ھىجىرييە ھەققدىكى مۇھىم مەلۇماتلار

faruk07

	بارلىق ھەمدۇسانا ئالەملەرنىڭ پەرۋەردىگارى ئاللاھقا خاستۇر ،پەيغەمبىرىمىز ،يولباشچىمىز پەيغەمبەر سەللاللاھۇ ئەلەيھى ۋسسەلەمگە ۋە ئۇنىڭ ئائىلە تاۋاباتلىرىغا ،ساھابە كىرەملىرىگە ئاللاھنىڭ رەھمىتى يار بولسۇن! ئەسسالامۇ ئەلەيكۇم رەھمۇتۇللاھى ۋە بەراكەتۇھۇ! ئىزدىنىشلىرىمىزنى ئەۋۋەل سوئاللار ئارقىلىق باشلايمىز. سوئال :ھەدىسلەردە جۈمئە كۈنى ئورۇنداشقا تېگىشلىك بىر قىسىم سۈننەت ئەمەللەر بار ، ئەگەر بۇ ئەمەللەرنى جۈم كۈنى كېچىسى ئورۇنداشنى خالاپ قالسىڭىز ، سىز ئۇنى ھازىرقى كۈنىمىزدىكى جۈمئە كۈنى كۈچ ئورۇندامسىز؟  ھالبۇكى بۇ سىزنىڭ خاتالاشقانلىقىڭىزدىن دېرەك بېرىدۇ. مۇسۇلمانلار كالىندارى دېگەن نېمە؟ ئۇنىڭ ئاساسلىق ئالاھىدىلىكى ۋە خۇسۇسىيىتى قايسىلار ؟قېرىندىشىم ، ئەمىسە تۆۋەندىكى قۇرلارغا تەپسىلى نەزەر سالغايسىز: ئىسلام كالىندارى ئىسلام دىنىمىزنىڭ بىردىنبىر ۋاقت ھىسابلاش ئۇسۇلى بولۇپ ، ئۇ يەنە ھىجىرىيە (الەجري  ) كالىندارى دەپمۇ ئاتىلىدۇ. ئۇندىن باشقا يەنە مۇسۇلمانلار كالىندارى دەپمۇ ئاتىلىدۇ. ئادەتتە A.Hبىلەن ئىپادە قىلىنىدۇ. بۇ دېگەنلىك لاتىنچە Anno HEGIRAEنىڭ قىسقارتىلما يېزىلىشىدۇر.             ھىجىرىيە كالىندارى بولسا قەمەرىيە يەنى ئاي كالىندارى خۇسسىيىتىدە بولۇپ ،پۈتۈن دۇنيادىكى مۇسۇلمانلار ئاممىسى ئورتاق ئىشلىتىدۇ.دۆلىتىمىزدە بولسا ئاساسلىقى ،شىنجاڭ ، گەنسۇ ،نىڭشا ،چىڭخەي ۋە باشقا مۇسۇلمانلار توپلىشىپ ئولتۇراقلاشقان جايلاردا ئىشلىتىلىدۇ. ھىجىرىيە كالىندارىدا ئاينىڭ يۇمۇلاق ھالەتكە كېلىشىى بىر دەۋىر قىلىنىپ ،بىر ئاي ھېسابلىنىدۇ.بۇنى ۋاقتقا سۇندۇرغاندا جەمئى 29كۈن 12سائەت 44 مىنۇت 2.8سىكونت بولىدۇ.. 12قېتىملىق يۇمۇلاق ئاي بىر يىل ھېسابلىنىدۇ ، بۇنى كۈنگە سۇندۇرغاندا جەمئى 354كۈن 8سائەت 48مىنۇت 33.6سىكونت بولىدۇ. تاق ئايلار يەنى 1،3،5،7،9،11 چوڭ ئاي بولۇپ ،30 كۈن بولىدۇ. جۈپ ئايلار يەنى 2،4،6،8،10 كىچىك ئاي بولۇپ ،29 كۈن بولىدۇ. 12-ئاي بولسا ئادەتتىكى يىللاردا كىچىك ئاي دەپ قارىلىپ ،29 كۈن بولىدۇ. كەبىسە يىلىدا چوڭ ئاي دەپ قارىلىپ 30 كۈن ھېسابلىنىدۇ.بۇنداق بولغاندا ھىجىرىيە كالىندارىدا ئادەتتىكى يىللار 354 كۈن ،كەبىسە يىلى 355كۈن ھېسابلىنىدۇ.ئۇنىڭ ئەڭ چوڭ ئالاھىدىلىكى ھىجىرىيە كالىندارىدا كەبىسە ئېيى يوقتۇر. ھىجىرىيە كالىندارىدا ھەر 30يىل بىر دەۋىر بولۇپ ، ھەربىر دەۋرنىڭ 2-،5-،7-،10-،13-،16-،18-،21-،24-،26-،29-يىللىرى كەبىسە يىلى بولىدۇ .يەنى ھەربىر دەۋىر - يەنى ھەربىر 30 يىلدا جەمئى 11 كەبىسە يىلى ۋە 19 ئادەتتىكى يىل بولغان بولىدۇ.بىر يىل جەمئى 354 كۈن 8سائەت 48مىنۇت بولۇپ ،مىلادىيە يىلىنىڭ 365كۈن 5كۈن 49 مىنۇتقا سېلىشتۇرغاندا ،10 كۈن 21 سائەت 1 مىنۇت كەم بولىدۇ .ھەر 2.7مىلادىيە يىلى ھېسابىدا بىر ھىجىيرىيە ئېيى كەم بولىدۇ. بۇنداق بولغاندا مۇسۇلمانلارنىڭ ھەج ۋە رامىزان ئايلىرى ھىجىرىيە ئېىيىدا مۇقىم بولغان بىلەن  مىلادىيە يىلىدە ھەر 32.6 يىلدا ھەربىر ئايدا نۆۋەت بىلەن بولىدۇ.بۇ ھال كىشىنى بىر دەۋرى ئىچىدە  (ھەر 30 يىل ئىچىدە)4 پەسىلنىڭ ھەممىسىدە ھەتتا ھەربىر ئېيىدا روزا ۋە ھەج ئەمەللىرىنى قىلىشقا نېسىپ قىلىپ ، مۆئمىنلەرنى ئوخشىمىغا پەسىل ۋە ئايلاردا  ئوخشىمىغان كەيپىياتلىرىغا ئىگە قىلىدۇ ،مانا بۇ ھىجىرىيە كالىندارىنىڭ قالتىس يېرى~! ھىجىرىيە كالىندارنىڭ بارلىققا كېلىشى مىلادىيە 639-يىلى ئىككىنجى خەلىپە ھەزىرىتى ئۆمەر رەزىيەللاھۇ ئەنھۇ مۇھەممەد سەللاللاھۇ ئەلەيھى ۋەسەللەمنىڭ ساھابىللىرىنى باشلاپ مەككىدىن مەدىنىگە ھىجرەت قىلغانلىقىدىن ئىبارەت بۇ مۇھىم تارىخى ۋەقەنى تۇتقا قىلىپ ، شۇ يىلدىن باشلاپ ئىسلام كالىندارىنى جاكارلىغان ۋە ئۇنىڭ نامىنى ھىجىرىيە (ئەرەبچە مەنىسى يۆتكىلىش ) دەپ ئاتىغان.ئەرەبلەرنىڭ ئەينى چاغدىكى قۇياش كالىندارى يەنى جۇلىئان كالىندارىنىڭ 622-يىلى 7-ئاينىڭ 17-كۈنى دەل ھىجىرىيىنىڭ 1-يىل 1-كۈنى. ھىجىرىيە كالىندارىدا بىر سوتكا يەنى بىر كېچە كۈندۈز قۇياش پاتقاندىن باشلاپ ھېسابلىنىدۇ. يەنى قۇياش پاتقاندىن باشلاپ يېڭى بىر كۈن باشلىنىپ ،ئىككىنچى كۈنى قۇياش پاتقاندىن كېيىن بۇ كۈن ئاخىرلىشىدۇ.يەنى كېچە ئالدىدا كېلىدۇ . يەنى كېچە ئالدىدا ،كۈندۈز ئارقىدا بولۇپ ،بىركۈننى تەشكىل قىلىدۇ. ھىجىرىيە كالىندارىنىڭ بىر ھەپىتىسى يەتتە كۈنلۈك(كۈن ،ئاي ،ئوت،سۇ،ياغاچ ،ئالتۇن ،تۇپراق)ئۇسۇلىنى ئىشلەتكەن (ياپونىيە بىلەن ئوخشاش.). مىلادىيىدىكى ھەپتىنىڭ بەشى «جۈمە كۈنى » بولۇپ ، مۇسۇلمانلار بۇ كۈندە يىغىلىپ كوللىكتىپ جۈمە ئوقۇيدۇ. ئۇندىن باشقا ،ھىجىريە كالىندارىدا 9-ئېيى رامىزان ئېيى بولۇپ ، بۇ ئايغا نىسبەتەن ئايرىم ھىسابلاش -« ئايغا قاراش» بار. پەيغەمبىرىمىز مۇھەممەد سەللاللاھۇ ئەلەيھى ۋەسەللەمنىڭ :«سىلەر رامىزان ئېيىدىن بۇرۇن روزا تۇتماڭلار ، سىلەر ئاي كۆرۈپ روزىنى باشلاڭلار ،ئاي كۆرۈپ روزىنى تاماملاڭلار ، ئەگەر ئاينى بۇلۇت توسۇۋالغان بولسا ، شەئبان ئېيىنى 30كۈن توشقۇزۇڭلار » دېگەن ھەدىسى بويىچە ،8-ئاي شەئبان (ئەسلى 29-كۈنلۈك جۈپ ئاي)نىڭ 29-كۈنى كەچتە ئايغا قاراش كېرەك ، ئەگەر ھىلال ئاي (يېڭى ئاي)كۆرۈنسە ، شەئبان ئېيى ئاخىرلىشىپ شۇ كەچتىن باشلاپ روزا ئاي (9-ئاي)باشلانغان بولىدۇ دە ، ئەتىسى سەھەردە روزىغا كىرىش كېرەك ، بۇ چاغدا 8-ئاي ئەسلىدىكى خۇسۇسىيىتى بويىچە كىچىك ئاي بولىدۇ.ناۋادا ھىلال ئاي كۆرۈنمىسە ، ئىككىنجى كۈننى ئۆتكۈزىۋىتىپ(يەنى ھەدىسنىڭ روھى بويىچە شەئباننى 30كۈن قىلىۋىتىپ )3-كۈنى سەھەردە روزىغا كىرىش كېرەك ، بۇ ھالدا بۇ كۈن 9-ئاي (رامىزان ئېيى )نىڭ بىرىنجى كۈنى بولىدۇ دە ، 8-ئاي ئەسلىدىكى جۈپ ئايدىكى كىچىك ئايلىق خۇسۇسىيىتى يوقۇتۇپ چوڭ ئاي بولۇپ ھېسابلىنىدۇ.روزا تۇتۇپ رامىزاننىڭ يەنى 9-ئاينىڭ 29-كۈنى كەچتە يەنە ئايغا قاراش كېرەك ،ئەگەر ھىلال ئاي كۆرۈلسە ،ئوخشاشلا ھەدىسنىڭ روھى بويىچە رامىزان ئاخىرلاشقان ۋە شەۋۋال(10-ئاي)باشلانغان بولىدۇ ،بۇ ھالدا 9-ئاي ئەسلىدىكى تاق ئايلىق چوڭ ئايلىق خۇسۇسىيىتى يوقۇتۇپ كىچىك ئاي سانىلىدۇ. ناۋادا ھىلال ئاي كۆرۈنمىسە ، روزىنى يەنە بىر كۈن ئۇزارتىش كېرەك ،بۇ چاغدا 9-ئاي يەنى رامىزان ئېيى يەنىلا چوڭ ئاي بولۇپ ھېسابلىنىدۇ. بۇ ھاللاردا بەزىدە ئىككى خوشنا ئاي ئوخشاشلا چوڭ ئاي ياكى كىچىك ئاي بولۇپ قېلىشى ياكى قائىدىگە خىلاپ ھالدا جۈپ ئاي چوڭ ئاي بولۇپ ، تاق ئاي كىچىك ئاي بولۇپ قېلىشىمۇ مۈمكىن . ئاللاھ ھەقتۇر ! ئاللاھ پاكتۇر ، ئاللاھ ئۇلۇغدۇر! دېققەت قىلىش كېرەككى ، ھىلال ئاي كۆرۈنمەي قالغاندا ، روزىنى پەقەت بىر كۈنلا ئۇزارتىپ (ئۇ ئاخشىمىمۇ ھىلال ئاي كۆرۈنمىگەن تەقدىردىمۇ)ئەتىسى روزا ھېيت قىلىش كېرەك ،چۈنكى ئىككىنجى كۈنى يەنە ھېلال ئايغا قاراش ھاجەت ئەمەس ، ئەگەر ھىلال ئاي يەنە كۆرۈنمىدى ،دەپ روزا تۇتۇلسا دۇرۇس بولمايدۇ ؛چۈنكى بۇ كۈن روزا ھېيتقا تەۋە بولۇپ ، بەلگىلىمىدە ھېيت كۈنى روزا تۇتۇش ھارام(مەنئى) قىلىنغان. ھىجىرىيە كالىندارى ئىشلىتىلگەن 1400يىلدىن ئارتۇق ۋاقىت ئىچىدە ، ئاي بېشىنىڭ باشلىنىشى ھەقىقى ۋاقتتىن جەمئى پەقەت يېرىم كۈنلا ئارقىدا قالغان بولۇپ (بۇ يازغۇچىنىڭ پىكرى ،ھەقىقى ۋاقت ئېھتىمال ھازىرقى زامان پەن تېخنىكىسىگە تايىنىپ چىقىرىلغان يەكۈن بولسا كېرەك. نېمىگە ئاساسلانغانلىقى نامەلۇم. مېنىڭچە مۇتلەق توغىرلىقى كېيىن يەنە ئىسپاتلىنىدۇ. )  ئېنىقلىق ۋە توغرىلىق  دەرىجىسى جۇلىئان كالىندارىغا قارىغاندا پەۋقۇلئادە يۇقىرى بولۇپ ،باشقا كالىندارلارغا سېلىشتۇرغاندا ،ھېلىغىچە ساپ ئاي كالىندارلىق خۇسۇسىيىتىنى ساقلاپ قالغان بىردىنبىر كالىنداردۇر. ھىجىرىيە كالىندارىدا ئاي ناملىرى (قۇشۇمچە بۇ يىلقى بەزى مۇھىم كۈنلەرنىڭ مىلادىيە ۋاقتى): 1-ئاي : مۇھەررەم ئېيى . مەنىسى «مۇقەددەس ئاي»دېگەنلىك بولۇپ ، بۇ بىر ئاي ئىچىدە ئۆزىنى قوغدىغاندىن باشقا ئۇرۇش قىلىش چەكلىنىدۇ. 2-ئاي : سەفەر ئېيى . مەنىسى «سەپەر قىلىش ئېيى »دېگەنلىك بولىدۇ. 3-ئاي : رەببىيەلئەۋۋەل ئېيى : مەنىسى «بىرىنجى باھار ئېيى »دېگەنلىك بولىدۇ. 4-ئاي : رەببىيەلئاخىر ئېيى  : مەنىسى «ئىككىنجى باھار ئېيى »دېگەنلىك بولىدۇ. 5-ئاي : جەمادىئۇلئەۋۋەل ئېيى : 6-ئاي : جەمادىئۇلسانىيە ئېيى : 7-ئاي : رەجەپ ئېيى . مەنىسى «ئەھۋاللىشىش ئېيى »دېگەنلىك بولىدۇ. 8-ئاي : شەئبان ئېيى . مەنىسى : «تەقسىملەش ئېيى » دېگەنلىك بولىدۇ.كەينىدىن كېيىن كېلىدىغان ئۇلۇغ ئاي رامىزان ئېيىنىڭ ھۆرمىتى ئۈچۈن ئۇرۇش قىلىش چەكلىنىدۇ. 9-ئاي : رامىزان ئېيى . مەنىسى : «قىزىق ئاي » دېگەنلىك بولىدۇ. بۇ يىلقى رامىزان مىلادىيەدىكى 8-ئاينىڭ 1-كۈنى دۈشەنبىگە توغرا كېلىدۇ. قەدىر كىچىسى رامىزاننىڭ 27-كۈنى جۈمئەگە توغرا كېلىدۇ. 10-ئاي : شەۋۋال ئېيى . مەنىسى «ئوۋ قىلىش ئېيى « دېگەنلىك بولىدۇ. روزا ھېيىت شەۋۋالنىڭ بىرىنجى كۈنى يەنى مىلادىيە 8-ئاينىڭ 31-كۈنى چارشەنبىگە توغرا كېلىدۇ. 11-ئاي : زۇلقەئدە ئېيى . مەنىسى : «دەم ئېلىش ئېيى « دېگەنلىك بولۇپ ،ئارقىدىن كېلىدىغان ئۈچۈنجى ئۇلۇغ ئاي ئۈچۈن ئۇرۇش قىلىش چەكلىنىدۇ. قۇربان ھېيىت زۇلھەججىنىڭ 10-كۈنى بۇ يىلقى مىلادىيە 11-ئاينىڭ 7-كۈنى دۈشەنبىگە توغرا كېلىدۇ. 12-ئاي : زۇلھەججە ئېيى . مەنىسى : «ھەج ئېيى » دېگەنلىك بولۇپ ،3-ئۇلۇغ ئاي ھېسابلىنىدۇ ۋە ھەج پائالىيىتى ئېلىپ بېرىلىدۇ. ھىجىرىيە 1433-يىلى يەنى ھىجىرىيە يېڭى يىلى بولسا مىلادىيە 11-ئاينىڭ 27-كۈنى يەكشەنبىگە توغرا كېلىدۇ. ھىجىرىيە كېلەر يىلقى يىلقى ئاشۇرا كۈنى بولسا  مىلادىيە بۇ يىل 12-ئاينىڭ 6-كۈنىگە توغرا كېلىدۇ. بارلىق ھەمدۇسانا ئاللاھ خاستۇر ،ئەگەر بۇ يازمام سىزگە مەلۇم ئىلمى مەنپەئەتلەرنى ئېلىپ كەلگەن بولسا ، مېنىڭ ئىمانىم ،ھاياتىم ،ئاخىرەتلىكىم ئۈچۈن خالىس بىر دۇئا قىپ قويۇشنى ئۇنتۇمىغايسىز! شۇنىسى ئېنىقى خاتاسىزلىق پەقەت ئاللاھقا خاستۇر ، تېمامدا خاتا كەتكەن جايلار بولسا ، ۋاقتىدا قېرىنداشلارچە تۈزىتىش بېرىشىڭلارنى قارشى ئالىمەن. پايدىلانغان  مەنبەلەر : ھەدىس شەمشىدىن ھاجى تۈزگەن 100يىللىق سېلىشتۇرما كالىندار

turkistani

	رەھمەت سىزگە كۆپ بىلىمگە ئىگە بولدۇم

nurmuhammat

	بارات ئىيىدىگە نچۇ؟

xirkat

	رەھمەت، ياخشى بىلىملەر ئىكەن. ھېجىرىيە يىلنامىسى توغرىلىق خېلى كۆپ بىلىمنى ئىگەللىۋالدىم. لېكىن بەزى يىلنامىلەرگە قارىغاندا بۇ بىلىم مىلادىيە 2011- يىلىغا ماس كىلىدىكەن، شۇڭا ۋاقىتقا قاراپ بەزى مەزمۇنلارنى ئۆزگەرتىش كىرەككەن. مەسىلەن: بۇ تېمىدا مۇنداق مەزمۇن بار---- 9-ئاي : رامىزان ئېيى . مەنىسى : «قىزىق ئاي » دېگەنلىك بولىدۇ. بۇ يىلقى رامىزان مىلادىيەدىكى 8-ئاينىڭ 1-كۈنى دۈشەنبىگە توغرا كېلىدۇ. قەدىر كىچىسى رامىزاننىڭ 27-كۈنى جۈمئەگە توغرا كېلىدۇ. 10-ئاي : شەۋۋال ئېيى . مەنىسى «ئوۋ قىلىش ئېيى « دېگەنلىك بولىدۇ. روزا ھېيىت شەۋۋالنىڭ بىرىنجى كۈنى يەنى مىلادىيە 8-ئاينىڭ 31-كۈنى چارشەنبىگە توغرا كېلىدۇ. 11-ئاي : زۇلقەئدە ئېيى . مەنىسى : «دەم ئېلىش ئېيى « دېگەنلىك بولۇپ ،ئارقىدىن كېلىدىغان ئۈچۈنجى ئۇلۇغ ئاي ئۈچۈن ئۇرۇش قىلىش چەكلىنىدۇ. قۇربان ھېيىت زۇلھەججىنىڭ 10-كۈنى بۇ يىلقى مىلادىيە 11-ئاينىڭ 7-كۈنى دۈشەنبىگە توغرا كېلىدۇ. يۇقارقى مەزمۇنلاردىكى «بۇ يىلقى» دىگەن مەزمۇنلار ۋە يىلنامىلەر 2011- يىلىنىڭ ئىكەن. شۇڭا تۈزىتىپ قوللانسا بولغۇدەك.

salafy

	ئەسسالامۇ ئەلەيكۇم تورداشلار! فەرۇق07 گە تەشەككۈر! تېخىمۇ كۆپ بىلىمگە ئىگە بولىۋالدىم. دىنىي ئىبادەت ئىشلىرىمىزنى ھىجرىيە كالېندارىغا مۇۋاپىقلاشتۇرىشىمىز لازىم. (تەنتاۋىي جەۋھەرلىرىدىن تاللانمىلار ) ناملىق تەرجىمە كىتابتا دېيىلىشىچە مىلادىيە كالېندارىدىكى ئايلارنىڭ نامى (ئاۋگۇسىت دېگەنلەر ) يۇنانلىقلارنىڭ ئىلاھلىرىنىڭ ئىسمى ئىكەن. بىراق ھىجرىيە ئاي ناملىرىدا ئۇنداق مەنا يوق

möljarli

	ئاللاھ، ئەجرىڭىزنى زىيادە قىلسۇن... سىزگە كۆپ تەشەككۇرلەر ... تۈۋەندىكى تىزىملىك ھىجرىيە ئايلىرىنىڭ توغرا ئاتىلىشى . (بەزى ئايلار ئىسمىنى تۈزۈتۈپ قويسىڭىز) رەببىيەل ئورنىغا — رەبىئۇل ئەۋۋەل— رەبىئۇل ئاخىر — دىگەندەك. محرم        1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 ىفر        1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 (30) ربيع الأول        1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 ربيع الآخر        1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 (30) جمادى الأولى        1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 جمادى الآخرە        1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 (30) رجب        1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 شعبان        1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 (30) رمضان        1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 شوال        1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 (30) ذو القعدە        1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 ذو الحجە        1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 (30)

ghojidar

	رەخمەت

qirakpay

	ھىجىريە كالېىندارى ھەققىدە ناھايتى ئەتراپلىق چۈشەنچە بىرىپسز،...ئەجىرىڭىزدىن ساۋاپ تاپقايسىز...

kaynam999

	بەكلا ياىشى بولدى كۇپ نەرسىلەرنى بىلۋالدۇق رەخمەت ھارمىغايسىز.

57gulyar

	رەھمەت  تولىمۇ ئەھمىيەتلىك تېما بوپتۇ