خوتەن، سەن قەدىمكى ئانا تۇپراقسەن. سېنىڭ تۇپرىقىڭ تۇتىيادۇر! سۇلىرىڭ ئابىھايات! سېنىڭ باغۇ بوستانلىرىڭ گۇلزارلىقنىڭ نەمۇنىسى، مېۋىزار باغلىرىڭ ئالەمگە مەشھۇر چىمەنزار.
يايلاقلىرىڭدا قوزا_ تايچاقلار، بۇغا_ ماراللار ۋە كېيىكلەر يايراپ يۇرۇپتۇ. ئەنە ئىپار كىيىكلىرى! . . .
بوۋام  مەخمۇد قەشقىرى<< دىۋانۇ لۇغەتت تۇرك >> كە << خوتەن مۇشكى >> دەپئالتۇن سەھىپىلەردىن ئورۇن بەرگەن ئىپار كىيىكى تۇنجى قېتىم سېنىڭدىن جاھانغا تارالغان. سەن مەرىپەتنىڭ بۇلىقى، سېنىڭ مېھرىڭ ئوتلۇق، باغرىڭ كەڭ.
ئەنە سېنىڭ باغرىڭدا پايانسىز سىرلىق ماكان، تەكتى ماكان ئارام ئېلىۋىتىپتۇ. سېنىڭ نامۇ7 نىشانىڭدىن دېرەك بېرىدىغان خارابىلەر، تارىخىي يالداملار، قەلئەلەر، ئابىدىلەر كۆمۇلۇپ يېتىپتۇ. تۇرك شاھلىرىنڭ تاجۇ تەخىتلىرى، جەڭلەر، ئارغىماقنىڭ كىنەشلىرى، باغرىڭدىن چىققان 6000 يىلدىن ئاشقان جەسەتلەر كۇرمىڭلاپ يېتىپتۇ!
سېنىڭ ياۋلار بىلەن ئېلىشقان ئىزنالىرىڭ تارىىتا گۇۋاھلىق بىرىۋېتىپتۇ. جاخانىلار دەۋرىدە سەن جاھان مەدەنىيتىنىڭ ئالتۇن بۆشۇكلۇرنىڭ بىرى ئىدىڭ، شەرق_ غەربنىڭ تۇگۇنى سەن ئىدىڭ!
مەدەنىيەت ۋە مەرىپەت دۇشمەنلىرىنىڭ قەدەملىرى سېنى ۋەيران قىلدى!  ئەنە، ئالىم ئالاھىددىن
خوجا خوتەنىنى 3000 شاگىرتى بىلەن تىرىك كۆمۇۋەتكەنلىكى تېخى ئېسىمىزدە! ئەنە ئۇلارنىڭ قەبرىسى ! شۇ چاغدا سېنىڭ كۆزلىرىڭدىن قان_ياشلار ئاققان. يۇرۇڭقاش دەرياى قىپقىزىل قانغا بويالغان.  نى_نى ئەجدادلار، نى_نى قەھرىمانلارنىڭ قېنى ئاققان. ئۇ قانلارنىڭ داغلىرى تېخى ئۆچكىنى يوق . . . . .

مانا ھازىر سېنىڭ ھۆسنۇدە خۇشاللىق تەبەسسۇمى يېغىلىپ تۇرۇپتۇ!  يورۇڭقاش دەرياسى شوخ ئۆركەشلىنىپ ئېقىۋېتىپتۇ! ھايات قايناق، سېنىڭ بۇ چىرايلىق ھۆسنۇڭگە . سۆز ئۇنچۇللىرىدىن بېزەكلەرنى  ئېسىپ ئۇلگۇرەلمەيۋاتىمەن.
مەن سېنىڭ ھەر بىر تال زەررەڭنى، قۇم_ تۇپرىقىڭنى گۆھەردىن ئەلە بىلىمەن، قەدىرلەيمەن! مەن سېنى غەيرىلەردىن ئاسراشقا ھەۋاقىت تەييارمەن، چۇنكى مەن ئاتا بالىسىمەن!

1_1981_يىلى  شىنجاڭ گېزىتىدە ئ.ېلان قىلىنغان باراش ئەتراپىدىن چىققان 6442_يىلدىن ئاشقان جەسەت كۆزدە تۇتۇلىدۇ.

    ئاپتۇرى: ئىبراھىم ئەلى (ھەكىم ئەلى)

مېنىڭ ئانا تۇپرىقىم مېنىڭ بۆشۈگۈم

خۇتەنگە مىنىڭ بەك بارغۇم بار خۇدا بىرىشقا نىسىپ قىپ قالسا سىلەرنى ئىزلەيمەن خۇتەنلىك مـــــــــــــــۇنبەرداشلىرىم

مىنىڭ ئارزۇيۇم خوتەنگە بىرىپ ئىشلەش.

مەن ئۆزەمنىڭ خوتەنلىك بولغىنىمدىن  بەك پەخىرلىنىمەن

رەھمەت !!!

كېلىڭلار خوتەنگە ، قارشى ئالىمىز !!!

ئەسما خېنىم سىزمۇ خوتەندىنمۇ ~؟!

ھەقىقەتەن مىللىي ئۆرپە-ئادەت، خاسلىق دىيارىمىزنىڭ باشقا جايلىرىغا قارىغاندا بىز قەدەر ياخشى ساقلانغان جايكەن..لېكىن نامراتلىق ئېغىركەن،،ھۆكمەتكام ئىقدىسادقا تۈزۈك مەبلەغ چۈشۈرمىگەن ئوخشايدۇ،،تەبىئي موھىتىغا كەلسەك...يەنىلا شۇ يەردە تۇغۇلۇپ ئۆسكەن،،شۇ ئانا تۇپراققا ماسلىشىپ چوڭ بولغان ئادەملەردىن باشقىسىنىڭ كۆنمىكى سەل تەسمۇ نىمە؟ھاۋاسى بەك قۇرغاق، توپا-چاڭ،..ئىشقىلىپ ئادەمنىڭ سەل روھىنى چۈشۈرۋىتىدىكەن..لېكىن ئادەملىرى مېھماندۇس، ساددا، كەمتەركەن،،

Quote:

بۇ مەزمون6قەۋەتتىكىئاي-خېنىمنىڭ2008-05-09 16:04دە يوللىغان يازمىسى :
ھەقىقەتەن مىللىي ئۆرپە-ئادەت، خاسلىق دىيارىمىزنىڭ باشقا جايلىرىغا قارىغاندا بىز قەدەر ياخشى ساقلانغان جايكەن..لېكىن نامراتلىق ئېغىركەن،،ھۆكمەتكام ئىقدىسادقا تۈزۈك مەبلەغ چۈشۈرمىگەن ئوخشايدۇ،،تەبىئي موھىتىغا كەلسەك...يەنىلا شۇ يەردە تۇغۇلۇپ ئۆسكەن،،شۇ ئانا تۇپراققا ماسلىشىپ چوڭ بولغان ئادەملەردىن باشقىسىنىڭ كۆنمىكى سەل تەسمۇ نىمە؟ھاۋاسى بەك قۇرغاق، توپا-چاڭ،..ئىشقىلىپ ئادەمنىڭ سەل روھىنى چۈشۈرۋىتىدىكەن..لېكىن ئادەملىرى مېھماندۇس، ساددا، كەمتەركەن،،

تەبىئەتنىڭ  . .قىش .ياز . . دەيدىغان پەسىللىرى بار  ..
خوتەننىڭمۇ توپا ياغىدىغا ۋاقتى . . توپا ياغمايدىغان ۋاقتى . . . ھاۋاسى قۇرغاق ۋاقتى، ھاۋاسى ساپ ۋاقتى بار . ... .   

مېنىڭچە دۇنيادا ئاق ۋە قارا دەيدىغان ئىككى نەرسە بارغۇ دەيمەن .ھە قىزچاق .

خوتەن  ھەقىقەتەن  ئىسىل ماكان  ........
               
                    كېلىڭلار  قېرىنداشلار  قارشى  ئالىمىز !!!!

رەھمەت دوسلار بۇتىمنى ياق تۇرغىنىڭلارغا

خوتەنگە كەلمىگەنلەر ئۇيغۇرنىڭ نىمىلىكىنى بىلمەس ..دەپ يازغانمەن ..سەلكىن مۇنبىرىگە ...

سۆيۈملۈك يۇرتۇمدىن پەخىرلىنىمەن .
باشقىلار نىمە دىسە دىسۇن ، توپا چاڭ دەمدۇ ياكى باشقا بىر نىمە دەمدۇ ئىشقىلىپ مەن يۇرتۇمنىڭ ئاشۇ توپىلىرىنى ، توپىلىق يوللىرىنى  ئەينەكتەك پارقىراپ تۇرىدىغان ئېسىل شەھەرلەردىن مىڭ ئەلا بىلىمەن .
چۈنكى سۈيۈملۈك يۇرتۇم خوتەن مىنىڭ كىندىك قېنىم تۇكۇلگەن مىھرى ئىللىق ماكان .
ئاشۇ بۇرۇنقى توپىلىق يوللار ماڭا مېڭىشنى ئۇگەتكەن .
ئاشۇ توپىرەڭ چىرايلاردىن ئالەمچە مېھرى مۇھەببەتنى بىلىپ يەتكەن ھەم ئادەملىك قەدىر - قىممىتىمنى تۇنۇپ يەتكەنمەن .