ئۇيغۇرلاردا «سەن » دىيىش ئېغىر ئەخلاق مەسىلىسىمۇ ؟

kilaqak

	ئۇيغۇرلاردا «سەن » دىيىش ئېغىر ئەخلاق مەسىلىسىمۇ ؟ (بۇ تىمىدىكى مىسال ھەقىقى بولغان ئىش ) ھاياتلىق يەنى ياشاش ،ھەر قانداق بىر ئادەم ئۈچۈن يەككە يىگانە ھالدا تاماملاش ئېلىپ بارىدىغان ، بىرخىل قائىدە ئىچىدىكى تەبىئى ھالەت بۇلۇپ قالماستىن ،بەلكى ، ئەتىراپىدىكى ئادەملەر بىلەن ھەر خىل سەۋەبلەر بىلەن ئۆز-ئارا مۇناسىۋەت ئېلىپ بارىدىغان ، ئىجتىمائى ھالەتتىكى ئۆزگىرىشچان جەريان . بۇنى مەن ئەمەس ھەممە ئادەم بىلىپ كىتەلەيدۇ . ئەمدى مۇشۇنداق بىر سەينادا سىز دائىم بىر خىل ياشتىكى ياكى بىرخىل كەسىپتىكى، ئوخشاش جىنىستىكى  ئادەملەر بىلەن ئالاقە قىلىپلا قالماي بەلكى ، ھەر ساھەدىكى ھەر خىل ئادەملەر بىلەن ئالاقە قىلىدىكەنسىز . ئۇلار ئارىسدا چوڭلارمۇ ،كىچىكلەرمۇ ، قىزلارمۇ ، ئاياللارمۇ ، ئۇغۇللارمۇ ۋە ئەرلەرمۇ شۇنداقلا ئاددى بولسۇن ياكى يۇقىرى بولسۇن، ھەر خىل ئىمتىيازدىكى ئادەملەر بۇلىدىكەن . ئۇنىڭ ئۈستىگە ھازىر زامانىۋى ئالاقىلىشىش ۋاستىسىنىڭ ئۇچقاندەك تەرەققى قىلىشى سەۋەبلىك، ئالاقە ۋاستىسى بىلەن ئالاقە مۇھىتى مۆلچەرلىگۈسىز ئاۋۇدى ۋە كىڭەيدى ، ئىلگىرىدەك پارچە ھالەتتىكى بىر مەھەللە ئىچىدىلا ياشاش ۋە شۇ مەھەللە ۋە يۇرىت ئادەملىرى بىلەن ئالاقە قىلىش شارائىتى كۆپ ئۆزگەردى . شۇڭلاشقا بۇ ياشاش مۇھىتى بەزىدە نۇرغۇن ئىجتىمائى  مەسىلىلەرنى ۋە دائىم ئىشلتىدىغان سۆزلەردىكى پەرىقنى ھەدەپ ئاشكارىلاپ قويماقتا. ئەگەر يۈز-تۇرانە ئالاقە قىلىش جەريانىدا بولسىغۇ، يۈز بەرگەن مەسىلە بولسا بىۋاستە چۈشەنچە بىرىش ئارقىلىق تىزلا ياخشىلىغىلى بۇلىدىكەن. ئەمما زامانىۋى ئالاقىلىشىش ۋاستىسى ھىسابلنىدىغدن، يانفۇن، چ چ ، قىسقا ئۇچۇر ياكى شۇنىڭغا مۇناسىۋەتلىك ئىلىخەت قاتارلىق ۋاستىلەردە بۇنىڭغا دىققەت قىلمىسىڭىز ئادەمگە ئويلىغۇسىز ئېغىر كىلىدىغان سۆزلەر ۋە راسىت شۇنداق دىگەنمىدۇ؟ دىگەندەك گۇمانلار كېينى كېينىدىن تۇغۇلۇپ  ، ئادەمنىڭ مەيدىسىدىن پەسكە پەقەت چۈشۈپ كەتمەيدىكەن. ئاشۇنداق ئاددى ھالەتتىكى بەزى مەقسەتىسىز شەكىللەندۈرۈرپ قويغان سەۋەنلىك (قارشى تەرەپكە نىسبەتەن ئىغىر خاتالىق ) يۈز بەرگەندە، سىز تېخىمۇ ئېغىر ۋە ئويلىمىغان جاۋاپقا ئېرىشىدىكەنسىز . نەتىجىدە بۇ سىزگە ئەڭ ئېغىر كەلگەن بىر ئىش بۇلۇپ قالىدىكەن . شەخسەن مەن ئۈزۈمنى مىسال ئالسام ، مەن مۇشۇ يىشىمغا كەلگىچە 14 يىل ئاساسى مائارىپ ئۇقۇتقۇچىلىقى قىپتىمەن ، ئۇنىڭ ئۈستىگە مەن بۇ ئۇقۇتقۇچىلىقنى جەنۇبى شىنجاڭدا ئۇيغۇر خەلقى ئەڭ زىچ توپلىشىپ ئولتۇراقلاشقان ماكان،  يەنى خوتەن دىيارىدا قىلغان بولغاچقا ، ئۇ ئۇماق پەرزەنىتلىرىمنى كۈپىنچە بالام، ياكى قۇزام ، ئىنىم ، سىڭلىم دەپ ئادەتلەنگەچكە ، ئۈزۈمدىن كىچىكلەرنى بەزىدە بىلىپ، بىلمەي سەنلەپ سالىدىغان ئادىتىم بار، بۇنى مەن قەستەن شەكىللەندۈرگەن ئىش دېسەم توغرا بولمايدۇ. بۇ مىنىڭ كۈندىلىك تۇرمۇشۇمدا مەقسەتسىز شەكىللەندۈرگەن ، باشقىلارنى چاقىرىش ئادىتىم . ئەمما مەلۇم سەۋەبتىن تا بۈگۈنگە كەلگەندە، بۇ ئادىتىمنىڭ باشقىلار نەزىرىدە ئېغىر ئەخلاق مەسىلىسى پەيدا قىلدى دىگەن ئىنكاسقا قىلىشى ،مېنى بەك ئازابلىدى ، كۈڭلۈم يېرىم بولماي تۇرالمىدىم ، تا ھازىرغىچە بۇ ئىشتا نىمىشقا شۇنداق باشقىلارنى سەنلەپ سالغاندىمەن ، دەپ ئۈكىنىۋاتىمەن ، چۈنكى مىنىڭ بۇ سەنلەپ قىلغان سۈزۈم شۇ سەنلىگەن قارشى تەرەپكە نىسبەتەن بىر ئېغىر ئەخلاق مەسسىلىسى ،يەنە باشقىلارنى ھۆرمەت قىلماسلىق بۇلۇپ تۇيۇلۇپ ، مەندىن قاتتىق خاپا بۇپ كەتتى. مەن يىنىشلاپ ئەسلى مەقسىدىمنىڭ ئۇنداق ئەمەسلىكىنى ئەسكەرىتكەن بولساممۇ ، بۇنىڭ ھېچقانداق پايدىسى بولمىدى. ئۇنىڭ ئۈستىگە مەن بۇ سەنلەش خارەكتىرىدە قىلغان سۈزۈمنى چ چ ئالاقىسىدا ئىشلەتكەن بۇلۇپ ، بۇ سۆزلەرنىمۇ تۇلۇق يازغۇم كەلدى، . چۈنكى بۇيەردە  مەن قىلغان سۆزنىمۇ بىللە دىيىشىم كىرەك، مىنىڭ دىگىنىم « يەر ئۈستىدە بارمۇ سىز ؟ » دېدىم .، بۇنداق دىيىشىمنىڭ سەۋەبى،  ئۇدا بىر ئايغىچە ئۇچۇر يازسام  جاۋاپ قايىتىمىغان ئىدى . بۇنىڭغا نىسبەتەن  « مەن بار  ، جىددى بىر ئىمتاھانغا تىزىملاتتىم ، شۇنىڭ بىلەن ئالدىراش » دىگەن جاۋاپ بولدى ، شۇنىڭ بىلەن مەندىن قارىشى تەرەپ كىچىك بولغاچقا ،ئۇقمايلا « ئىمتاھاننى ياخشى بەرگىن ، نىمىگە تىزىملاتتىڭ ؟» دەپ ئۇچۇر قايتۇرۇپ ساپتىمەن . مۇشۇ سۆزگە  قارشى تەرەپنىڭ ماڭا قايتۇرغان  ماۋۇ جاۋابى ، « قانداق ئادەم سىز ، نىمە مەن بىلەنلا قالدىڭىز ،  گەپلىرىڭىز نىمانداق بىر-بىرىدىن قۇپال ۋە زەھەرلىك »«نىمە سەنلەپ گەپ قىلىسىز ، مىنى ھەتتا  دادام ، ئانام، ئاكام ، ئۇكام ۋە مابىتىممۇ سەنلەپ باقمىغان » «باشقىلارنى ھۆرمەت قىلساڭ ھۆرمەت تاپسىەن بولمىسا تاپمايسەن دەپتىكەن ، سىز مېنى ھۆرمەت قىلمىڭسىز ، مەنمۇ ھۆرمەت قىلمايمەن » دىگەن ئىنكاس بولدى. مەزكۇر  ئىنكاس تا بۈگۈنگىچە راسلا مەيدەمدىن پەسكە چۈشۈپ كەتمىدى. راس گەپ قىلسام  بار گەپ شۇ بولدى. ئۇنىڭدىن باشقا ھېچقانداق گەپ قىلمىغانئىدىم . لىكىن قارشى تەرپ ئېغىر ئېلىپ ماڭا قايتۇرغان ئىنكاسمۇ ماڭا راسلا ئېغىر كەلدى . ئەمدى سورىشىڭلار مۇمكىن، قارشى تەرەپ بىلەن ئىككىمىزنىڭ مۇناسىۋىتى قانداق بۇلغان ئىدى دەپ ، بۇ يەردە ئىنىق دېسەم قارشى تەرپ ئۈرۈمچىدە چوڭ بولغان ،ئۈزى  كەسپى رىياسەتچى ، قىز ، مەندىن مەندىن تەخمىنەن 6 ياش  كىچىك ، پەقەت مىنىڭ ئۇنى ھۆرمەتلەيدىغان تەرىپىملا بار ،  نۇرمال كەسپى ئالاقىنى ساقلاپ كەلگەن ، ئۇ تەرەپمۇ مىنى ئاكىسى ئورنىدا تۇرۇپ مەسلەھەت ئالاتتى ،پەقەت  كەسپى جەھەتتىلا مۇناسىۋەت قىلاتتۇق . ۋە ئازىراق ھۆرمەت قىلاتتى ، ئۇنىڭ ئۈستىگە شۇ ۋاقىتتىمۇ ئۈزى شۇنداق ياخشى گەپ قىلغان، تۇيۇقسىزلا مەن « سەن» لىگەن ئىش ئۇنىڭغا مىڭىسىگە چىقىپ كىتىپتۇ ، ھەم ئۈرۈمچىدە مۇشۇنداق تۇيۇقسىز مىڭىسى تىز ئىنكاس قىلىدىغان ۋە چايقىلىدىغان  قىزلار بەك كۆپمىكىن دەيمەن ، يەنە ھازىر كۈپىنچە قىزلار شۇنداق نۇرمال گەپ قىلىپ تۇرۇپ تۇيۇقسىزلا ،نەخ مەيداندا ئادەم تىللىيالايدىغان ۋە ئاغىرىنالايدىغان بۇپ كەتكەن ئىدى.   دىمەك ، بىكاردىن بىكار بىر سەنلەپ گەپ قىلغان سەۋەنلىككە ،مەن مۇشۇنچە گەپلەرگە قالدىم، ھەم مەن بۇ ئىشتا قاتتىق رەنجىگەن قارشى تەرەپكە ناماقۇل بولدۇمدە ، بۇ مەسىلىنى  تۇنۇلغان رىياسەتچىلەردىن يەنى ئۈرۈمچىدىكى كۆزگە كۈرۈنگەن ئايال رىياسەتچىدىن مەسلەھەت ئالسام، ئەسلى بەك يىقىن بولسىڭىز سەنلىسىڭز توغرا بۇلىدۇ . بولمىسا سىز دەيسىز دەپ مەسلەھەت بەردى. مىنىڭچە مەن سەنلەپ باققان ئادەمنى بەلكىم ئۈزى دىگەندەك ھېچكىممۇ سەنلەپ باقمىغان بولسا كىرەك . مىڭ تەستە خاپا بولماڭ دەپ كەچۈرۈم سورىدىمدە چ چ ۋى مىكىرۇ بىلوگلاردىن دەرھال ئۈچۈرۋەتتىم ۋە ئەمدى پەقەت ئالاقە قىلماسلىققا نىيەت باغلاپ ئۈزىگىمۇ شۇ ئالاقىنى ئەۋەتتىم . ئەمدى بۇ تىمىنى يېزىش ئارقىلىق مەن كەڭ تورداش دوسلاردىن زادى «سەن» لەپ گەپ قىلىش قانداق ھالەتتە قىلىنسا مۇۋاپىق؟ زادى قانداق ئادەملەرنى سەنلەپ گەپ قىلىمىز ، ئۇيغۇرلاردا سەنلەپ گەپ قىلىش راسلا ئىغىر ھۆرمەتسىزلىكمۇ ؟ زادى «سەن» دىيىش بىلە «سىز »دىيىشىنىڭ  ئۆلچىمى، ئۇبىكتى ۋە قائىدىسى  قانداق بۇلىدۇ ؟ دىگەن مەسىلىدە تەلىم ئېلىش ئۈچۈن بۇتىمىنى يوللىدىم . بۇ گەرچە كىچىك ئىش بولسىمۇ ،ئەمما ئىنىق ئايدىڭلاشتۇرىدىغان ئىش شۇڭا دوسلارنىڭ توغرا مۇنازىرە قىلالايدىغانلىقىغا ۋە بۇنىڭ ھەقىقى ئۆلچىمىنى قىلىپلاشتۇرالايدىغانلىقىغا ئىشىنىمەن،شۇنداقلا كۆپنىڭ ئەقلى دىگەن راسلا ئازغا قارىغاندا بىر قەدەر پىشقان بۇلىدۇ . ئۇنىڭ ئۈستىگە مەن بۇ تىمىنى قارشى تەرەپتىن ئاغرىنىپ يازغان ئەمەس. پەقەت ئۈزۈمدىن ئاغىرىنغان ، شۇنداقلا ھەقىقى ئەقىل تىپىش ئۈچۈن يازغان، شۇڭا دوسلارنىڭ توغرا چۈشىنىشىشىنىمۇ ئۈمىد قىلىمەن. 2012-يىلى 10-سىنتەبىر.

jawzaa

	مىنى ئاتا-ئانام.ئۇستازىمدىن باشقا ئادەم سەنلەيدىغان بولسا ئاچچىغىم يامان كىلىدۇ......چۈنكى بىز بۇ يەردە ئاساسەن سىز ياكى سىلى دەيمىز!

musilina

	خەت شەكلى غەلىتە چىقىپ قاپتۇ،خەت شەكلىنى ئەلكاتىپقا ئۆزگەرتىپ قويدۇم،بۇ تېما ما ئىنكاسىمدا  نورمال كۆرىنىدۇ.... ئۇيغۇرلاردا «سەن » دىيىش ئېغىر ئەخلاق مەسىلىسىمۇ ؟ (بۇ تىمىدىكى مىسال ھەقىقى بولغان ئىش ) ھاياتلىق يەنى ياشاش ،ھەر قانداق بىر ئادەم ئۈچۈن يەككە يىگانە ھالدا تاماملاش ئېلىپ بارىدىغان ، بىرخىل قائىدە ئىچىدىكى تەبىئى ھالەت بۇلۇپ قالماستىن ،بەلكى ، ئەتىراپىدىكى ئادەملەر بىلەن ھەر خىل سەۋەبلەر بىلەن ئۆز-ئارا مۇناسىۋەت ئېلىپ بارىدىغان ، ئىجتىمائى ھالەتتىكى ئۆزگىرىشچان جەريان . بۇنى مەن ئەمەس ھەممە ئادەم بىلىپ كىتەلەيدۇ . ئەمدى مۇشۇنداق بىر سەينادا سىز دائىم بىر خىل ياشتىكى ياكى بىرخىل كەسىپتىكى، ئوخشاش جىنىستىكى  ئادەملەر بىلەن ئالاقە قىلىپلا قالماي بەلكى ، ھەر ساھەدىكى ھەر خىل ئادەملەر بىلەن ئالاقە قىلىدىكەنسىز . ئۇلار ئارىسدا چوڭلارمۇ ،كىچىكلەرمۇ ، قىزلارمۇ ، ئاياللارمۇ ، ئۇغۇللارمۇ ۋە ئەرلەرمۇ شۇنداقلا ئاددى بولسۇن ياكى يۇقىرى بولسۇن، ھەر خىل ئىمتىيازدىكى ئادەملەر بۇلىدىكەن . ئۇنىڭ ئۈستىگە ھازىر زامانىۋى ئالاقىلىشىش ۋاستىسىنىڭ ئۇچقاندەك تەرەققى قىلىشى سەۋەبلىك، ئالاقە ۋاستىسى بىلەن ئالاقە مۇھىتى مۆلچەرلىگۈسىز ئاۋۇدى ۋە كىڭەيدى ، ئىلگىرىدەك پارچە ھالەتتىكى بىر مەھەللە ئىچىدىلا ياشاش ۋە شۇ مەھەللە ۋە يۇرىت ئادەملىرى بىلەن ئالاقە قىلىش شارائىتى كۆپ ئۆزگەردى . شۇڭلاشقا بۇ ياشاش مۇھىتى بەزىدە نۇرغۇن ئىجتىمائى  مەسىلىلەرنى ۋە دائىم ئىشلتىدىغان سۆزلەردىكى پەرىقنى ھەدەپ ئاشكارىلاپ قويماقتا. ئەگەر يۈز-تۇرانە ئالاقە قىلىش جەريانىدا بولسىغۇ، يۈز بەرگەن مەسىلە بولسا بىۋاستە چۈشەنچە بىرىش ئارقىلىق تىزلا ياخشىلىغىلى بۇلىدىكەن. ئەمما زامانىۋى ئالاقىلىشىش ۋاستىسى ھىسابلنىدىغدن، يانفۇن، چ چ ، قىسقا ئۇچۇر ياكى شۇنىڭغا مۇناسىۋەتلىك ئىلىخەت قاتارلىق ۋاستىلەردە بۇنىڭغا دىققەت قىلمىسىڭىز ئادەمگە ئويلىغۇسىز ئېغىر كىلىدىغان سۆزلەر ۋە راسىت شۇنداق دىگەنمىدۇ؟ دىگەندەك گۇمانلار كېينى كېينىدىن تۇغۇلۇپ  ، ئادەمنىڭ مەيدىسىدىن پەسكە پەقەت چۈشۈپ كەتمەيدىكەن. ئاشۇنداق ئاددى ھالەتتىكى بەزى مەقسەتىسىز شەكىللەندۈرۈرپ قويغان سەۋەنلىك (قارشى تەرەپكە نىسبەتەن ئىغىر خاتالىق ) يۈز بەرگەندە، سىز تېخىمۇ ئېغىر ۋە ئويلىمىغان جاۋاپقا ئېرىشىدىكەنسىز . نەتىجىدە بۇ سىزگە ئەڭ ئېغىر كەلگەن بىر ئىش بۇلۇپ قالىدىكەن . شەخسەن مەن ئۈزۈمنى مىسال ئالسام ، مەن مۇشۇ يىشىمغا كەلگىچە 14 يىل ئاساسى مائارىپ ئۇقۇتقۇچىلىقى قىپتىمەن ، ئۇنىڭ ئۈستىگە مەن بۇ ئۇقۇتقۇچىلىقنى جەنۇبى شىنجاڭدا ئۇيغۇر خەلقى ئەڭ زىچ توپلىشىپ ئولتۇراقلاشقان ماكان،  يەنى خوتەن دىيارىدا قىلغان بولغاچقا ، ئۇ ئۇماق پەرزەنىتلىرىمنى كۈپىنچە بالام، ياكى قۇزام ، ئىنىم ، سىڭلىم دەپ ئادەتلەنگەچكە ، ئۈزۈمدىن كىچىكلەرنى بەزىدە بىلىپ، بىلمەي سەنلەپ سالىدىغان ئادىتىم بار، بۇنى مەن قەستەن شەكىللەندۈرگەن ئىش دېسەم توغرا بولمايدۇ. بۇ مىنىڭ كۈندىلىك تۇرمۇشۇمدا مەقسەتسىز شەكىللەندۈرگەن ، باشقىلارنى چاقىرىش ئادىتىم . ئەمما مەلۇم سەۋەبتىن تا بۈگۈنگە كەلگەندە، بۇ ئادىتىمنىڭ باشقىلار نەزىرىدە ئېغىر ئەخلاق مەسىلىسى پەيدا قىلدى دىگەن ئىنكاسقا قىلىشى ،مېنى بەك ئازابلىدى ، كۈڭلۈم يېرىم بولماي تۇرالمىدىم ، تا ھازىرغىچە بۇ ئىشتا نىمىشقا شۇنداق باشقىلارنى سەنلەپ سالغاندىمەن ، دەپ ئۈكىنىۋاتىمەن ، چۈنكى مىنىڭ بۇ سەنلەپ قىلغان سۈزۈم شۇ سەنلىگەن قارشى تەرەپكە نىسبەتەن بىر ئېغىر ئەخلاق مەسسىلىسى ،يەنە باشقىلارنى ھۆرمەت قىلماسلىق بۇلۇپ تۇيۇلۇپ ، مەندىن قاتتىق خاپا بۇپ كەتتى. مەن يىنىشلاپ ئەسلى مەقسىدىمنىڭ ئۇنداق ئەمەسلىكىنى ئەسكەرىتكەن بولساممۇ ، بۇنىڭ ھېچقانداق پايدىسى بولمىدى. ئۇنىڭ ئۈستىگە مەن بۇ سەنلەش خارەكتىرىدە قىلغان سۈزۈمنى چ چ ئالاقىسىدا ئىشلەتكەن بۇلۇپ ، بۇ سۆزلەرنىمۇ تۇلۇق يازغۇم كەلدى، . چۈنكى بۇيەردە  مەن قىلغان سۆزنىمۇ بىللە دىيىشىم كىرەك، مىنىڭ دىگىنىم « يەر ئۈستىدە بارمۇ سىز ؟ » دېدىم .، بۇنداق دىيىشىمنىڭ سەۋەبى،  ئۇدا بىر ئايغىچە ئۇچۇر يازسام  جاۋاپ قايىتىمىغان ئىدى . بۇنىڭغا نىسبەتەن  « مەن بار  ، جىددى بىر ئىمتاھانغا تىزىملاتتىم ، شۇنىڭ بىلەن ئالدىراش » دىگەن جاۋاپ بولدى ، شۇنىڭ بىلەن مەندىن قارىشى تەرەپ كىچىك بولغاچقا ،ئۇقمايلا « ئىمتاھاننى ياخشى بەرگىن ، نىمىگە تىزىملاتتىڭ ؟» دەپ ئۇچۇر قايتۇرۇپ ساپتىمەن . مۇشۇ سۆزگە  قارشى تەرەپنىڭ ماڭا قايتۇرغان  ماۋۇ جاۋابى ، « قانداق ئادەم سىز ، نىمە مەن بىلەنلا قالدىڭىز ،  گەپلىرىڭىز نىمانداق بىر-بىرىدىن قۇپال ۋە زەھەرلىك »«نىمە سەنلەپ گەپ قىلىسىز ، مىنى ھەتتا  دادام ، ئانام، ئاكام ، ئۇكام ۋە مابىتىممۇ سەنلەپ باقمىغان » «باشقىلارنى ھۆرمەت قىلساڭ ھۆرمەت تاپسىەن بولمىسا تاپمايسەن دەپتىكەن ، سىز مېنى ھۆرمەت قىلمىڭسىز ، مەنمۇ ھۆرمەت قىلمايمەن » دىگەن ئىنكاس بولدى. مەزكۇر  ئىنكاس تا بۈگۈنگىچە راسلا مەيدەمدىن پەسكە چۈشۈپ كەتمىدى. راس گەپ قىلسام  بار گەپ شۇ بولدى. ئۇنىڭدىن باشقا ھېچقانداق گەپ قىلمىغانئىدىم . لىكىن قارشى تەرپ ئېغىر ئېلىپ ماڭا قايتۇرغان ئىنكاسمۇ ماڭا راسلا ئېغىر كەلدى . ئەمدى سورىشىڭلار مۇمكىن، قارشى تەرەپ بىلەن ئىككىمىزنىڭ مۇناسىۋىتى قانداق بۇلغان ئىدى دەپ ، بۇ يەردە ئىنىق دېسەم قارشى تەرپ ئۈرۈمچىدە چوڭ بولغان ،ئۈزى  كەسپى رىياسەتچى ، قىز ، مەندىن مەندىن تەخمىنەن 6 ياش  كىچىك ، پەقەت مىنىڭ ئۇنى ھۆرمەتلەيدىغان تەرىپىملا بار ،  نۇرمال كەسپى ئالاقىنى ساقلاپ كەلگەن ، ئۇ تەرەپمۇ مىنى ئاكىسى ئورنىدا تۇرۇپ مەسلەھەت ئالاتتى ،پەقەت  كەسپى جەھەتتىلا مۇناسىۋەت قىلاتتۇق . ۋە ئازىراق ھۆرمەت قىلاتتى ، ئۇنىڭ ئۈستىگە شۇ ۋاقىتتىمۇ ئۈزى شۇنداق ياخشى گەپ قىلغان، تۇيۇقسىزلا مەن « سەن» لىگەن ئىش ئۇنىڭغا مىڭىسىگە چىقىپ كىتىپتۇ ، ھەم ئۈرۈمچىدە مۇشۇنداق تۇيۇقسىز مىڭىسى تىز ئىنكاس قىلىدىغان ۋە چايقىلىدىغان  قىزلار بەك كۆپمىكىن دەيمەن ، يەنە ھازىر كۈپىنچە قىزلار شۇنداق نۇرمال گەپ قىلىپ تۇرۇپ تۇيۇقسىزلا ،نەخ مەيداندا ئادەم تىللىيالايدىغان ۋە ئاغىرىنالايدىغان بۇپ كەتكەن ئىدى.   دىمەك ، بىكاردىن بىكار بىر سەنلەپ گەپ قىلغان سەۋەنلىككە ،مەن مۇشۇنچە گەپلەرگە قالدىم، ھەم مەن بۇ ئىشتا قاتتىق رەنجىگەن قارشى تەرەپكە ناماقۇل بولدۇمدە ، بۇ مەسىلىنى  تۇنۇلغان رىياسەتچىلەردىن يەنى ئۈرۈمچىدىكى كۆزگە كۈرۈنگەن ئايال رىياسەتچىدىن مەسلەھەت ئالسام، ئەسلى بەك يىقىن بولسىڭىز سەنلىسىڭز توغرا بۇلىدۇ . بولمىسا سىز دەيسىز دەپ مەسلەھەت بەردى. مىنىڭچە مەن سەنلەپ باققان ئادەمنى بەلكىم ئۈزى دىگەندەك ھېچكىممۇ سەنلەپ باقمىغان بولسا كىرەك . مىڭ تەستە خاپا بولماڭ دەپ كەچۈرۈم سورىدىمدە چ چ ۋى مىكىرۇ بىلوگلاردىن دەرھال ئۈچۈرۋەتتىم ۋە ئەمدى پەقەت ئالاقە قىلماسلىققا نىيەت باغلاپ ئۈزىگىمۇ شۇ ئالاقىنى ئەۋەتتىم . ئەمدى بۇ تىمىنى يېزىش ئارقىلىق مەن كەڭ تورداش دوسلاردىن زادى «سەن» لەپ گەپ قىلىش قانداق ھالەتتە قىلىنسا مۇۋاپىق؟ زادى قانداق ئادەملەرنى سەنلەپ گەپ قىلىمىز ، ئۇيغۇرلاردا سەنلەپ گەپ قىلىش راسلا ئىغىر ھۆرمەتسىزلىكمۇ ؟ زادى «سەن» دىيىش بىلە «سىز »دىيىشىنىڭ  ئۆلچىمى، ئۇبىكتى ۋە قائىدىسى  قانداق بۇلىدۇ ؟ دىگەن مەسىلىدە تەلىم ئېلىش ئۈچۈن بۇتىمىنى يوللىدىم . بۇ گەرچە كىچىك ئىش بولسىمۇ ،ئەمما ئىنىق ئايدىڭلاشتۇرىدىغان ئىش شۇڭا دوسلارنىڭ توغرا مۇنازىرە قىلالايدىغانلىقىغا ۋە بۇنىڭ ھەقىقى ئۆلچىمىنى قىلىپلاشتۇرالايدىغانلىقىغا ئىشىنىمەن،شۇنداقلا كۆپنىڭ ئەقلى دىگەن راسلا ئازغا قارىغاندا بىر قەدەر پىشقان بۇلىدۇ . ئۇنىڭ ئۈستىگە مەن بۇ تىمىنى قارشى تەرەپتىن ئاغرىنىپ يازغان ئەمەس. پەقەت ئۈزۈمدىن ئاغىرىنغان ، شۇنداقلا ھەقىقى ئەقىل تىپىش ئۈچۈن يازغان، شۇڭا دوسلارنىڭ توغرا چۈشىنىشىشىنىمۇ ئۈمىد قىلىمەن. 2012-يىلى 10-سىنتەبىر.

1847421613

	سەن دىيىش ھەقىيقىي يېقىنلىقنى ئىپادىلەيدۇ مەن سەن دىيىشكە بەك ئامراق ھەممە ئادەمنى سەن دىيىشنى ياخشى كۆرىمەن ، ئادەتتىمۇ  ئائىلەمدە ئانامدىن باشقىلارنى سەن دەيمەن  لىكىن ئانامغا بولغان ھۆرمىتىمدىن ئانامنى سەن دىيىشكە قەلبىم يول قويمايدۇ .

360安全卫士

	مەن تىمىنى ئوقۇمايلا ئىنكاس يىزۋەتتىم . ئۇيغۇرلاردا  سەن دىيىش ئېغىر ئەخلاق مەسىلىسى ئەمەس   ئەكسىچە ئۆرۈپ-ئادەت . ناۋادا بۇنى ئەخلاقسىزلىق دەپ  قارىغۇچىلار بەلكىم ئۇيغۇرنى بىلمەيدىغانلار بولسا كىرەك .

ap~qilam

	مەنمۇ يېقىن كۆرگەن دوستلىرىمنى سەنلەيمەن ، لېكىن ئاتا ئانامنى سىز دەپ چاقىرىمەن ، نىمىشقىكىن  تۇنۇش قىزلار بولسىمۇ  بىلمەيلا سەنلەپ چاقىرىمەن ،شۇڭا قىزلار مېنى بەڭ توڭكەنسىز دەيدۇ،ئۇنچىمۇ توڭ ئەمەستىم بولمىسا ، قارىغاندا ئۇلار سەنلىشىمگە كۆنەلمەپتۇدە

atauqun

	‹سەن› بىلەن ‹سىز › نىڭ ئارسىدا كۆرۈنمەس پەردە ، مەلۇم ئارلىق بولىدۇ . ‹سەن ›لىگەن كىشىڭىزگە ئېيتقان بەزى گېپىڭىزنى ‹سىز› لىگەن ئادىمىڭىزگە دېيەلمەسلىكىڭىز مۇمكىن . مېنىڭچە سەنلەش يېقىنلىقنىڭ ئىپادىسى . تۈركىيە كىنولىرىدىكى چوڭ -كىچىك ،قىز - ئوغۇللارنىڭ بىر بىرىنى سەنلەپ گەپ قىلىشى ئەكسىچە ماڭا يېقىملىق تەسىر بەردى.