يامانيار يېزىسىدىكى يەر- جاي ناملىرى

   سۇپا دۆڭ
$ v% K) o# X1 ?& a; l$ t3 s 5 E# n' a& I( F
سۇپا دۆڭ - يېڭىشەھەر ناھىيىسى يامانيار يېزىلىق ھۆكۈمەتنىڭ شىمالىدىن  كېلومىتىر يىراقلىققا جايلاشقان ئورۇن نامى،  قىزىل دەريانىڭ شىمالىي قىسمىدىكى سۇپىدەك چوقچىيىپ تۇرغان كەڭ كەتكەن ئىدىرلىق بولغاچقا شۇنداق ئاتالغان. يامانيار يېزىسىنىڭ ھازىرقى 2- كەنتىنىڭ بىر جاي ھازىر مۇشۇ نام بىلەن ئاتىلىدۇ.* M. v2 I5 |) m- r  g9 S
: x1 }* L3 K. @0 \8 T6 m
  سېغىزلىق; h; l# p9 A9 }
* a( {4 x) Z1 w3 @8 U- b$ T
سېغىزلىق - يېڭىشەھەر ناھىيىسى يامانيار يېزىلىق ھۆكۈمەتنىڭ شىمالىدىن  كېلومىتىر يىراقلىققا جايلاشقان ئورۇن نامى،  كەڭ كەتكەن تۈزلەڭلىك ئوتتۇرىسىدا جايلاشقان، يېرى مۇنبەت بۇ يۇرتنىڭ زېمىنىنىڭ كۆپ قىسمى سېغىز تۇپراق بولغاچقا شۇنداق ئاتالغان. يامانيار يېزىسى ئايرىم يېزا بولۇپ قۇرۇلۇشتىن ئىلگىرى ( 1960- يىللارنىڭ باشلىرىغا قەدەر) يامانيار يېزىسىنىڭ ھازىرقى 1-، 2-،3- كەنتلىرى 《سېغىزلىق يېزىسى》( ياندۇما رايونىنىڭ 1- يېزىسى ) دەپ ئاتالغان. يامانيار يېزىسىنىڭ ھازىرقى 1-، 2- كەنتلىرى ھازىر مۇشۇ نام بىلەن ئاتىلىدۇ.
) [1 w. y9 h$ ]5 I

  شىكەرباغ# A$ o( B% @1 E- r; U  C

+ @6 [3 {6 C# M6 q4 A- m6 b) bشىكەرباغ - يېڭىشەھەر ناھىيىسى يامانيار يېزىلىق ھۆكۈمەتنىڭ شەرقىي شىمالىدىن  14 كېلومىتىر يىراقلىققا جايلاشقان كەنت نامى، ئىلگىرى بۇ كەنت تەۋەسىدىكى بۇ يەلەرنىڭ تەبىئىي تۇز مىقدارى كۆپرەك ئىكەن. ( ھازىرمۇ بۇ كەنت تەۋەسىدىكى بەزى يەرلەردە شور تۇز كۆپرەك. )  شۇنداق بولۇشىغا قارىماي، بۇ جايدىكى تېرىشچان خەلق جاپالىق ئەمگىكى بەدىلىگە بۇ جايدا خېلى كۆپ باغ ئەھيا قىلغان ئىكەن. بۇ جايدىكىلەر يەنە قوغۇن – تاۋۇزنۇ كۆپ تېرىيدىكەن. يەرلىرىنىڭ تەبىئىي تۇز مىقدارى بىر قەدەر يۇقىرى، كۈن نۇرىنىڭ چۈشۈش مەشگىلى بىر قەدەر ئۇزۇن بولغاچقا، بۇ جاينىڭ قوغۇن- تاۋۇزلىرى، بولۇپمۇ مىۋىللىرى تاتلىق بولغاچقا، كىشىلەر بۇ جايدىكى باغلارنى شىكەرباغ دەپ ئاتاشقان. كىيىنچە 《شىكەرباغ》دېگەنبۇ نام مۇشۇ جاينىڭ نامى بولۇپ قالغان. يامانيار يېزىسىنىڭ ھازىرقى 3 - كەنتى ھازىر مۇشۇ نام بىلەن ئاتىلىدۇ.; J: s& w+ h& f+ `" o; o  J4 [

  قارا جىلغا; I; x" t; b% v0 a9 j6 h2 c, Z
4 w! G* A; T- e/ w
قارا جىلغا - يېڭىشەھەر ناھىيىسى يامانيار يېزىلىق ھۆكۈمەتنىڭ شەرقىدىن 4.3 كېلومىتىر يىراقلىققا جايلاشقان كەنت نامى، بۇرۇن بۇ يەرگە نەزەر تاشلىغاندا ئەتراپ كۆپكۈك ئورمانلىق كۆرۈنگەچكە شۇنداق ئاتالغان. يامانيار يېزىسىنىڭ ھازىرقى 7-،8 - كەنتى ھازىر مۇشۇ نام بىلەن ئاتىلىدۇ.
6 o8 W) N; B: O8 k

ئونتاش
4 G3 T& [- \! u2 e, c8 U+ n$ g
" S* e7 a8 ]+ R/ H5 L4 ?ئونتاش - يېڭىشەھەر ناھىيىسى يامانيار يېزىلىق ھۆكۈمەتنىڭ شەرقىي شىمالىدىن 8.1 كېلومىتىر يىراقلىققا جايلاشقان كەنت نامى بولۇپ، يامانيار يېزىسىنىڭ ھازىرقى 4- كەنتى ھازىر مۇشۇ نام بىلەن ئاتىلىدۇ.. بۇ جاي قىزىل دەرياسىنىڭ بىلەن قەدىمىي تەلۋىچۈك دەرياسىنىڭ ئوتتورىسىغا جايلاشقان، قىزىل دەرياسىدىن بۆلۈنۈپ چىققان 《چوڭ بۇلۇڭ دەرياسى》 بۇ جاينىڭ ئوتتورىسىدىن ئېقىپ ئۆتكەن. بۇ جاي خەلقى دەريا سۈيىدىن موللىقى ۋە باشقا ئەۋزەللىكىدىن پايدىلىنىپ، ئەڭ دەسلەپتە ئون تاش تۈگمەن ياسىغاچقا، بۇ جاي 《ئون تاش》دەپ ئاتالغان. كىيىنچە كىشىلەر يەنە ئارقا – ئارقىدىن تۈگمەن ياساپ، بۇ جايدىكى تۈگمەن سانى ئاتمىش بەش تاش ئەتراپىغا يەتكەن، ( ئونتاش تۈگمەندە ئوتتوز بەش تاش ئەتراپىدا، بۇ كەنتنىڭ 6- مەھەللىسى دائىرىسىگە جايلاشقان چوڭ بۇلۇڭ تۈگمەندە ئوتتوز تاش ئەتراپىدا بولغان). نەتىجىدە،كوناشەھەر ناھىيىسىنىڭ ئاققاش، يېڭىئۆستەڭ يېزىللىرى، يېڭىشەھەر ناھىيىسى ھازىرقى ياندۇما، يامانيار يېزىللىرى، پايزاۋات ناھىيىسىنىڭ شاپتۇل، قىزىلبويى، مىشا يېزىللىرى تەۋەسىدىكى خەلق مۇشۇ جايغا كېلىپ ئۇن تارتىشىدىغان بولغان. تۈگمەن جايلاشقان بۇ جاي بارغانسىرى ئاۋاتلاشقان. ۋاقىتنىڭ ئۆتۈشىگە ئەگىشىپ، تۈگمەنلەر بارا- بارا يوقالغان بولسىمۇ، بۇ جاي ھازىرغا قەدەر 《ئون تاش》دېگەن نام بىلەن ئاتالماقتا.  " Q9 Z. ]# n2 G

《رابىيە- سەئدىن 》 مازىرى7 H: C4 ]; P5 U" w6 e

% A, W4 R% N" A; c( e. H《رابىيە- سەئدىن》 مازىرى يېڭىشەھەر ناھىيىسىنىڭ يامانيار يېزىسىنىڭ غەربىي جەنۇپ تەرىپىدىكى سۇبھاناللا كەنتىنىڭ 2- مەھەللىسىدىكى 《چاتاق مازار》نىڭ ئوتتورىسىغا جايلاشقان. بۇ مازار يامانيار يېزىلىق ھۆكۈمەتنىڭ شەرقىي جەنۇپ تەرىپىدىن 8.5 كېلومېتىر كېلىدۇ. مازارنىڭ شەرق تەرىپىدە ئائىلىلىك، غەرپ تەرىپى ئازنا مەسچىت، جەنۇپ تەرىپى قەبرىستانلىق ۋە يول، شىمال تەرىپى قەدىمىي تەلۋىچۈك دەرياسى. بۇ مازار سۇبھاناللا كەنتىدىكى چوڭ يول ياقىسىغا جايلاشقان بولۇپ، جۇغراپىيىلىك ئورنى شىمالىي پاراللىل ″19-″18′21°39، شەرقىي مىردېئان ″25-″24′18°76 قا توغرا كېلىدۇ.
, W, S( T% Z. L3 x" h; y' W4 ]. O《رابىيە- سەئدىن》 مازىرى يەنە 《چاتاق مازار》،《قوشماق مازار》دەپمۇ ئاتىلىدۇ. بۇ مازاردا مەڭگۈلۈك ئۇيقۇغا كەتكەن رابىيە بىلەن سەئدىن – تارىختا ئۆتكەن ھەقىقىي تارىخىي شەخسلەر بولۇپ، ھازىرقى يېڭىشەھەر ناھىيە يامانيار يېزىسىنىڭ سۇبھاناللا كەنتىدە ياشاپ ئۆتكەن. 7 F/ c- M2 ]9 y0 P5 C6 F/ O
19- ئەسىر ئۇيغۇر ئەدەبىياتىنىڭ پېشۋاسى، مۇتەپەككۇر شائىر، رابىيە – سەئدىن ياشىغان تارىخىي دەۋردە ياشاپ ئۆتكەن شائىر ئابدۇرەھىم نېزارىنىڭ شۇ دەۋىردە يازغان《رابىيە- سەئدىن》 ناملىق  مەشھۇر تارىخىي داستانى، ئۇيغۇر ھازىرقى ۋە بۈگۈنكى زامان ئەدەبىياتىنىڭ ۋەكىللىرىدىن بىرى، تەتقىقاتچىى، تالانتلىق شائىر ئەھمەت زىيائىنىڭ 1943- يازغان《رابىيە- سەئدىن》 ناملىق ئوپىراسى،  1985- يازغان، شىنجاڭ خەلق نەشرىياتى تەرىپىدىن نەشىر قىلىنغان چوڭ ھەجىملىك《رابىيە- سەئدىن》ناملىق تارىخىي داستانى، دەۋرىمىزدىكى تالانىتلىق درامماتورگ مۇھەممەتئېلى زۇنۇن تەشنائىيلار يازغان 《رابىيە- سەئدىن》ناملىق دىراممىلاردىكى مەلۇماتلار، ئېغىزدىن- ئېغىزغا كۆچۈپ دەۋرىمىزگىچە يېتىپ كەلگەن رىۋايەتلەر ۋە رابىيەنىڭ ھېلھەم مۇشۇ يۇرتتا ياشاپ كەلگەن ھايات تۇققانلىرىنىڭ بايانلىرىغا ئاساسلانغاندا، رابىيە تەلۋىچۈك دەرياسىنىڭ بويىدىكى سۈيى ئەلۋەك، يېرى مۇنبەت گۈزەل بوستانلىق بولغان سۇبھاناللادىكى ياقۇپباي ئائىلىسىدە، سەئدىن كەمبەغەل دېھقان ئىبراھىم ئائىلىسىدە دۇنياغا كەلگەن . ئۆز ئارا قۇرداش بولغان رابىيە بىلەن سەئدىن كىچىكىدىن بىللە ئويناپ چوڭ بولغان، شۇ كەنىتتىكى ئىپتىدائىي مەكتەپتە بىللە ئوقۇپ، چوڭقۇر دوستلۇق ئورناتقان. يېشىنىڭ چوڭىيىشىغا ئەگىشىپ، بىر – بىرىنى ياخشى كۆرۈپ قېلىشىپ، مەڭگۈلۈك جۈپ بولۇشقا ئەھدە قىلىشقان. ئۇلارنىڭ پاك مۇھەببىتىدىن خەۋەر تاپقان ئىبراھىم ئۇلارنى مۇرادىغا يەتكۈزۈش ئۈچۈن، ياقۇپباينىڭ ئۆيىگە ئەلچى كىرگۈزگەن. بىراق، ياقۇپباي ئىبراھىمنىڭ ئەلچىللىرىنى رەت قىلىپ، رابىيەنىڭ كۆز يشلىرى ۋە نالە- زارىغا قارىماي، تېخىمۇ كۆپ يەر- سۇ ۋە ئابروي- ئاتاققا ئېرىشىش نىيىتىدە، رابىيەنى يۇت بېگى جابىرغا بەرمەكچى بولغان. مۇرادىغا يېتەلمىگەن رابىيە بىلەن سەئدىن باشقا يۇرتلارغا قېچىپ كەتكەن بولسىمۇ، يەنىلا تۇتۇلۇپ قالغان. پاك ئىنسانىي تۇيغۇسى خورلانغان، چىن مۇھەببىتى فىئوداللىق جەمئىيەتنىڭ تۈرلۈك توسالغۇلىرىغا ئۇچرىغان، ياۋۇزلار تەرىپىدىن قىينالغان سەئدىن رابىيەنىڭ پىراقىدا مەجنۇن بولۇپ، ئاچچىق ھەسرەت ئىچىدە لەختە- لەختە قان يۇتۇپ، رابىيەنىڭ ئىسمىنى زىكىر قىلغان ھالدا سۇبھاناللادا ۋاقىتسىز ئالەمدىن ئۆتكەن. ياقۇپباي رابىيەنى مەجبۇرى ھالدا جابىرغا ياتلىق قىلغان بولسىمۇ، رابىيە بۇ تەڭسىز نىكاھقا باش ئەگمەي، جابىرغا قولىنىڭ ئۇچىنىمۇ تۇتقۇزماي ئۆز ئۆيىگە قېچىپ كەلگەن ھەمدە سىڭلىسى بىلەن بىللە سۇ ئەكىلىشنى باھانە قىلىپ، قەھرىتان قىش بولۇشىغا قارىماي، تەلۋىچۈك دەرياسىنىڭ كاچكۇلىغا ئۆزىنى تاشلىغان. كىشىلەر بۇ ۋەقەدىن خەۋەر تېپىپ، پالتا- كەكە، كەتمەن- گۈرجەكلىرىنى ئېلىپ كېلىپ، مۇزلارنى چوقۇپ رابىيەنى ئىزدىگەن بولسىمۇ تاپالمىغان. ياندۇرقى يىلى ئەتىيازدا مۇزلار ئېرىگەندە رابىيەنىڭ جەسىتى سەئدىننىڭ قەبرىسىنىڭ ئۇدۇلىدىكى بىر لايداڭدىن تېپىلغان. شۇنىڭ بىلەن يەرلىك كىشىلەر 《 ئۇلار ھايات چېغىدا مۇرادىغا يېتەلمىدى، ئەمدى تېنى ۋە روھىمۇ بولسا بىر يەردە بولسۇن، روھى ۋىسالغا يەتسۇن 》 دىيىشىپ، رابىيەنىڭ جەسىتىنى سەئدىننىڭ قەبرىسىنىڭ يېنىغا يەرلىككە قويۇپ، بىر جۇپ قەبرە ياسىغان. شۇنىڭدىن باشلاپ بىر- بىرىگە يانداش ياسالغان بۇ جۇپ قەبرىنى 《قوشماق مازار》دەپ ئاتىغان. مازارنىڭ دەسلەپكى ياسالغان ۋاقتى 1830- يىللارغا توغرا كېلىدۇ. مازار دەسلەپتە لاي خىش قۇرۇلمىلىق، ئۇيغۇرلارنىڭ دەپنە ئادىتى بويىچە ياسالغان.بۇ مازارنىڭ شەرق تەرىپىگە سەئدىننىڭ قەبرىسى، غەرپ تەرەپكە رابىيەنىڭ قەبرىسى ياسالغان. قەبرە ياسىلىپ بىر يىلدىن كىيىن جۇپ قەبرىنىڭ ئوتتورىسىدىن بىر تۈپ يۇلغۇن يۇلغۇن ئۈنۈپ چىقىپ، شاخلىرى بىر- بىرىگە چىرماشقان ھالدا ئۆسكەن. ياندۇرقى يىلى بۇ يۇلغۇننىڭ بىر تەرىپى قىزىل، يەنە بىر تەرىپى ئاق رەڭدە ئېچىلغان. شۇنىڭ بىلەن كىشىلەر بۇ مازارنى 《چاتاق مازار》دەپ ئاتاشقان. شۇندىن باشلاپ رابىيە- سەئدىن مەقبەرىسى دۆلەت ئىچى ۋە سىرتىدىكى پاك مۇھەببەتكە ئىنتىلىدىغان نۇرغۇن كىشىلەرنىڭ، تەتقىقاتچىلارنىڭ زىيارەتگاھىغا ئايلانغان. خەلق《رابىيە- سەئدىن》مەقبەرىسىنى زىيارەت قىلىشنى تەرك ئەتمەي داۋاملاشتۇرۇپ كەلگەن.ئاپەتلىك 《مەدەنىيەت زور ئىنقىلابى》مەزگىلىدىكى 《تۆت كونىنى يوقىتىش》 ھەركىتىدە 《رابىيە- سەئدىن》مازىرى بۇزغۇنچىلىققا ئۇچراپ، يۇلغۇنمۇ كېسىپ تاشلانغان. كىيىنچە يۇلغۇن قايتا ئۆسۈپ چىققان بولسىمۇ، بىر خىللا ئېچىلغان. 1984- يىلى 10- ئايدا يېڭىشەھەر ناھىيىلىك پارتكوم، خەلق ھۆكۈمىتى قارار ماقۇللاپ، 《رابىيە- سەئدىن》مازىرىنى 《ناھىيە دەرىجىلىك نوقتىلىق قوغدىلىدىغان مەدەنىي يادىكارلىق ئورنى》دەپ ئەنگە ئالغان ۋە 1985- يىلى 《رابىيە- سەئدىن》مازىرىنى رېمونت قىلىپ ئەسلىگە كەلتۈرگەن. شۇ چاغدا مازارنىڭ گۈمبىزى پىششىق خىش بىلەن تۇرغۇزۇلغان، قورشاۋ تېمى  2.7 × 3.2 ، قورشاۋ تام ئىچىدىكى قەبرە بۆشۈكى ئېگىزلىكى 35 سانتېمىتىر، يۆنىلىشى جەنۇپتىن شىمالغا بولۇپ، مازارنىڭ قۇرۇلۇشى قويۇق ئۇيغۇر قۇرۇلۇش ئۇسلۇبىغا ئىگە قىلىنغان. ! o5 W5 m& ~# P* j1 k
《رابىيە- سەئدىن》رىۋايىتى ئېغىزدىن – ئېغىزغا كۆچۈپ، تىللاردا داستان بولۇپ بۈگۈنگىچە سېھرى كۈچىنى يوقاتماي كەلدى ھەمدە  2009- يىلى 《 ۋىلايەت دەرىجىلىك قوغدىلىدىغان ئاغزاكى غەيرى ماددى مەدەنىيەت مىراسلىرى》 قاتارىغا كىرگۈزۈلدى. 9 U  ]3 ?3 `& \$ S

يامانيارنىڭ جۇغراپىيىلىك ئورنى
: S5 }6 b$ f# @0 {! d/ `/ ? & Q& Q" H# a8 A6 S
يامانيار يېزىسى ۋەتىنىمىزنىڭ غەربىي قىسمىدىكى سىتراتىگىيىلىك موھىم ئورۇن ھەم مەملىكىتىمىز بويىچە نامى مەشھۇر 《 ھەربىي رايون 》 بولغان يېڭىشەھەر ناھىيىسىنىڭ شەرق تەرىپىگە، قىزىل دەرياسى بىلەن پەيزاۋات دەرياسىنىڭ ئوتتورىسىغا،  يېڭىشەھەر ناھىيىسى بازىرىنىڭ 26.5 كېلومىتىر شەرقىگە جايلاشقان. شەرقتە پەيزاۋات ناھىيىسىنىڭ شاپتۇل يېزىسى بىلەن، غەرپ ۋە غەربىي شىمالدا ياندۇما يېزىسى بىلەن، جەنۇپتا پەيزاۋات دەرياسىنى پاسىل قىلىپ، پەيزاۋات ناھىيىسىنىڭ مىشا يېزىسى، يېڭىشەھەر ناھىيىسىنىڭ يېڭىئېرىق يېزىسى بىلەن، شىمالدا كوناشەھەر ناھىيىسىنىڭ ئاققاش، يېڭىئۆستەڭ يېزىللىرى بىلەن چىگرىلىنىدۇ. قەشقەر- يېڭىشەھەر- پەيزاۋات تاشيولى يامانيار يېزىسىنىڭ ئوتتورىدىن كېسىپ ئۆتىدۇ. يامانيار يېزىسى 《ئىككى دەريا》 ئارقىلىق قورشىلىدىغان، ئىككى ناھىيە، ئالتە يېزىغا تۇتىشىدىغان جۇغراپىيىلىك ئالاھىدلىككە ئىگە. - \. U: t' t# g- a

يامانيارنىڭ قىسقىچە تارىخى0 ?6 `! Q! A; S+ ^, t
* o" [; Q, e. o
يامانيار يېزىسى ئۇزاق تارىخقا ئىگە قەدىمىي يۇرت بولۇپ، تارىخىي ماتىرىياللاردا بۇ يېزا تەۋەسىدىكى كۆكچى، بايتوقاي ... قاتارلىق يۇرتلارنىڭ نامىنى كۆرگىلى بولىدۇ. يامانيار 1860- يىللارنىڭ ئوتتورىلىرىغىچە پەيزىۋات بەگلىكىگە قاراشلىق بىر مەمۇرى رايون بولغان ھەمدە تارىختا سۇلې مەھكىمىسى، يېڭىشەھەر ئامبىلىغا قاراشلىق بولغان. 1864- يىللاردا شىنجاڭدا ئۆلكە تەسسىس قىلىنغاندىن كىيىن، بىر مەمۇرى رايون سۈپىتىدە يېڭىشەھەر بەگلىكىگە قاراشلىق بولغان.  يېڭى جوڭگو قۇرۇلۇشتىن ئىلگىرى ۋە كىيىن تاكى 1972- يىلغىچە يېڭىشەھەر ناھىيىسى ياندۇما رايونى ۋە ياندۇما يېزىسىنىڭ مەمۇرى تەۋەلىكىدە يېڭىشەھەر ناھىيىسىگە قاراشلىق بولغان. يامانيار يېزىسىدا كۆكچى، بايتوقاي، گەمىساڭ، سېغىزلىق قاتارلىق يۇرتلار بولغان. 1972- يىلى يامانيار يېزىسى ياندۇما يېزىسىدىن ئايرىلىپ چىقىپ، ئايرىم يېزا بولۇپ قۇرۇلۇپ، يېڭىشەھەر ناھىيىسىگە قاراشلىق بولغان. يامانيار يېزىسىدىكى يۇرتلار 15 مەمۇرى كەنت، 1 مەيدانغا ئايرىلغان. قىزىل دەرياسى بىلەن پەيزاۋات دەرياسىنىڭ ئوتتورىسىغا جايلاشقان يامانيار دىيارى ئۆز باغرىدا رابىيە- سەئدىنگە ئوخشاش فىئودالىزىم تۈزۈمى ئۈستىدىن شىكايەت قىلىپ مۇھەببەت مىلودىيىسىنى ياڭراتقان ئاشىق- مەشۇقلارنىڭ، تارىخىي مۇھەببەت پىداكارلىرىنىڭ مەقبەرىسىنى ساقلاپ ياتقان زېمىن، قوغۇن- تاۋۇز، ئالما، ئانار، ئۈرۈك قاتارلىق مىۋىللىرى مول بولغان قەدىمىي يۇرت. ھازىر يېزا تەۋەسىدە 15 مەمۇرى كەنت، 84 مەھەللە بار.
7 h/ t- u" g3 O4 A  [ بۇ يازمىنى ئاخىرىدا   تۇردى سۇلتان تەھرىرلىگەن. ۋاقتى  2013-12-3 14:33  ) b- F5 v$ c( e9 s, \$ k
" W7 ]" p( p3 h5 K* p$ k. O) F

يامانيارنىڭ تەبىئىي ئالاھىدلىكى
# \" Q% y+ [5 r  M, n( `0 s# J  Z " I* Q7 L; r' q9 @' q+ v
يامانيار يېزىسىنىڭ  جەنۇبىدىن پەيزاۋات دەرياسى، شىمالدىن قىزىل دەرياسى ئېقىپ ئۆتىدۇ، غەربىي شىمال تەرىپىدە مو كۆلەمدىكى قىزىلتام سۇ ئامبىرى بار. يەر يۈزى شارائىتى بىر قەدەر تەكشى، سۈيى مول، زېمىنىنىڭ كۆپ قىسىمى مۇنبەت، ئاز قىسمى شورلۇق ھەم زەي، تۆت پەسلى ئېنىق ئايرىلغان. يامانيار يېزىسى  تۈزلەڭلىككە جايلاشقان بولۇپ،《ئىككى دەريا، بىر سۇ ئامبىرى》 ئارقىلىق قورشىلىدىغان، ئىككى ناھىيە، ئالتە يېزىغا تۇتىشىدىغان جۇغراپىيىلىك ئالاھىدلىككە ئىگە. يامانياردا يەنە دۆلەت ئىچى- سىرتىغا داڭلىق بولغان 《رابىيە - سەئدىن》 مازىرى بار، مازار ئەتراپىدا  مو كۆلەمدىكى بېلىق كۆلى بار بولۇپ، ساياھەت يوشۇرۇن كۈچىگە ئېگە.
, M$ b+ y7 e, m$ Y. {

ئەجرىڭىزدىن سۈيۈندۈم.

1 Z) D3 [% s6 [# ^2 G+ C
بۇ راست ۋەقەمۇ يا رىۋايەتمۇ

ئەجرىڭىزگە رەھمەت .
  n9 w% V8 s8 p/ U/ xرابىيە-سەئىدىن مازىرىغا  2009-يىلى مەنمۇ بېرىپ كەلگەن.ئۇ يۇرت ھەقىقەتەن بەك گۈزەل بەك سىرلىق جاي ئىكەن .ئەمما سىز لەڭ - لەڭ كۆۋرۈك توغرىسىدىمۇ يېزىۋەتكەن بولسىڭىز موكەممەل بىر يامانيار يېزىسى بولاتتىكەن

5 _5 H! G2 E3 V
چوكانيار ھەققىدىكى ئ‍ۇ ۋەقە رىۋايەت ئ‍ەمەس·

ماتىريال توپلاپ ئەستىن كۆتۈرلۈش ئالدىدا تۇرغان ئۇچۇرلارنى ساقلاپ قىلىشقا كۆرسەتكەن تىرىشچانلىقىڭلارغا ئاپىرىن. بولسا، كۆپرەك ماتېرىيال كۆرۈپ تېخىمۇ ئىلمىي ئاساستا خاتىرە قالدۇرغان بولساڭلار ئەجرىڭلارغا مىڭلارچە تەشەككۈر بولغۇدەك...

يۇرتۇمنىڭ تارىخنى بىلىىپ قالدىم  رەھمەت.

يۇرتۇمنىڭ تارىخنى بىلىىپ قالدىم  رەھمەت.