بۈگۈن جىنچىراغ دېسە نۇرغۇن كىشىلەرنىڭ كۆز ئالدىغا ئۆتمۈش كونىلىقنىڭ تىپى سۈپىتدىكى لىپىلداپ ئاران يانىدىغان ،تۈزۈلىشى تولىمۇ ئاددى قارا چىراغ،ماي-كىرسىن چىراغلار غۇۋا ھالدا پەيدا بولىشى مۇمكىن.«جىنچىراغ»ھەقىقەتەنمۇ بۈگۈنكى مەدەنيەتلىك دەۋرنىڭ مەدەنيەتلىىك ئاۋانگارتلىرى بولمىش ياشلىرىمىزنىڭ كۆپىگە مەجھۇل ،مۇئەمما نەرسە.
#^Sd r- بىر ئاي ئىلگىرى يېزىمىزنىڭ سىم يولىنى رەتلەش سەۋەبىدىن 10نەچچە كۈن توك توختاپ كەتتى.توكتىن ئىبارەت بۇ نەرسىگە قانچىلىك چىڭ باغلىنىپ قالغانلىقىمىزنى شۇ چاغدىلا ھىس قىلدىم.گۇگۇم چۈشۈش بىلەنلا ئەتراپ زۇلمەت ئىچىدە قالىدۇ،ئۆي ئىچىنىلا ئەمەس روھىمنى ،كۆڭلۈمنىمۇ قاراڭغۇلۇق قاپسىۋالغاندەك بۇرۇقتۇرمۇلۇق باشلىنىدۇ.توۋا،ئىلگىرى ئىشتىن قايتىپ كېلىلا سۈتتەك يورۇپ تۇرغان ئۆيدە تېلۋۇزۇرنىڭ ئالدىغا موككىدە چۆكەتتۇق.شۇ چاغلاردا ئاپپاق يورۇقلۇق ئىچىدە،رەڭگارەڭ نۇر-شولىلار ئارىسىدىكى ئېسىل
G 9}[g)R* نومۇرلاردىن ھوزۇرلىنىپ ئولتۇرۇپ قاراڭغۇلۇقنىڭ قانداقلىقىنى ئويلاپ باقماپتىكەنمەن.مانا ئەمدى تالا زۇلمەت ،ئۆيمۇ خىرە -غۇۋا،
"R):B~8|H{ خۇددى نىمىدۇر بىر نەرسە كەم قالغاندەك يۈرۈكۇممۇ بۇرۇقتۇرملۇققا چۆككەن.
h}+,]^ يوروقلۇق بولمىسا ھەممە يەر شۇ قەدەر سوغوق،مەنىسىز بىلىنىدىكەن.قاراڭغۇلۇق ھۆكۈم سۈرگەن خانەمگە شام ياقتىم ۋە ئۇنىڭ ئاجىز لىپىلدىشىغا ئۇزاق قاراپ تۇردۇم،ئۇ ئاجىز نۇر ،ھارارەت چىقىرىپ غالىبانە چاراسلاپ كۆيەتتى.ئۆزىدىن نەچچە ھەسسە چوڭ قاراڭغۇ بوشلۇقنى يورۇتۇش ئۈچۈن نەيزىسىمان يالقۇنىنى ھەر تەرەپكە تولغىنىپ ئاتاتتى. ئونىڭ زوق بىلەن چاراسلاپ كۆيىشىگە
!;fkc0&! ئۇزاققىچە قاراپ تۇرۇپ كېتىپتىمەن ۋەسېھىرلەنگەندەك ئختىيارسىزلا قولۇمغا كىتاپ ئېلىپ ئوقۇپتىمەن.نىمە بولدىكىن .ئۆزۈممۇ
qj/ 66ak بىلمەيمەن،بورۇن تېلۋۇزۇرغا قادىلىپ ئولتۇرۇپ كىتاپ ئوقۇشمۇ خوشياقمايتى.ئەممە توك توختىغاندىن كېيىن زېرىكىش تۇيغۇلىرىدا
1N:eM/a ئختىيارسىزلا كىتىپ تەرەپكە سۆرىلىپ كەپتىمەن ۋەھەتتا بەزى كۈنلىرى تۈن تەڭگىچە كىتاپ ئوقۇپتىمەن.شۇنداق قىلىپ ،ئون نەچچە
W&Fa8 ئاخشامدا ئون بەش پارچىدىن ئارتۇق كىتىپنى ئوقۇپ بولدۇم.توپا باسقان كىتاپلىرىم پاكىزلاندى.ياق باشقىچە ئېيتقاندا،كىتاپ ئەمەس
51&wH روھىم پاكىزلاندى.
EeL~`$f نىمە ئۈچۈنكى بىلمەيمەن،توساتتىنلا توك بىلەن جىنچىراغ-شام ھەققىدە سېلىشتۇرما خىيالغا چۆكۈپ قالدىم.
_K/h/!\n كىچىك چاغلىرىمدا مومام رەھمەتلىك ئاخشىمى ئاي يورۇقىدا ،ئاي چىقمىغان كۈنلىرى جىنچىراقىنىڭ يورۇقىدا ھەمىشە ھېكايە
?i9LqHL ئېيتىپ بىرىدىغان.بىز قىزىقىش -ھەۋەس بىلەن زاڭىقىمىزنى يۆلەپ مومامنىڭ ئغىزىغا قاراپ سائەتلەپ ئولتۇراتتۇق ە شۇقەدەر تاتلىق
s_E iA _ ھىس -تۇيغۇلارغا چۆمەتتۇق . ئائىلىمىز ئۈچۈن كەچلىك تاماقتىن كېيىن جىنچىراغ يورۇقىدا ھېكايە -چۆچەك ئاڭلاش ھەممىمىزنىڭ
M F% 9 ئالدىرايدىغان مەنىلىك ئىشى ئىدى.ئەپسۇسكى مومام تۈگەپ كەتكەندىن كېيىن دادام بىر مەزگىل مومامنىڭ بۇئادىتىگە ۋارىسلىق
Eepy%-\ قىلغان بولدىيۇ كېيىنچە ئاستا -ئاستا كۆڭۈللۈك ئولتۇرۇشىمىزنى باشقا ئىشلار يەپ كەتتى.بىز چوڭ بولۇپ مەكتەپنىڭ تاپشۇرۇقىدىن
b:W]L3Z8 باش كۆتۈرەلمەيدىغان بولدۇق.داداممۇ ئائىلىنىڭ شېمى بىلەن ئالدىراش بوپكەتىتى.بارا بارا توك ،رادىئو،تېلۋۇزۇر پەيدا بولدىدە
iOzw)< ئاخشىمى ھەممىمىز كېلىپ تېلېۋىزور كۆرىدىغان بولدۇق.
H |75, !< توغرا،ھازىر ئاساسەن ھەممىمىز دېگۈدەك ئىشتىن بوشىغاندىن كېيىن نۇرغۇن ۋاقتىمىزنى توك چىراق ھارارىتىدە يورىغان تېلېچىزۇر ئالدىدا ياكى كىنوخانا رېستۇران ،دېسكوخانىلاردا ئوتكۈزىدىغان بولىۋالدۇق.بەزىدە ھەتتا بىر ئائىلەكىشىلىرى ئازادە پاراڭلىشىپ ھال مۇڭ بولغىدەك ۋاقىت پۇرسەتمۇ چىقىرالماي ئالدىراش بوپ كىتىمىز.بىر ئائىلە كىشىلىرى ئاپئاق يورۇقلۇق ئىچىدە نۇرغا ئورىلىپ تۇرىمىز يۇ
Rp9uUJ 6o بىر -بىرىمىزنىڭ ھالى ئەھۋالى بىر بىرىمىزگە تامامەن قاراڭغۇ،،يات.يۇقىرى پەن -تېخنىكا تەمىن ئەتكەن تۇرمۇش قولايلىقى ئىچىدە رەتلىك ،پاكىز ،يورۇق ياشايمىز يۇ،ئەمما روھىتىمىزنى كىر باسقان،قەلبىمىز خۇنۇك ،مەنىسىزلىك زېرىكىش،تولدۇرۇپ بولغۇسىز غېرىپلىق ھىس قىلىمىز.
K Rm4r ئۆتمۇشكە قارىدىم:ئاتا بوۋىلىرىمىز تېخنىكا -سانائەت يۈكسەلمىگەن بىز زاماندا ،جىنچىراغنىڭ غۇۋا يورۇقىدا ئولتۇرۇپتۇ،ئەمما قەلىپ دۇنياسىدىن ئاجايىپ كۈچلۈك يورۇقلۇق -نۇر تاراپ ئەتراپنى يورۇتۇپتۇ. دۇنيا ئەدەبيات خازىنىسىدىكى بىباھا گۆھەر «قۇتاد غۇبلىك»،«تۈركى تىللار دىۋانى»ئاشۇ جىنچىراغ يورۇقىدا دۇنياغا كەپتۇ. زامان زۇلمەتكە پاتسىمۇ ،يۈرەك ئىزدىنىش ،يۈكسىلىشنىڭ
sveFxI ئارەمبەخىش نۇرىغا چۆمۈلۈپ تۇرسا ،بۇنداق زاماندىن كۆزنى چاقناتقىدەك يورۇقلۇق تارىلىدىكەن،ھەقىقى نۇر چىراغدىن،شامدىن،
IKAF%0[R|j توكتىن ئەمەس،ئىنسان-ئادەمنىڭ يۈرىكىدىن كېلىدىكەن.
42Ql^ka بۇگۈنگە قارىدىم:زېمىن كېچە -كۈندۈز يورۇق يورۇپتۇ.ھەتتا كېچىنى كۆرمەك ،قاراڭغۇلقنىڭ نىمىلىكىنى ھىس قىلماقمۇ خېلى تەس.
1AA(qE ھەممىلا يەر توكنىڭ يورۇقىدا ئاپئاق نۇرغا تولغان.ۋەھالەنكى ،تولىمىزنىڭ قەلبى گۆردەك قاراڭغۇ زۇلمەت ،خامۇشلۇقتا.كۈچلۈك
^3AJYu توك يورۇقىدا ياشاۋاتقان بىزدىن يېڭى قاراش -ئىدىيە،كىشلەرنى نۇرلۇق ساھىللارغا باشلىغىدەك يارقىن مەدەنيەت تاپماق ئىنتايىن تەس.بەزىلىرىمىزنىڭ ۋۇجۇدىدىن جىنچىراغنىڭ يورۇقىچىلىك ئىنسانلىق زىياسىنى تېپىش بەسىي مۈشكۈل.
5C{X$7u جىنچىراغ دەۋرىنى سېغىنىش ئەخمىقانىلىك جاھالەت جۇملىسىدىن ،ئەمما بىز جىنچىراغنىڭ تۈۋىدە ھەقىقى قەلىپ روھى يورۇقلۇقنى
ZYu^Q6 b3 مۈكچىيىپ ئولتۇرغان بىباھا روھنى سېغىنىمىز،ئىزدەيمىز.بىزنىڭ نىشانىمىز ئاڭ يارقىنىلىقى ،ئىدىيە يورۇقلۇقىنى مەنبە قىلغان تەرققىيات
hoSk ،ھەرگىزمۇ ئۆينى يورۇتۇپ قۇيۇپ قەلىپ گۆرىستانلىقىدا دۈگدىيىپ ئولتۇرۇش ئەمەس.
v
mw7H توك چىراغنى ياندۇرۇپ قويۇپ قەلىپ ئۆيىمىزنى جىنچىراغمۇ يوق گۆرىستاندەك قاراڭغۇ تاشلاپ قويمايلى.گەپ توك ،چىراغ ئىشلەتكۈچىلەرنىڭ ئاڭ -ساپاسىدا.مەرىپەت ئادىمىلىك تۇيغۇلىرى بىلەن تولغان قەلىب يورۇقلۇقنىڭ ئارەمبەخىش يارقىنلىقىنى
(} ] 74Lc تېخىمۇ ئېنىق ھىس قىلاپ يىتەلەيدۇ.قەلىپ ئاسمىنىدا نۇر يوق ئىنسانغا گۆرمۇ ،نۇرمۇ بەرىبىر.ئەڭ مۇھىمى ،قەلبىمىزدىكى نۇر -چىراغنى
" P0o)g+{ ئۆچۈرۈپ قويمايلى!
BAqu@F\): Ig$5Ui مەنبە:شىنجاڭ مەدەنيىتى ئاپتۇرى:جېنەستە ناسىر تارىمىي
MY1
tYO [ بۇ يازما زامان-بەگ تەرپىدىن2008-12-21 18:58دە قايت ]
