نوبېل ئەدەبىيات مۇكاپاتىغا ئېرىشكەن يازغۇچىلار يىلنامىسى

ئېرىشكەن يىل

مۇكاپاتقا ئېرىشكەن يازغۇچى

دۆلەت تەۋەلىكى

مۇكاپاتقا ئېرىشكەن ئەسىرى

1901- يىل

سۇلى پرودوم (1839- 1907)، شائىر

فىرانسىيە

«كۆزلەر»

1902-يىل

تيودور مومسېن (1817- 1903)، تارىخشۇناس

گېرمانىيە

«رىم تارىخى»

1903- يىل

بيورنىشتىيىن بيورنسون (1832- 1910)، درامماتورگ، شائىر، يازغۇچى

نورۋىگىيە

«ئىنسان ئاجىز كېلىدۇ»

1904- يىل

فىرىدىرىخ مىستىرال (1830- 1914)، شائىر

فىرانسىيە

«مىرىيو»

1904- يىل

جوس ئېچاگاراي (1832- 1916)، درامماتورگ، شائىر

ئىسپانىيە

«ئەخمەقمۇ ئەۋلىيامۇ»

1905- يىل

ھېنىرىك سىنكىۋىچ (1846- 1916)، يازغۇچى

پولشا

«مەنزىلىڭ قايان»

1906- يىل

گيوسو كاردۇسى (1835- 1907)، شائىر، ئەدەبىيا- سەنئەت تەنقىدچىسى

ئىتالىيە

«ياۋايى»

1907- يىل

جوسېف رۇديارد كىپلىڭ (1865- 1936)، يازغۇچى، شائىر

ئەنگلىيە

«كىم»

1908- يىل

رۇدورف ئېۋكىن (1846- 1926)، پەيلاسوپ

گېرمانىيە

«ھاياتنىڭ ئەھمىيىتى ۋە قىممىتى»

1909- يىل

سېلما لاگېرلوف (ئايال)، (1858- 1940)، يازغۇچى

شىۋېتسىيە

«نىلىسنىڭ غاز ئۈستى ساياھىتى»

1910- يىل

پائۇل ھەيزى (1830- 1914)، يازغۇچى

گېرمانىيە

«تىرىپلىق قىز»

1911- يىل

مورىس مىتىرىلنىك (1862- 1949)، دىرامماتورگ، شائىر، نەسىرچى

بېلگىيە

«كۆك قۇش»

1912- يىل

گېرخارت خوپىتمان (1862- 1946)، دىرامماتورگ، شائىر

گېرمانىيە

«توقۇمىچىلىق ئىشچىلىرى»

1913- يىل

رابىندرانات تاگور (1861- 1941)، شائىر، ئىجتىمائىي پائالىيەتچى

ھىندىستان

«گىتەنجالى» (شائىر ئەركىن ئىبراھىم پەيدا تەرىپىدىن ئۇيغۇرتىلىغا تەرجىمە قىلىنىپ نەشر قىلىنغان)

1915- يىل

رومىن روللان (1866- 1944)، يازغۇچى، مۇزىكا تەقرىزچىسى

فىرانسىيە

«جون كىرىستوف»

1916- يىل

ۋېرنېر ۋون ھايدىنىستام (1859- 1940)، شائىر، يازغۇچى

شىۋېتسىيە

«كۈزدىكى پەيت»

1917- يىل

كارل گىجېللاروپ (1857- 1919)، يازغۇچى

دانىيە

«تۈگمەندىكى قانلىق دېلو»

ھېنىرىك پونتوپپىدان (1857- 1943)، شائىر

دانىيە

«شادىمان زېمىن»

1919- يىل

كارل سىپىتلېر (1845- 1924)، شائىر، يازغۇچى

شىۋېتسارىيە

«ئولىمپىيەنىڭ باھارى»

1920- يىل

كىنوت ھامسون (1859- 1952)، يازغۇچى، دىرامماتورگ، شائىر

نورۋىگىيە

«زېمىننىڭ يېتىلىشى»

1921- يىل

ئاناتولى فىرانىس (1844- 1924)، يازغۇچى، ئەدەبىيات ئوبزورچىسى، ئىجتىمائىي پائالىيەتچى

فىرانسىيە

«تېيىس»

1922- يىل

جاكىنتو بېناۋېنتې (1866- 1954)، يازغۇچى

فىرانسىيە

«پايدا- زىيان مۇناسىۋىتى»

1923- يىل

ۋىليام باتلېر يىتىز (1865- 1939)، شائىر، دىرامماتورگ

ئېرلاندىيە

«ۋىزانتىيەگە سەپەر»

1924- يىل

ۋىلادىسلاۋ رېيموت (1868- 1925)، يازغۇچى

پولشا

«دېھقانلار»

1925- يىل

جورجى بېرنارد شاۋ (1856- 1950)، دىرامماتورگ

ئېرلاندىيە

«مۇقەددەس قىز جېندى»

1926- يىل

گىرازىيا دېلېددا (ئايال) (1871- 1936)، يازغۇچى

ئىتالىيە

«ئانا»

1927- يىل

ھېنىرى بېرگسون (1859- 1941)، پەيلاسوپ

فىرانسىيە

ئىختىرانىڭ تەدرىجىي تەرەققىياتى

1928- يىل

سىگرىد ئاندېست (ئايال) (1882- 1949)، يازغۇچى

نورۋىگىيە

«گەدەنكەش قىز ئاندېست»

1929- يىل

توماس مان (1875- 1955)، يازغۇچى

گېرمانىيە

«باددېنبرۇك ئائىلىسى»

1930- يىل

سىنكلېيىر لېۋىس (1885- 1951)، يازغۇچى

ئامېرىكا

«چوڭ كوچا»

1931- يىل

ئېرىك ئەكسېل كارلفېدىت (1864- 1931)، شائىر

شىۋېتسىيە

«كۆزلىرىڭ ئاتەش»

1932- يىل

جون گالىسۋورسى (1867- 1933)، يازغۇچى، دىرامماتورگ

ئەنگلىيە

«زامانىۋى كومېدىيە»

1933- يىل

ئىۋان ئالىكسىيۋىچ بۇنىن (1870- 1953)، يازغۇچى

رۇسىيە

«سەھرا»

1934- يىل

لۇگى پىراندېللو (1867- 1936)، يازغۇچى، دىرامماتورگ

ئىتالىيە

«ئاپتورىنى ئىزدەۋاتقان ئالتە پېرسۇناژ»

1936- يىل

ئيۇگىن ئونېل (1888- 1953)، دىرامماتورگ

ئامېرىكا

«ئاننا كىرىستى»

1937- يىل

روگېر مارتىن دۇ گارد (1881- 1958)، يازغۇچى

فىرانسىيە

«تىبولت ئائىلىسى»

1938- يىل

پىيارل سايدېنىسچىرىكېر باك (ئايال)، (1892- 1973)، يازغۇچى

ئامېرىكا

«زېمىن»

1939- يىل

فىرانىس ئىمىل سىللانىپ (1888- 1964)، يازغۇچى

فىنلاندىيە

«كۆك نامرات»

1944- يىل

جوھاننېس جېنسېن (1873- 1950)، يازغۇچى، شائىر

دانىيە

«ئۇزۇن سەپەر»

1945- يىل

گابرېلا مىستىرال (ئايال)، (1889- 1957)، شائىر

چىلى

«يوقىلىش»

1946- يىل

ھېرمان ھېسسى (1877- 1962)، يازغۇچى

گېرمانىيە

«چۆل بۆرىسى»

1947- يىل

ئاندىرى گىدې (1869- 1951)، يازغۇچى، ئوبزورچى

فىرانسىيە

«ئەخلاق ئىسيانكارى»

1948- يىل

توماس سىتىرنىس ئېللىيوت (1888- 1965)، شائىر، دىرامماتورگ، تەنقىدچى

ئەنگلىيە

«خاراب زېمىن»

1949- يىل

ۋىليام فولكىنېر (1897- 1962)، يازغۇچى

ئامېرىكا

«شاۋقۇن ۋە غەزەب»

1950- يىل

بېرتىراند رۇسسېل (1872- 1970)، ماتېماتىك، پەيلاسوپ

ئەنگلىيە

«غەرب پەلسەپە تارىخى»

1951- يىل

پار فابىيان لاگېركىۋىست (1891- 1974)، شائىر، دىرامماتورگ، يازغۇچى

شىۋېستىيە

«دوزاخقا چۆككەن لىفىت»

1952- يىل

فىرانسوۋا مورىياك (1885- 1970)، يازغۇچى

فىرانسىيە

«ماخاۋ بىمارىنى سۆيۈش»

1953- يىل

ۋېنىستون چېرچىل (1874- 1965)، سىياسىيون، تارىخشۇناس، تەرجىمھال يازغۇچىسى

ئەنگلىيە

«ساۋرولا»

1954- يىل

ئېرنىست ھېمىڭۋاي (1899- 1961)، يازغۇچى

ئامېرىكا

«بوۋاي ۋە دېڭىز» (ئۇيغۇر تىلىدا نەشر قىلىنغان)

1955- يىل

خالدور كىليان لاكسىنىس (1902- 1998)، يازغۇچى

ئىسلاندىيە

«بېلىقچىنىڭ قىزى»

1956- يىل

جۇئان رامون جىمېنىز (1881- 1958)، شائىر

ئىسپانىيە

«باھار سىمفونىيەسى»

1957- يىل

ئالبېرت كامۇس (1913- 1960)، يازغۇچى

فىرانسيە

«مۇناسىۋەتسىز ئادەم» (ئەدەبىي تەرجىمان مۇنارجان توختاخۇن ئاكا ئۇيغۇر تىلىغا تەرجىمە قىلغان)

1958- يىل

بورس پاستىرناك (1890- 1960)، شائىر، يازغۇچى

سوۋېت ئىتتىپاقى

«دوختۇر ژىۋاگو» (داڭلىق شائىر ئوسمانجان ساۋۇت ئۇيغۇر تىلىغا تەرجىمە قىلغان، پات ئارىدا نەشردىن چىقىدۇ)

1959- يىل

سالۋادور كۇاشىمودو (1901- 1968)، شائىر

ئىتالىيە

«يوقالغان نەي ئاۋازى»

1960- يىل

ساينىت جون پېرس (1887- 1975)، يازغۇچى

فىرانسىيە

«دېڭىزدىكى بەلگە»

1961- يىل

ئىۋو ئاندىرىك (1892- 1975)، يازغۇچى

يۇگۇسلاۋىيە

«دىرىنا دەرياسىدىكى كۆۋرۈك»

1962- يىل

جون سىتېيىنبېك (1902- 1968)، يازغۇچى

ئامېرىكا

«غەزەبلەنگەن ئۈزۈمزار»

1963- يىل

جورج سېفىرىس (1909- 1971)، شائىر

گىرېتسىيە

«تۇمۇچۇق»

1964- يىل

ژازن پائۇل سارتىرى (1905- 1980)، پەيلاسوپ، يازغۇچى

فىرانسىيە

«يىرگىنىش»

1965- يىل

مىخايىل شولوخوۋ (1905- 1984)، يازغۇچى

سابىق سوۋېت ئىتتىپاقى

«تىنىچ دون» (ئۇيغۇر تىلىدا نەشر قىلىنغان)

1966- يىل

سامۇئېل يۈسۈپ ئاگنون (1888- 1970)، يازغۇچى

ئىسرائىلىيە

«تۈندىكى مېھمان»

1966- يىل

نېللىي ساكس (ئايال) (1891- 1970)، شائىر

شىۋېتسارىيە

«يىللى»

1967- يىل

مىگىل ئانگېل ئاستۇرىياس (1899- 1974)، شائىر، يازغۇچى

گىۋاتمالا

«پىرېزدېنت ئەپەندى» (ئۇيغۇر تىلىغا تەرجىمە قىلىندى، پات ئارىدا نەشردىن چىقىدۇ)

1968- يىل

كاۋاباتا ياسۇنارى (1899- 1972)، يازغۇچى

ياپۇنىيە

«قار دۆلىتى» (ئۇيغۇر تىلىغا تەرجىمە قىلىندى، پات ئارىدا نەشردىن چىقىدۇ)

1969- يىل

سامۇئېل بېككىت (1906- 1989)، يازغۇچى

فىرانسىيە

«گودوتنى كۈتۈش»

1970- يىل

ئالىكساندېر سولژېنىتسىن (1918- 2008)، يازغۇچى

رۇسىيە

«راك كېسەللىكلەر بىناسى»

1971- يىل

پابلو نېرۇدا (1904- 1973)، شائىر

چىلى

«شېئىرلار توپلىمى»

1972- يىل

ھېنىرىخ بول (1917- 1985)، يازغۇچى

گېرمانىيە

«لېئونى ۋە ئۇلار»

1973- يىل

پاترىك ۋايىت (1912- 1990)، يازغۇچى، دىرامماتورگ

ئاۋستىرىيە

«بوران- چاپقۇن»

1974- يىل(1)

ئېيۋىند جونسون (1900- 1976)، يازغۇچى

شىۋېتسىيە

«ئولوف ھەققىدە ھېكايە»

1974- يىل(2)

ھاررى ئىدموند مارتىنسون (1904- 1978)، شائىر

شىۋېتسىيە

«ئىختىرا كېچىسى»

1975- يىل

ئېۋگىنىيو مونتالې (1896- 1981)، شائىر

ئىتالىيە

«سىياھ بېلىقنىڭ سۆڭىكى»

1976- يىل

سائۇل بېللوۋ (1915- ؟)، يازغۇچى

ئامېرىكا

«ھېرزوگ»

1977- يىل

ئالېكساندىر مېرلو (1898- 1984)، شائىر

ئىسپانىيە

«ياق، يۇلتۇزلار»

1978- يىل

ئىساك باشۋىس سىڭگىر (1904- 1991)، يازغۇچى

ئامېرىكا

«ئەخمەق جىمپېل»

1979- يىل

ئودىسسيۇس ئېلىيتىس ب(1911- 1996)، شائىر

گىرېتسىيە

«قەھرىمانغا مەرسىيە»

1980- يىل

زىسلاۋ مىلوش (1911- 2004)، شائىر

پولشا

«تاساددىپىي ئۇچرىشىش»

1981- يىل

ئېلياس كاندېتتى (1905- ؟)، گېرمان تىللىق يازغۇچى

ئەنگلىيە

«ئىسەنكىرەش»

1982- يىل

گابرىيېل گارسىيا ماركۇز (1928- ؟)، يازغۇچى، مۇخبىر

كولومبىيە

«يۈز يىل غېرىبلىق» (غۇپۇر نۇرىدىن تۆلىمبېك تەرىپىدىن تەرجىمە قىلىنىپ، ئۇيغۇر تىلىدا نەشر قىلىنغان)

1983- يىل

ۋىليام گولدىڭ (1911- 1994)، يازغۇچى

ئەنگلىيە

«چىۋىن شاھى»

1984- يىل

ياروسلاۋ سېيفېرت (1901- 1986)، شائىر

چېخ

«دەرىزە تۈۋىدە»

1985- يىل

كلاۋۇد سىمون (1913-)، يازغۇچى

فىرانسىيە

«فلەندېر تاشيولى»

1986- يىل

ۋول سوينكا (1934-)، دىرامماتورگ، شائىر، يازغۇچى، ئوبزورچى

نىگىرىيە

«ئورمان ئۇسسۇلى»

1987- يىل

جوسېف برودىسكى (1940- 1996)، ئامېرىكا تەۋەلىكىدىكى سوۋېت ئىتتىپاقىلىق شائىر

ئامېرىكا

«ھۆكۈم»

1988- يىل

نەجىپ مەھفۇز (1911-)، يازغۇچى

مىسىر

«ئۈچ كوچا تىرىلوگىيىسى» (ئۇيغۇر تىلىدا نەشر قىلىنغان)

1989- يىل

كامىلو سېلا (1916- 2001)، يازغۇچى

ئىسپانىيە

«ھەسەلخانا»

1990- يىل

ئوكتاۋىيو پاز (1914- 1998)، شائىر

مېكسىكا

«چوڭ كوچا»

1991- يىل

نادىن گوردىمېر (ئايال) (1923-)، يازغۇچى

جەنۇبىي ئافرىقا

«تاساددىپىي ئۇچرىشىش»

1992- يىل

دېرېك ۋالكوت (1930-)، شائىر

سان لۇسىيا

«ئوتتۇرا ياز»

1993- يىل

تونى موررىسون (ئايال)(1913-)، يازغۇچى

ئامېرىكا

«جان قوزام» (ئۇيغۇرچە تەرجىمىسى پات ئارىدا نەشردىن چىقىدۇ)

1994- يىل

ئويى كىنزابۇرو (1935-)، يازغۇچى

ياپۇنىيە

«شەخسىي كەچۈرمىش»

1995- يىل

سىماس ھېيىنى (1939- 2013)، شائىر

ئېرلاندىيە

«قېزىش»

1996- يىل

ۋىسلاۋا سىمبورسىكا (ئايال)(1923-)، شائىر

پولشا

«ھىراكىلتۇس دەرياسىدا»

1997- يىل

دارىيو فو (1926-)، دىرامماتورگ

ئىتالىيە

«بىر ھۆكۈمەتسىزنىڭ تاساددىپىي ئۆلۈمى»

1998- يىل

جوس ساراماگو (1922-)، مۇخبىر، يازغۇچى

پورتۇگالىيە

«مۇناستېردىكى ئىشلار»

1999- يىل

گۇنتېر گىراس (1927-)، يازغۇچى

گېرمانىيە

«قاڭالتىر دۇمباق»

2000- يىل

گاۋ شىڭجيەن (1940-)، فىرانسىيە تەۋەلىكىدىكى جۇڭگولۇق، دىرامماتورگ، يازغۇچى

فىرانسىيە

«روھ تېغى»

2001- يىل

نايپاۋىل (1932-)، ئەنگلىيە تەۋەلىكىدىكى ھىندىستانلىق يازغۇچى

ئەنگلىيە

«يېرىم ھايات»

2002- يىل

كېرتىرىز ئىمرى (1929-)، يازغۇچى

ۋىنگىرىيە

«شۇم تەقدىر»

2003- يىل

جون ماكسىۋېل كوتزې (1940-)، يازغۇچى

يازغۇچى

«نومۇس»

2004- يىل

ئېلفىرېد يېلنىك (ئايال) (1943-)، يازغۇچى

ئاۋستىرىيە

«پىيانىنو ئوقۇتقۇچىسى»

2005- يىل

خارولد پىنتېر (1930- 2008)، ئەنگلىيەلىك يەھۇدىي يازغۇچى، دىرامماتورگ، ئوبزورچىلىق ساھەسى ئۇنى بېرنارد شاۋدىن كېيىنكى ئەنگلىيەدىكى ئەڭ مۇھىم دىرامماتورگ دەپ باھالىغان

ئەنگلىيە

«ئۆيگە قارىغۇچى»

2006- يىل

ئورخان پامۇك (1952-)، يازغۇچى

تۈركىيە

«ئىستانبۇل»

2007- يىل

دورس لېسسىڭ (ئايال)(1919-)، يازغۇچى

ئەنگلىيە

«ئالتۇنرەڭ خاتىرە»

2008- يىل

لى كىلزىيو (1940-)، «يېڭى مەسەلچىلەر» ئېقىمىنىڭ ۋەكىللىك يازغۇچىسى

فىرانسىيە

«ۋىرانىيە»

2009- يىل

ھېرتا مىللېر (ئايال) (1953-)، يازغۇچى، شائىر، نەسىرچى

گېرمانىيە

«تۈلكە شۇ چاغدا ئوۋچى ئىدى»، «مىڭ يىللىق نەپەس» (ئۇيغۇر تىلىغا تەرجىمە قىلىنىۋاتىدۇ، پات ئارىدا نەشردىن چىقىدۇ)

2010- يىل

مارىيو ۋارگاس لوسا (1936-)، يازغۇچى

پىرۇ

«شەھەر ۋە ئىت»

2011- يىل

توماس تىرانىستىرومېر (1931-)، شائىر

شىۋېتسىيە

«يولدىكى مەخپىيەت»

2012- يىل

مويەن (1955-)، جۇڭگونىڭ داڭلىق يازغۇچىسى

جۇڭگو

«قىزىل قوناقلىق جەمەتى»، «تولغان بەدەن»، «ھايات- ماماتلىق چارچاش»، «سەندەل جازاسى»، «مەي بەگلىكى» (ئۇيغرۇ تىلىغا تەرجىمە قىلىندى، مۇشۇ ئايدا نەشردىن چىقىدۇ)