ئابدۇقادىر داموللام ئۈگۈتلىرى (توپلام)

ihlasmanyigit

	ئابدۇقادىر داموللام ئۈگۈتلىرى تەڭرىنىڭ ئىنسانغا كۆپتۇر تارتۇقى ، ئەقىل ۋە ئەدەپتىن يوقتۇر ئارتۇقى . ئەقىل ۋە ئەدەپ ھەر ياشنىڭ جامالى ، ئۇنىڭسىز بولماس ھاياتنىڭ كامالى . پەزىلەت كۆپ ئېرۇر بۇ ئالەم ئارا ، ئىلىمدۇر ھەممىدىن ئەليۇل ئەلا. ئىلىمدۇر بىباھا ،قازسا پۈتمەس كان ، ئىلىمدىن باشقىسى كىمگە ئەسقاتقان ؟ ئىلىملا نىجاتلىق بىرەر مەڭگۈلۈك ، بىلىملىك ھاياتتۇر ،جاھىللار ئۆلۈك . ئى ياش بىل جاھىللىق نومۇستۇر بىشەك ، نادانلىق زۇلىمىغا رازىدۇر ئېشەك . *$ ئىنساننىڭ قەدىر -قىممىتى مەيلى ئۇ ئىنسان ياخشى ئەمەلنى ئاز قىلسۇن ياكى كۆپ قىلسۇن ،گۈزەل ئەمىليىتىگە باغلىق . *$ زاماننىڭ ھاتەملىرى سانىلىدىغان ئەرلەر مۇھتاجلارنىڭ ھاجىتىنى راۋا قىلغان ،دەردمەنلەرنىڭ دەردىگە يەتكەن ،بىناۋالەرنىڭ كۆڭلىنى ئالغان ،ھەق سۆزنى ئېيتقان كىشىلەرنى ھىمايە قىلالىغان ئەرلەردۇر . *$ ئالىملار ئۆز ئىلىمىنى ئەتراپقا رىياسىز تارقاتسا ،ئۇلارنىڭ ھەر بىر لەۋزىدىن قەنت شېكەر تامسا ،ئالەم نۇرغا تولۇپ زاماننىڭ قاراڭغۇسىمۇ يورۇيتى . *$ ئەقىل ئىگىسى بولساڭ قۇرۇق دېمەي بۇ سۆزگە قۇلاق سال :غەيرەت ئەھلى دائىم قانائەتچان بولسا نىمە دېگەن ياخشى ؟ بىر مەسەل باركى ، كىشىدىن تەمە قىلماق گويا ئۆكۈزدىن سۈت ،مۈزدىن ئوت تەمە قىلغان بىلەن باراۋەردۇر . خۇدا ،بىزنى قانائەتلەك قىلغىن . *$ ئەگەر ئادەم ئۆزىنىڭ مەخپىيەتلىگىنى ئۆزى ئاشكارىلاپ بولۇپ ،ئۇنى <يېيىۋەتتى > دەپ باشقىلارنى ئەيىبلىسە ،ئۇ ئەخمەقتۇر .چۈنكى ئۆزىنىڭ مەخپىيەتلىگىنى ئۆز قەلبى سىغدۇرالمىسا ،باشقىلارنىڭ قەلبى قانداق سىغدۇرالايدۇ ؟ *$ ئىلىم تەلەپ قىلماق خاھ ئەر كىشى ،خاھ ئايال كىشىگە پەرھىزدۇر .ئىلىم بۇ دۇنيا ۋە ئاخىرەتتىكى سائادەتكە سەۋەنچىدۇر . ئويلا ،ئەي جىسىمنىڭ چاكىرى ئىنسان ، نەپ كۈتمە جىسمىڭدىن زىيان بار پىنھان . بەخش ئەت جېنىڭغا پەزىلەتتىن كۈچ ، جىسىم ،ياق ،جاندىدۇر ھاياتتىن نىشان ! *$ توغرا سۆزگە ئىشەنمەي ،خاتا سۆزگە ئىشىنىپ ،ئۆزلىرىنىڭ ئىشەنچىسىنى پۈتۈنلەي يوقاتقان مىللەت ئەھۋالىنىڭ ياخشىلىنىشىدىن ئۈمۈد كۈتۈش قىيىن . * $ گەرچە لاياقەتسىز يەر بولسىمۇ ياخشىلىق تېرىغىن ،ياخشىلىق قەيەرگىلا تېرىلسۇن زايە كەتمەيدۇ . ياخشى ئىشقا گەرچە ئۇزۇن زامان بولۇپ كەتكەن بولسىمۇ ، ئۇنىڭ ھوسۇللىنى پەقەت تېرىغان كىشىلا كۆرىدۇ . *$ كىتاب ئوقۇغان كىشى تەپەككۇرنى ھەمراھ قىلماي ،كىتابنىڭ شەرھى -ئىزاھىغىلا ئېسىلىۋالسا ، گويا باشلانغۈچ مەكتەپ ئوقۇغۇچىسىغا ئايلىنىپ قالىدۇ . *$ كىشىلەرنى ھۆرمەت قىل ، سەن باشقىلارغا ھۆرمەت قىلساڭلا ، ئاندىن باشقىلاردىن ھۆرمەت كۆرەلەيسەن . چىراينىڭ ھۆسنىگە تولمىقى بىلەن ، يىگىتنىڭ پەزىلەت شەرتى تولامدۇ ؟ تۆمۈرنىڭ پارقىراق بولمىقى بىلەن ، يەمەندىن چىققانغا دەلىل بولامدۇ ؟ *$ كىچەيۇ كۈندۈز مېھنەت بىلەن بولۇپ ئۆز ئابرويىنى ساقلىسا ، مۇنداق كىشى ئەلدىن ئازار كۆرمەيدۇ .ھېچ زامان خار بولمايدۇ . *$ پەسەندىلەرگە ھەرگىزمۇ مىھرىبانلىق كۆرسەتمە ،ئۇنى ھەددىدىن ئاشۇرۇپ قوتيسەن .قوپاللىق قىل ،ئىتائەت قىلىپ باش ئەگكەن ھالدا ئالدىڭغا كىلىدۇ . شۈھبىسىزكى ،تۆمۈرنى پەقەت ئوتلا يۇمشىتىدۇ .ئەمما ئۇنىڭغا پۇتۇن دېڭىز سۈيىنى قۈيساڭمۇ يۇمشىمايدۇ . *$ ئەگەر سەن سۈيىڭنى ئەخلەت چۈشكەن دەپ ئىچمىسەڭ ،ئۇسسىز قالىسەن . قانداق كىشىنىڭ سۈيىنىڭ ھەممىسى ساپ بولغان ؟ يەنە قانداق كىشىنىڭ ھەممە ئىشى دۇرۇس دەپ قارالغان ؟ ! كىشىنىڭ ئەيىبلىرنىڭ سانالغانلىقى ئاشۇ كىشىنىڭ پەزىلەتلىك ئىكەنلىكىنىڭ يىتەرلىك ئىسپاتىدۇر . ھەر قانداق كېسەلگە تېپىلسىمۇ ئەم ، يوق ھەرگىز ئەخمەقنى ساقايتار مەلھەم . *$ نەپىس شۇنداق بالادۇركى ، ئەگەر ئەقىل ئۇنىڭغا شاھلىق قىلالمىسا ، ئادەمنى ئىتتىنمۇ پەسلەشتۇرۋېتىدۇ .خۇدا نەپس بالاسىدىن ساقلىغايسەن . *$ بارلىق نەرسىلەرنىڭ تەمىنى قايتا - قايتا تېتىپ كۆردۈم .لېكىن ،مەن تېتىغان نەرسىلەر ئىچىدە گادايلىقتىنمۇ تەمى ئاچچىق نەرسە يوق ئىكەن . مېنى قايغۇغا سالغان نەرسىلەر ئىچىدە دۈشمەننىڭ شاتلىغىدىن باشقىسىنى تاپالمىدىم . *$ ئالىم شاگىرتلىرغا ئىلىم ئۈگەتكەندە غەرەزدىن خالىي بولۇپ ،ئۇلارغا ھەقىقىي كۆڭۈل قاراتسا ،زامان ئەھلى نەزىرى تار موللىلاردىن قۇتىلىدۇ . *$ ئىلىم - مەرىپەتنىڭ قەدىر - قىممىتى بولمىغان جايدا مەرىپەت ئەھلىنىڭ شۆھرىتى يوقىلىپ ، خارۇ زارلىققا يۈزلىنىدۇ . *$ غەپلەتتە دائىم ئۇخلىماق يوقىلىش ۋە ئۆلۈم يولىدۇر . *$ كىشىلەرنىڭ ياخشى خىسلەتلىرىنى ھەجىۋىي قىلىدىغان كىشى پەزىلەت ئىگىلىرىڭ يۈرىكىنى ھەجىۋىي بىلەن يارا قىلىدىغانلاردۇر . بۇنداقلارنىڭ ھەجىۋىيسىگە تۈكۈرمەك كېرەك . *$ ياخشىلىققا يات ، مال - دۇنياغا مايىل بولۇپ ، ئالتۇن كۈمۈشلەرنى كۆزىگە سۈرتۈپ ئۆتكەن غېنىلەر ياخشى يولغا مېڭىشتىن باش تارتقان جىنايەتكارلەردۇر . ئۆز مېلىدىن ئۆشرە - زاكات ئايرىمىغان بايلار خىيانەتكارلەردۇر . بۇنداقلەرنىڭ قولىدىكى مال ئامانەتدارنىڭ قولىدىكى مالغا ئوخشاش ئۆزىگە ئەسقاتمايدۇ ئۇلار ئۆلىدۇ ، مېلى قالىدۇ . *$ ئەي ئوغلۇم ، جانلىقلارنىڭ ھەممىسىگە رەھىم قىلغىن . ئۇلارغا كۆيۈنۈش ۋە شەپقەت كۆزۈڭ بىلەن باق . ئۇلارنىڭ چوڭلىرىنى ھۆرمەتلە ، كىچىكلىرىگە رەھىم قىل . ھەر بىر ئىشتا ھەممىنى پەيدا قىلغۇچىنىڭ ھەققىگە رىئايە قىل . ئول ئەدەپ ئىلىمگە بەك بولماق ھېرىس ، ھەسەلنى كۆپ يېسە تېتىيدۇ ئەمەن . بولۇپ خار ئەخلاقلىق ، پەزىلەتلىكلەر ، جاھىللار ئامەتتىن تولۇق بەھرىمان . *$ دۇنيادا نىيەت - ئىقبالى دۇرۇس ، كۈچ - قۇۋۋىتىمۇ يېتەرلىك نۇرغۇن ئادەملەر ئۆتكەن . ئەمما ئۇلار دائىم ئارزۇلىرىغا يىتەلمىگەن . يەنە نۇرغۇن زەئىپ ، ئاجىز كىشىلەرمۇ ئۆتكەن ، بۇلار ئارزۇ - ئىستەكلىرىگە قېنىپ ، مۇرادى دېگۈدەك ھاسىل بولۇپ ئۆتكەن . *$ سۆز زىننەتتۇر ، سۈكۈت بولسا خاتىرجەملىكتۇر . شۇنىڭ ئۈچۈن كۆپ سوزلىمە . مەن سۈكۈت قىلغىنىمغا بىر قېتىممۇ پۇشايمان يېمىدىم .ئەمما ، سۆزلىگىنىمگە كۆپ قېتىم پۇشايمان يېدىم . *$ ھازىر ۋە كەلگۈسىنىڭ بەخت - سائادەت ۋە شاراپەتلىرى ياخشى نىيەت ۋە ياخشى ئەمەللەر بىلەن ھاسىل بولىدۇ . *$ بىلىڭلاركى ، بۇ زامان غەپلەت ۋە بىپەرۋالىقنىڭ زامانىسى ئەمەس ، ئويغىنىش ۋە سەزگۈرلىك زامانىسىدۇر . جاھىللىق ۋە نادانلىق دەۋرى ئەمەس ، ئىلىم مەرىپەت دەۋرىدۇر . سۇسلۇق ۋە بىكارچىلىق ۋاقتى ئەمەس ، تىرىشىش ۋە غەيرەت - ئىجتىھات ۋاقتىدۇر . *$ گۈل شۇنچە باراقسان ھەم خۇش پۇراق ئېچىلغان بولسىمۇ ، ئاخىر توزۇپ چېچىلىشتىن خالى قالمىدى . ئادەمنىڭ ئۆمرى شۇ گۈلنىڭ ئېچىلىشىدىن توزىغانچىلىك ۋاقتىدۇر ، مۇشۇنچىلىك ۋاقىتنى غەنىمەت بىلمەي ، كۆڭۈللەرنى ئورۇنسىز رەشك - ھەسەت زەرداپلىرى بىلەن ئۇپرىتىشتىن بىزگە نىمە پايدا بار ؟ *$ ئىلىم بىلەن نىجات تاپ ، مەڭگۈ ياشنايسەن . *$ ئىنسانلارنىڭ ياخشىسى كىشىلەر ئۈستىدكى ئېغىرچىلىقنى ئىرغىتىپ تاشلاپ ، مەنپئەت يەتكۈزگەن كىشىدۇر .ئەگەر قادىر بولالىساڭ ، كىشىلەر ئارىسىدا ياخشى ئىشلاردىن باشقىنى قىلما . بارلىق يامان ئىشلاردىن يىراق بول . *$ ھەر كىمنىڭ يامان ئاقىۋەتكە قېلىشىغا ئۆزىنىڭ پېئىل - ئېتىبارى سەۋەپچىدۇر . *$ ئىتتىپاق بۆلۈنمەسلىكتۇر ، ئىلگىرلەش چىكىنمەسلىكتۇر . *$ سۇئال : ئىنساننىڭ بەىت - سائادىتى ۋە ئۇلۇغلۈقى نىمە بىلەن بولىدۇ ؟ جاۋاپ : ھەقىقەت ۋە راستچىللىققا ئەگىشىپ ، ئەمەل قىلماقلىق بىلەن بولىدۇ . *$ كىشىلەرنىڭ قولىدىكى نەرسىلەرنى تەلەپ قىلغۇچى بولما ، دوستلار سەن بىلەن ئۇچرىشىپ قىلىشتىن قورقىدۇ . شۈھبىسىزكى ، خارلىق دېگەن كىشىلەردىن بىر نەرسە سوراشتۇر . گەرچە سېنىڭ سورىغىنىڭ <يول نەدە ؟> دىگەن سۇئال بولسىمۇ . *$ تەبىئەت دۇنياسىنىڭ پۈتمەس - تۈگىمەس بايلىقلىرى ھىممەتلىك ئىنسانلارنىڭ مېھنەتچان قوللىرى ئارقىلىق دۇنيانىڭ گۈزەللىكى ئۈچۈن سەرپ قىلىنغان . شۇڭا ، بىزنىڭ قىلىۋاتقان ۋە قىلماقچى بولغان ئىشلىرىمىزمۇ دۇنيانىڭ تەرەققىياتى ۋە گۈزەللىكى ئۈچۈن بولىشى كېرەك . *$ ئەي ئالىي مەرتىۋە ئىگىللىرى ، ئالاىيلىق بىلەن مەغرۇرلانماڭلار . كالا بىلەن چۆرگىلىدىغان بۇ دۇنيا قانۇنىيەتسىز ئەمەس . *$ ھەر قانداق بىر ئىش ياخشى نىيەت بىلەن بولمىسا ، ئۇ قىلچە پايدا بەرمەيلا قالماستىن ، بەلكى يامان ئاقىۋەتكە گىرىپتار قىلىدۇ . *$ سۇئال : مىللەتنىڭ خار ۋە زەبۇن بولمىقىغا سەۋەپ نېمىدۇر ؟ جاۋاپ : ئىككى نەرسىدۇر : بىرى ، بىلىمسىزلىك ۋە نادانلىق . ئىككىنچىسى ، تەپرىقىچىلىق ۋە ئىختىلاپتۇر . ھەر قانداق قۇۋۇم ۋە مىللەتنىڭ خارلىق ۋە قۇللۇققا چۈشۈپ قېلىشىدىكى ئاساسلىق سەۋەپ نادانلىق ۋە ئۆز ئارا ئىتتىپاقسىزلىقتۇر

ihlasmanyigit

	&. شۇنداق كىشىمۇ باركى ، ئۆزىنىڭ مىسچىلىك قەدرى بولسا ،ئالتۇن بىلەن باراۋەر قويار .ئازراق بىر نەرسە بىلسە ،ئۆزىنى ئەفلاتوننىڭ قاتارىغا قويار .تەقۋالىقتا ئۆزىنى خەلىپە مەئىمۇننىڭ قاتارىغا قويار .ئەمما بۇرادەرلىرى ئۇنىڭ ئازارىدىن قان يۇتار . خۇدا ، مۇنداق كىشىلەرگە ھەرگىز مۇھتاج قىلمىغىن . &. قەلەم ئەھلىنىڭ ئەدىل -ئىنساپلىق بولغىنى ( بۇلارنىڭ سەۋەبىدىن ھىچكىمگە ئەلەم يەتمىسە ) ھەممىدىن ئەلا . &. نىيەت قانچە ياخشى بولسىمۇ ، پايدىلىق ئەمىليەت بىلەن بىرلەشتۇرۇلمىسە ، كامالەتكە يىتەلمەيدۇ . &. قانەئەت ئەھلى (ئەھلى قانە ) ئەل ئىچىدە كىشىلەرنىڭ ئەلالىرىدىن سانىلىدۇ . ھەرقانچە ئىززەتلىك ،ئېسىلزادە كىشى بولسىمۇ تەمەخور بولسا ، ئىززىتى نابۇت بولىدۇ . &. ئەقىل ،بىلىم ۋە ئەخلاق خارلانغان جايدا ،نەپس ۋە نادانلىق ئۈستۈنلۈكنى ئىگەللىشى مۇقەرەر . &. بىز ئۈچۈن قىممەتلىك نەق بايلىق ھېساپلىنىدىغان ئۆمرىمىز ئەتىگەندىن كەچكىچە ئايىغى چىقمايدىغان رەشىك خۇسۇمەتلەر ئىچىدە ئېقىن سۇدەك ئۆتۈپ كەتتى . بىز بولساق ، بۇنىڭدىن ئاگاھلاندۇرغىچىلارغا پىسەنت قىلماي غەپلەت ئىچىدە ياشاۋاتىمىز . &. دۈشمىنىڭدىن بىر قېتىم ئىھتىيات قىلساڭ ، دوستۇڭدىن مىڭ قېتىم ئېھتىيات قىل . كۈنلەرنىڭ بىرىدە دوستۇڭ دۈشمەنگە ئايلىنىپ قالسا ، زىيان سېلىشتا دۈشمەندىن نەچچە ھەسسە ئېشىپ چۈشىدۇ . &. مېنىڭ يۇرتۇم ماڭا زۇلۇم قىلغان تەقدىردىمۇ سۆيۈملۈكتۈر . مېنىڭ خەلقىم ماڭا بېخىللىق قىلغان تەقدىردىمۇ سېخىدۇر . &. كىشىلەردىن ئۆزۈڭنى چەتكە ئېلىپ ، ھەقنىڭ يادى بىلەن ياشا ، ئاندىن كىشىلەرنى خالىغانچە سىناپ كۆر . ئۇلارنىڭ ئارىسىدا چايانلارنىڭمۇ بارلىقىنى بايقايسەن . &. ئەگەر كۆزۈڭ باشقىلارنىڭ ئەيىبىنى كۆرسەتسە ، سەن ئۇ كۆزۈڭگە <باشقىلارنىڭمۇ كۆزى بار > دېگىن . ئەگەر ئەقىل ئىگىسى بولساڭ ، باشقىلارنى ئەيىبلىمەيتتىڭ .ئەگەر ئۆزۈڭدىكى ئەيىبنى كۆرەلىسەڭ ، بۇ ئەيىبىڭ بىلەن جىم بولاتتىڭ . &. مۇھەببەت ۋاپادارلىقتىن باشقا نەرسە ئەمەس ، مۇھەببەت ئەھلىگە گۈزەل ئەخلاقلىق ، ئېسىل تەبىئەتلىك كىشىلەردىن باشقىسى كېرەك ئەمەس . &. ھەر بىر ئىش تىرىشچانلىق ۋە ئېجتىھات بىلەن بەرپا بولىدۇ . &. كۆڭلىدە باشقىلارغا قارا ساناپ ،ھىيلە -مىكىر بىلەن ياشىغان كىشى كېچە - كۈندۈز ئىبادەت قىلىپ ، ئاجىزلارغا خەير - ساخاۋەت قىلىپ تۇرغان بولسىمۇ ، ھەقنىڭ ئالدىغا بارغاندا ئۇنىڭ ھالىغا ۋاي ! &. قوشنىلارغا پېشكەللىك يەتسە ياردەم بەرمەسلىك قوشنا ھەققىنى ئادا قىلمىغانلىقتۇر . دوست دىگەن ساماندەك سەيلىدە ، باغدا ، ئايرىلۇر دوست - دۈشمەن ئەڭ قىيىن چاغدا . &. بوۋاقلارنىڭ تۇغۇلغان چاغدىكى يىغىسى دۇنيانىڭ ئۇنىڭغا ئۆزىدىكى ھادىسلەرنى بىلدۈرگەنلىكى بولىدۇ . ئۇنداق بولمىسا ، قورساقتىن دۇنيانىڭ كەڭرى ياخشى جايىغا چىقىپمۇ يىغلىغىنىنىڭ سەۋەبى نىمە ؟ بالا دۇنيانى كۆرۈپلا دۇچ كىلىدىغان ئازاپلارنىڭ تەھدىتىنى ھېس قىلغاندەك يىغلاپ كېتىدۇ . &. دەۋر بىر خىل ھالەتتە تۇرمايدۇ ، بەزىدە ئالدىنى قىلىدۇ ،بەزىدە ئارقىسىنى قىلىدۇ . ئەگەر ئۇ سېنى سەن ياقتۇرمايدىغان ئىشلارغا ئۇچراتسىمۇ سەۋر قىل ، چۈنكى دەۋر سەۋر قىلمايدۇ . &. قەلەم ئەھلىنىڭ ئاچ كۆز بولغىنى ھەممىدىن يامان . ئۇنداقلار نەپىسنىڭ خاھىشى بىلەن بىرىنى يىغلاتسا ،بىرىنى كۈلدۈرىدۇ . بۇنداقلاردىن قايتا - قايتا ھەزەر قىلماق كېرەك . &. بىراۋنىڭ ۋەسفىنى قىلغان شائىر شۇ كىشىنىڭ ئۆزىدە بار بولغان ھەقىقىي سۈپەتلىرىنى مەدھىيلىگەن بولسا ، شۇ شائىر دوسلۇققا يارايدۇ . بۇ خىلدىكى شائىرلار ھەقىقىي ئەقىل ئىگىللىرىدۇركى ،ئۆزىنىڭ يازغانلىرىدا ئەيىب - نۇقسان بار - يوقلۇقىغا ئالاھىدە دىققەت بىرىدۇ ،ئەيىب -نۇقسانلىرىنى تۈگىتىشنىڭ كويىدا بولىدۇ . &. سۇئال : ئىززەت - ئابروي ۋە كۈچ - قۇۋۋەت دىگەن نىمە ؟ جاۋاپ : ئىلىم - مەرىپەت ئۈگنىش ۋە ئۆز ئارا ئىتتىپاقلىق بىلەن بولىدۇ . بۇنىڭ ئۈچۈن جانابى ھەق بىزلەرنى ئىتتىپاقلىققا ئەمىر قىلغاندۇر :< ھەممىڭلار ھەقنىڭ ئارغامچىسىغا مەھكەم يېپىشىڭلار ، بۆلۈنمەڭلار >. &. كىمىكى ئۆزىنى خۇشال قىلىدىغان ئىشلار ئۈچۈن دۇنيانى ماختىسا ، قەسەم قىلىمەنكى ھېچقانچە ئۆتمەيلا ئۇنى ئەيىبلەيدۇ . ئەگەر دۇنيانىڭ قولىدىن كەتكەنلىكى ئۇنىڭ ھەسرىتى بولسا ، كەلگەنلىكى ئۇنىڭ غېمىنى كۆپەيتىدۇ . بەزىلەر بار <گەرچە گۇناھ مەندە تۇرۇپ ، قاپ كۆتۇرۇپ نەگە باراي ؟ >دېمەيدىغان . خورجۇننىڭ ئالدىنىلا كۆرۇپ لېكىن ، <ئارقا كۆزىدە نە بار ؟ > دەپ غەم يىمەيدىغان . &. ئەمالارنى دۆت دەپ ئەيىبلىمە .بۇ مەسىلىدە دەنالارنىڭ سۈكۈت قىلىشى توغرىدۇر . سەن قارغۇلاردىن ھايا كۈتمە . چۈنكى ، ئۇنىڭدىكى ھايانىڭ ئورنى خارابتۇر . پەيتى كەلسە ياخشى مالدىن كەچسەڭ بىراق ، ئابرۇرۇڭ مەڭگۈ سەندىن كەتمەس يىراق . &. خارلىق ھاياتتىن ئۆلۈم گۈزەلرەك . چۈنكى بەزى نومۇسسىز ئىشلارنى ھېچقانداق كىشى ئۆچۈرەلمەيدۇ . &. ئەگەر مەن بىرەر نەرسىدىن ھەيران قالدىم دىسەم ، ياشلارنىڭ قەدىر- قىممەتسىز ئىش - ھەركەتلىرى مېنى ھەيران قالدۇرغان بولىدۇ . &. بوۋاقنىڭ تۇغۇلغاندا ئالقىنىنى يۇمۇۋالغانلىقى ھاياتلىقتىكى ھېرىسمەنلىكنىڭ بېشارىتىدۇر . ئۆلەر ۋاقتىدىكى ئالقىنىنى ئېچىپ قويغانلىق بولسا ،<ئاگاھ بولۇڭلار ، مەن دۇنيادىن ھېچنەرسە ئالماي كەتتىم > دىگىنىنىڭ بىشارىتىدۇر . باق ئوغلۇم خەلقىڭگە ئىللىق كۆز بىلەن ، ھەم كۆرسەت مېھرىڭدىن لۇتفى ئىنايەت . كىچىككە رەھىم قىل ، چوڭىغا ئىززەت ، خەلق ئەتكەن ھەققىگە قىلما خىيانەت . &. ئەگەر سەن ئەقلىڭنى توغرا ئىشلىتەلىسەڭ ، ياتقان ئورنۇڭ كېچىدىمۇ ئەقىل نۇرى بىلەن دائىم يورۇپ تۇرىدۇ . &. بىزنى تۇغۇپ ئۆستۈرگەن ،ئاق سۈت بېرىپ چوڭ قىلغان ، ئوقۇتۇپ موللا قىلغان ، بۈگۈنكى كۈندە بېشىدا كۆتۈرۈپ ئابرۈي قىلىۋاتقان ئەزىز يۇرتىمىشنى ، ئۇلۇغ خەلقىمىزنى ھەر قاچان ئۇنتۇپ قالماسلىغىمىز لازىم . &. بىر مىللەتتە ئۇلۇغ ئىتتىپاقلىققا يىتەكلۈگۈچى مەنىۋى رەھبەر بولمىسا ،بۇ چوقۇم كىشىللىرنىڭ چېچىلغىنى چېچىلغان . &.ئەيىبلىك كىشىلەرنىڭ ئەيىبى بىلەن ، پەزىلەت ئىگىللىرنىڭ پەزىلىتىنى خەلق بىلمەمدىكەن دەپ قالما . چۈنكى خەلق ئەڭ ئادىل نازارەت قىلغۇچىدۇر . ئىنساندىكى ئەڭ يامان ئىش ئۆزىنىڭ ئەيىبىنى ئۇنتۇپ قېلىش ۋە قېرىندىشىدىكى يېپىلىپ قالغان ئەيىبلەرنى تىلغا ئېلىپ يۈرۈشتۇر .ئەگەر ، ئىنسان ئەقىل ئىگىسى بولغان بولسا ، ئۆزىگە قارىسا يېتەرلىك ئەيىبلىرى تۇرغان يەردە باشقىلارنى ئەيىبلىمىگەن بولاتتى .

ihlasmanyigit

	&. بېخىللىق ،نامەردلىك ،ھىممەتسىزلىك ،ساخاۋەتسىزلىكلەر ئاللاتائالانىڭ بېخىل بايلارغا بەرگەن ئالىي جازاسىدۇر. ئۇنداقلار ئۆمۈرۋايەت پۇل -مالغا ھېرىس بولۇپ ، شۇنىڭ كويىدا ،شۇنىڭ غېمىدە ،شۇنىڭ تەشۋىشلىرى ئىچىدە ئازاپ چېكىپ ئۆتىدۇ . ئاقىل شۇكى ئۆز ئەيىبىنى كۆرەر ئالدىن ، يوق ئۆزگىگە ئازار يەتمەك دەل شۇنىڭدىن . &. دۇنيادا ئىتتىپاقلىشىپ ، بىر ياقىدىن باش چىقارغان ئەل كۆزلىگەن مەقسەتكە مۇقەررەر يېتىدۇ . &. مۇشەققەتلەردىن كېيىن ئارزۇلارغا يېتىش مۇقەرەردۇر . &. تارىخ قاراڭغۇلۇقتىن يورۇقلۇققا ، بەدەۋىيەتتىن مەدەنىيەتكە ،قالاقلىقتىن تەرەققىياتقا ، قاباھەتتىن گۈزەللىككە قاراپ راۋاج تاپقان . &. داۋالاش قېيىن بولغان كېسەلگە سەۋر داۋا بولىدۇ . &. ئۆمرىدە مېلىغا ئاپەت تەگمىگەن ، دۆلىتى زىيادە بولغان سودىگەر ئۆز مېلىدىن ۋاقتىدا ئۆشرە - زاكات ئايرىيالمىغان ، غېرىبلەرنىڭ ئەھۋالىنى سوراپ تۇرالمىغان ،ئاچلارنى ۋاختىدا تويغۇزالمىغان ، يالىڭاچلارغا تون ياپالمىغانلاردۇر . &. ئەقلىڭدىن مەسلەھەت سورا ، ئەقىلدىن باشقىسىنى كېرەكسىز ھېسابلا . &. دۇنيادىكى بىردىن بىر ئۇلۇغ كىشى دۇنيادا باشقىلارغا تايانمايدىغان كىشىلەردۇر . &. ئاي ئۆزىنىڭ سەۋر قىلىشى بىلەنلا ئۇلۇغلىققا ، ئالىي مەنزىلگە ۋە گۈزەللىككە ئىگە تولۇن ئايغا ئايلانغان . باشقىلارنىڭ ئەيىبىدىن تىلىڭنى يىغ ، بار ئۇنىڭمۇ تىلى ، ساڭا قارالغان تىغ . &. سۆزنى گىرامماتىكا بىلەن گۈزەللەشتۈر ، چۈنكى سۆز قائىدىسىدىن مەھرۇم بولغان كىشى سۆزىنى بۇزىدۇ . &. سۆزلەيدىغان ئورۇننى تاپساڭ ،چوقۇم كەڭ تاشا سۆزلە . ئەگەر سۆزلەيدىغان ياخشى سۆزنى تاپساڭ ، ئايىماي سۆزلە . چۈنكى ، كىشىلەر ئۆزىنىڭ ئىلىم ۋە قابىليىتىگە يارىشا ئۇ سۆزلەردىن توغرا چۈشەنچە ئالىدۇ . &. ناۋادا رازى بولسام دوستلىرىمنىڭ ئەيىبىنىڭ ھەممىسىنى ۋە ئۇلارنىڭ ئاز بىر قىسىم ئەيىبلىرنىمۇ كۆرمەيمەن . خۇددى نەپرەت كۆزى ئەيىبتىن باشقىنى كۆرمىگەندەك دوستلۇق كۆزى ئەيىبلەرنى كۆرۈشتىن ئاجىزدۇر . &. ئېرىنىڭ پەرمانىدىن چىقماي ، ھەم مۇسۇلمانچىلىق ،ھەم روزىغار خاتونلۇق بۇرچىنى ئادا قىلىش بىلەن بولغان ئاياللارنى ئىنسان ئەمەس ، بىھېشنىڭ ھۆرى دەپ بىلمەك كېرەك .بۇ خىلدىكى خوتۇنلارغا ئەر بولغانلارنىڭ ئىقبالى ھەر قاچان يورۇقتۇر . &. قاچانكى ، ئەھلى ئىسلامنىڭ ئەخلاقلىرى بۇزۇلسا ، ياخشى ئىشلار بىلەن شۇغۇللىنىشقا نۇخسان يېتىدۇ ،ئىتتىپاقلىق يوقۇلىدۇ . ھورۇنلۇق ،بىكارچىلىقلار ، زۇلۇمۋە خىيانەتچىلىكلەر كۆپىيدۇ .ئىلىم - مەرىپەت كېمىيىپ ، شان - شۆھرەت خارۇ زارلىققا ئالمىشىدۇ . &. قايغۇ - ھەسرەت يېقىنقى خۇشاللىقتىن بىشارەت بىرىدۇ . &. مەن شۇنداق كىشىمەنكى ،سەمىمىيلىك ۋە ئەدەپ - ئەخلاق مىنىڭ تەبىئىتىمدۇر .ئارتۇقچىلىق ،ئەخلاق ۋە ھىكمەتلەر مەندە باردۇر . سېخىيلىغىم كاتتىلىق شەرىپىمنىڭ دەلىلىدۇر . خىسلەتلىرىمنىڭ ئەڭ ئەقىللىيسى خەير -ئېھسان قىلىش ۋە سېخىيلىق قىلىشتۇر . دانالىق ،ئېھتىياتچانلىق ، ئىشەنچ ، بىلىم ۋە ئىشتىياق ،ئىلىم -ئېرپان ۋە ھېكمەتلەرمۇ مېنى تونۇيدۇ . &. ھەۋەس دىگەنمۇ ئىنسانپەرۋەرلىك ۋە ۋاپادارلىقتىن باشقا نەرسە ئەمەس . ئۇنىڭغا پەقەت كاتتا ، ئۇلۇغ ،سېخىي ئادەملەرلا لايىق كېلىدۇ . &. مەن پاك يىگىتمەن ، مېنىڭ مەدھىيلەشكە تىگىشلىك ئىپپەتلىك بولغان ياخشى ئەخلاقىم تاكى ماڭا كېپەن ھەمرا بولغانغا قەدەر مەندىن ئايرىلمايدۇ . &. ئەگەر گۈزەللىك ئىگىللىرى سۇيقەسىت ئىشلىتىدىغان بولسا ، ھاۋايى ھەۋەس ئىگىللىرىنى تولۇق ئىگەللەپ ،ئۇلارغا باشلىق بولالايدۇ . &. ھارقانداق ئاساۋ ئاتقا يۈگەن بار . لېكىن ۋاقىت دېگەن ئاساۋ ئاتنى ئارقىسىغا ياندۇرغىلى بولمايدۇ . مالامەتچى ئەزۋەيلىدىڭ بىھۇدە ، بەك قارايسەن مۇھەببىتىڭ قىبلەڭمۇ ؟ مەنمۇ دېدىم ئەزۋەيلەپسەن شۇنچە قىپ ، تىڭشىغۇدەك سېنىڭ سۆزۈڭ قۇرئانمۇ ؟ &. خاتىرجەملىكنى سۆيۈش ئادەمنى ئۇلۇغۋار ئىشلاردىن توسۇپ ،ھورۇنلۇققا ئۈندەيدۇ . &. مەن ئۆز قەدىر - قىممىتىمنى تونۇغانلىقىم بىلەن قىممەتلىكمەن . &. ئارزۇنىڭ چەكسىزلىكى بولمىسا ، دۇنيا نېمەدىگەن تار - ھە ! &. سۈكۈت قىل ، سۈكۈت ئازغۇنلىقتىن نىجات بەرگۈچىدۇر . &. مەن دەرەخ شاخلىرىدىن < نىمە ئۈچۈن قىشتا يالىڭاچ بولىۋېلىپ ، يازدا كىيىم كىيىپ ئوتتۇرغا چىقىسىلەر ؟ > دەپ سورىسام ، شاخ :<كۈزدە باھار كىلىش ئالدىدا دەپ ئاڭلاپ ، بۇ خوش خەۋەرنى يەتكۈزگىچە سۆيۈنچە قىلىپ كىيىمىمىزنى بېرىۋىتىدىكەنمىز > دېدى . &. ئۆز ئىشىغا پۇختا بولۇپ ، ھۈنەرنى راستلىق بىلەن قولدىن چىقارغان كاسىپ ئۆمرىدە كەسپى ۋەجىدىن كېلىدىغان ئۇياتتىن خالىيدۇر . بۇ خىلدىكى كاسىپلار ھەر قاچان ھەر يەردە ئېتىبارغا مۇشەررەپتۇر . لېكىن شۇنداقمۇ كاسىپلار باركى ، كېچەيۇ كۈندۈز كەسپى كارىغا مەشغۇل بولۇپمۇ ، ئىلۆىدە تۈزۈكمۇ پۇل تۇرمايدۇ ، كەسىپ كارى ئىلگىرى باسمايدۇ .بۇنداقلار ھۈنەرنى ھىيلە بىلەن بىللە قوشۇپ ساتىدىغانلاردۇر. &. شۇنداق خوتۇنلار باركى ، بىھايا ۋە بىنامازلىقتا ئالدىدا تۇرىدۇ ، زۇۋاندارلىقتا ھېچكىم ئۇلارغا يېتىشەلمەيدۇ . بۇ خىلدىكى ئاياللارنىڭ ئەرلىرىنىڭ كۆڭلى ھەر قاچان پاراكەندە تۇرىدۇ . مۇنداق ئاياللار ئەرلەر ئۈچۈن ئاپەت بولۇپ ھەرقاچان ھەزەر قىلماق لازىمدۇر . &. دۇنيادىكى ئېغىرچىلىقلار ئىچىدە ئىستىقبال قايغۇسى ھەممىدىن ئېغىر . &. بىزدە دىن ئوقۇغان موللىلار يۇرتنىڭ ياخشى تائامىنى يەپ ، سەدىقە - ئېھسانغا دۇئا قىلىپ ئۆتىدۇ . ئۇنىڭدىن باشقا خالىسانە ئورۇندايدىغان ھېچقانداق مەجبۇريىتى يوقتەك يامان بىر ئادەت شەكىللەنگەن . بۇ ئادەت تۈپەيلى بىچارە خەلىق جاپالىق ئەمگەكلەرنى قىلىپ ، تاپقان تەرگىنىنى بىز موللىلارغا يىگۈزۈش ، ئالدىغا قويۇپ ، دۇئا ئېلىشقا ئادەتلەنگەن بولسا ،بىز موللىلارمۇ ئۇلارنىڭ ياخشى تائاملىرىنى يەپ -ئىچىش ، نەرسە - كېرەكلىرىگە دۇئا قىلىشقا ئۈگۈنۈپلا كەتتۇق . ئەمىليەتتە بۇ ئىشلىرمىز ئۆز ئەقىدىمىزگە خىلاپ . چۈنكى ، نەزىر تائاملىرى ۋە سەدىقە - ئېھساننىڭ ھەقلىق ئىگىسى مىسكىنلەردۇر . &. بىزنىڭ شانلىق تارخىمىز ، سەلتەنەتلىك دەۋرانىمىز ،روناق تاپقان زامانلىرىمىز بولغان . لېكىن ، بۇ ئۆتكەنكى تارىخ . ھەر ئەۋلاد ئۆزى ياشاۋاتقان دەۋردە تىرىشىپ - تىرمىشىپ بىر ئىش قىلىشى ، تارىخ يارىتىپ ئىلگىركى تارىخقا ئۇلاپ مېڭىشى لازىم . بىزمۇ ھەم شۇنىڭ ئىچىدە . &. ئەۋلادىڭلارنى باشقا بىر زامان ئۈچۈن تەقدىم ئېتىڭلار . چۈنكى ،ئۇلار سىلەر ياشىغان زاماندىن باشقا بىر زاماندا ياشىماق ئۈچۈن دۇنياغا كەلگەنلەردۇر . &. سالام ياخشى يولغا ماڭغان كىشىلەر !

گېنىرال

	ئاللاھ ئەجرىڭىزنى بەرسۇن

azizgul

	كۆپ تەشەككۈر !اللە ئىلىمىڭىزنى زىيادە قىلسۇن ، امىن !

baywetqe

	ihlasmanyigit يوللىغان ۋاقتى  2012-9-28 07:16 PM &. بېخىللىق ،نامەردلىك ،ھىممەتسىزلىك ،ساخاۋەتسىزلىكلە ... يەتكۈزۈلۈشكە تېگىشلىك،ئالتۇنغا تېگىشكۈسىز ئۈگۈتلەر...ئەجرىڭىزگە رەھمەت.

bugaltir

	ھەممىسىنى ساقلىۋالدىم   .        ھەقىقەتەن ياخشى تېما  ئىكەن  ،  رەھمەت   .

aa0998

	بىر دوستۇمدىن ئاڭلىسام ئابدۇقادىر داموللام قېيامەت كۈنى ئەڭ ئازاپقا دۇچار بولغىچېلار بالىلىرنى نادانلىقتا قالدۇرغان ئادەملەردىگەن گەپنى ئاڭلىدىم دەيدۇ ،

KETMEN

	مەرھۇمنىڭ ئاخىرەتلىكى بەخت ھەم نۇرلۇق بولغاي .

jawzaa

	تەڭرىنىڭ ئىنسانغا كۆپتۇر تارتۇقى ، ئەقىل ۋە ئەدەپتىن يوقتۇر ئارتۇقى . ئەقىل ۋە ئەدەپ ھەر ياشنىڭ جامالى ، ئۇنىڭسىز بولماس ھاياتنىڭ كامالى . پەزىلەت كۆپ ئېرۇر بۇ ئالەم ئارا ، ئىلىمدۇر ھەممىدىن ئەليۇل ئەلا. ئىلىمدۇر بىباھا ،قازسا پۈتمەس كان ، ئىلىمدىن باشقىسى كىمگە ئەسقاتقان ؟ ئىلىملا نىجاتلىق بىرەر مەڭگۈلۈك ، بىلىملىك ھاياتتۇر ،جاھىللار ئۆلۈك . ئى ياش بىل جاھىللىق نومۇستۇر بىشەك ، نادانلىق زۇلىمىغا رازىدۇر ئېشەك . مەن مۇشۇ مىسرالىرىنى ئىزدەپ يۈرگىلى نەچچە ئاي بولغانتى ......بەك خۇش بولىۋاتىمەن رەھمەت سىزگە!