يۈسۈپ خاس ھاجىپ ھەيكىلى، قىرغىزىستاندا

yulhun45

	ﻗﯩﺮﻏﯩﺰﺳﺘﺎﻥ ﮬﻮﻛﯘﻣﯩﺘﻰ ﻳﯘﺳﯘﭖ ﺧﺎﺱ ﮬﺎﺟﯩﭙﻘﺎ ﮬﻪﻳﻜﻪﻝ ﺋﻮﺭﻧﺎﺗﻤﺎﻗﭽﻰ ﺑﻮﻟﯘﯞﺍﺗﯩﺪﯗ. ﺑﯘ ﮬﻪﻗﺘﻪ ﻗﯩﺮﻏﯩﺰﺳﺘﺎﻥ ﺩﻭﻟﻪﺗﻠﯩﻚ ﻛﺎﺑﺎﺭﺋﺎﮔﯩﻨﺘﻠﯩﻘﻰ 7-ﺋﺎﭘﺮﯨﻞ ﻛﯘﻧﻰ ﺧﻪﯞﻩﺭ ﺗﺎﺭﻗﺎﺗﻘﺎﻥ ﺑﻮﻟﯘﭖ، ﻣﻪﺯﻛﯘﺭ ﺧﻪﯞﻩﺭﺩﻩ << Bishkek sheherlik bash qurlush idarisining xadimi Zamire Kangeldiyevaning bildurishiche; meshhur Qirghiz maaripchisi Jusup Balasaghinigha heykel ornutulmaqchi . Bu heykel Jusup Balasaghini nami bilen atalghan Qirghizstan dolet uniwersitetining aldigha tiklenmekchi>> ﺩﻩﭖ ﻳﯧﺰﯨﻠﻐﺎﻥ. ﻣﻪﺯﻛﯘﺭ ﻣﻪﻟﯘﻣﺎﺗﻘﺎ ﻗﺎﺭﯨﻐﺎﻧﺪﺍ ؛ ﺟﯘﺳﯜﭖ ﺑﺎﻻﺳﺎﻏﯩﻨﯩﻨﯩﯔ ﮬﻪﻳﻜﯩﻠﯩﻨﻰ ﺋﯧﭽﯩﺶ ﻣﯘﺭﺍﺳﯩﻤﯩﻨﻰ ﺑﯩﺸﻜﻪﻙ ﺷﻪﮬﺮﯨﻨﯩﯔ ﻗﯘﺭﯗﻟﻐﺎﻧﻠﯩﻘﯩﻨﯩﯔ 125 ﻳﯩﻠﻠﯩﻘﻰ ﺧﺎﺗﯩﺮﺳﯩﮕﻪ ﺋﯘﻟﮕﯘﺭﺗﯩﻠﯩﻠﯩﺶ ﻗﺎﺭﺍﺭ ﻗﯩﻠﯩﻨﻐﺎﻥ ﺑﻮﻟﯘﭖ ،ﻳﯘﺳﯘﭖ ﺑﺎﻻﺳﺎﻏﯩﻨﻨﯩﯔ ﮬﻪﻳﻜﯩﻠﯩﻨﻰ ﺋﺎﺗﺎﻗﻠﯩﻖ ﻗﯩﺮﻏﯩﺰ ﮬﻪﻳﻜﻪﻟﺘﺎﺭﯨﭽﻰ ﺗﯘﺭﻏﯘﻧﺒﺎﻱ ﺳﺎﺩﯨﻘﻮﯞ ﻳﺎﺳﺎﺷﻨﻰ ﺯﯨﻤﻤﯩﺴﯩﮕﻪ ﺋﺎﻟﻐﺎﻥ. ﮬﺎﺯﯨﺮ ﺋﯘ ﮬﻪﻳﻜﻪﻟﻨﯩﯔ ﺋﺎﺳﺎﺳﻰ ﮬﯘﻟﯩﻨﻰ ﻗﯘﺭﯗﺵ ﺧﯩﺰﻣﯩﺘﯩﻨﻰ ﺑﺎﺷﻠﯩﻐﺎﻥ. ﻣﻪﺯﻛﯘﺭ ﺧﻪﯞﻩﺭﺩﻩ ﻳﻪﻧﻪ <> ﺩﻩﭖ ﺋﯩﺰﺍﮬﺎﺕ ﺑﻪﺭﯨﻠﮕﻪﻥ. ﻗﯩﺮﻏﯩﺰﻻﺭ ﺋﻮﺯ ﺗﯩﻞ ﺗﻪﻟﻪﭘﭙﯘﺯﻯ ﺑﻮﻳﯩﭽﻪ ﺋﺎﺗﺎﯞﺍﺗﻘﺎﻥ ﺟﯘﺳﯘﭖ ﺑﺎﻻﺳﺎﻏﯩﻦ ﺋﯘﻳﻐﯘﺭ -ﺗﯘﺭﻛﻰ ﺗﯩﻠﺪﺍ ﻳﯘﺳﯘﻑ ﺧﺎﺱ ﮬﺎﺟﯩﭗ ﻳﺎﻛﻰ ﻳﯘﺳﯘﻑ ﺑﺎﻻﺳﺎﻏﯘﻧﻰ ﺩﻩﭖ ﺋﺎﺗﯩﻠﯩﭗ ﻛﻪﻟﮕﻪﻥ ﺑﻮﻟﯘﭖ، ﺋﺎﭘﺘﻮﺭ ﺋﯚﺯﯨﻨﯩﯔ ﻗﯘﺗﺎﺗﻘﯘ ﺑﯩﻠﯩﮕﺌ ﻧﺎﻣﻠﯩﻖ ﺋﻪﺳﯩﺮﯨﺪﯨﻤﯘ ﺋﯚﺯﯨﻨﻰ ﺟﯘﺳﯘﭖ ﺩﯨﻤﻪﺳﺘﯩﻦ ﻳﯘﺳﯘﻑ ﺩﻩﭖ ﺋﺎﺗﯩﻐﺎﻧﻠﯩﻘﻰ ﻣﻪﻟﯘﻡ. 19-20-ﺋﻪﺳﯩﺮﻟﻪﺭﺩﯨﻜﻰ ﺭﯗﺱ ﯞﻩ ﻳﺎﯞﺭﻭﭘﺎ ﺗﯘﺭﻛﺸﯘﻧﺎﺳﻠﯩﺮﻯ ﺋﺎﺳﺎﺳﻪﻥ ﺩﯨﮕﯘﺩﻩﻙ ﻗﯘﺗﺎﺗﻘﯘ ﺑﯩﻠﮕﻨﯩﯔ ﺋﯘﻳﻐﯘﺭ ﺗﯩﻠﯩﺪﺍ ﻳﯧﺰﯨﻠﻐﺎﻥ ﺋﻪﺳﻪﺭ ، ﻳﯘﺳﯘﻑ ﺧﺎﺱ ﮬﺎﺟﯩﭗ ﻗﻮﻟﻼﻧﻐﺎﻥ ﺗﯩﻠﯩﻨﯩﯔ ﺧﺎﻗﺎﻧﯩﻴﻪ ﺷﯩﯟﯨﺴﻰ ﺋﺎﺳﺎﺳﯩﺪﯨﻜﻰ ﺗﯘﺭﻛﯩﻲ-ﺋﯘﻳﻐﯘﺭ ﺗﯩﻠﻰ ﺋﯩﻜﻪﻧﻠﯩﻜﯩﻨﻰ ﻣﯘﻗﯩﻤﻼﺷﺘﯘﺭﯗﭖ ﺑﻮﻟﻐﺎﻥ . ﻛﻮﭘﻠﯩﮕﻪﻥ ﺋﺎﻟﯩﻤﻼﺭ ﻳﯘﺳﯘﻓﻨﯩﯔ ﻗﺎﺭﺍﺧﺎﻧﯩﻼﺭ ﺳﯘﻻﻟﯩﺴﯩﻨﻰ ﺗﻪﺳﯩﺲ ﻗﯩﻠﻐﺎﻥ ﺋﯘﻳﻐﯘﺭ ﻗﻪﺑﯩﻠﯩﺴﯩﺪﯨﻦ ﻛﻪﻟﯩﭗ ﭼﯩﻘﻘﺎﻧﻠﯩﻘﯩﻨﻰ ﮬﻪﻡ ﻣﯘﺋﻪﻳﻴﻪﻧﻠﻪﺷﺘﯘﺭﮔﻪﻥ ﺋﯩﺪﻯ . ﻗﯩﺮﻏﯩﺰﺳﺘﺎﻥ ﻣﯘﺳﺘﻪﻗﯩﻞ ﺑﻮﻟﯘﺷﻨﯩﯔ ﺋﺎﻟﺪﯨﺪﺍ ، ﺑﯩﺮ ﻗﯩﺴﯩﻢ ﻗﯩﺮﻏﯩﺰ ﺋﺎﻟﯩﻤﻠﯩﺮﻯ ﻳﯘﺳﯘﻑ ﺧﺎﺱ ﮬﺎﺟﯩﭙﻨﯩﯔ ﻣﯩﻠﻠﻪﺕ ﺗﻪﺭﻛﯩﯟﯨﻨﯩﯔ ﻗﯩﺮﻏﯩﺰ ﺋﯩﻜﻪﻧﻠﯩﻜﻰ ﮬﻪﻗﻘﯩﺪﯨﻜﻰ ﻧﻮﻗﺘﻰ ﻧﻪﺯﻩﺭﻧﻰ ﻛﻮﺗﯩﺮﯨﭗ ﭼﯩﻘﻘﺎﻥ ﺑﻮﻟﺴﯩﻤﯘ ،ﻟﯧﻜﯩﻦ ﺑﯘ ﺳﻮﯞﻩﺕ ﺋﯩﺘﯩﭙﺎﻗﻰ ﺋﯩﻠﯩﻢ ﺳﺎﮬﻪﺳﻰ ﺗﻪﺭﯨﭙﯩﺪﯨﻦ ﺋﻪﺗﯩﺮﺍﭖ ﻗﯩﻠﯩﻨﻤﯩﻐﺎﻥ. ﺋﻪﻣﻤﺎ ﻗﯩﺮﻏﯩﺰﺳﺘﺎﻥ ﻣﯘﺳﺘﻪﻗﯩﻞ ﺑﻮﻟﻐﺎﻧﺪﯨﻦ ﻛﯧﻴﯩﻦ ﺑﯩﺮ ﻗﯩﺴﯩﻢ ﻳﺎﺵ ﯞﻩ ﺋﻮﺗﺘﯘﺭﺍ ﻳﺎﺷﻠﯩﻖ ﻗﯩﺮﻏﯩﺰ ﺗﺎﺭﯨﺨﭽﯩﻠﯩﺮﻯ ﻣﻪﺯﻛﯘﺭ ﻧﻮﻗﺘﻰ ﻧﻪﺯﻩﺭﻧﻰ ﻗﺎﻳﺘﯩﺪﯨﻦ ﺋﻮﺗﺘﯘﺭﯨﻐﺎ ﻗﻮﻳﯘﭖ، ﻣﺎﺧﻤﯘﺩ ﻛﺎﺷﻐﻪﺭﻯ، ﻳﯘﺳﯘﻑ ﺧﺎﺱ ﮬﺎﺟﯩﭗ ﻗﺎﺗﺎﺭﻟﯩﻖ ﺋﯩﻜﻜﻰ ﺋﺎﻟﯩﻤﻨﯩﯔ ﻗﯩﺮﻏﯩﺰﺳﺘﺎﻧﻨﯩﯔ ﺋﯩﺴﺴﯩﻖ ﻛﻮﻝ ﺋﻪﺗﺮﺍﭘﯩﺪﺍ ﺗﯘﻏﯘﻟﻐﺎﻧﻠﯩﻘﻰ، ﻣﻪﺯﻛﯘﺭ ﺭﺍﻳﻮﻧﻨﯩﯔ ﺋﻪﺯﻩﻟﺪﯨﻨﻼ ﻗﯩﺮﻏﯩﺰﻻﺭﻧﯩﯔ ﺋﺎﻧﺎ ﻳﯘﺭﺗﻰ ﺑﻮﻟﯘﭖ، ﺩﯨﻤﻪﻙ ،ﺋﯘﻻﺭﻧﯩﯔ ﻗﯩﺮﻏﯩﺰﺳﺘﺎﻧﻠﯩﻖ ﯞﻩ ﻗﯩﺮﻏﯩﺰ ﺋﯩﻜﻪﻧﻠﯩﻜﯩﻨﻰ ﻛﻮﺭﺳﯩﺘﯩﺸﯩﭗ، ﻛﯩﺘﺎﭘﻼﺭ ﯞﻩ ﻣﺎﻗﺎﻟﯩﻼﺭ ﻳﺎﺯﻏﺎﻥ . ﮬﻪﺗﺘﺎ ﺑﯘ ﺋﯩﻜﻜﻰ ﺋﺎﻟﯩﻤﻨﯩﯔ ﻗﯩﺮﻏﯩﺰﻻﺭﻏﺎ ﺋﻮﺧﺸﯘﺗﯘﻟﻐﺎﻥ ﺳﯘﺭﻩﺗﻠﯩﺮﻯ ﺳﯩﺰﯨﻠﻐﺎﻥ ﮬﻪﻡ ﮬﻪﻳﻜﻪﻟﻠﯩﺮﻯ ﻳﺎﺳﺎﻟﻐﺎﻥ .ﺋﯘﻻﺭ ،ﺋﻮﺗﺘﯘﺭﺍ ﺑﺎﺷﻼﻧﻐﯘﭺ ﻣﻪﻛﺘﻪﭖ ﺩﻩﺭﺳﻠﯩﻜﻠﯩﺮﯨﮕﻪ ﯞﻩ ﻣﻪﺧﺴﯘﺱ ﺗﯘﺯﯗﻟﮕﻪﻥ ﻗﯩﺮﻏﯩﺰﺳﺘﺎﻥ ﺗﺎﺭﯨﺨﻰ ﺩﻩﺭﺳﻠﯩﻚ ﻛﯩﺘﺎﭘﻠﯩﺮﯨﻐﺎ ﻗﯩﺮﻏﯩﺰ ﺧﻪﻟﻘﯩﻨﯩﯔ ﺑﯘﻳﯘﻙ ﻣﻪﺩﻩﻧﯩﻴﻪﺕ ﻧﺎﻣﺎﻳﻪﻧﺪﯨﻠﯩﺮﻯ ﺗﻪﺭﯨﻘﯩﺴﯩﺪﻩ ﻛﯩﺮﮔﯘﺯﯨﻠﮕﻪﻥ ﺋﯩﺪﻯ. 2002-ﻳﯩﻠﻰ 5-ﺋﺎﻳﺪﺍ ﻗﯩﺮﻏﯩﺰﺳﺘﺎﻥ ﮬﻮﻛﯘﻣﯩﺘﻰ ﻗﯩﺮﻏﯩﺰﺳﺘﺎﻥ ﯞﻩ ﻣﻪﺭﻛﯩﺰﻯ ﺋﺎﺳﯩﺌﺎﺩﯨﻜﻰ ﺋﻪﯓ ﭼﻮﯓ ﺋﯘﻧﯩﯟﻩﺭﺳﯩﺘﻪﺗﻠﻪﺭﻧﯩﯔ ﺑﯩﺮﻯ ﮬﯧﺴﺎﭘﻼﻧﻐﺎﻥ ﻗﯩﺮﻏﯩﺰ ﺩﻭﻟﻪﺗﻠﯩﻚ ﻣﯩﻠﻠﻰ ﺋﯘﻧﯩﯟﻩﺭﺳﯩﺘﻪﺗﯩﻨﻰ ﺟﯘﺳﯘﭖ ﺑﺎﻻﺳﺎﻏﯩﻨﻰ ﻧﺎﻣﯩﺪﯨﻜﻰ ﻗﯩﺮﻏﯩﺰ ﺩﻭﻟﻪﺗﻠﯩﻚ ﺋﯘﻧﯩﯟﻩﺭﺳﯩﺘﻪﺗﻰ ﺩﻩﭖ ﺋﺎﺗﺎﺷﻨﻰ ﻗﺎﺭﺍﺭ ﻗﯩﻠﯩﭗ، ﺷﯘ ﺋﺎﻳﺪﯨﻦ ﺋﻪﺗﯩﯟﺍﺭﻩﻥ ﺑﯘ ﻧﺎﻣﻨﻰ ﺭﻩﺳﻤﻰ ﺭﻩﯞﯨﺸﺘﻪ ﻗﻮﻟﻠﯘﻧﯘﺷﻨﻰ ﺑﻪﻛﯩﺘﻜﻪﻥ. ﻣﺎﻧﺎ ﺋﻪﻣﺪﻯ ﺟﯘﺳﯘﭖ ﺑﺎﻻﺳﺎﻏﯩﻨﻨﯩﯔ ﺋﯩﮕﯩﺰ ﮬﻪﻳﻜﯩﻠﻰ ﻣﻪﺯﻛﯘﺭ ﺋﯘﻧﯩﯟﻩﺭﺳﯩﺘﻪﺗﻨﯩﯔ ﺋﺎﻟﺪﯨﺪﺍ ﻗﻪﺩ ﻛﻮﺗﯩﺮﯨﺶ ﺋﺎﻟﺪﯨﺪﺍ ﺗﯘﺭﯨﺪﯗ. ﻗﯩﺮﻏﯩﺰﺳﺘﺎﻥ ﺋﯩﻠﯩﻢ ﺳﺎﮬﻪﺳﯩﺪﻩ ﻳﯘﺳﯘﻑ ﺧﺎﺱ ﮬﺎﺟﯩﭙﻨﯩﯔ ﻣﯩﻠﻠﻪﺕ ﺗﻪﺭﻛﯩﯟﻯ ﻣﻪﺳﯩﻠﯩﺴﯩﺪﻩ ﻳﻪﻧﯩﻼ ﺋﻮﺧﺸﯩﻤﯩﻐﺎﻥ ﻛﯚﺯ ﻗﺎﺭﺍﺷﻼﺭ ﻣﻪﯞﺟﯘﺕ . ﻗﯩﺮﻏﯩﺰﺳﺘﺎﻧﻠﯩﻖ ﺋﯘﻳﻐﯘﺭ ﺋﺎﻟﯩﻤﻠﯩﺮﯨﺪﯨﻦ ﭘﻪﻟﺴﻪﭘﻪ ﭘﻪﻧﻠﯩﺮﯨﻨﯩﯔ ﺩﻭﻛﺘﻮﺭﻯ، ﺋﺎﻛﺎﺩﻩﻣﯩﻚ ﺋﻪﺯﯨﺰ ﻧﺎﺭﻩﻧﺒﺎﻳﻪﯞ ﺋﯩﺰﭼﯩﻞ ﮬﺎﻟﺪﺍ ﻳﯘﺳﯘﻑ ﺧﺎﺱ ﮬﺎﺟﯩﭙﻨﯩﯔ ﺋﯘﻳﻐﯘﺭﻟﯘﻗﻰ ،ﺋﯘﻧﯩﯔ ﺋﻪﺳﯩﺮﯨﻨﯩﯔ ﺋﯘﻳﻐﯘﺭ ﺟﯘﻣﻠﯩﺪﯨﻦ ﻣﻪﺭﻛﯩﺰﻯ ﺋﺎﺳﯩﺌﺎ ﺧﻪﻟﻘﻠﯩﺮﯨﻨﯩﯔ ﻣﻪﻧﯩﯟﻯ ﺑﺎﻳﻠﯩﻘﻰ ﺋﯩﻜﻪﻧﻠﯩﻜﯩﻨﻰ ﮔﻪﯞﺩﯨﻠﻪﻧﺪﯗﺭﮔﻪﻥ ﺑﻮﻟﺴﯩﻤﯘ ،ﺑﯩﺮﺍﻕ ﺑﯩﺮ ﻗﯩﺴﯩﻢ ﻗﯩﺮﻏﯩﺰ ﺗﺎﺭﯨﺨﭽﯩﻠﯩﺮﻯ ﺑﯘ ﭘﯩﻜﯩﺮﻧﻰ ﻛﻪﺳﻜﯩﻦ ﺭﻩﺕ ﻗﯩﻠﯩﭙﻼ ﻗﺎﻟﻤﺎﺳﺘﯩﻦ،ﺑﻪﻟﻜﻰ ﺋﯘﻳﻐﯘﺭﻻﺭ ﮬﻪﻡ ﺋﯘﻳﻐﯘﺭ ﺋﺎﻟﯩﻤﻠﯩﺮﯨﻨﯩﯔ ﻏﻮﺭﻭﺭﯨﻐﺎ ﺗﻪﮔﯩﺪﯨﻐﺎﻥ ﺋﯩﻠﻤﯩﻴﺌ ﮬﯘﺟﯘﻣﻠﯩﺮﯨﻨﻰ ﺋﻮﺗﺘﯘﺭﯨﻐﺎ ﭼﯩﻘﺎﺭﻏﺎﻧﻠﯩﻘﯩﻨﻰ ﺋﻪﺯﯨﺰ ﻧﺎﺭﻩﻧﺒﺎﻳﻪﯞ ﺋﻪﭘﻪﻧﺪﻯ ﻣﻪﺯﻛﯘﺭ ﻗﯘﺭﻻﺭﻧﯩﯔ ﺋﺎﭘﺘﻮﺭﻯ ﺑﯩﻠﻪﻥ ﺑﻮﻟﻐﺎﻥ ﺳﻮﮬﺒﻪﺗﺘﻪ ﺗﻪﻛﯩﺘﻠﻪﭖ ﺋﯚﺗﻜﻪﻥ ﺋﯩﺪﻯ. 1980-ﻳﯩﻠﻼﺭﺩﺍ ﺋﺎﺗﺎﻗﻠﯩﻖ ﻗﯩﺮﻏﯩﺰ ﻳﺎﺯﻏﯘﭼﯩﺴﻰ ﭼﯩﯖﯩﺰ ﺋﺎﻳﯩﺘﻤﺎﺗﻮﯞ ﭘﯘﺗﯘﻥ ﺳﻮﯞﻩﺕ ﺋﯩﺘﯩﭙﺎﻗﻰ ﺑﻮﻳﯩﭽﻪ ﺋﻮﺗﻜﯘﺯﯨﻠﮕﻪﻥ ﺗﯘﺭﻛﻮﻟﻮﮔﻮﻳﻪ ﺋﯩﻠﻤﯩﻲ ﻣﯘﺋﺎﮬﺎﻛﯩﻤﻪ ﻳﯩﻐﯩﻨﯩﺪﺍ ﻳﯘﺳﯘﻑ ﺧﺎﺱ ﮬﺎﺟﯩﭙﻨﯩﯔ ﻣﯩﻠﻠﻰ ﺗﻪﺭﻛﯩﯟﻯ ﻣﻪﺳﯩﻠﯩﺴﯩﺪﻩ ﺗﻮﺧﺘﯘﻟﯘﭖ، ﻳﯘﺳﯘﻑ ﺧﺎﺱ ﮬﺎﺟﯩﭙﻨﯩﯔ ﺋﯘﻳﻐﯘﺭ ﺋﯩﻜﻪﻧﻠﯩﻜﻰ، ﻗﯘﺗﺎﺗﻘﯘ ﺑﯩﻠﯩﮕﻨﯩﯔ ﺋﺎﻟﺪﻯ ﺑﯩﻠﻪﻥ ﺋﯘﻳﻐﯘﺭﻻﺭﻏﺎ ﻣﻪﻧﺴﯘﭖ ﺑﻮﻟﯘﭖ، ﻳﻪﻧﻪ ﺋﻮﺯ ﻧﻮﯞﯨﺘﯩﺪﻩ ﭘﯘﺗﯘﻥ ﺗﯘﺭﻛﯩﻲ ﺧﻪﻟﻘﻠﻪﺭﮔﻪ ﺋﻮﺭﺗﺎﻕ ﻣﻪﻧﯩﯟﻯ ﺑﺎﻳﻠﯩﻖ ﺋﯩﻜﻪﻧﻠﯩﻜﯩﺪﻩﻙ ﻧﻮﻗﺘﻰ ﻧﻪﺯﻩﺭﯨﻨﻰ ﺋﻮﺗﺘﯘﺭﯨﻐﺎ ﻗﻮﻳﻐﺎﻥ ﺑﻮﻟﺴﺎ، ﻗﯘﺗﺎﺗﻘﯘ ﺑﯩﻠﯩﮕﻨﯩﯔ 1998-ﻳﯩﻠﯩﺪﯨﻜﻰ ﺋﯧﯖﯩﻠﯩﺰﭼﻪ ﻧﻪﺷﺮﯨﮕﻪ ﻳﺎﺯﻏﺎﻥ ﺑﻪﻏﯩﺸﻠﯩﻤﯩﺴﯩﺪﺍ ﻳﻪﻧﻪ ﺑﯩﺮ ﻗﯧﺘﯩﻢ ﺋﯚﺯﯨﻨﯩﯔ ﻣﻪﺯﻛﯘﺭ ﻧﻮﻗﺘﯩﻨﻪﺯﯨﺮﯨﻨﻰ ﺗﻪﻛﯩﺘﻠﯩﮕﻪﻥ ﺋﯩﺪﻯ. ﺑﯘ، ﻛﺎﻟﻠﯩﺴﻰ ﻳﯧﯖﻰ ﻗﯩﺮﻏﯩﺰ ﻣﯩﻠﻠﻰ ﺩﻭﻟﻪﺗﭽﯩﻠﯩﻚ ﺋﯩﺪﯨﻴﯩﺴﻰ ﺑﯩﻠﻪﻥ ﻳﯘﻏﯘﺭﯗﻟﻐﺎﻥ ﺗﺎﺭﯨﺨﭽﯩﻼﺭﻧﯩﯔ ﻧﺎﺭﺍﺯﯨﻠﯩﻘﯩﻨﻰ ﻗﻮﺯﻏﯩﻐﺎﻥ. ﻣﻪﻟﯘﻣﺎﺗﻼﺭﻏﺎ ﻗﺎﺭﯨﻐﺎﻧﺪﺍ ﻳﯘﺳﯘﻑ ﺧﺎﺱ ﮬﺎﺟﯩﭗ ﻧﺎﻣﯩﻨﻰ ﻗﯩﺮﻏﯩﺰ ﺩﻭﻟﻪﺕ ﺋﯘﻧﯩﯟﯨﺮﺳﯩﺘﻪﺗﯩﻐﺎ ﺑﯧﺮﯨﺶ ﻣﻪﺳﯩﻠﯩﺴﻰ ﺗﯘﻧﺠﻰ ﻗﯧﺘﯩﻢ1994-1995-ﻳﯩﻠﻼﺭﺩﺍ ﻣﻪﻳﺪﺍﻧﻐﺎ ﭼﯩﻘﻘﺎﻥ ﺑﻮﻟﺴﯩﻤﯘ، ﻟﯧﻜﯩﻦ ﭼﯩﯖﯩﺰ ﺋﺎﻳﯩﺘﻤﺎﺗﻮﯞ ﻛﻪﺑﻰ ﺑﯩﺮ ﻗﯩﺴﯩﻢ ﻗﯩﺮﻏﯩﺰ ﺯﯨﻴﺎﻟﯩﻠﯩﺮﯨﻨﯩﯔ ﻗﻮﺷﯘﻟﻤﺎﺳﻠﯩﻘﻰ ﺑﯩﻠﻪﻥ ﺗﻮﺧﺘﯘﺗﯘﭖ ﻗﻮﻳﯘﻟﻐﺎﻥ ﺋﯩﻜﻪﻥ.ﻟﯧﻜﯩﻦ، ﺑﯘﻧﺪﺍﻕ ﺧﺎﮬﯩﺶ ﻛﯘﻧﺴﺎﻳﯩﻦ ﺋﺎﺟﯩﺰﻻﺷﻤﺎﺳﺘﯩﻦ ،ﺑﻪﻟﻜﻰ ﻛﯘﭼﻪﻳﮕﻪﻥ. ﻳﯘﺳﯘﻑ ﺧﺎﺱ ﮬﺎﺟﯩﭗ ﻳﺎﻛﻰ ﺑﯘﮔﯘﻧﻜﻰ ﻗﯩﺮﻏﯩﺰﻻﺭﻧﯩﯔ ﺋﺎﺗﯩﺸﯩﺪﯨﻜﻰ ﺟﯘﺳﯘﭖ ﺑﺎﻻﺳﺎﻏﯩﻦ ﯞﻩ ﻣﺎﺧﻤﯘﺩ ﻛﺎﺷﻐﻪﺭﻯ، ﺋﺎﺑﯘ ﻧﺎﺳﻰ ﻓﺎﺭﺍﺑﻰ، ﺋﻪﺧﻤﻪﺩ ﻳﯘﻛﻨﻪﻛﻰ، ﺋﻪﺧﻤﻪﺩ ﻳﻪﺳﻪﯞﻯ، ﺋﯘﻻﺭﺩﯨﻦ ﻛﯧﻴﯩﻨﻜﻰ ﺋﻪﻟﯩﺸﯩﺮ ﻧﺎﯞﺍﻳﻰ ﻗﺎﺗﺎﺭﻟﯩﻖ ﺗﯘﺭﻛﻰ ﺧﻪﻟﻘﻠﻪﺭﻧﯩﯔ ﺋﯘﻟﯘﻕ ﻣﻪﺩﻩﻧﯩﻴﻪﺕ ﻧﺎﻣﺎﻳﻪﻧﺪﯨﻠﯩﺮﯨﻨﯩﯔ ﻣﯩﻠﻠﻰ ﻛﯩﻤﻠﯩﻜﯩﻨﻰ ﺗﺎﻟﯩﺸﯩﺶ ﻣﻪﺭﻛﯩﺰﻯ ﺋﺎﺳﯩﺌﺎﺩﯨﻜﻰ ﻣﻮﺩﺍ ﺋﯩﺸﻼﺭﻧﯩﯔ ﺑﯩﺮﻯ ﺑﻮﻟﺴﺎ ﻛﯧﺮﻩﻙ.ﺋﻮﺯ ﻛﯩﻤﻠﯩﻜﯩﻨﻰ ﯞﻩ ﻣﯩﻠﻠﻰ ﺭﻭﮬﯩﻨﻰ ﺟﯘﻣﻠﯩﺪﯨﻦ ﻣﯩﻠﻠﻰ ﻣﯘﺳﺘﻪﻗﯩﻞ ﺩۆﻟﻪﺗﭽﯩﻠﯩﻚ. مەنبە:http://www.uyghurmail.com/Shahisler/?p=2268

mardan.

	بىز يەنە نىمە قىلالايتتۇق........

سەۋېر

	تىمىڭىزغا كۆپ رەھمەت!

sadiryurti

	بۇ كىلاسسىكلىرىمىزنمى كىملا بولسا تالاشقىسى كېلىدۇ ھىلىمۇ دۇنيا ئىلىم-پەن ساھەسى تەرىپىدىن ئۇيغۇرغا تەۋە قىلىنغىنى بولمىسا بىزنى تالاشقىدەك ھالى يوق دەپ ئاسانلا ئۆزىنىڭ قىلىۋالاتتىكەن.

مارشال

	قەدىرىنى بىلسەڭ،نىيۇتۇن،گالىلىي،لۈشۈن،دارۋىن ھەمممىسى سېنىڭ،ئۇنى ھېچكىم سەندىن تالىشالمايدۇ. قەدىرىنى بىلمىسەڭ،يۈسۈپ خاس ھاجىپ،مەھمۇد قەشقىرى ئەلۋەتتە باشقىلارنىڭ بولىدۇ. ئابدۇقادىر ئاكامنىڭ شۇنداق سۆزى يادىمغا كەچتى. ئەينى چاغدا،‹‹قۇدات غۇبىلىگ››،‹‹تۈركىي تىللار دىۋانى ››نەشىردىن چىقىپ،ئۇنى ئالدىغان ئادەم يوق،10يۈەنلىك كىتابنى 8يۈەنگە چۈشۈرسىمۇ،بىزنىڭ كىشىلىرىمىز توپا بېسىپ كەتسىمۇ،بىر بۇتۇلكا ھاراق،بىر قاپ تاماكا ئېلىشقا رازى بولدىكى،ئۇ كىتابلار تاكى 21-ئەسىرگىچە كىتابخانىلاردا تۇردى. 2008-يىلى 17ياشقا كىرگەن تۇغۇلغان كۈنۈمدا،شىنخۇا كىتابخانىسىدا ‹‹قۇداد غۇبىلىگ››دېگەن كىتابتىن 20نەچچە پارچە ،‹‹تۈركىي تىللار دىۋانى››دېگەن كىتابتىن 5-6پارچىسىنى ئامباردىن ئەكىپتىكەن.نەشىر ۋاقتىغا قارىسام،1980-يىللادا نەشىر قىلىنغان كونا كىتابلار ئىكەن،شۇ چاغدا دوستلىرىم بىلەن ھەممىمىز بىرلىشىپ،ئۆز ئالدىمىزغا ‹‹قۇداد غۇبىلىگ››نى 98يۈەنگە،‹‹تۈركىي تىللار دىۋانى››دېگەن كىتاب ئۈچ تومنى 45يۈەنگە سېتىۋالغان ئىدۇق. بەزى چاغلاردا،كىتابخانىلاردا قاراپ قالىمەن،قەشقەر،ئاتۇش،كۇچار،ئۈرۈمچى،كورلا قاتارلىق جايلاردىكى كىتابخانىلارغا كىرسەم،1980-يىللاردا نەشىردىن چىققان بۇ تەۋەرۈك كىتابلار تاكى ھازىرغا كەلگۈچە توپا بېسىپ تۇرۇپتۇ.بۇنى كۆرسەم ئىچىم ئاچچىق بولىدۇ. قارىغاندا،ئۇيغۇر ئالىمى ئابدۇشۈكۈر مۇھەممەتئىمىننىڭ‹‹كىتاب ۋە كىتاب مەدەنىيىتى››دېگەن ماقالىدىكى ئىشلار ئەمىللىشىدىغانغا يەنە يېرىم ئەسىر بار ئوخشايدۇ.بۇ ئاچچىق  رېئاللىق مېنى قىيناپ قوياتتى. بازارلاردىكى ئورۇنسىز قاتار چايلار،يىغىلشلار،ھەشەمەتچىلىكنىڭ بالايى ئەپەتلىرى شۇ كىشىلەر بىلەن كەتسە بولاتتى،لېكىن،بىزنىڭ مىللەتتىكى ئۆسۈپ يېتىلۋاتقان نوتىلاردا ھارام نوتا بىلەن شاخلاپ،جەمىيەتكە قەدەم تاشلىسا،بۇ جەمىيەتنىڭ كەلگۈسىنى تەسەۋۇر قىلىش تولىمۇ تەس.... ئىنتايىن قاباھەتلىك تۇيۇلىدۇ بەزى ئىشلار..

lawa0998

	جۇڭگۇ كومىنىستىك پارتىيىسى دۇنياۋى ئۇيغۇر ئالملىرىمىز ئۈچۈن بىرەر ئالى مەكتەپكە بۇ ئالىملارنىڭ ئىسمىدا نام قويۇش ياكى ئابىدە تىكلەشنىڭ ئورنىغا - قەشقەرۋىلايەت يېڭسار نەھىلىك 1-ئوتتۇرا مەكتىۋىگە ئوخشاش، ئۇيغۇرلارغا يات بولغان كوڭزى ئابىدىلىرىنى تىكلەش بىلەن نام چىقىرىۋاتقان ئەھۋالدا قىرغىزىستان ھۆكۈمىتىنىڭ بىزنىڭ ئالىملىرىمىزنى ئۆزىنىڭ قىلىپ زورۇقۇپ ئىسپاتالاشقا ئۇرىنىشى ھەتتا شۇ نامدا مەكتەپ ئېچىپ ئابىدە تىكلىشى-ئۇيغۇر رايونىنى جۇڭگۇنىڭ ئەزەلدىن ئايرىلماس بىر قىسمى دەپ كېلىۋاتقان جۇڭگۇ ھۆكۈمىتى ئۈچۈنمۇ بىر زور سىناق بولىشى كېرك. بىز دۆلەتنىڭ بۇ ھەقتىكى ئىنكاسىغۇ قۇلاق سالىمىز ئەلۋەتتە.

Suchi

	بوپتۇ شۇنداق قىلىشسۇن،ھىچ بولمىسا ئۇلۇغ بوۋىلىرىمىزنىڭ نامى ئۆچمەسلىككە ، ياراتقان ئۆلمەس ئىلمى ئەسەرلىرى چاڭ توزان ئاستىدا  قالماي ئەتىۋارلىنىشقا،  شۇنىڭغا ئائىت ئىلمى تەتقىقاتلار نىڭ ئايىغى مەڭگۈ ئۈزۈلمەسلىككە سەۋەپ بولىدۇ،بۇ جەھەتتە بىز ھازىرچە يۈسۈپ خاس ھاجىپ بوۋىمىزنى قىرغىزلارغا،ئەلىشىر نەۋائى بوۋىمىزنى ئۆزبېكلەرگە،ئەخمەت يەسەۋىنى قازاقلارغا ئارىيەت بېرىپ تۇرايلى،بىز قىلالمىغان ئىشلارنى ئۇلار قىلىپ تۇرسۇن.لېكىن شۇنىسى ئېنىقكى چوغنى پاختىنىڭ ئىچىدە ساقلىغىلى بولمىغىنىدەك،ئۇلارنىڭ تەتقىقاتلىرى مەلۇم سەۋىيەگە يەتكەندە ئىشىنىمەنكى ئۇلاردىن ھامان چىڭغىز ئايتماتوۋدەك ئۇلۇغ ئەرباپلار يېتىشىپ چىقىپ،خۇلاسە كالام قىلىشىدۇ،دېمەك ئۇلارنىڭ تالشىۋاتقىنى ئەمەلىيەتتە ئالدى بىلەن  قېرىندىشى ئۇيغۇرلارغا مەنسۇپ، ئاندىن قالسا پۈتكۈل تۈركى قېرىنداش مىللەتلىرىگە ۋە پۈتكۈل ئىنسانىيەتكە مەنسۇپ!

aksu

	دېمىسىمۇ بىزنىڭ خېلى ئۇقۇمۇشلۇق ھېسابلىندىغان كىشلىرىمىزمۇ بۇ ئۇلۇغ بوۋىمىزنى بىلىپ بولالمىغاندا قىرغىزىستاندىكىلەر بۇ بوۋىمىزنى بىلىپتۇ.مۇنداقلا دېمىدىم،باياتىن چىرىدا ئىشلەنگەن تەلەي يۇلتۇزى پىروگىراممىسىدا بىرەيلەن دۆلىتىمىز يازغۇچىسى لاۋشى ماختىغان ئۇيغۇرلارنىڭ 11-ئەسىردىكى دۆلەت،قانۇن،دىن،سىياسىغا ئائىت مەشھۇر ئەسىرىنىڭ نامى نىمە دىگەن سۇئالغا جاۋاب بېرەلمىگەنتى بەك ئەپسۇسلىنىپ كەتتىم.