ئابدۇقادىر جالالىدىن مەركىزىي مىللەتلەر ئونىۋېرىستېتىدا

alimcan

	ئابدۇقادىر جالالىدىن مەركىزىي مىللەتلەر ئونىۋېرىستېتىدا لېكسىيە سۆزلىدى   شىنجاڭ پىداگوگىكا ئونىۋېرىستېتىنىڭ ئوقۇتقۇچىسى، تالانتلىق شائىر، مول-ھوسۇللۇق تەتقىقاتچى، ئەدەبىياتشۇناس، ئەدىب. ئابدۇقادىر جالالىدىن ئەپەندى مەركىزىي مىللەتلەر ئونىۋېرىستېتى ئۇيغۇر تىل-ئەدەبىياتى فاكولتېتىدىكى ئوقۇغۇچىلارنىڭ كۈچلۈك تەلىپى ۋە ئوقۇتقۇچىلارنىڭ تەكلىپى بىلەن 2012-يىلى 12-ئاينىڭ 05 –كۈنى «بۈگۈنكى زامان ئۇيغۇر ئەدەبىي تەنقىتچىلىكىدە نەزەرىيە مەسىلى» دېگەن تېمىدا بىر قېتىملىق لېكسىيە سۆزلەپ ئۆتتى.   ئەسلى بېيجىڭغا يىغىنغا كەلگەن ئابدۇقادىر جالالىدىن ئوقۇغۇچىلارنىڭ كۈچلۈك تەلىپىنى رەت قىلالماي، ئۇلارنىڭ ئىلىمگە تەلپۈنۈپ تۇرغان قەلبىگە كىچىككىنە بىر مەلھەم بولۇش ئارزۇسىدا بىرگە يىغىنغا كەلگەن باشقا سەپەرداشلىرىنى ئۇزۇتۇپ قويۇپ ئۆزى ئالايىتەن مۇشۇ لېكسىيە ئۈچۈن قېلىپ قالغان ئىدى.   لېكسىيە مەركىزىي مىللەتلەر ئونىۋېرىستېتى مەدەنىيەت پەنلىرى غەربىي ئوقۇتۇش رايۇنىنىڭ 1-قەۋەت يىغىن زالىدا ئۆتكۈزۈلدى. مەركىزىي مىللەتلەر ئونىۋېرىستېتى ئۇيغۇرتىل ئەدەبىيات فاكولتېتىدىكى ئوقۇتقۇچىلار، ماگىستىر ئاسپىرانت، دوكتۇر ئاسپىرانت، تولۇق كۇرۇس ئوقۇغۇچىللىرى؛ بېيجىڭ ئونىۋېرىستېتى، بېيجىڭ پىداگوكا ئونىۋېرىستېتى، جوڭگۇ سىياسىي قانۇن ئونىۋېرىستېتى قاتارلىق ھەرقايسى ئالىي مەكتەپلەردىن كەلگەن ئوقۇغۇچىلار ۋە باشقىلار بولۇپ 250 دىن ئارتۇق ئادەم لېكسىيەگە قاتناشتى. لېكسىيەگە مەركىزىي مىللەتلەر ئونىۋېرىستېتىنىڭ ئوقۇتقۇچىسى، دوتسېنت ئىمام موللاخۇن مۇئەللىم رىياسەتچىلىك قىلدى.   لېكسىيە ئاساسلىق قىلىپ ئابدۇقادىر مۇئەللىمنىڭ يۇقارقى تېما ھەققىدىكى پىكىرلىرىنى سۆزلەپ ئۆتىشى ۋە ئوقۇغۇچىلارنىڭ چۈشەنمىگەن نوقتىلار ھەققىدە سۇئال سورىشىدىن ئىبارەت ئىككى نوقتا بويىنچە ئېلىپ بېرىلدى. باشتا ئابدۇقادىر مۇئەللىم ئۇيغۇر ئەدەبىياتى جۈملىدىن ئۇيغۇر كىلاسسىك ئەدەبىياتى، ئۇيغۇر بۈگۈنكى زامان ئەدەبىياتىدىكى بەزى ھادىسىلەر ھەققىدە توختۇتۇلۇپ ئەدەبىياتىمىزدىكى نەزىرىيە يۈكسەكلىكىگە كۆتۈرۈشكە بولغۇدەك نۇرغۇن نوقتىلارنىڭ تېخى بوش پېتى تۇرىۋاتقانلىقىنى كۆرسۈتۈپ ئۆتتى. شۇنداقلا يەنە ھەرقايسى دەۋىرلەردىكى قېرىنداش مىللەتلەر ئەدەبىياتى، خەنزۇ ئەدەبىياتى، دۇنيا ئەدەبىياتىدىكى ئەدەبىياتىمىز بىلەن بىۋاستە باغلىنىشلىق بەزى نوقتىلارنىمۇ تاشلاپ قويماي، ئەدەبىياتىمىزدىكى نەزىرىيە تەتقىقاتىنىڭ جۈملىدىن تەنقىچلىك نەزىرىيەسىنىڭ كېلىش مەنبەسى ۋە بۇنىڭدىن كىيىنكى يۆلىنىشىگە دائىر ئۆزىنىڭ كۆز قاراشلىرىنى سۆزلەپ ئۆتتى. كەينىدىن ئەدەبىياتىمزىنىڭ نۆۋەتتىكى تەنقىتچلىك نەزىرىيسى ھەققىدە نوقتىلىق توختالدى. تەنقىتچىلىكىمىزدىكى ئالاھىدىلىك ئۈستىدە سۆزلەپ يەشمە ئالاھىدىلىك (ئەسەرنى يېشىپ چۈشەندۈرۈش، ئىزاھلاش خاراكتىردىكى)، ئاغدۇرمىچىلىق (باشقىلارنىڭ دۇنيا قارىشىنى ئۆز دۇنيا قارىشىغا بويسۇندۇرۇش يەنى ئۆز دۇنيا قارىشىغا ئوخشىمىسىلا خاتا دەپ قاراش خاھىشىدىكى)، تەسىرات ئىزھار قىلىش خاراكتىرىدىكى تەنقىتچىلىك، نېمىنى دېگەنلىكىگە كۈچەپ نېمىنى قانداق يول بىلەن دىگەنلىكىگە سەل قاراش(توغرا بولغان تەتقىقات مىتودىنىڭ بولماسلىقى)، كەسىپلەشكەن تەنقىتچىلىك قوشۇنى بولماسلىق(تەنقىتچىلىكنى ئۆمۈرلۈك كەسپى قىلىپ ماڭىدىغان ئىزچىللىقنىڭ سۇسلىقى)، نەزىرىيەنى يەرلىكلەشتۈرۈشنىڭ يېتەرسىز بولىشى(چەتنىڭ تەرجىمە بىلەن كىرگەن نەزىرىيەلىرى بىلەن ئۇيغۇر ئەدەبىياتىغا ئۆلچەم قويماقچى بولۇش)، ئەدەبىي تەنقىتچىلىكنىڭ ئەدەبىياتىمىزدىكى خىلمۇ-خىل، رەڭدار ھادىسىلەر بىلەن ماس قەدەمدە ماڭالماسلىقىدەك بىر قاتار مەسىلىلەر ئۈستىدە توختالدى. ھەر بىر نوقتىنى ناھايىتى چوڭقۇر پىكىرلەر ئارقىلىق ئەتىراپلىق تەھلىل قىلىپ، چۈشەندۈرۈپ لېكسىيەدىكى ھەممەيلەننىڭ ئۆزىگە بولغان قايىللىقىنى ھەسسىلەپ ئاشۇردى. ئابدۇقادىر مۇئەللىم يەنە تەنقىتچىلىكنى ئۆ ئۇسۇلى بويىنچە سوتسىيال ئەدەبىي تەنقىتچىلىك، ئېنىستېتۇت تەنقىتچىلىكى، مەدەنىيەت تەنقىتچىلىكى، تەسىرات تەنقىتچىلىكى، مىكرو تەنقىتچىلىك(ئاساسەن تورلاردىكى)، پىتنە تەنقىتچىلىك قاتارلىق بىر نەچچە تۈرلەرگە بۆلۈپ ھەرقايسى تۈرلەرنىڭ ئالاھىدىلىكلىرى بويىنچە ئايرىم-ئايرىم توختۇتۇلۇپ ئۆتتى.   سۇئال سوراش باسقۇچىدا لېكسىيەنىڭ كەيپىياتى تېخىمۇ يۇقىرى باسقۇچقا كۆتۈرۈلدى، سۇئالغا كۆتۈرۈلگەن جۈپ-جۈپ قوللار ھېچ ئازىيىدىغاندەك قىلمايتى. لېكسىيەگە رىياسەتچىلىك قىلىۋاتقان ئىمام مۇئەللىم سۇئال سوراش باسقۇچىنىڭ ۋاقىت مۇناسىۋىتى بىلەن توختىتىلغانلىقىنى ئېلان قىلغان ۋاقىتنىڭ ئۆزىدىمۇ بىر نەچچەيلەن ھاياجاندىن ئورنىدىن تۇرۇپ ئۆ سۇئاللىرىنى ئوتتۇرىغا تاشلاشتى. ئابدۇقادىر مۇئەللىم بۇنداق قىزىغىن كەيپىياتتىن ناھايى سۆيۈنگەنلىكى، ئۆمۈدلەنگەنلىكىنى سۆزلەپ ئۆتتى. ئاخىرىدا ئىمام مۇئەللىمنىڭ تەكلىپى بىلەن ئۇيغۇرتىل ئەدەبىيات فاكوتېتىنىڭ دوتسېنتى ئەكبەر قادىر مۇئەللىم ئۆز تەسىراتىنى سۆزلىگىلى چىققان ۋاقىتتا ئوقۇغۇچىلار ئىلاجسىز قوللىرىنى تاشلاشتى.   لېكسىيە ئاخىرلىشىپ ئوقۇغۇغۇچىلار توپ-توپ بولۇشۇپ ئابدۇقادىر مۇئەللىم بىلەن خاتىرە سۈرەتكە چۈشۈشتى، ئۆز كىتاب، خاتىرلىرىگە ئابدۇقادىر مۇئەللىمنىڭ ئىمزاسىنى قويغۇزىۋېلىشتى. باشقا ئوقۇتقۇچىلارنىڭ دەۋىتى بىلەن ئوقۇغۇچىلار ئىلاجسىز، كۆزى قىيمىغان ھالدا ئابدۇقادىر مۇئەللىم بىلەن خوشلاشتى.   بىز بۇنداق قىزغىن ئىلىم مۇھىتىدىن ناھايىتى ھاياجانلاندۇق، سۆيۈندۇق. خەلقىمىزنىڭ ھەرگىزمۇ بەزىلەر دېگەندەك سەنئەتچى، سەنئەتچىلا دەيدىغان ۋە ياكى ئۆزىنىڭ ئىلىم خادىملىرىنىڭ قەدرىنى قىلالمايدىغان مىللەت ئەمەسلىكىنى، گەرچە يېتەرسىز بولسىمۇ يۈرۈكىدە ئوتى بار، ئىلىمنىڭ ھەقىقىي قىممىتىنى تونۇپ يەتكەن بىر ئەۋلاتنىڭ، جۈمىلىدىن كىشىللىرىمىزنىڭمۇ يەنىلا ئاز ئەمەسلىكىنى تونۇپ يەتتۇق. مەركىزىي مىللەتلەر ئونىۋېرىستېتى ئۇيغۇر تىلى ئەدەبىيات فاكولتېتى 2009-يىللىق سىنىپتىن ئالىمجان توختى، ئىسمايىل ھېكىم

blueleaf

	ناھايىتى ياخشى پائالىيەت بوپتۇ ، خەۋەردار قىلغىنىڭىزغا رەھمەت ، نەچچە يىل بۇرۇن بېيجىڭ مىللەتلەر ئۇنىۋېرسىتىتىدا ئابدورۇپ پولات مۇئەللىمنىڭ لېكسىيەسىنى ئاڭلىغانىدىم ،

kitabchi

	بىرەر پارچە رەسىمگىمۇ چۈشۈۋالغانسىلە ....... ئۇندا قىزغانچۇق بولماڭلا ھەي ..........

خۇشفال

	ھەقىقەتەن ياخشى پائالىيەت بوپتۇ...خەۋەر تاپماي قاپتىمەن، بولمىسا باراتتىمكەن مەنمۇ...

yangh1n

	شۇ ئاكىمىزنىڭ لېكسىيەلىرىدىن ئاڭلىيالمىغانغا قاتتىق ئۆكۈنىمەن دە ھەي

ئەخمەد

	بوش ۋاقتى چىققان بولسا  قەشقەرگە كېلىپ سۆزلەپ كەتسىمۇ بولىتى،قەشقەردىكى بەزىبىر ئىشچى خىزمەتچىلەر بىلىشى مومكىن،نەچچە ئايدىن بىرى قەشقەر پارتىكومنىڭ ئورۇنلاشتۇرشى بىلەن ھەرئايدا پەن-تېخنىكا سارىيىنىڭ يىغىن زالىدا دەم ئېلىش كۈنلىرى باشقا داڭلىق مەكتەپلەرنىڭ داڭلىق پروففىسورلىرى كېلىپ مەدەنىيەت ۋە بىلىم ئالماشتۇرۇشتا لىكسىيە سۆزلەپ كېتىدۇ،بولسا بىزنىڭمۇ ئاشۇ مەشھۇرلىرىمىزمۇ مۇشۇنداق لىكسىينى سۆزلىسىكىن دەيمەن!

TáwpéK0903

	ياخشى پائالىيەت بوپتۇ !!!   ئاللاھ ئۇستاز «ئابدۇقادىر جالالىدىننىڭ» تىنىنى سالامەت ئىشلىرىنى ئۇتۇقلۇق قىلسۇن !!!!

مارشال

	ئۈرۈمچىدە كۆرۈشەي دېسەم ، كىتاب ئىشلەش خىزمىتى بىلەن ئالدىراش بوپ كېتىپتىكەن.كۆرۈشەلمەي يېنىپ كەلگەن ئىدىم. بۇ قېتىم باراشىمدا چوقۇم كۆرۈشىمەن.

qidax

	ئابدۇقادىر جالالىدىننىڭ ئىسمىنى ئاڭلىساملا بەك ھاياجانلىنىپ كېتىمەن.

lawa0998

	ئۆتكۈر پىكىرلىك زات. ئىشىنىمىزكى بۇندىن كىيىن  تېخىمۇ قاراتمىلىقى كۈچلۈك ماقال -ئنتۇناتسىيەلەردە بولىدۇ.