زورۇقۇپ ئاتالغۇ-ئىسىم ياسىمايلى

oylirim

	زورۇقۇپ ئاتالغۇ-ئىسىم ياسىمايلى （http://bbs.oylirim.cn）4 O0 Y- i, s  G& W （http://bbs.oylirim.cn）, j0 L# [' B) U( |# T«كارۋان» ناملىق بىر گېزىت بار ئىكەن. ئېھتىمال بۇنى مەلۇم بىر ئېلان شىركىتى ئىچكى قىسىمدا چىقارسا كېرەك. بىر كۈنى ماڭا شۇ گېزىتنىڭ يېڭى سانىنى تاللا بازىرىدىكى بىر خادىم ئاشقان پۇل بىلەن قوشۇپ بەردى. ئۆيگە كېلىپ گېزىتنى كۆرۈۋېتىپ، كۆزۈم «سۇبھان پىتەكلىرى» ھەققىدىكى ئېلانغا چۈشۈپ قالدى. پېتەك دېگەننى ھەممىمىز بىلىمىز. ئۇ  ئاياغ كىيىم ئىچىگە سېلىنىدۇ. «سۇبھان» دېگەن ئۇلۇغ بىر ئىسىمنىڭ ئەرزىمەس بىر پىتەككە ماركا-نام قىلىپ قويۇلغانلىقىنى نېمە دەپ چۈشىنىش كېرەك؟ يېقىنقى يىللاردىن بۇيان ئەتراپىمىزنى ھەشەمەتلىك ماركا ئېلانلىرى ۋە نامى غەيرىي ۋىۋىسكىلار قاپلاپ كەتتى. ئادەمنىڭ ئەقلى يەتمەيدىغان ئىسىملارنى ئويلاپ تېپىپ شىركەت ۋە تىجارەتچىلەرگە دۆندۈر ياكى پارچىلاپ ساتىدىغان ئىسىم ھۆپىگەرلىرىمۇ ئارىدىن ھايان ئېلىش مەقسىتىدە ئانا تىلنى كوچىدىكى ئىگىسىز توپتەك ھەر قاياققا تېپىپ ئوينايدىغان بولۇپ كەتتى. ئاۋات رەستىلەردىن  ئەخلەتلىك كوچىلارغىچە سەپسالساق، ئاشخانىلارنىڭ، تاللا دۇكانلىرىنىڭ، ساتىراشخانىلارنىڭ، ھەتتا موزدۇزخانا، لەڭپۇڭخانىلارنىڭ ۋىۋىسكىلىرىدىمۇ ئۇيغۇر ئاياللىرىنىڭ چىرايلىقراق ئىسىملىرى دۇكان نامى، تىجارەت بەلگىسى قىلىنىپ بولۇندى. تېخى بۇمۇ يەتمەي ئادەم ئاڭلاپ باقمىغان، نەدىن ئويلاپ تاپقانلىقى، كىملەر تەرىپىدىن قۇراشتۇرۇلغانلىقى نامەلۇم  ئاجايىپ غەيرىي، چۈشىنىكسىز ئىسىملار، ئاتالغۇلارمۇ تىلىمىزدا ئىستېمال قىلىنىدىغان، تىجارەت ماركىلىرىدا، ئالا - پاساق، قىڭغىر - مايماق، ھەرەڭ - سەرەڭ ۋىۋىسكىلاردا غادىيىپ تۇرىدىغان بولۇپ كەتتى. بۇ ئىشلارنى سۈرۈشتۈرىدىغان، تەپتىشلەيدىغان ئورگاننىڭ بار - يوقلۇقى مەلۇم ئەمەس. شۇڭلاشقا «ئەھلىيا»، «سوبارە»، «مەنۋەر»، «سۇبا»، «ئۆزدار»، «ئۆزگۈل»، «ئانارىيە»... دېگەندەك يۈزلىگەن ناملار، «مەنكام»، «مېنىيە»، «قارىيىڭ»، «سادىر پالۋان ئىچىملىكى»، «جۇلا نانلىرى»، «تەبەسسۇم ئىشتانلىرى»...دېگەندەك لاۋزا ماركىلارنىڭ ئېلان ۋىۋىسكىلىرى بارغانسېرى يامراپ كېتىۋاتماقتا. يولنىڭ چېتىدە ياتقان ئەخلەت ساندۇقى بۇزۇۋېتىلسە تۆلىتىدىغان ئىگىسى بارغۇ؟ ئاللىقايسى مەسئۇلىيەتسىزلەر خالىغانچە بۇزۇۋاتقان ئانا تىلىمىزنىڭ ھېسابىنى ئالىدىغان بىرەر كىم يوقمىدۇ؟ ئۇنداقلارنىڭ نەزەرىدە ئانا تىلىمىز كىم كىرىپ دەسسەپ - چەيلىسە بولۇۋېرىدىغان، خالىغانلار كىرىپ شېخىغا داڭگال ئاتسا بىر كىم ھاي دېمەيدىغان تېمى يوق باغ بولدى... توۋا دەيمەن، شۇ كۈلكىلىك، ساۋاتسىزلارچە، پەلىپەتىش ئىسىملارنى زورۇقۇپ ياساۋاتقان، ئويلاپ تېپىۋاتقان نەپسى بالا ئاتالمىش «تىلشۇناس»لار قايسى ئۇۋىلاردا يېتىۋېلىپ مۇقەددەس تىلىمىزنى بۇزۇۋاتقاندۇر؟ ياق، ئىش بۇنداق ئاددىي ئەمەس، بىر ياماقلىق پايدا ئۈچۈن مىليون تىللاغا بەرگۈسىز ئانا تىلىمىزنى خالىغانچە بۇزىدىغان بىلىمسىزلەرنى جامائەت، جەمئىيەت، مۇھىمى تىل - يېزىق فۇنكسىيە تارماقلىرى جەزمەن ئەيىبلىشى، ئۇلارنى باشباشتاقلىقى، سەرىمەسلىكىنى تونۇش، تۈزىتىشكە بۇيرۇشى كېرەك. （http://bbs.oylirim.cn）6 J$ q# z# P3 U( S. ~5 hجەمئىيەت تەرەققىي قىلغانسېرى تىلىمىزدىمۇ يېڭىدىن - يېڭى، مەنەلىق، ئەپلىك ئاتالغۇلار، ئىسىملار بارلىققا كېلىدۇ، ئەلۋەتتە. بىراق، بۇ ئىسىم، ئاتالغۇلار ئوقۇغان، ئاڭلىغانلارنىڭ دىتىغا سىغىشى، مەنتىقىگە ئۇيغۇن بولۇشى، جامائەتچىلىكنىڭ ئېتىراپ قىلىشىغا ئېرىشىشى لازىم. ئەكسىنچە، بۇنداق ناچار ئىسىم - ناملارنى ئويلاپ چىقىرىۋاتقانلار، ناچار ماللىرىنى ئاجايىپ - غارايىپ ناملار بىلەن پۇل قىلىشقا موھتاج كاسىپلارغا كۆشۈكىنى بەش پۇلدىن سېتىۋاتقانلار ئەيىبلەشكە دۇچار بولىدۇ. بىراق، يامان يېرى شۇكى، يۇندى ياغدىن ھايان تېپىشقا كۆنۈكۈپ كەتكەن ۋىجدانى سۇسلاردىن ئۈلگە ئالغان تىل بۇزارلار ئانا تىلىمىزغا خۇنۈكلۈك كەلتۈرۈپ، ئاتالغۇ، ئىسىملارنى خالىغانچە قوللىنىپ، تويماس نەپسىلىرىنى قاندۇرۇپ بەخىرامان يۈرمەكتە... مىڭ ئەپسۇس!