ـــ ‹‹yüen sulalisi dewridiki uyghurlar heqqide tetqiqat›› namliq kitabning neshr qilinip tarqitilghanliqi munasiwiti bilen

    yëqinda milletler neshriyati merkiziy milletler uniwërsitëtinng pirofëssori, Doktorant yëtekchisi, Tetqiqatchi shang yenbin yazghan, Ablet nurdun, Ebey imin, Muhemmedjan hoshur terjime qilghan, Chong 32 formatliq, 584 betlik ‹‹yüen sulalisi dewridiki uyghurlar heqqide tetqiqat›› namliq kitabni neshr qilip tarqatti.

    aptor junggo we chet ellerde saqliniwatqan mongghullar qurghan yüen sulalisi tarixigha ait nurghun yazma yadikarliqlar, Junggo we chet el alimlirining eng yëngi tetqiqat netijiliridin paydilinp, Tarixshunasliq sahesidiki eng yëngi tetqiqat usullirini qollinip bu kitabni yëzip chiqqan. mezkur kitab kirish sözdin bashqa, Yüen sulalisi dewridiki uyghurlargha dair tarixiy matëriyallar, Wesiqiler (jümlidin yüen sulalisi dewridiki uyghur tarixigha dair 113 parche qedimki uyghurche wesiqining ret nomuri, Ularni saqlighan orun yaki shexs, Wesiqe nami, Wesiqining tëpilghan waqti, Orni we ularning tetqiqat qimmiti jedwelleshtürüp tonushturulghan) we tetqiqat ehwali, Yüen sulalisi dewridiki uyghurlarning siyasiy tüzümi heqqide tetqiqat, Yüen sulalisi dewridiki uyghurlar rayonining iqtisadiy tüzümi, Yanchiliq tüzümi we iqtisadiy turmushi, Yüen sulalisi dewridiki uyghurlarning ichkirige köchüshi we xenzulishishi, Yüen sulalisi dewridiki qara diwan wazariti we her qaysi waqitliq wazaretlerdiki uyghur emeldarlar (jümlidin yüen sulalisi merkiziy hökümitide ong qol wezirdin tartip nahiyening darughachliqighiche bolghan türlük emel–menseplerni ötigen 97 uyghur yaki gherbiy yurtluq (jümlidin qochuluq, Bëshbaliqliq) emeldar ( edib–ölima)ning wezipe ötigen waqti, Emel–mertiwisi, Texellusi, Ishligen orni, Uning terjimihali toghrisidiki ishenchilik matëriyal menbesi jedwelleshtürülüp tonushturulghan), Yüen sulalisi dewride ichkirige köchken uyghur emeldarlar heqqide tetqiqat, Yüen sulalisi dewridiki uyghurlarning shyë jemeti heqqide tetqiqat qatarliq yette babtin terkib tapqan.

    bu kitabta, Yüen sulalisi dewridiki uyghurlarning siyasiy, Ijtimaiy, Medeniyet tarixi, Jümlidin dëhqanchiliq, Charwichiliq, Soda, Pul muamile ishlirining tereqqiyati, Edebiyat–senet ijadiyiti, Tilmachliq (terjimichilik) qatarliq jehetlerde qolgha keltürgen muweppeqiyetliri, Yuqiriqi sahelerde töhpe yaratqan namayendiler xëli toluq, Xëli sistëmiliq bayan qilinipla qalmay, Yene ularning yüen sulalisi hakimiyitini mustehkemlesh, Yüen sulalisi dewridiki ijtimaiy–iqtisadiy igilikning, Soda- sëtiq ishlirining tereqqiyatini, Bolupmu medeniyet, Til –yëziq ishlirining tereqqiyatini ilgiri sürüsh, Yüen sulalisi dewridiki milletlerning iqtisad, Medeniyet alaqisinikücheytish we yükseldürüshke qoshqan zor töhpisi toluq mueyyenleshtürülgen. nenjing uniwërsitëtining pirofëssori, Ëlimizning yüen sulalisi tarixi tetqiqatidiki nopuzluq alim chën dëji bu kitabqa yazghan ‹‹kirish söz››de: ëlimizde ‹‹qedimki uyghurlarning (yüen sulalisi dewridiki uyghurlarning) siyasiy, Ijtimaiy, Iqtisadiy we medeniyiti tetqiq qilin'ghan mexsus tëmidiki maqaliler yaki uniwërsal xaraktërlik eserler ichidiki nurghun eserler chet ellik nopuzluq alimlarning eserliridin qëlishmaydu, Bu ëlimiz alimlirining dunyaning ilghar tetqiqat sewiyesige yëtish iqtidari we tirishchanliqini eks ettürdi, Shang yenbining esiri del mushu nishan'gha yëtishke tirishqan bir yaxshi eserdur›› dep yuqiri baha berdi.

    qisqisi, Bu ilmiy eserning neshr qilinip tarqitilishi mongghullar qurghan yüen sulalisi dewridiki uyghurlarning tarixini öginish we chüshinish, Bu heqtiki tetqiqatni yenimu chongqurlashturush, Uyghurlarning yüen sulalisi hakimiyitini mustehkemlesh, Uning siyasiy, Iqtisadiy, Medeniyet tereqqiyatini yükseldürüshke qoshqan töhpisini bilishte shundaqla her millet xelqi arisida wetenperwerlik terbiyesini qanat yaydurushta rëal ehmiyetke ige.

   ( aptor: aptonom rayonluq axbarat–neshriyat idarisi oqush-tekshürüsh ishxanisining sabiq mudiri, Aliy muherrir)