ئېلچىن ئىسكەندەرزادە شېئىرلىرىدىن

مەسئۇد ئىسا · ۋاقتى: 2015-10-21 14:56:51


	ئېلچىن ئىسكەندەرزادە شېئىرلىرىدىن ئېلچىن ئىسكەندەرزاد (1964-9-16) ئۆزبېكچىدىن ئۇيغۇرچىلاشتۇرغۇچى: مەسئۇد ئىسا غېرىپلىقتىكى باھار تاشقىرىدا ياز كۆيۈكى ئۇرۇقلار ھامىلدار... ھەر لەھزەم ئايلىنار شامالغا كۈتمەكتىمەن باھارنى بىر كۈن قانات چىقىرىپ ئۇچسام ئەگەر تۇغۇلغان ماكانىم تامان، شاختىن ئۈزىمەن بىر چېچەك، ھەم شاختىن ئۈزگەن گۈلۈمنى ئەۋەتىمەن ساڭا. شائىرلار قۇشلار ئازاد، دەرەخلەر بەختىيار. پەرۋاز قىلغان قۇشنىڭ گۈللىگەن دەرەخنىڭ، ئۆز ھاياتى ھەم چۈشلىرى بار. ھەمدە يۇلتۇزلارنىڭ باغرىدا شائىرنىڭ ئۆمرى ھەم دۇنياسى بار ئازاد بەختىيار. شائىرلار سۆيگەن ئايالىغا يۇلتۇزلاردىن تاج ياسايدۇ، شائىرلار پەرۋاز قىلغان قۇشلارنىڭ گۈللىگەن دەرەخنىڭ چۈشلىرىنى كۆرىدۇ. كېپىنەك ئۆمرى چاچلىرىدىن كۆكسىگە يىپەك پەردە تارتقان قىز، ئون يەتتىدە ھەنۇز. ئىنسانلار ئارىسىدا، پەرىشتە كەبى يالغۇز. تۈنلىرى پەلەككە قايتماق ئىستەر، يۇلتۇزلاردەك نۇر تارىتىپ ئۇچماق ئىستەر، سۇنماقنى، نۇر چاچماقنى، ۋە بارچە ئىنسانلاردىن قاچماقنى، خىيال قىلار،خىيال قىلار. قوشاقلار ئېيتار، كۆڭلى ھېچ ئېچىلماس، دۇئالار قىلار، ئىجابەت بولماس. يامغۇرلۇق ئاخشاملاردا قىلغان، دۇئالار مەھزۇن، ھاياتىمىز كېپىنەك ئۆمرىدەك قىسقا. قايغۇلۇق يىللار شۇقەدەر ئۇ‍زۇن بەك ئۇزۇن. گۈلۈم، چېچىكىم، ئاپپاق پەرىشتەم، ئەسلا ئاسمانغا، ۋە يۇلتۇزلارغا، ئۈمىدلىرىڭ باغلىما، ئۈمىد باغلاپ، ھەرگىز ئازاب چېكىپ يىغلىما. ئاخىرقى شېئىر بىر كۆكلەم كېچىسى، بېشىم ئۈزرە ئەزرائىل پىرقىراتسا توقمىقىن، ھاياتىمدىن پەقەت بىركۈن قالغىننى بىلسەم ئەگەر، بىدار كۆزلىرىم، تاڭ يۇلتۇزى يەڭلىغ، قىزىرىپ قان تولغۇچە شېئىر يازار ئىدىم. مەندىن سوڭ دۇنيانىڭ كېچىلىرىنى، كۈندۈزلىرىنى، دەرەخلىرىنى، دېڭىزلىرىنى، ئىنسانلار قىسمىتىنى، يانا ياخشىلققا جورىدىم. ۋە ئاداققى بىررەت كۆڭۈل ئاچار ئىدىم بىر كۈنى تىڭشاپ ئۇخلار ئىدىم باش قويۇپ. ئۆلۈمنىڭ سىنەسىگە سۆيگۈ ناۋالىرى 1-كۈي ساڭا تېلېفون قىلغىنىمدا، ئاڭلىنار دەرتلىك ئاۋازىڭ؛ ئۆتكەن كۈنلەر قايتار بىردىن ئارقىغا. ئۆتكەن كۈنلەرگە مەنمۇ قايتارمەن. كۈز يامغۇرلىرىدا، تەنھالىق ۋە يالغۇزلۇقتا، بىر كۈي يەڭلىغ، ئېچىلار كۆڭلۈمنى. 2 -كۈي بۇ قارلىق قىش كۈنىدە، يالغۇزلۇق ئىچىرە، بېشىمغا كەلگەنلەر باشقا بىراۋنىڭ قىسمىتى كەبى تۇيۇلىدۇ ماڭا. بۇ قارلىق قىش كۈنىدە، بىر ئۇنتۇلغان ئىشق قوشىغىغا بىر مەرتە شىرىن سۆزىڭگە مۇھتاجمەن يانا... 3 -كۈي ئۆلەر بولسام مەن ئۈچۈن تۇتما ھاززا، قارلىق كىيمە،يىغلىمىغىن، يادىڭغا ئال،تۇنجى تەبەسسۈمنى، يادىڭغا ئال،ئاشۇ تۇنجى ئۇچۇرشىشنى،يادىڭغا ئال، يادىڭغا ئال،تۇنجى سۆيۈشنى،يادىڭغا ئال، ھازىر تۈن يېرىم، سائەت ئىككى، نە سەن مېنىڭكىسەن، نە مەن سېنىڭكى... 4- كۈي دوستلار،بۇرادەرلەر، ئىچىمدە باشلىنار توساتتىن تۇپان، بۈگۈن جاھان ئىچىرە، يالغۇز قالغان چېغىمدا. يۈرۈگۈم ئاغىرىسا بىردىن، تەسەللىيلەر بېرىمەن ئۆز-ئۆزۈمگە. ئېيتقان كۈيۈم پۈتكەن زامان، ئاپپاق بىر ئەرۋاھ قاماشتۇرار كۆزۈمنى. قاماشتۇرار بىر لەھزە ۋە نۇر تارىتار ئىچىمدىكى زۇلمەتكە... 5- كۈي قارا مازار سۈكۈناتى، كۈلكىسى بىلەن قورشامىش بۇ يەرلەرنى، ئاللاھىم ، نېمىدۇر گۇناھى، يازنىڭ كۆيۈكىدە تىترەپ مۇزلايدۇ، بۇ جايلاردىن ئۆتۈپ كەتكەن، غېرىپ يولىچىنىڭ ئاھى. 6 -كۈي باھار تېڭى نۇر بىلەن بىر مىسرا شېئىر يازمىش يېشىل گۈل بەرگىگە. بىر قۇش ئۇچار-قونار، گۈل شاخىغا ئوقۇيدۇ شۇل شېئىرنى. بىز پەقەتقىنا ھىدلايمىز ئەينى شېئىرنىڭ ئىپارىنى... ئەلىشىر تۇرسۇنباينىڭ ئۆزبېكچە تەرجىمىسىگە ئاساسەن ئۇيغۇرچىلاشتۇرلدى. بۇ يازمىنى ئاخىرىدا مەسئۇد ئىسا تەھرىرلىگەن. ۋاقتى 2015-10-22 13:48

ABLAJAN.BOWAKI · ۋاقتى: 2015-10-21 16:33:31


	دوستۇم، مەسئۇد، ياخشى شېئىرلار بىلەن مەن كەبى قېرىنداشلىرىڭىزنى بەھرلەندۈرۈش مەجبۇرىيىتىڭىزنى ئادا قىلغانلىقىڭىزغا تەشەككۈرلەر بولسۇن. بىراق شۇنچە خالىسانە ئەمگەكنى قىلىش جەريانىدا « چېچىكىم، ئۆزرە، قالغىنىنى، ياخشىلىققا، دەردلىك، شېرىن، ھازا، ئۇچرىشىشنى، توپان، ئىچرە، يۈرىكىم، قوشىقىم، ئاپپاق، سۈكۈناتى، غېرىب، پەقەتقىنا، تاشقىرىدا، ئۇرۇقلار...» قاتارلىق سۆزلەرنىڭ ئىملاسىغا تازا دىققەت قىلالماي قالدىڭىز-نېمە؟ يەنە بىر قېتىم تەھرىرلەپ قويۇش ئارتۇق كەتمەس، دېگەن ئۈمىدتىمەن...

ئەخەت · ۋاقتى: 2015-10-21 16:44:32


	مەسئۇد ئاكا، ئاپتۇر ھەققىدە چۈشەنچە بىلگۈم بار ئىدى. ياقتۇردۇم، رەھمەت!

مەسئۇد ئىسا · ۋاقتى: 2015-10-21 21:46:04


	بەزى ئىملا خاتالىقلىرى يۈز بېرىپتۇ. ئانا تىلىمدىن ۋە ئوقۇرمەنلەردىن ئەپۈ سورايمەن. ئابلاجان بوۋاقىنىڭ سەمىمى ئەسكەرتمىسىگە رەھمەت.

مەسئۇد ئىسا · ۋاقتى: 2015-10-22 14:02:36


	كىچىك تەرجىمىھال: ئېلچىن ئىسكەندەرزادە 1964–يىلى 16–سېنتەبىردە ئەزەربەيجاننىڭ شۇشە شەھرىدە تۇغۇلغان،1986–يىلى ئەزەربەيجان تېخنىكا ئۇنىۋېرسىتېتىنىڭ مېخانىكا پاكۇلتېتىنى ئەلا نەتىجە بىلەن پۈتتۈرگەن.تېخنىكا پەنلىرى دوكتۇرى،خەلقئارا ئېلېكتىر ئېنىرگىيە ئاكادېمىيىسى،(2000)، نيۇ–يورك پەنلەر ئاكادېمىيىسى،(2002)،كاۋكاز خەلقلىرى پەنلەر ئاكادېمىيىسى(2003)،رۇسسيە تەبىئىي پەنلەر ئاكادېمىيىسى(2004)،ياۋروپا مەدەنىيەت ئاكادېمىيىسى(2006)، تەبرىز ئاكادېمىيىسى(2006)، پىراپىسسور.ئەزەربەيجان،ئۇكرائىنا، قىرغىزىستان، رۇسسيە، رۇمىنىيە يازغۇچىلار جەمىئىيىتىنىڭ ۋە تۈركىيە پەن –ئەدەبىيات ئەسەرلىرى ئىگىلىرى جەمىئىيىتىنىڭ ئەزاسى. ئېلچىن ئىسكەندەرزادە 120 دىن ئارتۇق ئىلمىي ئەسەر، 36كەشىپىيات، 13 مامگىرافىيە ۋە دەرسلىكلەرنى، ئەدەبىي ۋە ئىلمىي كىتاپنىڭ مۇئەللىپى.ھەرقايسى دۆلەتلەرنىڭ يازغۇچىلىرىنىڭ 55 ئەسىرىنى ئەزەر تىلىغا تەرجىمە قىلغان. ئې. ئىسكەندەرزادە شېئىرىلىرىدىن يامغۇر قوشىقى يەنە ئىللىق يامغۇرلار، ھاياتىمغا ياغماقتا. مۇھەببەتنىڭ پەرىشتىسى، كۆزلىرىمگە باقماقتا. ئاپپاققىنە... دېرىزىدە يېشىل بىر كاكتۇس ئۆسەر. خەپشۈك. سۆزلىمە! بىر ئاز كۈل، كۈلكەڭ دۇنيانى بېزەر. قوي، تكۈلسۈن يۇلتۇزلار، پەرى تۈن ئېتىگىدىن. يالغۇز سېنى كىنەرمەن، مۇھەببەت پەرىشتىسىدىن. يالغۇزلۇق يەنە ياز يامغۇرلىرى، دېرىزەمنى چېكەر. جۇدالىقنىڭ ئوتلىرى، بارلىقىمنى كۆيدۈرەر. يەنە سېنى ئەپۈ ئەتتىم، كىردىڭ ئاق خاتىرەمگە. يازدىم قايغۇلىرىمنى، شېئىرىمدا ھەر سەتىرىمگە. جىمدۇر ئاپپاق تېلېفون، يۇلتۇز پالى يالغاندۇر. ئۇ يازنىڭ يامغۇرىدىن، بىر خاتىرە قالغاندۇر. ئەزەر تىلىدىن تاھىر قاھھار تەرجىمە قىلغان.

مەسئۇد ئىسا · ۋاقتى: 2015-10-22 15:52:25


	مامگىرافىيە -بۇ سۆز خاتا يېزىلىپ قاپتۇ. ماناگىرافىيە دەپ تۈزىتىپ ئوقۇشىڭلارنى سورايمەن.

مەسئۇد ئىسا · ۋاقتى: 2015-10-22 16:42:35


	سۆي مېنى بۈگۈن يۈز يىلدىن كېيىن، تۇپراقنىڭ قېنىنى شۈمۈرۈپ مازارىم ئۈزرە ئۈنۈپ چىقىدىغان بىر بىنەپشىگە ھەسرەت ياماشمىسۇن دەپ كۆزلىرىڭ يەرنىڭ ئاسماننىڭ ھەققى ئۈچۈن سۆي مېنى بۈگۈن!... تىز چۆكۈپ تۇپراققا تىككەن دەرەخىم، نەچچە يىل ئازابىن چەككەن دەرىخىم، ياپ –يېشىل، ئاپپاق، پۇتاقلارغا ئورىنغا جۇدالىق گۈللىرى ئېچىلدى شاخىدا بۇ ياز... كىرپىكلىرىڭ ھەرچاغ كىرپىكلىرىڭ ھەر چاغ سېنىڭ كۆزلىرىڭنى سۆيىدۇ پەقەت... ئۆلۈم قاش ۋە كىرپىك ئارىسىدا قاش ۋە كىرپىك ئارىسىدا تۈنەيدۇ بىر چۈش كەبى بۇ ھايات... *** ئۆزلىرى شېئىرلىرىدىن ئاۋۋال، مەشھۇر بولغان شائىرلارنىڭ قارا پەرىشتىلىرى كۈلمەكتە- شېئىرلىرى ئۆزلىرىدىن ئاۋۋال ئۆلمەكتە... كۆزلىرىم زەيىپلەشتى كۆزلىرىم زەيىپلەشتى خويما بەلەن كۆزلىرىم دۇنيانى كۆرمەكتە ئاران ياغماقتىدۇر قاپ –قارا قار چەكسىز قاراڭغۇلۇققا... قايغۇلۇق قىش چۆچىكى قىش كېچىسى شام يورۇقىدا ھەقىقەت ۋە خىيال قورشاۋىدا پىچتە كۆيىۋاتقان قاراياغاچنىڭ زۇلمەتنى ھۇركىتكەن نەپىسى. ئاق كۆپۈكلۈك شامپان قەدەھتە شەرق گۈزىلىنىڭ نۇرى مەسۈم چېھرىسى ئەزدى توساتتىن قەلبىمنى كونا بىر مۇھەببەت خاتىرىسى... كونا بىر مۇھەببەت خاتىرىسى يالقۇنلاپ ياندى شۇ ئان پىچتە قاراياغاچىم ئىلە. ئەينەكتىكى شام يورۇقىدىكى روشەنلىكتە ساڭا ئوخشاش بىر شارپا ۋە كۆزگۈدە شام يورۇقى. ئۇچىدۇ شام نۇرىدا سبىل جاننىڭ ياڭراق ئاۋازى. ھىجراننىڭ بارماقلىرىدا كۆڭلۈمنىڭ پارە -پارە بولغان سۇنۇق شىشىسى... قىش كېچىسى شام يورۇقى ھەقىقەت ۋە خىيالنىڭ قورشاۋى.

ئېلچىن ئىسكەندەرزادە شېئىرلىرىدىن

باھا سۆز