قەدىمكى يۇناننىڭ كاتتا پەيلاسوپى سوقرات ھاياتىنىڭ ئاخىرقى كۈنلىرىدە ،ئۆزىنىڭ كۆپ يىللىق ياردەمچىسىنىڭ يېرىم يىلدىن كۆپرەك ۋاقىت ئىزدەپمۇ ئۆزىگە ئەڭ مۇنەۋۋەر شاگىرتتىن بىرنى تېپىپ بېرەلمىگەنلىكىدىن كۆڭلى يېرىم بوپتۇ.
ئەسلىدە سوقرات ئۆمۈر شامى ئۆچەي دەپ قالغان كۈنلەردە ،بىر پۇتىنىڭ گۆرگە ساڭگىلاپ قالغانلىقىنى پەملەپ،ئادەتتە ناھايىتى ئەقىللىق كۆرىنىدىغان ياردەمچىسىنى سىناپ باقماقچى بولغان ئىكەن.ئۇ ياردەمچىسىنى يېنىغا چاقىرىپ مۇنداق دەپتۇ:
-مېنىڭ شامىم كۆيۈپ ئازلا قالدى،ئۇنىڭغا ئۇلاپلا بىرنى ياندۇرۇشقا توغرا كېلىۋاتىدۇ،دېمەكچى بولغىنىمنى چۈشەندىڭمۇ؟
-چۈشەندىم،سىز ئىدىيەم مۇشۇ پېتى داۋاملاشسۇن دېمەكچى....
-بىراق ،مەن ئەڭ مۇنەۋۋەر ۋارىسقا مۇھتاج،ئۇ ناھايىتى ئەقىللىق بولۇپلا قالماي ،بەلكى يەنە ئىشەنچى كامىل ،قالتىس غەيرەتلىك بولۇشى كېرەك....
ماڭا تا ھازىرغىچە بۇنداق ئادەم ئۇچراپ باقمىدى،سەن ئاشۇنداق ئادەمدىن بىرنى تېپىپ بەرگەن بولساڭ.
-بولىدۇ،مەن بارلىق كۈچۈم بىلەن ئىزدەپ،سىزنىڭ مېنى تەربىيلىگىنىڭىزگە ۋە ماڭا ئىشەنگىنىڭىزگە جاۋاپ قايتۇرىمەن.
سوقرات كۈلۈپ قويۇپ باشقا گەپ قىلماپتۇ.
سوقراتنىڭ بۇ سادىق ھەم ئىشچان ياردەمچىسى ھاردىم- تالدىم دېمەي تەرەپ - تەرەپكە قاتراپ ئىزدەشكە كىرىشىپتۇ.لېكىن ،ئۇنىڭ باشلاپ كەلگەن نامزاتلىرى ئۇستازى تەرىپىدىن بىر -بىرلەپ رەت قىلىنىپتۇ.بىر كۈنى ئۇ ناھايىتى ھارغىن،سۇلغۇن ھالەتتە سوقراتنىڭ يېنىغا كىرىپتۇ،سوقرات ئاجىز تېنىنى سۆرەپ ئولتۇرغاندىن كىيىن ،ياردەمچىسىنىڭ مۆرىسىگە قولىنى قويۇپ تۇرۇپ:
-سەن ھەقىقەتەن جاپا چەكتىڭ ،بىراق تېپىپ كەلگەن ئادەملىرىڭ ئەمەلىيەتتە ساڭا يەتمەيدۇ،-دەپتۇ.
-مەن پۈتۈن مەملىكەتنى ئىزدەپ بولسىمۇ ،ئەڭ مۇنەۋۋەر ئادەمنى ئالدىڭىزغا باشلاپ كېلىمەن،-دەپتۇ يىگىت سەمىمىيلىك بىلەن.
سوقرات بۇ قېتىممۇ كۈلۈپ قويۇپ ،باشقا گەپ قىلماپتۇ.
يېرىم يىلدىن كىيىن ،سوقرات ئاخىرقى كۈنلىرىنىڭ يېقىنلىشىپ قالغانلىقىنى سېزىپ،ئەڭ مۇنەۋۋەر شاگىرتقا ئېرىشەلمىگەنلىكىدىن كۆڭلى بەكلا يېرىم بولۇشقا باشلاپتۇ،شۇ ئارلىقتا،ئۇنىڭ ياردەمچىسى ناھايىتى مەيۈس ھالەتتە كىرىپ كەپتۇ،ئۇ ھۈم-ھۈم يىغلاپ تۇرۇپ:
-مەن ئۈمۈدىڭىزنى يەردە قويدۇم،سىزگە ھەقىقەتەن يۈز كېلەلمەيمەن،-دەپتۇ.
سوقرات كۆزلىرىنى يۇمۇپ بىردەم تۇرىۋەتكەندىن كېيىن مۇنداق دەپتۇ:
-مېنىڭ ئۈمۈدسىزلەنگەنلىكىم راست،لېكىن سەن ماڭا ئەمەس،بەلكى ئۆزىڭگە يۈز كېلەلمەيسەن،ئەسلىدە ئەڭ مۇنەۋۋىرى دەل ئۆزۈڭ ئىدىڭ،ئۆزىڭگە ئىشەنچ باغلاشقا پېتىنالمىغانلىقىڭ ئۈچۈنلا،ئۆزۈڭنى بىر چەتكە قايرىپ قويدۇڭ،ئۆزۈڭنى ئېسىڭگە كەلتۈرمىدىڭ...ئەمەلىيەتتە ،ھەربىر ئادەم ئەڭ مۇنەۋۋەردۇر،پەرق پەقەت ئۆزىنى قانداق تونۇش،قانداق قېزىش ۋە قانداق قىلىپ ئەرتىۋارلاپ ئىشلىتىشتە...
سوقرات گېپى تېخى ئاخىرلاشماي تۇرۇپلا ،ئۆزى ئىچ ئىچىدىن كۆڭۈل بۆلۈپ ،دىققەت قىلىپ كېلىۋاتقان بۇ دۇنيا بىلەن خوشلىشىپتۇ.
ئۇنىڭ ياردەمچىسى قاتتىق پۇشايمان قىپتۇ.
مۇۋاپىقىيەت قازىنىشقا ئىنتىلىدىغان ،كۆمۈلۈپ قېلىشنى خالىمايدىغان ھەرقانداق ئادەم سوقراتنىڭ ياردەمچىسىدەك ئۆمۈرلۈك پۇشايمانغا قالمايمەن دەيدىكەن،بۇ دانانىڭ :<< ئەڭ مۇنەۋۋىرى ئۆزۈڭ .>> دېگەن ھىېكمەتلىك سۆزىنى مەھكەم ئېىسدە ساقلىشى زۆرۈر.

مەنبە:شىنجاڭ مائارىپى

توغرا گەپ..

مائاداش بوغرا،ھەمما تېممىغا ئىنكاس يازامدۇ نىمە؟

ئەڭ مۇنەۋۋىرى يەنىلا ئۆزەم، مىنىڭ ئىشلىرىمنى ھىچكىم مەندەك ياخشى قىلالمايدۇ.

شۇنداق  ،  مەن    سېستىرا  بولۇش  سۈپىتىم  بىلەن  شۇنداق  دېيەلەيمەنكى  ،مەن  ئەڭ  مۇنەۋۋەر  سېستىرا  ،ھېچكىم  ئوكۇلنى  مەندەك  سىلىق  چاققان  ئۇرالمايدۇ  .........................