ھەسرەت

(چاچما شىېئىر)
سەيياھى

كىملەرگىدۇ دەرت توككۇم كىلۇر ،
پىغانىم ئىچىمدە لىق .
يېلىنغۇم يوق لىكىن ،
غۇرۇرۇم بار ،
مەيدانىم بار ،
ئاق - قارىدەك ئىنىق .
ئەمما ،
سەۋرىم توشقاش بۇگۇن ،
ئىزىلدى باغرىم ،
ئىگىلدى باش !
ئالەم سىققان كۇزۇمگە ،
سىغمىدى ئاھ !بىر تامچە ياش .
ئېتلىپ چىقتى ،
پىغانىم ،پەريادىم ئوخشاش .
نىمە كۇن بۇ ؟
ئەجەپمۇ ئۆچ بۇلۇپ كەتتىم  ،
ئادەملەر يۇرسە بولمامدۇ ؟
ئادەمگە ئوخشاش .
مىھرى -ۋاپادىن سۆز ئاچماي تۇراي ،
نەدىكىن ؟
ھەققى سويگۇ - مۇھاببەت ،
ساپلىغى ئوخشايدىغۇ ،
مۇرەككەپ ئارلاشمىدەك ،
پۇرىماڭ !
سەسكىنىپ سىلكىنىسىز ،
چىۋىن ئولاشقان ،
گەندىدىن سەسكەنگەندەك .
قېقىلىسىز ،
يىرگىنىشلىك نەرسىنى يۇتۇۋالغاندەك .
ئويلىسام ئويلىسام ،
ساراڭ خىيالىم ئايلىنىپ يادىروغا ،
پارتىلايدىغاندەك .
********
بالىلارغا قاراڭلار ،
سەبىلىكى بارمىكەن ؟
ھەيي.. بەكلا ئاز ،
ئولارھازىر ئويلايدۇ ،
سىز ئويلىمىغاننى .
ئوينايدۇ ،
سىز ئوينىمىغاننى .
دورايدۇ ،
سىز بىلمىگەننى .
لىكىن بىلەمسىز؟
ئۇلارمۇ بىزدەك بولغاندا ،
تاغنى قار باسقاندا ،
قىلالمايدۇ ،
بىز قىلغاننى .
بەلكىم قىلار ،
ئاۋۇ قىلغاننى ،ئۇلار قىلغاننى .

************
ياشلاردىن سۆز ئاچاي ،
ئۇمۇتسىزلىك دۇنياسى رەڭدار ،
چۇنكى ،
چۇشكۇن روھ ،مەۋھۇملۇك،
قاپلىغان ئۇلار روھىنى ،
چىرايى سارغايغان ،
كۇزدىكى ياپراقتەك .
ھەتتا قان دىدارى يوق ،
ئۇزۇقلۇق يىتىشمىگەن ،
پارنىكتىكى كۆكتاتتەك .
يېرىم قاچا تاماقنى ،
تولغۇنۇپ ئاران يەيدۇ .
ئەمەك ھايۋان مۇشۇكتەك .
قورقىدۇ بەردەم سەمرىشتىن ،
تاس قالىدۇ ،
3 بال شامال ئۇچۇرغىلى ،
قۇمۇش كەبى تاڭسىڭدەك .
زەيپانە زەردارلىرى -
نىمە تار كەلگەن شىملىرى ؟
ھە ئەمدى چۇشەندىم ،
جىق يىسە تاماقنى ،
چىڭقىلىپ كەتسە ،
يېرىلىپ كەتسە ،
قورقىدىكەن ،
كېرىلىپ كەتسە قىرلىرى .
قورقىدىكەن ،
مەتۇ دىگەن مازاقتىن ،
ئاچچىقلانسا قىزلىرى .
قورقمايدىكەن ،
ئەبجەش دىگەن ئاتاقتىن ،
چۇنكى :
مەدىنيەتمىش !
قىپقىزىل بۇياپ ،
بۇغۇپ يۇرسە چاچلىرى .
ھە ئوينا !
بىزنىڭ زاماننىڭ ھۆرلىرى ،
كۇرۇپ ئوينا !
ئۇگۇنۇپ ئوينا !
قالدۇرماي ،
ئىجات قىلىپ بېيىتىپ ،
دوراپ ئوينا !
ئازات زاماننىڭ كۆرلىرى !
ئىسىت !دەيدۇ ئاتا ئويىدە ،
ئاچچىق يۇتۇپ ،
مومىيى پەپىلەيدۇ ،
نەۋرىنى تەتىلەيدۇ ،
خوش ئىتىپ ئۆز كۆڭلىنى.
باللىلار كەلمەيدۇ ھەپتە ئاي ،
دەم ئېلىشى قاتار چاي ،
ئويلارمىش !
ئۇلار بىزنى باققان ،
بىز بېقىپ باقمىغان ،
شۇڭا ،
ئۇلار باقسۇن نەۋرىنى .
************
كادىر بىز ،ئاساسى قاتلامدا ،
شۇرى قۇرغان ،
شور پىشانە ،
ناھايتىمۇ ئىشلەمچان !
دەم ئالماي ئىشلەيمىز ،
بەزىدە كىچىدىمۇ ،
چۇنكى :
بىزلا بەرگەن قەسەمنى ،
ھارمايمىز ھامان .
ئاچچىقىم كىلىدۇ بەزىدە ،
نىمىشقا كىچە بۇلىدۇ ؟
بىز ئۇخلاپ قالساق ،
ئىشلىمىسەك ،
تەرەققىيات ،ئىسلاھات ،
بولمامدۇ زامان ؟
ھەيي
باشلىق قانداق چىدايدىغاندۇ ؟
بىز ئېلىپ كەتسەك كىچىدە ئارام ؟
بولمامدۇ يامان ؟
ئەتىگەندە بۇ يىغىن ،
15 باشلىق سۆزلەيدۇ ،
چۇشكە يېقىن تۇگۇتۇپ ،
دادۇيلەرگە ھەيدەيدۇ .
كەچتە چىراق يۇرۇقتا ،
سۇئال -سۇراق قاينايدۇ .
فاكەن قۇيۇپ بىر -بىرلەپ ،
باشلىق شۇنداق جايلايدۇ .
ئاندىن سىياسى ئۇگۇنۇش ،
يېرىم كىچە بولغاندا ،
خاترلىرىمىز بەش -ئالتە .
توشقۇزمىساق بولمايدۇ .
باشلىق ياخشى دىمەيدۇ ،
ئۇرۇشمىساق بولمايدۇ ،
دىھقان ياخشى دىمەيدۇ ،
يەڭ تۇرمىسەك بولمايدۇ .
بالىرىمىز مەكتەپتە ،
ئەكەلمىسەك بولمايدۇ .
فاكەن تۇلەپ ئاشقانغا ،
ئىگىز تۇرغان مورىدىن ،
ئىس قويمىساق بولمايدۇ .
ھەيرانمەن!
سۆزلەپ كەلسەم گەپ تۇلا ،
قاپتا لىقلا دەرت تۇلا !
شەھەرلەردە ئىشلگەن ،
ئەشۇلارمۇ كادىرغۇ ؟
يا سىياسەت ئىككىمۇ ؟
يا كەيدۇرگەن پوسمىمۇ ؟
مانا شۇنداق تەڭسىزلىك ،
يېزا كادىر چىدايدۇ .
**************
شۇڭلاشقا دەيمەن ،
ھەي توۋا !
كىمگە ئېيتاي دەردىمنى ،
ئېتىممۇ ھېرىپ قاپتۇ ،
مۇشۇكۇم ئۇخلاپ قاپتۇ .
دوسلۇرۇم مەندىن قېچىپ ،
ھەق سۆزلىسەم ،
زامان سارىڭى دەپ،
مەندىن چېنىپ .
ئاڭلىسام،
كىتىپ قاپتىمىش  .
ئۇلار ئۇيىگە ،
باھار نەزمىسى ئېيتقىلى،
تەخسىلەرنى كۇتۇرۇپ ،
سەيلەر تىزىپ ،
ئۆز كۆڭلىنى تۆككىلى .
بۇ ھەسرەتنى كىمگە ئېيتىمەن ؟
بۇ دەرتلەرنى كىمدىن كۇرۇمەن ؟
تەغدىر دەپلا ،
ئۆتكۇم يوق ئەمما ،
بۇ قىسمەتكە قانداق قىلىمەن؟
بىلەسەڭلار سۆزلىدىم جىق ،
بەلكىم ؛
غەيۋەتكە ئوخشاش .
شىكايەتتەك ،
ئاجىزەگە ئوخشاش .
ئارمانىم ھەسرەتكە قېتىلغاچ !
تەكلىماكان قۇمغا ،
تولغانغا ئوخشاش .

2009.1.24