يازغۇچىلار تورى

كۆرۈش: 392|ئىنكاس: 4

مەمەت ئۆمەر: ھايات ھەققىدە

[ئۇلانما كۆچۈرۈش]

مەمەت ئۆمەر مەتتۇرسۇن خەتەر

ھايات ھەققىدە

پەقەت ياشاشتىن ئىبارەت بىرلا يول قالدى
                                                              -بىر پەيلاسوپ ھېكمىتى  

   ئادەم ھايات ھەققىدە ئويلانغاندا، مۇنداق ئىككى خىل ئالاھىدىلىك بىلەن نەتىجىلىنىدۇ:بىرى ساراڭ، يەنە بىرى پەيلاسوپ. ۋاھالەنكى مېنىڭ ھەر قانداق ئالاھىدىلىك بىلەنھەر قانداق سالاھىيەتكە ئىگە بولغۇم يوق. كۈتىدىغىنىم؛ قورسقىم ئاچقاندا تاماق،گۆشخورلىقىم تۇتقاندا كاۋاپ يىېەلىسەم، بىكار قالغان چاغلىرىمدا قايسىدۇر بىرئۇنتۇلغان ياكى كەلمەكچى بولغان جانانغا ئاتاپ شېئىر يازالىساملا بولدى.
   ھاياتھەققىدە ئويلانساڭ بەكلا چارچاپ كېتىسەن. پۇت-قولى ساق، كاللىسى جايىدا، نۇپۇسىناھىيىدە بىر ياش يىگىتنىڭ كونا كېسەك تام تۈۋىدە قانداق قىلىپ جېنىنى بېقىش، پۇلتېپىش ھەققىدە قاتتىق باش قاتۇرۇپ ئولتۇرغىنىنى ۋە ھەر قانداق قىلىپمۇ ئېپىداقىلغۇدەك بىرەر ئىش تاپالماي بىكاردىن-بىكار كوچىلاردا لاغايلاپ يۈرگىنىنىكۆرگىنىڭدە بولسا، ئىختىيارسىز يانچۇقىڭدىكى بىر كاللەك ئادەم سۈرىتى چۇشۈرۈلگەنقىزىل بولاقنى سىلاپ قويىسەن. ھاياتنىڭ، ياشاشنىڭ سەن ئويلىغاندەك ئۇنداق ئاددىي ئەمەسلىكىنى ھېس قىلىسەن.
   مۇھەببەت-شائىرلارنى كاللىسىدىن ئاداشتۇردى، ئۇلار ‹مۇھەببەت›نى ھەددىن زىيادە مۇبالىغە ۋەچېكىدىن ئاشقان رومانتىكا بىلەن تەسۋىرلەپ ئادەمننىڭ ئچىنى سىقىۋەتتى. مەنمۇشۇنداق يالغان ۋە ياسالما شېئىرلارنى كۆرسەم كۆڭلۈم ئېلىشىپ قۇسقۇدەك بۇلۇپكېتىمەن. ۋەھالەنكى، مۇھەببەت ئۆزىنىڭ ھەقىقىي ئەپتى-بەشىرسىنى ئاشكارلىدى. ئۇئۆزىنىڭ رېئاللىققا ئەڭ يېقىن رەھىمسىز ھالىتى بىلەن بارلىق رومانتىكىلىقنى،خام-خىيالنى رەت قىلدى. مۇھەببەتنى رېئاللىقتىن ياتلاشتۇرۋېتىدىغان بارلىق يالغانچى شائىرلار، ۋە رومانتىك كىنولارغا لەنەتلەر بولسۇن!  
    ھاياتنىڭ، ياشاشنىڭ سەن ئويلىغاندەك ئۇنداق ئاددىي ئەمەسلىكىنى ھېس قىلىسەن. سەن بىر ئۆمۈر تىرىشىپمۇ ھەل قىلالمىغان ئىشلارنى باشقىلار بىر تېلىفون بىلەنلا ھەل قىلىۋېتىدۇ. سەن بىر ئۆمۈر قولىنىڭ ئۇچچىنى تۇتۇشقا مۇيەرسسەر بولالمىغان قىزلارنى باشقىلار  ئاسانلا ئەرزىمەس بىر نەرسىنى تاشلىۋەتكەندەك تاشلىۋېتىدۇ.. سەن ئالدىڭدىكى گۈزەل قىزغائېرىشىش ئۈچۈن  دۇنيادىكى  بارچە چىرايلىق سۆزلەرنى، بارچە ۋەدىلەرنى بېرىپ ئىككى سائەت قەسەم ئىچسەڭمۇ بىكار، ئۇ قىز باشقا بىر ئەبلەخنىڭ بىر قول ئىشارى بىلەنلا ئۈن-تۈنسىز ئۇنىڭغا ئەگىشىپ قېشىڭدىن چىقىپ كېتىدۇ...  ئادەمنى ئەڭ ئازابلايدىغان يېرى شۇڭى، سېنىڭ ئۇ قىزغا قىلغان بارلىق ۋاپا-ساداقەت، ئەخلاق، مىللەت ئېڭى،  قىزلىق ئىپپەت توغرىسىدىكى ئۇلۇغۋار نەسىھەتلىرىڭ،ئۇ قىزنىڭ شەھەردىكى ئەڭ كاتتا مىھمانخانىنىڭ ئايرىم ياتاقلىرىدىن چىقىۋاتقانلىقىنى كۆرۈشۈڭ بىلەنلا، بۇ دۇنياغا كەلگەنلىكىڭگە پۇشايمان قىلىپ بۇ جېنىڭدىن جاق تويۇپ كېتىسەن.
     كۆپلىگەن كىشى كۆزى چارچاش، كۆز قۇرۇش ئالامەتلىرى كۆرۈلگەندە كۆز دورىسى تېمىتىشقائادەتلەنگەن. جۇڭگو تېبابىتى مۇتەخەسسسىلرى يېقىندا كۆز يېشىنىڭ كۆز چارچاشقامەنپەئەت قىلىدىغانلىقىنى بايقىغان.
ئۇنىڭدىن باشقا كۆز يېشىنىڭ تۆۋەندىكىدەك رولىبار:
1- كۆزنى تازىلاش
2- سىلىقلاش
3- مىكروب ئۆلتۈرۈش
     دېمەك،ئادەم قانچە كۆپ كۆز يېشى قىلسا، قانچە ئېچىنىشلىق يىغلىسا، شۇ ئادەمنىڭ كۆزى ساغلام بولىدىكەن. شۇڭا  مەن يازغۇچىلار تورىدىكى مەمەت ئۆمەر مەتتۇرسۇن خەتەر بارلىق يېقىن-يىراق، تونۇش- ناتونۇش، ئۇرۇق-سېمىز تورداشلارغا شۇنى تەۋسىيەقىلىمەنكى، ھەددىن زىيادە شاد-خۇراملىققا بېرىلمەڭ، قاتتىق ئازابلىنىپ تۇرسىڭىزمۇ يالغاندىن ‹مەن بەخىتلىك› دەپ ھىجايماڭ، ئاز كۈلۈڭ، ئۆزىڭىزنى قاتتىق ئازابلىنىۋاتقان بىر ئاشىققا ئوخشىتىپ پەرھادتەك تاغلارنى تەشمىسىڭىزمۇ، ھەر كۈنى بۇ جېنىڭىزدىن جاق تويۇپ تەسىرلىك كىنولارنى كۆرۈپ ئۈنىڭىزنىڭ بارىچە ئېسەدەپ،ھاڭراپ يىغلاپ بېرىڭ، بەخىت، خۇشاللىق دېگەن بۇ نەرسىلەرنىڭ ئەمىليەتتە بۇ دۇنيادامەۋجۇت ئەمەسلىكىگە شەكسىز ئىشىنىڭ، ئەگەر مەۋجۇت دەپ قارىغان بولسىڭىز ئۇنەرسىلەرنىڭ ئەزەلدىن دوقا پىشانىلەرگە مەنسۇپ بولىدىغانلىقىنى ئۇنتۇپ قالماڭ. پەقەت سىز كۈندە ۋاقىت چىقىرىپ يىغلاپ بەرسىڭىز كۆزىڭىزنىڭ ئىككىلى دۇنيالىق ساغلاملىقىغا ئېرىشەلەيسىز..
بۇ يازمىنى ئاخىرىدا   bagyar تەھرىرلىگەن. ۋاقتى  2016-1-31 22:33  


ئىنكاس

جابدۇق پاش قىلىش

ۋاقتى: 2016-2-1 08:14:12 | ھەممە قەۋەتنى كۆرۈش
بۇ يازمىنى بۇرۇن ئوقۇپ بوپتىكەنمەن...

 ئىگىسى| ۋاقتى: 2016-2-8 14:50:03 | ھەممە قەۋەتنى كۆرۈش
مەمەت ئۆمەر مەتتۇرسۇن خەتەر


سوغۇقتا يول يۈرۈش


شەھەرنىڭ ھەسرىتى ماڭا سىڭىپ كىرمەكتە.. ھەسرىتىممۇ شەھەرگە سىڭىۋاتقاندا ئىقتىدارسىزلىقىمنى ھېس قىلىمەن. مۇشۇ شەھەرگە ئوخشاش مەنمۇ تېنىمنى كۆتۈرۈپ يۈرگەن بىر ئەرۋاھ، ئىپلاس بىر بەندە، شەرمەندە  ۋە چۈشكۈن كوچىلارنىڭ باش-ئاخىرىدا لەيلەپ يۈرگۈچى!
                  -ئورخان پامۇك

مەن بۇ شەھەرنىڭ قەھرىمانى. ئاۋۇ ئالدىراش پېتىم كېتىۋاتقان بىر توپ
كىشىلەرگە ئوخشاش ئاددىي ۋە مەيۈس. مېنىڭ ئىككى قولۇم، ئىككى كۆزۈم، ئىككى پۇتۇم بار. كاللام ھەددىن زىيادە ئىشلەپ كەتكەچكە باشقىلارنىڭكىدەك سۈزۈك ئەمەس.
سوغۇق شامال  يۈزلەرگە نەشتەردەك سانجىلماقتا....
مەن ئەتراپىمدىكى ئادەملەردەك قېلىن چاپانغا ئورۇنۇپ قاتتىق سوغۇققا
قارىماي ئالدىمغا مېڭىۋەردىم.. كىمدۇر بىرى خۇددى مېنى بىر يەردە
كۆرگەندەك ياكى بىز كونا تونۇشلاردەك باشقىچە بىر نەزەردە ماڭا قاراپ
قوياتتى. مەنمۇ ئۇنى ئەسلەشكە تىرىشىپ خۇددى ئۇنى تونۇيدىغاندەك
ئۇنىڭغا ئىللىق كۈلۈمسىرگىنىمچە قارىدىم. بىراق مەن  ئۇنى بۇ ئۆمرۈمدە
تۇنجى كۆرگەن تۇرسام قانداقمۇ ئۇنىڭ بىلەن كونا  تونۇش بولاي..
   قارىغاندا نېرۋا ئاجىزلىق كېسىلىم تېخىمۇ يامانلاشقىلى تۇرۇپتۇ.
تۆت كوچا دوقمۇشىدا بىردەم تۇردۇم.. بۇ يەر شەھەر بۇيىچە ئەڭ ئاۋات
رەستە بۇلۇپ ئادەملەر چۈمۈلىدىن بەتەر ئۆتۈشۈپ تۇراتتى. يىراقتىنلا بىر
قىزنى تونۇغاندەك قىلدىم.. ئىگىز بويلۇق، ئاپئاق كەلگەن چىرايلىق بۇ قىز مېنىڭ ئالىي مەكتەپتىكى مەكتەپدىشىم ئىدى. ئۇنىڭغا قارىغانسېرى كۆڭلۈم
بىر قىسمىلا بۇلۇپ قالدى. ئۆزىگە خېلىلا چوڭ كەپ قالغان چاپان، رەڭگى
تۇتۇق ياغلىق، غاز بويۇن ئۆتۈك، سەل قايغۇلۇق كۆرىنىدىغان چىرايى
ئۇنى خېلىلا چوڭ بىر ئايالغا ئوخشىتىپ قويغانىدى. تۇرۇپلا ئۇنىڭ ئالىي
مەكتەپتىكى شوخ، ئوماق تۇرقى كۆز ئالدىمدا زاھىر بولدى. بىردىنلا ئۆزۈممۇ  سەزمەستىن ‹تۇرمۇش› دەپ سالدىم، ۋە ئۆزۈمنى مىڭ يىل ياشىغاندەك
بىردىنلا قېرىپ كەتكەندەك ھېس قىلىپ يۈزلىرىمنى سىلاپ قويدۇم.
تۇرمۇش- ئەسلىدىنلا ئادەمدە بېسىم پەيدا قىلىدۇ. ئۇ ئەسلىدىنلا ئىنتايىن
ئېچىنىشلىق ۋە رەھىمسىزلىككە تولغان.
ياشاش- پىژغىرىم ياز كۈنىنىڭ چۈشتىن كېينكى تارىخ دەرىسىدەك
زېرىكىشلىك. مەن تەلتۈكۈس ھەم ئوچۇق-ئاشكارا ھالدا ئۈمۈدۋارلىق بىلەن باتۇرلارچە ياشىغۇچىلارغا قارشى!


ئەدەبىيات- رېئاللىقنىڭ يازغۇچىلار مېڭىسىدىكى ئىنكاسى. ئەڭ ياخشى
ئەسەرلەر- تۇرمۇشنىڭ چىنلىقىدىن كەلگەن. ھەقىقىي بىر يازغۇچى
تۇرمۇشنى ياخشى كۆزەتكەندىلا ئاندىن ياخشى ئەسەرلەرنى ئىجاد قىلالايدۇ. شۇڭا يازغۇچىلار تۇرمۇشقا، ئاممىغا چوڭقۇر چۆكۈپ تۇرمۇش ئۆگىنىشى
كېرەك.
‹ئەدەبىيات- ئۈمۈدۋارلىققا تولۇشى كېرەك دەيدۇ› بىر ئۇلۇغ ئادەم.
‹ئازاب- سەنئەتنىڭ جېنى› دەيدۇ يەنە بىر ئۇلۇغ ئادەم.
مۇشۇنداق قۇرۇق گەپلەرنىڭ ئانىسى تۈمەن. چۈنكى ئەسلىدىنلا ئىنتايىن
ئېچىنىشلىق ۋە رەھىمسىز تۇرمۇشنى يازغۇچىلار بەدىئىي ماھارەت،
تىپىكلەشتۈرۈش، ئىستىلىستىكىلىق ۋاستە..دېگەندەك تۈرلۈك-تۈمەن
نەيرەڭلەر بىلەن تېخىمۇ ئېچىنىشلىق، تېخىمۇ بەتبەشىرە، تېخىمۇ ياشىغۇسىز قىلىپ تەسۋىرلىشىدۇ.. بۇنداق ئەسەردىكى تۇرمۇشتىن، ئۆزى ياشاۋاتقان
رېئاللىقتىن قاتتىق ئەپسۇسلانغان ئوقۇرمەن ئۆزىنى تېخىمۇ يىگانە، بىقۇۋۇل چارىسىز ھېس قىلىپ ياشىغىنىغا بۇرنى-قۇلىقىغىچە تويۇپ كېتىدۇ.
ئوقۇرمەننىڭ بۇرنىنى تۇتۇپ يىتەكلىگۈچى شائىر-يازغۇچىلار بولسا  ئۇلارغا
ئۈمۈدۋارلىق ئاتا قىلىش تۈگۈل، ئۇلارنى تېخىمۇ چۈشكۈنلەشتۈرۋېتىدۇ..
شۇڭا ئەدەبىيات- تۇرمۇشنىڭ مەنبەسى. ئەدەبىيات- رېئاللىقنىلا تەسۋىرلەيدۇ. شائىر-يازغۇچىلار يەكشەنبە بازارغا كىرىپ سوغۇقتا تىترەپ تۇرۇپ
تۇرمۇشنى كۆزىتىشى كېرەك دېگەن كۆز-قاراشلار ھەر دائىم مېنىڭ
غىدىقىمنى كەلتۈرۈپ كۈلكەمنى قىستايدۇ.
ئۇنداقتا ئەدەبىيات تۇرمۇشنى تەسىۋلىمىسە نېمىنى تەسۋىرلىشى كېرەك؟
شائىر-يازغۇچىلارنى قانداق تەربىيلەش كېرەك؟ ئوقۇرمەنگە كېرىكى زادى
نېمە؟ قانداق ئەسەر ياخشى ئەسەر ھېسابلىنىدۇ؟
بۇ سوئالغا ئۇيغۇر ئاتلىق بىر مىللەتنىڭ مۇنۇ سۆزلىرى كۇپايە:
‹ يىپ بىلەن كېۋەزنىڭ نېمە ئىشى. ئىشكى يوق موللامنىڭ قۇلىقى تىنىچ›


2016-يىلى 2-ئاينىڭ 1-كۈنى، چۈشتىن كېيىن سائەت 2:50 ئۆتكەندە
مەن تۆت كوچا دوقمۇشىدا ھاڭۋېقىپ تۇرۇپ قالدىم...قۇتقۇزۇڭلار...!



ۋاقتى: 2016-2-9 13:45:52 | ھەممە قەۋەتنى كۆرۈش

« سوغۇقتا يول يۈرۈش»-گويا سولدىن ئوڭغا يېزىلغان ئەسەردەكلا تۇيغۇغا كەلتۈرىدىكەن.

ۋاقتى: 2016-2-9 13:45:57 | ھەممە قەۋەتنى كۆرۈش

« سوغۇقتا يول يۈرۈش»-گويا سولدىن ئوڭغا يېزىلغان ئەسەردەكلا تۇيغۇغا كەلتۈرىدىكەن.

كىرگەندىن كېيىن ئىنكاس يازالايسىز كىرىش | تىزىملىتىش

سەھىپە جۇغلانما قائىدىسى


ستاتىستىكا|يانفون نۇسخىسى|新疆维吾尔自治区作家协会(维文)网
 
Powered by Discuz! X3.2(NurQut Team)© 2001-2011 Comsenz Inc. For www.xjzjxh.com
چوققىغا قايتىش