«islam»ـ erebche «tinchliq» dëgen menini bildüridu.islam dini, U pütün dunyadiki insanlarni qërindash, Allahning bendisi dep qaraydu. u barche insanlarni tinchliqni söyüp, Özara qërindashlarche ötüshke dewet qilidu. emma, Yëqinqi yillardin buyan yüz bëriwatqan tërorluq heriketliri islam dinining shenige dagh tegküzmekte.

    yuz bëriwatqan esebiy qilmishlar din'gha qilin'ghan haqaret, Imanimizgha zor zerbe,Islam din yeni allahning yoli toghra teshwiq qilinmisa, Qelib zeyipleshse munapiq köpiydu, Oghri köpiydu,Buzuq köpiyidu, Muthemler köpiyidu. yüz bëriwatqan zorawanliq, Tërorluq weqeliri hermillet xelqining hayati we mal-mülkige ëghir derijide ziyan yetküzdi. bu weqelerni peyda qilghuchilarning herikiti nahaytti qebih bulup, Ular adem öltürüshte millet ayrimidi.bu er,Ayal yaki chong kichik Dep olturmidi. allah taalah «quran kerim»de mundaq dëgen:”kimki naheq bir ademni öltürse, U pütün insanlarni öltürgendek bolidu“(süre maid 32-ayet). tërorluq u insaniyetke qarshi, Jemietke qarshi,We medeniyetke qarshi bolghan rezil ijtimaiy hadise bulup, Tirorchilarda dinniy ëtiqad bolmaydu, Edeb-exlaq bolmaydu. Islamning heqiqi obrazigha ziyan sëliwatqan bu qanliq pajieler Jemiette yaman süpetliq ösmilerni köpeytip, Pütkül jemiet tereqqiyatigha, Güllinishige, Tinch, Inaq bolghan wiziyetke tesir qilmaqta.

    islam dinining hedis hökümliride ëniq qilip musulmanlarni jahilliqtin, Ashqunluqtin yiraq turushqa, Zorluq we tirorluqtin uzaqlishishqa chaqirghan. allah taala «quran kerim»de yene mundaq dëgen:”yaxshiliqqa we teqwaliqqa yamishinglar“(süre maide 2-ayetning bir qismi)

    islam dini kishilerni mulayimliqqa, Mötidillikke we inaqliqqa ündeydu. kishiler ara keng qosaq. epuchan bulushqa, Bashqilargha shepqetlik, Rehimdil bulushqa chaqirip, Bashqilargha bolghan yaman gumandin, Bashqilargha bolghan xalighanche hökümdin chekleydu.heqiqiy musulman aliyjanapliqni we tinchliqni söyidu. tërorluq herikiti islamgha qarshi turghanliq we islamgha ekische yol tutqanliq.

    qelibte imanning ornini achközlük we öch-adewetke telpünüsh igellise ademning hayatini nabut qilidu. islam alimlirimiz jihadning menisini ”tirishish“,” izdinish“ dep chüshensek tëximu muwapiq dep qaraydu. yeni imkanimiz yar bergen eng zor derijidiki barche küchimiz, Tirishchanliqimiz, Iqtidarimiz bilen düshmen(jahilliq,Nadanliq,Rezillik we nepis)ge taqabil turushni körsitidu. allah taala «quran kerim»de mundaq dëgen:”yaxshi ish bilen yaman ish barawer bolmaydu, Yaxshi ish xislet arqiliq(yaman xisletke) taqabil turghin,(shundaq qilsang) sen bilen özining arisida adawet bar adem goya sirdash dostungdek bulup qalidu. bu xisletke peqet serwchan ademlerla ërisheleydu, Bu xisletke peqet nisiwe igisila ërisheleydu“(süre fusslet35~34-ayet)dimek, Jihad insanlarning allahning yolini toghra, Yaxshi emeller bilen dewet ëtish dëmektur. hergizmu urush qilishni körsetmeydu.

    Heq ata qilghan zaman we makan nisiwimiz bilen shundaq bir zamanda yashawatimizki, Ilim yilsiëri yingilinip, Dunya tereqqiyati eqilni lal qilghudek ajayip tëzlishwatqan,Shuning bilen birge riqabet we xiris kücheygen, Türlük medeniyetler özara üstünlük talishwatqan, Exlaq we enenilirimiz suslishiwatqan ijtimaiy rialliq we Ruhiy halet ichide, Islam dinigha qilin'ghan hujum we haqaret üchün biz musulmanlar yaratquchi aldida, Weten aldida jawabkarmiz. zaman külpetliridin biri bolghan nadanliq, Xorapatliq we iman sawatsizliqidin qutulush üchün islamning menisi bolghan tinchliqni qoghdash, Ilim-meripet ögünüsh, Telim-terbiyege muhebbet quyush, Iman-ëtiqadni mustehkemlesh dewirning teqezzasi süpitide bizmusulmanlarni özige chaqirmaqta..ebu hureyre reziyellahu enhu riwayet qilip mundaq deydU: peyghember eleyhissalam mundaq dëgen:”kimki qiyinchiliqqa uchrighuchining qiyinchiliqini asanlashturup berse , Allah taala uninggha dunya we axirette asanliq bëridu.kimki ilim ëlish üchün yol alsa allah taala uninggha jennetning yolini asanlashturup bëridu.“(muslim riwayet qilghan)yuqarqi ayet we hedisning muhim nuqtiliri shuki, Bendining heqiqi bexit-saadetke nesebi bilen emes, Belki yaxshi emelliri arqiliq ërishidighanliqi, Yaxshi emelning toghra yol ikenliki we  Ilim telep qilish üchün tirishishning chong sawab ikenliki körsitilgen. tinchliq söyüp, Ashqunluqqa, Tërorluqqa qarshi turushta iman saghlam bulush kërek. iman saghlamliqi üchün sadiq emel kërektur. imanigha sadiq bulush islam dinimizning asasi . bu asas musulmanlarning emeliyiti yeni qilghan emeli bilen delillinishi zörör.

    Islam dini allahqa bolghan muhebbetni ögitidu. islam dinimiz mihir-muhebbet dini, Kishilerni allahqa muhebbet baghlashqa chaqiridu, Allahni tunighan we söygen insan allahning barche mexluqatigha muhebbetini hem bëridu.heqiqi musulman allahqa we quran'gha ësilishi üchün tirishidu,Bundaq insanlar jemietning muqimliqini buzarmu? on nechche esirdin buyan nechche miliyonlighan xeliq islam yazmiliri bilen meniwi xatirjemlikke ëriship keldi. bundaq kishiler asayishliqni söyidu we qoghdaydu.hergiz buzmaydu.islam dini musulman xelqning meniwi bayliqidur.

    hayat mihri-muhebbet bilen güzel,Dunyamu hem mihri-muhabbet bilen illiq. allah rizaliqi üsitige qurulghan bu mihri- muhebbet bizni ulughluqqa yëtekleydu. shunga, Bir-birimizge köyünishni,Hörmetleshni, Yardem qilishni asas qilip , Dunyagha muhebbetlik közimiz bilen, Muhebbetlik qelbimiz bilen yuzlinishimiz, Heqiqiy ëtiqad tinchliqni söyidighan, Mihir-muhebbet we sawab asas qilin'ghan, Ilim –irshad yoli bulup, Bu Akitip ibadetlerni öz emelimizde körsitip, Musulmanning tinchliqperwer, Wetenperwer, Inaq-ittipaqliqqa ehmiyet bëridighan ruhini gewdilendurush yoli bilen tërorluqqa, Wetenni parchilashqa, Musulmanlarning dagh keltürgen tinchliqni buzghan munapiqlargha qetiy qarshi turup, Dinniy-ëtiqad siyasitide belgilen'gen diniy ëtiqad erkinlikimizni qoghdishimiz we asrishimiz kërek.

    tinchliq we tereqqiyatning düshmini bolghan tërorluq we dinniy ashqunluq heriketliri ular özlirige apet bulupla qalmastin belki jemiettiki herbir ademge nisbeten bir ëghir apet.

    barche musulmanlar imanimizni mustehkemlesh yoli bilen islamning esli rohini chongqur chüshinish we musulman dunyasini islam ilmige tuyundurush, Jemietke dinimizning ruhini toghra chüshendürüsh we teshwiq qilishimiz lazim.dinning nishani shuki, Musulmanlar tewhid, Güzel exlaq, Durusluq, Adalet qatarliqlarda ortaqlishish yolida Bir jan bir ten bulup, Heq we heqiqet yolida barlqini atash, Özara yar-yülekte bulush, Kishiler ara mihri-shepqet yetküzüsh we ilim-ërpan üginish we tarqitish arqiliq pütün jemietning barliq ezaliri xoshal-xoram, Exlaq peziletke tolghan, Jemiet ezaliri bir-biri bilen chemberchas baghlan'ghan, Barawerlik we hörlük we mihri-shepqet höküm sürgen inaq haletke yëtish üchün küresh qilishtur.bu meqsetke yëtish üchün choqum ilim-maaripqa ehmiyet bërish kërek. chunki islamni toghra chüshinip, Uning özige paydiliq tereplirini bilp yetküdek ang-sewiyege ige bolghandila andin meniwi kilechilikimiz we islam dunyasining sap keypiyat ichide takamullishishidin söz achalaymiz. shuning üchün, Jemiette ilimlikler köpeyse, Dölet we milletning tereqqiyati yaxshilinip, Ijtimaiy muhit körünerlik saplishidu, Awam xeliq yingiliqqa intilip, Toghra nishan'gha qarap puxta qedem bisip, Paydiliq we ziyanliq menbelerni aydinglashturup, Rohtiki bulghanmilar pakiz süpürülüp, Hayatliq dunyasi paklinip, Qelb asmini yurup, Imani küchlinidu.

    Dewrimizdiki musulmanlar yene allahning bizge nësip etken nimietlirining shükranisi qilip, Tinchliq, Asayishiqni qoghdap, Ilim- pen bilen qurallinip, Tewhid ëlmini dunyagha tarqitishning eng mudhish düshmini bolghan nadanliq, Jahalet we pëqirliq, Tepriqchiliq, Ixtilap bilen küresh qilip ,Toghra bolghan ëtqad qarishi turghuzushi we uningda ching turushi kërek.

    dewrimizdiki barche insanlar, Meyli din ëtqadi bar bolsun, We yaki ëtiqad qilmaydighan kishiler bolsun, Meyli oxshimaydighan dindiki, Oxshimaydighan mezheptiki kishiler bolsun, Hemmeylen ixtilapni toxtitip tërorluq,Exlaqsizliq, Chüshkünlük, Shallaqliqqa ortaq Qarshi turushta birlishishimiz kërek.

    aptorning xizmet orni : Shinjang ijtimaiy penler akadiëmiyisi din tetqiqat orni