سۈت قەدرى (ئامىنە ئابدۇۋايىت) [ئۇلانما كۆچۈرۈش]

سۈت قەدرى

ئامىنە ئابدۇۋايىت

(داستان)

باشلانغانكەن ياۋغا قارشى ئىنقىلاب،
مىڭ توققۇ زيۇز قىرىق بەشىنچى يىللىرى.
يوقۇتۇشقا گومىنداڭنى تەل-تۆكۇس،
غورۇر بىلەن چىڭ باغلىنىپ بەللىرى.

ئاتلانغانكەن مېنىڭ ئاقىل ئاتاممۇ،
شۇ ئوت يۇرەك يىگىتلەرنىڭ قاتارى.
مەقسەت بولسا گومىنداڭنى يوقۇتۇش،
ئەلنى ئازات قىلىش ئىكەن نىشانى.

يۇرت-يۇرتلاردىن يىغىلىشىپ ئەسكەرلەر،
كەلگەن ئىكەن يېڭىسار ھەم يەكەنگە.
لەشكەر @بىلەن ھاكىم شېرىپ@ باش ئىكەن،
بەش يۈزدىن كۆپ ئىقتىدارلىق مەرگەنگە.

مىراس بولغان بوۋىمىزدىن ئوۋچىلىق،
ئوق ئۇزۇپتۇ مەرگەن ئاتام جەڭلەردە.
ئېلىشىپتۇ ياۋلار بىلەن تىغمۇ - تىغ،
ۋەتىنىم دەپ باش ئەگمەستىن خەتەرگە.

ئېگىزيەر@دە ئۇرۇش بولغان بىر كۈنى،
ئوق تېگىپتۇ ئاتامنىڭ ئوڭ قولىغا.
سول قول بىلەن باسالمىغاچ تەپكىنى،
يېقىلىپتۇ كەينىدىكى ئورىغا.

يېتىپ قاپتۇ شۇ ئورەكتە بىر كېچە،
مادارى يوق كەتكەچ ئۆزى قانسىراپ.
ساڭگىلاپتۇ بىرى يەنە ئورىغا،
ۋايجان-ۋايەي دېگىنىچە ھاسىراپ.

كىم سەن دەپتۇ ئاتام ئاڭا ئارانلا،
-ئالمىلىق@تىن ئابدۇقادىر@ بولىمەن.
يارىلاندى مېنىڭمۇ سول پاچىقىم،
ماڭاي دېسەم سۆرىلىپلا تۇرىمەن.

ئاتام يېشىپ بېلىدىكى ياغلىقنى،
ئابدۇقادىر ئاكىمىزغا بېرىپتۇ.
ئۇ ياغلىقنى پۇلاڭلىتىپ ھاۋادا،
ھاياتلىقنىڭ نىشانىسى قىلىپتۇ.

بۇ بەلگىنى بىلگەچ ئاقىل ئەسكەرلەر،
يارىدارنى قۇتقازغىلى كېلىپتۇ.
يۆلەشتۇرۇپ ئابدۇقادىر ئاكىنى،
گازارمىنىڭ يولى تامان مېڭىپتۇ.

ھۇشسىزلانغاچ  ئابدۇقادىر ئاكىمىز،
ئېيتالماپتۇ كۆڭلىدىكى سۆزىنى.
شەرەت قىپتۇ بېشى بىلەن دۆڭلۈكنى،
لېۋى چىشلەپ يۇمۇپ مەھكەم كۆزىنى.

ئابدۇۋايىت،ئابدۇۋايىت ....دەپتۇ ئۇ،
بېشى بىلەن شەرەت قىلىپ كەينىنى.
ئاختۇرماققا دۆڭلۈكلەرنى تەل تۆكۈس،
چارلاپ كېلەي دەپ مېڭىپتۇ بىر جەڭچى.

ئۆلۈكلەرنى ئارلاپ يۈرۈپ بۇ جەڭچى،
ئورەكنىڭكى يېنىغىلا كېلىپتۇ.
ھايات مەن دەپ شەپە بېرىپ ئاتاممۇ،
مىڭ تەسلىكتە ئاسمانغا ئوق ئېتىپتۇ.

يۇلغۇنلۇقتىن قېچىپ چىقىپ بىر توشقان،
قورققىنىدىن ئورىغىلا سەكرەپتۇ.
ئوۋ ئوۋلاشقا ئېپى بولغاچ جان ئاتام،
توشقاننىڭكى پاچىقىدىن دەسسەپتۇ.

توشقان سەكرەپ ھەر تەرەپكە يۇلقۇنۇپ،
ئۈسۈپ ساپتۇ جان ئاتامنىڭ كۆزىگە.
قۇم قۇيغاندەك ئېچىشىپلا جۈپ كۆزى،
كەلكۈن مىسال ياش يالاپتۇ يۈزىگە.

قۇتقۇزۇپتۇ بۇ ئورەكتىن ياش ئەسكەر،
تېنى ئاجىز يارىلانغان ئاتامنى.
بوغۇزلاپتۇ توشقاننىمۇ شۇ ھامان،
يېيىش ئۇچۇن بىر ۋاخ ياخشى  تائامنى.

كۆڭۈل قويۈپ داۋالىغاچ دوختۇرلار،
ساقىيىپتۇ ئوڭ قولىنىڭ يارىسى.
ئىششىپ كەتكەچ خېمىر مىسال قاش قاپاق،
كۆرۈنمەپتۇ كۆزىنىڭ ئاق-قارىسى.

گازارمىدا كۆز دوختۇرى بولمىغاچ،
جەڭچىلەرمۇ قېلىپ قاپتۇ ئامالسىز.
شۇ دەقىقە كاللىسىغا ئاتامنىڭ،
بىر ئىش كەپتۇ شۇنچە چاققان ھايالسىز.

تاغدا چاغدا كۆزى ئاغرىق بىر كىشى،
كەلگەن ئىكەن ئۇلۇغ بوۋام ئۆيىگە.
ساقىيارمىش كۆزدە بولغان كېسەللەر،
ياش ئانىنىڭ سۈتى ساغسا كۆزىگە.

كەلگەندەك بوپ ئاتام قايتا ئەقلىگە،
جەڭچىلەرگە قىپتۇ شۇنداق مۇراجەت.
ئارىمىزدا بولسا بوۋاق بالىلار،
ئانىسىدىن تاپار ئىدىم قۇت-نۇسرەت.

يەرلىكلەردىن سۈرۈشتۈرۈپ ئەسكەرلەر،
بالىسى بار ياش ئايالنى تېپىپتۇ.
مەخسەتنىمۇ ئېنىق قىلىپ ئېيتقانكەن،
ئۇ ئايالمۇ ئىككىلەنمەي كېلىپتۇ.

ئېيتىڭ دەپتۇ  بولسا قانداق دەردىڭىز،
ئايال كېلىپ جان ئاتامنىڭ قېشىغا.
ئىچ ئىچىدىن شاتلىنىپتۇ جان ئاتام،
بەخىت قۇشى قونغىنىدەك بېشىغا.

ئاتام قوپۇپ سالام قىلىپ ئېگىلىپ،
دەپتۇ سىزدىن ئاق سۈتىڭىز تىلەيمەن.
سۈتىڭىزدىن شىپا ئىزدەپ ئۆزۈمگە،
دورىلىققا كۆزلىرىمگە سۈرەيمەن.

ھەيرانلىقتا دەپتۇ  ئايال تىڭىرقاپ،
تىۋىپلارنىڭ ئائىلىسىدە تۇغۇلدۇم،
ئاڭلىمىغان بۇنداق ئىشنى ئەزەلدىن،
يېنىڭىزغا كەلگىنىمگە ئۆكۈندۇم.

ھۆرمەت بىلەن دەپتۇ ئاتام قول باغلاپ،
يۇرتۇمىزدا يەرلىك تىۋىپ بار ئىدى.
مېنىڭكىدەك ئىشىپ كەتكەن كۆزلەرگە،
ئانىلارنىڭ سۈتى داۋا كار ئىدى.

دەپتۇ ئايال مەنمۇ ئوخشاش بىر ئانا،
رازى بولۇپ بېرەي سىزگە سۈتۇمنى.
ئەسكەر بولۇپ كەلگەنكەنسىز ئەي يىگىت،
دۈشمەنلەردىن قوغداش ئۈچۈن يۇرتۇمنى.

ئۆزى  خالاپ بۇ ئايالمۇ ھەر كۇنى،
سۈت سېغىپتۇ ئاتامنىڭكى كۆزىگە.
بەزەن ئېقىپ كېتەر ئىكەن ئاشۇ سۈت،
جان ئاتامنىڭ ئاغزى بۇرنى يۈزىگە.

بولغىنىدا سۈت چاپقىلى توققۇز كۈن،
كۆز ساقىيىپ ئىششىقلىرى يېنىپتۇ.
ئالەمشۇمۇل شاتلانغاچقا جان ئاتام،
ياش ئايالنىڭ قوللىرىنى سۆيۈپتۇ.

دەپتۇ ئايال قىلماڭ مېنى خىجالەت،
ئادا قىلدىم بىر ئانىلىق بۇرچۇمنى.
كۆزلىرىڭىز ئېچىلسىلا ساقىيىپ،
سىز قوغدايسىز مېنىڭ ئانا  يۇرتۇمنى.

دەپتۇ ئاتام ھۆرمەت بىلەن ئېگىلىپ،
كۆرۈشمىگەن بولساقمۇ گەر بۇرۇن بىز.
ئاق سۈتىڭىز ھۆرمىتى ھەم ئىززىتى،
مانا ئەمدى ئانا يوللۇق ماڭا سىز.

ئەڭ مۇقەددەس ئۇلۇغ بىلىپ ئاق سۈتنى،
ئەزەلدىنلا ئەزىزلەيمىز تاجىكلار.
سىزگە ئوخشاش ئاق سۈتىنى بەرگەننى،
ئانا بىلىپ ھۆرمەتلەيدۇ تاغلىقلار.

شۇڭا ماڭا بىر ئىجازەت بەرسىڭىز،
قوللىرىڭىز بوسا@ قىلاي ئانا دەپ.
ئامان قالسام بۇ ئۇرۇش @ تا ئەگەر مەن،
ئىزدەپ سىزنى نىجاتكار باش پاناھ دەپ.

ئۇلۇغ تىنىپ يۈرەك سۆزى ئېيتىپتۇ،
ئۇمۈتلەنگەچ ئۇ ئايالمۇ ئاتامدىن.
چىن مۇسۇلمان ئەزىز قەشقەر قىزى مەن،
مېھرى ۋاپا ئۈگەنگەن مەن ئانامدىن.

ئىككى دۇنيا رازىدۇرمەن سۈتۈمگە،
يوقاتساڭلار كۈشەندىنى ئېلىمدىن.
قوغلىساڭلار گومىنداڭنى سۈر-توقاي،
بالام بىلىپ ئەزىزلەيمەن جېنىمدىن.

غالىپ كېلىپ ياۋغا قارشى ئۇرۇشتا،
غەلبە بىلەن يۇرتىڭىزغا قايتسىڭىز.
ئاتا قىلسا ئاللا سىزگە قىز پەرزەنت،
ئول ئاتىنى ئىسمىم بىلەن ئايتسىڭىز.

يۇرتۇم قەشقەر ئىسمىم مېنىڭ ئامىنە،
زاتىم ئۇيغۇر ئېتىقاتلىق مۇسۇلمان.
ئادا قىلدىم بىر ئىنسانلىق پەرزىمنى،
ئۇندىن باشقا يوق كۆڭلۈمدە دىت پىلان.

ئاشۇنداق دەپ ئۇ ئايالمۇ كېتىپتۇ،
ئاتام يەنە گازارمىدا قېلىپتۇ.
‹‹ئانىسى››غا بولغان ھۆرمەت سېغىنىش،
ۋۇجۇدىدە گۈلخان بولۇپ يېنىپتۇ.

ئۈچ ۋىلايەت ئىنقىلاۋىي كومىتىت،
ئىمزالاپتۇ بىر تىنىچلىق كېلىشىم.
گومىنداڭنىڭ ئارمىيىسى قوشۇلغاچ،
يېزىلىپتۇ ‹‹ئون بىر ماددىلىق بېتىم››@.

ئىزدەنسىمۇ ئاتام شۇنچە ئۇزاق يىل،
بولماپتۇ ھىچ ‹‹ئانىسى››نىڭ دېرىگى،
سېغىنىشتىن كۆيەر ئىكەن لاۋۇلداپ،
ئانا ئۈچۈن پەرزەنتىنىڭ يۈرىگى.

مىڭ توققۇزيۇز ئاتمىش توققۇزىنچى يىل،
يەتتىنجى ئاي ئانام مېنى تۇغۇپتۇ.
ئەسلەش ئۈچۈن ئاتام ئاشۇ ‹‹ئانىنى››،
‹‹ئامىنە ››دەپ ماڭا ئىسىم قويۇپتۇ.

ئىزاھات:

لەشكەر@-تاجىك  1945-يىل بىر پولىك ئەسكەرگە باش بولۇپ گومىنداڭغا قارشى ئۇرۇش قىلغان.
ھاكىم شېرىپ-قىرغىز 1945-يىل يەكەن بىرىگادىسىغا باش بولۇپ  گومىنداڭغا قارشى ئۇرۇشقا قوماندانلىق قىلغان.
ئېگىزيەر@-جاي نامى يېڭىسار ناھيىسىنىڭ يېزىسى.
ئالمىلىق@-جاي نامى ،تار يېزىسىنىڭ بىر كەنتى.
ئابدۇقادىر@-جەڭچىنىڭ ئىسمى.
بوسا@-سۆيۇش
ئۇرۇش @-1945،1946-يىللىرىدىكى گومىنداڭغا قارشى كۈرەش.
‹‹ئون بىر ماددىلىق بېتىم››@-ئۇچ ۋىلايەت ئىنقلاۋى ھۆكۈمىتى بىلەن گومىنداڭ ئارمىيىسى 1946-يىل ئىمزالىغان تىنىچلىق كېلىشىمى تارىختا ‹‹ئون بىر ماددىلىق بېتىم›› دەپ ئاتالدى.

2013-6-24-ئاقتۇ



بۇ يازمىنى ئاخىرىدا   rasheed تەھرىرلىگەن. ۋاقتى  2013-6-25 18:01  

بۇ داستاننىڭ ماۋزۇ ئىملاسى خاتامۇ-نىمە.....سۈت قەدرى توغرىسىمۇ يا....

ھەدىمىزنىڭ ترىشچانلىقىغا ئاپىرىن،ئىملاسى ۋە ئىزاھ رېتىگە ئىشلەي دەپ كۆچۈرسەم،ھەر مىسرانىڭ ئالدىغا بىرمۇنچە قۇرۇق ھەرىپلەر كېلىۋېلىپ،جىلە قىلىۋەتتى.بۇ نىمە ئىش ئىكىن؟

مانا مۇنداق:
باشلانغانكەن ياۋغا قارشى ئىنقىلاپ،& f5 z. m7 @2 A( H) T' t
بۇ يازمىنى ئاخىرىدا   sakarauli تەھرىرلىگەن. ۋاقتى  2013-6-25 12:57  

بۇ بەلگىلەر كۇد بولۇپ، ئادەتتە باشقا مۇنبەرلەردىن كۆچۈرۈپ كېلىنگەن مەزمۇنلارغا ئارىلىشىپ قالاتتى.

  بۇ ئوبدانلار بىر داستان بولۇپتۇ. سىزگە مۇبارەك بولسۇن!

مېنىڭچىمۇ ياخشى داستان بوپتۇ. ئاددى تىل بىلەن ۋەتەنپەرۋەرلىك، ئادىمىيلىكتەك بۈيۈكلۈك ئىپادە قىلىنىپتۇ.

ۋاي رەخمەت ئەزىزلرىم!!!! بو ۋەقەلىك ھەقىقى بولغان ۋەقە ئاتام تا ھازىرغىچە ئو ئانىسىنى سېغىنىدو،ئەسلەيدو(ئاتام 92 ياش)،ئاتامنىڭ ئېيتىپ بەرىنىگە ئاساسەن يېزىپ باقتىم ،تەكلىپ ۋە تەنقىت پىكىرىڭىزلارنى ئايىمىغايسىزلە  دىلكەشلىرىم!!!

مۇبارەك بولسۇن،بىر دەۋىر تارىخىنىڭ كارتىنىسىنى خېلى ئوبدانلا يورۇتۇپسىز.

ئانا سۈتىنىڭ قەدرى بەكمۇ بۈيۈكتۇر. ئاتىڭىزنىڭ ئۆمرى ئۇزۇن،تىنى سالامەت بولسۇن!

باركاللا ھەدە، ھەقىقەتەن ياخشى يېزىپسىز...شېئر ئىشقىدا گۈلخان بولغان ئىلھاملىرڭىزنىڭ مەڭگۈ كۆيسۇن...ئاپىرىن سىزگە.....دادىڭىزغا سالامەتلىك ياربولسۇن....

مەرھۇم ئاتامغا بولغان سېغىنىشىم ، ھۆرمىتىم بو داستاننى قايتا-قايتا ئوقۇشىمغا سەۋەپچى بولدى . ئاخىرەتلىكىڭ خەيرىلىك بولسۇن ئاتا !!!!!!!!!

مەرھۇمنىڭ مۇسىبەت خەۋەرىنى ئاڭلىدۇق ھەدە، ئەھۋال سوراپ بارالماي قالدۇق . بۇ داستاندىن مەرھۇمنى باشقىدىن تونۇدۇق ، ئاللاھ  بۇ ئەل ئوغلىنىڭ مەرتىۋىسىنى تېخىمۇ ئۈستۈن قىلغاي .