باش بەت  خەۋەر مەركىزى   ئاكادېمىيە ھەققىدە  بېكەت ھەققىدە  ئالاقىلىشىڭ
باش بەت >> قىززىق نوقتا

جۇڭگو–ئامېرىكا مۇناسىۋىتىدە ئوڭۇشسىزلىقنىڭ پەيدا بولۇشى ئەجەبلىنەرلىك ئىش ئەمەس

ئاپتور: يوللانغان ۋاقىت: 2010-09-02 12:48

    بۇ يىل كىرگەندىن بويان ، جۇڭگو–ئامېرىكا مۇناسىۋىتى داۋالغۇپ ، تۇراقسىز ، نورمالسىز ھالەتكە چۈشۈپ ، خەلقئارا جەمئىيەتنىڭ ئومۇميۈزلۈك دىققەت–ئېتىبارىنى قوزغىدى .

    بۇنداق ئەھۋالنىڭ پەيدا بولۇشى ئەجەبلىنەرلىك ئەمەس. ئامېرىكا جۇڭگوغا ئەزەلدىن ئىككى يۈزلىمىچى سىياسەت قوللىنىپ كېلىۋاتىدۇ ، يەنى ھەمكارلىشىش بىلەن ئىسكەنجىگە ئېلىش ، كېڭىشىش بىلەن بېسىم ئىشلىتىش تەڭ مەۋجۇت . مەلۇم بىر مەزگىلدە بۇنداق سىياسەتنىڭ قايسى تەرىپىنى گەۋدىلەندۈرۈش ئامېرىكىنىڭ ئىستراتېگىيەسى ۋە ئەمەلىي مەنپەئەتىگە باغلىق. ئامېرىكىدا جۇڭگوغا قارىتا قاتتىق قول بولۇشنى تەشەببۇس قىلىش جەھەتتە ئىككى خىل كۈچ مەۋجۇت . ئۇنىڭ بىرى سوغۇق ئۇرۇش تەپەككۇرىدە چىڭ تۇرۇشنى ياقلايدىغان كۈچلەر ، ئۇلار دۆلەتلەر مۇناسىۋىتىنى ئۆلچەشتە ئىجتىمائىي تۈزۈم ۋە ئىدېئولوگىيەدىكى پەرقنى ئۆلچەم قىلىپ ، كومپارتىيە رەھبەرلىكىدىكى سوتسىيالىستىك جۇڭگوغا جاھىل ۋە دۈشمەنلىك نەزەرى بىلەن قارايدۇ ، ھېچقانداق دۆلەتنىڭ ئامېرىكىنىڭ دۇنيادىكى ئورنىغا خىرىس بولۇشىغا چىداپ تۇرالمايدۇ ، تېز تەرەققى قىلىۋاتقان جۇڭگونى بارغانسېرى ئامېرىكىنىڭ رىقابەتچىسى ياكى ‹‹ يۇشۇرۇن دۈشمىنى›› دەپ قارايدۇ . ئىسلاھات ۋە ئېچىۋېتىش يولغا قويۇلغاندىن بۇيان ، جۇڭگونىڭ دۆلەت كۈچى كۆرۈنەرلىك ئاشتى ، خەلقئارادىكى ئورنى ۋە تەسىرى زور دەرىجىدە كۆتۈرۈلدى . جۇڭگونىڭ تەرەققىياتى توسۇۋالغىلى بولمايدىغان مۇقەررەر رېئاللىققا ئايلاندى . شۇنىڭ بىلەن بىرگە، جۇڭگو تىنچ تەرەققى قىلىش يولىغا مېڭىشتا چىڭ تۇرماقتا . ئۇ كىشىلەرمۇ شۇنىڭدىن قاتتىق ئەندىشىگە چۈشۈپ ، جۇڭگونى ئىسكەنجىگە ئېلىشقا ، جۇڭگونى ‹‹ قېلىپقا چۈشۈرۈش›› ۋە جۇڭگودىن پەخەس بولۇشقا ئۇرۇنماقتا . جۇڭگو–ئامېرىكا مۇناسىۋىتى مۇقىم راۋاجلىنالماي دائىم پېشكەللىك پەيدا بولۇپ تۇرۇشقا ئەنە شۇ ئىككى خىل تەپەككۈر ۋە كۈچ نېگىزلىك سەۋەب بولماقتا . جۇڭگو توغرىسىدىكى ھەرخىل سەپسەتىلەرنىمۇ ئەنە شۇلار پەيدا قىلماقتا ۋە تارقاتماقتا.

    ئامېرىكىدا جۇڭگوغا دوستانە بولۇپ ، ‹‹ چىرايلىق سۆز›› لەرنى قىلساقلا جۇڭگو شاپائەت كۆرسىتىشى ، مۇھىم مەسىلىلەردە ئامېرىكىغا ئىتائەت قىلىشى كېرەك ، دەيدىغان خاتا ھۆكۈم مەۋجۇت . يەنە بىز ئامېرىكىنىڭ مۇشۇ ئويى ۋە تەلىپى بويىچە ‹‹ ھەمكارلاشساق›› بولغۇدەكمىش ، ئۇنداق قىلمىساق ‹‹ قارا يۈزلۈك›› قىلغان بولىدىكەنمىز. جۇڭگو ئىگىلىك ھوقۇقىغا ئىگە دۆلەت ، بىز مۇستەقىل ۋە ئۆزىگە ئۆزى خوجا بولىدىغان تىنچلىق دىپلوماتىيە سىياسىتىنى يولغا قويىمىز ، ھەرقانداق ئىشتا خەلقئارا ئومۇمىيلىقنى ۋە دۇنيا خەلقىنىڭ ئومۇمىي مەنپەئەتىنى نەزەرگە ئالىمىز ، بىزنىڭ ئۆزىمىزگە چۇشلۇق پرىنسىپىمىز ۋە مەيدانىمىز بار ، بىز ئامېرىكا نېمە دېسە شۇنى قىلىپ يۈرمەيمىز.

    خېلى بىر مەزگىلدىن بويان ، ئامېرىكىدىكى بەزى مەتبۇئاتلار جۇڭگو ئامېرىكىغا ‹‹ قاتتىق›› پوزىتسىيە تۇتىدىغان بولۇپ كەتتى دەيدىغان سۆزلەرنى تارقىتىپ كەلدى ، ئوبامانىڭ جۇڭگونى زىيارەت قىلىشى ، كوپىنھاگىن كىلىمات باشلىقلار يىغىنى، ‹‹ تيەنئەن›› پاراخوتى ۋەقەسى ، جەنۇبىي دېڭىز مەسىلىسى قاتارلىق بىر مۇنچە ئىشلاردا جۇڭگونىڭ ئوبرازىنى بۇرمىلاپ ۋەقەنى ئۇلغايتىش رولىنى ئوينىدى ، ھەم ئامېرىكا پۇقرالىرىنىڭ ئىدىيەسىنى بۇلغىدى ھەم جۇڭگو–ئامېرىكا مۇناسىۋىتىنىڭ كەيپىياتىنى بۇزدى.

    جۇڭگو بىلەن ئامېرىكا دۇنيادا مۇھىم تەسىرگە ئىگە ئىككى چوڭ دۆلەت ، ئۇلار ئوتتۇرىسىدىكى مۇناسىۋەت يالغۇز بۇ ئىككى دۆلەت خەلقنىڭ تۈپ مەنپەئەتىگە مۇناسىۋەتلىك بولۇپلا قالماستىن ، بەلكى ئاسىيا–تىنچ ئوكيان رايونى ھەتتا دۇنيانىڭ بىخەتەرلىكى ، مۇقىملىقى ۋە تەرەققىيات ئومۇمىيلىقىغا بېرىپ تاقىلىدۇ . چۈنكى ، بىرىنچىدىن ، جۇڭگو بىلەن ئامېرىكا ئوخشاشلا چىگىش ۋە مۇرەككەپ دۇنيادا ياشاۋاتىدۇ ، خەلقئارا تىنچلىق ، بىخەتەرلىك ۋە مۇقىملىق قاتارلىق بىر مۇنچە تەرەپلەردە كەسكىن خىرس ۋە مۇئەييەنسىزلىك ئامىللىرىغا يۈزلەنمەكتە ، بۇ ئىككى دۆلەتنىڭ مەنپەئەتى ۋە ئامانلىقى بىر–بىرىگە باغلىنىپ كەتكەن . ئىككىنچىدىن ، خەلقئارا جەمئىيەت ھازىر دۇنيا خاراكتېرلىك بىر قاتار مەسىلىلەرگە يۈزلىنىۋاتىدۇ. تېررورلۇق ، يادرو قوراللىرىنىڭ كېڭىيىپ كېتىشى ، كىلىمات نورمالسىزلىقى ، مۇھىت بۇلغىنىش ، ئېنېرگىيە كرىزىسى ، ئاشلىق قىسلىقى قاتارلىق مەسىلىلەر ئارقا–ئارقىدىن پەيدا بولۇۋاتىدۇ ، مۇشۇنداق مەسىلىلەردە جۇڭگو بىلەن ئامېرىكىنىڭ ھەمكارلىشىشى ئالاھىدە زۆرۈر . ئۈچىنچىدىن ، دۇنيا ئىقتىسادى خەلقئارا پۇل مۇئامىلە كرىزىسنىڭ ئاسارىتىدىن ئومۇمى جەھەتتە قۇتۇلغان بولسىمۇ ، لېكىن ئۇنىىڭ ئەسلىگە كېلىش جەريانى يەنىلا تۇراقسىز بولۇۋاتىدۇ ، شۇڭا ، جۇڭگو بىلەن ئامېرىكىنىڭ داۋاملىق ھەمكارلىشىپ دۇنيا ئىقتىسادىنى ئەسلىگە كەلتۈرۈشكە تىرىشىپ ، ئۈنۈملۈك خەلقئارا پۇل مۇئامىلە نازارەتچىلىكى ئورنىتىپ ، 20 دۆلەت گۇرۇھىنىڭ دۇنيا پۇل مۇئامىلە ئىشلىرىدىكى ئاساسلىق ئىدارە قىلغۇچىغا خاس رولىنى پۇختىلىشى ۋە جارى قىلدۇرۇشقا توغرا كېلىدۇ . تۆتىنچىدىن ، جۇڭگو بىلەن ئامېرىكىنىڭ ھەر قايسى ساھەلەردە ئۆزئارا مەنپەئەت يەتكۈزۈش ئاساسىدىكى ھەمكارلىقى ئۈزلۈكسىز كېڭىيىپ ۋە چوڭقۇرلىشىپ ، مەنپەئەتكە بىر-بىرىنى شېرىك قىلىش ۋەزىيىتى تەدىرىجىي شەكىللىنىپ ، ھەر ئىككى دۆلەتكە ھەققىي نەپ تەگمەكتە . گەرچە ئىككى تەرەپ ئوتتۇرىسىدا ئايرىم كونكرېت مەسىلىلەردە ئىختىلاپ ۋە قىسمەن مەنپەئەت توقۇنۇشى يۈز بېرىۋاتقان بولسىمۇ ، ھەمكارلىق ئاساسىدا ئۆزئارا مەنپەئەت يەتكۈزۈش ئاساسي تەرەپنى ئىگىلىمەكتە.

    گەپنىڭ راستىنى ئېيتقاندا ، ئامېرىكا ھازىر بىر مۇنچە قىيىن مەسىلىلەرگە دۈچ كەلدى ، بۇنى قاتتىق كۈچ سەرپ قىلىپ ھەل قىلىشقا توغرا كېلىدۇ ، مانا مۇشۇنداق چاغدا جۇڭگو–ئامېرىكا ئوتتۇرىسىدا قەستەن توقۇنۇش پەيدا قىلىپ ، مۇناسىۋەتنى قاتمال ھالەتكە چۈشۈرۈپ قويۇشى ئامېرىكا ئۈچۈن پادىسىز ، ئۇ ھەم ئاقىلانىلىك ئەمەس. ھەم ئىستراتېگىيەلىك تەپەككۇر بولمىغانلىق ، يارىشىش ھەر ئىككى تەرەپكە پايدىلىق ، مانا بۇ جۇڭگو–ئامېرىكا ئوتتۇرىسىدىكى ئۇزاق مۇددەتلىك ئەمەلىيەتتىن چىقىرىلغان يەكۈن . شۇنداقلا ئىككى دۆلەت مۇناسىۋىتىنىڭ ئومۇمىيلىقى ھېسابلىنىدۇ . ۋەزىيەتنى ئېنىق تونۇپ ، ئومۇمىيلىقنى ئىگىلەپ، پوزىتسىيەنى توغرىلاپ ، بالدۇرراق ئاكتىپ تەدبىر قوللىنىپ ، جۇڭگو–ئامېرىكا مۇناسىۋىتىدە ئاكتىپ ھەمكارلىق ۋە ئومۇميۈزلۈك تەرەققىياتنى ئىشقا ئاشۇرغاندىلا ئاندىن ئىككى دۆلەتكە ۋە ئىككى دۆلەت خەلقىگە پايدىلىق بولىدۇ ، بۇمۇ دۇنيادىكى جۇڭگو–ئامېرىكا مۇناسىۋىتىگە كۆڭۈل بۆلۈۋاتقان خەلقنىڭ سەمىمىي ئارزۇسىدۇر.

 مەنبە: تەڭرىتاغ ئۇيغۇر تورى تەھرىر: دىلارە خەمىت

سۆرەتلىك خەۋەرلەر
قىزىق نوقتا خەۋەرلىرى

جۇڭگو–ئامېرىكا مۇناسىۋىتىدە ئوڭۇشسىزلىقنىڭ پەيدا بولۇشى ئەجەبلىنەرلىك ئىش ئەمەس

پارتىيەنىڭ ئاساسىي قاتلام تەشكىلاتلىرى قۇرۇلۇشىنى كۈچەيتىشنىڭ مۇھىم ئەھمىيىتىنى تولۇق تونۇپ ، پارتىيەنىڭ ئاساسىي قاتلام تەشكىلاتلىرى قۇرۇلۇشىنىڭ ئىلمىيلىشىش سەۋىيەسىنى ئۈزلۈكسىز ئۆستۈرۈش كېرەك

بۇ يىلقى ‹‹1 – نومۇرلۇق ھۆججەت››نىڭ يەشمىسى (3)

بۇ يىلقى‹‹1–نومۇرلۇق ھۆججەت››نىڭ يەشمىسى (2)

بۇ يىلقى‹‹ 1–نومۇرلۇق ھۆججەت ››نىڭ يەشمىسى(1)

ساغلام ، ئېچىۋېتىلگەن تور مۇھىتىنى كۆڭۈل قويۇپ قوغدايلى

تارىخنى ئەستە تۇتۇپ ، كەلگۈسىگە يۈزلىنەيلى

ئېلىمىزنىڭ تۇنجى ساقچىلار ئىنتىزامى نىزامى يېقىندا يولغا قويۇلىدۇ


بېكەت ئۇقتۇرۇشى

قۇربان ھېيتلىق دەم ئېلىش ئۇقتۇرۇشى

تور بېكىتىمىز جەمئىتىمىزدىكى باشقا كەسىپداشلاردىنمۇ ئەسەر قوبۇل قىلىدۇ
ھاۋارايى

نەشر ھوقۇقى شىنجاڭ پەلسەپە–ئىجتىمائىي پەنلەر تور بېكىتىگە تەۋە
شىنجاڭ ئۇيغۇر ئاپتونوم رايونلۇق ئىجتىمائىي پەنلەر ئاكادېمىيىسى قۇردى

ICP备ICP07000761号