بۇ يازمىنى ئاخىرىدا بېرنابۇ تەھرىرلىگەن. ۋاقتى 2015-1-31 17:11
جەنۇبىي ئافىرىقا دۇنيا لوڭقىسىدا «بارسىلونا گورۇھى» نى ئاساس قىلغان ئىسپانىيە دۆلەت كوماندىسى ۋە ئۆتكەن يىلى بىرازىلىيەدە ئۆتكۈزۈلگەن دۇنيا لوڭقىسىدا «بايرىن مىيۇنخىن گورۇھى» نى ئاساس قىلغان گېرمانىيە دۆلەت كوماندىسى ئېسىل ئىپادىسى بىلەن چېمپىيۇنلۇقنى قولغا كەلتۈرۈگەن ئىدى. ئەمدى دۇنيا لوڭقىسى تارىخىغا نەزەر سالىدىغان بولساق، ئوخشاش بىر كۇلۇپتا توپ ئوينايدىغان توپچىلارنى ئاساس قىلىپ تەشكىللەنگەن دۆلەت كوماندىلىرى ئاز ئەمەس، ئۇنىڭ ئىچىدە مۇۋاپپىقىيەت قازانغان دۆلەت كوماندىلىرىمۇ ئاز ئەمەس. ئۇنداقتا دۇنيا لوڭقىسى تارىخىدىكى ئاشۇ ئوخشاش كۇلۇپتا توپ تېپىدىغان توپچىلارنى ئاساسىي گەۋدە قىلىپ تارىخ ياراتقان ۋە مەغلۇپ بولغان دۆلەت قوشۇنلىرىغا نەزىرىمىزنى ئاغدۇرايلى.
1950-يىللىق بىرازىلىيە دۇنيا لوڭقىسى- تېراگىدىيلىك ئىتالىيە كوماندىسى
ئىككى قېتىملىق دۇنيا ئۇرۇشىنىڭ تەسىرىدە 8 يىل توختاپ قالغان دۇنيا لوڭقىسى پۇتبول مۇسابىقىسى 1950-يىلىغا كەلگەندە ئەسلىگە كېلىپ بىرازىلىيەدە ئۆتكۈزۈلدى. ئالدىنقى نۆۋەتلىك چېمپىيۇن ئىتالىيە كوماندىسى بولسا 1-باسقۇچلۇق گۇرۇپپا مۇسابىقىسىدىلا شاللاندى. لېكىن بۇنى ھەرگىزمۇ تېرنىرنىڭ قابىلىيەتسىزلىكىدىن كۆرۈشكە بولمايتى. ئەينى چاغدا ئىتالىيە تۇرىن كۇلۇبى ئۇدا بىر قانچە يىل ئىتالىيە پۇتبولچىلىقىنى مونوپول قىلۋالغانىدى. ئىتالىينىڭ شۇ يىللىرىدىكى ۋەكىل خارەكتىرلىك چولپانلىرىمۇ ئاساسەن تۇرىن كوماندىسىغا يىغىلغان بولۇپ، ئىتالىيە دۆلەت كوماندىسى تەركىبىدە 10 ئارتۇق تۇرىن كوماندىسى ئەزاسى بار ئىدى. ئەمما تېراگىدىيلىك بولغىنى، 1949-يىلى 5-ئايدا تۇرىن كوماندىسى پورتۇگالىيدىكى بىر مەيدان مۇسابىقىنى تۈگىتىپ مەخسۇس ئايروپىلان بىلەن دۆلىتىگە قاراپ كېتىۋېتىپ تۇرىن شەھىرىدىكى سۇپېرگا تېغىغا سوقۇلۇپ، ئايروپىلاندىكى 31 نەپەر ئادەمنىڭ (18 نەپەر پۇتبولچى، 2 نەپەر تېرنىر، 2نەپەر كۇلۇپ خادىمى، 1 نەپەر كوماندا دوختۇرى، 3 نەپەر مۇخپىر، 5 نەپەر ئايروپىلان خادىمى) ھەممىسى بەخىتسىزلىككە ئۇچىراپ ھاياتىدىن ئايرىلدى. مانا بۇ پۇتبول دۇنياسىدىكى يەنە بىر مەشھۇر «سۇپېرگا ئايروپىلان ھادىسىسى» بولسا دۇنيا لوڭقىسىدا چېمپىيۇن بولۇش ئېھتىمالى ھەممىدىن يۇقىرى بولغان ئىتالىيە دۆلەت كوماندىسىنى پۈتۈن كوماندىنىڭ يېرىمىنى دېگۈدەك تەشكىل قىلىدىغان ئەڭ ياخشى توپچىلىرىدىن تۇيۇقسىزلا ئايرىۋەتتى. شۇنىڭ بىلەن مۇشۇ ۋەقە بولۇپ 1 يىلدىن كېيىنكى ئاجىزلىشىپ كەتكەن ئىتالىيە دۆلەت كوماندىسى دۇنيا لوڭقىسىنىڭ بوسۇغىسىدىن ئاتلاپلا يىقىلدى.
ئەينى يىللىرىدىكى تۇرىن كوماندىسى ئەزالىرىدىن تەشكىل تاپقان ئىتالىيە دۆلەت كوماندىسى ۋە سۇپېرگا ئايروپىلان ھادىسىسى
——————————————————————————————————————————————————
1954-يىللىق شېۋىتسارىيە دۇنيا لوڭقىسى- ئەپسۇسلىنارلىق ۋېنگىرىيە كوماندىسى
مالاكانا تەنتەربىيە مەيدانىدا بايرام شاتلىقى بولۇپ، 4 يىلدىن كېيىن رېمىت لوڭقىسى يەنە ياۋروپاغا قايتىپ كەلدى، باشقا نۆۋەتلىك دۇنيا لوڭقىسىغا سېلىشتۇرغاندا بىر ئاز تىنىچ ۋە جىمجىت ئۆتكۈزۈلگەن 5-نۆۋەتلىك شېۋىتسارىيە دۇنيا لوڭقىسى مۇسابىقىسىدىمۇ ئاز بولمىغان ئېسىل مەنزىرىلەر بارلىققا كەلدى. بۇ نۆۋەتلىك دۇنيا لوڭقىسىدا ئادەمنىڭ ئېسىدن چىقمايدىغىنى بولسا تەلۋىلەرچە توپ كىرگۈزۈش ۋە ھېچكىم ئويلاپ باقمىغان غەربىي گېرمانىيەنىڭ چېمپىيۇنلىققا ئېرىشىشى بولۇپ قالدى. يەنە تېخى بۇ نۆۋەتلىك دۇنيا لوڭقىسىدا بارلىق توپچىلار نومۇر بېسىلغان كىيىمنى كىيىپ مۇسابىقە ئوينىدى، بۇ پۇتبول تارىخىدا تۇنجى قېتىم ئىدى.
ۋېنگىرىيە بىرلەشمىسىنىڭ كۈچلۈك زەردارى ۋېنگىرىيە ئارمىيە كوماندىسى تەركىبىدە توپ تېپىدىغان پۇسكاس، بوزسىك، كوكسىس ۋە ھېدىگۇت قاتارلىقلار بولسا ۋېنگىرىيە دۆلەت كوماندىسىنىڭ چېمپىيۇنلۇقنى قولغا كەلتۈرىشىدىكى ئەڭ مۇھىم تايانچىلىرى ئىدى، ئۇلار دۇنيا لوڭقىسىغا قاتنىشىشتىن بۇرۇن 28 مەيدان خەلقئارالىق مۇسابىقىلەردە ئۇدا يېڭىشتەك نەتىنجىنى قولغا كەلتۈرگەن، شۇنداقلا ئولىمپىك تەنھەرىكەت يىغىنىدا چېمپىيۇن بولغان كوماندا ئىدى. ئەمما بۇ نۆۋەتلىك دۇنيا لوڭقىسىنىڭ يېرىم ھەل قىلغۇچ مۇسابىقىسىدە بىرازىلىيە كوماندىسىنى يەڭگەن، دۇنياغا سېسىق نامى پۇر كەتكەن «بورنىي جېڭى» دە ۋېنگىرىيە كوماندىسىدىن 3 ئەزا جازالىنىپ ھەل قىلغۇچ مۇسابىقىگە قاتنىشىش سالاھىيتىدىن مەھرۇم قالىدۇ. ۋېنگىرىيە كوماندىسى گەرچە گۇرۇپپا مۇسابىقىسىدە غەربى گېرمانىيە كوماندىسىنى 3:8 نەتىنجە بىلەن ئېچىنىشلىق مەغلۇپ قىلغان بولسىمۇ، لېكىن ھەل قىلغۇچتا ئاۋۋال توپ ئۇرۇپ 0:2 ئۈستۈنلۈكتە تۇرغان ۋېنگىرىيە كوماندىسى ئاخىرىدا 3:2 نەتىنجە بىلەن غەربىي گېرمانىيەگە ئۇتتۇرۇپ قويىدۇ. دۇنياغا مەشھۇر «بورنىي مۆجىزىسى» مانا مۇشۇنداق پەيدا بولىدۇ.
——————————————————————————————————————————————————
1974-يىللىق گېرمانىيە دۇنيا لوڭقىسى- فېدىراتىپ گېرمانىيە كوماندىسى
فېدىراتىپ گېرمانىيە بىلەن گوللاندىيە 1974-يىللىق دۇنيا لوڭقىسىنىڭ ھەل قىلغۇچ مۇسابىقىسىنى ئوينايدۇ. بېكىنپاۋىل، مۇللىر، ھوننىس ۋە بۇرېتنىر قاتارلىق داڭلىق 6 نەپەر بايرىن مىيۇنخىن توپچىسىنى ئاساس قىلغان قىلغان فېدىراتىپ گېرمانىيە كوماندىسى مىيۇنخىن ئولىمپىك مەيدانىدا ئەڭ ئاخىرقى ھەل قىلغۇچ مۇسابىقىنىڭ غەلبىسىنى قولغا كەلتۈرۈپ، دۆلىتى ئۈچۈن 2-قېتىملىق دۇنيا لوڭقىسىنى بېكىنپاۋىل دەس كۆتۈرىدۇ.
——————————————————————————————————————————————————
1986-يىللىق مېكسىكا دۇنيا لوڭقىسى- سابىق سوۋىت ئىتتىپاقى كوماندىسى
1986-يىلىدىكى دۇنيا لوڭقىسى مەزگىلىدە سابىق سوۋىت ئىتتىپاقى تېرنىرى لوبانوۋىسكى ئوخشاش ۋاقىتتا دۆلەت كوماندىسى ۋە كىيىف دىنامو كوماندىسىنى تەڭ يېتەكلىگەن بولۇپ، دۆلەت كوماندىسىغا كىيىف دىنامو كوماندىسىدىن جەمئىي 12 نەپەر پۇتبولچىنى تاللىغان، بۇ ئەينى چاغدا دۆلەت ئىچى-سىرتىدا نۇرغۇن تەنقىد ۋە ئەيىپلەشكە ئۇچىرىغان. دەرۋەقە شۇ نۆۋەتلىك دۇنيا لوڭقىسىدا سابىق سوۋىت ئىتتىپاقى كوماندىسىنىڭ نەتىنجىسى ئىنتايىن ناچار بولغان، دۆلەتكە قايتىپ كەلگەندىن كېيىن قول ئاستىدىكى توپچىلارغا ئىشىنىپ كەتكەن لوبانوۋىسكى سابىق سوۋىت ئىتتىپاقىنىڭ ئەڭ چوڭ گۇناھكارىغا ئايلىنىپ قالغان.
——————————————————————————————————————————————————
1990-يىللىق ئىتالىيە دۇنيا لوڭقىسى- فېدىراتىپ گېرمانىيە VS گوللاندىيە
1990-يىلى ئىتالىيەدە ئۆتكۈزۈلگەن دۇنيا لوڭقىسىنىڭ ھەل قىلغۇچ جېڭى ماھىيەتتە بىر مەيدان ‹‹مىلان دېربىيسى›› بولۇپ قالدى. گېرمانىيە كوماندىسىدىكى ماتتائۇس، كېلىنسىمان ۋە بېرھىخىم ئېنتىر مىلاننىڭ يادىرولۇق ئەزالىرى، گوللاندىيە كوماندىسىدىن گۇللىت، ۋان باستېن ۋە رىجىكارد بولسا AC مىلاننىڭ تۈۋرۈكى ھېساپلىنىدىغان پۇتبولچىلار ئىدى. بۇ مەيدان ھەل قىلغۇچ جەڭ ‹‹گېرمانىيە ئۈچ جەڭ ھارۋىسى›› بىلەن ‹‹گوللاندىيلىك ئۈچ قېلىچۋاز›› نىڭ ئەڭ يۇقىرى سەۋىيدە كۈچ سىنىشىشى بولۇپ قالدى. نەتىنجىدە بېرھىخىم ۋە كېلىنسىماننىڭ بىردىن توپ ئۇرۇشى بىلەن گېرمانىيە كوماندىسى ئاخىرغىچە كۈلدى. گوللاندىيە كوماندىسىدىن رىجىكارد ئەسكى مىجەزى بىلەن بىر قىزىل كارتا ئىستىمال قىلىپ، مەيداندىن مۇددەتتىن بۇرۇن ئايرىلدى.
——————————————————————————————————————————————————
2002-يىللىق ياپونىيە-كورىيە دۇنيا لوڭقىسى- گېرمانىيە كوماندىسى
2002-يىلى ياپونىيە ۋە كورىيەدە بىرلىشىپ ئۆتكۈزۈلگەن دۇنيا لوڭقىسىدا گېرمانىيە دۆلەت كوماندىسى لېۋىركۇسىن كۇلۇبىدا توپ تېپىۋاتقان باللاك، رامېلوۋ، سىخېندېر ۋە نېئۇۋېل قاتارلىق كۆپلىگەن توپچىلارنى ئاساس قىلىپ تەشكىللەندى. ئويلىمغان يەردىن تېخى يېقىندىلا ‹‹ئۈچ كۈمۈش شاھ›› شەرىپىگە ئېرىشكەن لېۋىركۇسىن كۇلۇبىنىڭ تەلەيسىزلىكى بۇ قېتىم دۆلەت كوماندىسىنىڭمۇ بېشىغا كەلدى. بۇ قېتىملىق دۇنيا لوڭقىسىدا يولبويى ئۇچىرغانلىكى رەقىپلىرىنى شىددەتلىك قىرغىن قىلىپ، ئەڭ ئاخىردىكى ھەل قىلغۇچ مۇسابىقىگە قەدەم قويغان گېرمانىيە كوماندىسى ئەپسۇسلنارلىق ھالدا بىرازىلىيە كوماندىسى ئالدىدا يىقىلدى. گېرمانىيە دۆلەت كوماندىسى تەركىبىدىكى لېۋىركۇسىن توپچىلىرى بولسا ئىككى ئاي ۋاقىت ئىچىدە ئۇدا تۆت قېتىم 2-لىك تەقدىرىدىن قۇتۇلالمىدى.
——————————————————————————————————————————————————
2006-يىللىق گېرمانىيە دۇنيا لوڭقىسى- ئىتالىيە كوماندىسى
گەرچە بۇ نۆۋەتلىك دۇنيا لوڭقىسىدىن بۇرۇن ‹‹تېلفون ۋەقەسى›› نىڭ سېسىق نامى پۇتبول دۇنياسىنى بىر ئالغان بولسىمۇ، ئەمما ‹‹تېلفون ۋەقەسى›› نىڭ باش پېرسوناژى بولغان يۇۋېنتۇس كوماندىسى ئەزالىرىنى ئاساس قىلىپ تەشكىللەنگەن ئىتالىيە دۆلەت كوماندىسى 2006-يىللىق دۇنيا لوڭقىسىنىڭ ئەڭ ئاخىرقى غەلبە قىلغۇچىسى بولۇپ قالدى. بۇ دۇنيا چېمپىيۇنى قوشۇنى تەركىبىدىكى باش تېرنىر لىپى دىن تارتىپ، بۇففون، دېل پىئېرو، كاناۋارو، زامبىروتتا ۋە كامورانېسى قاتارلىقلارنىڭ ھەممىسى
‹‹تېلفون ۋەقەسى›› دىن ئىبارەت سېسىقچىلىققا چوڭقۇر چۆكۈپ قالغان ئىتالىيە بىرلەشمىسىنىڭ زەردار كۇلۇبى يۇۋېنتۇستىن كەلگەن ئىدى، شۇنداقلا يۇقارقى 5 نەپەر يۇۋېنتۇس توپچىلىرى فىرانىسيە كوماندىسى بىلەن ئوينالغان ھەل قىلغۇچ جەڭدە كارامەت چاقنىدى. تىلغا ئېلشقا ئەرزىيدىغىنى شۇكى، 2-لىككە ئېرىشكەن فىرانسىيە قوشۇنى تەركىبىدىمۇ تۇرام، ۋىئېرا ۋە تېرىزگۇتتىن ئىبارەت 3 نەپەر يۇۋېنتۇس توپچىسى بۇ مەيدان ھەل قىلغۇچ مۇسابىقىدە ئوخشاشلا مەيدانغا چىقتى.
——————————————————————————————————————————————————
تامام! |