تاللاڭيانفۇن نۇسخىسى | 继续访问电脑版

 پارول قايتۇرىۋېلىش
 تىزىملىتىش
كۆرۈش: 475|ئىنكاس: 28

قىسمەت‹‹پوۋىست›› ئايتۇغ [ئۇلانما كۆچۈرۈش]

يوللىغان ۋاقتى 2012-3-27 17:20:51 |ھەممە قەۋەتنى كۆرۈش

                                     قىسمەت


17102450b5f4430b619366.gif




                                                                  (پوۋىست)



كىشىلىك ھايات نۇرغۇنلىغان ئەگرى-توقايلىقلارغا تولغان.نۇرغۇن نەرسىلەر بىزنىڭ خىيالىمىزدىكىدەك بولمايدۇ. يەنە نۇرغۇن نەرسىلەر تامامەن بىزنىڭ ھايات دائىرىمىزدىن ھالقىپ كەتكەن. يەنە نۇرغۇنلىغان نەرسىلەرنى بىز ئويلاشقىمۇ جۈرئەت قىلالمايمىز. شۇنداق قىلىپ بىر يىقىلىپ-بىر قوپۇپ،بۇ يولدا ئاخىرقى چەككىچە گاھى ئۆز خاھىشىمىز بىلەن، گاھى مەجبۇرەن ھايات سەپىرىمىزنى داۋاملاشتۇرىمىز. ئىڭەلەپ يورۇق دۇنياغا كۆز ئاچقىنىمىزدىن باشلاپ بۇ قانۇنىيەتنىڭ ھۆكمى بىلەن تىرىكچىلىكىمىزنى باشلايمىز،ھەممە ئوخشاش ياشاۋاتقاندەك بىلىنسىمۇ ھەر بىر تىرىك جاننىڭ ياشاش يولى،قىسمەتلىرى....تەكرارلىنىپ باققان ئەمەس.خۇددى ئىگىمىز بىزنى ئوخشاش ئادەم شەكلىدە ياراتسىمۇ،ھەممىمىزنىڭ بىر تېنى ،بىر جۈپ كۆزى،بىر ئېغىز،بىر بۇرۇن،بىر قۇلاق،ئوخشاش بېشىمىز بولسىمۇ چىرايىمىزنىڭ پەقەتلا ئوخشاشمىغىنىغا ئوخشاش،ھايات كەچمىشلىرىمىزمۇ ھەر-خىل ئوخشىماسلىقى بىلەن بەزىلەرنى كۈلدۈرسە بەزىلەرنى يىغلىتىدۇ.بەزىلەرنى ئىبرەتتىن ئاگاھلاندۇرىدۇ.بەزىلەرنى غەمسىز رىتىمى بىلەن ئاخىرغىچە ئۇزۇتۇپ قويىدۇ...يازمامدىكى باش قەھرىماننى بۇ ھايات سەھنىسى قانداق روللارغا تەقسىم قىلىپ ،ئۇيۇنىنى قانداق ئاياغلاشتۇراركىن.

                                        1



زىمىستان قىشتىن سۇغۇرۇلۇپ چىقىپ گۈزەللىكىنى نامايەن قىلىپ دىللارنى ئىللىتىپ يىتىپ كەلگەن باش باھار بۇ چەت خىلۋەت يېزىنى قايتىدىن جانلاندۇرىۋەتكەنىدى.

ئېتىزلاردا ئالدىراش ئىشلەۋاتقانلارنىڭمۇ چېھرىدىن ھارغىنلىق ئەمەس بىر خىل ئىشەنچ،كۈچ-قۇۋۋەت ئۇرغۇپ تۇراتتى.قاياقلاردىندۇر ئاڭلىنىۋاتقان،كاككۇك ئاۋازى،قۇشلارنىڭ بەس-بەستە سايراشلىرى،ئۈرۈك چېچەكلىرىنىڭ پۇراقلىرى،يىڭىدىن باش كۆتۈرۈپ چىقىشقا باشلىغان بۇغداي مايسىلىرى....دىللارنى سۈيۈندۈرۈپ ئاجايىپ ھاياجانلارغا سالاتتى.

قاتار كەتكەن ئۆيلەرنىڭ  دەرۋازىسى ئالدىدا چاڭىلداپ سۆزلىشىۋاتقان گەپدان چوكانلار،دوقمۇشلارغا يىغىلىپ دۇنياۋىي خەۋەرلەر ئۈستىدە دە-تالاش قىلىۋاتقان مويسىپىتلار،قويلىرىنى ئالدىغا سېلىپ يۈگۈرۈشۈپ،توپىلار ئارىسىدا كۆرۈنمەي قالغان بالىلار....سەھراغا خاس بۇ مەنزىرىلەر ھەقىقەتەن سۆيۈملۈك ئىدى.

يېزىنىڭ ئانچە چېتىدە بولمىسىمۇ سېلىنىشى باشقا ئۆيلەردىن ئالاھىدە پەرقلىنىپ تۇرىدىغان،بىلمىگەنلەر بۇ ئۆي ئىگىسى يىراقلارغا كىتىپ تاشلىنىپ قالغان خارابىلىك بولسا كېرەك دىيىشىپ قالغۇدەك،دەرۋازىسى يۇلغۇن چىۋىقىدىن تۇقۇلغان ،ئاددىغىنە بۇ قورو مەھەللە كويدىكىلەر پات-پات كىرىپ ئەھۋال سوراپ،تاماق سونۇپ تۇرىدىغان يالغۇز موماي توختىخان ئانىنىڭ پاناھگاھى ئىدى.

ئۇ مانا مۇشۇ قورودا بالىلىق، ياشلىق،جۇۋانلىقىنى،قىرانلىقىنى ئۇزۇتۇپ قېرىلىقنىڭ،يالغۇزلۇقنىڭ تەمىنى تەنھا تېتىۋاتاتتى.

-ئۇف،-دەپ ئېغىر تىنغان موماي ھويلىدىكى

تەكلىرى كۆتۈرۈلمىگەن باراڭنىڭ ئاجىز ياغاچلىرى ئارىسىدىن يۈزىگە چۈشكەن قۇياش نۇرى غا  بىئارام بولغاندەك قاراپ قويۇپ مەھەللىدىكى ھەر-بىر قوروغا بىردىن بېكىتىپ بەرگەن كانايدىن ناھىيە خەۋەرلىرى ۋە دېھقانچىلىق تېخنىكىلىرى ھەققىدىكى بايانلارغا قۇلاق سېلىپ ئولتۇراتتى.ئۇ رادىئونى شۇنچە بېرىلىپ تىڭشاۋاتقاندەك قىياپەتتە ئولتۇرسىمۇ خىياللىرى زېھنىنى بىردەم-بىردەم ئاللىقاياقلارغىدۇر ئېلىپ قاچاتتى.

ئۇ  شۇ ھالدا خېلى ئۇزۇن مۇڭلىنىپ ئولتۇردى.

بۇ كۈنلەردە ئۇنىڭغا ھەممىدىن بەكرەك ھەمرا بولىدىغىنى ئەسلىمە ۋە خىياللار ئىدى.

شۇنداق، ئۇنىڭمۇ غەمسىز،خوشال بالىلىقى، گۈلدەك گۈزەل،ئىستەكلەرگە تولغان ياشلىقى بولغان.ئاتا –ئانىسى 20 يىلدىن ئارتۇق اللاھتىن تىلەپ 40 نەچچە يېشىدا  كۆرگەن تۇنجى ۋە ئاخىرقى پەرزەنتى بولمىش بۇ قىزىغا شۈنچە كۆيىنەتتى.يىمىگەننى يىگۈزگۈسى،كىيمىگەننى كىيگۈزگۈسى كىلەتتى.يەردە ياتقۇزغۇسى كەلمەي قۇچىقىدا پەپىلەپ ئۇخلىتىپ تاڭ ئاتقۇچە ئۇنىڭغا قاراپ سۈيۈنۈش ئىچىدە قانماي سۆيەتتى.ئۇ تۇغۇلۇپ ئۇلارنىڭ چىرايىغا كۈلكە يامرىغان،پىغانلىرىغا دەرمان تېپىلغان شۇنىڭ بىلەن تەڭ مەھەللىدىكى سۆز-چۆچەكلەرمۇ ھەر-خىل پەرەز غەيۋەتلەرمۇ بېسىققان ئىدى.ئۇنىڭ ئاتا-ئانىسى‹‹ئايىقى ئاستىدا چۈمۈلىمۇ ئۆلمەيدىغان››ئىتائەتچان،تەقۋا،مۆئمىن كىشىلەر ئىدى.شۇڭلاشقا بۇ ئەتىۋارلىق قىزىنى كىچىكىدىن شەرمىي-ھايا،دىيانەت بىلەن تەربىيەلەشكە تىرىشىپ 7 يېشىدىلا قۇرئاننى تەمتىرىمەي ئوقۇغىدەك سەۋىيەگە ئىگە قىلغان بۇ ھوسۇلىدىن تولىمۇ سۈيۈنەتتى.تۇرمۇشى غورىگۈل بولسىمۇ ئۇنىڭغا يوقسۇزلىقنىڭ شەپىسىنى بەرمەي،سەبى،غەمسىز بالىلىقنىڭ ھوزۇرىنى سۈرگۈزەتتى.

ئۇ سەككىز ياشقا كىرگەن يىلى يېزا مەركىزىگە چىرايلىق قىلىپ 5 سىنىپ بىر ئىشخانىسى بار مەكتەپ سېلىندى.ئۇلار قىزىنى مەكتەپكە بېرىپ پەننىي ساۋادىنى چىقىرىشنى ئارزۇ قىلسىمۇ قىزىنىڭ كۈندە ئۇلاردىن نەچچە سائەتلەپ ئايرىلىدىغىنىنى،مەھەللىدىكى ياخشى-يامان بالىلار بىلەن بىللە ئوقۇيدىغىنىنى ئويلاپ ئەندىشىگە چۈشەتتى.

-نىمىلا بولسۇن بالىنى ئوقۇتىلى.-دىدى دادىسى ئۇقۇغۇچىلارنى تىزىملاشقا كەلگەن ئوقۇتقۇچىنى ئۇزۇتۇپ قويۇپ كىرىپ بىر ئاز ئويلانغاندىن كىيىن.-بۇ خانىمنىڭ گەپلىرىنىڭمۇ خېلى جېنى بار،تۈزۈكلا ئايالكەن.بەك خاتىرجەم بولالمىساڭ بالىنى كۆنىۋالغۇچە ئۆزۈڭ مەپتەپكە ئاپىرىپ ئەكىلەرسەن.ئازراق ساۋادىنى چىقىرىپ كىتاپ ئۇقۇغۇدەك بولىۋالسۇن.

-ھە مەيلى ئەمىسە-دىدى ئانا خۇددى قىزى ئۆزلىرىدىن بىراقلا ئايرىلىپ كىتىدىغاندەك ،قىيالماسلىق چىقىپ تۇرغان مۇجمەل چىراي ئىپادىسى بىلەن.

مول-ھۇسۇللۇق كۈز پەسىللىرىنىڭ بىرىدە دەرس باشلاندى.

توختىگۈلمۇ باشقا بالىلارغا ئوخشاش تولىمۇ خوشال قىزىقىش ۋە ئۈمىد بىلەن مەكتەپ قوراسىغا قەدەم ئالدى.ئاپىسى ئۇنىڭغا دادىسىنىڭ يىرتىلىپ كەتكەن كۆينىكىنىڭ ساق قالغان غول قىسمىدىن كىسىۋېلىپ ئەپچىلگىنە بىر بوقچا تىكىپ بەرگەنىدى،ئۇنىڭغا قېرىنداش پاتماي ئوتتۇرىدىن كىسىپ ئىككى قىلىپ چىرايلىق ئۇچلاپ سېلىپ بەردى.سارغۇچ قەغەزدىن ياسالغان ئازۇت خالتىسىنى  رەتلىك قىلىپ كىسىپ چىرايلىق پۇختىلاپ تىكىلگەن دەپتىرىگە تۇنجى قېتىم خەت يازغىنىدا ئۇنىڭ ھاياجاندىن يۈرەكلىرى ئويناپ كەتتى.

داۋامى بار.....

بۇ يازمىنى ئاخىرىدا   سائادەت تەھرىرلىگەن. ۋاقتى  2012-3-31 21:01  

يوللىغان ۋاقتى 2012-3-27 17:24:04 |ھەممە قەۋەتنى كۆرۈش

2

قۇرئان يىزىقىنى بىلگىنىدىنمۇ ئەيتاۋۇر بۇ قىز سىنىپ بويىنچە ئالدىنقى 1-لىكنى قولدىن بەرمەي ئۇقۇتقۇچىلىرىنى سۈيۈندۈرۈپ ئوقۇشقا باشلىدى.ئوقۇش يېشىدىكى بالىلار بىردەك تىزىملانغاچقا سىنىپتىكىلەرنىڭ يېشىدىمۇ ئالاھىدە پەرقلەر بار بولۇپ چوڭى ئوننەچچە ياش كىچىكى5-6ياشلاردىكى بالىلار ئىدى.

ئانىسىمۇ ئۇنى بىرەر ئايدەك ئاپىرىپ-ئەكىلىپ يۈرگەندىن كىيىن خاتىرجەم يالغۇز ئۇزىتىپ قالىدىغان بولدى.

ناھىيە مەركىزىدىن بۇ يەرگە ئۇقۇتقۇچىلىققا تەقسىملەنگەن ،تېخى 20 ياشقىمۇ توشمىغان مىھرىگۈل مۇئەللىم بۇ يەرنىڭ مۇھىتىغا ئانچە كۆنەلمىگەن بولسىمۇ ئۇقۇغۇچىلىرىغا بەكمۇ كۈيىنەتتى،ئۇلار بىلەن تەڭ كىچىك بالىلاردەك ئويناپ كىتەتتى. بىكار بولسىلا ئىشخانىسىدىن چىقماي كىتاب كۆرىدىغان بۇ چىرايلىق مۇئەللىمگە ھەۋەسلەنگەن توختىگۈلمۇ بىكار چاغلىرىدا ئۇنىڭ زورلىشى بىلەن كىچىك بولسىمۇ پاكىز،رەتلىك سەرەمجانلاشتۇرۇلغان  ياتىقىغا كىرىپ بىللە كىتاب كۆرەتتى،مۇڭدىشاتتى.ئاتا-ئانىلىرىدىن جاۋاپ ئالالمىغان،كىچىككىنە كاللىسىدىكى نۇرغۇن چۈشىنىكسىز سۇئاللارنى مۇئەللىمىدىن توختىماي سورايتتى.مۇئەللىمنىڭ بەزى جاۋاپلىرىدىن قانائەتلەنگەندەك قىلغىنى بىلەن تازا چۈشىنىپ كىتەلمەي گاڭگىراپ قالاتتى.

مىھرىگۈلمۇ مۇشۇنىڭدەك بىر ئەقىللىق،سەمىمى...ھەمرايىنىڭ بولغىنىدىن سۈيۈنۈش ئىچىدە ئۇنىڭ ئوقىشىغا ۋە تۈرلۈك قىزىقىش سۇئاللىرىغا كۈچىنىڭ يىتىشىچە ياردەم قىلاتتى.توختىگۈلنىڭ ئانىسى مايسىخان قىزىغا پات-پات مۇئەللىمنى باشلاپ كىلىشنى تاپىلاپ تۇرغاچقا ئۇلار خۇددى بىر ئائىلە كىشىلىرىدەك يېقىن،ئىجىل بۇلۇشۇپ كەتكەن ئىدى.

ئۇ ئۇقۇتقۇچىسىنىڭ ياتىقىدىكى كىتابلارنى قىزىقىش ۋە ئوتتەك قىزغىن ھەۋەس بىلەن ئوقۇيتتى.

ئۇ قىزىقاتتى ئەمما چۈشىنەلمەيتتى.

ئوقۇيتتى ئەمما ئۆزى بىلمەيدىغان نۇرغۇن مەسىلىلەرنىڭ بارلىقىنى ھېس قىلاتتى.

ئەينى چاغدا مەكتەپتە تۆت خىل دەرس ئۆتىلەتتى 3 لا ئوقۇتقۇچى بار ئىدى.سىنىپ مەسئۇلى مىھرىگۈل مۇئەللىمدىن سىرت ئىككى ئوقۇتقۇچى ئەر-ئايال بولۇپ بىللە بۇ يەرگە خىزمەتكە چۈشۈپ ئۆيىنىمۇ مۇشۇ يەردىن تۇتۇشقان ئىدى.

مەكتەپ مۇدىرىلىق ۋەزىپىسىنى ئۆتەۋاتقان ئەر ماتىماتىكا دەرسىنى،ئايالى تەبىئەت دەرسىنى ئۆتەتتى.ماتىماتىكا ئوقۇتقۇچىسى كۆپ گەپ خۇشلىمايدىغان،قاپىقى يامان،قوپال كىشى بولۇپ ئايالى ئۇنىڭ ئەكسىچە ئوچۇق-يورۇق،گەپكە ماھىر،چىقىشقاق،چىرايلىقلا ئايال ئىدى.

مايسىخان ئانا قىزىنىڭ بۇ ئوقۇتقۇچىلىرىنى بەكمۇ ھۆرمەيلەيتى،قىزى ئۇلارنى ئۆيگە تاماققا ئەكەلمەكچى بولغان كۈنى تەمتىرەپ يۈرۈپ ياخشىراق تاماق ئېتىپ،مىۋە-چىۋىلەرنى پىششىق-توڭ دىمەي ئۈزۈپ  پايپېتەك بولۇپ كىتەتتى. قايتاشىدا سەي-كۆكتات،مىۋە-چىۋە،ئوسما،يىلىم....ئىشقىلىپ تاپالىغانلىكى نەرسىلىرىنى ئۇلارنىڭ ئۇنىمىغىنىغا قارىماي كۆتۈرگۈزۈپ قوياتتى.

-كىشىنىڭ يۇرتىغا كىلىپ كۆنمەكمۇ،سىڭمەكمۇ ئاسان گەپ ئەمەس.-دەيتتى موماي ئۇلارنى ئۇزىتىپ كىرگەچ.ئۇنىڭ نەزىرىدە بىر ئاش پىشىمدا بارغىلى بولىدىغانلا يەرلەر(ئۆزگىنىڭ يۇرتى)ھىساپلىناتتى.-ئەينى يىلى مەن سىلىگە تېگىپ مۇشۇ مەھەللىگە كەلگەندىمۇ شۇنچە غېرىپسىنىپ،يىتىرقىغان،تەلىيىمگە سىلە كۆڭلۈمنى ئاياپ،خوشنا-خۇلۇم مەھەللە كويلار ھۆرمىتىمنى قىلىپ يىتىملىكىمنى،يالغۇزلۇقۇمنى،مۇساپىرلىقىمنى چاندۇرماي ئارىغا ئېلىپ شۇنچە يىل ئۆتۈپ كەتتى.قىزبالا دىگەننىڭ يۇرتى يوق دەپ،مۇشۇ تىكەندەك قىزىمنىڭ رىزقى يىراقلارغا چېچىلىپ كەتمىسىلا بولاتتىغۇ.-دەپ توختىگۈلنىڭ بېشىنى سىلاپ مۇڭلىنىپ ئولتۇرۇپ كىتەتتى.

توختىگۈل 3-يىللىققا چىققان يىلى مەكتەپكە ناھىيەدىن تەنتەربىيە ئۇقۇتقۇچىلىقىغا بويلىرى ئىگىز،بۇرۇتى ئەمدىلا خەت تارتقان،خۇشخۇي بىر يىگىت خىزمەتكە تەقسىم قىلىندى.

ئادەم بولساڭ بولغىن شەمشەر قېلىچتەك. بولما ھەرگىز ئىچى كاۋاك قۇمۇشتەك!

يوللىغان ۋاقتى 2012-3-27 17:24:45 |ھەممە قەۋەتنى كۆرۈش
ئاقكۆڭۈل،سەمىمى،مىھماندوست دېھقانلار ،سەبى،گۆدەك ئۇقۇغۇچىلارمۇ تېزلا بۇ ياش ئوقۇتقۇچىنى ياقتۇرۇپ قالغانىدى.يېزىدىكىلەرنىڭ نەزىرىدە(قېرى قىز)ئاتىلىپ كىلىۋاتقان مىھرىگۈل مۇئەللىمنىڭ بۇ يىگىتكە قانداقتۇر باغلىنىپ قېلىشىنى كۈزىتىشىپ ئۆزلىرىچە تىڭ-تىڭلاپ گەپ توقۇپ يۈرۈيدىغانلارمۇ ئەلۋەتتە يوق ئەمەس ئىدى.

بۇ ئىشلارنى ئالدىن پەرەز قىلىپ ئۈلگۈرگەن سەزگۈر- سەگەك مىھرىگۈل بۇ يىڭى ئوقۇتقۇچىدىن ئۆزىنى تارتاتتى.گەپ-سۆز،مېڭىش-تۇرۇشلىرىدىمۇ ئالاھىدە دىققەت قىلىپ ئارىلىق ساقلايتى.

جۈمە كۈنى كەچلىك تاماقنى بىرگە يەپ بولغاندىن كىيىن مايسىخان موماي مىھرىگۈلنىڭ چېچىغا يىلىم چاپقاچ ئولتۇرۇپ ئېغىز ئاچتى:

-قىزىم سىز ئۆز قىزىمىزغا ئوخشاش،ھەرنىمە ئىش بولسا بار مەسلىھەت قىلىمىز.مەن يالغۇز دەپ غېرىپسىنىپ،ئەيمىنىپ بېشىڭىزنى قاتۇرۇپ يۈرمەڭ.سىزنىڭ ئېيتقانلىرىڭىزمۇ ئورۇنلۇق.مەن دادىسىغا مەسلىھەت سېلىىپ بولدۇم ئەگەر قوشۇلسىڭىز بىزنىڭ ئۆيگە كۆچۈپ چىقىڭ بىرگە تۇرايلى،مەكتەپ قوراسىدىكى ياتاقنى تاقاپ قويسىڭىز تۇرۈۋېرىدۇ.دىمىسىمۇ قورادا ئىككىڭلەر تۇرساڭلار سۆز-چۆچەككە يېقىن بولۇپ قالىسىلەر،خەق نىمىنى دىمەيدۇ،ۋاقتى كەلگەندە بارلىق دەرت،ئۇۋالچىلىق...قىزبالىغا بولىدۇ.

مىھرىگۈل بىر ئاز ئويلىنىپ تۇرۇپ قالدى،(مەكتەپ قوراسىدىكى كىيىن سىنىپ قىلىنىدىغان  ئىككى ئېغىز ياتاقنىڭ بىرىدە ئۇ يەنە بىرىدە تەنتەربىيە ئوقۇتقۇچىسى پەرھات تۇراتتى، تەتىلدە ئۆيگە قايتقان مىھرىگۈل بۇ ئەھۋاللارنى مۇڭدىشىپ ئولتۇرۇپ ئانىسىغا دىۋىدى ئانىسى،-جېنىم قىزىم بۇ پەقەت قاملاشماپتۇ،.رەھبەرلىككە ئىنكاس قىلىڭ سىزنى ياكى ناھىيەگە يۆتكىشىمىزگە قوشۇلسۇن ياكى سىزگە مەكتەپ قوراسى سىرتىدىن ياتقۇدەك شارائىت ھازىرلاپ بەرسۇن،ئۇنىڭغىمۇ بولمىسا بولدى قايتىپ كىلىڭ،قىزبالا تۇرۇپ ئۆيدىن ئايرىلغان نەدە بار؟شۇنچە ۋاقىتتىن بېرى يىلىنىشلىرىڭىزغا قاراپ تاللىشىڭىزغا ھۆرمەت قىلىپ كەلدۇق،لېكىن ئاتا-ئانىنىڭ ئەڭ چوڭ ۋەزىپىسى قىز چوڭ بولسا ياتلىق قىلىپ بىر ھامىنىڭ قولىغا تۇتقۇزۇش.....سەت ئەمەسمۇ ئۇنداق تۇرساڭلار،ئىككىلەڭلار ياش،بويتاق...كىيىن سۆز-چۆچەك چىقسا كۆتۈرەلمەيسىز،دەپ بىرمۇنچە نەسىھەت قىلىپ ئاگاھلاندۇرغانىدى).

مىھرىگۈلنىڭ يۇقىرىدىكىلەرگە يۆتكىلىش ھەققىدە سۇنغان ئىلتىماسى نەچچە ئاي  چۆگىلەپ يۈرۈپ جاۋاپسىز قايتىپ كەلدى.مەكتەپ سىرتىدا يالغۇز تۇرۇشقا رەھبەرلىكمۇ قوشۇلمىدى ھەم ئۆزىمۇ ئەنسىرەپ ئىككىلىنىپ قالغانىدى . بىر ياقتا ئۆزى ياخشى كۆرىدىغان كەسىپ ۋە دىللىرىنى سۈيۈندۈرىدىغان ئوماق ئۇقۇغۇچىلىرى،ھۆرمەت بىلەن ئىگىلىپ تازىم قىلىپ تۇرىدىغان ئاقكۆڭۈل يېزا خەلقى.بىر ياقتا ئۆزىنى بۇ خىزمەتتىن توسۇپ بالدۇرراق تۇرمۇشقا چىقىرىپ ھەققىنى ئادا قىلىش كويىدا يۈرگەن ئاتا-ئانىسى،ۋە تولىمۇ بىئاراملىق ھىس قىلدۇرىۋاتقان (بىر قورادا تۇرۇش)مەسىلىسى.....

مىھرىگۈل ئالدىنقى كۈنى قايتىشىدا بۇ غەملىرىنى ئۆز ئانىسىدەك ئىچىكىشىپ كەتكەن سىردىشى مايسىخان ئانىغا دىگەن ئىدى. كەچتە بۇ ئىشنى يولدىشىغا مەسلىھەت سالغان ۋە بىللە تۇرىلى دىگەن جاۋاپنى ئالغان موماي خوشاللىقتىن قېن-قىېنىغا پاتماي بۇ خەۋەرنى مىھرىگۈلگە يەتكۈزىۋاتاتتى.

مىھرىگۈل كۆپ ئويلىنىپمۇ كەتمىدى،بۇ ئۆي ئاللىبۇرۇن ئۇنىڭ ئۆز ئائىلىسىدەك بولۇپ كەتكەن،ئۇمۇ خۇددى مۇشۇ ئۆينىڭ بىر ئەزاسىغا ئايلىنىپ كەتكەن تۇرۇغلۇق ئويلىغۇدەك نەرى بار؟ئۇنىڭغا بۇنىڭدىنمۇ ياخشى تاللاش بولماس.

ئەتىسىلا ئۇ توختىگۈللەرنىڭكىگە كۆچۈپ چىقتى.

كۈندۈزى ئېتىز –ئېرىق ئىشلىرى بىلەن بولۇپ ھېرىپ-ئېچىپ كەلگەن بوۋاي-مومايغا قىزلارنىڭ سەللا بۇرۇن كىلىپ تاماققا تۇتۇش قىلىپ چۇۋرلىشىپ ھويلىنى ئاۋاتلاشتۇرۇپ تۇرىشىمۇ بىر خىل بەخت-ئىپتىخارلىق تۇيغۇسى بېغىشلىسا،

تاغدەك غېمىدىن خالاس بولغان مىھرىگۈل،ۋە كۆيۈمچان ئۇستازى، سىردىشى بىلەن بىللە تۇرۇش نىسىپ بولغان توختىگۈلمۇ  ئوخشاشلا تولىمۇ  خوشال ئىدى.

پەرھات بولسا باشتا كەلگەن چېغىدىكىدەكلا ھەممىگە بىپەرۋا نەزىرى بىلەن قاراپ،كۈنلىرىنى كەپسىز ئۇقۇغۇچىلىرىغا پۇتبول تېپىشنى ئۆگۈتۈش ۋە ئاراملىرىدا ئوغۇللار بىلەن بىللە دەريا بويىغا بېرىپ سۇغا چۆمۈلۈش،قۇملاردا توپ ئويناش،ئايدا بىر قېتىم ئۆيىگە قايتىپ ئاتا-ئانىسى ۋە دوستلىرىنى كۆرۈپ كىلىش...بىلەن ئۆتكۈزەتتى.

ئۇ يېزىلىق باشلانغۇچ مەكتەپكە تەقسىملەنگىنىدىن نارازى بولسىمۇ كىيىنچە ئالمىشىۋالارمەن دىگەن ئىشەنچ بىلەن كەلگەنىدى.كىلىپلا بۇ يەرنى ياقتۇرۇپ قالدى ئۇنىڭ ئۈستىگە ئۆيىمۇ بۇ يەردىن يەتتە كىلومىتىرلا يىراقلىقتا بولغاچقا ئايدا بىر بېرىپ نەچچە كۈن تورۇپ كەلگەندىن سىرت بەزى بالدۇر ئىشتىن چۈشكەن كۈنلىرى ۋېلىسپىتىنى مىنىپلا قايتىپ كىتىپ ئەتىسى ئەتىگەنلىك گىمناستىكىغا ئۆلگۈرۈپ كىلىپ بولاتتى.مەكتەپ مۇدىرى ماتىماتىكا ئوقۇتقۇچىسى ياسىن شوجاڭ ئۇنىڭ كەلگىنىدىن تولىمۇ خوشال ئىدى. مەكتەپتە ھەرنىمە بولسا ماۋۇ گەپدان قىزلارنىڭ ئۇنى ئوڭايسىزلاندۇرىدىغان چاخچاقلىرىنى ئاڭلاپ قىزىرىپ-تاتىرىپ گاھىدا چالۋاقاپ ئولتۇرغۇچە بۇ يىگىت بىلەن دۇنيا ۋەزىيىتى ھەققىدە مۇنازىرەلىشىپ،بىكار قالغاندا توپ تېپىشىپ ئوينىسا ياخشىدە ئەلۋەتتە.ئۇ ئۆزىنىمۇ خېلى تىتىكلىشىپ قالغاندەك ھىس قىلاتتى.ئۇ گەپ ئارىلىقىدا پەرھاتقا مىھرىگۈلنىڭ شەپىسىنى بېرەتتى.

-ئەجەپمۇ يۈزى تۆۋەن،چىقىشقاق،قىز جۇمۇ بۇ؟-دەيتى ئۇ پەرھاتنىڭ چىراي ئىپادىسىگە سىنچىلاپ قارىۋېتىپ.-بەزى قىزلارنىڭ ئۆزى چىرايلىق قىلىقى سەت.بەزىلىرىنىڭ قىلىقى چىرايلىق ئۆزى سەت.توۋا دەپ قالىمەن بۇ قىزغا ئاللاھ ئىگەم ھەممە گۈزەللىكنى (ئالە قولۇم)دەپلا بەرگەندەك ئېۋەنسىز قىز.

پەرھات باشتا تولىمۇ ئوڭايسىز ۋە ئىپادىسىز يۈرگەن بىلەن بارا-بارا ئۇ ھەققىدىكى گەپلەر چىقمىسا بىئارام بولغاندەك ،چىقسا يۈرەكلىرى سېلىپ ھاياجانلىنىپ كىتىۋاتقاندەك ھالىتىگە ئۆزىمۇ ھەيران قېلىۋاتاتتى.پۇرسەت تاپسىلا يوقىلاڭ باھانىلەر بىلەن مىھرىگۈلگە يېقىنلاشقۇسى،گەپ قىلغۇسى كىلەتتى،لېكىن قىزنىڭ ئالاھىدە ئۆزىنى تارتىشى بىلەن پەقەت كۈندە ئەتىگەندە باشقىلار بىلەن ئوخشاشلا ئاددى سالاملىشىش پۇرسىتىدىن باشقا ئورۇنۇشلىرى بىكارغا كىتەتتى.مىھرىگۈلنىڭ ياتىقىغا كىتاپ، قايناقسۇ سوراپ بارغىنىدىمۇ بوسۇغىدىن ئاتلىيالمايلا ئۇنىڭ تۈزۈت بىلەن ئىشىكنى ئاچماي تۇرۇپ ئېلىپ چىقىپ بەرگەن نەرسىلىرىنى ئېلىپ قايتىپ كىتەتتى.

قىز شۇ قەدەر ئېھتىيات قىلاتتىكى ئۇنىڭغا بىرەر گەپ قىلىش زورۇر بولۇپ قالغىنىدىمۇ تەبىئەت ئوقۇتقۇچىسى پاتىگۈلگە ھاۋالە قىلاتتى.

-مەندىن نىمانچە قاچىسىز،-دەپ سورىدى ئاخىرى  غەيرەتكە كەلگەن پەرھات ئىشخانىدا ئىككىسى يالغۇز قالغان پۇرسەتتە،-مەن ئادەم يەيدىغان ئالۋاستى بولمىسام يە؟ئىككىمىزنىڭ ياش ھەم بويتاق بولغىنىمىز جىنايەتمىكەن؟ئەڭ ئەقەللىسى بىز دىگەن خىزمەتداش،تەڭتۇش يەنە كىلىپ بىر يەرلىكقۇ؟

مىھرىگۈل ئۇنىڭ سۇئالىغا سۈكۈت بىلەن جاۋاپ قايتۇردى.

ئەتىسى  سىنىپىدىكى سونۇپ كەتكەن ئورۇندۇقنى مەكتەپ قوراسىدا مىخلاپ ئولتۇرغان پەرھات مىھرىگۈلنىڭ سىنىپتىن چىقىپ ئىشخانا تەرەپكە ماڭغىنىنى كۆرۈپ ئۇنىڭ زىلۋا قامىتىگە،تېقىمىدا لەرزان تەۋرىنىۋاتقان توم،ئۇزۇن قاپ-قارا چاچلىرىغا ھەۋەس بىلەن قاراپ ئولتۇرۇپ كەتتىدە ئۆزىمۇ سەزمەي  بولقىنى مىخقا ئەمەس قولىغا ئۇردى.ئۇرغاندىمۇ خېلىلا كۈچەپ ئۇرغانلىقتىن ئاغرىققا چىدىماي(ۋايجان)دەپ توۋلىۋەتتى.مىھرىگۈل ئۇنىڭ ۋارقىرىغىنىنى ئاڭلاپ دەرھال ئارقىغا ئۆرۈلۈپ يىتىپ كىلىپ ئۇنىڭ بارمىقىنى مۇجۇقلاپ ئولتۇرغان ھالىتىگە كۈلگۈسى كەلدىيۇ جىددى قىياپەتتە.

-بەكلا ئۇرۇۋاپسىزدە؟قان چىقتىمۇ؟داكا لازىممۇ؟-دەپ سورىدى.

-بولىڭە تېز داكا ئەكىلىپ تېڭىپ قويۇڭ،-دىدى يىگىتمۇ ئۇششۇقلۇق بىلەن.

-قان چىقمىسا تاڭغاننىڭ نىمە پايدىسى؟-دىدى قىز سەل ئېڭىشىپ ئۇنىڭ قولىغا قاراپ.

-مانا مانا ئۆز-ئارا كۆيۈنۈش دىگەن مۇنداق بولمامدۇ،-دەپ مەنىلىك كۈلۈپ كەلگەن پاتىگۈل مۇئەللىمگە مىھرىگۈل نارازىلىق بىلەن لاپپىدە بىر قاراپ قويدىدە پەرھاتقا:

-تۈنۈگۈنكى سۇئالىڭىزنىڭ جاۋابىنى ئەمدى بىلگەنسىز؟-دەپلا يۈگۈرگىنىچە ياتىقىغا كىرىپ كەتتى.

داۋامى بار......

ئادەم بولساڭ بولغىن شەمشەر قېلىچتەك. بولما ھەرگىز ئىچى كاۋاك قۇمۇشتەك!

يوللىغان ۋاقتى 2012-3-27 17:25:35 |ھەممە قەۋەتنى كۆرۈش
3

پەرھات مىھرىگۈلنىڭ تۇيۇقسىز يۆتكىلىپ كەتكۈسى كىلىپ ئارقىدىنلا مەكتەپ سىرتىغا كۆچۈپ چىقىپ كىتىشىنىڭ ئۆزى سەۋەپلىك ئىكەنلىكىنى بىلگەچكە  تولىمۇ بىئارام بولاتتى.قىزنىڭ قىلغانلىرىنىڭمۇ توغرا ئىكەنلىكىنى بارغانسىرى چۈشىنىپ ئۇنى ئوڭايسىزلاندۇرىۋەرمەسلىك قارارىغا كىلەتتىدە ئامال بار ئۆز ھىسسىياتىنى بېسىۋېلىپ ئۇنىڭغا دەخلى قىلماسلىققا تىرىشاتتى.لېكىن ئۇ ئۆزىنى بېسىۋالغانسىرى پۈتۈن ئەس-يادى قىز تەرەپكىلا كىتەتتى.ئەتىگىنى مەكتەپ دەرۋازىسى ئالدىغا چىقىپ ئۇنىڭ توپىلىق يولدا يىنىك دەسسەپ خۇددى بۇلۇتلار ئۈستىدە پەرۋاز قىلىۋاتقاندەك نەپىس قەدەم ئېلىشلىرىدىن ھوزۇرلىنىپ تۇرۇپ كىتەتتىدە ئۇ يېقىنلىغاندا شىرىن چۈشتىن ئويغىنالمايۋاتقاندەك قىيمىغان ھالدا كەينىگە قايتاتتى.

ئەتىگەنلىك گىمناستىكىدا ئاۋازىنى ئۇ ئاڭلىيالماي قالمىسۇن دىگەندەك بۇرۇنقىدىن يۇقىرى توۋلايتتى.دىمەك ئۇ ھازىر ھەر-بىر ئىش-ھەركىتى،ھەر-بىر ئېغىز سۆزى ھەتتا ھەر بىر ۋاق تامىقىنىمۇ مىھرىگۈل ئۈچۈن يەۋاتقاندەك تۇيغۇدا بولاتتى.مىھرىگۈلدىن ئارىيەت ئالغان كىتاپلىرىنىڭ ئارىسىغا بەزىدە نەچچە قۇر كۆڭۈل ئىزھارىنى يېزىپ قۇياتتىدە ئەتىسى ئۇنىڭ چىراي ئىپادىسىگە ئالاھىدە دىققەت قىلىپ مەلۇم جاۋاپلارغا ئېرىشمەكچى بولاتتى.ئەكسىچە مىھرىگۈل ئۇنىڭ تىرىشچانلىقلىرىنى سەزمىگەن قىياپەتتە شۇ قەدەر بىپەرۋا ئىدى.

ياق،!ئۇ پەقەت يىگىتنىڭ،كۆپچىلىكنىڭ ئالدىدىلا ئاشۇ بىپەرۋا قىياپىنى ساقلاپ قالالىغىنى بىلەن كەچلىرى ئۇزۇندىن ئۇزۇنغا شىرىن ئارزۇ-ئىستەكلەرنىڭ قۇچىقىدا ئەللەيلىنىپ،كىيىنكى ھايات مۇساپىسى ھەققىدە تۈرلۈك شىرىن پەرەزلەرنى قىلىپ،خاتىرە بېتىگە ھىسلىرىنى سىڭدۈرۈپ  تۈننى تاڭغا ئۇلايتى.شىرىن-تاتلىق ئىستەكلىرى ۋە كەلگۈسىدىكى بەختتىن مەس بولغان پەيتلىرىدە خىياللىرىغا نىگاندا بىر تاشلانغا قارا سايە يۈرەكلىرىنى ئەنسىز دۈپۈلدىتىۋىتەتتىدە بۇ خىل چۈشىنىكسىز شەپىدىن ئەندىكىپ كىتەتتى.

-نىمىدىن بۇنچە ئەندىكىسەن مىھرى،-دەيتتى ئۇ كىچىكىدىن يېنىدا دەپ قىياس قىلىپ كىلىۋاتقان غايىۋانە سىردىشى ئۇنىڭغا،-ئۇمۇ سېنى ياخشى كۆرىدۇ،سەنمۇ ھەم شۇنداق.كەلگۈسۈڭنىڭ بەختىيارلىق ئىچىدە ئۆتۈشىدىن ئىككىلەنمە!قاچانغۇچە رىئاللىقتىن،خائىشىڭدىن قېچىپ يۈرۈيسەن؟ئۇنى قوبۇل قىل!كۆز ئالدىڭدىكى پۇرسەتنى قەدىرلە،ئورۇنسىز ھېجرانغا خاتىمە بەر!

قىزنىڭ كۆزلىرى قەلىب ئىشىكىنى چىكىۋاتقان بەختتىن نۇرلىنىپ كىتىۋاتاتتى. مۇھەببەت ھېكايىلىرىنى ئوقۇغىنىدا ئاشىق-مەشۇقلار قىسسىلىرىگە چۆكۈپ كىتىدىغان ھىسسىياتقا باي بۇ قىز مانا ئەمدىلىكتە ئاشىقلار ئورنىغا پەرھاتنى،مەشۇقى ئورنىغا ئۆزىنى قۇيۇپ ئۇقۇيتتى.

-ساراڭ!،-دەپ سالاتتى ۋەقەلىكتىكى يىگىتنىڭ قىزنى چۈشەنمەي قىلغان بەزى ئەخمەقلىقلىرىدىن ئاغرىنغىنىدا خۇددى پەرھات كىتاپ ئارىسىدا ئۇنىڭ سۆزلىرىنى تىڭشاپ تۇرغاندەك.3

توختىگۈل مۇئەللىمىدىكى ئۆزگىرىشلەرنى تۇلۇق ھىس قىلىپ كىتەلمىسىمۇ ئۇنىڭ نۇرلىنىپ كىتىۋاتقان كۆزلىرىدىن،گاھى ئېچىلىپ گاھى مۇڭلىنىپ قېلىشلىرىدىن بىرەر شەپىنى سەزگەندەك بولاتتى.ئۇ ھاياتىغا ئەڭ تەسىر كۆرسەتكەن بۇ مىھرىبان ئۇقۇتقۇچىسىنىڭ ھەر-بىر ئىش-ھەركىتىنى،كەيپىياتىنى قىزىقىپ كۈزىتەتتى.ئۇنى خوشال قىلىشقا تىرىشاتتى،چۈنكى ئۇنىڭ خوشاللىقىدىن ئۇمۇ ئوخشاشلا خوشاللىق تاپالايتى.

ئادەم بولساڭ بولغىن شەمشەر قېلىچتەك. بولما ھەرگىز ئىچى كاۋاك قۇمۇشتەك!

يوللىغان ۋاقتى 2012-3-27 17:26:31 |ھەممە قەۋەتنى كۆرۈش
مىھرىگۈل بىر قېتىم توختىگۈلگە پۇرىتىپ:

-پەرھات مۇئەللىمنى ياقتۇرامسىز؟-دەپ سوراپ قالدى،سەل قورۇنۇش ئىچىدە.

-ياقتۇرىمەن،پەرھات مۇئەللىم بەك ياخشى،ھەممىمىزگە كۆيۈنىدۇ،-دەپ جاۋاپ بەردى ئۇمۇ ھودۇقۇش ئىچىدە.

شۇندىن كىيىن بەزى ئىشلارنى ئۇنىڭغا ھىچكىم چۈشەندۈرۈپ قويمىغان بولسىمۇ ئۇ ئاستا-ئاستا چۈشىنىشكە باشلىدى.پەرھات مۇئەللىم ئۇنىڭغا بىر پارچە چىرايلىق قاتلانغان خەتنى تۇتقۇزۇپ مىھرىگۈلگە بېرىپ قويۇشىنى تاپىلىغاندا ئۇ ھەممە قىياسلىرىنىڭ توغرىلىقىنى ھىس قىلدى ۋە باشتا ئازراق خوشاللانغان،سۈيۈنگەن  بولسىمۇ بالىلارچە(ئەگەر ئۇلار توي قىلىپ قالسا مىھرىگۈل مۇئەللىم بىزنىڭ ئۆيدە تۇرمايدۇ)دىگەن خىيالنى قىلىپ غەم قىلىشقىمۇ ئۈلگۈردى.

ئۇنىڭ بۇ سىرداش ئۇستازىدىن بىر مىنۇتمۇ ئايرىلىپ قالغۇسى يوق ئىدى ئەلۋەتتە.كەچكىچە ئېتىزلىقنى چۆگىلەپ كىرەلمەيدىغان،ئېغىر-بېسىق دادىسى.مۇلايىم كەم سۆز ئانىسى بېرەلمىگەن،ئۇ بىلىشكە تىگىشلىك نۇرغۇن تەلىم-تەربىيە.چۈشىنىشكە تىگىشلىك لېكىن چۈشىنەلمەي كىلىۋاتقان نۇرغۇن تۈگۈنلەر ئاشۇ ئۇستازىنىڭ سەمىمى يىتەكلىشى،مىننەتسىز،سەۋىرچانلىقى بىلەن  يىشىلگەن ۋە ئۇنىڭ گۆدەك قەلبىگە مەڭگۈ ئۆچمەس قىلىنىپ ئورنىتىلىۋاتقان ئىدى.



مىھرىگۈل مۇئەللىم بۇ يەرگە كەلگەندىن بېرى ئۇنىڭغا ئاشىق بولۇپ تىل يىرالمىغانلارمۇ،ئېغىز ئېچىپ دەككىسىنى يىگەنلەرمۇ ئاز ئەمەس ئىدى.شۇلارنىڭ قاتارىدا مەخمۇت تۇخۇمۇ بار بولۇپ ئۇ مىھرىگۈلنى ئىشتىن چۈشۈپ توختىگۈللەرنىڭكىگە كىتىۋاتقان يول ئۈستىدە ئۇچراتقاندىن بۇيان يىگىنى يىگەن بولماي،ئۇيقۇسى ھارام تۈنلەرنى ئۆتكۈزدى.

‹نىمىگە ئىككىلىنىپ،قورقۇپ يۈرەتتىم؟ھامىنى ئەرگە تىگىدۇ.تەگسە شۇ مەندەك ئەرگە تەگمەي بۇ يەردە مەندىن نوچى كىمگە تىگەتتى؟›دەپ ئۆزىنى كۈشكۈرتۈپ قارار قىلغاندىن كىيىن كەچتە توختىگۈللەرنىڭ ئىشىكى ئالدىغا باردى.خېلى ھازاغۇچە تىڭشاپ،تەلمۈرۈپ تۇرغان بولسىمۇ ھويلىدىن بىرەرسى سىرتقا چىقىدىغاندەك ئەمەس تىمتاسچىلىق بولغاچ دەرۋازىنى ئىتتىرىپ ئېچىپ ھويلىغا كىرگەن مەخمۇتنى كۆرگەن ئالا ئىت قاۋاشقا باشلىغان ئىدى،ئۆيدىن قاسىمئاخۇن ئاكا چىقىپ سالام  قىلىپ نىمە ئىش بىلەن كەلگەنلىكىنى سورىدى.

-ھە،شۇ...ئاتام ياغاچ كىسىدىغان ھەرىسىنى بېرىپ تۇرسۇن دەپ ئەۋەتكەنىدى.-دەپلا سالپايدى مەخمۇت.

قاسىمئاخۇن ئاكا ھەرىنى ئۇنى ئۆيگە باشلىمايلا ئۆزى ئەپچىقىپ بېرىپ ئۇزىتىپ قويدى.

ئەلەمدە قالغان مەخمۇت كۈندە دەرۋازا ئالدىدا تىمىسقىلاپ يۈرۈپ بەزىدە كوچىدا ئۇلارنىڭ ئۆيگە قايتىشىنى كۈتۈپ تۇراتتى.نەچچە رەت توختىگۈل بىلەن بىللە كىتىۋاتقان مىھرىگۈلنىڭ ئالدىنى توسۇپ تاغدىن-باغدىن تىلىنى چاينىۋىدى ئوبدانلا دەككىسىنى ئىشتىپ ھۈرپەيگىنىچە  غودۇراپ جايىدا تۇرۇپ قالدى.

-مۇئەللىمىڭىزنى چاقىرىۋېتىڭە گېپىم بار ئىدى.-دىدى ئىشىك ئالدىدىكى ئېرىقتىن سۇ ئالغىلى چىققان توختىگۈلگە سەت ھىجىيىپ.

-مۇئەللىم تاپشۇرۇق تەكشۈرىۋاتىدۇ ،چىقمايدۇ،ۋاقتىدا يوللىرىغا ماڭسىلا ھېلى بىكار ئاتام چىقىپ ئەدەپلىرىنى بەرمىسۇن،-دەپ دەرۋازىنى زەردە بىلەن يېپىپ كىرىپ كەتتى توختىگۈل.

ئارىدىن نەچچە كۈن ئۆتۈپ مەخمۇت توخۇ ھىچبىر مەسلىھەتسىزلا ئاتا-ئانىسىنى قاسىماخۇن ئاكىلارنىڭكىگە ئەلچىلىككە كىرگۈزدى.

-ئوبدان كىلىشىپلا،دىدى قاسىمئاخۇن ئاكا مەقسەتنى چۈشەنگەندىن كىيىن تەكەللۈپ بىلەن،-مىھرىگۈل ئۆز قىزىمىزدەك بولسىمۇ ئۇنىڭ ئاتا-ئانىسى ھايات.بۇ مەسلىھەتكە بىز ئىگە بولالمايمىز،شۇنداق نىيىتىڭلار بولسا ناھىيەگە بېرىپ مىھرىگۈلنىڭ ئاتا-ئانىسىنىڭ جاۋابىنى ئالغايسىلەر.-دەپ گەپنى ئۈزۈپ ئۇلارنى يولغا سېلىپ قويدى.

مەخمۇتتەك ئىشەك ھاڭرىغان،داپ تاراڭلىغان يەردە يۈرىيدىغان.تۇخو سوقۇشتۇرۇپ،كەپتەر ئۇچۇرۇشتىن باشقىسى خوشياقمايدىغان،ئالا قانات،لايغەزەلنىڭ تەپتارتماي مىھرىگۈلنىڭ پېيىغا چۈشكىنىدىن ئۇۋاللىق ھىس قىلىپ ئاچچىقتىن يېرىلغۇدەك بولغان مايسىخان ئانا (بوپتۇلا قىز بالا بار ئۆينىڭ ئىشىكىدىن ئوغرىمۇ كىرىدۇ،توغرىمۇ كىرىدۇ،كىبىرلىك بولمىسۇن)دەپ ئۆزىگە تەسەللى بېرىپ يۈردى ۋە كىيىنكى قېتىم مىھرىگۈللەرنىڭكىگە بارغاندا قېرىنداشتەك ئىجىل بولۇشۇپ كەتكەن مىھرىگۈلنىڭ ئانىسىغا ئۇ ئىشلارنى سۆزلەپ بېرىپ ئەگەر ئۇلار داستىخېنىنى كۆتۈرۈپ كىلىپ قالسا ئىدىيىسىدە تەييارلىق قىلىپ قۇيۇشىنى جېكىلەپ قايتىپ كەلدى.

ئۇزۇن ئۆتمەي مەخمۇت تۇخۇ راستىنلا مىھرىگۈللەرنىڭ ئۆيىگە ئەلچى ئەۋەتتى.لېكىن ئاتا-ئانىسى بىرمۇنچە چىرايلىق سۆز تەكەللۈپ بىلەن ئېيتىلغان باھانە سەۋەپلەرنى كۆتۈرۈشۈپ (پاقىسىغا قېنىپ)قايتىپ كىلىشتى.ئاغىنىلىرىگە (مىھرىگۈل بىلەن ئىشىمىز پىشىپ قالدى.پات يېقىندا تويىمىزنى ئوينايسىلەر)دەپ ‹‹جاكارلاپ›بولغان مەخمۇت تۇخۇ ئەمدى ماڭا يۇرت ھارام بولدى بەش تۆت كۈن چۆگىلەپ كىلەي دەپ ئىككى سوقۇشقاق خوزىرىنى ئېلىپ بىر كېچىدىلا غايىپ بولدى.ئەلۋەتتە ماڭغۇچە مىھرىگۈلگە(ھامان پۇشايمان قىلىسەن.ھاياتلا بولسام سېنى ئۆمرۈمدە بىر ئالماي قويمايمەن)دەپ تەھدىت سېلىپ قويۇپ ئىرەن قىلماي كەتكەن مىھرىگۈلنىڭ ئارقىسدىن بىرنى تۈكۈرۈپ قويۇپ يوقالدى.

ئادەم بولساڭ بولغىن شەمشەر قېلىچتەك. بولما ھەرگىز ئىچى كاۋاك قۇمۇشتەك!

يوللىغان ۋاقتى 2012-3-27 17:27:07 |ھەممە قەۋەتنى كۆرۈش


مايسىخان ئانا توختىگۈل بىلەن مىھرىگۈلگە ئەرمەك بولسۇن دەپ قىزبالىلارنىڭكىدەك ماڭلايلىرى بار ئاپئاق كۆرگەنلا كىشىنىڭ تۇتۇپ باققۇسى كىلىدىغان ئىككى ئوغلاق ئېلىپ بەردى.

ئەمدى قىزلارنىڭ خوشاللىقىنى دىمەيلا قويايلى،بۇ ئوغلاقلىرىنى خۇددى كىچىك بالىنى باققاندەك كۈيۈنۈپ بېقىشقا كىرىشىپ كەتتى.

مەكتەپتىن قايتىپ كىلىپلا ئىككى سېۋەت ئوت ئەكىلىپ ئۇلارغا تاشلاپ بېرىپ تاكى يەپ بولغۇچە قارىشىپ چۇۋۇرلىشىپ ئولتۇرۇشاتتى.

جىمجىت بۇ ئائىلىگە باشتا ئومراق ئۇستازى ئارقىدىنلا ئوماققىنە ئىككى ئوغلاقچىقىنىڭ پەيدا بولۇشى توختىگۈلنى بەكلا خوشال قىلىۋەتكەن ئىدى.

تەقۋادار ئانا ئۇنى ھەرگىزمۇ يالغۇز سىرتقا چىقارمايتى،مەيلى نەگىلا بارسۇن ئانىسى ياكى مۇئەللىمى ھەمرا بولاتتى.ئەلۋەتتە مىھرىگۈلمۇ بۇ يەردىكى ئەنئەنە-يۇسۇن ۋە ئۆزىنىڭ يىتىلدۈرگەن خىجىلچانلىقى بىلەن يالغۇز سىرتقا چىقماي نەگىلا بارسۇن توختىگۈلنى ئېلىۋالاتتى.ئەتىگىنى بىللە مەكتەپكە بېرىپ،چۈش ۋە كەچتە بىللە قايتاتتى.بەزىدە ئوغلاقلىرىنى يىتىلەپ ئۇلار بىلەن تەڭ قىيغىتىشىپ ئوتلىتىپ ئەكىلەتتى .ئوغلاقلارغا چۆپ ئەكەلگىلى توقايلىقلارغا بارغىنىدا ھەر-ئىككىلىسى شۇنداق ھاياجانلىناتتىكى ژۇلغۇن چېچەكلىلىرىدىن گۈلچەمبىرەك ياسىشىپ باشلىرىغا كىيىپ ناخشا ئېيتىپ،ئۇسۇل ئوينىشىپ بۇ سېخى تەبىئەتنىڭ ئەڭ گۈزەل ئەسەرلىرى كەبى  ئۇنىڭ قوينىغا سىڭىشىپ كىتەتتى.

توقايلىقنى كىسىپ ئۆتىدىكەن كېچەكتىن بېلىجانلارنى تۇتۇپ،سۇ چېچىشىپ ئويناپ چارچىغىنىدا يۇمشاق،ئىللىق قۇم ئۈستىگە ئۆزىنى تاشلىشىپ كۆپكۆك ئاسمانغا قاراپ يېتىپ ھەر ئىككىلىسى ئۆز خىياللىرىغا چۆمەتتى.

مىھرىگۈلنىڭ خىيال ئېكرانىدا بىر كۈنلىرى پەرھات بىلەن مۇشۇ توقايلىقنىڭ ھوزۇرلىرىنى تەڭ سۈرۈشۈپ تەبىئەتكە سىڭىپ كىتىش پەرۋاز قىلسا،توختىگۈلنىڭ بالىلارچە سەبى خىياللىرى ئۇنى تۈرلۈك-تۈمەن(نىمە ئۈچۈن)لەرگە جاۋاپ بېرىشكە قىستايتى.

بۇنداق چاغلاردا ئۇ سۇئاللىرىنىڭ جاۋابىنى ئۇستازىدىن ئالماقچى بولۇپ قارايتىدە ئۇنىڭ چېھرىدىكى بەخت نۇرلىرىدا چاقناپ كەتكەن ئىللىقلىقنى،روھىيىتىدە توقۇنۇش يۈز بېرىپ    چېھرىدە  ھوكۈم سۈرىۋاتقان جىمجىتلىقنى بۇزغۇسى كەلمەي ئۆمەللىگەن ئېغىزىنى ئاچالمىغان ھالدا ئۇستازىنىڭ پەرى سۈپەت نازاكىتى،گۈزەل چىرايىدىن ھوزۇرلىنىپ سۈيۈنۈش ئىلكىدە ئۇنىڭغا قاراپ يېتىپ كىتەتتى..

ئەلۋەتتە مىھرىگۈلنىڭمۇ شۇتاپتىكى ھىسلىرىدىن توختىگۈلنى ئورتاقلاشتۇرغۇسى كىلەتتىيۇ ئۇنىڭ تېخى كىچىكلىكىنى ،ئۇستاز-شاگىرت ئوتتتۇرىسىدىكى نازۇك پەردە-شەپنى ئويلاپ خۇرسىنىپ قۇيۇپ ئۇنىڭغا ئۇزۇندىن-ئۇزۇن تىكىلىپ كىتىپ ئاخىرىدا:

-قاچانمۇ چوڭ بولارسىز ھە؟سىز چوڭ بولغاندا سىزگە دەيدىغان نۇرغۇن گەپلىرىم بار.-دەيتتى.

توختىگۈل ئوڭايسىزلانغىنىنى ياكى خىجىل بولغىنىنى بىلگىلى بولمايدىغان ئىپادىسى بىلەن  خۇددى گۇناھ ئۆتكۈزۈپ قويغاندەك  قورۇنۇپقىنە كۈلۈپ قوياتتى.

ئەلۋەتتە ئۇ چوڭ بولغانسىرى بولۇپمۇ ھازىر ئويلىغىنىدا ھىچكىمنىڭ چۈشەندۈرۈشى ھاجەتسىزلا ھەممىنى چۈشەنگەن ئىدى.كىشىلىك ھاياتتىكى نۇرغۇن سۇئاللارغا ئۆزلىكىدىن جاۋاپ تېپىلىدۇ ئەلۋەتتە!

يەنە بىر تەتىل باشلىنىپ مىھرىگۈل ۋە پەرھات مۇئەللىملەر ئۆيلىرىگە قايتىشتى.بۇ قىسقىغىنە  ئىككى ئايدەك ۋاقىتتا  نىمە ئىشلارنىڭ بولغىنى توختىگۈلگە نامەلۇم.ئۇنىڭ غەلۋىسىگە چىدىمىغان ۋە ئۆزىمۇ مىھرىگۈلنى سېغىنغان مايسىخان ئانا ئۇنى ئېلىپ مىھرىگۈللەرنىڭكىگە ئىككى قېتىم بېرىپ بىر ئاخشامدىن تۈنەپ قايتىپ كىلىشتى.توختىگۈل ئۇستازىنىڭ تىتىكلىشىپ،ماي گۈللىرىدەك ھۆسنىگە تولغان چېھرىدىن خوشاللىق ئۇچقۇنلىرىنى كۆرۈپ ۋە يولدا قايتقاچ ئانىسىنىڭ ئاغزىدىن مىھرىگۈل مۇئەللىم بىلەن پەرھات مۇئەللىم توي قىلىدىغان بوپتۇ دىگەنلەرنى ئاڭلاپ چىن دىلىدىن سۈيۈندى.

تەتىل توشۇپ مۇئەللىملەر قايتىپ كەلدى.دەرسلەر باشلاندى.پەرھات بىلەن مىھرىگۈللەرمۇ بورۇنقىدەك ئالاھىدە تارتىنىشىپ يۈرمەيدىغان بولدى.چۈنكى مەھەللىكىلەر ئۇلارغا چاي ئىچۈرۈلۈپ بولۇنغانلىقىنى ئۇزۇن قالماي تويى بولىدىغانلىقىنى بىلدى.ئۇلارنىڭ تويى مول-ھۇسۇللۇق كۈز پەسلىنىڭ قۇتلۇق بىر كۈنىگە ئورۇنلاشتۇرۇلدى.

تويغا بىر ھەپتە قالغاندا ئۇلار مەكتەپتىن رۇخسەت سوراپ،مەھەللىدىكىلەرنى تويغا تەكلىپ قىلىشىپ ئۆيلىرىگە قايتتى.

توي ھارپىسىدا مايسىخان ئانا توختىگۈلنى ئېلىپ ناھىيە بازىرىغا مىھرىگۈللەرنىڭكىگە باردى.ئاددى بولسىمۇ پاكىز تازىلانغان ھويلىدا ئاللىكىملەردۇر سەۋزە توغراش،گۆش پارچىلاشلارغا ياردەملىشىپ پايپېتەك بولۇشىۋاتاتتى.مايسىخان ئانا ھەممەيلەنگە بىر قۇر سالام قىلغاندىن كىيىن  مىھرىگۈلنىڭ ئاپىسى بىلەن ئۇزۇندىن-ئۇزۇن مۇڭدىشىپ بىر مەسلىھەتلەرنى قىلىشاتتى.مىھرىگۈل بولسا چوڭلاردىن ئەيمىنىپ ياتاق ئۆيىدىن چىقماي،نەرسە كېرەكلىرىنى يىغىشتۇرۇپ ئالىدىغاننى رەتلەپ قۇيىدىغاننى يىغىشتۇرغاچ توختىگۈلنى كىتاپلارنى رەتلەپ ساندۇققا سېلىشقا بۇيرىدى.ئۇ كىتاپلارنى رەتلەپ ساندۇققا سالغاچ ھەممىسىنىڭ مۇقاۋىسىنى كۆرۈپ چىقاتتى ئىچىدە‹‹نىمە دىگەن كۆپ كىتاپلار بۇ؟››دەپ سۈيۈنۈپ كىتەتتى.بەزىلىرىنى ئەتە توي دىمىسە ھازىردىن باشلاپ قايتقۇچە ئوقۇپ تۈگەتكۈسى كىلىپ كىتەتتى.

ئۇلار يېرىم كېچىگۈچە شۇنچە ئالدىراش بولۇشتى.ياردەملەشكىلى كىرگەن خۇلۇم-خوشنا،ئۇرۇق-تۇققانلارنىڭ ئايىقى بېسىلىپ قايتىدىن داستىخان سېلىنىپ تاماق تارتىلغاندىن كىيىن مىھرىگۈل بىلەن توختىگۈلمۇ چىقىپ چوڭلار بىلەن بىللە تاماق يىيىشتى.

داستىخان ئۈستىدە ئانىسى مىھرىگۈلگە توختىماي ۋەز-نەسىھەت قىلاتتى،نىمىلەرنىدۇر تەكرار تەكىتلەيتى.قىزىغا قىيمايۋاتقاندەك بىردەم-بىردەم تىكىلىپ قاراپ ئۈمچىيىپ كىتەتتى.

ئادەم بولساڭ بولغىن شەمشەر قېلىچتەك. بولما ھەرگىز ئىچى كاۋاك قۇمۇشتەك!

يوللىغان ۋاقتى 2012-3-27 17:28:44 |ھەممە قەۋەتنى كۆرۈش
مىھرىگۈلنىڭ يىراقتىن توي ئۈچۈن كەلگەن بوۋىسى ھەممەيلەننى‹‹ بولدى ئۇخلاڭلار ئەتىگەنكى نىكاھقا تەييارلىق قىلغۇچە بىردەم ئارام ئېلىۋېلىڭلار››دىگەندىن كىيىن ھەممەيلەن جىمىشىپ يېتىشقا تەرەددۇت قىلىشتى.

مىھرىگۈك بىلەن توختىگۈل يەنىلا مىھرىگۈلنىڭ ھوجرىسىدا بىللە ياتتى.لېكىن ئۇلارنىڭ گېپى تۈگەيدىغاندەك ئەمەس ئىدى.خۇددى ئەتە تويى بولسىلا بۇنداق پۇرسەتتىن مەھرۇم قالىدىغاندەك ئۇستازىغا تويماي قاراپ،توختىماي گەپ قىلىپ چارچىغان توختىگۈل تاڭ سۈزۈلەرگە يېقىن ئۇخلاپ قالدى.مىھرىگۈلنىڭ ئۇيقۇسى كىلىدىغاندەك ئەمەس،ھاياجاندىن يۈرىكى رىتىمسىز تېپچەكلەيتى.كۆڭلىگە بىر قارا سايە ھامان شۇملۇق شەپىسىنى تاشلاپ تۇراتتى.كىچىكىدىن مۇشۇنداق تەشۋىشكە چۈشكەن كۈنى ئۇنىڭغا بىرەر بالا-قازا ياكى ئازارچىلىق يىتىپ كەلگەچكە ئەندىشە ئىچىدە تەشۋىشى تېخىمۇ ئەۋج ئېلىپ كەتتى.

ئۇ ئورنىدىن تۇرۇپ ھويلىدىن بىر چېلەك سۇ ۋە داسنى شەپە چىقارماي ئەكىرىپ يۇيۇنۇپ تاراندى.نامازدىن كىيىن جەينامازدىن تۇرغۇسى كەلمەي ئۇزۇندىن-ئۇزۇن پەرھات ئىككىسىنىڭ كەلگۈسى بەختى،تىنىچ-ئامانلىقى ھەققىدە تىلەك تىلەپ دۇئا قىلدى.

كۆڭلى سەل ئارامىغا چۈشكەندەك بولۇپ ياستۇققا يۆلەنگەندىن كىيىن بولسا بايىقى تىلەكلىرى ئىچىدىكى(پەرزەتىمىزنىڭ بويى پەرھاتتەك ئىگىز،ئۇنىڭدەك ئەقىللىق،تەمكىن....بولسا) دىگەن تىلەكلىرىدىن ۋىللىدە قىزىرىپ ئارقىدىنلا تاتلىققىنە بىر كۈلۈپ قويدىدە كۆزلىرى ئۇيقۇغا ئىلىندى.



بامداتتىن يانغان جامائەتنى باشلاپ كەلگەن مىھرىگۈلنىڭ دادىسى تاماقلار تارتىلىپ دۇئالار قىلىنىپ بولغۇچىمۇ يىتىپ كىلەلمىگەن قۇدا تەرەپ ۋە پەرھات ئۈچۈن بىردە جامائەتكە ئۆزرىخاھلىق ئېيتسا بىردە نىمىلەردىندۇر ئەنسىرەپ دەرۋازا ئالدىغا نەچچە چىقىپ يولغا قارايتى.

پەرھاتلارنىڭ ئۆيى ناھىيە بازىنىڭ چېتىدەرەك يېزىغا تۇتاشقان جايدا بولسىمۇ ھەر ھالدا ئارىلىقنى يىراق دەپ كەتكىلى بولمايتى.

-كەپتىمۇ؟،-دەپ سورايتى مىھرىگۈل توختىگۈل ھەربىر سىرتقا چىقىپ كۈزىتىپ كىرگەندە تەقەززالىق ۋە ئەندىشە ئىچىدە.

-ياق،-دەپ بېشىنى تۆۋەن سالاتتى توختىگۈل تولىمۇ بوش ئاۋازدا.

بىر ئاش پىشىم ۋاقىت مۇشۇنداق ئەنسىزلىك ئىچىدە ئۆتۈپ كەتتى.تەرەپ-تەرەپتىن تويغا كىلىشكە باشلىغان مىھمانلار ئالدىدا تولىمۇ ئوڭايسىزلانغان مىھرىگۈلنىڭ ئاتا-ئانىسى مىھمانلارغا چاندۇرماي داستىخان تەييارلاپ پايپېتەك بولۇشتى.


ئاخىرى مىھرىگۈلنىڭ كۆڭلى تۇيغان شۇمخەۋەر يىتىپ كەلدى....

پەرھات،دادىسى ۋە نەچچە مويسىپىتلار،پەرھاتنىڭ دوستلىرى بولۇپ ئوننەچچەيلەن ئىككى مەپىلىك ھارۋىدا قىزنىڭ ئۆيىگە ماڭغاندا ياندىكى يولدىن يۈگۈرۈشۈپ چىققان بالىلاردىن ئۈركۈپ كەتكەن ئات چىقىرىغاندەك بىرنى كىشنىدىدە ئۆزىنى ھارۋا بىلەن يول چېتىدىكى چوڭقۇر ئويمانلىققا ئاتتى....

كەينىدىكى ھارۋىدىكىلەر ئاللا-توۋا دىيىشىكىنىچە پەسكە چۈشۈپ دۈم بوپ قالغان ھارۋا شوتىسىنى كۆتۈرۈپ باش-كۆزى قانغا بويالغان،پەرھات،دادىسى ۋە باشقا نەچچەيلەننى تارتىپ چىقىرىشىپ مەپىگە سېلىپ داۋالاش پونكىتىغا ئېلىپ ماڭدى....

نەتىجىدە مىھرىگۈلنىڭ ئۆمۈرلۈك بەختى، تۇنجى سۆيگۈنى پەرھات يېرىم يولغا بارمايلا بۇ ئالەمگە قىيمىغان ھالدا‹‹مىھرىگۈل،مىھرىگۈل...)دەپ ئىڭرىغىنىچە كۆز يۇمدى.

بۇلۇتسىز ئاسماندا تۇيۇقسىز چاخماق چاققاندەك يۈز بەرگەن بۇ  پاجىئە ھەممەيلەننى ئېچىندۇردى.

بۇ خەۋەرگە ئىشىنەلمىگەن مىھرىگۈل ئۆيدىن ئوقتەك چىقىپ كوچىغا ئۆزىنى ئاتتى.ئۇ يۈگۈرەيتى،يىغلايتى،نەگە ماڭغىنىنى ئۆزىمۇ بىلمەيتى،كىشىلەر ئارىسىدىن پەرھاتنى ئىزدەيتى.

ئۇنىڭ ئارقىسىدىن چىققانلارنىڭ ھىچقايسىسى ئۇنىڭغا يىتىشەلمىدى پەقەت توختىگۈللا ئۇنىڭ بىلەن تەڭ يىغلاپ يۈگۈرەپ ئۇنى توسىۋېلىشقا ئورۇناتتى.ئۇلار نەچچە دوخمۇشتىن قايرىلدى،كۆرگەنلەر ئۇلارغا قاراپ نىمە ئىش بولغانلىقىنى ئاڭقىرالماي ھەيرانلىق ئىچىدە چەكچىيىپ قالاتتى.

ئۇلار شۇنداق يۈگرۈشۈپ كىتىۋېتىپ قىسمەتنىڭ ئورۇنلاشتۇرۇشى بىلەن پەرھاتنىڭ جەسىدىنى ئۆيىگە ئېلىپ ماڭغان ھارۋىنىڭ ئالدىغا كىلىپ قالدى.مىھرىگۈل خۇددى بىرەر مۆجىزە يۈز بېرىدىغاندەك تەما بىلەن تەلمۈرۈپ پەرھاتنىڭ ئۇرۇق-تۇققانلىرىغا بىرمۇ بىر قاراپ چىقىپ ئۇلارنىڭ مۇسىبەت باسقان چىرايىدىن يىغا-زارىدىن باشقا ھىچنىمىگە ئېرىشەلمەي ھارۋىنىڭ ئالدىنى توسۇپ توختىشىنىمۇ ساقلىماستىن ھارۋا ئۈستىدە ياتقۇزۇلغان پەرھاتقا ئۆزىنى ئاتتى.ئۇنىڭ تۇنۇغۇسىز بولۇپ كەتكەن چىرايىغا قاراپ يۈرەك باغرى ئۆرتىنىپ شۇنداق قاتتىق چىقىرىدىكى قورقىنىدىن توختىگۈلنىڭ يۈرەك سوقۇشى توختاپ قالغىلى تاسلا قالدى.

-ھاي ھاي قىزىم سەۋرى قىلىپ رەھمەتلىككە بەدىنىڭىزنى تەككۈزمەڭ سىلەرگە تېخى نىكاھ ئوقۇلمىغان،نامەھرەم بولىدۇ-دەپ تەسەللى بېرىۋاتقان ئىمامئاخۇنۇم مىھرىگۈلنىڭ پەرھاتنىڭ ئۈستىدە ئۆزىنىڭ سۆزىنى ئاڭلىمىغاندەك چاپلىشىپ ياتقىنىدىن سەل نارازى بولدىدە كۆپچىلىكنى قىزنى تارتىۋېلىشقا بۇيرىدى .قىز پەرھاتنىڭ قانغا مىلەنگەن كۆينىكىنى چىڭ مۇجۇقلىۋالغان ئىدى.كۆپچىلىك خېلى تەستە ئۇنى ئاجرىتىپ ئېلىپ يەرگە چۈشۈرۈپ قويدى نەچچەيلەن ئۇنى يۆلەپ قالدى. قالغانلار بولسا ھارۋىغا ئەگىشىپ يولىغا راۋان بولدى.

توختىگۈل ئۇستازىنىڭ چۈشۈپ قالغان بەتىنكىسىنى تېپىپ كىلىپ مىڭ تەستلىكتە پۇتىغا كىيدۈرۈپ قويدىدە،ئىسەدەپ تۇرۇپ،قىزىرىپ،ئىششىپ كەتكەن كۆزلىرىنى ئۇستازىنىڭ چىرايىغا ئاغدۇرۇپلا ئەندىكىپ كەتتى.

مىھرىگۈلنىڭ چىرايىدا بايىقى ئازاپنىڭ ئىزناسىمۇ قالمىغان بولۇپ تولىمۇ بىغەم كۆرۈنەتتى.تۇرۇپلا ئۇ شۇنداق قاقاھلاپ كۈلدىكى ئەتراپتىكىلەر (توۋا)دىيىشىپ ياقىلىرىنى چىشلەشتى.



داۋامى بار......

ئادەم بولساڭ بولغىن شەمشەر قېلىچتەك. بولما ھەرگىز ئىچى كاۋاك قۇمۇشتەك!

يوللىغان ۋاقتى 2012-3-27 17:29:26 |ھەممە قەۋەتنى كۆرۈش


پەرھات مۇئەللىمنىڭ تۈگەپ كىتىشى،مىھرىگۈل مۇئەللىمنىڭ ئەقلىدىن ئېزىپ،ھەممىنى ئۇنتۇلغان ھالدا كىچىككىنە ياتاق ئۆيىگە سولىنىشى،توختىگۈل ئانىسى بىلەن ئۇنى يوقلاپ بارغىنىدا كۆرگەن ئېچىنىشلىق مەنزىرە....ئۇستازىنىڭ ئۇنىڭغا يۇچۇن ئادەمگە قارىغاندەك سوغۇقلا قاراپ قويۇپ، يەنىلا قولىدىكى كىتاپنىڭ ۋاراقلىرىنى توختىماي يىرتىپ گاھى كۈلۈپ گاھى يىغلاپ ئولتۇرۇشلىرى.كەچتە ئۇنىڭ ياتاق ئۆيىدە بىللە يېتىشنى تەلەپ قىلىپ تۇرۇۋالسىمۇ ئۇستازىنىڭ ئانىسىنىڭ ئۇنىڭغا ئۇستازىدىن بىرەر خەتەر يىتىپ قېلىش ئېھتىماللىقى بارلىقىنى چۈشەندۈرۈپ رەت قىلىپ ئۆينىڭ ئىشىكىنى سىرتتىن قۇلۇپلاپ قويۇشى.....

توختىگۈلنىڭ سەبى قەلبىگە ئۆچمەس ئىزنالارنى قالدۇرغان،قەلبىنىڭ ھۆرمەت تۆرىدىن ئورۇن ئالغان،قەدىردان ئۇستازى ئۇنىڭ بالىلىق مۇساپىسىنىڭ ئەڭ قاباھەتلىك چۈشى سۈپىتىدە ئۇنى تاشلاپ بارغانسىرى يىراقلاپ  كەتتى.

ۋاقىت شۇنداق قابىلكى ئۇ ھەممىنى ئۆتمۈشكە ئايلاندۇرالايدۇ.قىسمەتلەر شۇنداق زوراۋانكى ئۇ بەندىنى يەنىلا ئۇنىڭ ھۆكمىگە بويسۇندۇرۇپ ياشىتالايدۇ.شۇنداق،تىرىكلەر يەنىلا ياشايدۇ.ئازاپلار ئۇنتۇلىدۇ،لېكىن ئازاپلىق ئەسلىمىلەرگە ئايلىنىپ ئىنسان قەلبىنىڭ ئەڭ چوڭقۇر جايلىرىغا مۆكۈنىدۇ.گاھىدا خالاپ-خالىماي ئۇنى قايتا-قايتا ۋاراقلاپ باقىمىزۇ،ئېرىشكىنىمىز يەنىلا ئۆكۈنۈش ۋە ئازاپ بولىدۇ.

توختىگۈلمۇ تەقدىرگە نارازىلىق بىلەن تەن بەردى،قىسمەتنىڭ ئورۇنلاشتۇرۇشىغا ئامالسىز

بويسۇنۇپ مۇڭلىنىپ قالغان ھويلىدىكى كۈنلىرىنى  داۋام ئەتتى.

باشلانغۇچ مەكتەپنى پۈتتۈرۈپ سۈيۈملۈك مەكتەپ بىلەن خوشلىشىپ ئۆيدە ئېتىز-ئېرىقنىڭ تۆشەكنىڭ ئۆزى ئۆگىنىشكە تىگىشلىك نۇرغۇن ئىشلىرى بىلەن مەشغۇل ھالدا 15 ياشنىڭ قارىسىنى ئېلىۋىدى، تەرەپ-تەرەپتىن ئۇنى سوراپ ئەلچىلەر كىلىشكە باشلىدى.

باشتا قەدەم باسقان ئەلچىلەر مايسىخان ئانىنىڭ قىزىنىڭ تېخى كىچىكلىكى ھەققىدە ئېيتقان ئۆزرىخاھلىرىنى ئېلىپ قايتىشتى.

بارغانسىرى ئۇلارنىڭ بېشى قېتىشقا باشلىدى،بۇ دۇنيادا تىغدەك يالغۇز ئەتىۋارلىق چېچەن-چېۋەر مۇلايىم قىزىدىن ئايرىلىپ قېلىشنى خالىمايتىيۇ مەھللىدە قىزلار 15ياشتىن ئاشسىلا ئەۋج ئالىدىغان سۆز-چۆچەكلەردىن خاۋاتىرلىنەتتى.سەبى-ساددىلىقى بىلەن تۈگىمەس ئۆي ئىشلىرىنى قىلىپ بىكار چاغلىرىدا كىتاپ كۆرۈپ،ئاتا-ئانىسىنىڭ مىھرىگە تويۇنۇپ ئۆتۈشتىن باشقىنى ئويلاشقا ئۈلگۈرمىگەن توختىگۈلنىڭ ئىستەكلىرى قانداقتۇر بىرەر ئائىلىنى بېشىغا كىيىشكە ھالقىپ باقمىغانىدى.

تېرىلغۇ يەرلەر كوممۇناغا ئۆتكۈزۈلگەن،يېزىدىكىلەرنىڭ ھەممىسى كۈندۈلۈك ئوپچە ئىش ۋەزىپىسىنى ئورۇنداپ ئۆزىگە تىگىشلىك (داشقازان)تەمىناتىدىن بەھرىلىنىۋاتقان مەزگىللەردە،

ئەتىگىنى يېرىم چىنە ئۇماچ،چۈشلىكى يېرىم قوناق توقىچى،كەچلىكى يېرىم چىنە سۇيقاش تەمىناتى تىگىۋاتقان قىزىنىڭ ۋىجىك تىنىگە قاراپ ئىچى سېرىلىپ كىتىۋاتقان قاسىمئاخۇن ئاكا ئۆز تەمىناتىنىڭ كۆپ قىسمىنى توختىگۈلنىڭ ئۇنىمىغىنىغا قارىماي ئۇنىڭغا يىگۈزەتتى.

-قىزىمىز چوڭ بولۇپ،ئەل-جامائەتنىڭ كۆزى چۈشۈشكە باشلىدى،ئەلچىلەرنىڭ ئايىقى يىتىۋاتىدۇ،-دىدى كەچتە جىنچىراق يورۇقىدا ئېرىنىڭ يىرتىلىپ كەتكەن كۆڭلىكىنى يامىغاچ ئولتۇرغان مايسىخان ئانا قاسىمئاخۇن ئاكىغا،-بىزنىڭمۇ مۇشۇ ئامانىتىمىزنى ئىگىسىگە يەتكۈزىدىغان،پەرزىمىزنى ئادا قىلىدىغان،ۋاقتىمىز كىلىپ قالدى،خۇدايىم مۇشۇ ئاجىز قىزىمىزنىڭ بەختىنى كۆرگىلى نىسىپ قىلغىيدى،دەپ كۆز ياشلىرىنى يەڭلىرى بىلەن سۈرتتى ئانا.

-كۆڭلىڭلىنى يېرىم قىلماڭلا،يىغا دىگەن يىغا چىللايدۇ،تېخى قىزىمىز ئۆيىمىزدىغۇ؟خۇدايىم بۇيرىسا تىگى-تەكتىنى ئوبدان سۈرۈشتۈرۈپ،ئىمانلىق،ياخشى كىشىلەرنىڭ قولىغا تۇتقۇزارمىز.دىدى دادىمۇ ئۇنىڭغا تەسەللى بېرىپ،-ئەتە –ئۆگۈن ئوتتۇرىغا چىقىدىغان گەپ،يۇرت-جامائەتكە چوڭ توي قىلىپ بەرگىلى بولمىسىمۇ ھەرھالدا ئۆي-ۋاقلارنى ئاز-پاز ئوڭشاپ،سۇۋايدىغان يەرلەرنى سۇۋاپ يىغىلىپ قالغان يۇڭلاردا بىرەر ئىككى پارچە كىگىز-تەڭلىمات ئەتكۈزۈپ قويايلىمىكىن.

-ھازىر ھۈنەرۋەنلەرنى تاپماقمۇ تەسكەن،ھەممەيلەن كومۇناغا ئىشلەۋاتسا؟ سۇۋاقچىلىق،ياغاچچىلىقلارنىغۇ ئۆزلىرى بىكار چاغلىرىدا قىلغاچ تۇرالا كىگىزلەرنى نەدىنمۇ ئۇستا تېپىپ ئاتقۇزارمىز؟دىدى مايسىخان ئانا غەم بىلەن.

-تۈنۈگۈن باقاخۇندىن ئاڭلىسام ئەينىدىن قارىلارنىڭكىگە باي تەرەپتىن ئىككى مۇساپىر كىگىزچىلەر كەپتۇمىش،كىگىزنىمۇ بەك ياخشى ئاتىدىكەن،تەڭلىماتلارنى گېلەمدەك ياسىۋىتىدىكەن دەيدۇ.ئەتىگۈچە ئۇقۇشۇپ باقاي ئۇ يەردىكى ھۈنىرىنى قىلىپ بولغان بولسا شۇلارنى ئەكىلىپ ئەتكۈزەرمىز،دىدى قاسىمئاخۇن ئاكا خۇفتەنگە جەيناماز سالغاچ.

قاسىمئاخۇن ئاكا بامداتتىن يېنىپ ئىككى مۇساپىر كىگىزچى يىگىتنى باشلاپ ھويلىغا كىرىپ نەچچە كۈندىن بېرى ئاپتاپقا سېلىپ تەييارلاپ قويغان سۇپا ئۈستىدىكى يۇڭلارنى ئۆرۈپ-چۆرۈپ بىر ھازا كۆرسەتكەندىن كىيىن ئۇلارنى باشلاپ،مايسىخان ۋە توختىگۈللەرنى ئەگەشتۈرۈپ ئېتىزلىققا ماڭدى.

ئادەم بولساڭ بولغىن شەمشەر قېلىچتەك. بولما ھەرگىز ئىچى كاۋاك قۇمۇشتەك!

يوللىغان ۋاقتى 2012-3-27 17:30:00 |ھەممە قەۋەتنى كۆرۈش
كىگىزچى يىگىتلەر باي تەرەپتىن كەلگەن بولۇپ چوڭى سەمەت 20 ياشلار ئەتراپىدا،كىچىكى مۇخپۇل 16-17ياشلاردا،بەش ۋاق نامازنى تەرك قىلماي ئوقۇيدىغان،يۈزى تۆۋەن،ھۈنىرىگە پۇختا،ئىشچان،قانائەتچان يىگىتلەر ئىدى.

ئۇلار بۇ يەرگە كىلىپ، شىرەم تۇغقىنى ئەينىدىن قارىلارنىڭكىگە چۈشتى. ئەتىسىلا ئۆزلىرىنى ئەترەتكە مەلۇم قىلىپ،ئوپچە ئىشقا چۈشۈپ مەھەللىدىكىلەر بىلەن بىللە ئىشلەپ كېچىلىرى كىگىز ئىتىپ،كىمنىڭ ئۆيىدە كىگىز ئەتسە شۇ يەردە قوندى.ئەلۋەتتە ئۇ چاغلاردا مەيلى نەدىن نەگە بارمىسۇن بارغان يېرىدە ئوپچە داشقازاننىڭ ئىشىنى قىلىپ تەمىنات بىلەن قوسىقىنى توقلاشقا توغرا كىلەتتى.ھىچكىم ئۆيىدە بىرەر ۋاق تاماق ئىتىپ مىھمان ئۇزىتالمايتى.

ئۇلار كەچتە ئېتىزدىن قايتىپ ھويلىغا كىرىپ دۇكانلىرىنى قۇرۇپ ئىش باشلىشى بىلەن توختىگۈل ئۆيدىن تالاغا چىقمايتى.كىچىكىدىن يات ئەرلەرنىڭ نەزىرىدىن ئۆزىنى قاچۇرۇپ كۆنگەن يۈزى تۆۋەن،مۇلايىم قىز قانچە ئۆزىنى تارتقانچە سەمەتجان ئۇنىڭغا ئالاھىدە دىققەت نەزەرى بىلەن قاراۋاتقان ئىدى.بەزى كۈنى كەچلىرى سەمەتجان ھاردۇقىنى چىقارغاچ باراڭنىڭ تۈۋرىكىگە يۆلىنىپ ئولتۇرۇپ دۇتتار چېلىپ ،ناخشا ئېيتاتتى.

توختىگۈل ئىختىيارسىز دۇتتار پەدىلىرىگە سىڭىپ كىتىۋاتقانلىقىنى ھىس قىلاتتىدە  ئارقىدىنلا قىزىرىپ يوتقانغا بېشىنى ئورىۋېلىپ شىرىن خىياللارغا جۆر بولاتتى.دۇتتار مۇڭلۇق پەدىلەرگە چېلىنىپ مىسكىن ناخشىلار ئېيتىلغىنىدا ئۇنىڭ خىيال ئېكرانىغا زەبەردەس پەرھات مۇئەللىمنىڭ ئېچىنىشلىق ئۆلۈمى، گۈلدەك ياشلىقى ئۇرغۇپ تۇرغان قەدىرلىك ئۇستازى مىھرىگۈلنىڭ يۈرەكنى ئەزگۈدەك ھالىتى....كىلەتتىدە ئۆكسۈپ-ئۆكسۈپ ياش تۆكەتتى.

بەزى ئاخشاملىرى سەمەتجان شوخ-مۇھەببەتلىك ئاھاڭلارنى چالغىنىدا بولسا ئاشىق-مەشۇقلارنىڭ داستانلىرىدىكى رومانتىك مۇھەببەت قىسسەلىرى ئىسىگە كىلىپ ھاياجاندىن خېلى بىرھازاغۇچە ئۇيقۇسى كەلمەي،قىياسىدىكى غايىۋانە ئىستەكلىرىدىن يۈرەكلىرى لەرزىگە كىلەتتى.

دۇنيادىكى ئانىلارنىڭ ھەممىسى ئوخشاش ئۆز قىزىنىڭ يۈرەك تىۋىشىنى ئەڭ دەسلەپ ھىس قىلغۇچى بولغىنىغا ئوخشاش، مايسىخان ئانىمۇ قىزىدىكى ئۆزگۈرۈشلەرنى سەزگەن ئىدى.ئۇ  كۆپ ئويلانغاندىن كىيىن، سەمەتجانلار ئىشلىرىنى تۈگۈتۈپ ئەتىسى خوشلاشماقچى بولۇپ ھويلىدىكى سۇپىدا ئۇخلاۋاتقىنىدا، قاسىمئاخۇن ئاكىنىڭ يوتقىنىنى ئاستا تۈرتۈپ ئۇنى ئويغاتتى.بوۋاي قەدىناسىنىڭ بىرەر مۇھىم ئىش توغرىلىق پاراڭلاشماقچى بولغىنىنى سەزگەندەك ئورنىدىن قوزغىلىپ ياستۇققا يۆلەنگىنىچە،-ھە گەپ قىلىڭلا-دىدى، ئەسنەپ تۇرۇپ.

-مەن بىر خىيالنى قىلىۋاتقىلى خېلى ئۇزۇن بولدى دادىسى،-دەپ گەپ باشلىدى ئانا.-بىلمىدىم سىلە توغرا تاپامسىلىكىن؟

-ئېيتىپ باقمامسىلە،ئاڭلاپ باقاي.

--ئۆزلىرىگە ئايان سەمەتجان تولىمۇ ئىشچان،تەقۋادار،ياخشى بالىكەن.قىزىمىزمۇ چوڭ بولۇپ قالدى،يىراق-يېقىنغا كەتكەندىن كۆرە مۇشۇ بالىنى ئۆز بالىمىز قىلىۋېلىپ مۇساپىرچىلىقتىن قۇتۇلدۇرۇپ بىللە ياشىساق ياخشى بولارمىكىن دەپ ئويلىۋىدىم،قۇشۇلمىساڭلار دىمىگەن بولاي،لېكىن چالۋاقاپ كەتمەڭلا يەنە.

قاسىمئاخۇن ئاكا  ئىپادە بىلدۈرمىدى.بىر ھازا ئويلىنىپ،نىمىلەرنىدۇر قارار قىلغاندەك‹‹ھىم››دەپ قويغاندىن كىيىن كۆزلىرىگە ئۇيقۇ ئىلىندى.ئەتىسى ئەتىگەندە ئۆز خاھىشىغا يات ھالدا بۇ ھويلىدىن خوشلىشىۋاتقان سەمەتجاننىڭ كۆزلىرى ئىزچىل توختىگۈلنى ئىزدەپ،ئۇنى ئاخىرقى رەت كۆرۈۋېلىشقا ئورۇنغان بولسىمۇ،بوۋاي-موماي بىلەن تەكەللۈپلۇق خوشلىشىپ دەرۋازىدىن ئېغىر قەدەملىرى بىلەن ئاتلىدى.

سەمەتجانلار كىتىپ توختىگۈلگە بۇ ھويلا يەنە بىر قېتىم چۆلدەرەپ قالغاندەك بىلىندى.ئۇ خوشلاشقاندا قىزنىڭ چىقىپ ئۇنى ئۇزىتىپ قويغۇسى كەلدىيۇ،ئاتا-ئانىسىدىن ،قىزلىق غورۇرىدىن ئۇيالدى.

ئادەم بولساڭ بولغىن شەمشەر قېلىچتەك. بولما ھەرگىز ئىچى كاۋاك قۇمۇشتەك!

يوللىغان ۋاقتى 2012-3-27 17:31:04 |ھەممە قەۋەتنى كۆرۈش


  ئارىدىن ھەپتە ئۆتۈپ ئەينىدىن قارى ئاكا نەچچە جامائەتنىڭ ھەمراھلىقىدا قاسىمئاخۇن ئاكىلارنىڭكىگە سەمەتجانغا توختىگۈلنى سوراپ ئەلچىلىككە كەلدى.ئەلچىلەرمۇ ئاددىلا كۆڭۈل ئىزھار قىلىپ كەلگەن،ساھىپخانلارمۇ ئاددىلا كۈتىۋالغان بولسىمۇ بۇ مەسلىھەتلەر شۇنداق كۆڭۈللۈك ئۆتكۈزۈلدى.جامائەت قاسىمئاخۇن ئاكا بىلەن مەسلىھەتلىشىپ قۇتلۇق كۈننىڭ بىرىدە بۇ ئىككى ياشنىڭ نىكاھ پەتىسىنى ئوقۇپ قويۇشنى پۈتۈشۈپ قايتىشتى.

كەچتە قىزىنىڭ يېنىغا كىلىپ ئۇنىڭ مۇڭلۇق قىرائەت قىلىشىنى ھەۋەس بىلەن تىڭشاپ ئولتۇرغان مايسىخان ئانا قىزى بىلەن تەڭ دۇئاغا قول كۆتۈردى،ھەرئىككىكلا ئاجىزە ئوخشاشلا بۇ نىكاھنىڭ بەختلىك،ئۆمۈرلۈك بولۇشىنى تىلەپ ئۇزۇندىن-ئۇزۇنغا دۇئا قىلىشتى.

توختىگۈل كۆزلىرىنى ئانىسىدىن ئەپقېچىپ،ئۇنىڭ قۇچىقىغا ئاستاغىنە بېشىنى قويدى.

قىزىنىڭ چاچلىرىنى بار مىھرى بىلەن سىلاپ،بارماقلىرى بىلەن تاراپ ئولتۇرۇپ:

-جېنىم قىزىم بۈگۈن ئەلچىلەرگە ماقۇل بولدۇق.سىزنىڭ نارازىلىقىڭ يوقتۇھە؟-دەپ سورىدى ئانا قەستەنگە بىلمەسكە سېلىپ.

-سىلەر نىمە دىسەڭلار شۇ،-دىدى قىز بىر ئاز گەپ قىلالماي ئوڭايسىزلانغاندىن كىيىن.

-سىز بىزنىڭ تىكەندەك يالغۇزلا بىر تال قىزىمىز،ئەسلى جەمەتى جىقراق بىرەر ئائىلە بىلەن قۇدىلاشساقمۇ بىزدىن كىيىن قالغاندا يىتىمسىرىماي ئۆتەتتىڭىز،لېكىن سىزنى ئۆزىمىزدىن بۇنداق بالدۇر ئايرىغىمىز يوق ئىدى.نىمىلا دىگەن بىلەن قىز چوڭ بولسا ياتلىق قىلىش بىزنىڭ قەرزىمىز،ھامىنى بولىدىغان ئىش قىزىم،شۇڭا سەمەتجاننى بالا قىلىۋېلىپلا بىرگە ياشايلى دەپ ئويلاشتۇق.بۇ بالىمۇ ئىسىل خەقنىڭ بالاي-ۋاقىسىدەك قىلىدۇ.چىرايىدىن ئىمان نۇرى تۆكۈلۈپلا تۇرىدۇ.ئۇلۇغ خۇدايىم بېشىڭلارنى باش قىلىپ ئۆمۈرۋايەت خوشال-خورام،ئىجىل ئۆتكىلى نىسىپ قىلار،بىزدىن كىيىن قالساڭلارمۇ مۇشۇ ئۆينىڭ چىرىقىنى ئۆچۈرمەي ،يايلا-قۇيرۇقلۇق بولۇپ ياشىغىلى نىسىپ قىلار.

ئۇ كۈنى ئانا-بالا ئىككەيلەن يېرىم كېچىگۈچە مۇڭداشتى.قىز سەمەتجان توغرىلىق ھىچنىمە دىمىگەن بولسىمۇ ئانىسىغا خۇددى ئۇزۇن يىل ئايرىلىپ كىتىپ قايتا جەم بولغاندەك تويماي قارايتى،ئۇ خالايدىغان مەزمۇندا كۆپرەك  مۇڭدىشىپ،كۆڭلىنى ئېچىشقا تىرىشاتتى.ئانىسى يىنىك پۇشۇلداپ ئۇخلاپ قالغاندا بولسا ئۇ يەنىلا ئۆزىنىڭ خىياللىرىغا بەنت بولۇپ تاڭ سۈزۈلگۈچە كۆزلىرىگە ئۇيقۇ ئىلىنمىدى.ئۇ بەزىدە شىرىن تۇيغۇلارغا چۆمۈلۈپ ھاياجانلانسا،بەزىدە تۇرۇپلا نىمىلەردىندۇر ئەنسىرەپ خاۋاتىرلىنەتتى.تۇرۇپلا بالىلىقىدىن مۇشۇنداقلا خوشلىشىدىغانلىقى،مىھرىگۈل مۇئەللىملەر....خىيال ئىكرانىدا پەيدا بولاتتىدە كۆڭلى بۇزۇلۇپ ئۈنسىز ياش تۆكەتتى.شۇ تاپتا كۈيۈمچان ئۇستازى بۇرۇنقىدەك ئۇنىڭ يېنىدا بولغان بولسا نەقەدەر ياخشى بولاتتى ھە؟!نىكاھ كۈنى مىھرىگۈل مۇئەللىم توختىگۈلنىڭ چاچلىرىنى ئۆرۈپ،ئوسمىلارنى قويۇپ،سۈرمىلەرنى ئۆز قولى بىلەن تارتىپ قويسا،گۈلدەك ئېچىلىپ كەتكەن توختىگۈلنى يېنىش-يېنىشلاپ سۆيۈپ،باغرىغا بېسىپ كەتسە،ئۇنىڭ بەختىدىن سۆيۈنۈپ ئوماققىنە زىناقلىرىنى چىقىرىپ مەمنۇنلۇق ئىچىدە كۈلۈپ كەتسە.......

لېكىن بۇ ئەمەلگە ئاشمايدىغان تاتلىق خىيال ئىدى خالاس.توي كۈنى بېكىتىلىپ كىگىز-پالازلار قېقىپ سېلىندى.توختىگۈلنىڭ ياتاق ئۆيى،ئۆيدىكى ئەڭ ياخشى،يىڭى ھىساپلىنىدىغان بىساتلار بىلەن چىرايلىق،مىھرى ئىسسىق ھوجرا قىلىپ جابدۇلدى.نىكاھ ئوقۇلىدىغان كۈنى،ئانىسى پايپېتەك بولۇپ يۈرۈپ ئەينى چاغدا دادىسى ئېلىپ بەرگەن خورمىرەڭ كۆينىكىنى ئۇنىڭغا كىيدۈرۈپ، چاچما ياغلىقىنى تېپىپ چىقىپ  بېشىغا ئارتتى. جامائەت ۋە خوشنا-خۇلۇملار ئۆزلىرىنىڭ شۇ كۈنلۈك تەمىناتى بولمىش بىر چىنىدىن قوناق ئۇنىنى كۆتۈرۈشۈپ،قاسىمئاخۇنلارنىڭكىگە يىتىپ كىلىشتى.ئەترەتنىڭ چوڭ قازىنى ھويلىغان ئېسىلىپ ھەممەيلەننىڭ قوناق ئۇنى ئارىلاشتۇرۇلۇپ ئىتىلگەن ئۇماچنى كۆپچىلىك بىللە ئولتۇرۇپ ئىچىشىپ نىكاھ پەتىسىنى ئوقۇپ ،ئىككى ياشنىڭ باش قوشقانلىقىنى قۇتلۇقلىشىپ قايتىشتى.

كەچتە يەڭگىلەرنىڭ بىرمۇنچە ۋەز-نەسىھەتلىرىنى،ئىزىپ-ئىچۈرۈشلىرىنى خىجىللىق بىلەن ئوڭايسىزلىق ئىچىدە بېشىنى تۆۋەن سېلىپ ئولتۇرۇپ ئاڭلىغان توختىگۈل ئۇلار چىقىپ كىتىشى ئۇھ...دەپ ئۆزىنى سەل  يىنىكلىگەندەك ھىس قىلدىيۇ،كونا بولسىمۇ پاكىز كىيىملەرنى كىيىپ،چاچ-ساقاللىرىنى پاكىز قۇردۇرۇپ،بۇرۇتلىرىنى ئىنچىكە ياسىتىپ خېلىلا ئىسكەت كىرىپ قالغان سەمەتجاننىڭ (ئەسسالامۇ ئەلەيكۇم)دەپ كۈلۈمسىرەپ كىرىشى بىلەن يۈرىكى يەنىلا ئەنسىز سوقۇپ،ئورنىدىن قانداق تۇرۇپ كەتكىنىنى ئۆزىمۇ سەزمەي قالدى.

-ۋەئەلەيكۇم ئەسسالام،-قىزنىڭ ئاۋازى شۇنداق تىترەپ كەتتىكى گېپىنىڭ ئاخىرىنى ئۆزىمۇ ئارانلا ئاڭلىيالىغۇدەك بوش ئاۋازدا تاماملىدى.

سەمەتجان سۇپىنىڭ قىرىغا كىلىپ ئولتۇرۇپ خۇددى بىرەر گۇناھ ئۆتكۈزۈپ قويغانداق خېلى ھازاغۇچە ئېغىز ئاچالماي،قىزغا يەر تىگىدىن نەچچە قېتىم قاراپ قويۇپ گەپ قىلىشقا ئۆمەللىگەن ئاغزىنى پۈرۈشتۈرۈپ يەنە جىم بولۇپ قالدى.

قىزنىڭ يۈرىكى خۇددى كۆكرەك قەپىزىدىن چىقىپ كىتىدىغاندەك ئەنسىز تېپچەكلەيتتى.بايىقى يەڭگىلەر ئېيتقان بەزى گەپلەر ئۇنى قورقۇنچلىق ۋەھىمىلەرگە ئىتتىرەتتى.

-سىزنى ئەمرىمگە ئالالىشىمنى ئويلاشقىمۇ پېتىنالمىغان ئىدىم.-دەپ سۆز باشلىدى سەمەتجان تىترەڭگۈ ئاۋازدا،-ئاتا-ئانىڭىزنىڭ مىنى يوقسۇل،مۇساپىر كۆرمەي،قۇبۇل كۆرگىنىگە بىر ئۆمۈر قۇللىقىنى قىلساممۇ ئەرزىيدۇ.بۇندىن كىيىن سىزنىڭ ئاتا-ئانىڭىز ئوخشاشلا مىنىڭ ئاتا-ئانام،جېنىم تېنىمدىلا بولسا ئۇلارنىڭ خىزمىتىنى ياخشى قىلىپ،كۆزىڭىزدىن ياش چىقارماي،قەدرىڭىزنى قىلىپ ئۆتۈشكە ئاللاھ ئالدىدا ۋەدە بېرىمەن.ئاتا-ئانامدىن كىچىكلا يىتىم قېلىپ،قېقىلدى-سۇقۇلدى بولۇپ مۇشۇ ياشقا كەلدىم،خۇدايىمنىڭ ئىچى ئاغرىپ سىلەرنى ماڭا يەتكۈزدى.بۇندىن كىيىن مۇشۇ ئائىلە مىنىڭ ئائىلەم،پۈتۈن كۈچۈم بىلەن ياخشىلىقىڭلارغا جاۋاپ قايتۇرۇشقا تىرىشىمەن.بۈگۈن سىزنى ئەمرىمگە ئالدىم،لېكىن،سىزگە ياغلىق چاغلىق بىرەر تويلۇق سوۋغات ئالالمىغىنىمدىن ئالدىڭىزدا مەڭگۈ قەرزدارمەن.يىگىت باشتا تىترەڭگۈ ئاۋازدا دۇدۇقلاپ باشلىغان سۆزىنى بارغانسىرى ھاياجانلىنىپ راۋان سۆزلەشكە باشلىدى.

-سىزنى تۇنجى ئۇچراتقاندىلا كۆڭلۈم چۈشۈپ قالغان.ئەگەر مۇشۇ قىز ماڭا نىسىپ بولۇپ قالسا ئۆمرۈمدە ئارمانسىز ياشىغان بولاتتىم،دەپ خىياللارنى قىلغان بولساممۇ،ئۆزۈمنىڭ ھالى شۇ تۇرسا دەپ پىنھانلاردا ياش تۆكۈپ ئۇلۇغ اللاھتىن ئاسانچىلىق تىلەپ يۈرگەنىدىم.بۇ ئۆيدىن خوشلىشىپ ئەينىدىن قارى ئاكاملارنىڭكىگە بېرىپ ئەتىسى دۇتتار چېلىپ ئولتۇرۇپ يىغلاپ سالدىم.ئەينىدىن قارى ئاكامنىڭ ئايالى بېشىمنى سىلاپ ،نىمە بولغىنىمنى يېنىشلاپ سورىغاندىن كىيىن دەردىمنى تۆكۈپ بېرىۋىدىم.ئەينىدىنقارىكامغا دەپتۇ.ئەتىسى ئەينىدىنقارىكام:-بالام،يوقسۇللۇق بىر دەۋردە ھاجىتىڭ چۈشۈپ ئالدىمىزغا كىلىۋىدىڭ ھىچبىر تۇققاندارچىلىقنى يەتكۈزۈپ بولالمىدۇق،ئاتا-ئاناڭ رەھمەتلىكلەر تولىمۇ ئىسىل كىشىلەر ئىدى،تىرىكچىلىكتە تۈزۈكمۇ ئىزدىشىپ بولالمىغانىدۇق.ئەمدى بولسىمۇ بېشىڭنى سىلاش بىزنىڭ قەرزىمىز بالام بېشىڭنى قاتۇرما قاسىمئاخۇنمۇ گەپ يىمەيدىغان ئادەم ئەمەس،ئىمامئاخۇنۇم ۋە نەچچە جامائەتنى ئېلىپ بېرىپ ئېغىز ئېچىپ باقاي-دىۋىدى خوشاللىقتىن ياشلىرىمنى توختىتالماي قالدىم.نەچچە كۈندىن كىيىن ئۇلار سىلەرنىڭ رازىلىقىڭلارنى ئېلىپ بارغاندا ھاياجاندىن بىر كېچە ئۇخلىيالمىدىم...

سەمەتجاننىڭ گەپلىرىنى بېشىنى تۆۋەن سېلىپ ئولتۇرۇپ تىڭشاۋاتقان توختىگۈل ئۇ كۆز يېشى قىلغاندا تەڭ ياش تۆكتى،ئۇنىڭ بەزى ۋەدىلىرىدىن سۈيۈنۈپ،قەلبى لەرزىگە كىلىپ،نىمە دىيىشىنى ۋە نىمە قىلىشىنى بىلەلمەي بىر پىيالە چاينى ئۇنىڭغا ئىكتىرام بىلەن سۇنىۋىدى،يىگىت پىيالىنى قىزنىڭ قولى بىلەن قوشۇپ قوشقوللاپ تۇتۇۋېلىپ قىزنىڭ كۆزلىرىگە مەستخۇشلۇق بىلەن تىكىلىپ  قارىدى....

توختىگۈل نىكاھ ھەققىدە تولىمۇ دىلىغۇللۇق ۋە خورلۇق ئىچىدە ئويلىغانلىرىنىڭ ئەمەلىيەتتە ئۇنچىۋالا قورقۇنۇچلۇق ئەمەس ئىكەنلىكىنى ھىس قىلىپ،بەخت قۇچىقىدا ئەللەيلەندى.نەچچە كۈنگۈچە ئاتا-ئانىسىنىڭ چىرايىغا باش كۆتۈرۈپ قارىيالمىغان بولسىمۇ ئۇنىڭ چېھرىدىكى رازىمەنلىك ئەكىس ئىتىپ تۇرغان بەخت نۇرىنى سەزگەن ئاتا-ئانا ئوخشاشلا ھاردۇقى چىقىپ مەمنۇنلۇق ئىچىدە ئۇلارغا تېخىمۇ بەخىت تىلەپ ئۇزۇندىن-ئۇزۇن دۇئا قىلىشتى.نىكاھنىڭ ئۇلۇغلىقىدىن نۇرلىنىپ تېخىمۇ ھۆسنىگە تولغان پەرى سۈپەت توختىگۈلگە قارىغانلىكى كىشىنىڭ مەسلىكى كىلەتتى.گۈزەللىكىگىلا ئەمەس يۈزىنىڭ تۆۋەنلىكىگە،ئېرىنى ھايا بىلەن ھۆرمەتلىشىگە،ھويلا ئارامنى سىرىپ سۈپۈرۈپ سۇ سېپىپ قاتۇرۇپ تۇرۇشلىرىغا،ھويلىنىڭ ئىككى تەرىپىگە قاتار قويۇلغان تەشتەكلەردىكى گۈللەرنى ياخشى پەرۋىش قىلىپ،بەس-بەستە ئېچىلىۋاتقان گۈللەرگە ئوخشاش دىللارنى سۈيۈندۈرۈشلىرىگە......ھەممىنىڭ زوقى كىلەتتى.سەمەتجانمۇ ئۆمرىدە تۇنجى قېتىم ھەقىقى ئائىلىنىڭ مىھرىگە قېنىپ،ئۆز بەختىنىڭ چۈش ياكى ئەمەسلىكىدىن گۇمان قىلىپ پات-پات ئايالىنىڭ يېنىغا پەيدا بولۇپ چاخچاقلارنى قىلاتتى.ئۆرۈمە چاچلىرىنى سىلاپ،مەڭزىلىرىنى چىمدىپ ئەركىلىتىپ قوياتتى.توختىگۈل گەرچە ئۇنىڭ ھالال جۈپتى بولسىمۇ خىجىللىقتىن قىزىرىپ نازلىق كۈلۈمسىرەپ ئۆزىنى ئېلىپ قاچاتتى.

كۈنلەر بىر-بىرىنى قوغلاپ يەنىلا داۋام ئەتمەكتە ئىدى.ھاينى-ھۇيت دىگۈچە ئۇلارنىڭ باش قوشقىنىغا ئىككى يىل بولاي دىگەن بولسىمۇ تېخىچە قىزىدىن بىرەر خۇشخەۋەر بايقىمىغان بوۋاي-موماينىڭ كۆڭلى  بىئارام بولۇشقا باشلىدى.(بىزنىڭ بېشىمىزغا كەلگەن كۈن قىزىمىزنىڭكىگىمۇ كىلىپ قالارمۇ؟...)دەپ خاۋاتىرىلىنەتتى مايسىخان ئانا.بۇنداق چاغلاردا قاسىمئاخۇن ئاكا ئايالىغا ۋە ئۆزىگە تەسەللى بېرىپ(يېشى كىچىك بولغاچقا تېخى ۋاقتى ئەمەستۇر بەلكىم،خۇدايىمدىن تىلىسە بەرمەيدىغان بەندىسى يوق.ئۇنىڭ يالغۇزلۇقىدا ياراتقان ئىگەم يايلا-قۇيرۇقلۇق بولۇپ ئۆتكىلى نىسىپ قىلار).دەيتتى-ۋە ھەربىر-نامىزىدا قىزىنىڭ بەختىنى،تىنچلىقىنى،بالىلىق بولۇپ ھەممەيلەننىڭ دەردىگە دەرمانلىق تېپىلىشىنى  تىلەيتتى.

ئەلۋەتتە بۇ غەملەردىن توختىگۈلمۇ مۇستەسنا ئەمەس ئىدى.سەمەتجان ئىزچىل بۇ توغرىلىق ئېغىز ئاچماي يۈرگەن بولسىمۇ،ئۆز-ئۆزىدىن خۇدۇك ئېلىپ،ئازاپلىنىپ ئۆزىنى خۇددى ئېرى ئالدىدا گۇناھكاردەك ھىساپلاپ،تولىمۇ ئوڭايسىزلىنىۋاتقان توختىگۈل بۇ كۈنلەرنى كېچىلىرى ئۇخلىماي دىگۈدەك اللاھقا سېغىنىپ  پەرزەنت تىلەش بىلەن ئۆتكۈزىۋاتاتتى.  

داشقازان تامىقى توختىتىلىپ،ئەزالار ئايدا 24كىلوگرامدىن ئاشلىق تەمىناتىدىن بەھرىلىنىپ، ئۆزلىرى قازان ئاسىدىغان ۋاقىتلار يىتىپ كىلىۋىدى،ئەترەتتىن ئۆي ئورنى يوقلارغا بىر يېرىم مودىن ئولتۇراق ئۆي ئورنى تەقسىملىنىپ بېرىلدى.شۇ قاتاردا سەمەتجانلارغىمۇ ئۆيلۈك يەر بېرىلدى.قاسىمئاخۇن ئاكا،مايسىخان ئانىلار كۆپ ئويلىنىپ،مەسلىھەتلىشىپ بالىلارغا ھە-ھۇ دەپ ئۆي سېلىپ بېرىشنى قارار قىلدى.سەمەتجانمۇ بۇ مەسلىھەتكە قوشۇلۇپ ئەترەت ئىشىدىن بىكار بولغان پەيتلىرىدە مۇخپۇل بىلەن كېسەك قۇيۇپ ئۆي سېلىشقا تەييارلىق قىلىشنى باشلىۋەتتى-ۋە كۈزگۈچە ئەپچىلگىنە قورا چۆرۈپ ئىككى ئېغىز ئۆي سېلىۋالدى.ئۇلارنىڭ ئاتا-ئانىسىدىن ئايرىم تۇرغۇسى بولمىسىمۇ ئۇلارنىڭ رازىلقى ۋە دەۋەت قىلىشى بىلەن يىڭى ئۆيگە كۆچۈپ چىقتى.ھويلىسىغا مىۋىلىك دەرەخ كۆچەتلىرىنى تىكىپ،ئالقانچىلىك كۆكتاتلىقىغا ھەر خىل كۆكتاتلارنى تېرىۋالغان توختىگۈل بۇ كىچىككىنە جەننىتىدىن تولىمۇ سۈيۈنۈش ئىچىدە،ھەر-بىر تۈپ گىياھقا ئالاھىدە مىھرى بىلەن پەرۋىش قىلاتتى.ئەتىگىنى ئېرى بىلەن بىللە ئەمگەككە چىقىپ كەچتە بىللە قايتىپ،كىچىككىنە تىرىكچىلىكى ئۈچۈن ھەر-ئىككىلىسى بىردەم ئالدىراش بولۇشۇپ كەتكەندىن كىيىن توختىگۈل ئېرىگە كىتاپ ئوقۇپ بېرەتتى.مىھرىگۈل مۇئەللىم نېرۋىسىدىن ئاداشقاندىن كىيىن بىر كۈنى توختىگۈل ئۇنى يوقلاپ بارغىنىدا،ئانىسى بىرمۇنچە كۆز-يېشى قىلغان ۋە مىھرىگۈلنىڭ ئامراق كىتاپلىرىنى كۈندە يىرتىپ يىغلايدىغىنىنى،بىر كۈنلەردە قىزىنىڭ ئەسلىگە كىلىپ قېلىپ نادامەتتە قالماسلىقىنى ئويلاۋاتقىنىنى ئېيتىپ،قالغان كىتاپلارنى  ئىككى تاغارغا قاچىلاپ توختىگۈلگە بەرگەن ئىدى.

بەزى كىتاپ ۋاراقلىرى ئۈستىگە يېزىلغان ئەينى چاغدىكى پەرھات مۇئەللىم مىھرىگۈلدىن كىتاپ ئارىيەت ئالغاندا يىزىپ قويغان كۆڭۈل ئىزھارلىرىنى كۆرگىنىدە توختىگۈل ئازاپلىق كۆز-ياشلىرىنى توختىتالماي ،ئېرىنىڭ مەيدىسىگە بېشىنى قويۇپ ئۆكسۈپ-ئۆكسۈپ يىغلاپ كىتەتتى.ئەر-ئايال ئىككىسى بوش ۋاقتى چىقسىلا بېرىپ مىھرىگۈل مۇئەللىمنى يوقلاپ كىلەتتى.توختىگۈل بارغۇچە ئۇستازىنىڭ كۈلۈپ ئالدىغا چىقىشىنى ئۈمىد قىلىپ،خوشال بارغان بولسا،قايتاشىدا يەنىلا ئالدىنقى قېتىمدىكىدەك ئۈمىتسىزلىنىپ قايتاتتى.ئۇلار توي قىلغاندىن بېرى سەمەتجاننىڭ بىر يۇرتلۇق شاگىرتى مۇخپۇل ئۇلار بىلەن بىللە تۇرغان ئىدى.ئۇلار يېڭى ئۆيگە كۆچۈپ چىققاندىن كىيىن مۇخپۇل ئۆز ئوغلىدەك ئىچىكىشىپ كەتكەن،قاسىمئاخۇن ئاكا،مايسىخان ئانىلارنىڭ تەلىۋى بويىنچە  ئۇلارنىڭكىدە قالدى.بەزىدە مەھەللىكىلەرنىڭ كىگىزلىرىنى ئېتىشكە توغرا كەلگەندە سەمەتجان ئىككىسى تۈننى تاڭغا ئۇلاپ ئىشلەپ كىتەتتى.بۇنداق چاغلاردا توختىگۈل ئاتا-ئانىسىنىڭكىگە قايتىپ كىلىپ قوناتتى.

ئادەم بولساڭ بولغىن شەمشەر قېلىچتەك. بولما ھەرگىز ئىچى كاۋاك قۇمۇشتەك!

يوللىغان ۋاقتى 2012-3-27 17:31:45 |ھەممە قەۋەتنى كۆرۈش
5

كىشىلىك ھاياتتىكى ئۆز كەچمىشلىرى ئەڭ كۆپ ئەسلىنىدىغان پەيت،ئادەمنىڭ قېرىغان ياكى يالغۇز قالغان ۋاقىتلىرىدۇر.توختىگۈلنىڭ كىشىلىك يوللىرى كەنتتىكىلەرنىڭكىگە ئوخشاش بىر ئىزىدا داۋاملىشىۋاتقان بولسىمۇ،بىرلا ئوخشىمايدىغان يېرى ئۇ كىتاپلارنى كۆپ كۆرگەچكە كىچىكىدىن تا ھازىرغۇچە كاللىسىدىن ئۆتمەيدىغان(نىمە ئۈچۈن)لەر داۋاملىق ئۇنى قىينايتى.مەھەللىدىكىلەرنىڭ ئەرلەر سۇغا چىقسا ياكى قولىغا سۈپۈرگە ئېلىپ قويغىنىنى بىرەرسى كۆرۈپ قالسا مەڭگۈ(خوتۇنىدىن قورقىدۇ،خوتۇنىنىڭ ئىشىنى قىلىدۇ...)دىگەندەك چۆچەكلىرىگە پىلىك بولۇپ كەمسىتىلىنىپ باش كۆتۈرۈلمەي قېلىشلىرى.

قىزلار 10 ياشتىن ئېشىپ كۆكسىگە بەز چۈشۈشكە باشلىغاندا ئانىلىرىنىڭ سۆز-چۆچەكتىن قورقۇپ قىزىنىڭ كىچىككىنە بەزلىرىنى كۈچەپ تېڭىپ بېقىنلىرىنى قانىتىۋېتىشى.تېخى قايسى كۈنى ئاڭلىغان نىياسەمخان قىزىنىڭ كۆكسىگە بەز چۈشكەندە تۇنۇرغا ئىككى تال توقاچ يېقىپ،تۇنۇردىن چىققان قىزىق توقاچنى ئېلىپلا ئوتتۇرىنى ئويۇپ قىزىنىڭ كۆكسىگە يېقىپتىكەن.قىزىنىڭ كۆكسى شۇ پېتى يوغىنىماپتۇ.دەپ ئاياللارنىڭ بىر-بىرىگە بۇ (خۇشخەۋەر)نى يەتكۈزۈشلىرى...ئىشقىلىپ ئۇنىڭ كاللىسىدىن نۇرغۇنلىغان ئىشلار ئۆتمەيتتى.بەزى چاغلاردا ئوتتۇرىغا چىقىپ ئىككى ئېغىز سۆزلەپ سېلىپ يامان بولۇپ قالىدىغان ۋاقىتلىرىمۇ بولاتتى.

تەلىيىگە ئېرى سەمەتجان ئۇنچىۋالا مۇتەئەسسىپ ئەمەس ئىدى.ھەمدە ئايالىنىڭ بەزى كۆز-قاراشلىرىنى توغرا تېپىپ قوللايتى.كېچىلىرى ئەلنىڭ كۆزى ئۇيقۇغا كەتكەندە سۇلارنى تۈشۈپ ئىدىشلارنى توشقۇزۇپ قوياتتى.ئايالى ئاي كۆرۈپ قالغان چاغلاردا قولىنى سۇغا تىققۇزماي،دەرۋازىنى ئىچىدىن تاقاپ قويۇپ كىر-قاتلارنى يۇياتتى.

توختىگۈلنىڭ ئەڭ بەختىيار مەزگىللىرى مانا شۇنداق ئېرىنىڭ ئىززەت-كۆيۈنۈشلىرىگە،مۇڭلۇق دۇتتار پەتىلىرىگە چۆمۈلۈپ،ناھايىتى تېزلا ئۆتۈپ كىتىۋاتقانلىقىدىن ئۇ  بىخەۋەر ئىدى ئەلۋەتتە.

بۇ كۈنلەردە مىھرىگۈلنى ئالالماي ئەلەم بىلەن يۇرتنى تاشلاپ كەتكەن مەخمۇت توخۇ قاراشەھەر تەرەپتە نەچچە يىل يۈرۈپ ،بىر ئايالنى(خوتۇنۇم)دەپ كەينىگە سېلىپ يەنە قايتىپ كەلگەن ۋە سەمەتجانغا ئالاھىدە يېقىنچىلىق قىلىپ توختىگۈلنىڭ ئۇنى كۆرۈپ قاپىقى تۈرۈلگىنىگە ئېۋەنمۇ قىلماي،كىرىپ-چىقىپ يۈرگەن ۋە مىھرىگۈلنىڭ ساراڭ بولۇپ قالغانلىقىنى تاماشا قىلىۋاتقاندەك ئاغزى-ئاغزىغا تەگمەي سۆزلەپ توختىگۈلنىڭ يۈرەك زېدىسىنى تاتىلاپ يۈرگەن ئىدى.ئايالىنىڭ پىكرىگە ھۆرمەت قىلىپ كىلىۋاتقان سەمەتجان نىمىشقىدۇر بۇ قېتىم توختىگۈلنىڭ توسقىنىغا قارىماي مەخمۇت توخۇ بىلەن يېقىنلىشىپ كىتىۋاتاتتى.كەچلىكلىرى مەخمۇت ئۇنى چاقىرىپ كىرگەندە ئۇ خوتۇنىغا ئېرەنمۇ قىلمىغاندەك دۇتتىرىنى كۆتۈرۈپ مەخمۇتقا ئەگىشىپ چىقىپ كىتىپ تاڭ ئاتارغا يېقىن قايتىپ كىلەتتى.بۇنداق چاغلاردا توختىگۈل ئۇنىڭدىن ئەنسىرەپ تاڭ ئاتقۇچە ئاياغ تىۋىشىنى تىڭشاپ دەككە-دۈككە ئىچىدە تاڭ ئاتقۇزاتتى.بەزىدە ئۆزىگە تەسەللى بېرىپ:-‹‹ئۇ بىچارەنىڭمۇ دەردى ئاز ئەمەس،ئاتا-ئانىسى يوق،ياتنىڭ يۇرتىدا مىنى دەپ تۇرۇۋاتىدۇ،بوپتۇلا كۆڭلىنى خوش قىلىپ،دۇتتار چېلىپ-ناخشا ئېيتىپ ئولتۇرۇپ قالغاندۇ...)دەپ توغرا چۈشەنگەنمۇ بولاتتى.لېكىن مەخمۇتنىڭ نەشە چىكىدىغانلىقىنى ئاڭلىغاندا چۆچۈپ كەتتى ۋە سەمەتجاننى ئۇنىڭ بىلەن بېرىش-كىلىش قىلىشتىن قاتتىق توستى.نەتىجىدە،ئۇنىڭ كۆڭلىنى ئاياپ،ئىززىتىنى قىلىپ كىلىۋاتقان ئېرىدىن تەستەك يىيىش بىلەن خورلۇق ۋە ئەندىشە ئىچىدە مۇڭلىنىپ قالدى.

ئۇ بۇ ئىشلارنى،ئېرىنىڭ ئۆزگۈرۈپ كىتىۋاتقىنىنى كېچە-كۈندۈز غېمىنى يەپ ئۆتىۋاتقانلىقىنى ئاتا-ئانىسىغا دىيىشكە،ئۇلارنىڭمۇ كۆڭلىنى غەش قىلىشقا پېتىنالماي،دەرتلىرىنى ئىچىگە يۈتۈپ يۈردى.تەغدىر قېرىشقاندەك ئۇلار تىلەپ،سېغىنغاندا بەرمىگەن كۈتۈلمىگەن مىھماننى ئەمدى بەرگەن ئىدى.قوسىقىنىڭ كۈنسىرى يوغىناۋاتقىنىدىن ئۇ گاھى خوشال بولۇپ گاھى ئېرىنىڭ ئۆزگۈرۈپ كىتىۋاتقىنىدىن ۋايىم يەپ،تۇغۇلمىغان بۇ نارەسىدەنى قايسى تەغدىر كۈتۈپ تۇرىۋاتقىنىدىن خاۋاتىرلىنىپ ،ئۇلۇغ اللاھتىن كېچە-كۈندۈز ئېرىنىڭ بۇرۇنقى ھالىتىگە قايتىشىنى،ئىنساۋىنى تىلەپ يىغلاپ ئۆتكۈزدى.ئەتىياز پەسلىنىڭ سېرىق تال بىر مەزگىلىدە،ئېتىزلىقتا ئوپچە ئىش قىلىۋاتقان توختىگۈل قورسىقىنىڭ قاتتىق مۇجۇپ ئاغرىشىدىن تولغۇنۇپ ئۆزىنى تۇپراق ئۈستىگە تاشلىدى.

ئادەم بولساڭ بولغىن شەمشەر قېلىچتەك. بولما ھەرگىز ئىچى كاۋاك قۇمۇشتەك!

يوللىغان ۋاقتى 2012-3-27 17:32:27 |ھەممە قەۋەتنى كۆرۈش
ئۇنىڭدىن ئانچە يىراق بولمىغان جايدا ئىشلەۋاتقان ئېرى باشقىلارنىڭ توۋلاشلىرى بىلەن يىتىپ كەلدى ۋە توختىگۈلنى كۆتۈرۈپ قاسىمئاخۇن ئاكىلارنىڭكىگە ئاپاردى.تۇغۇت ئانىسى چاقىرىتىلىپ،ھايات-ماماتلىق بىر مەيدان جەڭدىن كىيىن ئۇ بۇدرۇققىنە بىر ئوغۇل تۇغدى.قاسىمئاخۇن ئاكا،مايسىخان ئانىنىڭ خوشاللىقتىن قوللىرى ئىشقا بارمايتى.ئۆمرىدە تۇنجى كۆرگەن بۇ ئوغۇل ئەۋلادىدىن سۈيۈنۈپ،خوشاللىق ياشلىرىنى تۆكۈپ،قولدىن-قولغا تالىشىپ ئېلىپ،يېنىش-يېنىشلاپ سۆيەتتى.

توختىگۈل ئوغلىنىڭ بۇ دۇنياغا كۆز ئېچىشىدىن ئېرىنىڭ سۈيۈنۈپ،ئائىلىدىكى بوشلۇق تولدۇرۇلۇپ،تۇرمۇشىنىڭ ئەسلىگە قايتىشىنى ئۈمىت قىلاتتى.ئېرىنىڭ دۇتتار چېلىپ ئولتۇرۇپ كۆزىنىڭ ئىچىگە مەسلىكى بىلەن تىكىلىپ تۇرۇپ ئېيتىدىغان مۇڭلۇق ناخشىلىرىنى سېغىناتتى.كېچىلىرى قۇلاق تۈۋىگە شىرىن سۆزلەر بىلەن شىۋېرلاپ تۈننى تاڭغا ئۇلىغان مۇھەببەتلىك پەيتلىرىنى سېغىناتتى.

لېكىن ئۇ كۈنلەر بارغانسىرى يىراقلاپ تولىمۇ يىراقتا قالغاندەك بىلىنگەنسىرى ئېرىدىكى بۇ چوڭ ئۆزگىرىشلەردىن ئۈمۈتسىزلىنەتتى.

توختىگۈلنىڭ قىرقى توشقۇچە سەمەتجان بۇ ئۆيگە بارى-يوق 5لا قېتىم كىلىپ،ئاددىلا ئەھۋال سوراپ، ئوغلىنى بىردەم ئوينىتىپلا قايتىپ كەتتى.ئۇ ئېرىنىڭ كۈندە يېنىدا تۇرۇشىنى،ھىچ بولمىغاندا كۈندە بىرەر قېتىم كىلىپ كىتىشىنى ئۈمىد قىلغان بولسىمۇ ۋە سەمەتجاندىن نازلىنىپ تۇرۇپ يىلىنىپ ئۆتۈنگەن بولسىمۇ،بۇ ئورۇنۇشلىرى بىكارغا كەتتى.ماقۇللىقىنى بىلدۈرۈپ قويۇپ كەتكەن ئېرى ئوخشاشلا نەچچە كۈن يوقاپ كىتىپ،خالىغاندا پەيدا بولاتتى.ئېرىنىڭ مىجەزىدىكى بەزى ئۆزگۈرۈشلەر ئۇنى چۆچۈتەتتى.سەمەتجان پەقەت گەپ خوشلىمايدىغان،تۇرۇپ ئېچىلىپ،تۇرۇپ تۇتۇلۇپ قالىدىغان،ئاسانلا بىر ئىشلارنى سەۋەپ قىلىپ چېچىلىپ،چالۋاقايدىغان بولۇپ قالغان ئىدى.

ئوپچە ئىش مەيدانىدىمۇ ئاسانلا باشقىلارنىڭ چىشىغا تىگىپ ياكى ۋەزىپىسىنى ئورۇنداپ بولالماي،ئايلىق تەمىناتى بەزىدە نەچچە جىڭلا قولىغا تىگەتتى.

قىرقىنى توشقۇزۇپ ئىشقا چىققان توختىگۈل غەيۋەتخور ئاياللارنىڭ ئاغزىدىن غىل-پال ‹‹سەمەتجان ئايشەمگۈلگە ئۆگىنىپ قاپتۇمىش››دىگەندەك بىشارەتلەرنى ئاڭلاپ،بېشىدىن چاخماق چېقىپ تاپىنىدىن چىقىپ كەتكەندەك ئەندىكىپ،ئازاپلانغان بولسىمۇ‹‹بۇ خوتۇنلار نىمىنى دىمەيدۇ؟ئۆسەك گەپلەرگە ئىشەنمەي ئېرىمگە ئىشىنەي،ئۇ ھەرگىزمۇ ئۇنداق ۋاپاسىز ئادەم ئەمەس››دەپ ئۆزىگە تەسەللى بېرىپ يۈردى.سەمەتجان ھەر-كۈنى دىگۈدەك يېرىم كېچىلەردە ئۆيگە قايتىپ كىلەتتىدە ھىچقانداق گەپ خوشلىماي يوتقاننى بېشىغا پۈركەپ ئۇيقۇغا كىتەتتى.كېچىچە بالىسىنىڭ يىغىسىنى جىمىقتۇرۇپ بولالماي،ئەتىگىنى ئەترەت ئىشىغا ئارانلا ئۈلگۈرۈۋاتقان توختىگۈل ئېرىدىن نەچچە قېتىم‹‹ئەتىگەنرەك تۈرۈپ تاماق قىلمىدىڭ››دىگەن باھانە بىلەن تاياق يىدى.كۆزلىرىگە پات-پات چۈشۈپ تۇرىدىغان كۆكلەر،قىزىللىقلارنى ئۇ ئاخىرى ئاتا-ئانىسىدىن يۇشۇرۇپ قالالمىدى.

-نىمانداق تولا تىگىپ كىتىدىغان ئوتۇنكەن ئۇ؟،-دىدى قاسىمئاخۇن ئاكا قىزىنىڭ داۋاملىق يالغان سۆزلىشىدىن ئاچچىقلىنىپ،-

ئەجەپ يامان ئوتۇنكىنا ئۇ؟يىڭى تۇغۇتلۇق دىمەي تىگىپ كىتىۋېرىدىغان؟گېپى بولسا،يارىمىغان بولسىڭىز گېپىنى ئۇچۇق قىلسۇن.بىزنىڭ ئون قىزىمىز يوق ئۇنىڭ تايىقىغا تاشلاپ بېرىدىغان.

ئاتىنىڭ يۈرىكى قاتتىق ئېچىشتى.مۇشۇ قورساق تۈزۈك تويمايدىغان مەزگىللەردە بالىلىق بولۇپ،تېخى تۈزۈك تىتىلىپ بولالمايۋاتقان،بالىسىغا تۈزۈك سۈتى چىقماي،قىينىلىۋاتقان،ئاجىزلاپ بىر تېرە-ئۇستىخان بولۇپ قالغان قىزىنىڭ يەنە ئورۇنسىز تاياق يىيىشىگە كىممۇ چىدىسۇن؟

قاسىمئاخۇن ئاكا سەمەتجانغا ئايرىم بىرھازا نەسىھەت قىلدى.سۆھبەت جەريانىدا  قاتتىق گەپ قىلىپ ئىشنى تېخىمۇ چوڭايتىۋېتىشتىن ساقلىنىش ئۈچۈن خېلى ئويلىنىپ،مۇنەججىملىك بىلەن چىرايلىق،يولىدا نەسىھەت قىلىپ،بېشىنى ساڭگىلىتىپ ئولتۇرغان سەمەتجانغا قىزىنى قوشۇپ قويدى.ۋە يېشىنى يىڭىگە سۈرتۈپ مىشىلداپ ئولتۇرغان مايسىخان ئانىغا‹‹بىر ئۆي دىگەندە ئۇنچىلىك ئىشلار بوپ تۇرىدۇ.ياش ئەمەسمۇ ئۆزلىرى چىقىشىۋالىدۇ.خۇدايىم سەمەتجاننىڭ كۆڭلىگىمۇ ئىنساپ بېرەر››دەپ تەسەللى بەردى.

ئانا سۈتىگە تويمايۋاتقان بوۋاق كۈندە يېرىم كېچىلەرگۈچە يىغلاپ تېلىقىپ ئۇخلاپ قالاتتى،شۇنداقلا قىززىتمىسى تولا ئۆرلەپ كىتەتتى.بۇنداق چاغلاردا پۇت-قولدا جان قالمىغان توختىگۈل زەيلىكلەردىن پاقا يۇپۇرمىقى ئۈزۈپ ئەكىلىپ بالىنىڭ بەدەنلىرىگە يېقىپ قىززىتمىسىنى تۆۋەنلىتىشكە تىرىشاتتى.

ئادەم بولساڭ بولغىن شەمشەر قېلىچتەك. بولما ھەرگىز ئىچى كاۋاك قۇمۇشتەك!

يوللىغان ۋاقتى 2012-3-27 17:32:55 |ھەممە قەۋەتنى كۆرۈش
سەمەتجان(كىگىز ئىتىمەن)دەپ چىقىپ كىتىپ تېخىچە قايتىپ كەلمىگەن كەچكى كۈزدىكى يېرىم كېچىلەرنىڭ بىرىدە بالا يەنە شۇنداق قاتتىق قىززىپ كەتتى.ئۆزى بىلىدىغان،ئانىسى ئېيتىپ بەرگەن چارە-ئاماللارنىڭ ھەممىنى سىناپ بېقىپمۇ بالىنىڭ قىززىتمىسىنى چۈشۈرەلمىگەن توختىگۈل بالىنى دادىسىنىڭ جۇۋىسىغا يۆگەپ كۆتۈرۈپ يىغلىغۇنىچە يېزىلىق داۋالاش پونكىتىغا ماڭدى.ياش توسىۋالغان كۆزلىرىدە قاراڭغۇ يولنى ئاران ئىلغا قىلىپ كىتىۋاتقان توختىگۈل قاتار كەتكەن ئۆيلەرنىڭ بىرىنىڭ ئىشىك ئالدىدىن ئۆتۈپ كىتىۋېتىپ ئۆزىگە تولىمۇ تۇنۇشلۇق بىر ئاۋازنى ئاڭلاپ قالدىدە-جايىدا تۇرۇپلا قالدى.بۇ ئۆي دەل توختىگۈل ئاندا-ساندا ئاڭلاپ قالغان سەمەتجان ئايشەمگۈلگە ئۆگۈنىۋاپتىمىش دىگەن ئۆينىڭ ئىگىسى ئايشەمگۈلنىڭ ئىشىك ئالدى ئىدى.دەرۋازىدىن چىقىۋاتقان سەمەتجان ئارقىسىدىكى گەۋدىگە قاراپ‹‹بولدى ئۇزاتماي تېز كىرىپ كىتىڭ،ئەتە كۆرۈشەيلى››دىۋىدى،ئۇ ئايالمۇ‹‹ئەتە جىنتىكىڭىز باغلىۋالسىچۇ››دىدى ناز-كەرەشمە بىلەن ئەركىلەپ.

توختىگۈل جايىدا قاققان قوزۇقتەك تۇراتتى.تىمىسقىلاپ كىلىۋاتقان گەۋدە ئۇنىڭغا ئورۇلدى.ئۇرۇلدىيۇ قاتتىق چۆچۈپ‹‹كىم!››دەپ توۋلىدى.توختىگۈل سۈكۈتتە تۇراتتى.ئۇنىڭدا ماڭغۇدەكمۇ،گەپ قىلغۇدەكمۇ مادار قالمىغان بولغاچ بالىسىنى چىڭ قاماللىغان پېتى يەرگە يىقىلدى.

توختىگۈل كۆزىنى ئاچقاندا قولىدا ئاسما ئۇكۇل ئېسىقلىق ھالدا دوختۇرخانا كارۋىتىدا ياتاتتى.ئاتا-ئانىسى يۈرەكلىرى لەختە بولغان ھالدا ئۇنىڭغا تەلمۈرۈپ قاراۋاتقان ئىدى.ئۇ كۆزىنى ئېچىپلا‹‹بالام قېنى؟››دەپ سورىدى.ئاتا-ئانا سۈكۈت بىلەن ئۈنسىز ياشلىرىنى تۆكۈپ بېشىنى تۆۋەن سېلىشتى.ئۇ قولىدىكى ئاسما ئۇكۇلنى بار كۈچى بىلەن يولۇپ ئورنىدىن تۇرۇپ كەتمەكچى بولدىيۇ يەنە كەينىگە ئۇچۇپ كەتتى.

قاباھەتلىك ئۇ كېچىدە توختىگۈل ھوشىدىن كەتكەندە ئۇنىڭ كىملىكىنى جەزىملەشتۈرەلمىگەن ۋە ئۆلگۈدەك قورقۇپ كەتكەن سەمەتجان بەدەر قېچىپ ئۆيىگە بارغان ۋە خوتۇن بالىسىنىڭ يوقلىقىنى كۆرۈپ،ئەجەپلىنىپ ‹‹بايىقى شۇمىدۇيا؟››دىگەن خىيالنى قىلىپ ئەندىكىپ دەرھال قىيىن ئاتىسىنىڭ ئۆيىگە بارغان .ئۇلارنىڭ‹‹ توختىگۈل كەلمىدى›› دىگەن جاۋابىنى ئاڭلاپ كەينىگە بۇرۇلۇپ بايىقى كوچىغا كەلگەن، بىرەر كىلىشمەسلىكنى تۇيۇپ ئۇنىڭغا ئەگىشىپ كەلگەن قاسىمئاخۇن ئاكا يولدا بىھۇش ياتقان قىزى ۋە ئاللىبۇرۇن بۇ دۇنيادىن ۋاقىتسىز خوشلىشىپ سوۋۇپ كەتكەن نەۋرىسىنىڭ جەسىدىنى كۆرگەن ئىدى.

توختىگۈل ئۆزىنىڭ نەچچە كۈن ھوشسىز ياتقانلىقىنى بىلمەيتى،گاھىدا ھوشىغا كىلەتتىيۇ ‹‹ئاھ بالام جېنىم بالام،مىنى نىمىشقا بىللە ئېلىپ كەتمىدىڭ؟!››دەپ پەريات چىكىپ،چاچلىرىنى يولۇپ يەنە ھوشسىزلىنىپ يىقىلاتتى.ئۇ بۇ دەرتلەرنىڭ قايسى بىرىگە يىغلىسۇن؟ئىشىنىپ بارلىقىنى ئاتاپ،چىن يۈرىكىدىن سۆيگەن ئېرىدىن كەلگەن ۋاپاغىمۇ؟،ھايات شامىنى پىلىلدىتىپ تۇرغان ئوماق ئوغلىدىن ۋاقىتسىز،مەڭگۈلۈك خوشلاشقىنى ھەتتا ئۇنىڭ ئاخىرقى سوغۇق يۈزىنىمۇ كۆرەلمىگىنى ئۈچۈنمۇ؟

سەمەتجان ئۇنىڭ يۈزىگە قاراشقا پېتىنالمايتى،ھەتتا دوختۇرغاخانىغا بېرىشتىنمۇ،توختىگۈلنىڭ نەپرەتلىك قاراشلىرىدىنمۇ قورقاتتى.قىز ئالغان ئايالى،بېشىنى سىلىغان قىيىن ئاتا-قىيىنئانىسى ۋە ئۆز پۇشتىدىن بولغان ئوماق ئوغلى ئىسىگە كەلسىلا بىر ئاچچىق ھەسرەت گېلىنى بۇغاتتى.

مايسىخان ئانا نەۋرىسىنىڭ ئىچ كۆيۈكى ۋە قىزىنىڭ ھالىغا چىدىماي ئورۇن تۇتۇپ يېتىپ قالدى.ھىچكىمگە گەپ قىلماي تورۇسقا قاراپ ياتقىنى ياتقان ئىدى.بۇ كىلىشمەسلىكلەردىن قاسىمئاخۇن ئاكىنىڭ يامغۇردەك  ياشلىرى ساقاللىرىنىڭ ئۇچىدىن تۆكۈلەتتى.لېكىن نىمىلا بولسۇن ئۇ بىر ئەركىشىگە خاس غەيرەت بىلەن ئۆيدە ياتقان ئايالى ۋە دوختۇرخانىدىكى قىزى ئۈچۈن پايپېتەك بولاتتى.

ئادەم بولساڭ بولغىن شەمشەر قېلىچتەك. بولما ھەرگىز ئىچى كاۋاك قۇمۇشتەك!

يوللىغان ۋاقتى 2012-3-27 17:33:25 |ھەممە قەۋەتنى كۆرۈش


سەمەتجاننى نەچچە كۈن كۆرمىگەن ئايشەمگۈل ئۇنىڭ ئۆيىدە ھازا بولغانلىقىنى،ئىككىلا ئاجىزەنىڭ ئورۇن تۇتۇپ يېتىپ قالغانلىقىنى ئاڭلىغان بولسىمۇ يەنىلا پۇشايماندىن قىلچە ئەسەر يوق مۇدھىش كۆزلىرى بىلەن ئىشىك ئالدىدىن ئۆتۈپ كىتىۋاتقانلار ئارىسىدىن سەمەتجاننى ئىزدىدى.قېرىشقاندەك بۈگۈن ئوپچە ئەمگەكتىن يانغانلارنىڭ ئارىسىدا سەمەتجان كۆرۈنمىدى.

ئۇ نىمىلەرنىدۇر غودۇراپ قويۇپ ھويلىسىغا يېنىپ كىرىپ بىر غېرىچتەك ئورالغان موخۇركىسىنى كۈچەپ شوراشقا باشلىدى.ئۇنىڭ ئېرى ئۆلۈپ كەتكىلى نەچچە يىل بولغان ۋە مەھەللىدىكى ئۇدۇل چوڭ بولغان ئوغۇللارنى ئازدۇرۇپ،‹‹كۆزىنى ئېچىپ››قويىدىغان ھۈنەرلىرى بولغاچقا مەھەللىدىكىلەر ئۇنىڭغا نەپرەت كۆزى بىلەن قاراپ يېقىنلاشمايتى،پەقەت مەخمۇت توخۇ سەمەتجان ۋە باشقا نەچچە بەڭگىلەرنى بېشەم خوتۇنىدىن قورقۇپ ئۆيىگە باشلىيالمىغان كۈنلىرىنى ئۇنىڭكىگە باشلاپ كىلىپ،‹‹كۆڭۈل خوشى››قىلىشاتتى.ئۇلارنىڭ ئارىسىدا دۇتتارچى،تەمبۈرچى،داپچى...لار تەل بولغاچقا بۇ سورۇن شۇنداق قىززىپ كىتەتتىدە كەلگەنلەرنىڭ كەتكۈسى كەلمەي نەشىنىڭ كەيپىدىن قىزارغان ئەلەڭ-سەلەڭ كۆزلىرىنى ئامشەمگۈلنىڭ ئۇسۇل ئويناۋاتقاندىكى ئىتەكلىرىدىن ئۈزەلمەي قېلىشاتتى.سەمەتجان باشتا بۇ ئۆيگە كەلگەندە قورۇنۇپقىنە ئولتۇرغان ۋە مەخمۇت توخۇنىڭ زورى بىلەن نەچچە پەدە دۇتتار چېلىپ بەرگەن بولسىمۇ كىيىنچە بۇ‹‹ئەركەك››لەرنىڭ سېسىق گەپلىرى ۋە زورلاشلىرى بىلەن غاڭزىنى قولىغا ئالغان ئىدى.شۇنداقلا مەھەللىدىكى چوڭ-كىچىك ھەممەيلەن ھۆرمەت قىلىپ تەرىپلەيدىغان موئمىن قىيىنئاتىسى قاسىمئاخۇننىڭ يامان سۆزلىرىنىمۇ مۇشۇ سورۇندا تۇنجى ئاڭلىغان ۋە‹‹ئەسلىدە مەن پەرىشتە بىلىپ كەتكەن كىشىلەرمۇ تايىنلىقكەنغۇ؟››دەپ ئويلاشقا باشلىغان،شۇنىڭدىن كىيىن قىيىن ئاتىسىنىمۇ بورۇنقىدەك كۆزگە ئىلغۇسى كەلمەيدىغان،ئايالىنىمۇ بۇرۇنقىدەك قەدىرلىگۈسى كەلمەيدىغان بولۇپ قالغان،چۈنكى ئۇنىڭ ئاشۇ ئۈلپەتداشلىرى مىڭىسىنى يۇيۇشقا باشلىغان ئىدى.

بۇ ئىشلار يۈز بېرىپ ئوغلىدىن ئايرىلىپ قالغان،ئايالىغا قانداق يۈزلىنىشنى بىلەلمەي يۈرگەن سەمەتجان ئۈلپەتداشلىرىنىڭ قېشىغىمۇ بارمىدى.ئۇزۇندىن-ئۇزۇنغا تامغا يۆلىنىپ ئولتۇرۇپ ئويلاندى.ئاخىرى قىلغانلىرىنىڭ ھەقىقى خاتالىقىنى،ئۆزىنىڭ بىر خاتا يولغا ئىچكىرىلەپ كىرىپ كىتىۋاتقانلىقىنى ھەقىقى ھىس قىلىپ ۋىجدان ئازاۋى تارتىپ،ئايالى ساقايسا ئۇنىڭغا ھەممە راست گەپنى قىلىپ گۇناھىنى تىلەشنى،بورۇنقى بەختىيار كۈنلىرىگە قايتىشنى ئويلىغان سەمەتجان ئىشتىن چۈشسىلا قىيىنئاتىسىنىڭكىگە بېرىپ ياردەملىشىپ،قىيىنئانىسىنىڭ دۇئاسىنى ئېلىشقا تىرىشىپ پايپېتەك بولۇپ كۈنلىرىنى ئۆتكۈزىۋاتاتتى.

بەزىدە دوخۇرخانىغا باراتتىدە ياتاقنىڭ ئىشىكىدىن ئاتلاشقا پېتىنالماي ئىشىككە يۆلىنىپ بىر ھازا مۇڭلىنىپ تۇرۇپ،ئايالىنىڭ كىشىنىڭ ئىچىنى سېرىگۈدەك ھالىغا قاراپ ئېچىناتتى.بۇ كەلگۈلۈكلەرنىڭ سەۋەپچىسى ئۆزى ئىكەنلىكىنى ئويلىغىنىدا يولدا كەلگەچ ئۆزىنى نەچچىنى كاچاتلىۋەتكەن ۋاقىتلىرىمۇ بار ئىدى.

بۈگۈن ئۇ ئوپچە ئىشتىن يېنىپ چوڭ ئۆيگە كىتىۋاتاتتى،ئۇنىڭ قاياققا ماڭغىنىنى پايلاپ تۇرغان مەخمۇت  توخۇ ئېتىز بېشىدا خۇددى يەردىن ئۈنگەندەك ئۇنىڭ ئالدىدا پەيدا بولدى.سەمەتجان ئۇنىڭ ئۇزاتقان قولىنى خوشياقمىغاندەك ئىلىك ئالدى ۋە يولىغا ماڭماقچى بولىۋىدى مەخمۇت توخۇ گەپ باشلىدى:

-ئاداش يوقاپلا كەتتىڭ،بىزدىن رەنجىگەن يېرىڭ بولسا دىگىن،-دىدى ئۇ ھىسداشلىق قىلغاندەك بوش ئاۋازدا،-ئۆلگەننىڭ كەينىدىن ئۆلگىلى بولمايدۇ.جان خۇدانىڭ قولىدا ئالغۇسى كەلگەندە ئالىدۇ،بەندە نىمە قىلالايتۇق؟،ئۆزۈڭنى بۇنچە تۈگەشتۈرىۋەتمە،سەن تېخى ياش خۇدايىم يەنە بېرىدۇ.مۇسىبەت يەتكەندە،دەرت-ئەلەم يەتكەندە بىزدەك دوستلىرىڭدىن تەسەللى تاپماي قېچىپ يۈرگىنىڭ نىمىسى؟ئەل-ئاغىنە دىگەننى مۇشۇنداق چاغدا ئەسقاتىدۇ دەپ تۇتمىساق نىمە قىلىمىز ئارىلىشىپ؟بۇنداق ئۆزەڭنى تۈگەشتۈرۈۋەتمەي نىمە غېمىڭ بولسا دىگىن مانا بىز بار!ھەل بولمايدىغان يەنە نىمە ئىش بار ئىدى.

ئادەم بولساڭ بولغىن شەمشەر قېلىچتەك. بولما ھەرگىز ئىچى كاۋاك قۇمۇشتەك!

يوللىغان ۋاقتى 2012-3-27 17:34:02 |ھەممە قەۋەتنى كۆرۈش
نەچچە ۋاقىتتىن ئايالىنىڭ نەپرەتلىك نەزەرى ۋە ئوغلىنىڭ مۇسبىتى بىلەن يۈرگىنىنى ئاز دەپ قىيىن ئانىسىمۇ جايىدا يېتىپ‹‹خوتۇن قىلسا ئەرگە،ئەر قىلسا بالىغا››دەپ مانا بىر ئوبدان ئالتۇندەك نەۋرەمنىڭ بېشىغا چىقتىڭغۇ››دەپ غودۇراشلىرىدىن باشقا تەسەللىگە ئېرىشىپ باقمىغان سەمەتجان مەخمۇتنىڭ بۇ تەسەللىرىدىن ھاياجانلىنىپ نەچچە ئۈمچەيگەن بولسىمۇ ئۆزىنى توختىتىۋېلىپ ئۈنسىز قۇلاق سېلىپ تۇرىۋەردى.موخۇركىلىرىنى يۆگىشىپ ئېتىز قىرىدا ئولتۇرۇشۇپ بىردەم مۇڭداشقاندىن كىيىن سەمەتجان بولغان ئىشلارنى ۋە ئەمدى توختىگۈلگە قانداق چۈشەندۈرۈش مەسىلىسىدە بېشى قېتىۋاتقانلىقىنى ئۇنىڭغا ئېيتتى.

-بېشىڭنى قاتۇرما ئاداش،ئاۋال دوختۇرخانىدىن چىقسۇن،بىز چىرايلىق ئالدىغا كىرىپ ياخشى گېپىڭنى قىلىپ ئۆيۈڭگە ئاچىقىپ قويىمىز.ياق زادى ئۆي تۇتمايمەن دەپ تۇرۋالسىمۇ نىمىدىن قورقىسەن؟خوتۇن دىگەن تولا نىمىغۇ ئۇ؟ھېلىمۇ شۇنچە يىلدىن سىزغان سىزىقىدىن چىقماي كەلدىڭ،خەخكە ئىچ كۈيۈغۇل بولۇپ خىزمىتىنى قىلىپ ئۆتكەندىن،بېشىڭنى تىك تۇتۇپ تاللاپ خوتۇندىن بىرنى ئېلىپ ئۆزەڭنى كۆرسىتىپ قويساڭمۇ نىمىسى خاتا؟ئاشنا ئوينىغان بىر سەنمىتىڭ؟ئەركىشى دىگەنگە 4 خوتۇن راۋا.ياشلىقىڭدا بېشىڭنى ئىچىڭگە تىقىپ ئۆتۈپ كەتكىنىڭ بىلەن تۆت كۈندە قېرىيدىغان گەپ،ئۇ چاغدا ياشلىقىڭدا جىقراق ئوينىۋالمىغىنىڭدىن،بىھۇدە ئىسراپ قىلىۋاتكەن ئەرلىكىڭدىن ئۆكۈنسەڭمۇ پايدىسى يوق.

مەخمۇت سۆزلىگەنسىرى ئەزۋەيلەپ كىتىۋاتاتتى،سەمەتجان باشتا سەل قوبۇل قىلالماي نارازىلىق بىلەن باش چايقاپ ئولتۇرغان بولسىمۇ بارا-بارا ئۇنىڭ سۆزلىرىنىڭ بەزى جايلىرىنى توغرا تېپىپ ئۆزىگە تەسەللى بېرىپ ئولتۇراتتى.

-قوپە،كۆڭلۈڭنى بىر ئېچىپ قوياي،قالغىنىنى پىشانەڭگە كەلگىنىنى كۆرەرسەن.باشقا كەلگەندە باتۇر،غەم قىلغان ئۇخلاپ ياتۇر،دەپتىكەن دەپ ئورنىدىن تۇرۇپ سەمەتجانغا قولىنى ئۇزاتتى مەخمۇت توخۇ.سەمەتجان دەماللىققا ئىككىلىنىپ ئۇنىڭغا قولىنى سۇنماي ئولتۇرۇپ كەتتىيۇ بىرنىمىلەرنى دەپ مېڭىشقا تەمشەلگەن مەخمۇتنىڭ ئارقىدىن بېشىنى ساڭگىلىتىپ مېڭىپ كەتكىنىنى ئۆزىمۇ سەزمەيلا قالدى.

(دايوجىڭ)دەپ كېچە-كۈندۈز ئوپچە ئىشلەيدىغان بۇ مەزگىللەردە كۈندۈزلۈك ئىشتىن چۈشۈپ ئۆيگە بېرىپ يۇندىدەك سۇيۇق ئۇماچتىن بىرەر چىنىلا ئىچىپ،بىرەر-ئىككى سائەتلا كۆزىنىڭ ئاچچىقىنى چىقىرىۋېلىپ يەنە كېچىچە ئىشلەيدىغان گەپ ئىدى.سەمەتجان ھازىر ئۆيگە بارسىمۇ قوسىقىغا يىگۈدەك  نەرسە تاپالمايتى،تاپسىمۇ كىم ئىتىپ بېرىدۇ؟بوپتۇ بىرەر-ئىككى سائەت مەخمۇتنىڭ باشلىغان يېرىگە بېرىپ ۋاقىتنى ئۆتكۈزۈپ ئەمگەككە چىقمايمەنمۇ؟دىگەننى ئويلاپ ئۇنىڭغا ئەگىشىپ ماڭغان سەمەتجان مەخمۇتنىڭ ئۇنى يەنىلا ئايشەمگۈلنىڭ ئىشىكى ئالدىغا باشلاپ كەلگىنىدىن نارازى بولۇپ چەكچەيدى.

-كىرمەيمەن مەن،-دەپ كەينىگە بۇرۇلىۋىدى.دەرۋازىنىڭ قېقىلغىنىنى ئاڭلاپ چىقىپ كەلگەن ئايشەمگۈل توۋلىدى:

-كىرمەيدىغانغا ئارپىڭىزنى خام ئورىۋەتمىگەندىمەن مەن؟بۇ ئىشىكتىنچۇ كىرىمەن دىگەنلەرنىڭ ھەممىسى كىرەلمەيدۇ.ھۆرمىتىڭىزنى قىلىپ كۈندە ئىشىكىمنى ئېچىپ قويغۇنۇمنىڭ جازاسىكەندە بۇ؟

ئايالنىڭ ۋاتىلداشلىرىنى خوشنىلارنىڭ ئاڭلاپ قېلىشىدىن ئەنسىرىگەن سەمەتجان گەپ-سۆز قىلمايلا ھويلىغا كىردى.

بەڭگىلەر،سازچىلار يىغىلىپ يەنە سورۇن باشلاندى،بۈگۈن سەمەتجان دۇتتار چېلىپ ،ناخشا ئېيتىپ بېرىشكە قەتئىي ئۇنىمىدى،جىقراق گەپ سوراپ قويغانلارغىمۇ قاپىقىنى تۈرۈپ ھومىيىپ قويۇپ نەچچە قاپاقنى ئارتۇق چىكىۋەتتى.ئىشىك ئالدىدىكى كانايدىن(تېز بولۇڭلار ئەمگەككە چىقىڭلار!،ئەمگەك باشلاندى!!!)دىگەن بۇيرۇقلار چىققاندىلا ئۇلار ئالدىراپ چاپانلىرىنى كىيىشىپ ئېتىزلىققا قاراپ چاپتى.سەمەتجان مەستلىكتىن پۇتلىرىنى ئاران يۆتكەپ،ئايشەمگۈلنىڭ ئىشارەتلىرىگە چۈشىنەر- چۈشەنمەيلا تەكرار باش لىڭشىتىپ چوڭ يولغا چىقتى.ئۇ بۇ ھالىتىدە ئېتىزلىققا قانداق بېرىشقا كۆزى يەتمەيتتى.بىرەر چىنە سوغۇق سۇ ئىچىپ سەل يىشىلىۋېلىشنى ئويلىغان سەمەتجان ئۆزىنىڭ قىيىنئاتىسىنىڭ ئىشىكى ئالدىغا كىلىپ قالغىنىنى بىلدى ۋە سۇ ئىچىش ئۈچۈن ئۆيگە كىردى.ئەمگەككە ماڭغان قاسىمئاخۇن ئاكا ۋە مۇخپۇل بۇسۇغىدىلا ئۇنى ئۇچرىتىپ گەپ قىلىشماي چىقىپ كەتتى.

ئۇ كاڭ ئۈستىدە ئىڭراپ ياتقان مايسىخان ئانىغا قاملاشمىغان ئىشارەتلىرى بىلەن سالام قىلىپ قويۇپلا ئوچاقنىڭ ئالدىغا كىلىپ،نەچچە تال كېۋەز شادىسىنى ئېرىنچەكلىك بىلەن ئوچاق ئىچىگە تاشلاپ قويۇپ ئوتنىڭ ھارارىتىدىن تېخىمۇ ئېزىلىپ ئولتۇرۇپ كەتتى.ئۇ شۇ ھالدا خېلى ئۇزاق ئولتۇردى.بىر ھازادىن كىيىن سەل ئەسلىگە كىلىپ ئىككى چوڭ چىنە سوغۇق سۇنى گۈپۈلدىتىپ ئىچىۋېتىپ ماڭماقچى بولىۋىدى،مايسىخان ئانا ئىڭرىدى‹‹مىنى ھويلىغا ئەچىقىپ قويغىنە بالام››سەمەتجان ئۇنى كۆتۈرۈپ ھويلىغا ئەچىقىپ خالىراق جايغا ئەكىلىپ ئولتۇرغۇزۇپ قويۇۋىدى،ئانا‹‹ئۆيگە كىرىپ كىتىپ تۇرغىن بالام تارتىنىپ قالىدىكەنمەن،بىردەمدىن كىيىن ئالغىلى چىققىن ››دىدى ناھايىتى تەستە ئىنجىقلاپ تۇرۇپ.سەمەتجان ئۆيگە كىرىپ بىر تال موخۇركىنى ئېرىنچەكلىك بىلەن يۆگەپ ئىككى شوراپلا ئۈچۈردى دە ياستۇققا قىيسايدى.

ئادەم بولساڭ بولغىن شەمشەر قېلىچتەك. بولما ھەرگىز ئىچى كاۋاك قۇمۇشتەك!
كىرگەندىن كىيىن ئىنكاس يازالايسىز كىرىش | تىزىملىتىش

يازغۇچىلار تورىمىزنىڭ يېڭى بېتى ئېچىۋىتىلگىنىگە:

ستاتىستىكا|Archiver|يانفون نۇسخىسى|新疆作家网 ( ICP经营许可证编号:新ICP备10200746号 )

GMT+8, 2012-4-16 04:03 , Processed in 0.100977 second(s), 14 queries .

Powered by Discuz! X2(NurQut Team)

© 2001-2011 Comsenz Inc.

چوققىغا قايتىش