5)دەسلەپكى ۋۇجۇتقا كەلگەن تەبىئىي سۇيۇق سۇغاق مىزاجنىڭ يىتىلىش جەريانى؟
3-2ئايدىكى سۇيۇق سۇغاقتا ئاتاتىنىدىن سۇيۇق سۇغاقنى قۇبۇل قېلغان. مەنى سۇيۇقلۇقى جىنسى يول گۈمبەز قىسمىغا قۇيۇلىدۇ.جىنسى يول ئۆزىگە كىرەكسىز ئۇرۇقنىڭ كۆپ قىسمىنى قايتۇرىدۇ ياكى كىسىلتالىق سۇيۇقلۇقىغا ماسلىشالغانلىرى كىرەكلىك قىسمى  تۇخۇم تۇشۇش نەيچىسىنىڭ چۆگۇن، قۇرساق قىسمىدا3-2ئايدىكى ئۇرۇق بىلەن 3-2ئايدىكى تۇخۇم بىلەن ئۇچرۇشۇپ، بالياتقى بوشلۇقىغا يۆتكۈلۇپ ئۆز-ئارا kYB5« ئۆزلىرىگە كىرەكلىكىنى قۇبۇل قېلىپ يىغىپ،ئۆزىنى تۇلۇقلاش بىلەن بىر ۋاقىتتا ئۆزلىرىگە ۋاختىنچە بىكىرىكىنى چىقىرىپ بىرىشىپ ، ئۆزىنى ساپلاشتۇرۇپ،  بىر-بىرنى تەمىنلەپ، ئۆزىگە كىرەكسىزنى قۇبۇل قىلىماي قايتۇرۇپ قوغدۇنۇش» قانۇنيەتلىكىگە ئەمەلقىلىشىش جەريانىدا، سان سۇپەت سۇيۇق سۇغاق كەيپىيات جەھەتتە تۇخۇمنىڭ ياكى ئۇرۇقنىڭ قايسى بىرىنىڭ ئۈستىن ئۇرۇندا تۇرغان كەيپىياتى سۇيۇق سۇغاق مىزاج (تۆرۈلمە)بۇلۇپ ھېساپلىنىدۇ. سۇيۇق سۇغاق مىزاج تۆرۈلمە بالياتقى بوشلۇقىدا ئۆز-ئارا ئۆزىگە ۋاختىنچە بىكىرىگىنى قايتۇرىشۇپ بۇلۈنۇپ ئۆزىگە كىرەكلىكىنى قۇبۇل قېلىشىپ، ئۆز ئەتراپىغا يېغىلىشنىڭ ئۆزلۇكسىز دەۋىر قىلىشقا ئەگىشىپ، سۇيۇق سۇغاق مىزاج ھامىلە ئۆزىنىڭ دەسلەپكى ۋۇجۇتقا كەلگەن سۇيۇق سۇغاق مىزاجىغا ماسOK2« ئۆزىگە كىرەكلىكىنى  قۇبۇل قىلىدۇ» شۇڭلاشقا سىزىك بولغان ئايال كىشى سىزىك مەزگىلدە بىرە ئۇزۇقلۇققا ئامراق بۇلۇپقالىدۇ. سۇيۇق سۇغاق مىزاج ھامىلە ئۆزىنىڭ مىزاجىغا ماس كەل مەيدىغانOKS4« ئۆزىگە ئۆزىگە كىرەكسىزنى قۇبۇل قىلماي قايتۇرغاچ»قا ھامىلدار ئايال ياندۇردۇ. شۇنىڭ بىلەن بىرگە بۇرۇن ياخشى كۆرۇپ يەيدىغان يىمەكلىكلەرنى كۆرسە قەيقىلىپ ياندۇرىدىغان بۇلۇپ قالىدۇ . ھامىلدار بۇلۇپ 3 ئايدىن كېيىن،ھامىلىنىڭ سۇيۇق سۇغاق مىزاجى كۇچىيىشىگە ئەگىشىپ تەدرىجى ھالدا ئۆزىگە كىرەكلىكىنى قۇبۇل قېلىپ، پەرىق لەندۈرۇش كۈچىيىپ ھەرخىل OK2«ئۆزىگە كىرەكلىك ئۇزۇقلۇقلارنى قۇبۇل قېلىپ» شۇنىڭ بىلەن بىرگەOB3« ئۆزىگە ۋاختىنچە بىكىرىكىنى ئاناتىنى ئارقىلىق سىرىتقا چىقىرى»دۇ.مەنە بۇنى سۇيۇق سۇغاق مىزاجنىڭ دەسلەپكى ۋۇجۇتقا كىلىشى دەيمىز.
ئالتى چوڭ ماددىنىڭ بىر-بىرىنى ماسلاش تۇرۇش، ماسلىشىش جەريانىدا، ئۆز-ئارا kYB5 قانۇنيەتلىك« ئۆزلىرىگە كىرەكلىكىنى قۇبۇل قېلىپ يىغىپ،ئۆزىنى تۇلۇقلاش بىلەن بىر ۋاقىتتا ئۆزلىرىگە ۋاختىنچە بىكىرىكىنى چىقىرىپ بىرىشىپ، ئۆزىنى ساپلاشتۇرۇپ،  بىر-بىرنى تەمىنلەپ ئۆزىگە كىرەكسىزنى قۇبۇل قىلىماي قايتۇرۇپ قوغدۇنۇپ» ياشاش جەريانىدا ماسلىشىشنىڭ ئۈستۇنلىكنى ئىگىلەپ يىتىل دۈرگەن ئۆز مەۋجۇتلىقىنى ساقلاشتىكى ياشاش پالىيىتى ،ئۈستۇنلۇك «چوڭ» ئۇرۇندا  تۇرغان سۇيۇق سۇغاق كەيپىياتنىڭ شەيئىلەردە ئۇرۇنلىشىپ باشقا ماددىلارنى ئۆزىگە ماسلاش تۇرۇپ يىتەكچىلىك ئۇرۇندا تۇرغان ھالىتى دەسلەپتە ۋۇجۇتقا كەلگەن تەبىئىي سۇيۇق سۇغاق مىزاج ياكى سۇغاق سۇيۇق مىزاج دەپ ئاتىلىدۇ، بۇ مىزاجدىكى كىشىلەرنىڭ تىرە رەڭگى ئاچ ئاق كىلىدۇ
ئىچكى تاشقى كەيپىياتتىن سۇيۇق سۇغاقلۇقنى ئاساس قېلىپ تۇرسا ياخشىتۇرىدۇ.

يۇقرقى تىمىلارنىڭ ھازىر بىز قوللىنىۋاتقان ئۇيغۇرتىبەتچىلىك نەزىريە ئاساسلىرىدىن ئارتۇقچىلىققا ئىگە ئىكەن ئۇيغۇرتىبابەت چىلىكى بىلەن شۇغۇللىنىۋاتقان يولداشلارنىڭ ئانالىزقىلىپ پايدىلىنىشقا بۇلىدۇ.

1.ماسلىشىش يىتەرسىز بولغان دەسلەپكى ۋۇجۇتقا كەلگەن تەبىئىي مىزاج

ئالتى چوڭ ماددىنىڭ بىر-بىرىنى ماسلاشتۇرۇش، ماسلىشىش جەريانىدا، ئۆز-ئارا kYB5 قانۇنيەتلىك«ئۆزلىرىگە ۋاختىنچە بىكىرىكىنى چىقىرىپ بىرىشىپ، بىر-بىرنى تەمىنلەپ ئۆزىنى ساپلاشتۇرۇپ ئۆزىگە كىرەكسىزنى قۇبۇل قىلىماي قايتۇرۇپ قوغدۇنۇپ. ئۆزلىرىگە كىرەكلىكىنى قۇبۇل قېلىپ يىغىپ» بىركىش جەريانىدا ماسلىشىشنىڭ ئۈستۇنلىكنى ئىگىلەپ، يىتىلدۈرگەن ئۆز مەۋجۇتلىقىنى ساقلاشتىكى ياشاش پالىيىتى ،ئۈستۇنلۇك «چوڭ»  ئۇرۇندا  تۇرغان شۇ شەيئىنىڭ مەۋجۇت بۇلۇپ تۇرۇشى ئۈچۇن زۈرۈر بولغان كەيپىياتلارنىڭ نورماللىقتىن ھالقىغان ھالىتىگە دەسلەپكى ۋۇجۇتقا كەلگەن،شۇ شەيئىنىڭ ماسلىشىشنىڭ يىتەرسىسلىگى، ماسلىشىش يىتەرسىز بولغان،  دەسلەپكى ۋۇجۇتقا كەلگەن، تەبىئىي مىزاج دەپ ئاتۇلىدۇ.
مەسىلەن:
1) ماسلىشىش يىتەرسىز بولغان، دەسلەپكى ۋۇجۇتقا كەلگەن قۇرۇق ئىسسىق مىزاج.
ئالتە چوڭ ماددىنى تۈزگۈچى ئەڭ كىچىك تەركىپلەر ۋە ئۇلارنىڭ كەيپپىياتلىرنىڭ، بىر-بىرىگە ماسلىشىپ، ئۆز-ئارا kYB5 قانۇنيەتلىك« ئۆزلىرىگە ۋاختىنچە بىكىرىكىنى چىقىرىپ بىرىشىپ، بىر-بىرنى تەمىنلەپ ئۆزىگە كىرەكسىزنى قۇبۇل قىلىماي قايتۇرۇپ قوغدۇنۇش بىلەن ئۆزلىرىگە كىرەكلىكىنى قۇبۇل قېلىپ يىغىپ» بىركىش جەريانىدا شەكىللەنگەن قۇرۇقلۇق ئىسسىقلىق كەيپىياتنىڭ دەسلەپكى ۋۇجۇتقا كەلگەن تەبىئىي ، قۇرۇق ئىسسىق مىزاجنىڭ نورماللىقتىن ھالقىغان ھالىتىگە ياكى دەسلەپكى ۋۇجۇتقا كەلگەن تەبىئىي قۇرۇق ئسسىق، مىزاجنىڭ ھازىرقى قۇرۇق ئسسىق كەيپىياتقا ماسلىشىشنىڭ يىتەرسىزلىگىنى ماسلىشىش يىتەرسىز بولغان، دەسلەپكى ۋۇجۇتقا كەلگەن، قۇرۇق ئىسسىق مىزاج دەپ ئاتىلىدۇ.  (بۇنى داۋالاشتا  ئالدى بىلەن دەسلەپتە ۋۇجۇتقا كەلگەن قۇرۇق ئىسسىقلىقنىى كۇچايتىپ ماسلىشىش چانلىقىنى ئاشۇرۇش ئارقىلىق داۋالايمىز )
2)ماسلىشىشى يىتەرسىز بولغان، دەسلەپكى ۋۇجۇتقا كەلگەن، ھۆل ئىسسىق مىزاج
ئالتە چوڭ ماددىنى تۈزگۈچى ئەڭ كىچىك تەركىپلەر ۋە ئۇلارنىڭ كەيپپىياتلىرنىڭ شارائىتقا ماسلىشىپ، ئۆز-ئارا kYB5 قانۇنيەتلىك«ئۆزلىرىگە ۋاختىنچە بىكىرىكىنى چىقىرىپ بىرىشىپ، بىر-بىرنى تەمىنلەپ، ئۆزىگە كىرەكسىزنى قۇبۇل قىلىماي قايتۇرۇپ قوغدۇنۇپ. ئۆزلىرىگە كىرەكلىكىنى قۇبۇل قېلىپ يىغىپ» بىركىش جەريانىدا شەكىللەنگەن ھۆل ئىسسىق كەيپىياتنىڭ  دەسلەپكى ۋۇجۇتقا كەلگەن تەبىئىي، ھۆل ئىسسىق مىزاجدىن ئۈستۇنلۇكتە ھالقىغان ھالىتىگە ياكى دەسلەپكى ۋۇجۇتقا كەلگەن تەبىئىي ھۆل ئىسسىق كەيپىياتنىڭ ھازىرقى ھۆل ئىسسىق كەيپىياتقا ماسلىشىشنىڭ، يىتەرسىزلىگىنى ماسلىشىش يىتەرسىز بولغان،  دەسلەپكى ۋۇجۇتقا كەلگەن، تەبىئىي ھۆل ئىسسىق مىزاج دەپ ئاتىلىدۇ.(بۇنى داۋالاشتا  ئالدى بىلەن دەسلەپتە ۋۇجۇتقا كەلگەن ھۆل ئىسسىقنى كۇچايتىپ، ماسلىشىشچانلىقىنى ئاشۇرۇش ئارقىلىق داۋالايمىز )

3)ماسلىشىشى يىتەرسىز بولغان دەسلەپكى ۋۇجۇتقا كەلگەن  ھارارىتى سۇيۇق مىزاج

ئالتە چوڭ ماددىنى تۈزگۈچى ئەڭ كىچىك تەركىپلەر ۋە ئۇلارنىڭ كەيپىياتلىرنىڭ شارائىتقا ماسلىشىپ،ئۆز-ئارا kYB5 قانۇنيەتلىك« ئۆزلىرىگە كىرەكلىكىنى  تاللاپ قۇبۇل قېلىپ يىغىش بىلەن ئۆزىگە كىرەكسىزنى قۇبۇل قىلىماي قايتۇرۇپ قوغدۇنۇپ. ئۆزلىرىگە ۋاختىنچە بىكىرىكىنى چىقىرىپ بىرىشىپ، بىر-بىرنى تەمىنلەپ» بىركىش جەريانىدا شەكىللەنگەن  ھارارىتى ئىسسىق كەيپىياتنىڭ  دەسلەپكى ۋۇجۇتقا كەلگەن تەبىئىي ھارارىتى سۇيۇق مىزاجدىن ئۈستۇنلۇكتە ھالقىغان ھالىتىگە ياكى دەسلەپكى ۋۇجۇتقا كەلگەن تەبىئىي ھارارىتى سۇيۇق مىزاجنىڭ ھازىرقى ھارارىتى سۇيۇق كەيپىياتقا ماسلىشىشنىڭ يىتەر سىزلىگى ، يىتەر سىز بولغان، دەسلەپكى ۋۇجۇتقا كەلگەن، تەبىئىي ھارارىتى سۇيۇق مىزاج دەپ ئاتىلىدۇ.(بۇنى داۋالاشتا  ئالدى بىلەن دەسلەپتە ۋۇجۇتقا كەلگەن ھارارەتنى كۇچايتىپ، ماسلىشىشچانلىقىنى ئاشۇرۇش ئارقىلىق داۋالايمىز )

4)ماسلىشىشى يىتەرسىز بولغان دەسلەپكى ۋۇجۇتقا كەلگەن ھۆل سۇغۇق مىزاج
ئالتە چوڭ ماددىنى تۈزگۈچى ئەڭ كىچىك تەركىپلەر ۋە ئۇلارنىڭ كەيپپىياتلىرنىڭ شارائىتقا ماسلىشىپ،ئۆز-ئارا kYB5 قانۇنيەتلىك« ئۆزلىرىگە كىرەكلىكىنى  تاللاپ قۇبۇل قېلىپ يىغىش بىلەن ئۆزىگە كىرەكسىزنى قۇبۇل قىلىماي قايتۇرۇپ قوغدۇنۇپ. ئۆزلىرىگە ۋاختىنچە بىكىرىكىنى چىقىرىپ بىرىشىپ، بىر-بىرنى تەمىنلەپ» بىركىش جەريانىدا شەكىللەنگەن ھۆل سۇغۇق كەيپىياتنىڭ، دەسلەپكى ۋۇجۇتقا كەلگەن تەبىئىي ھۆل سۇغۇق مىزاجدىن ئۈستۇنلۇكتە ھالقىغان ھالىتىگە، ياكى دەسلەپكى ۋۇجۇتقا كەلگەن تەبىئىي ھۆل سۇغۇق مىزاج ، ھازىرقى ھۆل سۇغۇق كەيپىياتقا ماسلىشىشنىڭ، يىتەرسىزلىگىنى ماسلىشىش يىتەرسىز بولغان، بولغان دەسلەپكى ۋۇجۇتقا كەلگەن تەبىئىي ھۆل سۇغۇق مىزاج دەپ ئاتىلىدۇ.(بۇنى داۋالاشتا  ئالدى بىلەن دەسلەپتە ۋۇجۇتقا كەلگەن ھۆل سۇغۇق مىزاجنى كۇچايتىپ ماسلىشىش چانلىقىنى ئاشۇرۇش ئارقىلىق داۋالايمىز )
5)ماسلىشىشى يىتەرسىز بولغان دەسلەپكى ۋۇجۇتقا كەلگەن سۇيۇق سۇغۇق مىزاج
ئالتە چوڭ ماددىنى تۈزگۈچى ئەڭ كىچىك تەركىپلەر ۋە ئۇلارنىڭ كەيپپىياتلىرنىڭ شارائىتقا ماسلىشىپ، ئۆز-ئارا kYB5 قانۇنيەتلىك« ئۆزلىرىگە كىرەكلىكىنى  تاللاپ قۇبۇل قېلىپ يىغىش بىلەن ئۆزىگە كىرەكسىزنى قۇبۇل قىلىماي قايتۇرۇپ قوغدۇنۇپ. ئۆزلىرىگە ۋاختىنچە بىكىرىكىنى چىقىرىپ بىرىشىپ، بىر-بىرنى تەمىنلەپ»بىركىش جەريانىدا شەكىللەنگەن سۇيۇق سۇغۇق كەيپىياتنىڭ ،دەسلەپكى ۋۇجۇتقا كەلگەن تەبىئىي سۇيۇق سۇغۇق مىزاجدىن، ئۈستۇنلۇكتە ھالقىغان ھالىتىگە ياكى دەسلەپكى ۋۇجۇتقا كەلگەن تەبىئىي سۇيۇق سۇغۇق كەيپىياتنىڭ ھازىرقى سۇيۇق سۇغۇق كەيپىياتقا ماسلىشىشى يىتەرسىزلىگىنى ماسلىشىش يىتەرسىز بولغان، دەسلەپكى ۋۇجۇتقا كەلگەن تەبىئىي سۇيۇق سۇغۇق مىزاج دەپ ئاتىلىدۇ.(بۇنى داۋالاشتا  ئالدى بىلەن دەسلەپتە ۋۇجۇتقا كەلگەن  سۇيۇق سۇغۇقنى كۇچايتىپ، ماسلىشىش چانلىقىنى ئاشۇرۇش، ئارقىلىق داۋالايمىز )
6)ماسلىشىشى يىتەرسىز بولغان دەسلەپكى ۋۇجۇتقا كەلگەن قۇرۇق سۇغۇق مىزاج
ئالتە چوڭ ماددىنى تۈزگۈچى ئەڭ كىچىك تەركىپلەر ۋە ئۇلارنىڭ كەيپىياتلىرنىڭ شارائىتقا ماسلىشىپ،ئۆز-ئارا kYB5 قانۇنيەتلىك« ئۆزلىرىگە كىرەكلىكىنى  تاللاپ قۇبۇل قېلىپ يىغىش بىلەن ئۆزىگە كىرەكسىزنى قۇبۇل قىلىماي قايتۇرۇپ قوغدۇنۇپ. ئۆزلىرىگە ۋاختىنچە بىكىرىكىنى چىقىرىپ بىرىشىپ، بىر-بىرنى تەمىنلەپ» بىركىش جەريانىدا شەكىللەنگەن قۇرۇق سۇغۇق كەيپىياتنىڭ  دەسلەپكى ۋۇجۇتقا كەلگەن. تەبىئىي قۇرۇق سۇغۇق مىزاجدىن ئۈستۇنلۇكتە ھالقىغان ھالىتىگە، ياكى دەسلەپكى ۋۇجۇتقا كەلگەن، تەبىئىي قۇرۇق سۇغۇق كەيپىياتنىڭ ھازىرقى قۇرۇق سۇغۇق كەيپىياتقا ماسلىشىشنىڭ يىتەرسىزلىگىنى ماسلىشىش يىتەرسىز بولغان، دەسلەپكى ۋۇجۇتقا كەلگەن تەبىئىي قۇرۇق سۇغۇق مىزاج دەپ ئاتىلىدۇ.(بۇنى داۋالاشتا  ئالدى بىلەن دەسلەپتە ۋۇجۇتقا كەلگەن  قۇرۇق سۇغۇقلۇقنى كۇچايتىپ ماسلىشىشچانلىقىنى ئاشۇرۇش ئارقىلىق داۋالايمىز )

تەبىئىي دەسلەپتە ۋۇجۇتقا كەلگەن مىزاجنىڭ كۈچىيىشى

دەسلەپتە ۋۇجۇتقا كىلىپ ئۈستۇن ئۇرۇندا تۇرغان شۇ شەيئىينىڭ دەسلەپتە ۋۇجۇتقا كەلگەن مىزاجى مەۋجۇت بۇلۇپ تۇرۇش داۋمىدا تۇغۇلغان ۋاختىدىكى كەيپىياتىنىڭ، ھەر قايسى پەسىللەر ۋە دەۋىرلەردىكى ئالمىشىپ ئۈزگىرىپ مېڭىشىغا ئەگىشىپ ئىچكى-تاشقى جەھەتتە« دەسلەپتە ۋۇجۇتقا كەلگەن مىزاجغا كىرەكلىك تىمپىراتۇرا ۋە يىمەك ئىچمەك تۇلۇق بۇلۇشى» يەنە يېڭىدىن دەسلەپتە ۋۇجۇتقا كەلگەن مىزاجغا پايدىلىق كىرەكلىك كەيپىياتنىڭ ئۈستۇنلۈكتە ھالقىپ كېتىشى تەبىئىي دەسلەپتە ۋۇجۇتقا كەلگەن مىزاج ۋە ئەزالارغا پايدىق كىرەكلىك كەيپىيات تۇغۇلۇپ ئۇلارنىڭ kYB5 قانۇنيەتلىك«ئۆزىگە كىرەكسىزنى قايتۇرۇشى كىچىكلەپ ئۆزىگە كىرەكلىكىنى قۇبۇل قىلىپ يىغىپ،بىركىشى(چوڭيۇپ) ئارتىپ كۆپلەپ دەسلەپتە ۋۇجۇتقا كەلگەن مىزاجنى كۈچەتكۈچى ماددىلارنى ئىشلەپ چىقىرىش »بىلەن بىرگە بەدەندە دەسلەپتە ۋۇجۇتقا كەلگەن مىزاج كۈچىيىدۇ. شۇنىڭ بىلەن دەسلەپتە ۋۇجۇتقا كەلگەن مىزاجغا كىرەكلىك كەيپىيات ئاجىزلاشقانداكىلىپ چىققان كىسەللىكلەر ساقىيىدۇ ياكى ياخشىلىنىدۇ ، بۇ دەسلەپتە ۋۇجۇتقا كەلگەن مىزاجنىڭ كۈچىيىشى دەيمىز.
ئەكىسىچە بولغاندا ، بەدەندە دەسلەپتە ۋۇجۇتقا كەلگەن مىزاجنىڭ ئۆزىگە كىرەكلىك كەيپىيات نورمالدىن يۇقۇرلاپ كەتسە تۇلۇش ياكى يۇقۇرلاش خەرەكتىرلىك كىسەللىكلەرنى كەلتۈرۈپ چىقىرىدۈ، بۇنى بەدەندە دەسلەپتە ۋۇجۇتقا كەلگەن مىزاجنىڭ مىقتارى جەھەتتىن ئارتىپ كىتىشى دەيمىز.
(1)ئۆزىگە كىرەكلىك كەيپىياتقا ئىرىشىككەندە كۈچەيگەن قۇرۇق ئىسسىق مىزاج؟
يازدا7-6ئايدا ۋۇجۇتقا كىلىپ ئۈستۇن ئۇرۇندا تۇرغان شۇ شەيئىينىڭ دەسلەپتە ۋۇجۇتقا كەلگەن قۇرۇق ئىسسىق مىزاجى مەۋجۇت بۇلۇپ تۇرۇش داۋمىدا تۇغۇلغان ۋاختىدىكى كەيپىياتىنىڭ، ھەر قايسى پەسىللەر ۋە دەۋىرلەردىكى ئالمىشىپ ئۈزگىرىپ مېڭىشىغا ئەگىشىپ ئىچكى-تاشقى« 7-6ئايدىكى قۇرۇق ئىسسىق تىمپىراتۇرا ۋە يىمەك ئىچمەك ئارتۇق بۇلۇشى» يەنە يېڭىدىن قۇرۇق ئىسسىق كەيپىياتنىڭ ئۈستۇنلۈكتە ھالقىپ كېتىشى تەبىئىي دەسلەپتە ۋۇجۇتقا كەلگەن قۇرۇق ئىسسىق مىزاج ۋە ئەزالارغا پايدىق كىرەكلىك كەيپىيات تۇغۇلۇپ ئۇلارنىڭ،kYB5قانۇنيەتلىك« ئۆزىگە كىرەكسىزنى قايتۇرۇشى كىچىكلەپ ئۆزىگە كىرەكلىكىنى قۇبۇل قىلىپ يىغىپ،بىركىشى(چوڭيۇپ) ئارتىپ كۆپلەپ قۇرۇق ئىسسىقلىقنى كۈچەتكۈچى ماددىلارنى ئىشلەپ چىقىرىش» بىلەن بىرگە بەدەندە قۇرۇق ئىسسىق مىزاج كۈچىيىدۇ. شۇنىڭ بىلەن دەسلەپتە ۋۇجۇتقا كەلگەن قۇرۇق ئىسسىق مىزاجغا كىرەكلىك كەيپىيات ئاجىزلاشقانداكىلىپ چىققان كىسەللىكلەر ساقىيىدۇ ياكى ياخشىلىنىدۇ ، بۇ قۇرۇق ئىسسىق مىزاجنىڭ كۈچىيىشى دەيمىز.
ئەكىسىچە بولغاندا ،قۇرۇق ئىسسىق مىزاجنىڭ ئۆزىگە كىرەكلىك كەيپىيات نورمالدىن يۇقۇرلاپ كەتسە تۇلۇش ياكى يۇقۇرلاش خەرەكتىرلىك كىسەللىكلەرنى كەلتۈرۈپ چىقىرىدۈ، بۇنى قۇرۇق ئىسسىق مىزاجنىڭ مىقتارى جەھەتتىن ئارتىپ كىتىشى دەيمىز.

(2)ئۆزىگە كىرەكلىك كەيپىياتقا ئىرىشىككەندە كۈچەيگەن ھارارىتى سۇيۇق مىزاج؟
يازدا8-ئايدا ۋۇجۇتقا كىلىپ ئۈستۇن ئۇرۇندا تۇرغان شۇ شەيئىينىڭ دەسلەپتە ۋۇجۇتقا كەلگەن ھارارىتى سۇيۇق مىزاجى مەۋجۇت بۇلۇپ تۇرۇش داۋمىدا تۇغۇلغان ۋاختىدىكى كەيپىياتىنىڭ، ھەر قايسى پەسىللەر ۋە دەۋىرلەردىكى ئالمىشىپ ئۈزگىرىپ مېڭىشىغا ئەگىشىپ ئىچكى-تاشقى« 9-8ئايدىكى ھارارىتى سۇيۇق تىمپىراتۇرا ۋە يىمەك ئىچمەك ئارتۇق بۇلۇشى» يەنە يېڭىدىن ھارارىتى سۇيۇق كەيپىياتنىڭ ئۈستۇنلۈكتە ھالقىپ كېتىشى تەبىئىي دەسلەپتە ۋۇجۇتقا كەلگەن ھارارىتى سۇيۇق مىزاج ۋە ئەزالارغا پايدىق كىرەكلىك كەيپىيات تۇغۇلۇپ ئۇلارنىڭ، kYB5قانۇنيەتلىك«ئۆزىگە كىرەكسىزنى قايتۇرۇشى كىچىكلەپ ئۆزىگە كىرەكلىكىنى قۇبۇل قىلىپ يىغىپ،بىركىشى(چوڭيۇپ) ئارتىپ كۆپلەپ ھارارىتى سۇيۇقنى كۈچەتكۈچى ماددىلارنى ئىشلەپ چىقىرىش» بىلەن بىرگە بەدەندە ھارارىتى سۇيۇق مىزاج كۈچىيىدۇ. شۇنىڭ بىلەن دەسلەپتە ۋۇجۇتقا كەلگەن ھارارىتى سۇيۇق مىزاجغا كىرەكلىك كەيپىيات ئاجىزلاشقانداكىلىپ چىققان كىسەللىكلەر ساقىيىدۇ ياكى ياخشىلىنىدۇ ، بۇ ھارارىتى سۇيۇق مىزاجنىڭ كۈچىيىشى دەيمىز.
ئەكىسىچە بولغاندا ،ھارارىتى سۇيۇق مىزاجنىڭ ئۆزىگە كىرەكلىك كەيپىيات نورمالدىن يۇقۇرلاپ كەتسە تۇلۇش ياكى يۇقۇرلاش خەرەكتىرلىك كىسەللىكلەرنى كەلتۈرۈپ چىقىرىدۈ، بۇنى ھارارىتى سۇيۇق مىزاجنىڭ مىقتارى جەھەتتىن ئارتىپ كىتىشى دەيمىز.
،
(3)ئۆزىگە كىرەكلىك كەيپىياتقا ئىرىشىككەندە كۈچەيگەن ھۆل ئىسسىق مىزاج؟
يازدا5-ئايدا ۋۇجۇتقا كىلىپ ئۈستۇن ئۇرۇندا تۇرغان شۇ شەيئىينىڭ دەسلەپتە ۋۇجۇتقا كەلگەن مىزاجى مەۋجۇت بۇلۇپ تۇرۇش داۋمىدا تۇغۇلغان ۋاختىدىكى كەيپىياتىنىڭ، ھەر قايسى پەسىللەر ۋە دەۋىرلەردىكى ئالمىشىپ ئۈزگىرىپ مېڭىشىغا ئەگىشىپ ئىچكى-تاشقى« 5-4ئايدىكى ئىسسىق ھۆل تىمپىراتۇرا ۋە يىمەك ئىچمەك ئارتۇق بۇلۇشى» يەنە يېڭىدىن ئىسسىق ھۆل كەيپىياتنىڭ ئۈستۇنلۈكتە ھالقىپ كېتىشى تەبىئىي دەسلەپتە ۋۇجۇتقا كەلگەن ئىسسىق ھۆل مىزاج ۋە ئەزالارغا پايدىق كىرەكلىك كەيپىيات تۇغۇلۇپ ئۇلارنىڭkYB5قانۇنيەتلىك« ئۆزىگە كىرەكسىزنى قايتۇرۇشى كىچىكلەپ ئۆزىگە كىرەكلىكىنى قۇبۇل قىلىپ يىغىپ،بىركىشى(چوڭيۇپ) ئارتىپ كۆپلەپ ئىسسىق ھۆللەكنى كۈچەتكۈچى ماددىلارنى ئىشلەپ چىقىرىش» بىلەن بىرگە بەدەندە ھۆل ئىسسىق مىزاج كۈچىيىدۇ. شۇنىڭ بىلەن دەسلەپتە ۋۇجۇتقا كەلگەن ئىسسىق ھۆل مىزاجغا كىرەكلىك كەيپىيات ئاجىزلاشقانداكىلىپ چىققان كىسەللىكلەر ساقىيىدۇ ياكى ياخشىلىنىدۇ ، بۇ ھۆل ئىسسىق مىزاجنىڭ كۈچىيىشى دەيمىز.
ئەكىسىچە بولغاندا ،ھۆل ئىسسىق مىزاجنىڭ ئۆزىگە كىرەكلىك كەيپىيات نورمالدىن يۇقۇرلاپ كەتسە تۇلۇش ياكى يۇقۇرلاش خەرەكتىرلىك كىسەللىكلەرنى كەلتۈرۈپ چىقىرىدۈ، بۇنى ھۆل ئىسسىق مىزاجنىڭ مىقتارى جەھەتتىن ئارتىپ كىتىشى دەيمىز.

(4)ئۆزىگە كىرەكلىك كەيپىياتقا ئىرىشىككەندە كۈچەيگەن سۇيۇق سۇغۇق مىزاج؟
يازدا3-2ئايدا ۋۇجۇتقا كىلىپ ئۈستۇن ئۇرۇندا تۇرغان شۇ شەيئىينىڭ دەسلەپتە ۋۇجۇتقا كەلگەن سۇيۇق سۇغۇق مىزاجى مەۋجۇت بۇلۇپ تۇرۇش داۋمىدا تۇغۇلغان ۋاختىدىكى كەيپىياتىنىڭ، ھەر قايسى پەسىللەر ۋە دەۋىرلەردىكى ئالمىشىپ ئۈزگىرىپ مېڭىشىغا ئەگىشىپ ئىچكى-تاشقى« 3-2-ئايدىكى سۇيۇق سۇغۇق تىمپىراتۇرا ۋە يىمەك ئىچمەك ئارتۇق بۇلۇشى» يەنە يېڭىدىن سۇيۇق سۇغۇق كەيپىياتنىڭ ئۈستۇنلۈكتە ھالقىپ كېتىشى تەبىئىي دەسلەپتە ۋۇجۇتقا كەلگەن سۇيۇق سۇغۇق مىزاج ۋە ئەزالارغا پايدىق كىرەكلىك كەيپىيات تۇغۇلۇپ ئۇلارنىڭkYB5قانۇنيەتلىك« ئۆزىگە كىرەكسىزنى قايتۇرۇپ تاللىماسلىق كىچىكلەپ ئۆزىگە كىرەكلىكىنى تاللاپ قۇبۇل قىلىپ يىغىپ،بىركىشى(چوڭيۇپ) ئارتىپ كۆپلەپ سۇيۇق سۇغۇقلۇقنى كۈچەتكۈچى ماددىلارنى ئىشلەپ چىقىرىش» بىلەن بىرگە بەدەندە سۇيۇق سۇغۇق مىزاج كۈچىيىدۇ. شۇنىڭ بىلەن دەسلەپتە ۋۇجۇتقا كەلگەن سۇيۇق سۇغۇق مىزاجغا كىرەكلىك كەيپىيات ئاجىزلاشقانداكىلىپ چىققان كىسەللىكلەر ساقىيىدۇ ياكى ياخشىلىنىدۇ ، بۇ سۇيۇق سۇغۇق مىزاجنىڭ كۈچىيىشى دەيمىز.
ئەكىسىچە بولغاندا ،سۇيۇق سۇغۇق مىزاجنىڭ ئۆزىگە كىرەكلىك كەيپىيات نورمالدىن يۇقۇرلاپ كەتسە تۇلۇش ياكى يۇقۇرلاش خەرەكتىرلىك كىسەللىكلەرنى كەلتۈرۈپ چىقىرىدۈ، بۇنى سۇيۇق سۇغۇق مىزاجنىڭ مىقتارى جەھەتتىن ئارتىپ كىتىشى دەيمىز.

(5)ئۆزىگە كىرەكلىك كەيپىياتقا ئىرىشىككەندە كۈچەيگەن ھۆل سۇغۇق مىزاج؟
يازدا1-12ئايدا ۋۇجۇتقا كىلىپ ئۈستۇن ئۇرۇندا تۇرغان شۇ شەيئىينىڭ دەسلەپتە ۋۇجۇتقا كەلگەن ھۆل سۇغۇق مىزاجى مەۋجۇت بۇلۇپ تۇرۇش داۋمىدا تۇغۇلغان ۋاختىدىكى كەيپىياتىنىڭ، ھەر قايسى پەسىللەر ۋە دەۋىرلەردىكى ئالمىشىپ ئۈزگىرىپ مېڭىشىغا ئەگىشىپ ئىچكى-تاشقى« 12-1-ئايدىكى ھۆل سۇغۇق تىمپىراتۇرا ۋە يىمەك ئىچمەك ئارتۇق بۇلۇشى» يەنە يېڭىدىن ھۆل سۇغۇق كەيپىياتنىڭ ئۈستۇنلۈكتە ھالقىپ كېتىشى تەبىئىي دەسلەپتە ۋۇجۇتقا كەلگەن ھۆل سۇغۇق مىزاج ۋە ئەزالارغا پايدىق كىرەكلىك كەيپىيات تۇغۇلۇپ ئۇلارنىڭ kYB5قانۇنيەتلىك« ئۆزىگە كىرەكسىزنى قايتۇرۇپ تاللىماسلىق كىچىكلەپ ئۆزىگە كىرەكلىكىنى تاللاپ قۇبۇل قىلىپ يىغىپ،بىركىشى(چوڭيۇپ) ئارتىپ كۆپلەپ سۇيۇق سۇغۇقلۇقنى كۈچەتكۈچى ماددىلارنى ئىشلەپ چىقىرىش» بىلەن بىرگە بەدەندە ھۆل سۇغۇق مىزاج كۈچىيىدۇ. شۇنىڭ بىلەن دەسلەپتە ۋۇجۇتقا كەلگەن ھۆل سۇغۇق مىزاجغا كىرەكلىك كەيپىيات ئاجىزلاشقانداكىلىپ چىققان كىسەللىكلەر ساقىيىدۇ ياكى ياخشىلىنىدۇ ، بۇ ھۆل سۇغۇق مىزاجنىڭ كۈچىيىشى دەيمىز.
ئەكىسىچە بولغاندا،ھۆل سۇغۇق مىزاجنىڭ ئۆزىگە كىرەكلىك كەيپىيات نورمالدىن يۇقۇرلاپ كەتسە تۇلۇش ياكى يۇقۇرلاش خەرەكتىرلىك كىسەللىكلەرنى كەلتۈرۈپ چىقىرىدۈ، بۇنى ھۆل سۇغۇق مىزاجنىڭ مىقتارى جەھەتتىن ئارتىپ كىتىشى دەيمىز.
(6)ئۆزىگە كىرەكلىك كەيپىياتقا ئىرىشىككەندە كۈچەيگەن قۇرۇق سۇغۇق مىزاج؟
يازدا11-10ئايدا ۋۇجۇتقا كىلىپ ئۈستۇن ئۇرۇندا تۇرغان شۇ شەيئىينىڭ دەسلەپتە ۋۇجۇتقا كەلگەن قۇرۇق سۇغۇق مىزاجى مەۋجۇت بۇلۇپ تۇرۇش داۋمىدا تۇغۇلغان ۋاختىدىكى كەيپىياتىنىڭ، ھەر قايسى پەسىللەر ۋە دەۋىرلەردىكى ئالمىشىپ ئۈزگىرىپ مېڭىشىغا ئەگىشىپ ئىچكى-تاشقى« 11-10-ئايدىكى قۇرۇق سۇغۇق تىمپىراتۇرا ۋە يىمەك ئىچمەك ئارتۇق بۇلۇشى» يەنە يېڭىدىن قۇرۇق سۇغۇق كەيپىياتنىڭ ئۈستۇنلۈكتە ھالقىپ كېتىشى تەبىئىي دەسلەپتە ۋۇجۇتقا كەلگەن قۇرۇق سۇغۇق مىزاج ۋە ئەزالارغا پايدىق كىرەكلىك كەيپىيات تۇغۇلۇپ ئۇلارنىڭ kYB5قانۇنيەتلىك« ئۆزىگە كىرەكسىزنى قايتۇرۇپ تاللىماسلىق كىچىكلەپ ئۆزىگە كىرەكلىكىنى تاللاپ قۇبۇل قىلىپ يىغىپ،بىركىشى(چوڭيۇپ) ئارتىپ كۆپلەپ سۇيۇق سۇغۇقلۇقنى كۈچەتكۈچى ماددىلارنى ئىشلەپ چىقىرىش» بىلەن بىرگە بەدەندە قۇرۇق سۇغۇق مىزاج كۈچىيىدۇ. شۇنىڭ بىلەن دەسلەپتە ۋۇجۇتقا كەلگەن قۇرۇق سۇغۇق مىزاجغا كىرەكلىك كەيپىيات ئاجىزلاشقانداكىلىپ چىققان كىسەللىكلەر ساقىيىدۇ ياكى ياخشىلىنىدۇ ، بۇ قۇرۇق سۇغۇق مىزاجنىڭ كۈچىيىشى دەيمىز.
ئەكىسىچە بولغاندا ،قۇرۇق سۇغۇق مىزاجنىڭ ئۆزىگە كىرەكلىك كەيپىيات نورمالدىن يۇقۇرلاپ كەتسە تۇلۇش ياكى يۇقۇرلاش خەرەكتىرلىك كىسەللىكلەرنى كەلتۈرۈپ چىقىرىدۈ، بۇنى قۇرۇق سۇغۇق مىزاجنىڭ مىقتارى جەھەتتىن ئارتىپ كىتىشى دەيمىز.
http://www.kyb5.cn/bbs

ئالتىنجى باپ غەيرى تەبىئىي مىزاج
دەسلەپتە ۋۇجۇتقا كىلىپ ئۈستۇن ئۇرۇندا تۇرغان شۇ شەيئىينىڭ، مەۋجۇت بۇلۇپ تۇرۇش داۋمىدا تۇغۇلغان ۋاختىدىكى كەيپىياتىنىڭ، ھەر قايسى پەسىللەردە ئالمىشىپ ئۈزگىرىشكە ئەگىشىپ دەسلەپتىكى مىزاجدىن ئىچكى تاشقى كەيپىياتىنىڭ يۇقۇرى ئۇرۇندا كۇچۇپ باشقا دەسلەپتىكى مىزاجغا بېقىنىپ مەۋجۇت بۇلۇپ تۇرۋاتقان مىزاجلارغا OK2«ئۆزلىرىگە كىرەكلىكىنى قۇبۇل قېلىش» پۇرسىتى تۇغۇلۇپ كۈچىيىپ، يېڭىدىن ئۈستۇنلۇككە ئىگە بۇلۇشقا ئۇرۇنغان ياكى ئىگە بولغان بەدەننىڭ دەسلەپكى ئەسلى تەبىئىيتىگە ماس كەلمەيدىغان نورماللىقتىن ھالقىغان، ھالىتى غەيرى تەبىئىي مىزاجدەپ ئاتىلىدۇ.
ئوخشاش بولمىغان دەسلەپتە ۋۇجۇتقا كەلگەن( ۋاقىت بىلەن)مىزاجدىكى ئادەملەرنىڭ تۇغۇلغان كۈندىن باشلاپ ئوخشاش بولمىغان پەسىللەردە ئوخشاش بولمىغان كەيپىياتلار بىلەن ئۆز، ئارا kYB5قانۇنيەتلىك« ئۆزلىرىگە كىرەكلىكىنى قۇبۇل قېلىپ يىغىپ،ئۆزىنى تۇلۇقلاش بىلەن بىر ۋاقىتتا ئۆزلىرىگە ۋاختىنچە بىكىرىكىنى چىقىرىپ بىرىشىپ، ئۆزى ساپلاشتۇرۇپ،  بىر-بىرنى تەمىنلەپ ياشاش جەريانىدا دەسلەپىكى مىزاجنىڭ ئۆزىگە كىرەكسىزنى قۇبۇل قىلىماي قايتۇرۇپ قوغدۇنۇش،كۇچىنى» بۇزۇپ ئاجىزلىتىشىدىن دەسلەپىكى مىزاجغا ماسلىشپ ياشاۋاتقان مىزاجلارغا پۇرسەت تۇغۇلۇپ، يېڭىدىن ئۈستۇنلۇككە ئىگە بولغان بەدەننىڭ دەسلەپكى ئەسلى تەبىئىيتىگە ماس كەلمەيدىغان نورماللىقتىن ھالقىغان، ھالىتى غەيرى تەبىئىي مىزاجدەپ ئاتىلىدۇ.
شۇڭلاشقا، ئوخشاش بولمىغان دەسلەپتە ۋۇجۇتقا كەلگەن( ۋاقىت بىلەن)مىزاجدىكى ئادەملەرنىڭ، تۇغۇلغان كۈندىن باشلاپ ئوخشاش بولمىغان پەسىللەردە، ئوخشاش بولمىغان كەيپىياتلار بىلەن ئۆز، ئارا ئۆزلىرىگە كىرەكلىكىنى قۇبۇل قېلىپ يىغىپ،ئۆزىنى تۇلۇقلاش بىلەن بىر ۋاقىتتا ئۆزلىرىگە ۋاختىنچە بىكىرىكىنى چىقىرىپ بىرىشىپ، ئۆزى ساپلاشتۇرۇپ،  بىر-بىرنى تەمىنلەپ ياشاش جەريانى تۇغۇلغان ۋاختىدىن ھاياتى ئاخىرلاشقۈچە بولغان دەۋىردىكى ئارلىقتا ئۇرۇق سىمىزلگى, ساقلىقى, كىسەللىنىشى, ھەربىر ئادەمنىڭ ياشاش چېكى ئوخشاش بولمىغان.
1)دەسلەپتە ۋۇجۇتقا كەلگەن تەبىئىي ھارارىتى سۇيۇق مىزاجدىن ئارتىپ كەتكەن غەيرى تەبىئىي قۈرۈق ئىسسىق مىزاج
دەسلەپتە ۋۇجۇتقا كىلىپ ئۈستۇن ئۇرۇندا تۇرغان شۇ شەيئىينىڭ دەسلەپتە ۋۇجۇتقا كەلگەن ھارارىتى سۇيۇق مىزاج مەۋجۇت بۇلۇپ تۇرۇش داۋمىدا تۇغۇلغان ۋاختىدىكى كەيپىياتىنىڭ، ھەر قايسى پەسىللەر ۋە دەۋىرلەردىكى ئالمىشىپ ئۈزگىرىپ مېڭىشىغا ئەگىشىپ ئىچكى-تاشقى« 7-6ئايدىكى قۈرۈق ئىسسىق تىمپىراتۇرا ۋە يىمەك ئىچمەك ئارتۇق بۇلۇشى» قۈرۈق ئىسسىق كەيپىياتنىڭ ئۈستۇنلۈكتە ھالقىپ كېتىشى تەبىئىي دەسلەپتە ۋۇجۇتقا كەلگەن ھارارىتى سۇيۇق مىزاجغا بېقىنىپ مەۋجۇت بۇلۇپ كەلىۋاتقان قۈرۈق ئىسسىق مىزاجغا پايدىق كىرەكلىك كەيپىيات تۇغۇلۇپ ئۇلارنىڭ kYB5قانۇنيەتلىك«ئۆزىگە كىرەكسىزنى قايتۇرۇشى كىچىكلەپ ئۆزىگە كىرەكلىكىنى قۇبۇل قىلىپ يىغىپ،بىركىشى(چوڭيۇپ) ئارتىپ كۆپلەپ قۈرۈق ئىسسىقلىقنى كۈچەتكۈچى ماددىلارنى ئىشلەپ چىقىرىش» بىلەن بىرگە بەدەندە يۇقۇرى ئۇرۇندا شەكىللەنگەن غەيرى تەبىئىي قۈرۈق ئىسسىقمىزاجنىڭ تەبئىي ھارارىتى سۇيۇق مىزاجدىن ئارتىپكىتىش  ھالىتى (ھەرقايسى دەۋىردە ئوخشاش بولمايدۇ)غەيرى تەبئىي قۈرۈق ئىسسىق مىزاج دەپ ئاتىلىدۇ.
بۇنداق ئادەملەرنىڭ ،چيرايى رەڭگى ئەسلى تەبىئىي بۇغداي ئۆڭرەڭ سۇسلىشىپ چىرايى سۇس سېرىق تىلى سېرىق ئاغىزى قۇرۇش ئاچچىق بۇلۇپ، ئۆزىگە كىرەكلىك سۇيۇقلۇقنى خالاتقان بۇلۇپ قېلىش  ئالامەتلىر بىلەن ئىپادىلىنىدۇ.

2)دەسلەپتە ۋۇجۇتقا كەلگەن تەبىئىي ھارارىتى سۇيۇق مىزاجدىن ئارتىپ كەتكەن غەيرى تەبىئىي ھۆل ئىسسىق مىزاج
بەدەندىكى دەسلەپتە ۋۇجۇتقا كەلگەن ( ۋاقىتتىكى) ھارارىتى سۇيۇق مىزاجدىكى ئادەملەرنىڭ، تۇغۇلغان كۈندىن باشلاپ ئوخشاش بولمىغان پەسىللەر ۋە دەۋىرلەردىكى ئوخشاش بولمىغان كەيپىياتلار بىلەن ئۆزلىرىگە كىرەكلىكىنى قۇبۇل قېلىپ ياشاش جەريانىدا ھەر قايسى دەۋىردىكى دەسلەپكى ۋۇجۇتقا كەلگەن تەبىئېي ئۈستۇنلىكنى ئىگىلىگەن  ھارارىتى سۇيۇق مىزاجنىڭ، ئوخشاش بولمىغان دەرجىدە ئۆزگۈرۈشى تۇغۇلغان ۋاختىدىن ھاياتى ئاخىرلاشقۈچە بولغان دەۋىردىكى ئارلىقتا ئۇرۇق سىمىزلگى, ساقلىقى, كىسەللىنىشى ئوخشاش بولماسلىققا ئەگىشىپ ، ئىچكى تاشقى (5-4ئايدىكى ھۆل ئىسسىق تىمپىرا تۇرا يىمەك ئىچمەك ئارتىپكىتىشى) كەيپىياتنىڭ بەدەندە كۈچىيىشى ھۆل ئىسسىق مىزاجنىOK2« ئۆزىگە كىرەكلىك »كەيپىيات بىلەن تۇلۇقلاپ ئارتىپ كىتىپ ئۇنىڭ ھارارىتى سۇيۇق مىزاجنى ئۆزىگە ماسلاشتۇرۇشقا ئۇرۇنۇش بىلەن ھارارىتى سۇيۇق مىزاجنىڭ ئېسسىق ھۆلمىزاجغا ياكى كەيپىياتقا ماسلاشماسلىق ئوتۇرۇسىدىكى كۆرەشتە ،ئۆز-ئارا kYB5قانۇنيەتلىك« ئۆزىدە ھاسىل بولغان ۋاختىنچە بىكىرىكىنى چىقىرىپ بىر-بىرىنى تەمىن ئىتىپ، ئۆزلىرىگە كىرەكلىكىنى تاللاپ قۇبۇل قېلىپ تالشىش بىلەن ئۆزلىرىگە كىرەكسىزنى قۇبۇل قىلماي، قايتۇرۇپ قوغدۇنۈش» جەريانىدا شەكىللەنگەن ھۆل ئىسسىق كەيپىياتنىڭ تەبئىي ھارارىتى سۇيۇق مىزاجدىن ئارتىپكىتىش  ھالىتى (ھەرقايسى دەۋىردە ئوخشاش بولمايدۇ)غەيرى تەبئىي ھۆل ئىسسىق مىزاج دەپ ئاتىلىدۇ.
بۇنداق ئادەملەرنىڭ ،چيرايى رەڭگى ئەسلى تەبىئىي بۇغداي ئۆڭرەڭ سۇسلىشىپ چىرايى سۇس قىزىل تىلى قىزغۇچ ئاغىزى قۇرۇماسلىق  ئالامەتلەر ئىپادىلىنىدۇ.

3)دەسلەپتە ۋۇجۇتقا كەلگەن تەبىئىي ھارارىتى سۇيۇق مىزاجدىن ئارتىپ كەتكەن غەيرى تەبىئىي سۇيۇق سۇغۇق مىزاج

دەسلەپتە ۋۇجۇتقا كىلىپ ئۈستۇن ئۇرۇندا تۇرغان شۇ شەيئىينىڭ دەسلەپتە ۋۇجۇتقا كەلگەن ھارارىتى سۇيۇق مىزاج، مەۋجۇت بۇلۇپ تۇرۇش داۋمىدا تۇغۇلغان ۋاختىدىكى كەيپىياتىنىڭ، ھەر قايسى پەسىللەر ۋە دەۋىرلەردىكى ئالمىشىپ ئۈزگىرىپ مېڭىشىغا ئەگىشىپ ئىچكى-تاشقى« 3-2-ئايدىكى سۇيۇق سۇغۇق تىمپىراتۇرا ۋە يىمەك ئىچمەك ئارتۇق بۇلۇشى» سۇيۇق سۇغۇق كەيپىياتنىڭ، ئۈستۇنلۈكتە ھالقىپ كېتىشى تەبىئىي دەسلەپتە ۋۇجۇتقا كەلگەن ھارارىتى سۇيۇق مىزاجغا بېقىنىپ مەۋجۇت بۇلۇپ كەلىۋاتقان سۇيۇق سۇغۇق مىزاجغا پايدىق كىرەكلىك كەيپىيات تۇغۇلۇپ ئۇلارنىڭ kYB5قانۇنيەتلىك« ئۆزىگە كىرەكسىزنى قايتۇرۇشى كىچىكلەپ ئۆزىگە كىرەكلىكىنى قۇبۇل قىلىپ يىغىپ،بىركىشى(چوڭيۇپ) ئارتىپ كۆپلەپ سۇيۇق سۇغۇقلۇقنى كۈچەتكۈچى ماددىلارنى ئىشلەپ چىقىرىش» بىلەن بىرگە بەدەندە يۇقۇرى ئۇرۇندا شەكىللەنگەن غەيرى تەبىئىي سۇيۇق سۇغۇقمىزاجنىڭ تەبئىي ھارارىتى سۇيۇق مىزاجدىن ئارتىپكىتىش  ھالىتى (ھەرقايسى دەۋىردە ئوخشاش بولمايدۇ)غەيرى تەبئىي سۇيۇق سۇغۇقمىزاج دەپ ئاتىلىدۇ.
بۇنداق ئادەملەرنىڭ ،چيرايى رەڭگى ئەسلى تەبىئىي بۇغداي ئۆڭرەڭ سۇسلىشىپ چىرايى سۇس ئاقىرىدۇ، تىلى ئېقىش، ئاغىزى شالۇك، ئۇيقىچان ، ھارارەتنى خالاپ قېلىش ئالامەتلىر بىلەن ئىپادىلىنىدۇ.


4)دەسلەپتە ۋۇجۇتقا كەلگەن تەبىئىي ھارارىتى سۇيۇق مىزاجدىن ئارتىپ كەتكەن غەيرى تەبىئىي ھۆل سۇغۇق مىزاج

دەسلەپتە ۋۇجۇتقا كىلىپ ئۈستۇن ئۇرۇندا تۇرغان شۇ شەيئىينىڭ دەسلەپتە ۋۇجۇتقا كەلگەن ھارارىتى سۇيۇق مىزاج مەۋجۇت بۇلۇپ تۇرۇش داۋمىدا تۇغۇلغان ۋاختىدىكى كەيپىياتىنىڭ، ھەر قايسى پەسىللەر ۋە دەۋىرلەردىكى ئالمىشىپ ئۈزگىرىپ مېڭىشىغا ئەگىشىپ ئىچكى-تاشقى« 1-12-ئايدىكى ھۆل سۇغۇق تىمپىراتۇرا ۋە يىمەك ئىچمەك ئارتۇق بۇلۇشى» ھۆل سۇغۇق كەيپىياتنىڭ ئۈستۇنلۈكتە ھالقىپ كېتىشى تەبىئىي دەسلەپتە ۋۇجۇتقا كەلگەن ھارارىتى سۇيۇق مىزاجغا بېقىنىپ مەۋجۇت بۇلۇپ كەلىۋاتقان ھۆل سۇغۇق مىزاجغا پايدىق كىرەكلىك كەيپىيات تۇغۇلۇپ ئۇلارنىڭ kYB5قانۇنيەتلىك«ئۆزىگە كىرەكسىزنى قايتۇرۇشى كىچىكلەپ ئۆزىگە كىرەكلىكىنى قۇبۇل قىلىپ يىغىپ،بىركىشى(چوڭيۇپ) ئارتىپ كۆپلەپ ھۆل سۇغۇقلۇقنى كۈچەتكۈچى ماددىلارنى ئىشلەپ چىقىرىش» بىلەن بىرگە بەدەندە يۇقۇرى ئۇرۇندا شەكىللەنگەن غەيرى تەبىئىي ھۆل سۇغۇق مىزاجنىڭ تەبئىي ھارارىتى سۇيۇق مىزاجدىن ئارتىپكىتىش  ھالىتى (ھەرقايسى دەۋىردە ئوخشاش بولمايدۇ)غەيرى تەبئىي ھۆل سۇغۇق مىزاج دەپ ئاتىلىدۇ.
بۇنداق ئادەملەرنىڭ ،چيرايى رەڭگى ئەسلى تەبىئىي بۇغداي ئۆڭ رەڭ سۇسلىشىپ چىرايى سۇس ئاقىرىدۇ، تىلى سۇس ئېقىش، ئاغىزىدا سۇيۇقلۇق كۇپۇيۈش، ھەركىتى سۇس، پىشانىسى سۇغۇق بۇلۇش،ھارارەتنى خالاش  ئالامەتلىر بىلەن ئىپادىلىنىدۇ.

5)دەسلەپتە ۋۇجۇتقا كەلگەن تەبىئىي ھارارىتى سۇيۇق مىزاجدىن ئارتىپ كەتكەن غەيرى تەبىئىي قۈرۈق سۇغۇق مىزاج
دەسلەپتە ۋۇجۇتقا كىلىپ ئۈستۇن ئۇرۇندا تۇرغان شۇ شەيئىينىڭ دەسلەپتە ۋۇجۇتقا كەلگەن قۈرۈق سۇغۇق مىزاج مەۋجۇت بۇلۇپ تۇرۇش داۋمىدا تۇغۇلغان ۋاختىدىكى كەيپىياتىنىڭ، ھەر قايسى پەسىللەر ۋە دەۋىرلەردىكى ئالمىشىپ ئۈزگىرىپ مېڭىشىغا ئەگىشىپ ئىچكى-تاشقى« 11-10-ئايدىكى قۈرۈق سۇغۇق تىمپىراتۇرا ۋە يىمەك ئىچمەك ئارتۇق بۇلۇشى» قۈرۈق سۇغۇق كەيپىياتنىڭ ئۈستۇنلۈكتە ھالقىپ كېتىشى تەبىئىي دەسلەپتە ۋۇجۇتقا كەلگەن ھارارىتى سۇيۇق مىزاجغا بېقىنىپ مەۋجۇت بۇلۇپ كەلىۋاتقان قۈرۈق سۇغۇق مىزاجغا پايدىق كىرەكلىك كەيپىيات تۇغۇلۇپ ئۇلارنىڭkYB5قانۇنيەتلىك« ئۆزىگە كىرەكسىزنى قايتۇرۇشى كىچىكلەپ ئۆزىگە كىرەكلىكىنى قۇبۇل قىلىپ يىغىپ،بىركىشى(چوڭيۇپ) ئارتىپ كۆپلەپ قۈرۈق سۇغۇقلىقنى كۈچەتكۈچى ماددىلارنى ئىشلەپ چىقىرىش» بىلەن بىرگە بەدەندە يۇقۇرى ئۇرۇندا شەكىللەنگەن غەيرى تەبىئىي قۈرۈق سۇغۇق مىزاجنىڭ تەبئىي ھارارىتى سۇيۇق مىزاجدىن ئارتىپكىتىش  ھالىتى (ھەرقايسى دەۋىردە ئوخشاش بولمايدۇ)غەيرى تەبئىي قۈرۈق سۇغۇق مىزاج دەپ ئاتىلىدۇ.
بۇنداق ئادەملەرنىڭ ،چيرايى رەڭگى ئەسلى تەبىئىي بۇغداي ئۆڭ رەڭ سۇسلىشىپ چىرايى سۇس قارام شۇل، تىلى سۇس كۈكۈش ئاغىزى قۇرۇپ ئۇيقا قېچىپ خىيالچان جۇدۇن بۇلۇپ قېلىش، ھارارەتنى خالاش  ئالامەتلىر بىلەن ئىپادىلىنىدۇ.

بۇتىمىلارنى مۇھاكىمە قىلايلى.

تەبىئىي خىلىتنىڭ kYB5قانۇنيەتلىك ئىشلىنىپ چىقىشى

خىلىت تەلىماتى- مىزاج توغرىسىدىكى قەدىمقى ماتىريالىستىك كۆزقاراشلار ئاساستا مەيدانغا كەلگەن بولۇپ ،ئۇ ئىنسانلارنىڭ ساقلىق ،كىسەللىك ھالەتىلرى ۋە كىسەللىكلەرنى داۋالاشنى ئىپادىلەشتىكى مۇھىم تەلمات ھساپلىندۇ. خىلىت تەبىئەت دۇنياسىدىكى ئالتى چوڭ  ماددىنىڭ بەدەندىكى تەقلىدى زاھىرى دپ ئىپادىلىنىدۇ.
ئوخشاش بولمىغان دەسلەپتە ۋۇجۇتقا كەلگەن( ۋاقىت بىلەن)مىزاجدىكى ئىنسانلارنىڭ، تۇغۇلغان كۈندىن باشلاپ ئوخشاش بولمىغان پەسىللەردە، ئوخشاش بولمىغان كەيپىياتلار بىلەن ئۆز- ئاراkYB5قانۇنيەتلىك« ئۆزلىرىگە كىرەكلىكىنى قۇبۇل قېلىپ تاللاپ،ئۆزىنى تۇلۇقلاش بىلەن بىر ۋاقىتتا ئۆزلىرىدە ھاسىل بولغان ۋاختىنچە بىكىرىكىنى چىقىرىپ بىرىشىپ، ئۆزى ساپلاشتۇرۇپ،  بىر-بىرنى تەمىنلەپ， ئۆزىگە كىرەكسىزنى قۇبۇلقېلىپ تاللىماي قايتۇرۇپ»ياشاش جەريانىدا ھاياتقا كۆز ئاچقان ۋاختىدىن ھاياتى ئاخىرلاشقۈچە بولغان دەۋىردىكى ئارلىقتا دەسلەپتە ۋۇجۇتقا كەلگەن ئىنسانلار تەبىئىي مىزاجنى ئاساسقېلىپ ئىشلىنىپ چىققان سەپرا ،قان، قان پىلاستىنكىلىرى، ئاق قان بەلغەم ،سەۋدا خىلىتى خىلىت قىيامىنىڭ سۇيۇق قۇيۇقلۇغى ھەربىر ئىنساننىڭ ئۇرۇق سىمىزلىگى, ساقلىقى, ياشاش چېكى ئوخشاش بولمىغان.
دەسلەپكى ۋۈجۇتقاكەلگەن يىتەكچىلىك ئۇرۇندا  تۇرغان تەبىئي مىزاجنى ئاساسقېلىپ ئىنسانلارنىڭ،يەرشارى كەيپىياتىغا ماسلىشىشىغا ئەگىشىپ ئىنسانلارنىڭ، دەسلەپكى ۋۇجۇتقا كەلگەن تەبىئىي مىزاجىنى ئاساس قىلېپ تۇغۇلغان ۋاختىدىكى كەيپىياتىنىڭ ھەرقايسى دەۋىردىكى ئۆزگۈرۈشكە ئاساسەن تەبىئي خىلىت –جىگەرنىڭ kYB5قانۇنيەتلىك« ئۆزگە كىرەكسىزنى قايتۇرۇپ تاللىماي. ئۆزگە كىرەكلىكىنى قۇبۇل قىلىپ تاللاپ، ئۆزىدە ھاسىل بولغان ۋاختىنچە بىكىرەك خىلىتلارنى ئىشلەپ چىقىرىپ بىرىدۇ» ئۇ ئۆزىنىڭ تەبىئىي ھالىتىدىن ئۆزگۈرۇپ،كەتمىگەن بەدەننىڭ تەبىئىي قىسمىغا ئايلىنالايدىغان، بەدەننىڭ OK2«ئۆزىگە كىرەكلىك»تەبىئەتكە مۇۋاپىق بولغان سان-سۈپەت جەھەتتىن ئۆزگۈرۇپ كەتمىگەن خىلىتلارنى كۆرسىتىدۇ.
تەبىئىي خىلىت-تەبىئىي سەپرا خىلىتى،تەبىئىي قان خىلىتى ،تەبىئىي قان پىلاستىنكىلىرى خىلىتى، تەبىئىي ئاققان خىلىتى تەبىئىي بەلغەم خىلىتى،تەبىئىي سەۋداخىلىتى قاتارلىقلارنى ئۆز ئىچىگە ئالىدۇ.لېكىن ۋاختىنچە 6تە خىلىنى تۇنۇشتۇرۇپ ئۈتىمىز.

: http://www.kyb5.cn/bbs .

سىز ئېيتقان تەبىئى  قان پىلاستىنكىلىرى خىلىتى، تەبىئىي ئاققان خىلىتى  قاتارلىقلار ئۇيغۇر تىبابىتىمىز 2500يىلدىن بىرى تۇنۇپ كىلىۋاتقان نەزەريەسىدىكى قان خىلتى ئىچىدە مەۋجۇت ئەمەسمۇ ؟نىمە دەپ ئۇنى پارچىلايمىز ئەمدى ؟

ئادەملەرنىڭ kYB5قانۇنيەتلىك نورمال ياشىشى دەسلەپكى ۋۇجۇتقا كەلگەن مىزاجنى ئاساس قىلغان خىلىتنى ئاساس قىلامدۇ.
ھەر قانداق ئادەمنىڭ نورمال ياشىشىنىڭ ئالدىنقى شەرتى يىتەكچىلىك ئۇرۇندا  تۇرغان  دەسلەپكى ۋۈجۇتقا كەلگەن «مىزاج»نى ئاساس قىلىپ ئىشلىنىپ چىققان خىلىتلاردىن ئايرىپ قارىغىلى بولمايدۇ.
خىلىت –ئادەملەر يىگەن ئۇزۇقلۇقلۇقلاردىن بەدەندىكى ھەرخىل ئەزالار ۋە بەزلەرنىڭ  دەسلەپكى ۋۈجۇتقاكەلگەن مىزاجنى ئاساسقىلغان ھالدا،kYB5قانۇنيەتلىك«ئۆزىگە كىرەكسىزنى قۇبۇل قىلماي قايتۇرۇپ تاللىنىپ   ئۆزىگە كىرەكلىكىنى قۇبۇل قىلىپ تاللاپ ئۆزدە ھاسىل بولغان ئۆزىدە ھاسىل بولغان ۋاختىنچە بىكىرەك خىلىتلارنى ئىشلەپ چىقىرىپ ئۆزنى ساپلاش تۇرۇپ باشقىلارنى تەمىنلەيدۇ»  ئۇ بەدەننىڭ مەخسۇس ئورۇنلىردا ساقلىنىپ،ئىنساننىڭ پۈتۇن ھاياتلىق پائالىيەتلىرنى تەمىنلەيدىغان تۈرلۇك سۇيۇقلۇقلاردۇر.
خىلىتلار، تەبىئىي خىلىت، سان سۈپەت جەھەتتە نورمال خىلىت، خىلىتلار مىقتارى جەھەتتىن ئارتىپ كەتكەن خىلىت،مىقتارى جەھەتتىن ئازلاپ كەتكەن خىلىت. نورمال تەبىئىي خىلىتتىن ئارتىپ كەتكەن غەيرى تەبىئىي خىلىت دەپ بىر نەچچە تۈرگە بۈلۈنىدۇ.

1) دەسلەپقى ۋۇجۇتقا كەلگەن تەبىئىي سەپرا خىلىتىنىڭ kYB5قانۇنيەتلىك ئىشلىنىپ چىقىشى
دەسلەپتە ۋۇجۇتقا كەلگەن يىتەكچلىك ئۇرۇندىكى قۇرۇق ئىسسىق مىزاجنى ئاساسقىلىپ ئىشلىنىپ چىققان سەپرا خىلىتى بىر خىل ساغۇچ رەڭلىك ،تەمى ئىنتايىن ئاچچىق،ئۆتكۈر سۇيۇقلۇق بۇلۇپ، ئىنسانلارنىڭ، دەسلەپكى ۋۇجۇتقا كەلگەن قۇرۇق ئىسسىق مىزاجنى ئاساس قىلىپ ، ھەر قايسى پەسىللەر ۋە دەۋىردىكى كەيپىياتىنىڭ ئۆزگۈرۈشكە ئەگىشىپ جىگەر ئۆزىگە كىرەكلىكىنى قۇبۇل قېلىپ ئۆزى تۇلۇقلاپ ئۆزدە ھاسىل بولغان ۋاختىنچە بىكىرەك سەپرا خىلىتىنى  ئىشلەپ چىقىرىپ ئۆزنى ساپلاش تۇرۇپ تۇرۈدۇ»ئۇ ،ئۆت خالتىسىغا چۈشۈپ،زاپاس ساقلىنىدۇ.تەبىئىي سەپرا خىلىتى يەڭگىل ئۆتكۈر بۇلىدۇ. سەپرا خىىلىتى جىگەردە پەيدا بۇلۇپ،ئىككى قىسىمغا بۈلىنىدۇ.بىر قىسمى قانغا يۇقۇرى ئۈستۇنلىگى بىلەن ئۆزىنى قۇبۇل قىلدۇرۇپ قۇشۇلۇپ كەتسە ئىككىنجى قىسمى ساپ بۇلۇپ،ئۆت خالتىسقا بارىدۇ.قانغا قۇشۇلۇپ كىتىدىغىنى قاننى ھەركەتلەن دۈرۇش ئۈچۇن قۇشۇلۇدۇ. زۇرۇيىتى بولسا بەدەندە سەپرا كىرەكلىك ھۆجەيرە ۋە ئەزالارنىOK2« ئۆزىگە كىرەكلىك» سەپرا خىلىتى بىلەن تەمىنلەپ باشقا خىلىتلارنىڭ ئۇلاردا ئارتىپ كىتىشنى تۇسىدۇ. دەسلەپتە ۋۇجۇتقا كەلگەن سەپرا خىلىتى ،قان، قان پىلاستىنكىلىرى، ئاققان ،بەلغەم، سەۋدا خىلىتلىرى بىلەن ئۆز-ئار، kYB5قانۇنيەتلىك« ئۆزلىرىگە كىرەكلىكىنى قۇبۇل قېلىشىپ بىر-بىرىنى كېمىنى تۇلۇقلاپ ئۆزىدە ھاسىل بولغان ۋاختىنچە بىكىرىكىنى چىقىرىپ بىر-بىرىنى تەمىنلەپ ئۆزىنى ساپلاشتۇرۇپ. ئۆزلىرىگە كىرەكسىزنى قايتۇرشۇپ» ئۆزنى مۇداپىيە قىلىپ ئۇلارنى ئۆزىگە ماسلاشتۇرۇپ ئۆزمەۋجۇتلىقىنى ساقلاپ ئۇلارنىڭ ئالتە پەسىلنىڭ ئالمىشىشىغا ئەگىشىپ، نورماللىقتىن ھالقىپ غەيرى تەبىئىيگە ئۆزگۇرۇشنى تۇسۇپ ئۆزىنىڭ يىتەكچىلىك جەريانىدىكى ماسلاشتۇرغان بەدەن تەڭپۇڭلىغىنى ساقلاش ئۈچۈن ھەركەت قىلىدۇ. كىرەكلىك بولغان ئەزانى ئۇزۇقلاندۇرۇش ئۈچۇن كىرەكلىك مىقتاردا ئۆت خالتىسىغا ئۆتۈش زۈرۈريىتى بەدەن ئىتىبارى بىلەن بۇلۇپ،بەدەننىڭ OB3«ئۆزىگە بىكىرىكىنى چىقىرىپ تاشلاش»  ئۈچۇن ھاجەت ھىسقىلغۇزىدۇ. سەپراخىلىتى ھەزىم قىلىش خىزمىتىگە قاتنىشىپ خىمىيىۋى ئىرىتكۈچلىك رول ئۈتەيدۇ.يەنى ئۆت يوللىرى ئارقىلىق ئۈچەيگە تېمىپ چۈشۈپ مايلارنى پارچىلاپ ،ئۇلارنىڭ ھەزىم بولۇشىغا ياردەم بىردۇ.ئۈچەينى غىدىقلاپ،ئۇنىڭ لۆمىلدەش ھەركىتىنى تىزلىتىپ،ھەزىمدىن ئاشقان تاشلاندۇق بەدەننىڭ OB3« ئۆزىگە بىكىرەك» نەرسىلەر(گەندە) نىڭ بەدەنسىرتىغا چىقىرىلىشىنى تىزلىتىدۇ.شۇنىڭدەك بىر قىسىم زەھەرلىك ماددىلارنى توشۇش،پارچىلاش ۋە زەھەرلەرنىڭ تەسىرنى قايتۇرۇش خىزمىتىنى  ئۆتەيدۇ.سەپرانىڭ قان تەركىۋىگە ئۆتكەن قىسمى ئۈزىنىڭ قىزىق ۋە ئۆتكۈرلىگى ئارقىلىق،قان تەركىۋىدە ئېقىپ يۈرگەن قان،بەلغەم،سەۋدا ماددىلىرىغا چوڭ كۈچ بىلەن ئۆزىنى قۇبۇل قۈلدۇرۇپ ئۇ لارنى ئۈزلۇكسىز ھالدا ھەركەتلەندۈرۇپ، بەدەننىڭ ئەڭ ئىنچىكە بۆلەكلىرگىچە يەتكۈزۈش،ئۇلارنى ئۇيۇپ قېلىشتىن ساقلاش ،روھى ۋە جىسمانى قۇۋەتنى جۇشقۇن قىلىش رۇلىنى ئوينايدۇ.بەدەننى ئىسسىقلىق بىلەن تەمىنلەيدۇ.
ئۇنىڭ تەبىئىيتى ۋە خۇسۇسيىتى ئۆتقا ئۆخشاپ كەتكەنلىكى ئۈچۇن ئالتە چوڭ ماددىنىڭ، بىرى بولغان «ئوت»نىڭ بەدەندىكى ۋەكىلى دەپ قارىلىدۇ.ئۇيغۇر تىبابىتىنىدە تەبىئىي سەپرا خىلىتى قان خىلىتىدىن سۇيۇقراق بۇلۇدۇ.لىكىن دەسلەپتە ۋۇجۇتقا كەلگەن( ۋاقىت بىلەن)مىزاجدىكى ئىنسانلارنىڭ، ھاياتقا كۆز ئاچقان ۋاختىدىن ھاياتى ئاخىرلاشقۈچە بولغان ئارلىقتا ئوخشاش بولمىغان پەسىللەردە، ئوخشاش بولمىغان كەيپىياتلار بىلەن ئۆز- ئارا ئۆزلىرىگە كىرەكلىكىنى قۇبۇل قېلىپ تاللاپ،ئۆزىنى تۇلۇقلاش بىلەن بىر ۋاقىتتا ئۆزلىرىدە ھاسىل بولغان ۋاختىنچە بىكىرىكىنى چىقىرىپ بىرىشىپ، ئۆزى ساپلاشتۇرۇپ،  بىر-بىرنى تەمىنلەپ ياشاش جەريانىدا دەسلەپتە ۋۇجۇتقا كەلگەن ئىنسانلار تەبىئىي قۇرۇق ئىسسىق مىزاجنى ئاساسقېلىپ ئىشلىنىپ چىققان سەپرا خىلىتىنىڭ قىيامىنىڭ سۇيۇق قۇيۇقلۇغى تەمى ئوخشاش بولمايدۇ. تەبىئتى ئۆزگەرمەيدۇ. لېكىن تۇغۇلغان ۋاختىدىكى كەيپىياتنى ئاساس قىلىپ ،ھەر قايسى ھەركەت دەۋىردىكى ماسلىشىش رىتى بۇيىچە كەيپىياتى ئوخشاش بولمايدۇ.ئىسسىق سەپرا،ئىسسىق ھۆل سەپرا،ئىسسىق ھارارىتى سەپرا ، ئىسسىق قۇرۇق سەپرا ،ئىسسىق سۇغۇق سەپرا ،ئىسسىق سۇيۇق سەپرا ،
   سەپراخىلىتى يىتەك چىلىك ئۇرۇندا ئۈستۇنلىكنى ئىگىلىگەن كىشىلەرنىڭ ،كۆپ چاغلاردا ئۇلارنىڭ روھى ھالىتى تىتىك ،ئاسان ئاچچىق لىنىدىغان،تىنى يەڭگىل، ئۇرۇق ،كۆز ئېقى ۋە تىلى سارغۇچراق بۇلىدۇ.لېكىن ھەرقايسى دەۋىردىكى سەپرا مىزاج ئادەملەرنىڭ، چىرايى سارغۇچلىقى ئوخشاش بولمايدۇ. پەرىقلىق بۇلىدۇ.سەپرا مىزەج ئادەملەرنىڭ ئۇيقىسى كەمرەك،تۇمۇرى ئىنچىكە ۋە ئىتتىك سالىدۇ.سۇيدۇكنىڭ رەڭگى سېرىققا مايىل كىلىدۇ.بۇخىلدىكى كىشىلەر ئادەتتە «سەپرا مىزاجلىق»كىشلەر دەپ ئاتىلىدۇ.

(2تەبىئىي قان خىلىتىنىڭ kYB5قانۇنيەتلىك ئىشلىنىپچىقىشى

تەبىئىي يىتەكچلىك ئۇرۇندىكى قان خىلىت بەدەندىكى خىلىتىلارنىڭ ئەڭ ياخشىسى، ھاياتلىقنىڭ ئاساسىي ماددىسى بۇلۇپ ھېسابلىنىدۇ. تەبىئىي قان خىلىتىنىڭ رەڭگى ئۇچۇق قىزىل، تەمى تاتلىقراق، ئۇ دەسلەپتە ۋۇجۇتقا كەلگەن يىتەكچىلىك ئۇرۇندا تۇرغان مىزاجنى ئاساس قېلىپ، دەسلەپتە ۋۇجۇتقا كەلگەن( ۋاقىت بىلەن)مىزاجدىكى ئىنسانلارنىڭ، ھاياتقا كۆز ئاچقان ۋاختىدىن ھاياتى ئاخىرلاشقۈچە بولغان ئارلىقتا ئوخشاش بولمىغان پەسىللەردە، ئوخشاش بولمىغان ھەركەت دەۋىردىكى لايىقلىشىش رىتى بۇيىچە ئىنسانلارنىڭ دەسلەپكى ۋۇجۇتقا كەلگەن ھۆل ئىسسىق مىزاجنى ئاساس قېلىپ جىگەرنىڭ kYB5قانۇنيەتلىك«ئۆزىگە كىرەكسىزنى قۇبۇل قىلىپ تاللىماي، ئۆزىگە كىرەكلىكىنى قۇبۇل قېلىپ ئۆزىنى تۇلۇقلاش بىلەن ئۆزىدە ھاسىل بولغان ۋاختىنچە بىكىرەك قان خىلىتىنى ئىشلەپ چىقىرىپ بىرىدۇ »ئۇ باشقىلارنى تەمىن ئىتىش بىلەن. ئاساسلىق زاپاس ساقلىنىش ئورنى يىلىك ۋە جىگەردە بۇلىدۇ. قان خىلىتىنىڭ تەبىئىتى ۋە خۇسۇسىيىتى «ھاۋا»نىڭ بەدەندىكى ۋەكىلى دەپ تەرىپلىنىدۇ. «ئەلقانۇن فىت تىب» دا: «قان خىلىتى ئىسسىق ۋە ھۆل تەبىئەتلىك بۇلىدۇ، تەبىئىسى قىزىل رەڭلىك بۇلۇپ، يامان ھىدلىق ئەمەس، تەبىئىي قان خىلىتى يۇرەك ،قان تۇمۈرلارنىڭ ئۆزىگە كىرەكلىكىنى قۇبۇل قىلىپ ،يىغىپ،ئۆزىگە ۋاختىنچە بىكىرىكىنى چىقىرىپ تەمىن لەش ھەركىتى بىلەن كەڭىيىپ، تاريىپ تۇرۇشى ئارقىسىدا،پۇتۇن بەدەندە دەۋىر قىلىپ ئايلىنىپ قان خىلىتى ۋە ئۇنىڭدىكى ماددىلارغا ئېھتىياجلىق ھۆجەيرە،ئەزالارنىڭ OK2« ئۆزىگە كىرەكلىك قىلىنىپ» تۇردۇ، ئۇلاردا باشقا خىلىتلارنىڭ ئارتىپ كىتىشنى تۇسىدۇ. دەسلەپتە ۋۇجۇتقا كەلگەن قان خىلىتى ،سەپرا ، قان پىلاستىنكىلىرى، ئاققان بەلغەم سەۋدا خىلىتلىرى بىلەن ئۆز-ئارا kYB5قانۇنيەتلىك« ئۆزلىرىگە كىرەكلىكىنى قۇبۇل قېلىشىپ بىر-بىرىنى كېمىنى تۇلۇقلاپ ئۆزىدە ھاسىل بولغان ۋاختىنچە بىكىرىكىنى چىقىرىپ ئۆزىنى ساپلاشتۇرۇپ بىر-بىرىنى تەمىنلەپ، ئۆزلىرىگە كىرەكسىزنى قايتۇرشۇپ» ئۆزنى مۇداپە قىلىپ ئۇلارنى ئۆزىگە ماسلاشتۇرۇپ، ئۆز مەۋجۇتلىقىنى ساقلاپ، ئۇلارنىڭ ئالتە پەسىلنىڭ ئالمىشىشىغا ئەگىشىپ نورماللىقتىن ھالقىپ غەيرى تەبىئىيگە ئۆزگۇرۇشنى تۇسۇپ ئۆزىنىڭ يىتەكچىلىك جەريانىدىكى ماسلاشتۇرغان بەدەن تەڭپۇڭلىغىنى ساقلاش ئۈچۈن ھەركەت قىلىدۇ. قاننىڭ بەدەنگە نىسپەتەن خىزمىتى ئىنتايىن چوڭ.ئۇ ھەزىم قىلىش ئارقېلىق ئۆزىگە كىرەكلىك قىلغان ئۇزۇقلۇق ماددىلارنى بەدەننىڭ بارلىق كىرەكلىك جايلىرىغا ھەتتا ئەڭ كىچىك بىرلىكلىرگىچە ئېلىپ بارىدۇ.سەرىپ بولغان ئۇزۇقلۇقلارنىڭ ئورنىنى تولدۇردۇ. قان ئوپكىدىن ئۆزى بىلەن بىرگە   ئېلىپ ماڭغان ساپ ھاۋا(ھاۋائى نەسىنى )  پۇتۇن بەدەنگە ئەۋەتىپ ،بەدەننىڭ OK2« ئۆزىگە كىرەكلىك» ئېھتىياجىنى تەمىن ئىتىپ،پۇتۇن بەدەننى روھ كىرەكلىك ئۇرۇنلارنى تەمىنلەيدۇ،ھەمدە ئەينى ۋاقىتتا بەدەننىڭ ھاياتلىق پالىيىتى جەريانىدا بىكىرەك قىلىنىپ چىققان، بەدەننىڭOB3«ئۆزىگە بىكىرەك» ماددا ۋە بۇزۇق ھاۋا(ھاۋائى دۇخانى)نى ئېلىپ كىتىپ ئۆپكە،بۆرەك، تەرتۈشۈكلىرگە ئۆخشاش چىقىرىلىش ئەزالىرى ئارقىلىق بەدەن سىرتىغا چىقىرىپ تاشلايدۇ.قان خىلىتى ئۆزىنىڭ ھۆللىگى ئارقېلىق بەدەن ئىسسىپ كەتسە ئۆزىدىكى سۇغۇقنى چىقىرىپ ئىسسىقلىقنىOK2« ئۆزىگە كىرەك  قېلىپ قۇبۇل قېلىپ» بەدەننى تەڭشەيدۇ.بەدەن سۇۋۇپ كەتسە2OK« ئۆزىگە كىرەكلىك سۇغۇقنى قۇبۇل قېلىپ» ئۆزىدىكى ئىسسىقنى ۋاىتىنچە بىكىرەك قېلىپ چىقىرىپ بەدەننىڭ، تىمپىراتۇرىسىنى(بۇ خىل تەڭشىلىپ تۇرۇش ھەركىتى بارلىق خىلىتلاردا بۇلۇپ تۇرىدۇ) تەڭشەيدۇ شۇڭلاشقا نورمال بەدەن تىمپىراتۇرۇسىĊ37بىلەنĊ36ئەتراپىدا تەڭشەپ بەدەننى ئىسسىتىپ قۇۋەتلىك قىلىدۇ. بەدەننى ھۆللۇك بىلەن تەڭشەپ تۇرىدۇ .تىرىنى سېلىق قىلىدۇ.ئۇنىڭغا رەڭ بىردۇ بەدەننىڭ نورمال خىزمەت پالىيىتىنى تەبىئى تەرتىپكە سېلىپ تۇرۇشقا مۇھىم خىزمەت قىلىدىغان باشقاخىلىتلارنىمۇ ئۆزى بىلەن بىللە ئېقىتىپ بېرىپ، پۈتۇن بەدەندىكى ھۆجەيرە ۋە تۇقۇلمىلارنىڭ ئۆزىگە كىرەكلىك ئۇرۇنلىرىغا يەتكۈزىدۇ. لىكىن  ئىنسانلارنىڭ دەسلەپكى ۋۇجۇتقا كەلگەن مىزاجى ئاساس قېلىپ تۇغۇلغان ۋاختىدىكى كەيپىياتىنىڭ ھەيقايسى دەۋىردىكى ئۆزگۈرۈشكە ئاساسەن ئىشلىنىپ چىققان قان خىلىتىنىڭ سۇيۇق قۇيۇقلۇقى تەمى ئوخشاش بولمايدۇ ،تەبىئىيتى دەسلەپكى ۋۇجۇتقا كەلگەن مىزاجى ئۆزگەرمەيدۇ. تۇغۇلغان ۋاختىدىكى كەيپىياتى ئوخشاش بولمايدۇ.ھۆل قان، ھۆل سۇغۇق قان ،ھۆل ئىسسىق قان ،ھۆل ھارارىتى قان ،ھۆل قۇرۇق قان ،ھۆل سۇيۇق قان ،قان خىلىتىنىڭ ھەرقايسى دەۋىردىكى ئۆزگۇرۇشىنىڭ تەپسىلاتىنى «ئاستىرنومىيىلىك تىبابەتچىلىك ئىلمى ۋەKYB5»دىگەن كىتاپتا تەپسىلى چۈشەندۇرۇپ ئۈتىلىدۇ.
دەسلەپتە ۋۇجۇتقا كەلگەن قان خىلىتى ئۈستۈنلىكنى ئىگىلىگەن كىشىلەرنىڭ، ھەرقايسى دەۋىردىكى رەڭگى-روھى پەرىقلىق بۇلىدۇ. لېكىن چىرايىنىڭ قىزىللىغى ئۆزگەرمەيدۇ، خۇشخۇي، ئۆزى قۇۋەتلىك، ئورۇق-سېمىزلىكى مۆتىدىل، ئۇيقۇسى ياخشى بۇلىدۇ. تومۇرى يوغان، دولقۇنلۇق سالىدۇ. سۈيدۇكى قىزغۇچ كېلىدۇ. كۆپ ھاللاردا تېنى ساغلام بۇلىدۇ. بۇ خىل كىشىلەر ئادەتتە «قان مىزاجلىق» كىشىلەر دەپ ئاتىلىدۇ.

(3تەبىئىي قان پىلاستىىنكىلىرى خىلىتىنىڭ kYB5قانۇنيەتلىك ئىشلىنىپ چىقىشى
دەسلەپتە ۋۇجۇتقا كەلگەن يىتەكچىلىك ئۇرۇندا تۇرغان قارارىتى مىزاجنىڭ ئىنسانلارنىڭ، ھاياتقا كۆز ئاچقان ۋاختىدىن ھاياتى ئاخىرلاشقۈچە بولغان ئارلىقتا ئوخشاش بولمىغان پەسىللەردە، ئوخشاش بولمىغان ھەركەت دەۋىردىكى لايىق لىشىش رىتى بۇيىچە ئىنسانلارنىڭ دەسلەپكى ۋۇجۇتقا كەلگەن تەبىئىي قارارىتى سۇيۇق مىزاجنى ئاساس قېلىپ تۇغۇلغان ۋاختىدىكى كەيپىياتىنىڭ، ھەرقايسى دەۋىردىكى ئالمىشىپ ئۆزگۈرۈشكە ئاساسەن ئۈزىگە كېرەكلىكنى تاللاپ قۇبۇل قېلىپ يىغىپ بەدەندە ئىشلىنىپ چىققان، تەبىئىي قان پىلاستىنكىلىرى خىلىتى پۈتۈن بەدەندىكى ھەر بىر قان تۇمۇرلاردا ئېقىپ بەدەننىڭ كىرەكلىك ھۆجەيرە تۇقۇلمىلىرغا قۇبۇل قېلىنىدۇ.تەبىئىي قان پىلاستىنكىلىرى خىلىتىنىڭ رولى:تەبىئىي قان پىلاستىنكىلىرى خىلىتى يۇرەك ،قان تۇمۈرلارنىڭ ئۆزىگە كىرەكلىكىنى قۇبۇل قېلىپ ،يىغىپ،ئۆزىگە ۋاختىنچە بىكىرىكىنى چىقىرىش ھەركىتى بىلەن كەڭىيىپ، تاريىپ تۇرۇشى ئارقىسىدا،پۇتۇن بەدەندە دەۋىرقىلىپ ئايلىنىپ قان پىلاستىنكىلىرى خىلىتى ۋە ئۇنىڭدىكى ماددىلارغا ئېھتىياجلىق ھۆجەيرە،ئەزالارغا كىرەكلىك قىلىنىپ تۇردۇ، ئۇلاردا باشقا خىلىتلارنىڭ ئارتىپ كىتىشنى تۇسىدۇ. دەسلەپتە ۋۇجۇتقا كەلگەن قان پىلاستىنكىلىرى خىلىتى ،سەپرا ، قان ، ئاققان بەلغەم سەۋدا خىلىتلىرى بىلەن kYB5قانۇنيەتلىك«ئۆزىگە كىرەكسىزنى قۇبۇل قىلىپ تاللىماي، ئۆزىگە كىرەكلىكىنى قۇبۇل قېلىپ ئۆزىنى تۇلۇقلاش بىلەن ئۆزىدە ھاسىل بولغان ۋاختىنچە بىكىرەك قان خىلىتىنى ئىشلەپ چىقىرىپ بىرىدۇ » ئۆزنى مۇداپە قىلىپ ئۇلارنى ئۆزىگە ماسلاشتۇرۇپ ئۆزمەۋجۇتلىقىنى ساقلاپ ئۇلارنىڭ ئالتە پەسىلنىڭ ئالمىشىشىغا ئەگىشىپ ئۆزىگە پايدىلىق كەيپىياتتا نورماللىقتىن ھالقىپ غەيرى تەبىئىيگە ئۆزگۇرۇشنى تۇسۇپ ئۆزىنىڭ يىتەكچىلىك جەريانىدىكى ماسلاشتۇرغان بەدەن تەڭپۇڭلىغىنى ساقلاش ئۈچۈن ھەركەت قىلىدۇ. قان پىلاستىنكىلىرىنىڭ بەدەنگە نىسپەتەن خىزمىتى تىرە ۋە قان تۇمۇرلار زەخمىلىنىپ قانىغاندا قان پىلاستىنكىلىرى OK2« ئۆزىگە كىرەكلىك زەخمىلەنگەن جاراھەت ئېغىزىغا توپلۇنۇپ» كاللەكلىشىپ جاراھەت ئېغىزىنى پۈتتۈرۈش بىلەن بىرگە OKS4«ئۆزىگە كىرەكسىز ياتماددىلارنى قايتۇرۇپ» ۋە يۇقۇتۇپ ئادەم بەدىندە مۇداپە لىنىش قوغدۇنۇش رولىنى ئۆتەيدۇ. يىتەكچىلىك ئۇرۇندا تۇرغان دەسلەپكى تەبىئىي پىلاستىنكىلىرى خىلىتى بەدەن سۇۋۇپ كەتسە ئۆزىدىكى ھارارەتنى چىقىرىپ. سۇغۇقنىOK2« ئۆزىگە كىرەك  قېلىپ قۇبۇل قېلىپ» بەدەن تىمپىراتۇرىسىنى(بۇ خىل تەڭشىلىپ تۇرۇش ھەركىتى بارلىق خىلىتلاردا بۇلۇپ تۇرىدۇ) تەڭشەيدۇ شۇڭلاشقا نورمال بەدەن تىمپىراتۇرۇسى℃37بىلەن℃36ئەتراپىدا تەڭشەپ بەدەننى ئىسسىتىپ قۇۋەتلىك قىلىدۇ.
ئىنسانلارنىڭ دەسلەپكى ۋۇجۇتقا كەلگەن ھارارىتى مىزاجنى ئاساس قېلىپ تۇغۇلغان ۋاختىدىكى كەيپىياتىنىڭ، ھەيقايسى دەۋىردىكى ئۆزگۈرۈشكە ئاساسەن ئىشلىنىپ چىققان قان پىلاستىنكىلىرى خىلىتىنىڭ سۇيۇق قۇيۇقلۇقى تەمى ئوخشاش بولمايدۇ ،تەبىئىيتى دەسلەپكى ۋۇجۇتقا كەلگەن مىزاجى ئۆزگەرمەيدۇ. تۇغۇلغان ۋاختىدىكى كەيپىياتى ئوخشاش بولمايدۇ.ھارارىتى، ھارارىتى ئىسسىق، ھارارىتى قۇرۇق،ھارارىتى سۇغۇق،ھارارىتى سۇيۇق،ھارارىتى ھۆل، قان پىلاستىنكىلىرى خىلىتىنىڭ ھەرقايسى دەۋىردىكى ئۆزگۇرۇشىنىڭ تەپسىلاتىنى «ئاستىرنومىيىلىك تىبابەتچىلىك ئىلمى ۋەKYB5»دىگەن كىتاپتا تەپسىلى چۈشەندۇرۇپ ئۈتىلىدۇ.
دەسلەپكى ۋۇجۇتقا كەلگەن قان پىلاستىنكىلىرى خىلىتى ئۈستۈنلىكنى ئىگىلىگەن كىشىلەرنىڭ، مىزاجى ھارارىتى سۇيۇق بۇلۇپ مۇنداق كىشىلەرنىڭ تۇغۇلغان ۋاختىدىكى كەيپىياتىنىڭ، ھەيقايسى دەۋىردىكى ئۆزگۈرۈشكە ئاساسەن چىراي، تىلىنىڭ يۈزى، كۆز ئېقى بۇغداي ئۆڭ كېلىشى بەدىنىڭ چىڭ بوشلۇقى ئوتۇرا ، ئاغىزى تاتلىققا مايىل كىلىشى سىمىز ئەمەس ئوتۇرا، تىتىك ئېغىرلىقى نورماللىقى پەرىقلىق بۇلىدۇ.توغرا پىكىرلىك ئۇچۇق ھەممىگە توغرا قارايدىغان ئەمما سادا كىلىدۇ ئۇيقۇسى نورمال، ئاغزىدىن شۆلگەي ئاقمايدۇ. سۈيدۈك سۇس سېرىققا مايىل كېلىدۇ. بۇنداق كىشىلەر«ھارارىتى مىزاجغا مايىل» كىشىلەر دېيىلىدۇ.

(4تەبىئىي ئاققان خىلىتىنىڭ kYB5قانۇنيەتلىك ئىشلىنىپ چىقىشى
تەبىئىي يىتەكچلىك ئۇرۇندىكى ئاققان خىلىتى دەسلەپتە ۋۇجۇتقا كەلگەن سۇيۇق سۇغۇق مىزاجنى ئاساسقىلىپ ئىنسانلارنىڭ، ھاياتقا كۆز ئاچقان ۋاختىدىن ھاياتى ئاخىرلاشقۈچە بولغان ئارلىقتا ئوخشاش بولمىغان پەسىللەردە، ئوخشاش بولمىغان ھەركەت دەۋىردىكى لايىقلىشىش رىتى بۇيىچە ھەربىر ئىنساننىڭ دەسلەپكى ۋۇجۇتقا كەلگەن سۇيۇق سۇغۇق مىزاجنى ئاساسەن OK2« ئۈزىگە كېرەكلىك ئوزۇقلۇقلارنى قۇبۇل قېلىپ يىغىپ »بەدەندە ئىشلىنىپ چىققان ئاققان خىلىتى ئادەم بەدىنى ماسلىشىپ OK2« ئۆزىگە كىرەك لىك قىلىپ»كەلگەن ماددىدىن ئىبارەت بۇلۇپ ئادەم بەدىندىكى ھۈجەيرە ،ئىچى  سىرتىدىكى ماددىلارزۈرۈر تېپىلغاندا ئاققان خىلىتىنى OK2« ئۆزىگە كىرەكلىك قېلىپ »سەپرانىڭ ھەددىدىن ئارتۇق پارلاندۇرۇشنى تۇسىدۇ. ئاققان خىلىتى تەن سۇيۇق لۇقىدىكى نىئورگانىك تۇزلار ئاقسىل ياغلارنى سەپرانىڭ زىيادە پارچىلىشىنى تۇسۇپ بەدەن تىمپىراتۇرىسىنى تەڭشەيدۇ.
ئاققان خىلىتى ئورگانىزىمدىكى بارلىق بىئو خىمىيىلىك رېئاك سىيىلەرنىڭ نورمال ئېلىپ بېرىلىشى ئۈچۇن تۈرۈتكىلىك رول ئوينايدۇ. ئاققان خىلىتى ماددىلارنىڭ شەكىل سۈپىتىنىڭ بۇزۇلۇش پارچىلىنىشىنى تۇسىدۇ،قان ئايلىنىش ئارقىلىق بەدەندىكى OK2« ئۆزىگە كىرەكلىك ھۆجەيرە ۋە ئەزالارنىڭ كىرەكلىك جايلىرىغا قۇبۇل قېلىنىپ» ئۇلاردا باشقا خىلىتلارنىڭ ئارتىپ كىتىشنى تۇسىدۇ. دەسلەپتە ۋۇجۇتقا كەلگەن ئاققان خىلىتى ،سەپرا ، قان ، قان پىلاستىنكى،بەلغەم سەۋدا خىلىتلىرى بىلەن ئۆز-ئارا kYB5قانۇنيەتلىك«ئۆزىگە كىرەكسىزنى قۇبۇل قىلىپ تاللىماي، ئۆزىگە كىرەكلىكىنى قۇبۇل قېلىپ ئۆزىنى تۇلۇقلاش بىلەن ئۆزىدە ھاسىل بولغان ۋاختىنچە بىكىرەك قان خىلىتىنى ئىشلەپ چىقىرىپ بىرىدۇ »ئۆزنى مۇداپە قىلىپ ئۇلارنى ئۆزىگە ماسلاشتۇرۇپ ئۆزمەۋجۇتلىقىنى ساقلاپ ئۇلارنىڭ ئالتە پەسىلنىڭ ئالمىشىشىغا ئەگىشىپ ئۆزىگە پايدىلىق كەيپىياتتا نورماللىقتىن ھالقىپ، غەيرى تەبىئىيگە ئۆزگۇرۇشنى تۇسۇپ ئۆزىنىڭ يىتەكچىلىك جەريانىدىكى ماسلاشتۇرغان بەدەن تەڭپۇڭلىغىنى ساقلاش ئۈچۈن ھەركەت قىلىدۇ.ئاققان خىلىتى پۈتۈن بەدەندىكى ھەر بىر قان تۇمۇرلاردا ئېقىپ بەدەننىڭ ئۆزى كىرەكلىك ھۆجەيرە تۇقۇلمىلىرغا قۇبۇلقېلىنىش بىلەن بىرگەOKS4« ئۆزىگە كىرەكسىز باكتىريەگە ئوخشاش ياتماددىلارنى قايتۇرۇپ» ۋە يۇقۇتۇپ ئادەم بەدىندە مۇداپە لىنىش قوغدۇنۇش رولىنى ئۆتەيدۇ. ئۇ ئاق رەڭگە مايىل ماددا بۇلۇپ،يىتەكچىلىك ئۇرۇندا تۇرغان دەسلەپكى ۋۇجۇتقا كەلگەن تەبىئىي سۇيۇق سۇغۇق مىزاجنى ئاساس قىلىپOK2« ئۈزىگە كېرەكلىكىنى تالاپ قۇبۇل قېلىپ» تالدا ئىشلىنىپ چىقىدۇ. بەدەندە كۆپلەپ سۇيۇقلۇق يۇقالغاندا ياكى قۇرۇقلۇق ئارتىپ كەتكەندە ئۆزىدىكى سۇيۇقلۇقنى چىقىرىپ قۇرۇقنىOK2« ئۆزىگە كىرەك  قېلىپ قۇبۇل قېلىپ» ياكى قايتۇرۇپ بەدەن سۇيۇقلۇقىنى تەڭشەش بىلەن بىرگە ئاققان خىلىتى بەدەن ئىسسىپ كەتسە ئۆزىدىكى سۇغۇقنى چىقىرىپ ئىسسىقنى ئۆزىگە كىرەك  قېلىپ قۇبۇل قېلىپ ياكى قايتۇرۇپ بەدەن تىمپىراتۇرىسىنى(بۇ خىل تەڭشىلىپ تۇرۇش ھەركىتى بارلىق خىلىتلاردا بۇلۇپ تۇرىدۇ) تەڭشەيدۇ شۇڭلاشقا نورمال بەدەن تىمپىراتۇرۇسى℃37بىلەن℃36ئەتراپىدا تەڭشەپ بەدەننى سەگىتىپ قۇۋەتلىك قىلىدۇ.
  ئىنسانلارنىڭ تەخمىنەن مۇھىتقا 130ياشقىچە ماسلىشىش چېكى ئارلىقتىكى ئىنسانلارنىڭ، دەسلەپكى ۋۇجۇتقا كەلگەن تەبىئىي سۇغۇق سۇغۇق مىزاجنى ئاساس قېلىپ تۇغۇلغان ۋاختىدىكى كەيپىياتىنىڭ، ھەيقايسى دەۋىردىكى ئۆزگۈرۈشكە ئاساسەن ئىشلىنىپ چىققان ئاققان خىلىتىنىڭ سۇيۇق قۇيۇقلۇقى تەمى ئوخشاش بولمايدۇ ،تەبىئىيتى دەسلەپكى ۋۇجۇتقا كەلگەن مىزاجى ئۆزگەرمەيدۇ تۇغۇلغان ۋاختىدىكى كەيپىياتى ئۆزگۈرۈپ تۇرۇپ ئوخشاش بولمايدۇ. سۇيۇق ئاققان، سۇيۇق قۇرۇق ئاققان ، سۇيۇق سۇغۇق ئاققان ، سۇيۇق ھۆل ئاققان ، سۇيۇق ئىسسىق ئاققان ، سۇيۇق ھارارىتى، ئاققان خىلىتىنىڭ ھەرقايسى دەۋىردىكى ئۆزگۇرۇشىنىڭ تەپسىلاتىنى «ئاستىرنومىيىلىك تىبابەتچىلىك ئىلمى ۋەKYB5»دىگەن كىتاپتا تەپسىلى چۈشەندۇرۇپ ئۈتىلىدۇ.
دەسلەپكى ۋۇجۇتقا كەلگەن ئاققان خىلىتى ئۈستۈنلىكنى ئىگىلىگەن كىشىلەرنىڭ مىزاجى سۇغۇق بۇلۇپ ھېسابلىنىدۇ.تۇغۇلغاندىكى ۋاقىتتىكى  كەيپىياتى ئىنسانلارنىڭ، ھەرقايسى دەۋىرچىكى ئۆزگۈرۈشكە ئەگىشىپ.مۇنداق كىشىلەرنىڭ چىراي، تىلىنىڭ يۈزى، كۆز ئېقى ئاق سۇس سېرىققا مايىللىقى . بەدىنىڭ چىڭ بوشلۇقى ئوتۇرا ،  سىمىزلىكى ئوخشاش بولمايدۇ ، تىتىكراق، ئۇيقۇسى نورمال، ئاغزىدا سۇيۇقلۇق كۆپرەك بۇلىدۇ. سۈيدۈك ئېقىشقا مايىل رەڭلىك كېلىدۇ. بۇنداق كىشىلەر«ئاققان مىزاجلىق » كىشىلەر دېيىلىدۇ.


(5تەبىئىي بەلغەم خىلىتىنىڭkYB5قانۇنيەتلىك ئىشلىنىپ چىقىشى
ۇيۇقلۇقتىن پەيدا بولغان، پۈتۈن بەدەندىكى ھەر بىر ئەزا تۇقۇلمىلىرىنىڭ، ئەڭ كىچىك بىرلىكلىرى ئارىسىدىكى بوشلۇقلاردا ساقلىنىپ تۇرىدىغان، تۇخۇم ئېقىسىمان سۇيۇقلۇق بۇلۇپ،يىتەكچىلىك ئۇرۇندا تۇرغان دەسلەپكى ۋۇجۇتقا كەلگەن يىتەكچلىك ئۇرۇندىكى تەبىئىي مىزاجنى ئاساسقىلىپ ئىنسانلارنىڭ ھاياتقا كۆز ئاچقان ۋاختىدىن ھاياتى ئاخىرلاشقۈچە بولغان ئارلىقتا ئوخشاش بولمىغان پەسىللەردە، ئوخشاش بولمىغان ھەركەت دەۋىردىكى لايىقلىشىش رىتى بۇيىچە ھەربىر ئىنساننىڭ، دەسلەپكى ۋۇجۇتقا كەلگەن تەبىئىي ھۆل  سۇغۇق مىزاجنى ئاساس قېلىپ تۇغۇلغان ۋاختىدىكى كەيپىياتىنىڭ، ھەيقايسى دەۋىردىكى ئالمىشىپ ئۆزگۈرۈشكە ئاساسەنOK2« ئۈزىگە كېرەكلىك ئوزۇقلۇقلارنى قۇبۇل قېلىپ» ھۆل سۇغۇق مىزاجنى ئاساس قىلىپ جۈگەر kYB5قانۇنيەتلىك« ئۆزىگە كىرەكسىزنى قۇبۇلقىلىپ تاللىماي، ئۆزىگە كىرەكلىكىنى قۇبۇل قېلىپ ئۆزىنى تۇلۇقلاش بىلەن ئۆزىگە ۋاختىنچە بىكىرەك بەلغەمخىلىتىنى ئىشلەپ چىقىرىپ» بىرىدۇ ،ئۇنىڭ  زاپاس قىسمى ئۆپكىدە ھەم بەدەن بوشلۇقلىرىدا ساقلىنىدۇ.
تەبى بەلغەم خىلىتىنىڭ رۇلى:تەبى بەلغەم خىلىتى ئۈزنىڭ ھۆللىكى ۋە تەركىۋىدىكى ئۇزۇقلۇق ماددىلىرى بىلەن پۇتۇن بەدەندىكى بەلغەم خىلىتىدىنOK2« ئۆزىگە كىرەكلىكىنى قۇبۇل قېلىپ» ئۇنىڭغا ماسلىشىپ ياشاپ ئۆز مەۋجۇتلىقىى ساقلاپ كەلگەن ھۆجەيرە ئەزالارنى ئۆزىنىڭ كىرەكلىك ھۆل سۇغۇقلۇقى بىلەن تەمىنلەيدۇ، ئۇلاردا باشقا خىلىتلارنىڭ ئارتىپ غەيرى تەبىئىي ئۆزگۇرۇشلەر كىلىپ چىقىشنىڭ ئالدىنى ئالىدۇ. دەسلەپتە ۋۇجۇتقا كەلگەن ھۆل سۇغۇق مىزاجنى ئاساس قىلىپ ئىشلىنىپ چىققان بەلغەم خىلىتى ،سەپرا ، قان ، قان پىلاستىنكى،ئاققان، سەۋدا خىلىتلىرى بىلەن ئۆز-ئارا kYB5قانۇنيەتلىك« ئۆزلىرىگە كىرەكلىكىنى قۇبۇل قېلىشىپ بىر-بىرىنى كېمىنى تۇلۇقلاپ ئۆزىدە ھاسىل بولغان ۋاختۈنچە بىكىرىكىنى چىقىرىپ ئۆزىنى ساپلاشتۇرۇپ. ئۆزلىرىگە كىرەكسىزنى قايتۇرشۇپ» ئۆزنى مۇداپە قىلىپ ئۇلارنى ئۆزىگە ماسلاشتۇرۇپ ئۆزمەۋجۇتلىقىنى ساقلاپ ئۇلارنىڭ ئالتە پەسىلنىڭ، ئالمىشىشىغا ئەگىشىپ نورماللىقتىن(ھۆل سۇغۇققا ماسكەل مىگەن يىمەك ئىچمەك ئارتىپكىتىش ) ھالقىپ غەيرى تەبىئىيگە ئۆزگۇرۇشنى تۇسۇپ ئۆزىنىڭ يىتەكچىلىك جەريانىدىكى ماسلاشتۇرغان بەدەن تەڭپۇڭلىغىنى ساقلاش ئۈچۈن ھەركەت قىلىدۇ.
بەلغەم خىلىتى پۈتۈن بەدەندىكى ھەر بىر قان تۇمۇرلاردا سەپراخىلىتىغا ئوخشاش ئۆتكۈر ئىسسىق ماددىلارنىڭ باشقا خىلىتلارنى ئارتۇقچە ئىسسىقلىقى بىلەن پارچىلاپ،بۇزۇشتىن ساقلايدۇ ۋە ئادەم بەدىنىدە غەيرى تەبىئىي ئۆزگۇرۇش لەر كىلىپ چىقىشنىڭ، ئالدىنى ئالىدۇ.سەۋدا خىلىتىغا ئوخشاش چۆكمە ھاسىل قىلىدىغان خىلىتلارنىڭ توختاۋسىز يۇرۇشۇپ،بەدەننىڭ زۇرۇر بولغان تىگىشلىك جايلىرغا قەدەر بېرىپ ئۇرۇن ئېلىشى ئۈچۇن ۋاستىلىك رول ئوينايدۇ(ئەلقانۇن فىتتىپ ) دا (تەبى بەلغەم خىلىتىنىڭ مەنپەتى رۇلى بۇغۇملارنى ۋە كۆپ ھەركەتلىك ئەزالارنى ھۆللەپتۇرۇش،شۇنداق ھۆللەپ تۇرغاندا بۇغۇملار ۋە ئەزالاردا ھەركەت ۋە ئىسسىقلىنىش سەۋەپلىك پەيدا بۇلىدىغان قۇرۇقلۇق ھاسىل بولمايدۇ.تەبىئىي بەلغەم خىلىتىنىڭ رولى زۆرۈردۇر ) دىيىلگەن .شۇڭا يۇرەك قېپى،كۆكرەك بوشلۇقى، بۇغۇم بوشلۇقىدىكى سۇزۇك سۇيۇقلۇقلارمۇ شۇ ئەزالارغا كىرەكلىك بولغان بەلغەم ماددىسى بۇلۇپ،بۇ ئۇرۇنلاردا ساقلىنىش ئارقىلىق سۈركەش،.غىدىقلىنىشلارنى پەسەيتىش رۇلىنى ئۈتەيدۇ.بەلغەم خىلىتى پۇتۇن بەدەننى ھۆللەش تۈرۈپ ،يۇمشۇتۇپ تۇرىدۇ..بەلغەم خىلىتى ئۆزى بىلەن ئېلىپ يۇرگەن سەپرا ،قان،سەۋدا خىلىتلىرنىڭ تەركىۋىدىكى ئاساسلىق ئۇزۇقلۇق ماددىلارنى بەدەننىڭ كىرەكلىك ئىنتايىن ئىنچىكى ۋە كىچىك ھۆجەيرە تۇقۇلما قىسىملىرغا قەدەر يەتكۈزۈش ،ئۇ يەردىكى ماددا ۋە قۇۋەت ئالمىشىش جەريانىدا ھاسىل بولغان ئۇلارغا بىكىرەك،تاشلاندۇق ماددىلارنى ئۆزى بىلەن بىللە  ئېقىتىپ قانغا ئۆتكۈزۈپ تىگىشلىك يوللار بىلەن بەدەن سىرتىغا چىقىرىشتا ئىنتايىن مۇھىم رول ئوينايدۇ.  
بەلغەم خىلىتى بەدەن تىمپىراتۇرىسىنى(بۇ خىل تەڭشىلىپ تۇرۇش ھەركىتى بارلىق خىلىتلاردا بۇلۇپ تۇرىدۇ) تەڭشەيدۇ شۇڭلاشقا نورمال بەدەن تىمپىراتۇرۇسىĊ37بىلەنĊ36ئەتراپىدا تەڭشەپ بەدەننى سەگىتىپ قۇۋەتلىك قىلىدۇ.
. ئىنسانلارنىڭ يەرشارى مۇھىتىغا ماسلىشىش چېكى تەخمىنەن 130ياشقىچە بۇلۇپ، ماسلىشىش چېكى ئارلىقتىكى ۋە قۇياش ھەركەتىنىڭ ھەر11يىلدىكى ھەركەت دەۋىردىكى لايىق لىشىش رىتى بۇيىچە ئىنسانلارنىڭ دەسلەپكى ۋۇجۇتقا كەلگەن تەبىئىي ھۆل سۇغۇق مىزاجنى ئاساس قېلىپ، ئىشلىنىپ چىققان بەلغەم خىلىتىنىڭ سۇيۇق قۇيۇقلۇقى تەمى ئوخشاش بولمايدۇ ،تەبىئىيتى دەسلەپكى ۋۇجۇتقا كەلگەن مىزاجى ئۆزگەرمەيدۇ تۇغۇلغان ۋاختىدىكى كەيپىياتى ھەرقايسى دەۋىرلەردە ئوخشاش بولمايدۇ.سۇيۇق بەلغەم ، ھۆل سۇغۇق بەلغەم ، ھۆل سۇيۇق بەلغەم ، ھۆل ئىسسىق بەلغەم ، ھۆل ھارارىتى بەلغەم ، ھۆل قۇرۇق ، بەلغەم خىلىتىنىڭ ھەرقايسى دەۋىردىكى ئۆزگۇرۇشىنىڭ تەپسىلاتىنى «ئاستىرنومىيىلىك تىبابەتچىلىك ئىلمى ۋەKYB5»دىگەن كىتاپتا تەپسىلى چۈشەندۇرۇپ ئۈتىلىدۇ.
بەلغەم خىلىتى ئۈستۈنلىكنى ئىگىلىگەن كىشىلەرنىڭ چىراي، تىلىنىڭ يۈزى، كۆز ئېقى ئاق كېلىدۇ. بەدىنى بوش، خام سېمىز، ئېغىر بېسىق، ئۇيقۇسى كۆپرەك، ئاغزىدىن شۆلگەي ئاقىدىغان بۇلىدۇ. تومۇرى توم ئاستا سالىدۇ. سۈيدۈك ئاق رەڭلىك كېلىدۇ،لىكىن ھەرقايسى دەۋىرلىردە پەرىقلىق بۇلىدۇ.بۇنداق كىشىلەر«بەلغەم مىزاجلىق » كىشىلەر دېيىلىدۇ.

(6تەبىئىي سەۋدا خىلىتىنىڭkYB5قانۇنيەتلىك ئىشلىنىپ چىقىشى
دەسلەپتە ۋۇجۇتقا كەلگەن تەبىئىي يىتەكچلىك ئۇرۇندىكى سەۋدا خىلىتى بىر خىل قويۇقراق، قارامتۇل رەڭدىكى قاڭسىق ۋە چۈچۈمەل تەملىك سۇيۇقلۇق،يىتەكچىلىك ئۇرۇندا تۇرغان دەسلەپ ۋۇجۇتقا كەلگەن تەبىئىتى مىزاجنى ئاساسقىلىپ، ئىنسانلارنىڭ ھاياتقا كۆز ئاچقان ۋاختىدىن ھاياتى ئاخىرلاشقۈچە بولغان ئارلىقتا ئوخشاش بولمىغان پەسىللەردە، ئوخشاش بولمىغان ھەركەت دەۋىردىكى لايىق لىشىش رىتى بۇيىچە ھەربىر ئىنساننىڭ، دەسلەپكى ۋۇجۇتقا كەلگەن تەبىئىي قۇرۇق سۇغۇق مىزاجنى ئاساس قېلىپ تۇغۇلغان ۋاختىدىكى ئىسسىق كەيپىياتىنىڭ، ھەيقايسى دەۋىردىكى ئالمىشىپ ئۆزگۈرۈشكە ئاساسەن جىگەر kYB5قانۇنيەتلىك« ئۆزىگە كىرەكسىزنى قۇبۇلقىلىپ تاللىماي، ئۆزىگە كىرەكلىكىنى قۇبۇل قېلىپ ئۆزىنى تۇلۇقلاش بىلەن ئۆزىدە ھاسىل بولغان ۋاختىنچە بىكىرەك سەۋدا خىلىتىنى ئىشلەپ چىقىرىپ» بىرىدۇ ،ئۇنىڭ ، زاپاس قىسمى تالدا ساقلىنىدۇ، سەۋدا خىلىتىنىڭ خۇسۇسىيىتى ۋە تەبىئىتى «تۇپراق» ماددىسى بىلەن ئوخشىشىپ كەتكەنلىكى ئۈچۈن ئۇ تۆت چوڭ ماددىنىڭ بىرى بولغان «تۇپراق» نىڭ بەدەندىكى ۋەكىلى دەپ تەرىپلىنىدۇ. تەبىئىي سەۋدا خىلىتى قاننىڭ لېيى بۇلۇپ، ئۇ قاندىن ئېغىر، تەبىئىتى قۇرۇق بۇلۇپ رەڭگى قارا، تەمى چۈچۈمەل، ئورنى تالدا بۇلىدۇ» دەپ كۆرسىتىلگەن. «ئەلقانۇنفىت تىب» دىمۇ: « تەبىئىي سەۋدا خىلىتى قاننىڭ دۇغى تېگىگە چۆككىنى ۋە قويۇقىدۇر. بۇنىڭ تەمى شېرىنلىك بىلەن بەتتەملىك ئوتتۇرىسىدا بۇلىدۇ» دېيىلگەن.
جىگەردە ۋۇجۇتقا كەلگەن سەۋدا ئىككى قىسمىغا بۈلىنىدۇ.بىرقىسمى قانغا ئۇتۇپ قان ئايلىنىش سىستىمىسى ئارقىلىق سەۋدا خىلىتىغا ئېھتىياجلىق بەدەندىكى ھۆجەيرە ئەزا ۋە تۇقۇلمىلارغاOK2« ئۆزىگە كىرەكلىك قېلىپ قۇبۇل قېلىنىپ» ئۇلارنىڭ مەۋجۇتلىقىنى ساقلاش بىلەن بىرگە ئۇلاردا OKS4«ئۆزىگە كىرەكسىز غەيرىئي تەبىئي خىلىتلارنىڭ ئارتىپ كىتىشنى قايتۇرىدۇ »ئۆزىنىڭ قۇرۇقلۇقى بىلەن بەدەننى ئارتۇقچە ماددىلاردىن تازلايدۇ ياكى ،تالنى ئۇزۇقلاندۇردۇ. سەۋدا خىلىتى ،سەپرا ، قان ، قان پىلاستىنكى،ئاققان، بەلغەم خىلىتلىرى بىلەن ئۆزئارا kYB5قانۇنيەتلىك« ئۆزلىرىگە كىرەكلىكىنى قۇبۇل قېلىشىپ بىر-بىرىنى كېمىنى تۇلۇقلاپ ئۆزىدە ھاسىل بولغان ۋاختچە بىكىرىكىنى چىقىرىپ ئۆزىنى ساپلاشتۇرۇپ ئۆزلىرىگە كىرەكسىزنى قايتۇرشۇپ» ئۆزنى مۇداپە قىلىپ ئۇلارنى ئۆزىگە ماسلاشتۇرۇپ ئۆزمەۋجۇتلىقىنى ساقلاپ. ئۇلارنىڭ ئالتە پەسىلنىڭ ئالمىشىشىغا ئەگىشىپ نورماللىقتىن(قۇرۇق سۇغۇقلۇققا ماسكەل مىگەن يىمەك ئىچمەك ئارتىپكىتىش ) ھالقىپ غەيرى تەبىئىيگە ئۆزگۇرۇشنى تۇسۇپ ئۆزىنىڭ يىتەكچىلىك جەريانىدىكى ماسلاشتۇرغان بەدەن تەڭپۇڭلىغىنى ساقلاش ئۈچۈن ھەركەت قىلىدۇ.
سەۋدا خىلىتىنىڭ تالغا كىرەكلىك بۇلۇپ بارغان قىسمىنىڭ رۇلى سەۋدا تارقىلىش ئالدىدا ئاشقازانغا كىرەكلىك بۇلۇپ قۇبۇل قېلىنىپ ،ئاشقازان ئېغىزىنى قاتتىق ،كۈشلۇققىلىدۇ ۋە ئاچچىقلىقى بىلەن ئاشقازان ئېغىزىنى غىدىقلاپ ئىشتىھانى قوزغۇتىدۇ ،شۇڭا تەبىئىي سەۋدا خىلىتى چۆكمە ھاسىلقىلىش ،ئەزالارنىڭ شەكىل ۋە سۇپۇتىنى ساقلاش خۇسۇسيىتىگە ئىگە بۇلۇپ،سەپرا،قان،ئاققان بەلغەم خىلىتلىرنىڭ ئارتۇقچە كۆپۈيۈپ كىتىشنى چەكلەيدۇ ھەمدە باشقا خىلىتلارنىڭ ئۆزيۇلىدىن چىقىپ يامراپ كىتىشنىڭ ئالدىنى ئالىدۇ.ھەرخىل ئۇزۇقلۇق ماددىلارنى زاپاس ساقلايدۇ.سەۋدا خىلىتىنى ئۆزىگە كىرەكلىك قېلىپ قۇبۇل قېلىتقان قۇرۇق سۇغۇق ئەزالار (سۇگەك ،كۈمۈرچەك،پەي،چاندىر،تارمۇش ۋە باشقىلار)غا ئۇزۇقلۇق ماددىلارنى يەتكۈزۇپ بىرىشتە ئالاھىدە رول ئوينايدۇ.ئۇنىڭدىن باشقا بەدەننىڭ ئۆزىگە كىرەكلىك ۋە كىرەكسىز ئۇچۇر سىزىملارنى پەرىق ئىتىش قاتارلىق پائىلىيەتلەرگە قاتنىشىدۇ.غىدىقلاش،قوزغاش تەسىرى ئارقىلىق سەزگۈ ئەزالارنى ئويغىتىپ،بەدەندىكى سۇيۇقلۇقلارنى ياخشىلايدۇ.
  سەۋدا خىلىتى بەدەندە كۆپلەپ قۇرۇقلۇق يۇقالغاندا ياكى سۇيۇقلۇق ئارتىپ كەتكەندە ئۆزىدىكى قۇرۇقلۇىنى چىقىرىپ سۇيۇقلۇقنى ئۆزىگە كىرەك  قېلىپ قۇبۇل قېلىپ ياكى قايتۇرۇپ بەدەن قۇرۇقلۇقىنى تەڭشەش بىلەن بىرگە بەدەن تىمپىراتۇرىسىنى(بۇ خىل تەڭشىلىپ تۇرۇش ھەركىتى بارلىق خىلىتلاردا بۇلۇپ تۇرىدۇ) تەڭشەيدۇ شۇڭلاشقا نورمال بەدەن تىمپىراتۇرۇسىĊ37بىلەنĊ36ئەتراپىدا تەڭشەپ بەدەننى چىڭىتىپ قۇۋەتلىك قىلىدۇ.
ئىنسانلارنىڭ يەرشارى مۇھىتىغا ماسلىشىش چېكى تەخمىنەن 130ياشقىچە بۇلۇپ ماسلىشىش چېكى ئارلىقتىكى قۇرۇق سۇغۇق مىزاجنى ئاساس قېلىپ تۇغۇلغان ۋاختىدىكى كەيپىياتىنىڭ ھەيقايسى دەۋىردىكى ئۆزگۈرۈشكە ئاساسەن ئىشلىنىپ چىققان سەۋدا خىلىتىنىڭ، سۇيۇق قۇيۇقلۇقى تەمى ئوخشاش بولمايدۇ ،تەبىئىيتى دەسلەپكى ۋۇجۇتقا كەلگەن مىزاجى ئۆزگەرمەيدۇ تۇغۇلغان ۋاختىدىكى كەيپىياتى ئوخشاش بولمايدۇ.قۇرۇق سەۋدا ،قۇرۇق ئىسسىق سەۋدا ،قۇرۇق سۇغۇق سەۋدا ،قۇرۇق سۇيۇق سەۋدا ،قۇرۇق ھۆل سەۋدا ، قۇرۇق ھارارىتى، سەۋدا خىلىتىنىڭ ھەرقايسى دەۋىردىكى ئۆزگۇرۇشىنىڭ تەپسىلاتىنى «ئاستىرنومىيىلىك تىبابەتچىلىك ئىلمى ۋەKYB5»دىگەن كىتاپتا تەپسىلى چۈشەندۇرۇپ ئۈتىلىدۇ.
دەسلەپ ۋۇجۇتقا كەلگەن قۇرۇقنى ۋە تۇغۇلغان ۋاختىدىكى كەيپىياتنىڭ، ئۆزگۇرۇشىگە ئەگىشىپ ئىشلىنىپ چىققان سەۋدا خىلىتى ئۈتۈنلىكنى ئىگىلىگەن كىشىلەرنىڭ كۆز ئېقى، تىلى قارامتۇل لىققا ياكى سۇس كۆكلىككە مايىللىقى ئۆزگۈرۇپ تۇرىدۇ. ئۇيقۇسى كەمرەك، ئاچچىقى تېز، تەپەككۇرى ئۆتكۈر كېلىدۇ.تومۇرى ئىچىكە، ئاستا سالىدۇ. سۈيدۈكنىڭ رەڭگى توق سېرىق ياكى كۈكۈشكە مايىل كېلىدۇ. بۇنداق  كىشىلەر «سەۋدا مىزاجلىق كىشىلەر دەپ ئاتىلىدۇ.