مەدەنىيەت ئۆزگىرىشىگە باشقىچە قاراش

barter

	ئەسسالامۇ ئەلەيكۇم مىسرانىمدىكى تورداشلار،مەن بىر ئىچكىردە بىلىم ئېلىۋاتقان ئالي مەكتەپ ئوقۇغۇچىسى.يەنى سىلەر ئۆچ كۈرىدىغان مىنكوخەن سېپىنىڭ بىر ئەزاسى.بۇ يەردە مەن ئۆزەمنى ئاقلىماقچىمۇ ئەمەسمەن،بەلكى مۇشۇ نەچچە يىلدىن بۇيانقى مىللىتىمنىڭ مەدەنىيەت ئوزگىرىشلىرىنى ئوزەمنىڭ چۈشەنگەن كورگەن ھەم ئاڭلىغانلىرى بۇيىچە ئانالىز قىلىپ باقماقچىمەن،ھەم ئۆزەممۇ بىر ئىككى مەدەنىيەت ئارىسىدا قىستىلىۋاتقان ئۇيغۇر بالىسى بولغاچقا،بۇ تىمىنى يېزىشقا سالايىتىم تۇشىدۇ دەپ ئويلايمەن.بولسا تورداشلارنىڭ پىكىر تەنقىتلىرىنى ئايىماسلىغىنى ئۈمۈت قىلىمەن.       ھەممىمىزگە مەلۇم ھازىر ئۇيغۇرلارنىڭ ئىشسىزلىق نىسبىتى ناھايىتى يۇقىرى پەللىگە يەتتى،نۇرغۇن ئالى مەكتەپ ئوقۇغۇچىلىرى ۋە ئختىساس ئىگىلىرى ئىشسىز يۈرمەكتە.مىنىڭچە مانا مۇشۇ ئىشسىزلىق بىزنىڭ مەدەنىيتىمىزنى ئوزگەرتىدىغان ئەڭ چوڭ قاتىللارنىڭ بىرى بۇلۇپ قالدى. يەنى ئىشسىزلىق سەۋەبىدىن بىز يەنە بىر قېتىملىق ئەرەپلىشىش دولقىنىنى كۈتىۋالدۇق،ئىشسىزلىىق ۋە باشقا ئامىللار تۈپەيلى ئۇيغۇر مىللىتىمىز ھەممە  ئىشقا سۈكۈت قىلىش كېسىلىگە گىرىپتار بۇلۇپ قالدۇق، جان باقالماسلىق تۈپەيلى، پۈتكۈل روھىمىزنى ئاللاغا ئاتىدۇق. بىزنىڭ دىنىمىز راستىنلا كۈچىيىۋاتىدۇ ، بۇ ياخشى ئەھۋال.بىراق بىز دىنىمىزنىىڭ  كۈچىيىشىنى مەدەنىيتىمىزنىڭ خاراپلىشىشىنى بىراقلا ھۆكۈمەتنىڭ قاتتىق قوللىقىغا دۆڭگەپ قويدۇق، دىمەكچى باشقا ئامىللارغا سەل قاراپ كەلدۇق.      بىزنىڭ مەدەنىيتىمىز ھازىر ئىككى مەدەنىيەت تەرىپىدىن ئاشكارە ۋە يۇشۇرۇن خاراپلىنىشقا يۈزلىنىۋاتىدۇ. ئاشكارە بولغىنى باشقا مەدەنىيەتلەر تەرىپىدىن سىقىپ چىىقىرىلىۋاتىدۇ، باشقا مىللەت مەدەنىيتىنىىڭ راستىنلا ئۆگۈنۈشكە تىگىشلىك يەرلىرى بار ، لىكىن خاتا بولغىنى ئۇ بىزنىڭ تەپەككۇرىمىزنىمۇ ئۆزگەرتىشكە ئۇرىنىۋاتىدۇ، بۇ ھەقتە جېق توختالماي،بۇنداق تېمىلار خېلى جېق.      يۇشۇرۇن بولغىنى بولسا بىز دەل سەل قاراۋاتقان ئەرەپ مەدەنىيتى. دەۋرىمىز ياشلىرى ئەرەپ مەدەنىيتىنى ئىسلام مەدەنىيتى دەپ خاتا قاراشتا بولىۋاتىدۇ ۋە ياكى ئۆزىمۇ ھىس قىلمىغان.بەزى ياشلىرىمىز ئۆز مەدەنىيتىنى قايرىپ قۇيۇپ ئەرەپ مەدەنىيتىگە چۇقۇنىۋاتىدۇ.دىمەكچى بولغىنىم شۇكى ئۇيغۇر مەدەنىيتى ئەرەپ مەدەنىيتىدىن ھەرگىز قېلىشمايدۇ.ئەگەر بىزنىڭ مەدەنىيتىمىزدە ھەرقانداق ئىسلام ئەقىدىسىگە ئۇيغۇن كەلمەيدىغان يەرلىرى بولسا بۇنى چۇقۇم ئوزگەرتىشىمىز كېرەك،چۈنكى ئىسلامدا خاتا سۆزلەر يوقتۇر،بىراق ئەگەر مەدەنىيتىمىزنى تاشلاپ قۇيۇپ ئەرەپلەرگە چۇقۇنۇپ كەتسەك ،ئۆزىمىزنى مەڭگۈ تاپالماسلىقىمىز مۇمكىن.بۇنى ھەتتا سۈيۈملىك پەيغەمبىرىمىزمۇ توسقان.ھازىر قىزلىرىمىز ئەرەپچە كىيىنىۋاتىدۇ(ھىجاپلانغان قىزلارنى دىمەكچى،ھەممىسى ئەمەس)،لىكىن بىزنىڭ ئۈزىمىزنىڭ مىللى كىيىملىرىمۇ ھەرگىز ئەۋرەتلىرىنى ياپالمايدىغان دەرىجىدە ئەمەەس.ئاتا بوۋىلىرىمىز ئەقىل پاراسىتىنى ئىشلىتىپ ،بىزنىڭ ئۆرپ ئادىتىمىزنى يوقاتمىغان ئاساستا ئىسلامچە كىيىملەرنى لاھىيەلەپ چىققان. لىكىن بۇ كىيىملەرنى ھىجاپلانغان قىزلارمۇ كەيمەسلىكى مۇمكىن ،چۈنكى تالاغا چىقىپ ئىززاغا قېلىىشتىن قورقىدۇ.مانا بۇ بىزنىڭ مەدەنىيتىمىزگە تەھدىت سېلىۋاتقان يۇشۇرۇن كۈچ.       ھازىر بىزنىڭ مەدەنىيتىمىز راستىنلا قىيىن ئەھۋالدا قېلىۋاتىدۇ.بولسا ئۇيغۇر ياشلىرىمىزنىڭ مەسلىنى بالدۇرراق تۇنۇپ ،ھەممىمىز بىر نىيەت بىر مەقسەتتە مەدەنىيتىمىز ئۈچۈن كۈچ چىقىرىشىنى ئۈمۈت قىلىمەن.      تىمامدا ھېجاپلانغان قىزلىرىمىزنى كۆپرەك تىلغا ئېلىپ قالدىم،بۇنداق قىلغىنىم ھەرگىزمۇ ئۇلارنى تەنقىد قىلغىنىم ئەمەس،بەلكى ئۇلار ھازىرقى زامان ئۇيغۇر ياشلىرى ئىچىدىكى ئەڭ سۈيۈملۈكلىرىدۇر،خاتا چۈشەنمەسلىكىڭلارنى ئۈمۈت قىىلىمەن.      سەۋىيەم تۆۋەن بولغاچقا مۇشىنچىلىكلا يازالىدىم.بولسا ھەممىڭلارنىڭ بۇ يۇشۇرۇن كۈچكە دىىققەت قىلىشىڭلارنى ئۈمۇت قىلىمەن.                               2012 يىلى 12 ئاينىىڭ 27 كۈنى

sawapkar

	مىللىي  مەدىنيەت  تەرەقىياتنىڭ ئاساسى

barter

	sawapkar يوللىغان ۋاقتى  2012-12-27 09:23 PM مىللىي  مەدىنيەت  تەرەقىياتنىڭ ئاساسى توغرا دەيسىز

دىيارىم

	ئىشسىزلىقنى مەدىنىيەتنىڭ  قاتىلى دىگىنىڭىز ئىشىپ كىتىپتۇ ، ئىشسىزلىق بىلەن مەدىنىيەت مۇناسىۋەتلىك بولسىمۇ ، سىز دىگەندەك دەرىجىدە ئەمەس . جەمىيىتىمىزدە ئەرەپلىشىش دولقىنى دىگىدەك ئۆزگىرىشمۇ بولغىنى يوق ، چەكلەۋاتقان تۇرسا  نەدە سىز دىگەندەك دولقۇن بولسۇن . بىراق بىز دىنىمىزنىىڭ  كۈچىيىشىنى مەدەنىيتىمىزنىڭ خاراپلىشىشىنى بىراقلا ھۆكۈمەتنىڭ قاتتىق قوللىقىغا دۆڭگەپ قويدۇق، دىمەكچى باشقا ئامىللارغا سەل قاراپ كەلدۇق. بۇ گىپىڭىزنى چۈشىنەلمىدىم . مۇسۇلمانلار بىر ئاللاھقا چوقۇنىمىز يەنى بىر ئاللاھقا ئىبادەت قىلىمىز ھەم ئىشىنىمىز . ئەرەب مەدىنىىتىگە چوقۇنۇش دىسە ئىشىپ كىتەمدۇ قانداق ، سىز دىگەندەك ئۇنداق كىيىنىدىغانلارمۇ جىق  ئەمەس ، ھەم ئۇ پەقەت ئەرەبلەرگىلا خاس كىيىنىش ئەمەس ، بارلىق مۇسۇلمان ئاياللارغا ئورتاق بولغان كىيىنىش ئادىتىدۇر (مېنىڭ دىگىنىم يۈزىنى ئورىغانلارنى كۆرسەتمەيدۇ ). يەنە بىرى (بۇنى ھەتتا سۈيۈملىك پەيغەمبىرىمىزمۇ توسقان) بۇ يەردە نىمىنى كۆزدە تۇتۇپ پەيغەمبىرىمىز توسقان دەۋاتىسىز . تىمىڭىزدا يورۇتماقچى بولغان ئىدىيەرىڭىز ياخشى ، ئەمما ئىپادىلەش ئۇسۇلىڭىز ۋە ئالغان مىساللىرىڭىز بىر تەرەپلىمە بولۇپ قاپتۇ (يىرىم يالىڭاچ كىيىنىدىغانلارنى نىمىشقا مىسال ئالمىغانسىز،مەنچە مۇشۇ تەرەپ ئەڭ مۇھىم ). مەدىنىيىتىمىزنى قوغداشنى ھەممىمىز ئۆزىمىزدىن باشلىساق ، ئەتراپىمىزدىكىلەرگە تەسىر قىلساق ،پەرزەنتلىرىمىزنى كىچىكىدىن باشلاپ مەدىنىيىتىمىز بىلەن تەربىيلىسەك ، مەنچە مەدىنىيىتىمىزنى قوغداپ ساقلاپ قىلىشقا پايدىسى بار دەپ قارايمەن .

ئاپتاپ

	بىز قانداق تەرەققياتقا مۇھتاج ؟    بىز ھازىر قانداق ئۇسۇلدا ياشاتىمىز ؟ بىز قانداق قىلىمىز كىرەك ؟ بۇنى بىر ئىككەيلەن ئوبروز بىلەن ھەل قىلالمايمىز بەلكى ئىقتىساد ۋە مائارىپ بىرىنجى ئورۇندا .

barter

	دىيارىم يوللىغان ۋاقتى  2012-12-27 10:09 PM ئىشسىزلىقنى مەدىنىيەتنىڭ  قاتىلى دىگىنىڭىز ئىشىپ كىتى ... دىگىنىز ئورۇنلۇق

barter

	ئاپتاپ يوللىغان ۋاقتى  2012-12-27 10:15 PM بىز قانداق تەرەققياتقا مۇھتاج ؟    بىز ھازىر قانداق ئۇس ... مائارىپتىن ئۈمۇت كۈتكىلى بولماس بۇلۇپ كەتتى،ئەڭ مۇھىمى ئائىلە تەربىيەسى.

tewelgha

	يوقۇرقى تورداشنىڭ چۈشەنچىسىدە كامتۇكلىك بار . ئائىلە تەربىيەسى ھەقىقەتەن مۇھىم ،بىراق ئۇ بىر ئىنسانغا كېرەكلىك ھەممە بىلىمنى بېرەلمەيدۇ .ئائىلە تەربىيەسى ئىنسان خارەكتىرى ،ئەقلاقى ،ئىدىيىسىنىڭ تەرەقىياتىدا  ھۇللۇق رول ئوينىشى مۈمكىن ،لىكىن ئىلىم-پەن بىلىملىرىنى يەتكۈزۈش ،ئىجادىي تەپەككۈرنى يېتىلدۇرۇش ،ئەتراپلىق تەرەقىي قىلىش قاتارلىق جەھەتلەردە ئاجىزلىق قىلىدۇ . مەكتەپ مائارىپىدىن ئايرىلغان مىللەتنىڭ تەغدىرى تېخىدىنمۇ ناچار بولىدۇ.

toghrak0903

	ئەسسالامۇ-ئەلەيكۇم! ھەر بىر دىنى ئۈچۈن ،مىللەت ئۈچۈن كۈچ چىقىرىۋاتقان تېرىشىۋاتقان قېرىنداشلار، تېمىدا ئوتتۇرىغا قويۇلغان مىساللار بىلەن ئالغا سۈرۈلمەكچى بولغان ئىدىيە تازا ماسلاشمىغان ، يەنە بىر مۇھىم مەسىلە شۇكى بىزگە تەسىرى ئەڭ يامىنى غەرپنىڭ يەنى ماۋۇ «قېىرىنداشلار» نىڭ مەدەنىيەت تاجاۋۇزى ھەرگىزمۇ ئەرەپلەرنىڭ ئەمەس،مېنىڭچە بىزنىڭ مەدەنىيتىمىز دىن بىلەن يۇغۇرلۇپ كەتكەن، ئەرەپلەرنىڭمۇ شۇ ، دىنسىز ئۇيغۇر مەدەنىيتىدىن ئېغىز ئېچىش مۇمكىن بولمايدۇ، دىن يوقالسا ئۇيغۇر مەدەنىيتى مەنىۋى يۆلەنچۈكتىن ئايرىلىدۇ-دە، ئۇيغۇر مەدەنىيتىدىنمۇ سۆز ئاچقىلى بولمايدۇ، يەنە كىلىپ دىن بىلەن مەدەنىيەتتىن بىرىنى تاللاشقا توغرا كەلسە ئىككىلەنمەستىن دىننى تاللاش زۆرۈر. چۈنكى سىز ئىسلام دىنىغا بۇ دۇنيالىق ئۈچۈن ئەمەس بەلكى ئاخىرەتلىك ئۈچۈن ئىشىنىسىز، مىللىي مەدەنىيەتكە كەلسەك بۇ بىزنىڭ مەۋجۇتلىقىمىزنىڭ ئاساسى قوغداش كېرەك، لېكىن بۇ پەقەت بۇدۇنيالىق خالاس. مەدەنىيەتنىڭ دىن بىلەن بولغان پەرقىنى ئېنىق ئايرىپ قاراش ، ئۆزىمىزنىڭ نېمە ئۈچۈن مۇسۇلمان ئاتالغانلىقىمىز نېمە ئۈچۈن ئاللاھقا ئىتقاد قىلىدىغانلىقىمىزنى بىلىۋېلىشىمىز كېرەك ، شۇنداق بولغاندا مىللەت بىلەن مەدەنىيەت، دىن ئوتتۇرىسىدىكى ئوخشىماسلىقلارغا ياخشى باھا بەرگىلى ھەمدە توغرا مۇئامىلە قىلغىلى بولىدۇ. يەنە بىر مۇھىم مەسىلە شۇكى ئەرەپلەرنىڭ مەدەنىيتى قايسى ئىسلام مەدەنىيتى قايسى ئېنىق ئايرىپ قاراش كېرەك.

مسكىنÍÍ

	تېما ئىگىسىنىڭ مەخسىتى بىزنى تەرەققىيات بىلەن تەڭ ئىلگىرلىسە، زاماندىن ۋايسىماي تىرىشسا دېگەن ئىكەن، بۇنى قوللايمەن ئەمما شەخسى بولغان پىكرىم،ھىجاپ ۋە ئەرەپ مەدىنىيتىنىڭ بۇلارغا ئانچە تەسىرى يوق ،يەنە بىر جەھەتتىن  ئېيتقاندا ھازىر دۇنيا غەرىپلىشىپ ئىنتايىن ناچار بولغان ئىللەتلەر بىزگە سىڭمەكتە بۇنداق ئەھۋالدا ئەرەپ مەدەنىيتى ئۈگۈنۈشكە تىگىشلىك . تېمائىگىسى خاتتا چۈشەنمىگەي.