بۇمۇ بىر «ئەركىنلىك» o(S{VGi,  
}; f#^gz'  
90 -يىللارنىڭ بىشىدا ئاتا-ئانىلارنىڭ بالىلىرىنى خەنزۇچە مەكتەپلەردە ئوقۇتۇش قىزغىنلىقى بىردىنلا يۇقىرى دولقۇنغا كۆتۈرۈلدى ، شۇنىڭ بىلەن ، خەنزۇچە باشلانغۇچ مەكتەپلەردە ئۇيغۇر ئوقۇغۇچىلارنىڭ سانى كۈنسايىن ئاشتى . 90-يىلىنىڭ ئاخىرىدا بولسا ، پۈتۈن شىنجاڭدىكى مىللىي ئوتتۇرا مەكتەپلەردە قوش تىللىق ئوقۇتۇش سىنىپلىرى بارلىققا كىلىشكە باشلىدى . بۈگۈنكى كۈندە بولسا ، باشلانغۇچ مەكتەپلەردىمۇ قوش تىللىق ئوقۇتۇش سىياسىتى كەڭ كۆلەمدە يولغا قويۇلۇشقا باشلىماقتا . جەمىيەتنىڭ بۇنىڭغا قارىتا بولغان ئىنكاسلىرى خىلمۇ-خىل بولۇپ ، بۇخىل ئوقۇتۇش تۈزىمىنى قوللايدىغانلار يۇقىرى نىسبەتنى ئىگەللىدى . شۇنىڭ بىلەن ، ئۆسمۈرلەرنىڭ ، ياشلارنىڭ خەنزۇ تىلى سەۋىيىسى ئۆسۈپ ، ھازىرقى دۆلىتىمىزنىڭ ئەمەلىي ئەھۋالىغا ماسلىشىشقا باشلىدى . 9'{}!-(xR  
شۇنىڭغا ئەگىشىپلا نۇرغۇن مەسىلىلەرمۇ ئارقا-ئارقىدىن كۆرۈلۈشكە باشلىدى . ھازىرقى ئاشۇ خەنزۇچە مەكتەپلەردە ئوقۇغان ئۇيغۇر ئوقۇغۇچىلارنىڭ دۇنيا قارىشى ، ئەخلاق قارىشى ، كىشىلىك قارىشىدا زور ئۆزگىرىشلەر بولدى . ئۇلاردىكى ئەڭ ئاساسلىق ئورتاقلىق بولسا ، ئالاھىدە ئەركىنلىك قارىشىدۇر ، ئۇلار ئۇيغۇرنىڭ ئەنئەنىۋى ئەخلاق قارىشىنى پۈتۈنلەي دىگۈدەك يىمىرىپ تاشلاپ ، جەمىيەتتە يىڭىچە بىرخىل مەنزىرە ، تۈسنى ھاسىل قىلدى . ئۇلار «ئۆزگىچە» ئۇسلۇبى بىلەن ، جەمىيەتتە يىڭىچە بىر ئىقىم ھاسىل قىلدى . بۇمەنچە ھەممىمىزگە مەلۇم . 9A,^c;  
مەنمۇ شەخسەن ئاشۇ دەۋردىكى «ئىقىم»نىڭ تەسىرىگە ئۇچراپ ، ئۆيدىكىلەرنىڭ قارشىلىقىغا بويسۇنماي ، باشلانغۇچ مەكتەپنى ئۇيغۇرچە مەكتەپتە ئوقۇپ پۈتتۈرگەندىن كىيىن ، ئوتتۇرا مەكتەپنى قوش تىللىق سىنىپتا ئوقۇدۇم . 6يىل داۋامىدا شۇنى ھىس قىلدىمكى ، قوش تىللىق ئوقۇتۇشتا ئوقۇغان بالىلار پۈتۈنلەي خەنزۇچە مەكتەپتە ئوقۇغانلار بىلەن خېلىلا پەرقلىنىدىكەن ، گەرچە ئاز-تولا تەسىرگە ئۇچرىسىمۇ ، ئەمما ، بەكمۇ ئۆزگىرىپ كەتمەيدىكەن . پەقەت ئائىلە تەربىيىسى ياخشى ، ئۆزىنىڭ كىشىلىك قارىشى توغرا بولسىلا ، يەنىلا خاسلىقىنى ساقلاپ قالالايدىكەن. J2j U4mR  
ئەمما ، ئالىي مەكتەپ يەنىلا يەنە بىر سىناق ھىسابلىنىدۇ ، ئۇ بىر ئوقۇغۇچىنىڭ خاسلىقىنى ساقلاپ قىلىش ياكى ساقلاپ قالماسلىقنى ، ئۆزىنى تىخىمۇ مۇكەممەللەشتۈرۈش ياكى چۈشكۈنلەشتۈرۈلىشىنى بەلگىلەيدۇ . چۈنكى ، ئۇ چاغدا ئوقۇغۇچى ئۆزىنىڭ بىر مۇستەقىل تۇرمۇشقا ئىگە بولغانلىقىنى بايقاپ ، ئۆزىنىڭ ئارزۇلىرىنى ، ھەۋەسلىرىنى ئورۇنداشقا ئۇرۇنىدۇ ، نەتىجىدە بىلىپ-بىلمەي ، خاتا يولغا كىرىپ كىتىدۇ . مىللىي مەكتەپتە ئوقۇغانلارمۇ ، خەنزۇچە مەكتەپلەر ئوقۇغانلارمۇ شۇنداق ، ئارىدا ، ساۋاق تىتىماي تۇرۇپ ئۆزىنى تونۇيدىغانلار تولىمۇ ئاز . {K9/HqH  
جەمىيەتكە قارايدىغان بولساق ، يول-يوللاردا سەرخىل كىيىنىپ ، يىڭى دەۋرنىڭ «مودا» ئىقىملىرىنى گەۋدىلەندۈرۈپ ، ئۇيغۇرلار ئارا پۈتۈنلەي خەنزۇچە پاراڭلىشىدىغان ، ئۇيغۇرچە پاراڭلىشىشتىن نومۇس قىلىدىغان ،ياكى ئۆزىنى تارتىدىغان ، خەنزۇچە پاراڭلىشىشنى بىرخىل يىڭى مەدەنىيەت ھىسابلايدىغان ئاڭ شەكىللەندى ، بۇ خىل ئەھۋال جەمىيەتنىڭ كۈچلۈك نارازىلىقىنى قوزغاپ ،بۇ خىل ياشلارغا قارىتا بىرازىمەنلىك قارىشى پەيدا بولدى . تەرەپ-تەرەپتىن ئۇلارغا قارىتا خىلمۇ-خىل ئىنكاسلار چىقىپ ، ئۇلارغا تەربىيە-نەسىھەت ، توسۇشلار بولدى ، ئەمما ،ئۈنىمى يوق دىيەرلىك . نىمىشقا ؟ بۇ پەقەت ئوموميۈزلۈك بولمىدى ، ئۇلارنىڭ تىخىمۇ ئەۋجىپ كىتىشىنى كەلتۈرۈپ چىقاردى . ئۇلار ئۆز پىكرىدە ،ئۆز قارىشىدا چىڭ تۇردى ، توسقۇچىلارنى بولسا «زاماننىڭ ئارقىدا قالغان» ،«ئىدىيىسى قالاق» ، «مۇتەسسىپ ،خۇراپىي»...قاتارلىق باھالارنى بىرىپ ، ئۆزىنىڭ «ئۇسلۇبى»نى ساقلاپ قالدى ۋە تىخىمۇ تەرەققىي قىلدۇردى . ئۇلاردا ئۇيغۇر مىللىتىگە قارىتا چوڭقۇر ئۆكۈنۈش ، نارازىلىق قارشى پەيدا بولدى . تۆۋەندە مەن يەسلىدىن تارتىپ ھازىرغىچە خەنزۇچىدا ئوقۇپ كىلىۋاتقان ئلىي مەكتەپتىكى بىر تونۇشۇم بىلەن بولغان قىسقىچە سۆھبەتنى سۆزلەپ ئۆتمەكچىمەن : Eh|]i;G%  
..... ئۇنىڭ بىلەن بىللە ئاشخانىغا بىرىپ تاماق يىمەكچى بولۇپ ، ئۇنىڭ كۈچلۈك ئارزۇسى بويىچە خۇيزۇلارنىڭ ئاشخانىسىغا كىردۇق ، ئۇ ئىزچىل ماڭا خەنزۇچىدا گەپ قىلدى ، مەن يەنىلا ئۆز تىلىمنى ئىشلەتتىم ، (ئۇ بىر ئۇيغۇر قىزى ) : d)pV;6%[$q  
ـ نىمە تاماق يەيسىز ؟ I_xXDr  
ـ سۈيبيەن(مەيلى) >lBD<;T  
ـ ئەمسە ئۆي لەغمىنى يەيلى ، 3bDQk :L  
ـ شىڭ ، بەنمىيەن يې خېن خاۋچى (بولىدۇ ،لەغمەنمۇ بەك تەملىك ) Clh!gpB c  
*ئۇندىن كىيىنكى سۆھبەتنى مەن ئۇيغۇرچىلا تەرجىمە قىلىپ يازاي* NMww>80  
ـ سىز كىچىكىڭىزدىن تارتىپ مۇشۇنداق خەنزۇچە سۆزلەمتىڭىز؟ D5:{fWVsV/  
ـ ھەئە ، Rr!Y3)f;  
ـ ئۇيغۇرچىنى چۈشۈنەلەمسىز ؟ Oi:<~E[kz.  
ـ ئادەتتىكى سۆزلەرنى ئاڭلاپ چۈشۈنەلەيمەن ، i} N8(B(  
ـ ئەمسە ئۇيغۇرچە سۆزلىسىڭىز بولمامدۇ ؟ ئۆزىڭىزنىڭ ئۆيىدىمۇ خەنزۇچە سۆزلىمەسسىز ؟ 5vw{b
?  
ـ ئۆيدىمۇ ئاتا-ئانام بىلەن ئۇيغۇرچە سۆزلەشمەيمەن ، ئۇلارمۇ مىنكاۋخەن bd<m%OM""  
ـ ھە، مۇنداق دەڭ ، ئاتا-ئانىڭىز سىرتتىمۇ خەنزۇچە سۆزلەمدۇ ؟ KID,|K  
ـ ھەئە ، ئىدارىسىدە ئاساسەن خەنزۇلا بار . سىزمۇ خەنزۇچە گەپ قىلىڭە fgBM_c&9T  
ـ مەن ... مىنىڭ سەۋىيەم يەتمىگۈدەك (مۇشۇنداق دىمەي ئامال بولمىدى...) ($LLl;1  
ـ سىزگە دىسەم ، ھازىر مەن بۇ مىللەتتىن بەك ئۈمىدسىزلىنۋاتىمەن kWNV%RlSx  
ـ قايسى مىللەتتىن ؟؟ #hlCs  
ـ ئۇيغۇرلاردىنچۇ ؟ ھەي...... IN,(yaC  
ـ نىمىشقا ؟ بۇ دىگەن ئۆزىڭىزنىڭ مىللىتى تۇرسا ، بۇنداق دىسىڭىز قاملاشمايدۇ دە ؟ مەنچە مىللىتىمىزدەك ئىسىل ، ئۇلۇغ مىللەت يوق ، ZvUC
I8  
ـ ھە؟ مەن تىخى سىزنى خىلى ئىدىيىسى ئوچۇق ، زامانغا ماسلاشقان دەپ ئويلاپتىمەن ، سىزنىڭ بۇنچە مۇتەسسىپ ئىكەنلىكىڭىزنى ئويلىماپتىمەن (بۇ گەپنى ئاڭلاپ ، تۇرۇپلا ئاچچىغىم كەلدى ،ئەمما ، ئاخىرىغا چىقىرىش ئۈچۈن چىداپ تۇردۇم ) ، بوپتۇ ،مەن بۈگۈن سىزگە ھەقسىز بىر سائەت دەرس ئۆتەي . بۇ ئۇيغۇرلارچۇ ، بەكلا زاماننىڭ ئارقىسىدا قالغان ، ئونىنىڭ توققۇزى خەنزۇچە بىلمەيدۇ ،يا قولىدىن ئىش كەلمەيدۇ ،ھە دىسىلا پو ئىتىشنى بىلىدۇ . ما خەنزۇلارغا قاراپ بىقىڭە ،شۇنداق مەدەنىي ، ئۇيغۇرلارنىڭ كىيىنىشىگە قاراپمۇ قۇسقۇم كىلىدۇ ، بىشىغا زاماندىن قالغان ياغلىقنى ، تۇماقنى كىيىپ يۈرگەن . مۇنداق بىزگە ئوخشاش كىيىملەرنى كىيمەيدۇ ، بەكلا مەتۇ . تىلىنىڭ مۇرەككەپلىكىچۇ تىخى ، يا ئادەمنىڭ ئاغزىغا كەلمىگەن ، چۈشىنىكسىز ، بۇنداق تىلنى ئىشلەتمىگەن ياخشى ، ھازىر دۆلىتىمىزدە خەنزۇتىلى ئوموملىشىۋاتىدۇ ، بىزمۇ تىزرەك ئوموملاشتۇرساق بولاتتى . خەنزۇتىلى شۇنداق ياخشى ، ھەم چۈشۈنۈشلۈك ،ھەم ئىغىزغا ئوڭاي ، ئادەم سۆزلىگەندە شۇنداق تەبىئىي ،ئەركىن ھىس قىلىدۇ . بىز شۇنداق ئەركىن ، نىمە قىلىمىز دىسەك شۇنى قىلالايمىز ، ھىلىقى تومپايلار يا ھاراقمۇ ئىچمىگەن ، قولاشمىغان ئۇسسۇلىدىن باشقىنى بىلمەيدۇ ، ktv,مەيخانىلارغا ئەسلا بارمايدۇ ، ئۆزىنى بىكىندۇرۇپ ،خۇددى «بىلىكوف»تەك . بىز قاچانمۇ زامانغا ماسلىشىدىغان بولارمىز ھە ؟ يەنە ............................. 4[BG#  
ئۇنىڭ گەپلىرىنى ئاڭلىغانچە چىشلىرىم كىرىشىپ ، مۇشتۇمۇم چىڭ تۇگۈلۈپ كىتىپ باراتتى ، ئاخىر تاماقمۇ چىقتى ،بىراق بايىقى گەپلەر بىلەن ،ئىشتىيىممۇ تۇتۇلۇپ قالغانىدى ... 3LfC{ER  
ـ يىمەمسىز ؟ شۇنداق ئوخشاپتۇ ، BbRBT@  
ـ ھە ...مانا ... gd0Vp Xf'  
ـ سىز تاماكا چىكەمسىز ؟ 6:]*c[7  
ـ بۇرۇن چىكەتتىم ..ھازىر تاشلىدىم YG8>czC  
ـ تاماكا چەكمەيدىغانمۇ ئوغۇللار بولىدىكەن ھە ....، نىمىشقا تاشلىدىڭىز ؟ sg8/#_S1i  
ـ يەنە چەكسەم ،ئۆپكەم چىدىمىغۇدەك... meCC?YAB  
ـ ھە .... 3  E3qd'  
ـ سىز ئادەتتە ھاراق ئىچەمسىز ؟ (D 9Su^:1  
ـ ھەئە ،بالىلار بىلەن ئولتۇراش قىلساق ئىچىۋىرىمىز {<5ybbhLV  
ـ تاماكىچۇ ؟  
ـ تاماكا چەكمەيمەن ، بەك بۇراپ قالىدىكەنمەن ، 9m-)Xdoy  
ـ ئەمسە .... سىزنىڭ ئامانىتىڭىز ھازىرمۇ بارمۇ ؟ JMCW}bA  
ـ ئۇ نىمە دىگەن گەپ ؟ ماڭا ئۇنداق مۇرەككەپ گەپلەرنى قىلسىڭىز چۈشۈنەلمەيمەن... Uh'#izm[l  
ـ دىمەك شۇ .... قىزلىقىڭىز بارمۇ ؟ z`Hy'{1  
ـ ھە ؟ نىمە دەيدىغانسىز ؟ ھازىر قايسى مىنكاۋخەن قىزلارنىڭ بار ؟ NO] 3*  
ـ ئۇنداقتا ... ||zb6|7I4  
ـ بۇلارنى بۇنداق يەردە دىيىشسەك سەت تۇرىدۇ ، كىيىنچە مەن بۇرۇنقى «بىر كىچىلىك » خاتىرىلىرىمنى سىزگە دەپ بىرىمەن ... =E&OuX-R  
ـ ھە... بولدى مەن ئاڭلىمىساممۇ بولار ...، سىز بۇندىن كىيىن داۋاملىق مۇشۇنداق ئۆتۈپ كەتمەكچىمۇ ؟ توي قىلغاندا قانداق قىلىسىز ؟ ئاتا-ئانىڭىزغا نىمە دەپ جاۋاب بىرىسز ؟ $O{duJU  
ـ ئۇ دىگەن كىيىنكى ئىشلار ... ، مۇشۇ چىرايىم بىلەن توي قىلالماسلىقىمغا ئىشەنمەيمەن ...... #XnPsU 
ـ ئاتا-ئانىڭىزنىڭ ئىتىقادى بارمۇ ؟ )XfzLF7  
ـ ئۇ نىمە دىگەن گەپ ؟ 5*\\J&H  
(ئامالسىز ئۇنى خەنزۇچىگە ئۆرۈپ بەردىم ) /cK%n4l.y  
ـ ھە، ئۇلار ئەزەلدىن دىنىي پائالىيەتلەرگە قاتناشمايدۇ ، بولمىسا ئىدارىدىن ئوقۇپ قالسا ئۇلارنى ھەيدىۋىتىدۇ ... yIb,,!y9{  
ـ ھە .... سىزگە دىسەم ،سىز بۇقاراشتا داۋاملىق ياشىسىڭىز ،ھامان بىركۈنى پۇشايمان قىلىپ قالىسىز ،ھازىر دىگەن ... +x]9 +D&  
ئۇنىڭغا بىرمۇنچە تەربىيە-نەسىھەتلەرنى قىلدىم ، ئۇ تامىقىنى يىگەچ ، بىردەم تۇرىۋىلىپ : 9]'($:LF08  
ـ سىز راستلا خۇراپىيكەنسىز ...سىزگە ئىچىنىمەن ... ez3Z3t`  
ـ نىمە ؟؟؟ QR">.k4QJ  
ـ سىز ھاراقمۇ ئىچمىسىڭىز ، تاماكىمۇ چەكمىسىڭىز ، يا «غەيرى ئىقىم » كىيىملىرىنى كەيمىسىڭىز ، بەكلا بىكىنىۋاپسىز ، سىزگە نەسىھەت بولسۇن ، ئوغۇل بالا بۇنداق بولسا يۈزى بولمايدۇ ... Kd3?I5t  
ـ ھە ؟ مۇنداق دەڭ ، سىزنىڭ ئىدىيىڭىز دەۋرىمىزدىن ئېشىپ كىتىپتۇ ، ئەسلىڭىزنى ئۇنتۇپ قاپسىز ...  T<-=nX  
ـ سىز نىمە دىمەكچى ؟ مىنىڭ قىلىۋاتقىنىمنىڭ ھەممىسى قانۇنغا ئۇيغۇن ، ھەممىسى مىنىڭ ئەركىنلىكىم ، ئىست ،سىزدەك مەتۇ بىلەن تاماق يەپ قاپتىمەن ... D^U: ih  
ـ سىزنىڭ قارىشىڭىزچە ، ھەممە ئادەم سىزدەك ، يوتىسى يىرتىق ، مەيدىسى ئوچۇق ، كىندىكى چىقىپ تۇرىدىغان كىيىملەرنى كىيىپ يۈرسە ، مەيخانىلاردا ، دىبالاردا ، ktvلەردە ئويناپ يۈرسە، قىزلىقىنى ساتسا بولغۇدەكتە ؟ Sb".]>^  
ـ ئىشىڭىزنى قىلىڭ ! بۇ مىنىڭ ئەركىنلىكىم ، سىزنىڭ ئارىلىشىشقا ھوقوقىڭىز يوق ! 0 )m8)!gj  
ـ ئىسىت سىنىڭ ئۇيغۇر بولۇپ قالغىنىڭ ! بىرىپ ئۆلىۋالساڭچۇ 5|%  
ـ كۆتە ئۇنداق ئۇيغۇرىڭنى ، ئۇيغۇر بولۇپ قالغىنىمغا مىڭ پۇشايمان ! t!1$$e?`r  
ـ مانا ئەمسە !!! CnN9!~]"  
شۇنداق دەپلا پىيالىدىكى قىززىق چاينى ئۇنىڭ يۈزىگىلا چاچتىم ، ئۇ يۈزىنى تۇتقىنىچە « بىيەنتەي ! ۋو خۇي جاۋ رېن شوۋشى نى!(ساراڭ ،مەن ئادەم باشلاپ كىلىپ سىنى جايلايمەن)» CJaKnz  
ـ قولۇڭدىن كەلگىنىنى قىل ! nsb4S{  
شۇنداق دەپلا تامىقىمنىمۇ يىمەي ئۇنىڭ قىشىدىن چىقىپ كەتتىم .... ، نەچچە كۈنگىچە چىۋىن يىۋالغاندەك ئىچىم ئىچىشىپ يۈردۈم . توۋا ،مانا بۇ بىزنىڭ ئاتالمىش «مىنكاۋخەن»لىرىمىز ! شۇنداق ئۈمىدسىزلەندىم ، بۇ ئاتالمىش «57-مىللەت»كە قارىتا شۇنداق ئىچىندىم ، مىللىتىمزنىڭ يۈزىنى پايخان قىلىپ ، بىزنى غەيرى مەدەنىيەتتىن دۇنياغا تونۇتماقتا . `A/j1UWJ  
شۇلارنى ھىس قىلدىمكى ، ئاساسلىق سەۋەب يەنىلا ئاتا-ئانىلىرىمىزدا ئىكەن ، ئۇلار تەربىيىنى نوقۇل ھالدا خاتا ئىدىيىدە تەرغىپ قىلماقتىكەن ، ئەلۋەتتە ،ھەممىسى ئەمەس ،دەل ئاشۇ ئاتالمىش «مىنكاۋخەن»لىرىمىزنىڭ ئاتا-ئانىسى ، بىر مىللەتنىڭ ئانىسى بولغان قىزلىرىمىز ، مانا مۇشۇنداق «ئىلغار»كۆز قاراشتا ياشاپ كىلىۋاتىدۇ ، قانۇنغا بويسۇنسىلا ياخشى ئادەم ھىسابلىنامدۇ ؟ بىز ئۇيغۇر زادى قانداق مىللەت ؟ ئۇلار تىخىچە ھىچنىمىنى بايقىيالماي تۇرۇپتۇ . مۇنۇ قىز بىلەن بولغان كۆڭۈلسىز سۆھبەت ماڭا شۇنى ئۇقتۇردىكى ، بالىنى تەربىيىلەشتە ، مەلۇم ئۆلچەمنىلا ئاساس قىلىۋالماسلىقىنى ، دىن بىلەن مائارىپنى تەڭ قوبۇل قىلىشىنى ، ئەقەللىي دىن قارىشى بولمىغان كىشىنىڭ ھامان بىر كۈنى قانۇنغا خىلاپلىق قىلىشى ئىنىقكەن . ھازىرقى ئالىي مەكتەپ ئوقۇغۇچىلرىمۇ (ھەممىسى ئەمەس) تۇرمۇش ئادىتىنى ئاشۇ «مىنكاۋخەن»لەرنىڭ تۇرمۇشىغا تەتبىق قىلىۋاتىدۇ . ھىس قىلغانلىرىم نۇرغۇن ، نۇرغۇن ، ئەمما مىنىڭ ئاددىي تىلىم بۇنى ئىپادىلەشتە قىيىنچىلىققا يولۇقتى ................ ftk%EYT;  
X
H7xT@  
K3GSOD>  
ئەسكەرتىش : سەۋىيەمنىڭ چەكلىكلىكى تۈپەيلى ، بەزى قاراشلىرىم خاتا بولىشى مۇمكىن ،ھەم بەزى دىيىشكى تىگىشلىك بولغان تەپسىلاتلارنى ئىپادىلىيەلمىدىم، يەنە ،مەن دەپ ئۆتكەن «مىنكاۋخەن»لەر ھەممىسىنى كۆرسەتمەيدۇ ، پەقەت بىرقىسمى خالاس ،ھەممىڭلارنىڭ توغرا چۈشىنىشىنى ئۈمىد قىلىمەن ! ]J2:1
94  
EA<}[4#jS  
مەنبە :ھېسلىرىم (ئۆزۈمنىڭ ئويلىغانلىرى خالاس)

بەك ياخشى يىزىپسىز،

نھاھايىتى ياخشى يوللاپسىز

مۇشۇ ئارتۇقچىلىق مىللىتىمىزنىڭ ئىززەت-ئابرۇيىنى تۆكۈشكەئىغىرراق بولغاندا مىللىتىمىزنىڭ يوقىلىشىغا سەۋەپ بولۇپ قىلىشى مۇمكىن.شۇچاغدا بىزئۇيغۇر  تارىخىمىزدا جىنايەتچى  بولۇپ قىلىشىمىز مۇمكىن........ھازىر ئىھتىيات قىلىدىغان يەرگە يەتتۇقققققققققققققق     

bu  dimisimu  oylunuxka   tigixlik   massilikan

مېنىڭچە باشلانغۇچ مەكتەپنى ئۆز ئانا تىلىدا ئوقۇپ،ئوتتۇرا مەكتەپنى قوش تىلدا ئوقۇپ،ئالىي مەكتەپنى خەنزۇلار بىلەن ئوقىسىمۇ ئۆزىنىڭ مىللىي خاسلىقىنى ساقلاپ قالغىلى شۇنداقلا دەرىسلەردىمۇ يىتىشىپ كەتكىلى بولىدىكەن،مىنكاۋخەننى شۇچاغدا بولىۋالسىمۇ كىچىكمەيدىكەن(ئۆزەمنىڭ تەجىربىسىگە ئاساسەن) G[ ,,L  
     ھازىر بىرقىسىم ئۇيغۇرلىرىمىز(يۇقارقى قىزدىكىدەك) خەنزۇچە گەپ قىلىشنى مودا،ئۇيغۇرچە سۆزلەشنى مەتۇلۇق دەيدۇ،نوچى بولسىڭىز ئىنگىلىز تىلىنىمۇ مودا قىلىپ توغرا سۆزلىيەلەپ بېقىڭ  book نى بۇكې،butنى باتې دەۋەمەي!

بۇرادەر بەك توغرا ئېيتىسەن،تىل بىر مىللەت مەۋجۇتلۇقىنىڭ ئەڭ مۇھىم ئاساسى،قارىمامسەن ،ھېلىقى ئايال ھەممە نەرسىسىنى يۇقۇتىپتۇ،ئۇ ئايال ئۇزۇن قالماي ئېغىر كۈنگە قالىدۇ،مەڭگۈ پۇشمان قىلىدۇ،ئۆلگەندىن كېيىنمۇ پۇشمان قىلىدۇ.توغرا يول -ئالدى بىلەن ئۆزىمىزنىڭ نەرسىسى ئاساس قىلىپ، باشقىلارنىڭ ئىلغار،ساغلام نەرسىلىرىنى قوبۇل قىلىپ،كۈچلۈك بولۇشتۇر.

لېكىن  ھەممە  مىنكاۋخەنلەرنىڭ ئۇنداق  بولۇشى  ناتايىن . n
C-c8
y  
مېنىڭ  سىڭلىم بىلەن نەۋرە سىڭلىممۇ مىنكاۋخەن  لېكىن ئۇلار  ئۇنداق  ئەمەس كىچىڭ چاغلىرىدا ئىڭڭىسى  ئۆز  ئارا  خەنزۇچە  پاراڭلاشسا ھاممىلىرىم ياكى مەن  تىللايتۇق ئۇلارنى  ئشۇڭا  ئۇلارمۇ  ئۇنداق  قىلمايدۇ  .ئېتىقات  مەسىلىسىگە  كەلسەڭ سىڭلىمنىڭ  ئېتىقادى   كۈچلۈك  ئۇ  ھەتتا  ئالى  مەڭتەپنىمۇ  مىنكاۋخەنلەر  سىنىپىدا  ئوقىماي  بىۋاستە خەنلەر  بىلەن  ئۇقىغان .چۈنكى  نەتىجخسى  ياخشى  ئىكەن  تاللاپ  ئىلىپ چىقىۋاپتۇ .شۇ  چاغلاردىمۇ  نامىزىنى  تاشلىمىدى .ھازىر  ئۈرۈمچىدە  مەلۇم  بىر  شېركەتتە ئىشلەيدۇ ،نامازلىرىنى  قالدۇرماي  ئوقۇپ  ماڭىدۇ ،ھەم  ئۇنداق يەجۈجى مەجۈجى لەردەك  كىيىملەرنىمۇ  كىيمەيدۇ، [GcA.ABz  
شۇلا  دەيمەن  ئائىلە  تەربىيىسى  بەك  موھىم .

          

بۇ مەزمۇن بەك ياخشى بوپتۇ .شۇنداق ،ئانا تىلىنى چۇشەنمەيدىغان ،ئۆزىنىڭ ۋە مىللەتنىڭ قەدىرىنى بىلمەيدىغان ئاتالمىش مىنكاۋخەن پەسكەشلەر بولغانلىغى ئۇچۇن مىللىتىمىز راۋاجلانمايۋاتىدۇ .دوسلار تىل بىر مىللەتكە ۋەكىلىك قىلىدۇ .ئۆزىنى ئۇيغۇر دەپ بىلىدىغان دوسلىرىمغا ئانا تىلىمىزنى ئۇنتۇپ قالمايلى ،ئانا تىلىمىزنى قوغدايلى ،مىللتىمىزنىڭ غورۇرىنى قوغدايلى !!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!

مەنمۇ  يۇقىرىدا سۆزلەنگەندەك ، باشلانغۇچنى ئۇيغۇر تىلىدا ئوقۇپ قالغان تولۇقسىز ، تولۇق ئوتتۇرنى 6 يىل قوش تىل سىنىپىدا تاماملىغان ، مانا ھازىر ئالىي مەكتەپنىمۇ پۇتتۇرۇپ بولدۇم .بىراق مەن شەخسەن ئۆزۈم ھەم مەن بىلەن بىرگە ئوقۇغان شۇ ساۋاقداشلىرىمنىڭ قايسى بىرىنىڭ كوچا كويلار ياكى ئۆيلىرىدە خەنزۇ تىلىدا كوتۇلدىشىپ يۈرگىنىنى ئەسلىيەلمەيمەن ... #buV;!_!E?  
تولۇقسىز ۋاقتىمىزدا سىنىپ مەسئۇلىمىز  يەنى خەنزۇ ئايال مۇئەللىم ، بىزنى مەكتەپتىكى 8 سائەت ۋاقىتتا ئۇيغۇرچە سۆزلىمەي خەنزۇ تىلىدا سۆزلىشىشكە بۇيرۇق قىلاتتى ، دەسلەپ خىجىل بولۇپ  كۆنەلمەي يۈرگەن بولساقمۇ ، تېزلا خەنزۇچە سۆزلىشىدىغان بولۇپ كەتتۇق ، بەلكىم شۇ چاغدا مۇئەللىمىمىزنىڭ ئويلىغىنى توغرا بولسا كېرەك ، گەرچە شۇ يوسۇندا بىز تولۇقسىز دا 3 يىل بالىلار بىلەن ئىزچىل خەنزۇ تىلىدا سۆزلىشىپ كەلگەن بولساقمۇ ، تولۇق ئوتتۇرغا چىققاندىن كېيىن سىنىپ مەسئۇلىمىز ئالمىشىپ بۇ ئادىتىمىزنى تاشلىۋەتتۇق ... e$FAhwpo n  
سىنىپتىكى شۇنچە باللىلارنىڭ ئارىسىدا ھېچكىمنىڭ بۇنى ئۆمۈرلۈك ئادەت قىلىۋالغىنى يوق O[5_9W 4  
ئەكسىچە بۇ 3 يىللىك مەشىق جەريانىدا سىنىپتىكى ھەممە بالىنىڭ خەنزۇ تىلى سەۋىيىسى ئۈزلۈكسىز ئاشتى yccuTQvz  
مانا ھازىر خەنزۇ تىلىدا ئەڭ يۇقىرى بولغان 11-دەرىجىنى ئېلىپ ئۆزىمىزنىڭ ۋە خىزمىتىمىزنىڭ ھاجىتىدىن چىقىپ كېلىۋاتىمىز . K@$L~G
 
خەنزۇ سىنىپتا ئوقۇغان بالىلار بولسا تېزلا شۇ مۇھىتقا شۇڭغۇپ ، ئۇيغۇر تىلىمىزنى ئاستا ئاستا تاشلاپ ئۇنتۇدى ... I!soV0VU]  
قوش تىل بىلەن پۈتۈنلەي خەنزۇچە ئوقۇشنىڭ پەرقى شۇ بولسا كېرەك ، يەنى باشلانغۇچتىكى ئەڭ دەسلەپكى تىل ئاساسىي ..... fW4cHB9|  
ئەلۋەتتە ھەممىنى بىر تاياقتا ھەيدىمەيمىز ....ئەمما مىللىتىمىزنىڭ تىلىنىمۇ تاشلىۋەتسەك ....ھېلىمۇ يوقاتقان نەرسىلىرىمىز ئاز ئەمەس ..... HqnKpZ  
تېمىڭىز ياخشىكەن ...رەھمەت سىزگە!

دەرۋەقە .ھازىرقى قوش تىللق مائارپى جۇڭگودىكى پۈتكۇل ئاز سانلق مىللەتلەرىنڭ كىمللك مەسلسى ،شۇنداقلا ئېتقاد مەسلسدە تالاش-تارتىش ئېلپ كەلمەكتە.ئەلۋەتتە تىل ئۈگۈنۈش ياخشى ئىش.مەسلەن بىز مۇستەقل......... بولۇپ قالغان تەغدىردمۇ.دۇنياغا يۈزلنش،دۇنياغا تونۇش ،ئۈچۈن چوقۇم باشقا مىللەت،باشقا دۆلەت تىلنى ئۈگۈنشتىن مۇستەسنا بوللالمايتۇق.بىراق ھازرقى ئەھۋالدا بىز باشقا مىلەتلەر تىلنى ئۈگۈنۈشتىن باشقا، باشقا مىلەتلەرنڭ، مىلتمزنڭ بىر قىسم ئەنئەنلرىگە يات بولغان ئىديلەنمۇ ئۆزمزگە سىڭدۇرۈپ كەلمەكتمز.دەك مۇشۇ ئەھۋال بىزگە مىللى سالاھيەت ،ئېتقاد.ئۆرۈپ ئادەت قارشى جەھەتتە زور خىرسلارنى ئېلپ كەلمەكتە.شۇنداقلا بىزنى سىنماقتا.<يۇقىرقى دىگەنلرىم ھەرگىزمۇ ھەممنى بىر تاياقتا ھايدغانىلق ئەمەس>

ئۇ قىزغا  ئۇيغۇرشاھنىڭ ئىمزاسىنى كورسۈتۈپ قويسىڭىزچۇ ، ھەي بېچارىنىڭ ھالىغا ۋاي، بىزلەرنى مەتۇ كۆرۈپ قايسى خىنەنلىكنى تاپار، ئوغرى - پاھىشىنى مىللەتنىڭ يۈزۈنى تۆكتى دەيمىز لېكىن ، ئۇلار ھامىنى بىر كۇنى ھەقنى تونۇيدۇ . ھەقېقې مىللەتنىڭ يۈزىنى تۆكىدىغىنى يەنە مۇشۇ ئۇيغۇر چىراي خىنەنلىكلەر .

بۇ ئىشلارغا نىمە دېگۈلۈك ئەمدى

شۇنداق ياخشى ئىپادىلەپسىز... zyp"*0zUr  
ھىلىمۇ ياخشى گىپىڭىزنى ئاڭلاپ ئاڭلاپ بولۇپ..تىگىگە يىتەلمىدىم،،بولدىلا دىمەپتۇ ياخشى،،