مۇلازىمەتلەر
بانكا
دوستلۇق توپى
مىدال مەركىزى
قورال مەركىزى
نازارەت ئورنى
ئىسىم لايھىلەش
ئويۇن كۇلۇبى
كىيىم دۇكىنى
ۋەزىپە سېستىمىسى

ئۇسلۇپ
wind

قىسقا ئۇچۇر
قۇبۇل ساندۇقى
يوللاش ساندۇقى
ئىز قوغلاش
يېڭى ئۇچۇر يېزىش

تىزگىن تاختا
باش بەت
ماتىرىيال تەھرىرلەش
ماتىرىيال كۆرۈش
دوستلار قاتارى
ھوقوق كۆرۈش
سودا پۇلى باشقۇرۇش
سودا پۇلى باشقۇرۇش
نۇمۇر ئالماشتۇرۇش
ئەزا گۇرۇپىسى سېتىۋېلىش
ساقلىغۇچ
تېمىلىرىم

سىتاتىستىكا
ئاساسىي سىتاتىستىكا
IP سىتاتىستىكىسى
باشقۇرغۇچىلار
باشقۇرۇش ئەھۋالى
توردىكىلەر
ئەزا دەرىجىسى
سەھىپە دەرىجىسى
يازما دەرىجىسى

IE دا ساقلىۋېلىش \| باش بەت قىلىش \| تېما ساقلىغۇچتا ساقلاش \| ئالدىنقى تېما \| كىيىنكى تېما

بۇ تېما 5402 قېتىم كۆرۈلدى

ھېسلىرىم

مەن توغرا يولنى تاپتىم !

دەرىجىسى : ئالىي ئەزا

UID نۇمۇرى : 21316
نادىر تېما : 5
يازما سانى : 1772
شۆھرەت: 870 كىشىلىك
پۇل : 837628 سوم
تۆھپە: 6 ھەسسىلىك
ياخشى باھا: 505 نۇمۇر
قوللاش: 479 نومۇر
ئالقىش: 512 كىشلىك
دوستلۇق توپى: *ئۇيغۇرشاھ*
توردىكى ۋاقتى : 370(سائەت)
تىزىملاتقان ۋاقىت:2008-09-21
ئاخىرقى كىرگىنى:2009-04-15

خەت چوڭلىقى : كىچىك نورمال چوڭ

مېھىر دوقمۇشىدىكى ئاخىرقى سىما(پوۋىسىت)

باشقۇرۇش ئەسكەرىتمىسى :

بۇ يازمىنى نـەشتەر نادىرلىدى .(2009-03-28)

مېھىر دوقمۇشىدىكى ئاخىرقى سىما

                                                                      (پوۋىسىت)

                                                            ئالىم قۇربان ئابدۇقادىرى

      ئەزىزانە قەشقەر تارىختىن بۇيان تىللاردا داستان بولۇپ ، ياخشى تەبىئەتلىك ، مىھماندوست ، خۇشچىراي ۋە پەزىلەتلىك شەھەر خەلقى ، ئۆزگىچە ئۇسلۇبتا ئۇيغۇر نەققاشچىلىقىنىڭ ئەڭ يۇقىرى پەللىسىدە سىلىنغان مىللىي بىناكارلىقلىرى ، چوڭ-كىچىك ئاۋات بازارلىرى بىلەن نامى ئۇيغۇرلار ئارىسىغا كەڭ تارقالغان قەدىمى ،مىھرى ئىسسىق شەھەر . شەھەرنىڭ ئەڭ تىپىك سىموۋولى بولغان ھىيتكاھ جامەسى ئۇزاق تارىخىي جەريانىدا دىنىي ۋە پەننىي ساۋاتلارنى تارقاتقۇچى ئورۇن سۈپىتىدە ، ئۆزىنىڭ ئۆزگىچە ھەيۋەتلىك سىياقى ، چىرايلىق بىزىلگەن كاھىشلىرى ، قەدىمىيلىكى بىلەن دۇنياغا مەشھۇر . ھىيتكاھ ئەتراپىدىكى دىنىي ئۆلىمالار ، چوڭ-كىچىك جامائەتنىڭ ھەممىسى دىگۈدەك مۇشۇ مەسجىدكە كىرىپ ، ئاللاھنى سىغىنىپ ئىبادەت قىلىشىدۇ . ھىيتكاھنىڭ ئالدى تەكشىلىكتىن قارىغاندىكى سول كەينىدىكى دوقمۇشلۇق كىچىك بازارلىق "ئۆستەڭبويى" دەپ ئاتىلىدۇ . ئۆستەڭبويى ئەتراپىدا نۇرغۇنلىغان ئۇيغۇرلارنىڭ مىللىي خاس ئۇسلۇبتا سالغان ئۆيلۈكلىرى بار بولۇپ ، نۇرغۇن مەھەللە -كوچىلار بىلەن تۇتىشاتتى . بۇ مەھەللىلەرنىڭ ئارىسىدا "تاغارچى كوچىسى" دەپ ئاتىلىدىغان كوچىنىڭ ئىچكىرىگىرەك جايلاشقان بىر خالتا كوچىسىدا ، ئۈجمە دەرىخى ھويلا تىمىدىن سىرتقا چىقىپ ، شاخلىرى ساڭگىلاپ قالغان بۇ كەڭ ھويلىلىق ، ئالتە ئىغىزلىق ئۆيى بار ، پىشايۋىنى كەڭ بۇ ئۆيدە مەسۈمخان ئىسىملىك مەزلۇم ئولتۇراتتى . مەھەللىدىكى ياش چوكان-ئاياللارنىڭ ھەممىسى ئۇنى "مەسۈمخان ئانا " دەپ چاقىراتتى . ئۇنىڭ بىلەن ئاز-تولا باردى-كەلدى قىلىشىپ ، پات-پات ئۇنىڭدىن ئەھۋال سوراپ تۇرىشاتتى . مەھەللە مويسىپىتلىرىمۇ ھەر يىلى ھىيت ئايەملەردە ئۇنى يوقلاپ تۇراتتى . ئۇ مەھەللىنىڭ ئايرىماس بىر پىشقەدەم ئەزاسى بولۇپ قالغانىدى .

      قۇياش غەربكە قىيسىيىپ ، شەپەق نۇرى بۇ كىچىككنە شەھەرگە ئاخىرقى نۇرىنى بىغشلاپ ، قىپقىزىل قىزىرىپ ئاستا-ئاستا پىتىپ خوشلىشىۋاتاتتى . مەسۈمخان ئانا كەچلىكى ئۆزىنىڭ يالغۇز جىنىگە تاماق ئىتىشتىن يالتىيىپ ، ئازغىنە نان بىلەن غىزالىنىپ ، ھويلىدىكى پىشايۋانلىق سۇپىغا سىلىنغان كۆرپىگە ئاستاغىنە ئولتۇرۇپ ، ئولتۇرۇشۇپ كەتكەن كۆزلىرى بىلەن بىر نۇقتىغا قارىغىنىچە خىيالغا پاتتى . فېۋرالدىكى سوغۇق ھاۋا ئۇنى ئەندىكتۈرگەن بولسىمۇ ، ئۇ بۇنىڭغا پىسەنت قىلمايتتى .ئۇنىڭ خىيالىغا ياشلىق چاغلىرى ئىسىگە كەلدى ،ھەمدە ئاستا لىۋىنى لىڭشىتىپ ، " نىمىدىگەن گۈزەل چاغلارتى ھە ئۇ " دەپ پىچىرلاپ قويدى .....

                                                  دەرمانسىز يىللاردىكى ئارمانلار

       يازنىڭ پىژغىرىم ئىسسىق كۈنلىرىنىڭ بىرى ، ھاۋا ئوتتەك قىزىپ ، قۇياش ھارارىتىنى زىمىنغا چاچماقتا ئىدى . ھويلا سۇپىسىدا ئولتۇرۇپ بارلىق ۋۇجۇدى بىلەن كىتاب كۆرىۋاتقان مەسۈمنى ئانىسى ئىچكىرىكى ئۆيدە تۇرۇپ چاقىردى :

ـ مەسۈم ،
    ئۇ ھىچنىمىنى سەزمىگەن ھالدا قولىدىكى كونىلىقىدىن ئەسكىرىپ ، سارغىيىپ كەتكەن ئەسكى مۇقاۋىلىق روماننى ئوقۇۋاتاتتى ، بۇ كىتابنى ئۇ قوشنىسىنىڭ قىزىدىن مىڭنى يالۋۇرۇپ ئاران « ئوقۇپ بولۇپ قايتۇرۇپ بىرەي »دەپ سورىغانىدى . ئانىسى ئۇنىڭ ئاڭلىمىغىنىنى كۆرۈپ يەنە بىر قىتىم سوزۇپراق چاقىردى :
ـ مەســـۈمخان ، قىزىم ، بۇياققا بىر چىگىنە ،
     مەسۈم ئانىسىنىڭ چاقىرغان ئاۋازىنى ئاڭلاپ ، قولىدىكى كىتابنى دەرھال پىشايۋاندىكى سۇپىنىڭ تۆپىدىكى كىگىزنىڭ تىگىگە تىقىپ قويدى دە ، ئانىسىنىڭ قىشىغا كىرىپ سورىدى:
ـ ھە، ئانا ، نىمە ئىش ؟
ـ سىنىمۇزە ،بىر كىتاب كۆرگىلى تۇرساڭ ، ھىچنىمىنى تۇيمايسەن . ئىنىڭ سىرتقا ئوينىغىلى چىقىپ كىتىپتۇ ، ماۋۇ بىرچىنە ئاشنى قوشنىمىز كىرىمجانغا ئىچىرىپ بەرگىنە ،
ـ ئۇ ئۆيدىمىدۇ ؟
ـ ئىشتىنمۇ يانىدىغان ۋاقتى بولۇپ قالدى ، ھەرقىچان يانا خىجىل بولۇپ بىزنىڭ ئۆيگە چىرىشتىن تەپ تارتىپ ، ئۆيىدە قاتتىىق زاغرا غاجاپ ئولتۇردى ، لىككىدە چىقىپ ئەپچىقىپ بىرە ،
ـ ماقۇل ،
     مەسۈم قولىدىكى چىنىنى ئاۋايلاپ كۆتۈرگىنىچە چوڭ ئىشىكتىن چىقىپ ، قوشنىسىنىڭ ئىشىك ئالدىغا كەلدى ، ئۇ بىرپەس تۇرىۋىتىپ ، ئۆيدە ئادەم بارمىدۇ ، دىگەندەك تىڭشاپ باقتى، قىزىل سىردا سىرلانغان ، سىرلىرى تۆكۈلۈپ ئەسلى سىرىق ياغاچنىڭ رەڭگى كۆرۈنۈپ قالغان ئىشىككە قارىدى، ئىشىك سەل ھىم ئىتىلگەنىدى ، ئادەتتە ، بۇ قوشنىسى سىرتقا چىقىپ كەتكەندە ، ئىشىكنى قۇلۇپلاپ قوياتتى . مەسۈپ ئىشىكنىڭ قۇلۇپلانمىغىنىنى كۆرۈپ ، ئىشىكنىڭ ھالقىسىنى بوشقىنا قاقتى ، ئۇ سەل تۇرۇپ باقتى ، ئىچىدىن ھىچ ئىنجا چىقمىغاندىن كىيىن ، يەنە كۈچەپرەك قاقتى ، بىر پەستىن كىيىن ، ئىچىدىن زىل بىر ئاۋاز كەلدى :
ـ ھە، مانا مانا ، كەلدىم ،
     ئىشىك ئىچىلغاندىن كىيىن ، ياشقىنا بىر ئوغۇل چىقىپ ، مەسۈمگە سەل ھاڭۋىقىپ قاراپ تۇرۇپ قالغاندىن كىيىن مەسۈمدىن ئەھۋال سورىدى :
ـ تىژلىقمۇ ؟ قىنى ، ئۆيگە چىرىڭ !
ـ بولدى ،ئاپام ماۋۇ ئاشنى يىۋالسۇن دەپتى ، ـ ئۇ شۇنداق دەپ قولىدىكى ئاشنى ئاۋايلاپقىنا يىگىتكە سۇندى ، يىگىتمۇ ئاۋايلاپقىنا چىنىنى ئالدى ،
ـ ھە ، رەخمەت ، سىلەرنى ئاۋارە قىلىپ ..
ـ ماقۇل ئەمسە ،مەن چىقاي ،
ـ بىردەم ئوتۇراپ چىقمامسىز ؟
ـ خوش ، مەن چىقاي ،
    مەسۈم شۇنداق دىگىنىچە بۇ ياشقىنا يىگىتكە بىشىنى كۆتۈرۈپ لاپپىدە قاراپ قويۇپ كەينىگە ماڭدى ، ھىلىقى ئوغۇل بولسا كەينىدىن توۋلاپ قالدى :
ـ ماقۇل ئەمسە !
    يىگىت شۇنداق دىگىنىچە ئىشىكنى ئاستا يىپىپ ، ئۆيگە كىرىپ كەتتى . مەسۈمنىڭ چىرايى بىردىن قىزىرىپ كەتكەن بولۇپ ، بايا ئۆزىمۇ سەزمىگەنىدى . ئۆيگە كىرىپلا بايا تىقىپ قويغان كىتابنى ئىلىپ ، قايتا ئوقۇشقا باشلىدى ، لىكىن ، ئۇنىڭ خىيالى يەنىلا بايىقى يىگىتتە ئىدى ...
    بۇ ياش يىگىتنىڭ ئىسمى ئابدۇكىرىم بولۇپ ، مەھەللىدىكىلەر ئۇنى «كىرىم» ،« كىرىمجان» دەپ چاقىراتتى . ئۇ 17~18 ياشلار چامىسىدىكى بۇغداي ئۆڭ ، ئىگىز ، قاڭشارلىق ، قارا كۆزلۈك ، چاقماق قاشلىق چىرايلىق بالا ئىدى . ئۇنىڭ ئاتا-ئانىسى ئۇنى كىچىكىدىلا يالغۇز قالدۇرۇپ ،كەڭ ھويلىلىق ئۆينى ئۇنىڭغا قالدۇرۇپ، ئۇ ئالەمگە سەپەر قىلغانىدى . ئاتا-ئانىسى تۈگەپ كەتكەندىن بۇيان ، مەھەللىدىكى چوڭ-كىچىك ھەممىسى ئۇنىڭ ئەھۋالىدىن خەۋەر ئىلىپ ، ئۇنى تەربىيىلەپ كەلگەنىدى، قوشنىلار پات-پات ئۇنىڭغا تاماق كىرگۈزۈپ تۇراتتى . ئۇ باشقىلارنىڭ غەمخورلىقىدا ئەخلاقلىق ، تىرىشچان ، جاپاغا چىدايدىغان ، كىچىك پىئىل چوڭ بولغانىدى . مەرھۇم دادىسى ھايات چىغىدا ئۇنىڭغا دىدىن تەلىم بەرگەچكە ، ئۇ ھەربىر ۋاق نامازنى ۋاقتىدا ئۆتەپ ماڭاتتى . مەھەللىدىكىلەر ئۇنى دائىم « بۇ بالا بەك ئوبدان چوڭ بولدى !» دەپ ماختىشاتتى . ئۇ قوشنىلارنىڭ يۈگۈر-يىتىم ئىشلىرىنى ئىتائەت بىلەن ، ئاكتىپلىق بىلەن قىلىشىپ بىرەتتى . مەھەللىدىكىلەرنىڭ ئۇنىڭغا بولغان كۆز قارىشى ناھايىتى ياخشى ئىدى . كۈنلەرنىڭ ئۆتۈشى بىلەن ، ئۇ سولچىل شامالنىڭ تەسىرىدە ، ئۈگىنىۋاتقان زەرگەرلىق ھۈنىرىنى تاشلاشقا مەجبۇر بولۇپ كىچىكلىكىگە باقماي ، مەجبۇرىي ھالدا ئەمگەك ئىشلىرى بىلەن شۇغۇللىنىشقا باشلىدى . ئۇ شۇندىمۇ ۋايسىماي ، ھەممە ئىشنى تەلتۆكۈس ،جايىدا قىلاتتى . كۈنلەر ئۆتۈپ ئۇ ئىشقا پىشقان ، كەمتەر مىجەز ياشقا ئايلاندى . ئۇ سەل چوڭ بولغىنىدىن تارتىپ ، قوشنىلارنىڭ ئۆيىگە تاماق يىيىش ئۈچۈن كىرىشتىن خىجىل تارتىدىغان بولۇپ قالدى ، ھەمدە ، بەزىدە ئۆزى ئۇنى-بۇنى قىلىپ غىزالىنىدىغان بولدى .
      ئۇ تاماقنى يەۋىتىپ ، بايىقى چىچىنى ئىككى يانغا ئۆرۈپ تۇرغان ، يوغان كۆزلۈك ، تاتلىق ئىككى زىنىقى بار قىزنى ئەسلەپ قالدى ، ئۇنىڭدىمۇ ياشلىقتىكى ئىنچىكە ھىسىيات پەيدا بولۇپ ، ئۇنى ھاياجانلاندۇرۇشقا باشلىدى . ئۇ تامىقىنى يەپ بولۇپ ، چىنىنى قايتۇرۇپ بىرىش ئۈچۈن قوشنىسىنىڭ ئۆيىگە چىقتى ، مەسۈمنىڭ ئانىسى ئۇ كىرگەندە ئۇنىڭغا قاراپ :
ـ بالام ، بىزنىمۇ مانداق ئۆز كۆرەپ پات-پات چىرىپ تۇراسەن جۇما ، مۇشۇ كۈنلىدە قايلىسام ،ھىچبىر چىمەس بوپ كەتتىڭ ، - دىدى .
     ئابدۇكىرىم يەرگە قاراپ كۈلۈمسىرىگىنىچە ئۈن سۈرمەي تۇردى ، ئانا ئۇنى سۇپىغا تەكلىپ قىلغىنىدا ، ئۇ خىجىل بولۇپ ، ئاستاغىنا سۇپىغا ئورۇنلاشتى ،
ـ ئەمگەك يەنە شۇنداق ئىغىرما بالام ؟
ـ ھەرھالدا يامان ئەمەس، كۆنۈپمۇ قالدىم ، ـ دىدى ، ئۇ مەسۈمنىڭ ئانىسىنىڭ نىمە دىمەكچى بولغىنىنى بىلدى .
ـ ھەي ، كىچىك تۇرۇپلام ... بوپتۇ ، خۇدايىمنىڭ ياخشى كۈنلىرىمۇ بار ، سىنىڭ بىشىڭغىمۇ بەخت قۇشى قونۇپ قالسا ئەجەپ ئەمەس ،
ـ دىگەنلىرىدەك بولسۇن ئاچا ،
     ئۇلار شۇ يوسۇندا بىردەم پاراڭلىشىپ ، بىردەمدىن كىيىن خوشلاشتى . ئابدۇكىرىم يەنە ئىشقا ماڭدى .

                                                 ئامەت ۋە ئاپەت بىر-بىرىگە قوشماق

     قەشقەردە ،ياز كۈنلىرى ھەقىقەتەن ئىسسىق بولىدۇ ، كىشىلەر ئاپتاپنىڭ تەپتىدىن بىزار بولىشىدۇ ، ھەمدە سالقىن جايلارغا بىرىپ سەگىدەشنى ئارزۇ قىلىشىدۇ . ئىسسىق ھاۋا دىماغقا ئۇرۇلۇپ ، كىشنى بىئارام قىلىپ ، گىلىنى قۇرۇتۇپ ،چاڭغىتىدۇ . يول-يوللاردا مىۋە-چىۋە ، سەي-كۆكتات ساتقۇچىلار قولىغا يەلپۈگۈچنى ئىلىشىپ ، بىر تەرەپتىن ئۆزىنى يەلپۈشسە ،بىر تەرەپتىن توختىماي خىرىدار چاقىرىشىدۇ . مۇشۇنداق ئىسسىق كۈنلەردە ، دوغخانىلارنىڭ سودىسى يۈرىشىپ كىتىدۇ ، كىشىلەر ئۆچىرەت بولۇشۇپ ، چاڭغىقان يۈرىكىگە مۇزدەك دوغ ئىچىپ ئارامبەخىش ھىس قىلىدۇ . سىياسەت ئۆزگەرگەندىن بۇيان ، ئىسلاھات ئىچىۋىتىلىپ ، ۋەزىيەت ئەسلىگە كىلىشكە باشلىماقتا ئىدى . شۇنداق ، ھەممە ساھە جانلىنىپ ، قايناق كەيپىيات بارلىققا كەلگەنىدى ، بازارلار ئاۋاتلىشىپ ، سودا ئىقىمى راۋاجلىنىشقا باشلىغانىدى . ئابدۇكىرىم بىر قۇرۇلۇش سىخىغا بىرىپ ، شۇ يەردىن خىزمەت تاپتى ، ئۇ ئەينى ۋاقىتتا ۋەزىيەتنىڭ ئىھتىياجى بويىچە ئەمگەك قىلىپ كۆنگەچكە ، ئىغىر ئىشلارغا كۆنۈك ئىدى . ئۇ تاپقان كىرىم گەرچە ئاز بولسىمۇ ، بىر ئائىلىگە چىقىش قىلالايتتى . مەسۈم «تىككۈچىلىك قىلاي»دىگەن پىكرىگە ئابدۇكىرىم قەتئىي قارشى تۇردى ، ئۇ :
ـ بالا تىخى كىچىك ،ئۇنى كىچىدىن ياخشى تەربىيىلەپ قاتارغا قوشۇش ئۈچۈن ، سەن بولساڭمۇ ئۇنىڭغا ياخشى قارىشىڭ كىرەك ، ـ دەپ قارشى تۇرغانىدى . مەسۈم ئۇنىڭ بۇ گىپىدىن كىيىن قايتا بۇ توغرىلىق ئىغىز ئاچمىدى ، ئۇ ئىرىنى ھۈرمەتلەيتتى ، ئۇنىڭ سىزغان سىزىقىدىن چىقماي ، ئۇنىڭ خاھىشى بويىچە ئىش تۇتاتتى . ئۇنىڭغا نىسبەتەن ، ئابدۇكىرىم قارار قىلغان ئىش ھامان توغرا ئىدى . شۇڭا ، بۇ ئائىلە مۇشۇ ۋاقىتقا قەدەر شۇنداق ئىجىل-ئىناق ، ئۆملۈك بولۇپ كىلىۋاتاتتى .
ـ دادا ، كەيدىڭما ؟
ـ ھەئە بالام ، مەن كەلدىم ، ـ ئابدۇكىرىم ئەمدىلا چۈچۈك تىلى چىقىشقا باشلىغان ئوغلىنى كۆتۈرۈپ ئۆيگە كىرىپ كەلدى ، مەسۈم ئاشخانىدا تاماققا تۇتۇش قىلىۋاتاتتى ، ئۇ يولدىشىنىڭ كەلگىنىنى بىلىپ ، ئۇنىڭ ئالدىغا چىقتى :
ـ ھە ، كەللىمۇ ؟
ـ ھەئە، نىمە تاماق قىلدىڭ بۈگەن ؟
ـ سىلىگە ئوخشىتىپ سۇيقاش ئەتتىم ، ھېرىپمۇ قالغانلا ،
ـ ياق خوتۇن ، مۇشۇنداق ئۇماق ئوغلۇم ، كۆيۈمچان خوتۇنۇم بار يەردە ھەرقانچە جاپا تارتساممۇ ھارغىنلىق ھىس قىلمايمەن ،
ـ ئەمسە سىلى بىردەم بالىغا قايلاپ ئولتۇرۇپ تۇرسىلا ،مەن تاماقنى راسلاي ، ـ ئۇ شۇنداق دىگىنىچە چىكىسىدىكى تەرنى ئىيتىپ ، يولدىشىغا كۈلۈمسىرەپ قاراپ قويۇپ ، ئاشخانىغا كىرىپ كەتتى .
ـ ئەزىزجان ، ئىيتە بالام ،بۈگەن نىمە ئىشلارنى قىلدىڭ ؟
ـ ئاۋۇ ئايخان ئاپام ماڭا بۈگەن جىك گەپ كىپ بەدى ، ماڭا كەمپۈت بەدى ،
ـ ئۇ ساڭا نىمە دىدى ؟
ـ ئۇ ماڭگا ، ياخشى بايا بوي ، چوڭ بوگاندا ياخشى ئەدەم بوي دەيدۇ ،
ـ سەن نىمە دىدىڭ ئەمىسە ؟
ـ ماكۇي ، دىدىم ،
ـ ئوبدان ئوغلۇم ، ياخشى بالا بولساڭ ،جىق بىلىم ئۈگەنسەڭ ، ناماز ئوقۇساڭ ، چوڭ بولغاندا ياراملىق ئادەم بولالايسەن ،
ـ ئەمشە ،مەنمۇ ناماژ ئوكاي ،
ـ ھى ھى ،سەن تىخى كىچىك ، مەن ساڭا سەن سەل چوڭ بولغاندا ،ناماز ئوقۇشنى ئۈگىتىمەن ، ھازىر سىنىڭ ئوينايدىغان ۋاقتىڭ بالام ، ـ ئىم ،بىيدىم ، ـ دىدى ئەزىز يوغان كۆزلىرىنى چىمچىقلىتىپ قويۇپ . ئۇنىڭ كۆزى ئانىسىنىڭكىگە ئوخشىغان بولۇپ، شۇنداق يوغان ئىدى ، كىرپىكلىرى قىزلارنىڭكىدەك ئۇزۇن بولۇپ ، ئۇنىڭغا خويمۇ ياراشقانىدى ، بۇرنى ۋە ئاغزى بولسا دادىسىنىڭكىگە قويۇپ قويغاندەك ئوخشايتتى . ئىشتىھاسى ياخشى بولغاچقىمىكىن ، تاماق تاللىمايتتى ، ئۆزى سىمىز ،بۇدرۇققىنە ئىدى . مەسۈم ئاشخانىدىن داستىخاننى ئىلىپ چىققاچ ئاتا-بالا ئىككىسىگە مەستلىكى بىلەن قاراپ قويۇپ ، كۈلۈپ تۇرۇپ ئىيتتى :
ـ دادا-بالا ئىككىڭلار نىمە دىشىۋاتىسىلە ؟ مىنىڭمۇ ئاڭلىغۇم كىلىۋاتىدۇ ،
ـ ساڭغا دەپ بەمەيمىژ تاژا ، ـ ئۇنىڭ گىپى بىلەن ، ئابدۇكىرىم بىلەن مەسۈم تەڭلا كۈلۈشۈپ كەتتى ،
ـ دىگىنە ئاپپاق قوزام ، دەپ بەرگىنە بى ،
ـ دادام دەپ بەشۇن ،
ـ بالىمىز ، چوڭ بولغاندا ياخشى ئادەم بولىمەن ،دەيدۇ ،
ـ شۇنداما بالام ؟ خۇدايىم بەختىڭنى بەسۇن ، ئۆمرۈڭنى زىيادە قىلغاي !
ـ ئاش تەييار بولدىمۇ يا ؟ بالىنىڭ قورسىقى ئىچىپ كەتتى ھەقىچان ،
ـ مانا ،تەييار بولدى ، ھازىر ئىچىقاي ،
     مەسۈم ئاشخانىغا كىرىپ تاماقنى كۆتۈرۈپ چىقتى ۋە ئاتا-بالىنىڭ ئالدىغا قويدى ، ئەزىز ئالدىراپ قولىنى تاماققا ئۇزاتتى ، بۇنى كۆرۈپ مەسۈم دەرھاللا :
ـ بالام ،ھاي! مەن ھازىر ساڭا ئىچۈرۈپ قوياي ،
ـ مەن ئۈژەم ئىچىمە !
ـ ۋاي بەك پاھ! ئىچەممەيسەن ، مەن ئىچۈرۈپ قوياي ، گەپ ئاڭلا ھە ، ـ ئەزىز قوشومىسىنى تۇرۇپ ، قولىغا ئىلىپ بولغان قوشۇقنى ئاستا چىنىگە سالدى .
     تاماق يىيىلىپ بولغاندىن كىيىن ، مەسۈمنىڭ ئانىسى ئايخان كىرىپ ، بالىنى بىردەم بىقىپ تۇراي ، دەپ ئىلىپ چىقىپ كەتتى . ئەر-ئىككەيلەن ھويلىدىكى سۇپىدا ئولتۇرۇپ پاراڭغا چۈشتى ،
ـ دادامنىڭ ئەھۋالى يىقىندىن بۇيان تازا ياخشى ئەمەس ، كىسىلى پات-پاتلا قوزغىلىپ تۇرىۋاتىدۇ ، قانداق قىلساق بولار ؟
ـ ئەمسە قىيناتامنى دوختۇرخانىغا كۆرسىتىپ باقايلى يا ،
ـ كۆرسەتتۇق ،ئالدىنقى قىتىم ئۇكام ئەسقەر ئۇنى كىرەمباغقا ئاچىقىپ كۆرسىتىپتىكەن ، ئەھۋالى سەل ناچار ، ياخشى داۋالانمىسا بوممايدۇ دەيدۇ ،
ـ ئۇندا بولسا ، بالنىستقا ئالدۇرمىدىڭلارما ؟
ـ دادام ئۇنىماي تۇرىۋاپتۇ شۇ ، ئانام سەۋەبىنى سورىسا ، دوختۇرخانا بىلەن خوشۇم يوق ، ئۆيدە ياخشى ئارام ئالسام ، ئوڭشىلىپ كىتىمەن ، دەپتۇ .
ـ ئەمسە ... ، ـ ئابدۇكىرىم بىشىنى قاشلاپ ، تورۇسقا قارىدى ، بىردەم تۇرىۋالغاندىن كىيىن ، ـ مەن ئەتە ئۆگۈن قىشىغا چىرىپ نەسىھەت قىپ باقاي ، - دىدى .
ـ شۇنداق قىلسىلا زادى ، « كىسىلىڭنى يوشۇرساڭ ،ئۆلۈم ئاشكارە» دەپتىكەن ، ناۋادە بىرەر ئىش بوپ قالسا ..
ـ بولدى ، ئاغزىڭنى ئۈششۈتمە، ھىچ ئىش بوممايدۇ ، ئەمىسە شۇنداق بولسۇن .
     ئۇلار يەنە بىرھازا پاراڭلاشقاندىن كىيىن ، نامازشامغا تاھارەت ئىلىش ئۈچۈن تەرەددۇتلاندى .
ئەتىسى ئابدۇكىرىم قىينائاتىسىغا بىرمۇنچە نەسىھەت ،ياخشى گەپ قىلغان بولسىمۇ ، بوۋاينىڭ تەرسا مىجەزى تۈپەيلى رەت قىلىندى . ئۇمۇ ، باشقىلارمۇ ئىلاجىسىز قالغانىدى .
كۈنلەر كۈنلەرنى قوغلىشىپ ، ئايلار -ئايلارنى قوغلىشىپ ئۆتۈۋەردى . ئابدۇكىرىمنىڭ ئائىلىسى ، ئابدۇكىرىمنىڭ تىنىم تاپماي ئىشلىشى ، بۇ ئائىلىنىڭ تىجەشلىك بىلەن كۈن ئۆتكۈزىشى بىلەن ، خېلى ھاللىق سەۋىيەگە يىتىپ ، تۇرمۇشى باياشاتلىشىپ قالغانىدى . ئەزىزمۇ بەش ياشقا كىرىپ قالدى ، دادىسى ئۆزىنىڭ ۋاقتى يەتمەيدىغانلىقىنى بىلىپ ،ئۇنى مەلۇم بىر شەيخ ئۇستازنىڭ قىشىغا دىندىن ساۋادىنى چىقىرىش ئۈچۈن ئاپىرىپ بەردى . ئەزىز دەسلەپكى كۈنلىرى ئۆيگە كىلىپلا يىغلاپ تۇرىۋالدى ، ئۇنىڭ ئىيتىشىچە ، ئۇستازى ئۇلارغا بەكلا قاتتىق قول ئىكەن ، ئۇلار ئايەتلەرنى يادلىيالمىسا ،ياكى ئوقۇيالمىسا ، قولىغا چىۋىق بىلەن ئۇرىدىكەن . ئابدۇكىرىم يىغلامسىراپ تۇرغان بالسىنىڭ بىشىنى سىيلاپ :
ـ بالام ،كونىلاردا ، « ئۇستاز زالىم بولسا، ئوقۇغۇچى ئالىم بولۇپ » دىگەن گەپ بار ، سەن ئاشۇنداق جاپاغا چىدىغاندىلا ئاندىن ساۋادىڭنى چىقىرالايسەن . سەن ئوغۇل بالىغۇ ، ئاپاڭ سىنى ئوغۇل بالا دەپ تۇغقان ، چىدا ھە ،
ـ ماقۇل ، ـ ئەزىز كۆز يىشىنى ئىيتتىپ ، دادىسىغا قاراپ تۇرۇپ جاۋاب بەردى .
ـ مانا ،ئەمدى ئەركەككە ئوخشىدىڭ ، يارايسە ،ئوغۇل بالا !
     ئابدۇكىرىم ھازىر قۇرۇلۇش سىخىنىڭ قوشۇمچە تىخنىكى بولۇپ قالدى ، ئۇنىڭ كىرىمى كۈندىن كۈنگە ئاشماقتا ، ئىككى ئائىلىنىڭ ئىغىرى ئۇنىڭ بىلەن رىمۇنتچىلىق قىلىۋاتقان مەسۈمنىڭ ئىنىسى ئەسقەرنىڭ زىممىسىگە يۈكلەنگەنىدى . ئۇ ھەرقىتىم كىرىم قىلغىنىدا ، ئىككى ئۆينىڭ كەم-كۇتا نەرسىلىرىنى تولۇقلاپ ، ئۇلارنى خاتىرجەم قىلاتتى . ئىككى ئائىلىنىڭ ھەرقانداق قىيىنچىلىقلىرىنى كۆتۈرەتتى . ئۇ بۇنى ئۆزىگە مەسئۇلىيەت قىلىپ ،جان پىدالىق بىلەن ئادا قىلاتتى .
ئەزىز ئالتە ياشتىن ئاشقان ۋاقىتتا ، ئۇ دەسلەپكى دىنىي ساۋادىنى چىقىرىپ بولغانىدى ، شۇڭا دادىسى ئۇنى مەكتەپكە ئاپىرىپ بەردى . ئابدۇكىرىم ئوغلى سىنىپقا كىرىش ئالدىدا ئۇنىڭغا سىلىق تەربىيە قىلدى :
ـ ئوغلۇم ، ئەمدى سەن مەكتەپتە ئوقۇيسەن ، مەكتەپ دىگەن تۈزۈمى چىڭ يەر ، ھەرۋاقىت خانىمىڭنىڭ *(مۇئەللىم . ئاپتوردىن ) گىپىنى ئاڭلا ، دەرسنى كۆڭۈل قويۇپ ئاڭلا، ئەمدى سەن بىزنىڭلا ئەمەس ، مەكتەپنىڭمۇ بالىسىسەن ، ياخشى ئوقۇ !
ـ ماقۇل دادا !
     ئۇ ئوغلىنى يىتىلەپ ئوقۇتقۇچىسىنىڭ قولىغا تاپشۇردى . ئابدۇكىرىم ئوغلى سىنىپقا كىرىپ كەتكۈچە قاراپ تۇردى ، شۇ ئەسنادا ئۇ مەكتەپ ھويلىسىغا قاراپ ، خىيال سۈرۈپ قالدى ، ھەم ئۆزىگە پىچىرلاپ :« ئوقۇش ھەقىقەتەن مۇھىم !» دەپ قويدى .
كەچتە ، دادىسى ئىشتىن يىنىپ كىلىشى ھامان ، ئەزىز ئۇنىڭغا ئىسىلىپ ئيتتى:
ـ دادا، دادا ، خانىم بىزگە «ئىلىپبە»كىتاب تاقاتتى ، «ھىساب»كىتاب تاقاتتى !
     ئابدۇكىرىم بالىسىنى كۆتۈرۈپ ، سۈپىغا كىلىپ ئولتۇردى دە، ئوغلىدىن سوراشقا باشلىدى :
ـ قانداق ؟ مەكتەپتە ئوقۇسا ياخشى بولامدىكەن ؟
ـ ھەئە ، لىكىن نەچچە بالىلار ھىلى «ئاپام ، دادام » دەپ يىغلىسا ، ھىلى « نان » دەپ يىغلىدى ، بىر ئوغۇل بالا خانىم دەرس ئۆتەۋاتسا ، «سىيگۈم كەلدى !» دەپ يىغلىدى ، ھەممىمىز كۈلۈپ كەتتۇق ،
ـ سەن يىغلىمانسە ؟ ، ـ ئۇ بالىسىنىڭ ياقىسىنى ئوڭشاپ قويغاچ سورىدى ،
ـ يـــــاق ،مەن يىغلىمىدىم ! بىزگە نەچچە ھەرپ ،سان ئۈگەتتى ،
ـ دەپ باقى قىنى ،مەن بىر ئاڭلاپ باقاي ،
ـ ھىم ، ـ بالا بىرپەس ئويلىنىۋىلىپ سۆزىنى داۋاملاشتۇردى ، ـ ئا، ئە، ئې ،ئى، ئو،ئۇ،ئۆ،ئۈ !

                                                             جاپاكەش ئانا

       ئۆستەڭبويى ھازىر بۇرۇنقىغا قارىغاندا ئاۋاتلاشقان بولۇپ ، كوچىلارغا قاتار تىزىلغان ھارۋىلاردا كىشىلەر مىۋە-چىۋىلارنى ، سەي-كۆكتاتلارنى بىسىپ سىتىشىدۇ . ئەتراپتا ئاشخانا ، دۇككانلارمۇ كۆپ بولۇپ ، زەرگەرلەر ئالتۇن كۆرىۋاتقان قىز-ئاياللارغا ئۆزى ياسىغان ئالتۇنلىرىنىڭ ئالاھىدىلىكىنى ، نۇسخىسىنى تونۇشتۇراتتى . سەي-كۆكتات ساتقۇچى ئاياللارنىڭ ئارىسىدا، ياغلىقنى چىڭ ئورىغان ، قوللىرى سوغۇقتىن يېرىلىپ كەتكەن ، كونا كۈل رەڭلىك جۇۋىسىنى كىيىۋالغان ، يوغان ، غەمكىن كۆزلىرىنى ئەتراپقا تىكىپ تۇرغان مەسۈم توڭلاپ كەتكەن قوللىرىنى توختىماي بىر-بىرىگە سۈركەپ ئۇۋۇلايتتى ، ئۇنىڭ ئالدىغا بىر ياشانغان ئايال كىلىپ ، ھارۋىغا بىسىلغان پالەكنى قولىغا ئىلىپ كۆرۈپ:
ـ ماۋۇ پالەكنى قانچە پۇلدىن ساتتىلا ؟ ،- دەپ سورىدى ،
ـ ئەرزان ئاچا ، ـ ئۇ شۇنداق دەپ باھاسىنى ئىيتپ ، تىگىگىرەك بىسىلغان پالەكتىن بىر نەچچە باغ ئىلىپ ، ـ قايلىسىلا ، شۇنداق ياخشى ، نەچچە باغ ئالاتتىلە ؟
ـ ئىككى باغ ئالسام يىتىدۇ قىزىم ، يالغۇز جىنىمغا كۆپ ئىلىۋالساممۇ بولمىغىدەك ،
ـ ھە، ماقۇل ، ـ مەسۈم پالەكلەر ئارىسىدىن تىخى مۇزلىمىغان ئىككى باغ پالەكنى ئىلىپ ، ئۇ ئايالغا ئۇزاتتى ۋە ئۇ ياشانغان ئايالنىڭ چىرايىغا قاراپ قويدى ،
ـ ماۋۇ پۇل بالام ، ماقۇل ئەمسە ،
ـ ماقۇل ئاچا، خاپۇلماي ماڭسىلا ھە،
ـ خوش ئەمسە ، ـ ئۇ ئايال شۇنداق دىگىنىچە كىتىپ قالدى . مەسۈم ئۇنىڭ ئارقىسىدىن بىر پەس قاراپ قويۇپ ، ئۆز-ئۆزىگە « شۈكرى خۇدايىم » دەپ پىچىرلاپ قويۇپ ، ئالدىكى كۆكتاتلارنى رەتلەپ قويدى .
    بۇ يىل قىشتا گەرچە تىخى قار ياغمىغان بولسىمۇ ، ھاۋا شۇنداق سوغۇق ئىدى ، ئاندا-مۇندا چىقىپ تۇرىدىغان سوغۇق شامال ئادەمنى توڭلىتىپ ،شۈركۈندۈرەتتى. يوللاردا تۇتۇپ قالغان مۇزنىڭ ئۈستىدە ئادەملەر تىيىلىپ-مۆدۆرۈلۈپ كىتەتتى. ئابدۇكىرىم ۋاپات بولغاندىن كىيىن ، ئىككى ئۆينىڭ بارلىق بىسىمى تىخى ئەمدىلا 20 ياشلارنىڭ قارىسىنى ئالغان ئەسقەرنىڭ زىممىسىگە يۈكلەنگەنىدى . ئۇنىڭ رىمۇنتچىلىقتىن تاپقان ئازغىنى پۇلى ھىچنىمىگە دالدا بولمايتتى، شۇنىڭ بىلەن ، مەسۈمخان ئامالسىز تۇرمۇشىنى داۋاملاشتۇرۇش ئۈچۈن ، سىقىنىپ ، ئازراق پۇل غەملەپ ، سەي-كۆكتات سىتىش بىلەن شۇغۇللىنىۋاتاتتى . ئۇلار كۈنىنى ئاران-ئاران ئۆتكۈزىۋاتقان بولۇپ ، تۇرمۇشنىڭ ئىغىر سىناقلىرىنى بىشىدىن قايتا ئۆتكۈزمەكتە ئىدى ، لىكىن ،ھەرھالدا ئاچ-يالىڭاچ قالماي ، ھالال يول بىلەن تۇرمۇشىنى قامداۋاتاتتى . ئەينى ۋاقىتتا ئابدۇكىرىم قايتۇرالمىغان قەرز ئۇنىڭ بىشىغا ئەڭ چوڭ غەم ئىدى ، قۇرۇلۇش سىخىدىكىلەر ئازراقلا تۆلەم پۇلى بىرپ قويۇپلا كارى بولمىدى ، مەسۈملەرمۇ ئارتۇقچە سۈرۈشتۈرۈپ يۈرمىدى . بىر چاغدا ئۇنىڭ قىشىغا مەكتەپتىن يانغان بالىسى ئەزىز لاتا سومكىسىنى يىنىغا ئاسقىنىچە بۇ ياققا قاراپ كەلدى . ئۇ ئۇچىسىغا دادىسىدىن قالغان جۇۋىنى كىيىۋالغان بولۇپ ، مەسۈم ئۇنى كىسىپ ، ئوڭشاپ ئۇنىڭغا كىيگۈزۈپ قويغانىدى . ئۇ ئانىسىنىڭ قىشىغا كىلىپ ئۈنچىقماي يەرگە قاراپ تۇرغىنىچە تۇردى ، مەسۈم ئۇنىڭ قىشىغا كىلىپ ،ئۇنىڭ بىشىغا كىيىۋالغان كونىلىقىدىن رەڭگى ئۆڭۈپ كەتكەن تۇمىقىنى ئاستا ئىلىپ ، ئۇنىڭ بىشىغا قايتا تۈزلەپ كەيگۈزۈپ قويغاندىن كىيىن ئۇنىڭدىن سورىدى :
ـ نىمە بولدى ئەزىز ؟ شۈكلىشىپ قاپسەنغۇ ؟ ئىنتىھامنى ياخشى بىرەممىدىڭما ؟
ـ ياق ، ـ ئەزىز ئانىسىغا لاپپىدە قاراپ قويۇپ يەنە يەرگە قاراپ تۇرۇپ سۆزلەشكە باشلىدى ، ـ ئىنتامنى ياخشى بەردىم ، لىكىن .. شۇ .. ـ دىمەمسە نىمە ئىش بوسا ، تىلىڭمۇ مۇزلاپ قاممىغاندۇ ؟
ـ ئاۋۇ .. خانىم بۈگەن يانا ..
ـ خانىمىڭ نىمە دەيدۇ ؟
ـ بۈگەن، ئوقۇش پۇلىنى ئەتىدىن قالدۇرساڭ ئوقۇما دەيدۇ ، ئۇ ، ھىلىمۇ بىر مەۋسۈم بولدى ، ئەمدى بەرمىسەڭ، مىنىمۇ تەڭلىكتە قويىسەن ،دەيدۇ ،
ـ ئەمسە ...، ـ مەسۈممۇ تۇرۇپ ئويلىنىپ قالدى ، ئابدۇكىرىم ھايات ۋاقتىدا بىرىشكە نىسىپ بولمىغان بالىسنىڭ ئوقۇش پۇلى ھازىرغىچە تاپشۇرۇلمىغانىدى . مەسۈم بىردەم ئويلىنىپ تۇرغاندىن كىيىن ، ـ مەن كەچتە ئامالىنى قىلىپ باقاي ھە بالام ، سەن خاتىرجەم بول ،
ـ ماقۇل ... ، ـ ئەزىز بىشىنى ئاستا لىڭشىتتى . ئۇلار بىللە ھارۋىنى ئىتتىرىشىپ ئۆيگە قايتىشتى . ھارۋىنى ئىشىكنىڭ بوسوغىسىدىن تەسلىكتە كۈچە ئىتتىرىپ ھويلىغا ئەكىرىپ بولغاندىن كىيىن ، ئانا ھارۋىنىڭ ئۈستىدىكى كۆكتاتلارنىڭ ئۈستىگە يالتىراق يىپىپ ،ئۈستىدىن يەنە كونا ئەدىيالدىن بىرنى ئوراپ قويدى . ئانا يانچۇقىدىن توڭلاپ كەتكەن ئىككى ناننى ئىلىپ ، ئۆي ئىچىگە ئەكىرىپ بىر بۇلۇڭدا قويۇپ قويدى. ئەزىز ئاڭغىچە قازناقتىن ئوتۇن-كۆمۈر ئىلىپ چىقىپ ، ئوتۇننى مەشنىڭ ئىچىگە سېلىشقا باشلىدى .
ـ بولدى ، مەن ئوت ياقاي ،سەن بىرىپ تاپشۇرۇقۇڭنى ئىشلە ،
ـ مەن ئوت قالىيالايمەن ئانا ، مەكتەپتىمۇ نەچچە قىتىم مەن ئوت قالىغان ، بالىلارمۇ ماختاپ كىتىشكەن مىنى ،
ـ چارچاپ قالىسەن ، بولدى مەن قىلاي ،
ـ سەن بەك ھېرىپ كەتتىڭ ، مەن قىلساممۇ ئوخشاشقۇ ؟ ، ـ ئەزىز شۇنداق دىگىنىچە قولىدىكى ئوتۇن پارچىلىرىنى مەشكە سىلىپ بولۇپ ، ئوت تۇتاشتۇرۇشقا باشلىدى ، ئۇ تۇتاشقانمىدۇ ،دەپ پات-پات مەشنىڭ قورساق تەرىپىدىكى تۆشۈكچىدىن قاراپ ، پۈۋلەپ قوياتتى . ئانا بالىسىنىڭ ئىشىدىن زوقلانغىنىچە پەگەدا ئولتۇرۇپ ، ئۇنىڭغا مەستلىكى كىلىپ تۇراتتى . ئۇ ئىچىدە « بۇرۇنلىرى ، كەڭ پىشاينىلىرى دادىسىنى تارتىپتۇ ، ئۇستىخىنىمۇ يوغانلا ، دادىسىدەك ئۇستىخانلىق ئەدەم بولامدۇ نىمە ؟ » دىگەنلەرنى ئويلىدى .
ـ ئوت تۇتاشتى ، ئوت تۇتاشتى ئانا ، ـ ئەزىز ئوڭۇشلۇق قىلالىغان ئىشىدىن خۇشال بولۇپ ، كۈلگىنىچە ئانىسىغا قارىدى ،
ـ ياخشى بالام ، قولۇڭدىن بەك ئىش كىلىدۇ جۇما سىنىڭ ، ھى ھى ، ـ ئانىمۇ كۈلۈپ بالىغا قارىدى ، ئەزىز بۇ چاغدا ئانىسىنىڭ چىرايىغا قارىدى ، ئانىسىنىڭ بۇرۇنقى كۈلكە كەتمەيدىغان خۇشخۇي چىرايى ھازىر مۇڭ تۆكىلىپ تۇرىدىغان چىرايغا ، سۈزۈك ۋە يۇمشاق يۈز تىرىلىرى ھازىر يىرىكلىشىشكە باشلىغان ۋە قورۇق قونۇشقا باشلىغان تىرىگە ، بۇرۇنقى گۈزەل لاتاپىتى ، قاملاشقان بويىنىڭ ھازىر بارا-بارا ئىگىلىپ مۈكچىيىشكە ۋە ئورۇقلاپ كەتكەن گەۋدىسىگە قاراپ ئىچى ئاچچىق بولدى ، «ھەي ،دادام ھايات بولغان بولسىمۇ ...» ئۇنىڭ يادىغا دادىسى كىلىشى بىلەنلا ، ئۇنىڭ كۆزىگە لۆممىدە ياش تولدى دە گەپ قىلماي پەگاغا كىلىپ ئولتۇردى .
ـ ساڭا نىمە بولدى بالام ؟
ـ ھىچ..ھىچنىمە ،
ـ دىگىنە بىر ، ماڭىمۇ دىمەمسە ؟
ـ مەن ....دادامنى سىغىندىم ، ـ ئەزىزنىڭ يىشى پارتلاپ چىقىپ ، مەڭزىنى بويلاپ ئاقتى ، ئانىنىڭمۇ تۇيۇقسىز ئىچى ئىچىشىپ ئەزىزنىڭ قىشىغا كەلدى ، ۋە ئۇنى يىنىك قۇچاغلاپ :
ـ كۆڭلۈڭنى بۇزما بالام ، داداڭنىڭ روھى بىزنى كۆرۈپ تۇرىدۇ ، ئۇ بىزنىڭ خۇشال بولىشىمىزغا مۇھتاج ... ،ـ ئانىمۇ ئۆزىنى بىسىۋالالماي بۇقۇلداپ يىغلاپ تاشلىدى ،
ـ بولدى يىغلىما ئانا ، مەن بىكاردىن- بىكار سىنىڭ كۆڭلۈڭنى رەنجىتىدىغان گەپنى قىلدىم ، ـ ئەزىز ئالقانلىرى بىلەن ئانىسىنىڭ يۈزىنى سۈرتتى .
ـ ماقۇل بالام ، مەن يىغلىماي ، قورسىقىڭمۇ ئاچقاندۇ ؟
ـ ھەئە ، ئاچتى ،
ـ مەن ئىككى نان ئالغاچ كەلگەن ، چاي قاينىتىپ ئاندىن يەيلى ھە ،
ـ ماقۇل .
     ئەزىز سومكىسىدىن كىتاب-دەپتەرلىرىنى ئىلىپ ، تاپشۇرۇقىنى ئىشلەشكە باشلىدى . ئانا بولسا ، مەشكە چاي قويۇپ ، قاينىشىنى كۈتىۋاتاتتى ، « ھەي رەھىمىسىز تەقدىر ، دادىسى بولغان بولسىمۇ مۇشۇ كۈنگە چۈشۈپ قالمىغان بولاتتۇق ، ئۇ كىتىپ ماڭا ھەممىنى سوغۇق كۆرۈندۈرۈپ ، مىنى بۇ سوغۇق دۇنيادا ئامالسىز ياشاشقا مەجبۇر قىلدىڭ ، بىچارە ئەزىزنى دىمىسەم ،مەنمۇ ...» ئۇ ئويىنىڭ ئاخىرىنى ئويلاشقا پىتىنالمىدى .
     كەچتە ، مەسۈم بىرنەچچە قوشنىلىرىنىڭ قىشىغا چىقىپ ، ئۇلاردىن پۇل سورىدى ، ئەمما ، ئۇلار «پۇل يوقتى ، سەت تۇردى » دەپ ئۇنى قايتۇرىۋەتتى، مەسۈم ئۈمىد ئۈزۈپ ئۆيگە قايتاي دەپ تۇرىشىغا يادىغا ئابدۇكىرىم ھايات ۋاقتىدا يىقىن ئۆتىدىغان ئۆمەرئاخۇننى ئويلاپ قالدى ، « ئۇ خېلى ياخشى يىتىمتى ، خەقتىن ياردىمىنى ئايىمايدۇ ، شۇنى ئىزدەپ باقاي» دەپ ئويلاپ ئۇنىڭ ئۆيى تەرەپكە قاراپ ماڭدى . ئۇ يىڭىدىن ئالماشتۇرۇلغان ، يىڭى ياغاچتا ياسالغان ، چىرايلىق سىرىق سىردا سىرلانغان يوغان دەرۋازىلىق ئۆينىڭ ئالدىغا كىلىپ دەرۋازا ھالقىسىنى بوشقىنا چەكتى ، ئىچىدىن « ھە ، مانا ھازىر ، » دىگەن ئايال كىشىنىڭ ئاۋازى ئاڭلاندى ، ئىشىك ئىچىلىپ ، چىرايلىققىنا ياسانغان ، سەل پاكارراق ، بۇرنى ئىلمەك كەلگەن ، ۋىجىككىنە ، 30~35 ياشلار ئەتراپىدىكى ئايال كىشى چىقتى ، ئۇلار بىردەم سالاشقاندىن كىيىن ، ئۆي ئىگىسى مەسۈمنى ئۆيگە باشلىدى ، ئۇ ھويلىغا كىرىپ تۇرىشىغا ، ئۆي ئىچىدىن « ئانىسى ،چىمكەن ؟ » دىگەن ئاۋاز ئاڭلاندى ، ئايال سەل چىڭراق ئاۋازدا ئىيتتى :
ـ ئابدۇكىرىمئاخۇننىڭ ئايىلىكەن ، مەسۈمخان ،
ـ ھە، مانا ھازىر چىقاي ، ـ ئۆيدىن ئاق كۆينەك كىيگەن ، ئىشتىنىنىڭ پۇشىقى تۈرۈلگەن ، ساقىلى پاكىز قىرىلغان ، سالاپەتلىك بىر ئادەم ئۇنىڭ ئالدىغا چىقتى :
ـ ئەسسالامۇئەلەيكۇم ، مەسۈمخان ، تىژ تۇلىمۇ ؟
ـ خۇداغا شۈكرى، ئۆزلىرىمۇ تىژلىق ،
ـ ھە، قىنى مىھمانخانىغا ئۆتسىلە ، قىنى ،
     ئۇلار مىھمانخانىغا كىرىپ ئورۇنلاشتى ،يەنە بىرپەس ئەھۋال سوراشقاندىن كىيىن ، ئۆمەرئاخۇننىڭ ئايالى چاي دەملەپ ئەپچىقتى ،چاي قۇيۇلغاندىن كىيىن ، ئايال :
ـ مەسۈمخان ،جىندەك ئولتۇراپ تۇرسىلا ،مەن تەييار خىمىر بارتى ، شۇنى سىلىپ ئىچىقاي ،
ـ خوش، خوش، سىلىنى مالال قىلماي ، ئۆيدە بالام ئەزىز مىنى ساقلاپ قالغانتى ، كۆپ رەخمەت ، ـ ئۇ تەكەللۇپ قىلىپ رەت قىلىپ تۇرىۋالدى . شۇنىڭ بىلەن بىر پەس جىمجىتلىقتىن كىيىن ، مەسۈم ئىغىز ئاچتى :
ـ بۇنچە كەچتە سىلىنى ئاۋارە قىلىپ ، مالاللىق يەتكۈزۈپ قويدۇم ..
ـ ياق ياق ، ھەرگىز ئۇنداق دىمىسىلە ،ھەممىمىز ئۆز ئەدەم .
ـ سىلىگە ئازراق ھاجىتىم چۈشۈپ قالغانىدى ..، ـ بۇ ئارىدا ئۆمەرئاخۇننىڭ ئايالى ئېرىگە لاپپىدە قاراپ قويۇپ ، ئۇنىڭ گىپىنىڭ داۋامىغا زەن سالدى ، ـ سىلىمۇ بىلىدىلا ، ئابدۇكىرىم تۈگەپ كەتكەندىن بۇيان ،تۇرمۇشتىن كۆپ قىينالدىم ، ئۇكام ئەسقەرنىڭ كىرىمىمۇ ئانامنىڭ چاي-تۇز قىلىشىغا ئارانلا ئۇلىشىدۇ ، ئۇمۇ كۆپ ياردەم قىلدى ، ئەمما ، مۇشۇ قەرز گەدىنىمىزگە يۈكلەنگەچكە، يەنىلا ... ، بالامنىڭ ئوقۇش پۇلىنى تۆلىمىگىلى بىر مەۋسۇم بولدى ، ئوقۇتقۇچىسى ئۇنىڭغا قاتتىقراق گەپ قىلغان ئوخشايدۇ ،بۈگەن شۈمشىيىپ كەپتۇ . شۇڭا ، ئۆزلىرى چىقىش قىلالىسىرى ، سىلىدىن ئازراق قەرز ئۆتنە ئالاي دىۋىدىم ، ئالدىلىرىدا تولىمۇ خىجىلمەن .. ،- مەسۈم شۇنداق دىگىنىچە قىزىرىپ يەرگە قارىۋالدى .
ـ ئاپلا ، مانداق تۈزۈت قىلسىلىرى بوممايدۇ مەسۈمخان ، ئابدۇكىرىم ھايات ۋاقتىدا خېلى قويۇق باردى-كەلدى قىلىشقان ، ئۇ گەرچە تۈگەپ كەتسىمۇ ، ئۇنىڭ ئۆيىدىن خەۋەر ئىلىش مەجبۇرىيتىمىز بار . مەن سىلىگە كۈچۈمنىڭ يىتىشىچە ياردەم قىلىمەن . ئىشىك ئىچىۋىتىلگەندىن بۇيان ، ئۇيان تەرەپكە ئاز-تولا مال چىقاردىم ، قولۇم ئاز-تولا ئاپتاپ كۆردى ، دەمالىققا بىر ئىشلارغا قولۇم يىتىدۇ ،قىنى دىسىلە ، قانچىلىك ؟ مەيلى ، قەتئىي خىجىل بولىدىغان ئىشنى قىلمىسىلا ،
ـ بۇ ... ، ـ ئۇ دۇدۇقلاپ تۇرۇپ گىپىنى ئاران ئىيتتى .
ـ ھە ، ئازراقلاكەنغۇ ، ھە خوتۇن ، ئاۋۇ ئۆيدە ياستۇقنىڭ تىگىدە ئازراق پۇل بار، ئەپچىقىڭلا ،
ـ ماقۇل ، ـ ئايالى يەرنىڭ تىگىدىن سەل قوشۇمىلىرىنى تۈرگۈنىچە چىقىپ كەتتى، ھەم بىردەمدىلا پۇلنى ئىلىپ كىردى .
ـ ھە مانا ماپۇل ، قايتۇرىمەن دەپ ئاۋارە بولمىسىلا ، سىلىگە قىلغان كىچىككىنە ئادەمگەرچىلىگىم بوپ قالسۇن ، ـ ئۆمەر ئاخۇن شۇنداق دىگەچ پۇنى مەسۈمنىڭ ئالدىغا قويدى ،

                                                   يىگىت دىگەن شۇنداق بولسا

      يىللار ئادەمنىڭ ئىرادىسىگە باقمايدۇ ، ئۇ ئۆز ئوقۇرى بويىچە ئۆتۈۋىرىدۇ ، ياشكەن ،قىرىكەن دىمەيدۇ ، ياشلارغا بۇرۇت ، چوڭلارغا ساقال ، قىرىلارغا ئاق چاچ تەقدىم ئىتىدۇ . ھەر كىشى ئۆز ھەلەكچىلىكىدە ئۆز تۇرمۇشى ئۈچۈن باش قاتۇرىدۇ ، ئىزدىنىدۇ ،تىرىشىدۇ . چۈنكى ئادەم ئەتە ئۈچۈن ياشاش كىرەك ، ئەتىگە دەسمى سالمىغان ئادەم خارلىنىپ قالىدۇ . يىللار ئۇنىڭغا رەھىم قىلمايدۇ ...
ئەزىز بۇ يىل تولۇق 2-يىللىققا چىقتى ، ئۇنىڭ ئۈگىنىشى مەكتەپ بويىچە ئالدىنقى قاتاردا ، ئۇ ھەريىلى تەقدىرنامىنى ئۆز قولى بىلەن ئاپىرىپ ئانىسىغا كۆرسىتىدۇ . ئانا چەكسىز خۇشاللىق ئىلكىدە ،ھەر قىتىم ئىللىق مىھرى بىلەن ئوغلىنىڭ پىشانىسىگە سۆيۈپ قويىدۇ ، ئۇنى رىغبەتلەندۈرىدۇ ، ئۇنىڭ ئىرادىسىنى چىڭىتىشقا ياردەم بىرىدۇ ، ئانىنىڭ مىھرىگە ھىچنىمە توغرا كەلمەيدۇ . مەسۈم ئانا ھازىر ئۆستەڭبويىدىكى كۆكتات بازىرىدىن ئەپچىلگىنە بىر كىچىك دۇككان ئىچىۋالدى ، ئۇنىڭ ئىللىق مۇئامىلىسى ، كەسىپكە تۇتقان ئەستايىدىل پوزىتسىيىسى ئۇنىڭ چۆپقەتلىرىنى كۆپەيتكەن بولۇپ ، ئۇنىڭ تىجارىتى ھەر ھالدا ياخشى ئىدى . ئۇ دەرماللىققا ئىقتىسادتىن قىينالمايتتى ، ئەزىزنىڭ ئوقۇش پۇلىنى ۋاقتىدا تۆلىيەلەيتتى . ئەزىز ئانىسىنىڭ يۈكىنى يەڭگىللىتىش ئۈچۈن ، ھەر شەنبە يەكشەنبە مەسۈم ئانىغا ياردەملاشسە ، كەچقۇرۇنلىرى تاماقتىن كىيىن ،كەچلىك بازارغا چىقىپ لەڭپۇڭچىلىق قىلاتتى ، بۇ ھۈنەرنى ئۇ مەھەللىدىكى نامى بار لەڭپۇڭچىدىن ئۈگەنگەن بولۇپ ، بىر ئايدىلا تولۇق ئۈگۈنۈپ بولغانىدى . ھەركۈنى كەچتە ، ئۆستەڭبويىدا بولىدىغان كەچلىك بازاردا ، ئۇ لەڭپۇڭچىلىققا ئىشلىتىدىغان ھارۋىسىنى ئىلىپ چىقىپ ، كىرىم قىلاتتى . مەسۈم ئانا ئۇنىڭغا بۇنداق قىلماسلىقنى ، دىققىتىنى ئۈگۈنۈشكە قارىتىشنى تەكىتلىگەن بولسىمۇ ، ئەزىز ئانىسىنى چىرايلىق گەپلەر بىلەن قايىل قىلغانىدى . ئۇنىڭمۇ سودىسى خېلى ياخشى بولۇپ ، ئالدىنقى كۈنى تەييارلىۋالغان ماتىرىيال (لەڭپۇڭنىڭ .ئا) ئەتىسى سىتىلىپ بولاتتى ، ھەتتا بەزى كۈنلىرى بالدۇرلا تۈگەپ بولاتتى . ئەزىز خېرىدار شالاڭ ۋاقىتتا ، ئورۇندۇقنىڭ ئۈستىگە كىتابنى قويۇپ يۈكۈنۈپ ئولتۇرۇپ دەرس ئۈگىنەتتى . پۈتۈن ئىجتىھاتى بىلەن ئۈگۈنۈشكە كىرىشىپ كەتكەچكىمۇ ، بەزىدە خېرىدار چاقىرغان ئاۋازنى ئاڭلىماي قالاتتى . ئانىسى كەچتە ، ئۇنىڭدىن ئۈنىڭ ئىيتقىنى بويىچە لەڭپۇڭغا كىرەكلىك ماتىرىياللارنى تەييارلاپ قوياتتى . ئانا بالىسدىن زوقلىناتتى ، ئۇنىڭ كۈندىن -كۈنگە ئۆسۈۋاتقان بويى ، چوڭىيىۋاتقان گەۋدىسى ، خەت تارتىشقا باشلىغان بۇرۇتلىرى ، چوڭ كۆزلىرى ، قاڭشارلىق بۇرۇنلىرى ، ئاق پىشماق چىرايى ئانىنىڭ كۆز ئالدىغا ئۆتمۈشتىكى ئابدۇكىرىمنى ئەسلىتەتتى . بارغانسىرى ئابدۇكىرىمنى تارتقان چىراي- تۇرقى ، ئۇنى بىرتەرەپتىن خۇش قىلسا ، بىر تەرەپتىن ئازابلايتتى . مەسۈم ئانىنىڭ ئىنىسى ئەسقەر بولسا توي قىلغاندىن كىيىن ، ئۈرۈمچىگە رىمۇنتچىلىق شىركىتى ئىچىش ئۈچۈن خوتۇنىنى ئىلىپ چىقىپ كەتكەنىدى ، ئۇنىڭمۇ ئىشلىرى ئوڭۇشلۇق كىتىپ بارغان بولۇپ ، ھەر ئايدا مەسۈم ئانىغا پۇل ئەۋەتەتتى . ھالال ئەمگەك ، ئەقىل پاراسەتكە تايانغان كىشىلەر ھامان ئوڭۇشسىزلىقنى يىڭىپ ، باياشادلىققا قاراپ قەدەم ئالىدۇ . تۇرمۇشىنى بىيىتىپ ، ھاياتنىڭ لەززىتىدىن بەھر ئىلىشىدۇ .
      ئەزىزنىڭ مىجەز خۇلقى شۇنداق ياخشى چوڭ بولغانىدى ، ئۇنىڭ كەمتەرلىكى ، تىرىشچانلىقى ، ئەقىللىقلىقى ، ئەخلاق-پەزىلەتلىك ،جۇرئەتچانلىقى مەكتەپتىكى ئوقۇتقۇچى -ئوقۇغۇچىلارغا ئىنتايىن ياخشى تەسىر بەرگەن بولۇپ ، ھەممەيلەننىڭ ئۇنىڭ بىلەن بولغان مۇناسىۋىتى يىقىن ئىدى . ئۇ مەكتەپتە ھىچكىم بىلەن ئۆچەكىلەشمەيتتى ، ئۇنىڭ قارىشىدا « ئۆچ-ئاداۋەت كىشىگە ھامان زىيان ئىلىپ كىلىدۇ ، باشقىلارغا يول قويغىنىم ، ئۇلارنى ھۈرمەتلىگەنلىكىم » دەيتتى . شۇڭلاشقىمۇ ،ساۋاقداشلىرى ئۇنى بەكمۇ ھۈرمەتلەيتتى ، ئۇنى نەچچە قىتىم سىنىپ باشلىقى قىلىپ سايلىغاندا ، ئۇ چىرايلىق رەت قىلىپ تۇرىۋالغانىدى ، ئۇنىڭ ۋاقتى بىر قەدەر زىچ بولغاچقىمۇ ،سىنىپ ئىنتىزامىنى تەشكىللەش ، ۋە باشقا ئىشلار ئۇنىڭ ھىلىمۇ زىچلاشقان ۋاقتىنى تىخىمۇ زىچلاشتۇرۇپ ، ئۈگۈنۈشكە ۋاقىت ئازلاپ كىتىشىدىن ئەنسىرەيتتى .
    زىل چىلىنىپ ، ئوقۇغۇچىلار دەرستىن چۈشتى . ئەزىز پارتا ئۈستىدىكى كىتابلىرىنى يىغىشتۇرۇپ سومكىسىغا سالدى دە ، سومكىنى مۇرىسىگە ئاسقىنىچە ئالدىراپ سىنىپتىن چىقتى ، ئۇ ئەمدى چىقىپ تۇرىشىغا ، سىنىپتىن بىرسىنىڭ ئۇنى چاقىرغان ئاۋازى ئاڭلاندى ، ئۇ كەينىگە بۇرۇلۇپ قارىدى ، بىر قىز ساۋاقدىشى ئۇنىڭ ئالدىغا كىلىپ :
ـ بۇ خەتنى ئىلىڭ ، ـ دىدى قىز ئۇنىڭغا قاراپ ، ـ دوستۇم سىزگە يازغانتى ، مىنىڭ سىزگە بىرىپ قويۇشۇمنى تاپىلىغان ،
ـ ھە، بىلدىم ،رەھمەت ھە ، ـ دىدى ئەزىز قىزغا قاراپ . ئۇ يولىنى داۋاملاشتۇردى ، ئۇنىڭغا يىقىندىن بۇيان بۇنداق نامەلۇم خەتلەر ئاندا-مۇندا كىلىپ تۇراتتى ، ئۇ خەتنى چىرايلىق قاتلاپ يانچۇغىغا سالدى دە ، ئۆيگە چاپتى ...
ـ ئانا ، مەن كەلدىم ، ـ دىدى ئەزىز ئۆيگە كىرىپلا .
ـ كەلدىڭمۇ بالام ، ـ دىدى مەسۈم ئانا ئاشخانىدىن چىقىپ ، ئەزىزگە قاراپ ، ـ تاماق ئەتتىم ، يەپ ئاندىن بازارغا ماڭارسەن ،
ـ ماقۇل ، بۈگۈن جۈمە ، چوقۇم ياخشى سودا بولىدۇ ،بالدۇرراق چىقسام ياخشى بولاتتى ،
ـ ئاشمۇ ھازىرلا پىشىدۇ ، ھەي، سەنمۇزە ، بازارغا چىقمىساڭ بولمامدۇ ،ھە ؟ كۈندە ئۆيگە چىرىپ دەرسىڭنى ئۈگەنسەڭ ، نىم جاپا ساڭىمۇ ؟
ـ ئانا ، ۋاي ھىچقىسى يوق ، جىق ئىش ئەمەسقۇ ئۇ ، ئۈگىنىشنى مەكتەپتە بىر ئوبدان قىلىۋاتسام . بۈگۈن بازار قانداقراق ؟
ـ خېلى ياخشى ، ئەسقەر ئاكاڭدىن خەت كەپتىكەن بايا ،مەن ئوقۇپ بولدۇم ، مەن سەل تۇرۇپ ئاچىقىپ بىرەي ، ئوقۇپ باق ھە ،
ـ ماقۇل .
     ئەزىز تاماق تەييار بولغۇچە ، كىتابىنى چىقىرىپ ، ئۈگىنىشنى باشلىۋەتتى ، ئۇ بىر قىيىن فىزىكىلىق مەسىلىنى ئىشلىمەكتە ئىدى ، مۇئەللىم ئۇنىڭغا بۇنى بۈگۈنلۈك تاپشۇرۇق قىلىپ بەرگەنىدى . ئۇنىڭغا بىرىلىدىغان تاپشۇرۇق باشقىلارغا ئوخشىمايتتى ، ئۇنىڭ ئۈگىنىش نەتىجىسى ئالاھىدە ياخشى بولغاچقىمۇ ، ئوقۇتقۇچىلار ئۇنىڭ ئائىلە ئەھۋالىنى چىقىش قىلىپ ، ئۇنىڭغا مۇشۇنداق مىغىزلىق ، قىيىن مەسىلىلەرنى تاپشۇرۇق قىلىپ بىرەتتى .
ـ نىمە تاپشۇرۇق ئىشلەۋاتىسەن ئەزىز ؟ ،ـ دىدى ئانا قولىدىكى داستخاننى سۈپىغا قويۇپ ، ـ ئاش پىشتى ،ئىچىقىپ بىرەي ،ئىسسىغدا يەۋال ،
ـ ماقۇل ، ـ دىدى ئەزىز بىشىنى كۆتۈرۈپ ئانىسىغا قاراپ ، ـ مەنمۇ ئىشلەپ بولاي دىدىم ،ئاز قالدى ، ئىككى مىنۇتتا ئىشلەپ بولىمەن . ـ سىنىڭ تاپشۇرۇقۇڭ نىمىشقا بۇنداق ئازدۇ ؟ سەن ھۇرۇنلۇق قىلىپ ئىشلىمەيۋاتامسەن يا ؟
ـ ياقەي ، خانىم-مەلىملەر ماڭا كۈندە تەس سوئاللارنى تاللاپ تاپشۇرۇق بىرىدۇ
ـ ھە ... ، ـ ئانا شۇنداق دەپ ئاشخانىغا كىرىپ كەتتى .
      ئۆستەڭ بويى ،ھەقىقەتەن قايناق بازار . گۇگۇم چۈشىشى بىلەن ،ئۆستەڭبويىدىن ھىيتكاھقىچە بولغان يولدا قاتار يايمىچىلار كىيىم-كىچەك ، نان ، لەڭپۇ -راڭپىزا ، ئۆپكە-زاسۇ ، كالا پاقالچىقى ...قاتارلىق ئۆز تەرى سىڭگەن كەسپىنى داۋاملاشتۇرىدۇ . بۇ يولدا ماڭغۇچە ، يايمىچىلارنىڭ خېرىدار چاقىرىپ توۋلاشلىرى ئاڭلىنىپ ، قىزغىن كەيپىيات شەكىللىنىدۇ . ئەزىز بۈگۈن ھارۋىسىنى ، ھىيتكاھنىڭ سول تەرىپىدىكى كونا كىنوخانىنىڭ ئالدىدىكى كەڭ مەيدانغا ئاپىرىشنى پىلانلىدى . چۈنكى ،بۇيەردە مۇشۇنداق يىمەكلىك بىلەن شۇغۇللىنىدىغان ئۇششاق تىجارەتچىلەر كۆپ بولۇپ ، بۇ كەچلىك بازارغا كىلىدىغان ئادەملەرمۇ كۆپ ئىدى . ئەزىز بۈگۈن بالدۇرلا كەلگەچكە ، خېلى ئورۇن بىكار ئىدى . ئۇ ھارۋىسىنى بىر ئۆپكە-زاسۇ ساتىدىغان ئوتتۇرا ياشلىق بىر ئايالنىڭ ھارۋىسىنىڭ قىشىغا ئاپىرىپ توختاتتى . ئەزىز ئۇزۇن ئورۇندۇقنى ئاۋايلاپ ھارۋا ئۈستىدىن يەرگە قويۇپ ، بۈگۈنكى ئوقىتىنى باشلىدى . يىنىدىكى ئايال :
ـ تىژلىقمۇ ئۇكام ، ـ دىدى ئەزىزگە كۈلۈمسىرەپ قاراپ ، ـ بۇ يەرگە يىڭى كىلىشلىرى ئوخشايدۇ ھە ؟ بۇرۇن ھىچ سىلىنى كۆرۈپ باقماپتىكەنمەن ،
ـ تىژلىقمۇ ئاچا ، ـ دىدى ئەزىز ئۇ ئايالنىڭ سالامىنى قايتۇرۇپ ، ـ ھەئە ، ئەسلى ئۆستەڭبويىنىڭ دوققىسىدا ئوقەت قىلاتتىم ، قايلىسام ، بۇيەرگە ئادەم تىخىمۇ كۆپ كىلىدىكەن ،شۇڭا ، بۇ يەرگە كىلىشىم ،
ـ ھە ، قايلىسام خېلى ئەخلاقلىق ، ئوبدان بالىدەك قىلىدىلا ، شۇڭا ... ھى ھى ، بىرەر ئىش بولسا دىسىلە ھە ،
ـ ماقۇل ئاچا ،سىلىگە كۆپ رەھمەت ، ـ ئەزىز ئۇ ھەدەشنىڭ ماختىشىدىن خىجىل بولۇپ قىزىرىپ كەتكەنىدى .
     ئەزىز بۈگۈن ئورۇن يۆتكىگەن تۇنجى كۈنىسىلا تاپاۋىتى ياخشى بولۇۋاتاتتى ، خېرىدارلارنىڭ ئايىغى ئۈزۈلمەيۋاتاتتى . تۈنۈگۈن ئانىسى خېلى كۆپ ماتىرىيال تەييارلاپ بەرگەن بولغاچقىمۇ ، تىخى سىتىلىپ بولمايۋاتاتتى . ئەزىز خېرىدار كۆپەيگەنسىرى خۇشال بولۇپ كىتىپ باراتتى . خېرىدارلارغا كۈلۈپ تۇرۇپ لەڭپۇڭ ئىتىپ بىرەتتى ، ياش بالىلارنىڭ چاقچىقىغا قىتىلىپ قوياتتى .
ۋاقىت بىر يەرگە بىرىپ ، خېرىدارلارمۇ شالاڭلىشىشقا باشلىدى ، ئەزىز يانچۇغىدىن تاغىسى ئەسقەر يازغان خەتنى ئىچىپ ئوقۇدى ، خەتتە ، ئەسقەر ئۆزىنىڭ ئەھۋالىنى قىسقىچە چۈشەندۈرۈپ ، ئىشلىرىنىڭ بارغانسىرى روناق تىپىۋاتقانلىقىنى ، پۇرسەت بولسا قەشقەرگە قايتىدىغانلىقىنى ، ئەزىزنىڭ ياخشى ئوقۇشىنى تاپىلىغانلىقى ...دىگەندەك مەزمۇنلار يىزىلغان ئىدى . ئەزىز جىنچىراغقا قاراپ ، تاغىسىنى ئەسلىدى ، ئۇنىڭ مۇلايىم ، كۆيۈمچان تۇرقى كۆز ئالدىدا ئەكىس ئەتتى . ئەزىز ئۇنى ئوقۇپ بولۇپ ، بايىقى قىز ساۋاقدىشى بەرگەن خەتنى جىنچىراغقا يىقىن ئەكىلىپ ئوقۇشقا باشلىدى ، بۇ خەتتە ، ئەزىز بىلەن يىقىن ئۆتىدىغان بىر قىز ئۇنىڭغا ئاخىرى چىدىماي مۇھەببەت توغرىسىدا خەت يازغانىدى . ئەزىز تۇرۇپ قالدى ، ئۇنىڭمۇ ئاشۇ قىزغا مەلۇم قىزىقىشى بارلىقىنى ئۇ ئۆزىمۇ ئىتىراپ قىلاتتى ، ئەمما ، ئۇنىڭغا ھازىرقى ۋەزىيىتى ئايدىڭ ئىدى ، ئۇ ، مەرھۇم دادىسىنىڭ ، بىچارە ئاپىسىنىڭ ئۈمىدى ئاقلىشى ، كەلگۈسى ئۈچۈن ياخشى ئاساس سىلىشى كىرەك ئىدى . ئۇنىڭ پىلانىدا ، ھازىر پۈتۈن كۈچى بىلەن پۇل يىغىپ ، ئالىي مەكتەپنى ئۆز خىراجىتى بىلەن ئوقۇماقچى بولۇۋاتاتتى . چۈنكى ، ئانىسىنى تىخىمۇ غەمگە سىلىپ ، ئۇنى چارچىتىپ قويغۇسى يوق ئىدى ، ئانىنىڭ كۆڭلىگە غەم تۇمانلىرىنىڭ بىسىپ كىرىشىنى خالىمايتتى . شۇنداق ، ئۇ بىر ۋاپادار ئوغۇل بولۇش سۈپىتى بىلەن ، ھەممە ئىشتا ئەڭ ئاۋۋال ئانىسىنى ئويلايتتى ، ھەتتا ، مەكتەپتە تاماق يىگەن چاغلىرىدا ، ئانىسىنىڭ ئاشۇ تاپتا نىمە يەۋاتقىنىنى ئويلاپ ، خاتىرجەمسىزلىنەتتى . ئانا ئۈچۈن ، ئۇ ھەممىنى قىلىشقا رازى ئىدى !
     ئارىدىن بىر يىل ئۆتۈپ كەتتى ، ئەزىز پات ئارىدا ئالىي مەكتەپكە ئىنتىھام بىرىش ئالدىدا تۇرماقتا ، ئۇ ئانىسىنىڭ كۈچلۈك تەلىپى بويىچە ، كەچلىك بازارغا چىقماي ،مەكتەپتىن يىنىپلا ئۆيگە كىلىپ تەكرار قىلاتتى . ئۆيگە پات-پات ئۇنىڭ ساۋاقداشلىرى كىلىپ ، ئۇنىڭ بىلەن بىرلىكتە ئۈگىنىش قىلاتتى، مەسىلىلەرنى تەھلىل قىلىشىپ يىشەتتى .
ـ بالام ، ساۋاقداشلىرىڭغا ئۈژمىدىن تۆكۈپ ئىلىپ بەرمەمسەن ؟ ، ـ دىدى مەسۈم ئانا ساۋاقداشلىرى بىلەن قىزغىن ئۈگىنىشكە كىرىشىپ كەتكەن ئەزىزگە قاراپ ، ـ بۇ يىل ئۈژمىمۇ ئاجايىپ تاتلىق پىشىپتۇ ، دىككىدە دەرەخنى سىلكىپ ئۈژمىنى چۈشۈرگىن ، مەن داستىخان ئىچىقىپ تۇتۇپ بىرەي ،
ـ ئانا ، بولدى ، بىز قىلالايمىز ،سەن ئاۋارە بولما ،
ـ شۇنداق ، ئاچا ، سلى ئاۋارە بولمىسىلا ،بىز ئۆزىمىز قىلايلى ، ـ دىيىشتى ئەزىزنىڭ ساۋاقداشلىرى سۆز قوشۇپ .
ـ ماقۇل ئەمسە ، ئۈژمىنى دەرەخ كۆتىرەلمەي شاخلىرىمۇ ساڭگىلاپ قاپتۇ ، شۇنداق قىلىڭلار ئەمسە ،
     ئەزىز ۋە ساۋاقداشلىرى ئولىشىپ ، ئەزىزنىڭ سىلكىشى بىلەن چۈشكەن ئۈژمىلەرنى داستىخاننى تۇتۇپ يىغماقتا . ئۇلار بىشىنى كۆتۈرۈپ ئۈجمە شاخلىرىغا قاراپ ، كۈلۈشكىنىچە ئۈجمە يىغىشاتتى ، مەسۈم ئانا ئۇلارغا قاراپ زوقلىنىپ بىر چەتتە كۈلۈمسىرەپ قاراپ تۇرماقتا ، شۇ تاپتا ئۇنىڭ خىيالىغا ئەينى چاغلاردا ئابدۇكىرىمنىڭ ئۈجمە تۆكىۋاتقان ھالىتى كەلدى ، ئەزىز بەئەينى دادىسىغا ئوخشايتتى ، ئۇنىڭ ئۇستىخىنى دادىسىنىلا تارتقان بولۇپ ، مەسۈم ئانا ھەرقىتىم ئۇنىڭ گەۋدىسىگە قارىغىنىدا ، تونۇش بىر سىمانى كۆرگەندەك بولاتتى . ھەي ، بەختسىز تەغدىر !
ئالىي مەكتەپ ئىنتىھامىسى ئىلىنىدىغان كۈنى ئەتىگەن . مەكتەپ ئەتراپىغا ئاتا-ئانىلار مىغ-مىغ بولۇپ يىغىلىشپ كەتكەنىدى ، ھەممە ئۆز پەرزەنتىگە مەدەت بىرىشىپ ، ئۇلارغا ئۇتۇقلۇق ،ئىشەنچ تىلىمەكتە ئىدى . يول بويىدىكى يوغان بىر تۈپ دەرەخ ئاستىدا تونۇش ئىككى سىما پاراڭلاشماقتا ئىدى :
ـ بالام ، سەن چوقۇم ئۆتىسەن ، ھەرگىز قورقماي ، تەمتىرىمەي ئىشلەپ چىق جىما بالام ، ـ مەسۈم ئانىمۇ شۇ تاپتا بالىسىغا مەدەت بەرمەكتە ئىدى ،
ـ ماقۇل ، خاتىرجەم بول ئانا ، دىگىنىڭدەك قىلىمەن ،
ـ ۋاقىت توشماستىن بۇرۇن ئالدىراپ چىقىپ كەتمە ، ئەستايىدىل ئىشلە ھە ،

                                                      مەكتەپتىكى مۇھەببەت

     تۇمانلىق شەھەر ئۈرۈمچى ، بارلىق جەمىيەت خاھىشلىرىنىڭ ئۇرۇق چاچقۇچىسى ، تارقاتقۇچىسى . ئىجابىي ۋە سەلبىي ھادىسىلەرنىڭ ئەڭ يۇقىرى نامايەندىسى . يوللاردىكى كىتىپ بارغان كىشىلەرنىڭ ئۆزى بىر سوئال ، ئۇلارنىڭ نۇرغۇن كەچمىشلىرى بار ، ئۇلار بەلكى بىر ئۆمۈر سىر تۇتۇپ ساقلىغۇسى . ئەزىز بۇ غايىبانە شەھەرگە كۆنۈپمۇ قالدى ، شۇنداق ،ۋاقىت ئادەمگە ھەممىىنى كۆندۈرىدۇ ، ئىككى يىل ئاز ۋاقىت ئەمەس ، ئىككى يىلدا مۇشتۇمدەك بالا چوڭ بولۇپ ، ماڭالايدىغان دەرىجىدە چوڭ بولۇپ كىتىدۇ ، بۇ كىشىنى ھەيران قالدۇرغىدەك بولسىمۇ ، ئەمما ، كىشىلەر تىخىمۇ سىرلىق ئىشلار ئۈچۈن ھەيرانۇ-ھەستە بولۇشۇپ ، ئۇنىڭغا قىزىقىدۇ ...
ئەزىز ئالىي مەكتەپنىڭ 4-يىللىقىغا چىقىش ئالدىدا . ئۇ ھەر يىلى دىگۈدەك ئوقۇش مۇكاپاتى ئىلىپ ، ئىشلەپ تاپقان پۇللىرى بىلەن قوشۇپ ئانىسىغا ئەۋەتەتتى . ئانا ھەرقىتىم بالىسىدىن كەلگەن خەتتە ئارىغا قىستۇرۇلغان پۇلنى كۆرۈپ ، ئىختىيارسىز كۆزلىرى نەمدىلەتتى . ئەزىز ھەر جەھەتتە ئەتراپلىق يىتىلمەكتە ، شۇنداق ، ئەمدى ئۇ بىر يىتىلگەن يىگىت بولۇپ قالدى ، قاۋۇل گەۋدىسى ، قارايغان بۇرۇتلىرى ، ئانىسىڭكىگە ئوخشايدىغان يوغان نۇرلۇق كۆزلىرى ...، ئۇنى كىلىشكەن دەپ تەرىپلەشكە بولاتتى . ھازىر ئۇ مەكتەپنىڭ ئوقۇغۇچىلار ئويۇشمىسىنىڭ رەئىسى ، ئۇنىڭ زىممىسىدىكى مەجبۇرىيەت ئۇنىڭغا تىخىمۇ جاسارەت ئاتا قىلىپ ، ئۇنى تاۋلىماقتا ئىدى . ئۇدا مەكتەپ بويىچە مۇنەۋۋەر ئوقۇغۇچى بولۇش ، ئۇنىڭغا زور-شان شەرەپ ، بۇ ھەم ئۇنىڭ كىيىنكى ئىستىقبالىدىن ئىشارەت بولۇپ ، تىخىمۇ كۈچەپ يالغۇنجىۋاتقان چوغقا ئوخشايتتى . ئۇ ئالىي مەكتەپ ھاياتىدا نۇرغۇنلىغان نەرسىلەرنى ئۈگەندى، پەننىي بىلىملەر ،شۇنداقلا رېئال جەمىيەتتىن ئالغان بىلىملەرمۇ بار ئىدى ، ئۇ ھازىر جەمىيەتتىكى نۇرغۇن ئىشلارغا جاۋاب تىپىپ بولغانىدى،ئادەملەرنى چۈشىنىشكە باشلىغانىدى. ئۇ نۇرغۇن ئەسەرلەرنى ئوقۇپ بولدى ، ئۆزىنىڭ كەسپىگە قارىتا پۇختا ئاساس سىلىپ بولدى . ئۇ بۇ جەرياندا نۇرغۇنلىغان خۇشاللىقلاردىن مەھرۇم قالغان بولىشى مۇمكىن ، ئەمما ، ئۇ رازى ، ئۆز نىشانى ئۈچۈن ،ھەر قاچان بەدەل تۆلەشكە تەييار ئىدى .
     تەتىل كىلىش ئالدىدا تۇرماقتا ، ئۈرۈمچىنىڭ ھاۋاسى خېلىلا ئىسىپ قالغانىدى ، مەكتەپنىڭ ئالدىدىكى يەنە بىيجىڭ يولى بۇ يىل تىخىمۇ چىرايلىق بولۇپ كەتكەندەك تۇيۇلاتتى ، قويۇق ئۆسكەن دەرەخ شاخلىرى ، ياپيىشىل تۇرغان چىملىقلار ، ئازادە كەڭ ئالفسىت يوللار ، نۇرلۇق چىراغلار كوچىنى يورۇتۇپ تۇراتتى . ئەزىز دوستى بىلەن كەچلىك تاماقنى سىرتتا يىيىش ئۈچۈن مەكتەپتىن چىقتى ، ئەزىزنىڭ يۇرتدىشى بولغان مۇرات ئۇنىڭ ئەڭ يىقىن سىرداشلىرىنىڭ بىرى ئىدى ، بۇ ئىككىسى تونۇشقىلى نەچچە يىل بولدى ، شۇ جەرياندا نۇرغۇن ئىسسىق-سوغۇقلارنى بىشىدىن كەچۈرۈشتى ، ھازىر ئۇلار «ئىككى تەن ،بىر روھ ».
ـ ئاداش ،ساڭا دىسەم ، سەن راستلا مۇھەببەتلەشمەسلىكنى قەسەم قىلدىڭما ؟ ،ـ مۇرات ئۇزاقتىن بۇيان دىيەلمەيۋاتقان ئىچكى سۆزىنى ئۇنىڭغا تۆكتى ، ـ ساڭا چوقۇم سەلبىي تەسىر ئىلىپ كىلەمدا ؟
ـ ئۇنداقمۇ ئەمەس ، مەن ئۇ توغرىسىدا قەسەممۇ ئىچىپ باقمىدىم ، ئەمما ، سەنمۇ بىلىسەن ، مەن بىر ئىشنى ئاخىرغىچە قىلمىغىچە بولدى قىلمايمەن ، مۇھەببەتلەشسەم ، ئۇنىڭ بىلەن ئاخىرغىچە ،يەنى مەڭگۈ ئايرىلماي ئۆتسەم بولىدۇ ،
ـ ئۇنداقتا ، ساڭا ئاشىق بولغان شۇنچىۋالا قىزلار ئارىسىدا ، لايىق نامزات چىقمىدىمۇ ؟
ـ چىقتى، ھەر ئىسىل قىزلار بار ، ئەمما ، مەن ھەر ئىشتا ئانامنى ئويلىمىسام بولمايدۇ ، باشقا يۇرتلۇق قىزلار بىلەن ئاخىرغىچە چىقىرىش ئۈچۈن ، مەن ئۈرۈمچىدە ئولتۇراقلىشىپ قىلىشىم مۇمكىن ... ، شۇڭا مەن ، مەكتەپنى پۈتتۈرۈپ ،يۇرتۇمدىن تاپايمىكى دەيمە ،
ـ بىر يۇرتلۇق قىزلار بۇ مەكتەپتە ساماندەكقۇ ؟ ھەم ... ،ـ مۇرات بىردەم تۇرىۋىلىپ ، ئەزىزگە سوئال نەزىرى بىلەن قاراپ ئۇنىڭغا پۇراتقان ئاڭاھدا ئىيتتى ، ـ رازىيە ئىككىڭلارنىڭ مۇناسىۋىتى شۇنداق ياخشىغۇ ، ئۇمۇ ئوبدان قىز ،
ـ توغرا ، ئۇنىڭ بىلەن دوست بولغىنىمدىن مەنمۇ بەك خۇشال ئادېش ، ئۇنىڭدەك ئوبدان قىز بەلكىم ماڭا بۇ ئۆمرۈمدە ئۇچرىماسلىقى مۇمكىن ، ئۇنىڭ ئەخلاقى ، ئۈگىنىش ، پەزىلىتى ناھايىتى ياخشى ، ئۆزىمۇ شۇنداق چىرايلىق ، لىكىن ...
ـ لىكىن نىمە ؟ مەن ئۇنچىلىك ئىشلارنى سەزگۈچىلىكىم بار ، سەن ئۇنى ياخشى كۆرىسەن ،بۇنى مىنىڭ قىز دوستۇم گۈزەلئايمۇ سىزىپ بوپتۇ ، ھەم ،رازىيەمۇ مۇشۇ نەچچە يىلدىن بۇيان نۇرغۇن ئوغۇللارنى رەت قىلىپ كەلدى ، سەۋەبى نىمە ؟ بۇنى بىلەمسەن ؟
ـ مەن ھەممىنى بىلىپ تۇرىۋاتىمەن ئادېــش ، لىكىن ، ئارىمىزدا مۇھەببەت بولسىلا بولمايدۇ ، مەن ئۇنىڭ كەلگۈسىنى ئويلاشمىسام بولمايدۇ ...
ـ سەن ياپتا گەپنى تولا قىلما ئاداش ، بىلمەمدىم مەن ؟ سەن دەيسەن ، ئۇ باينىڭ قىزى ، مەن ئۇنىڭ بىلەن يۈرسەم ،ئاخىرىدا ئۆيدىكىلى قوشۇلماي قالسا ، تىراگىدىيەگە تەييارلىقىم يوق دىمەكچى شۇنداقمۇ ؟
ـ توغرا! ، ـ ئەزىز مىڭىشتىن توختاپ دەرەخ يوپۇرماقلىرىنىڭ يەڭگىل سىلكىنىشىگە قارىدى ، ئۇ قوشومىسىنى بىر ئاز تۇرۇپ ، چۇڭقۇر تىنىق ئالدى ، ئاندىن مۇراتقا قاراپ ئەستايىدىل تەلەپپۇزدا سۆزلىدى ، ـ بۇ ئەڭ ئاساسلىق سەۋەب ، بەلكىم ، ئۇنىڭ ئۆيدىكىلەرنىڭ ئۇنىڭغا ئويلىشىپ قويغان لايىقى باردۇر ، ياكى ئۇنداق ئەمەستۇ ، راستىنى ئىيتسام ، مىنىڭ ئىشەنچىم يوق ، مىنىڭ ئائىلەمنى سەنمۇ چۈشىنىسەن ، مەن ئۇنىڭغا روھىي جەھەتتىن ، مۇھەببەت جەھەتتىنلا ئەمەس ،ماددىي جەھەتتىنمۇ ئوزۇق بىرەلىشىم كىرەك ، بىز ماس كەلسەكمۇ ، «ئىرىقتا ھەسەل ئاقمايدۇ » ،
ـ سەن كەمتەرلىك قىلما ئەزىز ، سىنىڭ ئائىلىڭ ھازىر باي ئائىلىلەردىن ھىسابلىنىدۇ دىسەم ئوشۇق كەتمەيدۇ ، ھىلىقى تاغاڭنىڭ چوڭ شىركىتى بار ، ئاناڭ بولسا ھازىر دەم ئالىدۇ ،دىمەك ،ئىقتىساد ياخشى . سەن ئۇنى داۋاملىق ئازابلاشنى خالامسەن ؟ گۈزەلئاي ماڭا دەپ بەردى، ئۇ نەچچە قىتىم گۈزەلئايغا سەن توغرىلىق دەرد تۆكۈپ بىرىپتۇ ، قان ياش يىغلاپتۇ . بولدىلا ،مەن كۆپ سۆزلىمەي ،كىرىپ تامىقىمىزنى يەيلى ، ئىشقىلىپ ،ئۆزەڭ ئوبدان ئويلىشىپ باق ، خەققە بىكار ئازار بەرگۈچە !
ئەزىز ئۈنچىقمىدى ، ئۇلار ئاشخانىغا كىرىپ كىتىشتى . ئەزىز مۇشۇ تۆت يىلدىن بۇيان ، رازىيە بىلەن ئىزچىل دوستلۇق مۇناسىۋىتىدە بولۇپ كەلگەن ئىدى ، ئۇلار ئوتتۇرىسىدا مۇھەببەت تىمىسى بولۇپ قالغىنىدا ، ئەزىز ئاستا گەپنىڭ تىمىسىنى بۇرىۋىتەتتى . ئۇنىڭغا بولغان ھىسىياتىنى بىر ئۆزىلا بىلەتتى .
      شۇندىن بۇيان ،ئەزىز بۇ توغرىلىق تولا خىيال قىلىدىغان بولۇپ قالدى ، ئۇنىڭ مىڭىسىدە ئىككىلىنىش ئەۋج ئۇرۇپ ، كاللىسى زىددىيەتلەر بىلەن تولاتتى . ئۇنىڭ كاللىسىدىكى زىددىيەت شۇكى ، رازىيەنىڭ ئۇنىڭ سۆيگۈ تەلىپىگە ئۇناش ياكى ئۇنىماسلىق ئەمەس، بەلكى ، ئۇلار ئاخىرغىچە يۈرەلەمدۇ يوق ؟ ئاخىرى مۇرات دىگەندەك تىراگىدىيە بىلەن ئاخىرلىشامدۇ ،ۋە ياكى ۋىسالىغا يىتەمدۇ ؟ ئۇ نەچچە كۈنلەرگىچە گاراڭلا يۈردى ، ئوقۇغۇچىلار ئويۇشمىسىدىكى يىغىنلاردا خىيال بىلەن بەنت بولۇپ كىتىپ ، كۈلكىگىمۇ قالغانىدى . ئۇ قانداق قىلىشىنى تىخىچىلا بىلەلمەيۋاتاتتى ، ئۇ ئۆزىنى شۇ تاپتا «ئانا يۇرت» رومانىدىكى <نۇرى>ئوخشىتاتتى ، ئۇ <زەينۇرە>گە قانداق قاراشنى بىلەلمىدى ، <نۇرى> غا ئوخشاش ، كەلگۈسىنى ئۈمىدكە تولدۇرۇپ ، ئۇنىڭغا كۆڭۈل رىشتىنى بايان ئەيلەشنى ئويلىشىۋاتاتتى ، ئەلۋەتتە ، ئەزىزنىڭ تۇرمۇشىدا ھىچقاچان <سەبىخە>ياكى<پەرىخە>بولۇپ باقمىغان ، شۇڭا ، ئۇنىڭ يۈز كىلەلمىگۈدەك ئادىمى يوق ، ئۇ ھىلىمۇ كۆپ پۇرسەتنى ئۆتكۈزۈپ قويدى ، ئۇ يەنە «ئىچىنى تىشىغا ئاچمىسا » ، <سۇلايمانوف>تەك ئادەملەرنىڭ رازىيەگە ئىرىشىشى مۇمكىن ئىدى . شۇڭا ، ئاخىر قارار قىلدى ...

ـ ۋۇي ئاداش ، ئۇ نىمە دەپ يىزىپتۇ ؟ ،ـ مۇراتنىڭ قىزدوستى گۈزەلئاي رازىيەدىن ھەدەپ ئەزىز ئۇنىڭغا يازغان خەت توغرىلىق كوچىلاپ «سوراق»قا چۈشكەنىدى ، ـ دىگىنە تىز ، ئەدەمنى تەقەززا قىلدۇردۇڭغۇ تازا ؟!
ـ ۋۇيجۇن ئاداش ، مەن دەپ بىرىمەن ،ئالدىرىماي تۇرە ،مەن ئاۋۋال ئويلىشىپ بولۇپ ، ئاندىن ساڭا مەزمۇنىنى دەپ بىرەي ...
ـ ھا ھا ، ۋۇ قىلىن ! ،ـ گۈزەلئاي ھىجايغىنىچە رازىيەنى چىمدىپ قويدى ، ـ ئۇ ساڭا ئاخىر تەلەپ قويۇپتىدە ؟ ئۇ مۆڭ دورىنى خاتا يەۋالمىغان بولغىيتى ؟ ھاھا ،
ـ ماڭە ساراڭ ، ئۇنداق ئەمەس ، ئۇ ئىشقىلىپ ئاخىر ئىغىز ئىچىپتۇ ، ـ رازىيەنىڭ شەھلا كۆزلىرى يىرىم يۇمۇلۇپ ، يۈزلىرى شەلپەردەك قىزىرىپ كەتتى،
ـ ۋاي، قىزىرىپ كەتكىنىنى ما خاننىڭ ئەمدى ، ھى ھى . ئەمسە ...، سەن ئۇنىڭغا «ۋاي مەن ئاران تۇرغان ، جىنىم بىلەن ماقۇل بولىمەن! » دەرسەن ؟ ھاھا ،
ـ ئۆتەپ بارە ، مەن يا ئىتىزدىن تىپىۋالىدىغان قوناق كۆتىكى بولمىسام ، ئۇنى قىيناپ تازا ... ،
ـ ھەي ھەي ! ئۇنىڭغا ئىچ ئاغرىتىپ قوي جۇما ، ئۇنىڭدىن ئاران بىر ئىنجا چىققاندا شاپپىدە تۆمۈرنى قىززىقىدا سوقمىساڭ ، قۇرۇق قىلىشىڭ بار گەپ ، ئويلاپ ئىش قىل ھە ،
ـ ۋاي بىلىمەن ! سىنىمۇ زە ...
     رازىيە ئۇنىڭغا قانداق جاۋاب بىرىش توغرىسىدا ئويلىشىپ بىر قارارغا كىلەلمەي ۋاقىتمۇ سۇدەك ئۆتمەكتە ئىدى . ئۇ قوشۇلۇش ،قوشۇلماسلىقنى ئەمەس، بەلكى قانداق شەكىلدە قوشۇلۇشنى ئويلىشىۋاتاتتى . ئارىدىن بىر ئاي ئۆتۈپ كەتتى ، ئەزىز ئۆزىدىن گۇمان قىلماقتا ، ئۆزىگە بولغان ئىشەنچىسى سۇسلاشماقتا . مانا ،بىر ئايدىن بىرى رازىيە بىلەن گەپمۇ قىلىشىپ باقمىدى ، نەچچە قىتىم بىر-بىرىگە باش لىڭشىتىپ ئۆتۈشۈپ كەتكەن يىرى بار . ئەزىز ئاخىر پارتىلىدى ، ئۇ ئىنتىھامنى بىرىپ بولۇپ، يۇرتىغا قايتىش ئارىلىقىدا تۇرغان ۋاقىتتا ، رازىيەنى مەكتەپ كەينىدىكى باغقا تەكلىپ ئەتتى ، ئەنە ، ئۇ كۆل بويىدا ئولتۇرۇپ ، ئۇنى ساقلىغاچ تۈرلۈك خىياللارغا بەنت بولماقتا ، رازىيەگە قانداق ئىغىز ئىچىش ، نىمىلەرنى دىيىش توغرىسىدا قاتتىق ئويلاشماقتا . تۇيۇقسىز «ھوي!»دىگەن ئاۋازدىن ئۇ چۈچۈپ كەينىگە قارىدى ، ئۇزۇن چاچلىرىنى ئەركىن قويۇۋەتكەن ، چىرايلىق ئەتلەس كىيىۋالغان ، ئۇماققىنە تۇمشۇقلىرىنى ئۇچلىغىنىچە قاراپ تۇرغان ، شەھلا كۆزلىرى تىخىمۇ نۇرلىنىپ كەتكەن رازىيەنى كۆردى دە ،ۋاللىدە قىزىرىپ كەتتى ،
ـ كىلىڭە ، ئولتۇرىڭە ، ـ ئەزىز شۇنداق دىگەچ رازىيەنى يىنىدىكى تاشنىڭ ئۈستىدە ئولتۇرۇشقا دەۋەت قىلدى ، رازىيە سىلىق ھەرىكەتلەر بىلەن ئاۋايلاپقىنا ئولتۇرۇپ ، كۆلگە قارىغىنىچە سۈكۈتتە تۇراتتى . ئەزىز بەكلا ھودۇقۇپ كەتكەن بولسا كىرەك ،بايا ئالدىن تەييارلىۋالغان سۆزلىرىنى ئۇنتۇپ قالدى ، شۇنداقتىمۇ ئۇ كاللسىغا نىمە كەلسە شۇنى دىمەكچە بولدى :
ـ رازىيە ، سىز ئويلىشىپ باقتىڭىزمۇ ؟
ـ ھە؟ نىمىنى ؟ ، ـ رازىيە قەستەن بىلمەسكە سېلىۋالدى ،
ـ شۇ ... ئاۋۇ ... ،ـ ئەزىز دۇدۇقلىغىنىچە تۇرۇپ قالدى ، دەقىقە ئىچىدە ئۇ سۆزىنى داۋاملاشتۇرۇپ ، ـ مىنىڭ تەلىپىمنى قوبۇل قىلىشنى ئويلىشىپ باقتىڭىزمۇ ؟
ـ ھىم...، ئويلاشتىم ، لىكىن ،تولۇق ئەمەس ،
ـ بىر ئايدىمۇ تولۇق ئويلىشىپ بولالماپسىز دە ، مۇراتنىڭ سىزنى قوشقا قاتقان موزاي دەپ تەرەپلىگىنى توغرىكەن ئەسلى ، ـ ئەزىز ئۇنىڭغا چاقچاق تەرىقىسىدە ئىيتتى ،
ـ بىزەڭ ! ئەسكى !
ـ خاپۇممىڭە ، ئەمسە ، مىنى ... مىنى قوبۇل قىلامسىز ؟
ـ ھىم ... ، ـ رازىيە قىزىرىپ كەتتى ، تىلىنىڭ ئۇچىدا بوشقىنا دىدى ، ـ سىز يەنە بىر قىتىم غەلبە قىلدىڭىز ،
ـ راستما ؟ ۋاھ ، مەن غەلبىگە ئىشەنچىم بارتى ، بۇنى ... بىلىق قارماققا ئىلىندى دەمدۇق ؟ ھاھا ،
ـ ساراڭ ،سىزمۇ شۇنداق تىتىقسىز گەپ قىلىدىكەنسىز ھە ؟ ئويلاپ باقماپتىمەن ،
ـ ئۇنداقتا ، مىنىڭ تۇز ماددام كىمىپ قالغان ئوخشىمامدا ؟ شورلۇققا چىقىپ چىسەم بولغۇدەك جىما ، ـ دىدى ئەزىز ساپ قەشقەر شىۋىسىدە ئۇنىڭغا چاقچاق قىلىپ ، ـ قايلىڭە ، كۆلدە بىلىق باركەن ، ـ ئەزىز شۇنداق دەپ ، قولىنى ئاستا رازىيەنىڭ مۈرىسىگە ئۇزاتتى ،يۈرەك سوقۇشى شۇ دەقىقىدە ئەڭ يۇقىرى پەللىگە چىققانىدى ، ئۇ قولىنى رازىيەنىڭ مۈرىسىگە ئاخىر قويدى ، رازىيە ئەزىزگە نازلىق قاراپ، ئاستا ئۇنىڭ دولىسىغا بىشىنى قويدى ...
     پاكلىق ئۈستىگە قۇرۇلغان مۇھەببەت ھېكايىسى ئەنە شۇ دەقىقىدىن باشلاپ داۋام قىلىشقا باشلىدى ، شۇ تاپتا ، ھەر ئىككىسى كىتابلاردىلا ئوقۇغان ، رومانتىك مۇھەببەت ھېسلىرىنى ئۆز ئەمەلىيتىدە ھېس قىلماقتا ، يۈرەك تاۋۇشلىرىنى ئۆزئارا بايان قىلىشماقتا ، ئەڭ ئوتلۇق ، ئەڭ نازۇك ، ئەڭ پاك ، ئەڭ سەمىمىي ، ئەڭ ..... ھېسلاردىن تۇيغۇ ئالماقتا ...
ئۇلار شۇندىن كىيىن ، ئۈگىنىشنى ، كەلگۈسىگە ئاساس سىلىشنى ئەڭ ئالدىنقى شەرت قىلغان ئاساستا ، ئۆز مۇھەببەت ئوقىنى داۋاملاشتۇرماقتا ئىدى . مەكتەپتە ، بۇ ئىككى كۆزگە كۆرۈنگەن بىرجۈپلەرگە خىلمۇخىل قوشاقلار ، رىۋايەتلەر توقۇلماقتا ، شۇنداقلا ، جەمىيەتنىڭ رېئال ھادىسىسى بولغان كۆرەلمەسلىك ئەندىزىسىمۇ تەڭ ۋاقىتتا يۈز بەردى ، ئۇلارنىڭ كەينىدىن ئىغۋا ، پىتنە-پاسات تارقاتقۇچىلارمۇ بولدى . ئەمما ، بۇ ئۇلارنىڭ مۇھەببىتىنىڭ داۋام قىلىشىغا قىلچە توسالغۇ بولمىدى ،ئەكىسچە ئۇلارنىڭ رىشىتىسىنى تىخىمۇ چىڭ باشلاپ تۇردى . مۇھەببەت جەريانىدىكى ئىخچام تەسەۋۋۇرلارنىڭ قانات تىپىشى ، ئىلھام قۇشلىرىنىڭ پەرۋاز قىلىشى بىلەن، ئۇلار ئۆزئارا شىئېرلارنى ،نەسىرلەرنى يىزىشاتتى . ئۇلار ئەنە شۇ دەرىجىدە مۇھەببەتلىك ئىدى .
      كۆزنى-يۇمۇپ ئاچقۇچە ، ئۇلار قەشقەرگە قايتىپ پاراكتىكىغا چۈشتى، بۇمۇ تىزلا ئۆتۈپ كەتتى، ئۇلارنىڭ ئۆگىنىش نەتىجىسى ئالاھىدە بولغاچقا ، ئۇلار قىلچە توسالغۇسىز خىزمەتكە ئورۇنلاشتى ، ھەر ئىككىسى ئاخىر كۆڭۈلدىكى خىزمەت ئورۇنلىرىغا جايلاشقىندىن خۇشال بولۇشۇپ ، نىشان ئۈچۈن ئىزدىنىپ ، ئىرىشكەن كۆرۈنەرلىك مۇۋاپىقىيىتىنى تەبرىكلەشتى . ئەمدى ئۇلارنىڭ بىرلا ئەندىشىسى قالغانىدى ، ئەگەر ئۇلار مۇشۇ سىناق توسالغۇدىن مۇۋاپىقىيەتلىك ئۆتۈپ كەتسە ،مەڭگۈ بىرگە بولۇشنىڭ ئەمەلىيتىنى قولغا كەلتۈرگەن بولۇشاتتى ...

ھاسىل بولغان مۇراد

قەشقەرنىڭ تەرەققىياتى 21-ئەسىر كەلگەندىن بۇيان ناھايىتى زور تەرەققىياتلارغا ئىرىشتى ، مەيلى مائارىپ ، سەھىيە ، ئىدارە-ئورگان ،كارخانىلار ، يول قاتناش ۋە ساياھەت دەرىجىسى بولسۇن ،ھەممىسىدە كۆرۈنەرلىك ئىلگىرلەش ، پىرىنسىپچانلاشتۇرۇش مىخانىمىزى يولغا قويۇلۇپ ، كەڭ تەرەققىيات يۆلىنىشىگە قاراپ ئالغا سىلجىماقتا ئىدى . ئەلۋەتتە ، ھەرقايسى ساھەدىكى "پارازىت قۇرۇتلار" نىڭ ئىلىپ كىلىۋاتقان سەلبىي تەسىرلىرىنىمۇ نەزەردىن ساقىت قىلىشقا بولمايدۇ . ھازىر قەشقەردىكى چوڭ يوللارنىڭ ھەممىسى دىگۈدەك كەڭ ئالفاسىت يوللارغا ئالمىشىپ ، قاتناشنىڭ ئۈنۈملىكىگە قولايلىق يارىتىپ بىرىلگەنىدى . ياز ئايلىرى باغلاردا پىشىپ تولغان سانجاق مىۋىلەر ئادەمنىڭ ئاغزىغا سىرىق سۇ كەلتۈرۈپ ، يىگۈسىنى كەلتۈرەتتى . شەھەر سىرتىغا جايلاشقان باغلارنىڭ بىرىدە ، ئەزىز بىلەن رازىيە مىۋىلەردىن بەھر ئالغاچ ، شىرىن پاراڭلارغا چۈشكەنىدى ،
ـ ئەزىز ، ماڭا قارىڭە ، ـ رازىيە ئەزىزنى ئۆزىگە قاراتتى ، ـ قەشقەردىن ئايرىلساق ،ھەجەپبىر بوپ قالىدىكەنمىز ھە ؟ بەك مىھرى ئىسسىق شەھەر جۇمۇ بۇ ،
ـ ھە ، ئۈرۈمچىلىك ،ما شە جىما ماۋۇ ، قەشقەر بولغاندىكىن ، ئاغزىمىزنى ئۇشلاپ گەپ قىلماي ، توغرا شىۋىنى ئىشلىتىلى ،
ـۋىيەي ما شەلىكنىڭ گىپىنى ، ماقۇل غوجام ، توغرا شىۋە دەپ كەتكىنىنى ،
ـ ھاھا ، رازىيە ، ساڭا بىر گەپ قىلاي ، ـ ئەزىز شۇنداق دەپ كۆزلىرىن يوغان ئىچىپ ، رازىيەنىڭ خۇمالىق كۆزلىرىگە تىكىلدى ، ـ سىنى ئالاي دەيمە ، ماڭا قاچان تىگىسەن ؟
ـ ۋىيەي ما قىلىننى ، چىم سىزگە تىگىمەن دەپتۇ ؟ خوتۇن ئالغىڭىز بولسا ، ئاۋۇ پىت بازىرىغا بارسىڭىز تاپالايسىز ،
ـ ھەي ، چاقچاق قىلمىدىم ! تىزراق تويىمىزنى قىلايلى ، سەن ھايتلا دىيىۋەتسەڭ ،مەن ئۆيۈڭگە «لەشكەر» ئەۋەتىمەن !

                                              زىددىيەت ئىچىدىكى ئاخىرقى تاللاش

      ئادەملەر ئىمكاندىن پۇرسەت ئىزدىشىدۇ ، ۋاقىتتىن نىممەت كۈتىشىدۇ ، ئەتىگە ھەممە ئۈمىدىنى باغلاپ ، ئەتىنىڭ ئۆزىگە بىغىشلايدىغان خىيالىي سوۋغىتىدىن تەسەللىي تىپىشىدۇ ، ئۈمىدلىنىشىدۇ . ئەمما ، بۈگۈننى چىڭ تۇتمىغان ئادەم ئۈچۈن ئىلىپ ئىيتقاندا ، ئەتە ھامان ئوخشاش نەتىجىسىز ھەم ئەھمىيەتسىز . پەقەت ، بۈگۈننىڭ ئۆزىدىلا ، ئۆزى قىلىشقا تىگىشلىك ، مەجبۇرىيەتلىك ۋە مەجبۇرىيەتسىز ئىشلارنىڭ ھۆددىسىدىن چىقىپ ، ئەتىگە تەييارلىق قىلىپ ، ئۆتكەن كۈنىنى «بۈگۈن ياخشى ئۆتتى !» دىيەلەيدىغان بولسا ، مانا ، بۇ كىشى گەرچە چوڭ ئىشلارنى ۋۇجۇدقا كەلتۈرەلمىسىمۇ ، تۇرمۇش سەھىپىسىدىن ئىلىپ ئىيتقاندا، ئۇ بىر مۇۋاپىقىيەت قازانغۇچى . ئەزىز تويدىن كىيىن ، خىزمىتىگە پۈتۈن ۋۇجۇدى بىلەن كىرىشىپ كەتتى ، بەزىدە ، كىچىلەپ ئىشلەپمۇ قالاتتى ، ئۇنىڭ ئىدارىغا كەلگىنىگە ئۇزۇن بولمىسىمۇ ، ئەمما ، ئۇ ئىدارىدىكى خىزمەتداشلىرىنىڭ كۈچلۈك قوللىشغا، ئىشەنچىسىگە ئىرىشكەنىدى . ئۇنىڭ ئۈچۈن ،ھەربىر كۈن بەخت ئاتالغۇسى بويىچە ماڭاتتى . كۆيۈمچان ، تىل تەسۋىرلىگۈسىز ئۇلۇغ ئانىسى ، مۇلايىم ، ئەخلاقلىق ئايالى بار . ئۇنىڭ ئۈچۈن ، تۇرمۇشتا يەنە روھىي مۇھتاجلىق مەۋجۇت ئەمەس ئىدى .
ئەزىز ئىشتىن چۈشۈپ ، بازاردىن مىۋە-چىۋە ئالغاچ ئۆيىگە قايتىپ كەلدى . ئۇ دەرەخ شاخلىرى ئىگىلىپ ، يوپۇرماقلىرى زىچ گىرەلىشىپ كەتكەن ، ھويلىدىكى ئەڭ ھۆسىن قوشۇپ تۇرغۇچى ـ ئۈجمە دەرىخىگە قاراپ قويدى دە ، ئىچكىرىكى ئۆيگە ـ ئانىسىنىڭ قىشىغا كىرىپ كەلدى :
ـ ئانا ،مەن كەلدىم ، تاماق ئىتىۋاتاملا ؟ ، ـ دىدى ئەزىز تاماققا تۇتۇش قىلىۋاتقان ئانىسىغا قاراپ ،
ـ كەلدىڭما بالام ، ھەئە ، سەن ئامراق تاماقنى ئىتىۋاتىمە ، رازىيە ھىچ كەلمەيدىغۇ ؟
ـ ئۇنىڭمۇ كىلەر چىغى بولدى ، ئۇ كەلگۈچە مەن ساڭا ياردەملىشەيمۇ ؟
ـ بولدى ، ئوغۇل بالا دىگەن قاچا-قومۇشنىڭ قىشىغا كەلمەيدىغان ، سەن بىرىپ كىتىپىڭنى كۆرۈپ تۇر ، مەن ئۆزۈم ئىتىۋىرەي ،
ـ ئەمسە ... ،ـ ئەزىز ئۆزىمۇ چۈشەندۈرۈپ بىرەلمەيدىغان بىرخىل غەيرى ھېستا بولۇپ ، تۇرۇپ قالدى ، ـ ماقۇل ...
     رازىيەمۇ ھايالشىمايلا كەلدى ، ئۇ مەسۈم ئانىغا ياردەملىشىپ تاماق ئەتمەكتە . تاماقتىن كىيىن ، رازىيەنىڭ قول تىلفۇنىغا تىلفۇن كەلدى ، ئۇنىڭغا ئانىسىدىن كەلگەنىدى ، ئۇ تاشقىرىقى ئۆيگە چىقىپ ، بىردەم بوش ئاۋازدا پاراڭلاشقاندىن كىيىن ئۆيگە كىردى ، a`-z`
ـ ئانىڭىزمىكەن قىزىم ؟ سالامەت تۇرۇپتىمۇ قۇدام ؟ ، ـ دەپ سورىدى مەسۈم ئانا كىرىپ كىلىۋاتقان كىلىنىگە قاراپ ،
ـ تىنچلىقكەن ، مەندىن ئەھۋال سوراپ تىلفۇن قىپتۇ ، ـ رازىيەنىڭ چىرايى سەل بىرقىسما ئىدى ، شۇنداقتىمۇ چاندۇرماي ئولتۇردى ،
ـ ھە، پات-پات ئۆيىڭىزگە بىرىپ تۇرۇڭ ، ئۇلارمۇ سىزنى سىغىنىپ كەتكەندۇ بەلكىم ...
ـ ماقۇل ئاپا .
      ئەتىسى ، ئەزىز ئىشتىن چۈشۈپ ، ئىدارىسى ئالدىغا چىقىشىغا ، تونۇش بىر ئىسىل ماشىنا ئۇنىڭ ئالدىدا توختىدى ، ماشىنىدىن ئەمەت ھاجى چۈشۈپ ، ئۇنىڭ بىلەن كۆرۈشتى . ئۇلار ئايرىم پاراڭلىشىش ئۈچۈن بىر مۇھىتى ياخشى تاماقخانىغا قاراپ ماڭدى .
ـ ئەزىزجان ، سىلىگە گەپنى ئەگىتىپ ئولتۇرمايمەن ، ھەممىمىز بىر ئائىلە كىشىلىرى ، شۇنداققۇ ؟ ، ـ دىدى ئەمەت ھاجى تاماق ئۈستىدە ئەزىز گە قاراپ ، ـ ھە، سىلەر توي قىلغىلىمۇ بىر ئايدىن ئاشتى ، مەريەم ئىزچىل بىر ئىشنى سىلەرگە دىيىشىگە ئالدىرىتىپ ، مىنى ئارامىمدا قويمىدى ، شۇڭا بۈگۈن سىلىگە دەي دىيىشىم ،
ـ قانداق ئىش بولسا دىسىلە دادا، قۇلىقىم سىلىدە ، ـ دىدى ئەزىز قىيناتىسىنىڭ سۆزىگە ئۇلاپ .
ـ ھە، بۇ بۇنداق ئىش ، مەريەم ماڭا تولا دەپ كەتتى، قىزىمىز كوچا مەھەللە ئۆيلىرىگە كۆنەلمەيدۇ ، ئۇلار بىنا ئۆيگە كۆچسۇن دەپ ، مەن ھىچقىسى يوق دەپ ئاغزىمنىڭ تىرىسى چۈشكىچە چۈشەندۈرسەممۇ ،ئۇ زادىلا كۆنمىدى . شۇڭا ،مەنمۇ ئامالسىز بۇنداق قىلىشقا قوشۇلدۇم . بۇ ئىشنى رازىيەگە مەسلىھەت سالغان ، ئۇ پەقەت كۆنمىدى . ھە ، مەن سىلەر ئۈچۈن گىزىتخانىنىڭ يىنىدىكى يىڭى سالغان بىنادىن بىر يۈرۈش ئۆي ئىلىپ قويدۇم ، سىلى ئانىلىرىنى ئىلىپ ، شۇ يەرگە كۆچسىلە . ئەلۋەتتە ، مەنمۇ ئويلاپ باقتىم ، بۇ رازىيە ھەم سىلى ئۈچۈنمۇ قولايلىق ، رازىيەنىڭ خىزمىتى بىرقەدەر ئالدىراش ، شۇڭا ، مەھەللە ئۆيلەردە ئۆي تۇتۇپ قىلىشقا سەل ئەپسىز . شۇڭا ،سىلىمۇ قىلچە ئىككىلەنمەي ، ئانىلىرىنى ئىلىپ كۆچسىلە ، ئۆينى ئاللىبۇرۇن بىزەپ بولدۇق ، شۇنداق چىرايلىق . سىلەرگە مەسلىھەت سالمىغىنىمىزنى توغرا چۈشىنىڭلار ، بۇمۇ تۇيۇقسىز بولۇپ قالدى ، ھە . كوچا ئۆيلىرىدە ، قىشتا مەشكە ئوت قالاپ ، بەك ئاۋارىچىلىق ، تىخى ھويلا-ئارام تازىلايدىغان ئىشلار بار ، شۇڭا ، لىككىدە كۆچۈپلا چىقساڭلار ،سىلەرگىمۇ كۆپ قولايلىق ، ئەمسە ، مەنچىمۇ شۇنداق بولسۇن ھە . بۇنىڭغا قارشى پىكىردە بولمايدىغانلا ؟
ـ ھە ...مەن ... ، ـ ئەزىز تۇيۇقسىز قىلىنغان بۇ قاراردىن ھودۇقۇپ كەتتى ، چۈنكى ئۇنىڭ يادىغا تۇنجى بولۇپ ئانىسى كەلدى، چۈنكى ئانىسنىڭ كۆچۈپ چىقىشقا ئۇنىشى ئۇنىڭچە بولغاندىمۇ تەس ئىدى ، ـ ئۆينىڭ ئىشىدا ، مەن ئۆزۈم كۈچەپ باقساممۇ بولاتتى ، سىلى مالال بولمىسىلىمۇ بولاتتى ، - ئەزىزگە نىسبەتەن ، قىز تەرەپتىن ئىلىپ بىرىلگەن ئۆي ئۇنىڭ مىزانىغا ئۇيغۇن كەلمەيتتى، ئۇنىڭ ھەرگىزمۇ "ئىچكۈيئوغۇل" بولغۇسى يوق ئىدى ، ھەم ، قىيناتىسىنىڭ "جۇۋىسىدا تەرلىنىشنىمۇ خالىمايتتى ، ـ مۇمكىن بولسا ، بىز سەل كىينچىرەك ئاندىن ئۆي مەسىلىسىنى بىر تەرەپ قىلساق ، بۇ ئىشقا مەن قۇربىتىم يىتىدۇ دەپ ئويلايمەن ،

- ھاھا ، - ئەمەت ھاجى بىشىنى سىلىغىنىچە مەنىلىك كۈلۈپ قويدى ، - سىلىنىڭ مۇشۇنداق دىيىشلىرىنى بىلەتتىم ، بىز ئەپ بەرگەن ئۆي دەپ شۇنداق دەۋاتىلا ، مەن بىلىمەن ، ئەسلىمۇ سىلىنى بۇنداق خىجىل قىلغۇم يوق ، ئەمما ، مەن سىلىنى ھەم ئۆز ئوغلۇم دەپ بىلىمەن ، بۇ بىر تەرەپتىن ئانىلىرىنى ھەم رازىيەنى ئويلىشىپ قىلىنغان ئىش ، ھەرگىزمۇ سىلىنىڭ ئويلىغانلىرىدەك ئەمەس ھە ، شۇڭا ، ئويلىنىش كەتمەيدۇ ، مەن كۆيئوغلۇمنى ئوبدان چۈشىنىمەن ،

     ئەزىزنىڭ كاللىسىغا شۇ ھامان ئانىسى كەلدى ، ھازىر قارار قىلىنىپ بولغان ئىش ئالدىدا ، ئۇنى ئاۋۋال ئويلىمىسا بولمايتتى، ئۇ ئانىسى ۋە رازىيە ئۈچۈن . ئامالسىز ماقۇللۇق بەردى .
ئەزىز بىرمۇنچە گەپلەر بىلەن ئانىسىغا چىرايلىق چۈشەندۈردى ، مەسۈم ئانا باشتا خاتا ئويلاپ ئۇنىمىغان بولسىمۇ ، كىيىن ئەزىزنى توختىماي چۈشەندۈرۈشلىرى ئارىسىدا كاللىسىدىن ئۆتۈپ ، بۇ ئىشقا قوشۇلدى . شۇنداق قىلىپ ، ئۇلار بىنا ئۆيگە كۆچۈپ چىقتى ، رازىيە باشتا ، قىينانىسىنىڭ قوشۇلماسلىقىدىن ئەنسىرەپ ، بۇ ئىشلارنى ئۇلارغا دىمىگەنىدى ، ئۇ ئورۇنسىز ئەندىشە قىلغانلىقىنى سەزدى .
...............

ـ بالام ، ماقۇل دە ، مەن راس كۆنەلمىدىم ، مىنى توغرا چۈشەن ، ـ ئانا بىنا ئۆيگە كۆچۈپ چىقىپ ،ھەپتە بولمىغان مەريەم ئانا ئەزىزگە چۈشەندۈرىۋاتاتتى ، ـ بۇ ئۆي شۇنداق ياخشىكەن ، شۇنداق چىرايلىق ، لىكىن ، داداڭ بىلەن تۇرمۇش قۇرغاندىن باشلاپ تۇرغان ئاشۇ ئۆيگە مىھرىم باركەن ، ھەم ئۇ ئۆيدە تۇرسام ، داداڭ يىنىمدىدەك ھىس قىلىپ كۆڭلۈم توق تۇرىدىكەن . ئوبدان بالام ، ماقۇل دەپ مىنى يولغا سەپ قويغىن ھە ،

                                                                  خاتىمە

      تۇرمۇش ھەقىقەتەن بىر سىرلىق تىپىشماق ، ئۇنى ھەتتاكى تىك چوققۇلارغا ، كەڭ باياۋانلارغا سىمۋول قىلىشقا بولاتتى . ئۇنىڭغا يوشۇرۇنغان مەزمۇنلار چەكسىز ئىدى ، ئۇ بىرخىل ئۆلچەم قېلىپى بىلەن داۋاملىشىپ كىلىۋاتاتتى . ئۇنىڭ ئىسسىق- سوغۇقلارنى ئۆز ئىچىگە ئالغان پۈتۈنلۈكى ئۇنى مۇكەممەللىكىگە ئاساس ئىدى .
     ئەزىز ئاخىرىدا پۇشايمان قىلمايدىغان قارار چىقىرىپ ، ئانىسىنى تاللىغانىدى ، ئۇنىڭ ئۈچۈن ئانا ھەممىدىن مۇقەددەس ، ھەممىدىن ئۇلۇغ ئىدى ، توغرا ، ئىنسانلار ئارىسىدا ، ئانا ھەممىدىن ئۇلۇغ بولسا كىرەك . ئۇ ئانا ئۈچۈن قۇربانلىق بىرىشكە تەييار ئىدى ، چۈنكى بۇ قۇدرەت ، بۇ كۈچنى ئاتا قىلغۇچى ـ ئانا !
     نەچچە ئاي ئۆتۈپ ،يىڭى بىر ھاياتلىق دۇنياغا كەلدى ، ئۇنىڭ يىنىدا دادىسى ، ئانىسىمۇ بار ئىدى . ئالدىنقى ئىشتىن كىيىن ، ئەمەت ھاجى مەريەم ئانىغا قاتتىق خىزمەت ئىشلىشى ، قىزىنىڭ كۈچلۈك تەلىپى ئاستىدا ، مەريەم ئانىنىڭ قارىشى ئۆزگەردى . رازىيە ، تۇغۇتتىن كىيىن ،داۋاملىق تاغارچى كوچىسىدىكى ئاشۇ مىھرى ئىللىق ئۆيدە تۇرىدىغان بولدى . ئەزىز ئاخىرىدا يەنىلا ھىچنىمىدىن قۇرۇق قالمىدى، بەلكى ئالەم خۇشاللىقىنىڭ بىرى بولغان پەرزەنتكە ئىرىشكەنىدى ...
     تۇرمۇش داۋاملاشماقتا ، ۋاقىت داۋاملاشماقتا ، مىھىر- مۇھەببەت داۋاملاشماقتا ، بۇ بەلكى تەبىئەتنىڭ ئەڭ ئاددىي ، ئەمما ئەڭ قىسمەتلىك قانۇنىيەتلىرىنىڭ بىرى بولسا كىرەك ...

* مەلۇم سەۋەبلەر تۈپەيلى قايتا يوللاندى !

[ بۇ يازماھېسلىرىمتەرپىدىن2009-03-28 21:38دە قايتا ت ]

بۇ يازمىنىڭ يېقىنقى باھالىنىش ئەھۋالى :

پۇل :+666(گۈلگۈن) ياخشى تېما! ب ..

تـــــاڭ ئــاتقانـــنى ؛ تــاڭ ئاتقاندىكى قۇيـــــــاشنـــى ؛ تــــاڭ ئاتقـــاندىكى قـــۇيـــاشنىڭ نۇرىنى تـــولىمۇ كـــۆرگـــۈم بــــــار !

چوققا [باش يازما] ۋاقتى : 2009-03-28 21:31 |

مېھرىزات

مېھرىڭنى ئەلدىن ئايىما، گۈلۈم!

دەرىجىسى : ئوت يۈرەك

UID نۇمۇرى : 40646
نادىر تېما : 1
يازما سانى : 1653
شۆھرەت: 159 كىشىلىك
پۇل : 99958460 سوم
تۆھپە: 0 ھەسسىلىك
ياخشى باھا: 78 نۇمۇر
قوللاش: -7 نومۇر
ئالقىش: 119 كىشلىك
دوستلۇق توپى: كورلا
توردىكى ۋاقتى : 840(سائەت)
تىزىملاتقان ۋاقىت:2009-02-17
ئاخىرقى كىرگىنى:2009-04-16

خەت چوڭلىقى : كىچىك نورمال چوڭ

ھېسلىرىم :

ئالدى بىلەن سىزنىڭ بۇ ئەسىرىڭىزنىڭ نادىرلانغىنىنى چىن دىلىمدىن تەبرىكلەيمەن!

مېنىڭچە بۇ ئەسەرنى مۇنبەرگە قايتا يوللىغىنىڭىز تولىمۇ ئاقىلانىلىق دەپ قارايمەن.مانا قاراڭ، ئەجىر -مېھنەت دىگەن ھامان يەردە قالمايدىكەن ئەمەسمۇ؟!تولىمۇ خۇشال بولدۇم... بۇ نەتىجە سىزنىڭ ئىجادچان روھىڭىز ۋە ئىجادىيەتكە بولغان ئوتتەك ئىشتىياقىڭىزدىن كەلگەن. سىز ئىزچىل تىرىشتىڭىز، كۆپ بەدەللەرنى تۆلىدىڭىز، بېسىم ۋە زەربىلەردىمۇ ناھايىتى تېزلا يەنە ئۆز ئەسلىڭىزنى تېپىپ ، ئىجادىيەت سېپىگە داۋاملىق ئاتلاندىڭىز...مەن گەرچە ئەدەبىي ئەسەرلەرگە باھا بەرگۈدەك سەۋىيىگە ئىگە بولمىساممۇ ، بۇ يەردە سۆزلىمەسلىككە باھانەم يوق. چۈنكى ئەسىرىڭىزنىڭ مېنى خىيال ۋە تەپەككۇر قايناملىرىدا چۆكتۈرىشى بىلەن سۆزلەپ بېقىشنى لايىق كۆردۈم...

................

مەن بۇ ئەسەرنى بەدىئىي قىممىتى تولىمۇ يۇقىرى بولغان ئەسەر،دەپ قارايمەن. بۇ ئەسەرنىڭ مەزمۇن كۈچى ۋە ئىستېتىك كۈچى كىشى قەلبىنى زىلزىلىگە سالىدۇ.ئەسەر قۇرۇلمىسىغىمۇ سىڭدۈرگەن ئەجىرىڭىز ھەقىقەتەن ئاز ئەمەس .ئەسەردە خىلمۇخىل ۋەقەلىك راۋاجىدىن شەكىللەنگەن كېسىك لىنىيىلەر بار.بۇلار غول لىنىيە ئىچىگە خۇددى سىمفونىيىنىڭ قىستۇرما كۈيلىرىگە ئوخشاش تەبىئىي كىرگۈزىۋېتىلگەن بولۇپ، كۆپ خىللىق،رەڭدارلىق ۋە كەڭلىكنى شەكىللەندۈرىدۇ. دىمەك،سۇژىتنىڭ غول لىنىيىسى بىلەن كېسىك لىنىيلىرى ئۆز ئارا كېسىشىپ ۋە گىرەلىشىپ ، ئەسەرنى تورسىمان قۇرۇلمىغا ئىگە قىلغان.

ئەسەردە ئوبرازلىق ۋە بەدىئىي تىل ئارقىلىق پىرسوناژ ، ۋەقە ، شارائىتلارنىڭ تۈپ ئالاھىدىلىكى تىپىك ۋە كونكرىت تەسۋىرلىنىپ،ئوبرازنىڭ روھىي دۇنياسى بىلەن ئەسەرنىڭ ئىدىيىۋى مەزمۇنى جانلىق ۋە يارقىن ئېچىپ بېرىلگەن.خىيال ۋە مونولوگ ئارقىلىق پىرسوناژنىڭ ئىچكى توقۇنۇشى بىلەن ئازابلىق ھېس- تۇيغۇلىرى ئېنىق ھەم جانلىق ئەكس ئەتتۈرۈلگەن.پىرسوناژنىڭ روھىي دۇنياسى،ئوي -خىياللىرى ئۆزىگە خاس بەدىئىي روشەنلىكنى ئاساس قىلغان.مەنزىرە بىلەن ھېسسىيات، ھەرىكەت بىلەن مۇھاكىمە، تەسۋىر بىلەن كەيپىيات قاتارلىقلار ئۆز ئارا بىرلىشىپ كەتكەن بولۇپ، پىرسوناژ تۇيغۇسىدىكى ھەممە نازۇكلۇق ۋە مۇرەككەپلىكلەر ئالاھىدە بىر خىل سەنئەتلىك جانلىنىشتا ئايان بولغان، نەتىجىدە پىرسوناژنىڭ ئىدىيىۋى خاراكتېرى يېڭى بىر روشەنلىككە ئېرىشكەن.

......................

مەن ئەسىرىڭىزدىكى پىرسوناژلارنىڭ ھەربىر جۈملە سۆزىدىن شۇ پىرسوناژنىڭ ئۆزىنى ، يەنى ئۇنىڭ تۇرمۇشىنى،ھېس-تۇيغۇسىنى ، ئارزۇ ۋە ئىنتىلىشىنى ،قايغۇ ۋە خوشاللىقلىرىنى كۆرگەندەك بولدۇم. پىكىر جەھەتتىكى ئوچۇقلىقىڭىز، ھېس- تۇيغۇغا بولغان سەمىمىيلىكىڭىز،ھايات ئەقىدىسىگە بولغان سادىقلىقىڭىز، خاراكتىر توقۇنۇشى بىلەن مەنىۋى تىركىشىش ھالەتلىرىدىكى قەتئىي مەيدانىڭىز، قىسقىسى ،تۇرمۇشنى ساداقەتمەنلىك بىلەن ئەكس ئەتتۈرۈش ئۈچۈن ياراتقان ئۇسلۇبىڭىزغا قايىل بولماي تۇرالمايمەن! يۇقىرىدىكى مۇلاھىزە،مۇھاكىمەمدىن شۇنى خۇلاسىلايمەنكى، ئۆز ئىجادىيىتىڭىزدە پىرسوناژ تەسۋىرىنى ماھىرلىق بىلەن قوللىنىپ ئىجتىمائىي تۇرمۇشنىڭ ماھىيەتلىك تەرتىپلىرىنى چىن ۋە ھەققانىي يورۇتۇپ بەرگىنىڭىز ئۈچۈن ،سىز ياراتقان ئوبرازلار يېڭى ۋە تىپىك ،مەزمۇن دەلىللىك ۋە بەدىئىي ئېنىقلىق بىلەن ھاياتىي ھېكمەت ۋە پىكىر چوڭقۇرلۇقى بىلەن زېھىن ۋە ئەقىلنى ئاچىدىغان ئىجادىي بەدىئىي پىرسوناژلاردىن بولۇپ قالغان.

ھېسلىرىم!شۇ تاپتىكى ھېسسىياتىمنى تىل بىلەن ئىپادىلەپ بېرەلمەيمەن... نۇرغۇن ئىشلار خىياللىرىمدىن كېچىپ ئۆتتى...

ئىجادىيەت ھاياتىڭىزدىكى بارلىق ئىجادىيەتلىرىڭىز گىگانت ئەسەرلەر قاتارىدىن ئورۇن ئالغۇسى!!!

.............

كۆرگەچ شۇ سىمانى قەلبىمدە لىق «ھېسلىرىم»،
سۆيۈندى بۇ دىلىم مېھرى ئاتەش، «ھېسلىرىم» .

ئاتەشكە پەرۋانە بولغىنىدەك مەھلىيا،
خۇشتارى قەلەمنىڭ تىلى ئۆتكۈر«ھېسلىرىم» .

مېھىرلىك دوقمۇشتا تۇرار ئەنە بىر سىما،
قىيالماي يېنىشلاپ باقار كۆزۈم، «ھېسلىرىم» .

نە بولغاچ «ئەزىز»ىم ماڭار شۇنچە پەرىشان،
سەن سەۋەب ۋىساللار تاپتى ئاخىر، «ھېسلىرىم» .

رەيھانلار پۇرايدۇ مېھىر سىڭگەن شۇ دوقمۇش،

ماڭغۇم بار شۇ ئىزدا مېھىر ئىزدەپ، «ھېسلىرىم» .

يىگىت ئۇ بولاركەن «ئەزىز »كەبى مەردانە،
سەنمۇ ھەم يىگىتلىك ھەقدارى سەن،«ھېسلىرىم» .

مېھىرنىڭ دوقمۇشى قالماس ئەمدى مۇڭلىنىپ،

ئاڭا سەن سۆيگۈدىن ئۇرۇق چاچقان «ھېسلىرىم» .

ئاخىرىدا، سىزگە بىر دەستە گۈل ...

دوستىڭىز: مېھرىزاتتىن.

تېما ئىگىسىنىڭ سۆزى :

مېھرىزات ، دوستۇم ،شۇ تاپتا قانچىلىك ھاياجانلىنىۋاتقىنىمنى تىل بىلەن ئىپادىلەش تەسكە توختىماقتا ، چۇڭقۇر پىكىرلىك ئىنكاسلىرىڭىزدىن ئالەمچە سۆيۈندۈم . سىزنىڭ مىنى ئىزچىل ھالدا قوللاپ-قۇۋۋەتلەپ كىلىۋاتقىنىڭىزغا ، ماڭا مەدەت ۋە ئىلھام بىرىپ كىلىۋاتقىنىڭىزغا

[ بۇ يازمامېھرىزاتتەرپىدىن2009-04-01 00:36دە قايتا ت ]

بۇ يازمىنىڭ يېقىنقى باھالىنىش ئەھۋالى :

پۇل :+5(ھىرقىتى) نادىر تېمىغا ..

پۇل :+1000(ھېسلىرىم) نادىر ئىنكاس ..

بىر قەترە دەريادا يوق بولۇپ كەتتى،
يەرگە بىر چاڭ قوندى،كۆمۈلۈپ كەتتى.
دۇنياغا كېلىشىڭ كېتىشىڭ نىمە،
بىر چىۋىن تۇغۇلدى يا ئۆلۈپ كەتتى.

چوققا [1 - قەۋەت] ۋاقتى : 2009-03-28 21:46 |

salam2008

دەرىجىسى : كۆنگەن ئەزا

UID نۇمۇرى : 33932
نادىر تېما : 0
يازما سانى : 0
شۆھرەت: 0 كىشىلىك
پۇل : 280 سوم
تۆھپە: 0 ھەسسىلىك
ياخشى باھا: 4 نۇمۇر
قوللاش: 0 نومۇر
ئالقىش: 0 كىشلىك
توردىكى ۋاقتى : 512(سائەت)
تىزىملاتقان ۋاقىت:2009-01-11
ئاخىرقى كىرگىنى:2009-04-15

خەت چوڭلىقى : كىچىك نورمال چوڭ

ھەقىقەتەن ياخشى يېزىپسىز.
سز قايسى ئونۋېرسىتىتتا ئوقۇيسىز؟

تېما ئىگىسىنىڭ سۆزى :

بۇ مۇھىممۇ دوستۇم ؟ ئەگەر راستلا بىلىشنى خالىسىڭىز ماڭا قىسقا ئۇچۇر ئەۋەتىڭ ھە .

ھاياتنى سۆي

چوققا [2 - قەۋەت] ۋاقتى : 2009-03-28 22:21 |

ئەسىما1988

دەرىجىسى : يېڭى ئەزا

UID نۇمۇرى : 49857
نادىر تېما : 0
يازما سانى : 6
شۆھرەت: 10 كىشىلىك
پۇل : 218 سوم
تۆھپە: 10 ھەسسىلىك
ياخشى باھا: 0 نۇمۇر
قوللاش: 0 نومۇر
ئالقىش: 0 كىشلىك
توردىكى ۋاقتى : 19(سائەت)
تىزىملاتقان ۋاقىت:2009-03-28
ئاخىرقى كىرگىنى:2009-04-15

خەت چوڭلىقى : كىچىك نورمال چوڭ

بەك ياخشى يېزىپسىز . تەشەككۈر .

تېما ئىگىسىنىڭ سۆزى :

سىزگىمۇ رەھمەت!

ئاللا كاپىرلارغا مۆئىمىنلەرگ قارشى يول بەرمەيدۇشۈكرى

چوققا [3 - قەۋەت] ۋاقتى : 2009-03-28 22:43 |

سۈبھىدىكى ياپراق

دەرىجىسى : ئالىي ئەزا

UID نۇمۇرى : 948
نادىر تېما : 5
يازما سانى : 2220
شۆھرەت: 2766 كىشىلىك
پۇل : 90009360 سوم
تۆھپە: 147 ھەسسىلىك
ياخشى باھا: 50 نۇمۇر
قوللاش: 1561 نومۇر
ئالقىش: 2280 كىشلىك
دوستلۇق توپى: ئەدىبلەر
توردىكى ۋاقتى : 639(سائەت)
تىزىملاتقان ۋاقىت:2007-06-17
ئاخىرقى كىرگىنى:2009-04-15

خەت چوڭلىقى : كىچىك نورمال چوڭ

بۇ قانداق ئىش؟ مەن بۇ پوۋسىتقا ئىنكاس يازغاندەك قىلغانتىم. ھە قايتا يوللاپسىزدە ، ئەمسە مەنمۇ شۇ ئىنكاسىمنى قايتا يوللاپ قوياي تازا.

ھىسلىرىم:-
پوۋسىتىڭىزنى تەپسىلىي ئوقۇپ چىقتىم. قايسى كۈنى سىزگە پوۋسىتىڭىزدىكى بايقىغان يىتەرسىزلىكلىرىمنى دەپ ئۆتكەن ، تۈزەتكىنىڭىزدىن كىيىن ئوقۇسام خىلىلا مۇكەممەل يىزىلىپتۇ.
پوۋسىتىڭىزدا يۇرتىمىز قەشقەرنىڭ يەرلىك شىۋىسى، ئۆرۈپ-ئادىتى ، مەنزىرسى قاتارلىقلا
ئەزىز ،مەسۇم ئانا قاتارلىقلار تەرپىدىن روشەن ئەكىس ئەتتۈرلىپتۇ.
مۇنبەرگە يانغىن، نەرگىزە، گۈلگۈن سىز يەنە بىر قانچە ئەزا تىزىملاتقاندىن كىيىن مۇنبەردە ھەجىمىي چوڭ ئەسەرلەر خىلى كۆپلەپ مەيدانغا كىلىۋاتىدۇ، بۇنىڭدىن ھەممىمىز خۇشال.
سىزدە ئەەبىي پۇراق، قابىلىيەت باركەن ،تىخىمۇ تىرىشسىڭىز تىخىمۇ ياخشى ئەسەرلەرنى مەيدانغا ئىلىپ چىققىدەكسىز.

باغرى قان بولغان كىشىنىڭ دەردىنى دەرىدمەن بىلۇر،
دەردى يوق بىدەرىد كىشىلەر بەلكى دەرىدمەندىن كۈلۇر.
كۈلمىگەي ھىچكىم بىراۋدىن، ئۆتنە ئالەم بۇ زامان،
ياخشىنى يامان دىگەن يامان ئۆزى قالماس ئامان.
كۆرمەيىن باسما تىكەننى،تارىتما ھەرگىز دەردىنى،
يۈرمىگىن ئاخىر كىيىپ مەندەك كۇلايۇ جەندىنى.

چوققا [4 - قەۋەت] ۋاقتى : 2009-03-28 22:54 |

زەلىلى

دەرىجىسى : يېڭى ئەزا

UID نۇمۇرى : 49787
نادىر تېما : 0
يازما سانى : 0
شۆھرەت: 10 كىشىلىك
پۇل : 295 سوم
تۆھپە: 10 ھەسسىلىك
ياخشى باھا: 0 نۇمۇر
قوللاش: 0 نومۇر
ئالقىش: 0 كىشلىك
توردىكى ۋاقتى : 40(سائەت)
تىزىملاتقان ۋاقىت:2009-03-27
ئاخىرقى كىرگىنى:2009-04-12

خەت چوڭلىقى : كىچىك نورمال چوڭ

ھېسلىرىم سىزنىڭ ئەسەرلىرىڭىزنى ناھايىتى ياختۇرۇپ ئوقۇيمەن.... قەلەم كۈچىڭىزگە قايىلمەن.. ئەسەر دېگەن يېزىپ قويىسىز بولمىسا ھە..... نەدىن كېلىدىغاندۇ تەسەۋۋۇرلار.... ھازىر ئۇيقۇم بەك كېلىپ كەتتى. ئەتە چوقۇم ئوقۇيمەن.. رەھمەت .. قەلىمىڭىز ھارمىغاي....

تېما ئىگىسىنىڭ سۆزى :

ئۇقۇشنى ھەرگىز ئۇنتۇپ قالماڭ ھە . خىلى ئەجىر سىڭدۈردۈم بۇنىڭغا .(ئۆزۈمنى ماختاپ قوياي ، ھى ھى )

چوققا [5 - قەۋەت] ۋاقتى : 2009-03-28 23:59 |

ئەزىزيانغىن

مەڭگۈ يېنىپ تۇرىمەن !!!

دەرىجىسى : ئالىي ئەزا

UID نۇمۇرى : 27990
نادىر تېما : 13
يازما سانى : 35
شۆھرەت: 81 كىشىلىك
پۇل : 502637156 سوم
تۆھپە: 600 ھەسسىلىك
ياخشى باھا: 7 نۇمۇر
قوللاش: 444 نومۇر
ئالقىش: 1448 كىشلىك
دوستلۇق توپى: دوستلار
توردىكى ۋاقتى : 484(سائەت)
تىزىملاتقان ۋاقىت:2008-11-25
ئاخىرقى كىرگىنى:2009-04-16

خەت چوڭلىقى : كىچىك نورمال چوڭ

ئۇرۇن ئېلىپ تۇراي ...ئىلھامىڭ يېنىپ تۇرسۇن ماڭا ئوخشاش ...

تېما ئىگىسىنىڭ سۆزى :

سەن يانساڭ مەن ئۇچىمەن ئاداش ، ھاھا .

كۆڭۈل بوستانىغا جاھان سىغىدۇ ،
جاھان تۇرماق ھەتتاكى ئاسمان سىغىدۇ .
ئەگەردە رەشىك ھەسرەت قاپلىسا ئۇنى ،
تېرىقنىڭ قاسرىقىمۇ ئاران سىغىدۇ .
__ئا. ئۆتكۈر

چوققا [6 - قەۋەت] ۋاقتى : 2009-03-29 01:01 |

قۇندۇزە

Snow White

دەرىجىسى : كۆنگەن ئەزا

UID نۇمۇرى : 36070
نادىر تېما : 0
يازما سانى : 26
شۆھرەت: 2 كىشىلىك
پۇل : 3925 سوم
تۆھپە: 0 ھەسسىلىك
ياخشى باھا: -8 نۇمۇر
قوللاش: 7 نومۇر
ئالقىش: -6 كىشلىك
دوستلۇق توپى: بەھرام
توردىكى ۋاقتى : 574(سائەت)
تىزىملاتقان ۋاقىت:2009-01-23
ئاخىرقى كىرگىنى:2009-04-16

خەت چوڭلىقى : كىچىك نورمال چوڭ

بەك ئۇزۇنكەن ئىنكاسىم بىلەن ساقلىۋالدىم چۇقۇم تەپسىلىي ئوقۇپ چىقىمەن..ھەممىنى ئوقۇپ بولمىغان بولساممۇ قەلەم كۈچىڭىزگە ھەقىقەتەنمۇ قايىل بولماي تۇرالمىدىم.مەنمۇسۈبھىدىكى ياپراق ئېيتقاندەك سىزنىڭ چۇقۇم مەتبۇئاتلارغا ئەۋەتىپ بېقىشىڭىزنى ئۈمۈد قىلىمەن ماڭا سىز كەلگۈسىدە داڭلىق بىر يازغۇچى بولۇپ كېتىدىغاندەك تۇيۇلىۋاتىسىز ئۇتۇق تىلەيمەن ئەمىسە

تېما ئىگىسىنىڭ سۆزى :

رەھمەت سىزگە . چوقۇم ئوقۇشنى ئۇنتۇپ قالماڭ ھە . مەنمۇ ئەۋەتىشنى ئويلىشىۋاتىمەن ، بەلكىم پات ئارىدا بىرەر مەتبۇئاتلاردىن كۆرۈپ قىلىشىڭىز مۇمكىن ، شۇ چاغدا دوستلىرىڭىزغا مىنى ماختاپ بىرىشنى ئۇنتۇماڭ ھە ، ھى ھى .

[ بۇ يازماقۇندۇزەتەرپىدىن2009-03-29 11:49دە قايتا تە ]

تەقدىردىن ۋايساش ،ئىلگىرلىيەلمەسلىككە باھانە كۆرسىتىش،پەقەت مەغلۇبىيەتچىلەرنىڭ لۇغىتىگىلا خاس سۆزلۈك.غالىبلار ھەرقانداق باھانە -سەۋەبنى رەت قىلغۇچىلاردۇر.

چوققا [7 - قەۋەت] ۋاقتى : 2009-03-29 03:05 |

مېھرىزات

مېھرىڭنى ئەلدىن ئايىما، گۈلۈم!

دەرىجىسى : ئوت يۈرەك

UID نۇمۇرى : 40646
نادىر تېما : 1
يازما سانى : 1653
شۆھرەت: 159 كىشىلىك
پۇل : 99958460 سوم
تۆھپە: 0 ھەسسىلىك
ياخشى باھا: 78 نۇمۇر
قوللاش: -7 نومۇر
ئالقىش: 119 كىشلىك
دوستلۇق توپى: كورلا
توردىكى ۋاقتى : 840(سائەت)
تىزىملاتقان ۋاقىت:2009-02-17
ئاخىرقى كىرگىنى:2009-04-16

خەت چوڭلىقى : كىچىك نورمال چوڭ

نەقىل
بۇ مەزمون7قەۋەتتىكىقۇندۇزەنىڭ2009-03-29 03:05دە يوللىغان يازمىسى : dr-qCK6@c
بەك ئۇزۇنكەن ئىنكاسىم بىلەن ساقلىۋالدىم چۇقۇم تەپسىلىي ئوقۇپ چىقىمەن..ھەممىنى ئوقۇپ بولمىغان بولساممۇ قەلەم كۈچىڭىزگە ھەقىقەتەنمۇ قايىل بولماي تۇرالمىدىم.مەنمۇسۈبھىدىكى ياپراق ئېيتقاندەك سىزنىڭ چۇقۇم مەتبۇئاتلارغا ئەۋەتىپ بېقىشىڭىزنى ئۈمۈد قىلىمەن ماڭا سىز كەلگۈسىدە داڭلىق بىر يازغۇچى بولۇپ كېتىدىغاندەك تۇيۇلىۋاتىسىز ئالتىنچى سەزگۈم جۇمۇ ئۇتۇق تىلەيمەن ئەمىسە ZN.5 mD1)

ئۇ ھازىر كاندىدات يازغۇچى...
پەخىرلىك...!!!

بىر قەترە دەريادا يوق بولۇپ كەتتى،
يەرگە بىر چاڭ قوندى،كۆمۈلۈپ كەتتى.
دۇنياغا كېلىشىڭ كېتىشىڭ نىمە،
بىر چىۋىن تۇغۇلدى يا ئۆلۈپ كەتتى.

چوققا [8 - قەۋەت] ۋاقتى : 2009-03-29 03:20 |

قۇندۇزە

Snow White

دەرىجىسى : كۆنگەن ئەزا

UID نۇمۇرى : 36070
نادىر تېما : 0
يازما سانى : 26
شۆھرەت: 2 كىشىلىك
پۇل : 3925 سوم
تۆھپە: 0 ھەسسىلىك
ياخشى باھا: -8 نۇمۇر
قوللاش: 7 نومۇر
ئالقىش: -6 كىشلىك
دوستلۇق توپى: بەھرام
توردىكى ۋاقتى : 574(سائەت)
تىزىملاتقان ۋاقىت:2009-01-23
ئاخىرقى كىرگىنى:2009-04-16

خەت چوڭلىقى : كىچىك نورمال چوڭ

نەقىل
بۇ مەزمون8قەۋەتتىكىمېھرىزاتنىڭ2009-03-29 03:20دە يوللىغان يازمىسى : GSgD7
rE3.h50
dpZoo-{
ئۇ ھازىر كاندىدات يازغۇچى... Ish)d_1T
پەخىرلىك...!!! ~%Y`z2+e9"

دېمىگەن بىلەن ھېسلىرىمنى ھازىرنىڭ ئۆزىدىمۇ يازغۇچى دەپ ئاتىۋەتسەكمۇ ئازلىق قىلمىغۇدەك تالانت يەنىلا بار يەردە باردە ئاپىرىن

تەقدىردىن ۋايساش ،ئىلگىرلىيەلمەسلىككە باھانە كۆرسىتىش،پەقەت مەغلۇبىيەتچىلەرنىڭ لۇغىتىگىلا خاس سۆزلۈك.غالىبلار ھەرقانداق باھانە -سەۋەبنى رەت قىلغۇچىلاردۇر.

چوققا [9 - قەۋەت] ۋاقتى : 2009-03-29 04:23 |

مېھرىزات

مېھرىڭنى ئەلدىن ئايىما، گۈلۈم!

دەرىجىسى : ئوت يۈرەك

UID نۇمۇرى : 40646
نادىر تېما : 1
يازما سانى : 1653
شۆھرەت: 159 كىشىلىك
پۇل : 99958460 سوم
تۆھپە: 0 ھەسسىلىك
ياخشى باھا: 78 نۇمۇر
قوللاش: -7 نومۇر
ئالقىش: 119 كىشلىك
دوستلۇق توپى: كورلا
توردىكى ۋاقتى : 840(سائەت)
تىزىملاتقان ۋاقىت:2009-02-17
ئاخىرقى كىرگىنى:2009-04-16

خەت چوڭلىقى : كىچىك نورمال چوڭ

نەقىل
بۇ مەزمون9قەۋەتتىكىقۇندۇزەنىڭ2009-03-29 04:23دە يوللىغان يازمىسى : I9M-ek3kn
Bung;#4*
دېمىگەن بىلەن ھېسلىرىمنى ھازىرنىڭ ئۆزىدىمۇ يازغۇچى دەپ ئاتىۋەتسەكمۇ ئازلىق قىلمىغۇدەك تالانت يەنىلا بار يەردە باردە ئاپىرىن g$ytZ]

سەل تۇرۇپ مېنىڭ ئەڭ ئۈستىگە تەھرىرلىگەن ئىنكاسىمنى كۆزدىن كەچۈرگەيسىز...

بىر قەترە دەريادا يوق بولۇپ كەتتى،
يەرگە بىر چاڭ قوندى،كۆمۈلۈپ كەتتى.
دۇنياغا كېلىشىڭ كېتىشىڭ نىمە،
بىر چىۋىن تۇغۇلدى يا ئۆلۈپ كەتتى.

چوققا [10 - قەۋەت] ۋاقتى : 2009-03-29 04:50 |

مېھرىزات

مېھرىڭنى ئەلدىن ئايىما، گۈلۈم!

دەرىجىسى : ئوت يۈرەك

UID نۇمۇرى : 40646
نادىر تېما : 1
يازما سانى : 1653
شۆھرەت: 159 كىشىلىك
پۇل : 99958460 سوم
تۆھپە: 0 ھەسسىلىك
ياخشى باھا: 78 نۇمۇر
قوللاش: -7 نومۇر
ئالقىش: 119 كىشلىك
دوستلۇق توپى: كورلا
توردىكى ۋاقتى : 840(سائەت)
تىزىملاتقان ۋاقىت:2009-02-17
ئاخىرقى كىرگىنى:2009-04-16

خەت چوڭلىقى : كىچىك نورمال چوڭ

ئەڭ ئۈسىتىدىكى ئىنكاس تەھرىرلەندى...

بىر قەترە دەريادا يوق بولۇپ كەتتى،
يەرگە بىر چاڭ قوندى،كۆمۈلۈپ كەتتى.
دۇنياغا كېلىشىڭ كېتىشىڭ نىمە،
بىر چىۋىن تۇغۇلدى يا ئۆلۈپ كەتتى.

چوققا [11 - قەۋەت] ۋاقتى : 2009-03-29 06:05 |

ئالاۋىدىن

بەختىم ئۇچۇن !

دەرىجىسى : كۆنگەن ئەزا

UID نۇمۇرى : 26342
نادىر تېما : 0
يازما سانى : 19
شۆھرەت: 107 كىشىلىك
پۇل : 2409 سوم
تۆھپە: 0 ھەسسىلىك
ياخشى باھا: 49 نۇمۇر
قوللاش: 45 نومۇر
ئالقىش: 59 كىشلىك
دوستلۇق توپى: ~مۇنقەرىز~
توردىكى ۋاقتى : 448(سائەت)
تىزىملاتقان ۋاقىت:2008-11-14
ئاخىرقى كىرگىنى:2009-04-15

خەت چوڭلىقى : كىچىك نورمال چوڭ

بەك ياخشى چىقىپتۇ . مەنمۇ قەشقەرلىك بولغاچقا بەك قىزىقىپ ئوقۇۋەتتىم .

تېما ئىگىسىنىڭ سۆزى :

رەھمەت . ئاز-تولا بولسىمۇ قىممەتلىك باھا-تەكلىپلىرىڭىزنى بىرىۋەتكەن بولسىڭىز تىخىمۇ خۇش بولاتتىم جىنىم يۇرتدىشىم !

ئىشەككە ھەسەل بەرسەڭ
ھەلىپىگە يۇگرەيدۇ .
ئىشەك ھەسەل دىدى ، يىدى ساماننى .
پەلەك ئايرىمىدى ، ياخشى ياماننى

چوققا [12 - قەۋەت] ۋاقتى : 2009-03-29 11:28 |

كۆمۈلگەن تۇيغۇ

ئاينىڭ سىردىشى

دەرىجىسى : سەلكىنداش

UID نۇمۇرى : 1564
نادىر تېما : 2
يازما سانى : 781
شۆھرەت: 784 كىشىلىك
پۇل : 502599 سوم
تۆھپە: 15 ھەسسىلىك
ياخشى باھا: 673 نۇمۇر
قوللاش: 602 نومۇر
ئالقىش: 555 كىشلىك
دوستلۇق توپى: دۇستلۇق
توردىكى ۋاقتى : 293(سائەت)
تىزىملاتقان ۋاقىت:2007-06-24
ئاخىرقى كىرگىنى:2009-04-15

خەت چوڭلىقى : كىچىك نورمال چوڭ

بۇنداق ئىسىل ئەسرىڭىزنى قايتا يوللىغىنىڭىزدىن ناھايتى خوش بولدۇم ئۇكىجان . مۇشۇنداق نادىر تىمىلىرىڭىز ئۇزۈلمىگەي . بىرەر تىرىم ئادەملەرنىڭ كۆرەلمەسلىكىدىن چىققان ئۇنداق ئىشلاردىن ۋايمى يىمەي يەنە مۇشۇنداق ئىشەنچ ۋە مەغرۇرلۇق بىلەن ئالغا ئىلگىرلىگەيسىز !! g@^]qGB
Z|$M"$p
مەكتەپداش ئاچىڭىز AOjH=c
داخاندىن !

تېما ئىگىسىنىڭ سۆزى :

رەھمەت سىزگە داخان ھەدە ، مەن ئەپسۇسلىرىڭىزنىڭ تەسىرىدىن مۇشۇنداق ياخشى يازالىدىم ، ھى ھى . چوقۇم تىخىمۇ ياخشى ئەسەرلەرنى يارىتىمەن !

ئىنسان ئۆزىنى تاشلىۋەتمىگۈچىلىك ،رەببىم ئۇنى تاشلىۋەتمەيدۇ !

چوققا [13 - قەۋەت] ۋاقتى : 2009-03-29 11:40 |

ھەسەنباي

دەرىجىسى : يېڭى ئەزا

UID نۇمۇرى : 49416
نادىر تېما : 0
يازما سانى : 1
شۆھرەت: 6 كىشىلىك
پۇل : 880 سوم
تۆھپە: 10 ھەسسىلىك
ياخشى باھا: -4 نۇمۇر
قوللاش: -4 نومۇر
ئالقىش: -4 كىشلىك
توردىكى ۋاقتى : 86(سائەت)
تىزىملاتقان ۋاقىت:2009-03-26
ئاخىرقى كىرگىنى:2009-04-15

خەت چوڭلىقى : كىچىك نورمال چوڭ

ۋوججو ئاران ئوقۇپ بولدۇم

چوققا [14 - قەۋەت] ۋاقتى : 2009-03-29 13:30 |

كۆرۈلگەن تېما خاتىرىسى كۆرۈلگەن سەھىپە خاتىرىسى	« 1 2 3 » Pages: 1/3 Go
سەلكىن مۇنبىرى » ھىكايە - پوۋسىتلار