سىماچىيەننىڭ ئاقتا قىلىنىشى

nasin

	سىماچىيەننىڭ ئاقتا قىلىنىشىدىن تۇغۇلغان ئويلار رىم دىن تارقاتقۇچىسى جۇڭگوغا كېلىپ كۇڭزىنىڭ «己所不欲，勿施于人» (بۇنىڭ مەنىسى: باشقىلارنىڭ ساڭا قانداق مۇئامىلىدە بولىشىنى خالىمىساڭ، سەنمۇ باشقىلارغا شۇنداق مۇئامىلىدە بولما) دېگەن ھېكمەتلىك سۆزلىرىنى كۆرۈپ، ھەيرانۇ-ھەس قالغان، چۈنكى ئەيسا پەيغەمبەرمۇ ئەينى ۋاقىتتا «باشقىلارنىڭ ساڭا قانداق مۇئامىلىدە بولىشىنى ئۈمىد قىلساڭ، سەنمۇ باشقىلارغا شۇنداق مۇئامىلە قىل» دېگەنىدى. ئەمما ئەيسا پەيغەمبەر كۇڭزىدىن نەق بەش ئەسىردىن كېيىنكى دەۋردە ياشىغان! مۇشۇنداق بولغانلىقى ئۈچۈن غەربلىكلەر كۇڭزىنى ناھايىتى ھۆرمەتلىگەن. شۇنىڭغا كۆرە 2000 يىللار ئىلگىرىكى  بۈيۈك خەن دەۋرىنى ياراتقان پادىشاھ خەنۋۇدى مۇمىسى -بۈزرۇكۋار ۋە پادىشاھ ئاتىسىنى بىر مەھەل ئىدىيە جەھەتتە كونتىرۇل قىلىپ، ئۇلارنى ھۇنلار بىلەن قۇدىلىشىپ تېنىچ ئۆتۈش سىياسىتىنى يولغا قويغان "لاۋزى"چىلار نىڭ يۇمشاقباش، تەقۋالىقدىن ئىنتايىن ھەسرەتلىنىپ ئۆتكەن ئىدى. ئۇ تەختكە چىققاندىن كىيىن ھەر خىل ئاماللار بىلەن "لاۋزى"چىلارنى ئوردا ئەھكاملىرىدىكى ھوقۇق- مەرتىۋلىرىدىن ئاستا - ئاستا يىراقلاشتۇرۇپ، "كۇڭفۇزى"چىلاردىن بولمىش ئۇستازلىرىنى ۋەزىرلككە، ئۇستازلىققا، مەسلىھەتچىلىككە ئوخشاش مۇھىم ئورۇنلارغا قويۇپ، ھۇنلار بىلەن كۈرەش قىلىپ، ئاتا- بوۋىسىدىن قالغان "قۇدىلىشىش- ئوردا خانىكەلىرىدىن قىز بېرش" ئەنئەنىسىنى بۇزۇپ تاشلاپ، بۆيۈك بىرلىشىشنى ئەمەلگە ئاشۇرۇش ئۈچۈن كۈرەش قىلىشقا بەل باغلىغان چاغلاردا ھۇنلار بىلەن كۈرەش قىلىشقا ئەۋەتكەن سەركەردە لى لىڭنى ئۆزىنى ئۆلتۈرىۋېلىشقا يارىماي، دۈشمەنگە ئەل بولغانلىقىدىن قاتتىق نەپرەتلىنىدۇ ۋە ھەسرەت چېكىدۇ. دەل شۇ چاغدا نەچچە ئەۋلاد خانلىقنىڭ تارىخ پۈتۈكچىسى سىماچىيەن لى لىڭ تەسلىمچىلىكىنىڭ سەۋەبىنى سۈرۈشتۈرۈپ بېقىپ، ئاندىن ئۇنىڭ 70  پۇشتىنى قىرىۋەتسىمۇ بولىدىغانلىقىنى ئېيتىپ، نەسىھەت قىلغاندا، ئاچچىقى يامان خەن ۋۇدى سىماچىيەننىمۇ ئۆلتۈرۈش بۇيرۇقىنى ئېلان قىلىدۇ. بىراق ، ئۇنىڭ كاللىسى بىر ئىشلەپ قېلىپ، ئۇنىڭدەك تارىخ پۈتۈكچىسىنىڭ يەنە بىر قېتىم كەلمەيدىغانلىقىغا كۆزى يېتىپ، ئۇنى ھايات قويۇپ، ئاقتا قىلىۋېتىشتىن ئىبارەت قەبىھ ئۇسۇل بىلەن ئۇنى جازالايدۇ ۋە ئۇنى ئۆزىنىڭ سەلتەنىتىنمۇ يېزىپ قالدۇرۇشقا بۇيرۇيدۇ.    يىللار ئۆتۈپ، خەن ۋۇدى ئۆزىنىڭ ئەل ئارىسدىكى ھوقۇق يۈرگۈزۈش ئەھۋالىنى ئىگەللەپ بېقىش ۋە پۈتۈكنامىلەردە قانداق خاتىرلىنىۋاتقانلىقى ھەققىدە ئۆز يېنىدىكى ۋەزىرنى سىماچىيەننىڭ يېنىغا ئەۋەتىدۇ. بۇ ۋەزىر سىماچىيەننىڭ شۇ كۈنلەردىكى ئەڭ ئاخىرقى يازمىلىرىنى ئوغۇرلۇقچە ئېلىپ كىلىپ خانغا سۇنىدۇ. بۇ تارىخ دەل ھۇنلارغا قارشى كۈرەشتە قاراملىق قىلىش ۋە تەبئى يەر تەۋرەش، كەلكۈندە ئەلنىڭ بىھۇدە ئۆلۈپ كېتىشىنى خاننىڭ كەم ئەقىللىقغا باغلاپ يېزىلغان بولۇپ، ئۆزىنى شاھىنشاھ دەپ ئاتاشقا مۇستەغرەق بولغان خەنۋۇدى نىڭ يەنىمۇ ئاچچىقىنى كەلتۈرىدۇ - دە، قېرىغان خان شۇ يەردىلا قان قۇسۇپ شۇ پېتى ئورنىدىن تۇرالمايدۇ.   بۇنىڭدىن بىز شۇنداق بىر نەچچە قاراشقا كېلىشىمىز مۈمكىن:   1) تارىختا خاتىرلەنگەن يىللار توغرا بولسىمۇ، خانلارنىڭ ئىرادىسىگە قارىشى مۇقاملار ۋە ھەقىقىي خاتىرىلەر ئەشۇنداق سەۋەبلىك تازا ئىشەنچىلىك ئەمەس؛ 2) ئەقىللىك كشىلەر بىلەن ھوقۇقدارلار ئارىسىسدا ئازراق ئارىلىق قېلىشى كېرەك، بولمايدىكەن يا ئاقتا قىلىنىدۇ يا ئۇ ئۆزىنىڭ تارىخ ئالدىدىكى ۋىجدانىنى دەپسەندى قىلىدۇ؛ 3) لى لىڭ دەك قەھرىمانلار ئۆزىنىڭ ھازىرچە ھايات قېلىپ، كېيىن ھونلارنى يوقىتىشتەك سىتراتىگىيەلىك پىلانىنى ئاۋۋال دەپ قويمىغاچقا، خان تەرىپىدىن ئۇرۇق - ئەۋلادى قىرىلىرىپ كېتىدۇ. مانا بۇ قەھرىمان بولماقچى بولساڭ، ئىچىڭدىكىنى ئىت بولساڭمۇ ئىگەڭگە ئېيىت دېگەن ئەمىلىيەتتىن بىشارەت بېرىدۇ؛ 5) ئەقىللىك پۈتۈكچى سىماچىيەندەك بولىشى كېرەك، يەنى رىئال تارىخنى يەنە بىر نۇسقا يېزىپ، خان ئىرادىسىگە لايىقنى ئۆزىگە سۇنىشى كېرەك. بولمايدىكەن، تارىخ ئەل ئارىسىدىكى تارىختەك رىۋايەت تۈسىنى ئالىسمۇ، ئوردىدا ساقلانغان قورقۇنچاق خاتىرىدىن ئىشەنچلىك بولىدۇ. چاتاق يېرى خەلق دېگەن بۇ پادا دائىم ئۇنتۇلغاق كېلىدۇ.   ئەڭ ئىشەنچىلىكى يەنىلا خان، ۋەزىر، پۈتۈكچىلەرنىڭ ئۆلگەنلىكى ياكى مۇقەررەر ئۆلىدىغانلىقدۇر. (مەنبە: ئۆز خاتىرەمدىن)

tumurkala

	تارىختىن ساۋاق ئىلىش كىرەك!مانا بۇ تارىخ ئۈگىنىشنىڭ سەۋەبى!

axek13999649893

	ئاختا قىلىۋەتتى دەڭلا     ھەجەپ تارىخ ئوقۇغان چاغلىرىمدا  ؟ئۇنداق ماتىرىيال يوقتى

akbar0997

	بىزنىڭ نۇرغۇن تارىخلىرىمىز شۇ ئاغۋات تارىخشۇناس سىماچىيەننىڭ نۇرغۇللىغان قول يازمىلىرىدىن كەلگەن .سىماچىيەن شۇ تارىخنى يېزىپ قالدۇرمىغان بولسا بەلكىم بىز نۇرغۇن تارىخمىزنى بىلمىگەن بولاتتۇق . تىمىڭىزغا رەھمەت

nasin

	زۇلئاي يوللىغان ۋاقتى  2012-10-17 12:58 PM لى لىڭ - نى ( لى گۇاڭلى ) دەپ تۈزۈتۈپ قويغايسىز . لى گۇاڭل ... يازغنىم توغرا ئىكىن، زۇلئاي. سىزگە رەھمەت.

qidax

	تارىخ---كۈچلۈكلەرنىڭ ئاجىزلار دۈمبىسىگە يازغان پۇتۈكلىرىدۇر.( بۇ گەپنى دېگەن شەخس ئېسىمدە قالماپتۇ.) سىز دۇمبىگىزگە نېمىلەرنىڭ يېزىلغىنىنى بىلمەي قالىسىز.باشقىلارنىڭ سىزنىڭ دۈمبىڭىزگە يازغان ئاشۇ نەرسىلىرىنى ئەۋلاتلار تارىخ دەپ بىلىدۇ.

turantikin

	زۇلئاي يوللىغان ۋاقتى  2012-10-17 12:58 PM لى لىڭ - نى ( لى گۇاڭلى ) دەپ تۈزۈتۈپ قويغايسىز . لى گۇاڭل ...   لى لىڭ دەپ ئالغىنى توغرا،بۇنىڭغا مۇناسىۋەتلىك تېغىمۇ كۆپ تەپسىلاتلارنى بىلىشنى خالىسىڭىز،بوزقىرنىڭ بۇ ماقالىسىنى ئۇقۇپ بېقىڭ  http://bbs.bagdax.cn/read.php?tid=12223

555rikabatqi

	تارىخنى ھەربىرىمىزنىڭ بىر ئۇقۇپ كۈرەشىمىزگە ئەرزىيدۇ ،لېكىن بۇ تارىخنى سىزنىڭ قانداق ئۇقۇش شۇنداقلا قانداق چۈشۈنۈش بۇ ئەڭ ئەڭ مۇھىم مەسىلە .........................

ئېمپىراتور

	سىماچىيەن ئاقتا قىلىنغان بولسا  ھازىرىقى سىما  فامىللىكلەر نەدىن كەلگەندۇ ؟