندىنىڭ جۇڭگو يازغۇچىلار جەمئىيىتىگە شەرەپ بىلەن ئەزا بولغانلىقىنى،شۇنداقلا فلوكنۇر تەتقىقاتچىسى ئاكىمىز ئۇچقۇنجان ئۆمەر نىڭمۇ بۇ جەمئىيەتكە ئەزا بولغانلىقىنى قىزغىن مۇبارەكلەيمەن!.

                  ئۇچقۇنجان ئۆمەرنىڭ تەرجىمھالى
& P# O" v  F4 I+ J
: r: k, X# R2 O7 O( X* }                            تەييارلىغۇچى:مەقسۇت ئەمىن ئەركيار
. g; K  @6 ~: B$ {7 F5 P# V( s
, ]) Y2 G$ P! H% s                                          
' X" W8 H/ m2 v1 m$ p# F" I5 g
* S* O6 v5 ^0 i* W2 yشائىر،ژۇرنالىسىت،فولكلۇر تەتقىقاتچىسى،ئەدەبىي تەرجىمان ئۇچقۇنجان ئۆمەر1945-يىلى فېۋرالدا قەشقەر كونىشەھەر ناھىيىسىنىڭ بازار ئىچى مەنگەن مەھەللىسىدە بىر ئۇقۇمۇشلۇق خەلقپەرۋەر،مەرىپەتپەرۋەر ئائىلىدە دۇنياغا كەلگەن.11952-يىلىدىن1962-يىلىغىچە باشلانغۇچ ، تۇلۇقسىز ئوتتۇرا مەكتەپلەردە ئوقۇغان.1968-يىلى مەركىزىي مىللەتلەر ئۇنىۋېرسىتېتىنى پۈتتۈرگەن.1968-يىلىدىن 1970-يىلىنىڭ يىل ئاخىرىغىچە ئارمىيە ئىچىدە قايتا تەربىيە ئالغان. دەسلەپتە 1971-يىلى،«قەشقەر گېزىتى»دە مۇخبىر،مۇھەررىر بولۇپ ئىشلىگەن، كېيىن 1981-يىلىدىن باشلاپ دۆلەت ئىچى ۋە خەلقئاراغا تارقىتىلىدىغان «قەشقەر ئەدەبىياتى» ژۇرنىلىدا مۇئاۋىن باش مۇھەررىر،تەھرىر بۆلۈم مۇئاۋىن مۇدىرى،كاندىدات ئالىي مۇھەررىر بولۇپ ئىشلىگەن.2005-يىلى دەم ئېلىشقا چىققان., e- L  i4 p: Z
- A' F) m% \# b1 e
3 P# B& g6 K8 A' A, t6 [$ m& g
ئۇچقۇنجان ئۆمەرنىڭ ئەدەبىي ئىجادىيتى باشلانغۇچ مەكتەپتە ئوقۇپ يۈرگەن ۋاقىتلىرىدا باشلانغان.1957-يىلى ئۇنىڭ«گۈلدەستە» ناملىق شېئىرى،«شىنجاڭ پىئونېرى» گېزىتىدە تۇنجى قېتىم ئېلان قىلىنغان. يېرىم ئەسىردىن بۇيان، ئۇ ئۇيغۇر شېئىرىيەت ئىجادىيىتى، ناخشا تېكىست ئىجادىيىتى،ئۇيغۇر خەلق ئېغىز ئەدەبىياتىنى قېزىش،توپلاش،رەتلەش،تەرجىمە قىلىپ تۇنۇشتۇرۇش،نەشىر قىلىشنى ئۆزئىچىگە ئالغان ئۇيغۇر فولكلور تەتقىقاتى،ئەدەبىي ئوبزور،ئەدەبىي تەرجىمە بىلەن شۇغۇللىنىپ،ئۇيغۇر ئەدەبىياتى،تارىخ،سەنئەت،12مۇقام،مەدەنىيەت-مائارىپ،ئىتنوگرافىيە،قەدىمىي تارىخى يادىكارلىق،تەزكىرە،ئۇيغۇر ژۇرنالچىلىقى قاتارلىق ساھەلەردە جاپالىق ئىزدىنىپ،مول نەتىجىلەرگە ئېرىشكەن.بۇ ئۇزۇن جەرياندا ھەردەرىجىلىك گېزىت-ژۇرناللاردا ئىلگىرى – ئاخىرى بولۇپ، ھەرخىل تېما،شەكىلدە يېزىلغان1000 پارچىدىن ئارتۇق شېئىرى ۋە10پارچە داستان-باللادالىرى،300 كۇبلېتتىن ئارتۇق رۇبائىيلىرى،200پارچىدىن ئارتۇق ناخشا تېكىست،ئىلمىي ماقالە،ئوبزورلىرى،100پارچە تەھرىر ئىلاۋىسى،ئەدەبىي ئۇچۇرلىرى ۋە بىرقىسىم ھەرخىل ژانىردىكى تەرجىمە ئەسەرلىرى ئېلان قىلىنغان. ئۇ توپلاپ رەتلىگەن10مىڭ كۇبلېتتىن ئارتۇق قوشاق،باشقىلار بىلەن تەييارلىغان   380قەشقەرخەلق ناخشىلىرى مەتبۇئاتلاردا بېسىلغان.ئۇنىڭ يەنە ئىلگىرى-ئاخىرى بولۇپ ئۆزى ئىجاد قىلغان،توپلاپ رەتلىگەن،تۈزگەن،ئۆزى تەرجىمە قىلغان بولۇپ«پامىر ئىلھاملىرى»(تاجىك شائىرى مۇھەممەت روزىنىڭ شېئىرلارتوپلىمى)،«ئۇيغۇر خەلق تارىخى قوشاقلىرى»،«سەلەي چاققان لەتىپىلىرى»(1-كىتاب)،«چەشمىلەر»،«ئۇيغۇر خەلق قوشاقچىلىرى»،«يۇمۇرلار».«ئۇيغۇر خەلق قوشاقلىرى»(7-قىسىم)،«خەزىنە»،«سالام يۇلتۇزلار»،«ئاھ،يۇلتۇزلار»،«پەزىلەت ناخشىلىرى»،«مەرىپەت يۇلتۇزى»(داستانلار توپلىمى)،«بۇلبۇلگويا» (سۆرەتلىك كىتاب)،«ئاھ،نۇرلۇق ئابىدىلەر»، «سەلەي چاققان لەتىپىلىرى»(2-كىتاب)، ، «سەلەي چاققان لەتىپىلىرى»(3-كىتاب)،«فىتوفى شېئىرلىرى»،«ئۇيغۇر خەلق توي-مەرىكە قوشاقلىرى»،«ئۇيغۇر خەلق تارىخىي قوشاقلىرى قامۇسى» قاتارلىق 20 پارچە كىتابى نەشىر قىلىنىپ تارقىتىلغان. يەنە 10پارچە كىتابى ھەرقايسى نەشرىياتلارغا يوللانغان. ئۇنىڭ بىرقىسىم داستانى،باللادا،ساتىرىك شېئىرلىرى،ناخشا تېكىستلىرى،ئىلمىي ماقالىلىرى،تەرجىمە ئەسەرلىرى ھەردەرىجىلىك گېزىت-ژۇرنال،ئىلمىي تەتقىقات ئورۇنلىرى تەرىپىدىن مۇكاپاتلانغان. بىرقىسىم شېئىرلىرى خەنزۇچە ۋە چەتئەللەردە ئېلان قىلىنغان. ئۇ،ھاياتىدا نۇقتىلىق ھالدا 80نەپەر داڭلىق تارىخىي شەخىسلەرنى مەتبۇئاتلاردا خالىس تۇنۇشتۇرغان.ئۇ ئەدەبىي تەھرىرلىك،ئىجادىيەت ۋە تەتقىقاتىدىكى مول نەتىجە – مۇۋەپپىقيەتلىرى ئارقىلىق دۆلەت ئىچى ۋە دۆلەت سىرتىدا نەشىر قىلىنغان ئۇيغۇر،خەنزۇ،ئېنگىلىز تىللىرىدىكى 30نەچچە چوڭ قامۇسقا كىرگۈزۈلۈپ تۇنۇشتۇرۇلۇپ،جامائەتنىڭ يۈكسەك باھاسىغا ئېرىشكەن.2005-يىلى 8-ئايدائۇ،دۇنيا مائارىپ،ئىلىم-پەن،مەدەنىيەت تەشكىلاتىنىڭ مۇتەخەسسىس ئەزالىقىغا قۇبۇل قىلىنغان.2004-يىلى«جۇڭگو-ۋېنگىرىيە خەلقلىرى دوستلۇقى تۆھپىكارى» ئوردېنىغا ئېرىشكەن.
9 L8 j- [1 q* i& H
6 }! {, C+ u; U: Y" X* b
2 J, r3 a% E% G& \. j% eئۇچقۇنجان ئۆمەر ھازىر جۇڭگو  يازغۇچىلار جەمئىيتىنىڭ ئەزاسى،جۇڭگو ئازسانلىق مىللەت يازغۇچىلىرى جەمئىيتىنىڭ ئەزاسى، جۇڭگو ئازسانلىق مىللەتلەر ئەدەبىياتى ئىلمىي جەمئىيتىنىڭ،جۇڭگو خەلق ئەدەبىيات-سەنئەتچىلەر جەمئىيتىنىڭ ئىجرائىيە ھەيئەت ئەزاسى،جۇڭگو شەرق مەدەنىيىتى تەتقىقات جەمئىيتىنىڭ ئەزاسى،شىنجاڭ يازغۇچىلار جەمئىيتى،خەلق ئەدەبىيات-سەنئەتچىلەر جەمئىيتى،شىنجاڭ ئوتتۇرا-ئاسىيا،غەربىي ئاسىيا تەتقىقات جەمئىيتى،«12مۇقام» تەتقىقات جەمئىيتى،«قۇتادغۇبىلىك»تەتقىقات جەمئىيتى قاتارلىق ئون نەچچە ئىلمىي جەمئىيەتنىڭ ھەيئەت ئەزاسى، ئەزاسى.ئۇ قەشقەر ۋىلايەتلىك شېئىرىيەت جەمئىيتى،خەلق ئەدەبىيات-سەنئەتچىلەرجەمئىيتىنىڭ رەئىسى،مۇئاۋىن رەئىسى قاتارلىق ۋەزىپىلەرنى ئۆتىگەن.1 U% v4 ]- x8 j4 r9 O

! X+ Q* U& n. M2 ]( n
  ]9 P8 l1 W2 }( w

بۇ يازمىنى ئاخىرىدا   م.ئەمىن ئەركيار تەھرىرلىگەن. ۋاقتى  2013-7-6 00:05  
4 S9 v( t: t# O3 C( L' I5 [4 `* I$ u

مېنىڭچە مېھنەتكەش ئۇستاز ئۇچقۇنجان ئۆمەرنىڭ"كەلدى"ناملىق شېئىرى شائىرنىڭ ئىجادىيەت ۋە جاپالىق ئىزدىنىشلەر بىلەن تولغان بەرىكەتلىك قەدەملىرىنىڭ ئىخچام خۇلاسىسى بولالايدىكەن. ئۇچقۇنجان ئاكامغا ۋە ئۆمەرجان سىدىق مىسكىنگە مۇبارەك...بۇ ئىككى ئۇستازغا  سالامەتلىك ۋە تېخىمۇ زور نەتىجىلەر ياربولغاي!

5 |( F" Q3 k. d+ F6 a

كەلدى* D; b6 _+ |7 c( V( o6 `) |. K

2 ~, ~7 n2 e- |/ kئۇچقۇنجان ئۆمەر0 S# c8 x$ a4 [0 P
4 l% ~3 |5 T; w& q  t; x6 a/ y5 c- J

9 L! K+ _2 r  ]  ]5 C* l3 ?% M4 l(شائىر قۇربان ئىمىننىڭ شۇ ناملىق غەزىلىگە مۇخەممەس), B  J# H/ l- c- a" r; y) R7 ?- |
; Z# R2 h: b$ l2 Y! N
, C# V/ x1 ^+ {) |9 s& v. I
6 u, r" G7 c: U/ u) l
يېشىم ئاشقاندا ئاتمىشتىن ئىزىمدىن سان-رەقەم كەلدى،
5 |5 R8 J8 O0 K

بۇ ئۆمۈر ئىكەن چەكلىك، پۇشايمان، ياشۇ-نەم كەلدى،

% F$ K" f. Z, ?# yئىزىمنى غاجىلاپ يۈرگەن كەمەك ھەييار ھەلەم كەلدى،

  W  P2 v3 b0 }3 @
يىراقتىن سۆزلىسەم ئەسلەپ، بېشىمغا جېق ئەلەم كەلدى،
/ \& f" r; L# f) J# l% A" K! {- k" s- K$ e" ]
«غېرىپىم رۇسلا قەددىڭنى!»ـ دېدى سادىق سەنەم كەلدى.
! V4 n# b* M7 P0 o
: ~0 i- y4 [! ^- [+ A; L
6 ?; f3 h' r2 g( X
& j  p; P6 J# M/ ~! _$ a$ X
& ?2 n* |; z, I; rقېرىنداش-دوست زەپەر قۇچسا، ئۇنىڭ پەرۋازىنى كۆردۈم،
/ ]- }5 Z  S) `: A; |; X( h2 L: n) D- b. i0 C# n; F6 Q4 r
قارا تەرگە چۆمۈپ ئىشلەپ، ئەجىرنىڭ يازىنى كۆردۈم،
' E! s+ O3 n! d% o  N2 p  m) }  q
! M& M" C, _2 i8 Mقارا چاچىم ئاقاردى ئاق، نۇسرەت سازىنى كۆردۈم،  |7 h6 L+ F0 P; i: u, {
7 L) G: \1 C6 L9 P2 E, E
جاھان نۇرلاندى سۈبھىدىن، گۈزەلنىڭ نازىنى كۆردۈم،
' d& t5 k9 E  i$ h- F: I0 m
/ Y3 ?3 T8 h& t0 X( ]1 v8 r& c. pيېقىلىغاچ ئىشىق ئوتى بىرلە، يۈرەككە مۆھتەرەم كەلدى.
  ]4 }+ v! }9 @
! J/ V+ \+ a! t
5 k2 B8 q. Z' H& }! [1 q4 a: @( K6 e/ n0 }8 Z6 u6 ], a; ]

6 c4 C; H: [  y5 M! o, V( Xروھ بولدى ئىلىم-ئېرفان، جىسمىم چوغ بولۇپ ياندى،" o% F0 `; t& N. t

& T0 g% s! o5 ^خەلقىم بەك ۋاپاداركەن، مېنى چىن باغرىغا ئالدى.
9 {/ j* P: p5 M' B7 Z
- s5 q* q! w: ^- c1 U2 Eتاغ كەبى ئېغىر ھەسرەت، مەندىن داجىدى قالدى،
) z: J$ N7 Z; F  d
+ f0 [  I: Q% Wقۇياش ئىلھام ئۆركەشلەپ، سامانى لەرزىگە سالدى،
: m3 X& t  C4 n& s
% P  ^% b& a8 Q' H8 x' |: A' |شۇ پۇرسەت قولۇمغا نەخ، مۇشۇ ئالتۇن قەلەم كەلدى.
) ]6 _; ?" x5 Y% P9 Y( q9 `+ I% ]8 Y% G. t( R

7 V5 L, G$ R- d8 N' ~/ g- y& y( z; X0 Y; k! j. u

  A9 P% U* a" b& D. fقىر ئاشتىم، داۋان ئاشتىم، كۆڭلۈمدە بۈيۈك تۇيغۇ،( q# A2 \- N! w- }- N, O' ?

* o) f6 e% L7 Eقۇيرۇقنى تىكىپ قاچتى ئازغۇن روھ، غەپلەت ئۇيقۇ،7 ~) G( c5 z0 \+ p7 H% u

" x, @0 @8 l5 f7 Q9 t* jتوختام سۇدا لاي-لاتقا، دەريالار ئاقار مەڭگۈ،
0 k0 E: P# W1 n" P9 T* z; P
, e) a' o, u! s& [3 E% hقەلەمدە كولىدىم كارىز، چىقاردىم يەر يۈزىگە سۇ،: Z1 R; p( m3 H' U. i( d  P/ j

, a( |! a1 V4 A5 R# b5 rگۈزەل تەشنالىقى قاندى، شۇئان رەھمەت-كەرەم كەلدى،
8 Y$ Z+ P% v3 B& I; y" c; t1 T, b+ U
6 {8 G/ \6 a8 S: f% E" `& V7 Q$ ?5 T7 ^# \
1 w! M9 i1 v* ]

0 Y" |% U+ v2 Q8 d3 b# ]& sقاشالار بولسا مۇستەھكەم، بۇزالمايدۇ ئۇنى سەلكىن،
  f, j& y7 h4 S1 l
; G; v6 A0 c( s/ Y% q$ y2 w# i8 Zئېسىللارغا نىسىپ شۆھرەت، پەرۋازى ئۇنىڭ تەھسىن،
0 k/ J6 J) F' c; i- P( x, T5 ]9 j$ \* w2 K- L  |
ئادەممۇ سەۋىر ئەيلەپ، ئۈمىتتە ياشنىغاي ئەركىن،
, O: W. ?3 }) [# z) b& O1 M, I0 f  p# C: a( r( _" A' z
ئېگىزدۇركى كۆرۈنگەن تاغ، ئۇنى دەسسەپ ئۆتۈش مۇمكىن،# s. [4 L6 K  V; l

5 u( N( I- t5 E, S/ V5 V2 N  `4 B7 |ئىرادە، زور جاسارەتتىن تېتىك، قۇتلۇق قەدەم كەلدى.

4 L$ U" K* Y9 G# ?

6 E: n4 I6 G7 N/ i* L. N
9 c: v# F( [+ `4 v, G  ]0 c8 Vئەسكەرتىش: بۇ شېئىر ئۇيغار تورىدا ئاپتۇرنىڭ رۇخسىتى بىلەن ئېلان قىلىنغان.

بۇ يازمىنى ئاخىرىدا   م.ئەمىن ئەركيار تەھرىرلىگەن. ۋاقتى  2013-7-6 00:18  
, T1 U6 s/ j2 Q8 q9 _
6 b: B& A1 e) }0 L7 Q/ c3 \

ئەدەبىيات ئىشقىدا كۆيۈپ ،ئەدەبىيات ئۈچۈن زور ئەجىر سىڭدۈرۈپ مول نەتىجىلەرنى قولغا كەلتۈرۈپ ، بارلىق قەلەمكەشلەرگە سەركەردە بولۇۋاتقان دوستىمىز  ئۆمەرجان سىدىقنىڭ جۇڭگو يازغۇچىلار جەمئىيىتىنىڭ ئەزاسى بولغانلىقى ھەقىقەتەن پەخرلىنەرلىك ،خوشاللىنارلىق ئىش بوپتۇ ،  مۇبارەك بولسۇن ! بۇندىن كېيىنمۇ تېنىڭىز سالامەت ،ئائىلىڭىز بەختلىك ،  قەلىمىڭىز بەرىكەتلىك ،خىزمەتلىرىڭىز مول ھوسۇللۇق بولغاي !

مۇبارەك بولسۇن!

كەينىگە چېكىنمەڭلار، ئالغا ئىلگىرلەڭلار   شىنجاڭ يازغۇچىلىرى....

ئۇچقۇنجان ئۆمەر ۋە ئۆمەرجان سىدىق مىسكىنگە مۇبارەك!6 c$ R! F2 q8 A4 h8 d) I- _

بۇ كاتتا خوش خەۋەر ھەمىمىزنىڭ يۈرىگىنى تىترەتتى! مۇبارەك بولسۇن!

مەن قاچانمۇ ئۇلاردەك يازغۇچىلار جەمىئيىتىگە ئەزا بۇلامەن

ئۇچقۇنجان ، ۋە ئۆمەرجان سىدىق مىسكىنلەرنىڭ  شان-شەرىپىگە مۇبارەك بولسۇن