1.باشقىلارغا ئىلھام بېرىش: سۆھبەت ئىككى تەرەپنىڭ ئالاقىلىشش جەريانى.ئۇ ھەرگىزمۇ سۆھبەت لىشىۋاتقان ئىككى تەرەپنىڭ ئۆزلىرنىڭ سۆھبەت ماھارىتىنى بىر-بىرىگە نامايەن قىلىشى ئەمەس.شۇڭا سۆھبەتتە ئۆزىڭىز ئاكتىپ ئورۇندا تۇرغاندىن سىرت سۆھبەتدېشىڭىزغا ئىلھام بېرىشىڭىز،ئۇنى سۆھبەتكە قىزىقتۇرۇشڭىز،ئۇنىڭ كۆزقاراشلىرىنى ئاشكارا ئېيتىشىغا تولۇق پۇرسەت يارىتىپ بېرىشىڭىز كېرەك.شۇچاغدىلا ئۆزئارا سۆھبەتتە كۆزلىگەن ئۈنۈمگە ئېرىشەلەيسز.باشقىلارغا ئۈنۈملۈك ئىلھام بېرىش ئۈچۈن،ئالدى بىلەن سوراش ماھارىتىنى ئىگىلىشىڭىز كېرەك.ئادەتتە باشىقلارنى تۇيۇق يولغا باشلايدىغان سوئاللارنى سوراش ياخشى ئەمەس،شۇڭا سورىغان سۇئالىڭىز ئېنىق بولىشى كېرەك.ئۇنىڭىدىن قالسا،سىزئۆزىڭىزگە ۋە ئۆز سۆھبتىڭىزگىلا قىزىقىپ قالسىڭىز بولمايدۇ.سىز باشقىلارغا قانچە دىققەت قىلىسىڭىز،باشقىلارمۇ سۆھبەت جەريانىداسىزگە شۇنچە دىققەت قىلىدۇ.مۇشۇنداق ئۆزئارا ئەھمىيەت بېرىش،ئۆزئارا ھۈرمەت قىلىش كەيپىياتىدىكى سۆھبەتلا قارشى تەرەپنىڭ قەلبىدىن ئورۇن ئالالايدۇ.
    2.تېمىنىڭ مەزمۇنىغا ماسلىشش: سۆزلەشتىن ئاۋال نىشان ئېنىق بولماسىلىق،ئېغىزغا كەلگەننى سۆزلەش،نېمىلەرنى دىيش،نېمىلەرنى دىمەسلىكنى بىلمەسلىك سۆھبەتنى بۇزىدۇ.
بۇنداق بولغاندا سۆز تېمىدىن چەتنەپ كېتىدۇ-دە،ئاڭلىغۇچىلار زېرىكىپ قالىدۇ.شۇڭا سۆھبەتتە چوقۇم تېمىغا ماسلىشش،ئاساسىي مەسىلىگە مۇناسىۋەتسىز ۋە ئۇزۇندىن-ئۇزۇنغا سوزۇلغان قۇرۇق سۆزلەرنى قىلماسلىق لازىم.
    3.<<مەن>>نى ئازراق تىلغا ئېلىش: ھەمىشە<<مەن>>نى ئېغىزدىن چۈشۈرمەيدىغان كىشلەرنىڭ ھەربىر ئېغىز سۆزى ئۆزىدىن ئايرىلالمايدۇ.بۇنداق كىشلەر ئاڭلىغۇچىلارنىڭ بىزارلىق چىرايىغا،ئەسنەشلىرىگە،يۆتىلىشلىرىگە ۋە باشقا نارازىلق كەيپىياتىغا پىسەنت قىلمايدۇ،شۇڭا ناۋادا سىز ئالاھىدە تۆھپە ياراتقان،پەۋقۇلئاددە ماھارەت كۆرسەتكەن ياكى ئاجايىپ سەرگۈزەشتىلەرنى باشتىن كەچۈرگەن بولمىسىڭىز ياكى سىزگە قارشى تەرەپ قىزىقمىسا،سۆھبەت جەريانىدا<<مەن>> نى تىلغا ئېلىۋەرمەڭ.
    4.باشقىلارنىڭ سۆزىنى بۆلمەسلىك: ئويلاپ باقايلى،بىر ئادەم ھېكايە قىلىۋاتقان قىزىقارلىق ئىش تازا يۇقىرى دولقۇنغا كۆتۈرۈلگەن،ئاڭلىغۇچىلار ئۇنىڭغا مەھلىيا بولۇپ ئېچىلاي دەپ قالغان سىرنى كۈتۈۋاتقان پەيتتە،سىز توساتتىن سۆزلىگۈچىگە سوئال قويسىڭىز،ئۇنىڭ ئۈنۈمى قانداق بولىدۇ؟بۇنداق قىلىقنى سۆزلىگۈچى ياقتۇرمايدۇ،ئاڭلاۋات
قانلارمۇ سىزدىن بىزار بولىدۇ.شۇڭا ئېسىڭىزدە بولسۇنكى،باشقىلار سۆزلەۋاتقاندا مۇناسىۋەتسىز سۆزلەرنى قىلش تومپايلىق بولىدۇ.
    5.تېمىغا مۇناسىۋەتسىز سۆزلەرنى قىلىشتىن ساقلىنىش: نۇرغۇن سورۇنلاردا بولۇپمۇ بەزى
رەسمىي سورۇنلاردا سۆھبەتكە ئالاقىسز سۆزلەرنى قىلش بەكمۇ ئەقىلسىزلىك ھېسابلىنىدۇ.
    6.باشقىلارنىڭ چىشىغا تەگمەسلىك: بۇ سىزنىڭ باشقىلارغا شۇنداقلا ئۆزىڭىزگە بولغان ھۈرمىتىڭىزنى  ئىپادىلەيدۇ.سۆھبەتتە باشقىلارنىڭ چىشىغا تەگمەسلىك ئۈچۈن:
    1) باشقىلارنىڭ سىرىنى كوچىلىماسلىق؛2) باشقىلارنىڭ يېغىرىغا تەگمەسلىك؛
3) چاقچاق قىلىدىم دەپ باشقىلارنىڭ كۆڭلىنى ئاغرىتماسلىق لازىم.چاقچاق كەيپىياتنى جانلاندۇرۇشنىڭ ياخشى ئۇسۇلى،بىراق ئازراقلا چەكتىن ئېشىپ كەتسە ياكى جايىدا ئىپادىلەنمىسە،ئۆزىڭىزمۇ سەزمەستىن باشقىلارنى رەنجىتىپ قويۇشىڭىز مۇمكىن.
    7.باشقىلارنىڭ كەينىدىن  گەپ قىلماسلىق: باشقىلارنىڭ كەينىدىن قىلىنغان گەپنىڭ باشقىلارنى رەنجىتىپ قويۇشى ئېھتىىمالغا يېقىن.بىز بەزىدە چاقچاق تەرىقىسدە باشقىلارنىڭ كەينىدىن  قىلنغان چاقچاق بەلكىم ئۇقۇشماسلىق پەيدا قىلىشى مۇنكىن،شۇڭا مەيلى قانداق بولۇشىدىن قەتئىينەزەر باشقىلارنىڭ كەينىدىن گەپ قىلماسلىق كېرەك.

    8.مۇھاكىمىلەردە سالماق بولۇش: سۆھبەت جەريانىدا پىكىر ئىختىلاپتىن ساقلانغىلى بولمايدۇ.سۆھبەتلەشكۈچى ئىككى تەرەپنىڭ مەسىللەرنى ئېغىر بېسىق بولۇپ مۇھاكىمە قىلش ئارقىلىق ئىختىلاپلارنى تۈگىتىشىگە توغرا كېلىدۇ.قاتتىق تالاش-تارتىش قىلىش،قارشى تەرەپىكە زەربە بېرىش ياكى ۋاقىراش-جارقىراش سۆھبەتنىڭ دۈشمىنى.ئەمەليەتتە،ھەرئىككى تەرەپ ئۆزىنى بېسىۋالسىلا،قارشى تەرەپنىڭ چۈشەندۈرىشىلىرىنى كۆڭۈل قويۇپ ئاڭلاپ،ئۆزىنىڭ قاراشلىرىنى سوغۇققانلىق بىلەن بايان قىلسىلا،پىكىردىكى ئىختىلاپلار ئۆزلۈكىدىن تۈگەيدۇ.
9.باشقىلارنى ئۇنتۇپ قالماسلىق: سۆھبەت جەريانىدا سۆھبەتدىشىنى ئەستىن چىقىرىپ قويۇش كەچۈرگىلى بولمايدىغان خاتالىق ھېسابلىنىدۇ.شۇڭلاشقا،ئۆزىگە ئاگاھ بولۇش،سۆھبەتكە قاتناشقان ھەر قانداق ئادەمنى ئۇنتۇپ قالماسلىق،سورۇندىكى ھەربىر ئادەمنىڭ كۆزىدىكى ئىپادىنى ئىنچىكە كۆزىتىش لازىم.
10.دىققەت بىلەن ئاڭلاش: سۆھبەت جەريانىدىكى ئاڭلاشمۇ سۆزلەشكە ئوخشاش مۇھىم.
سۆزلەشكە ماھىر كىشلەر كۆپىنچە ھېس-تۇيغۇسى،قەلبى ۋە چوڭ مېڭىسى ئارقىلىق ئاڭلاشقىمۇ ماھىر كېلىدۇ.
    ئاڭلاشنىڭ سۆھبەت جەريانىدىكى پايدىسى ناھايتى كۆپ.ئۇ سىزنى بەزى مۇھىم پايدىلىق ئۇچۇرلارغا ئىگە قىلىپ،سۆزلىگۈچىنى چۈشىنىشىڭىزگە ياردەم بېرىدۇ.قىلماقچى بولغان سۆزىڭىزنى يەنىمۇ جانلىقلىققا ئىگە قىلىدۇ.بۇنىڭ بىلەن دېمەكچى بولغان سۆزىڭىز تېخىمۇ مۇۋاپىق،جەلىپ قىلىش كۈچىگە تېخىمۇ باي بولىدۇ.


توپلىغۇچى : ئىستىقبال