بىز يوقىتۋاتقان تەبئېلىكلەر ۋە قۇربانلىققا ئايلىنۋاتقان بالىلار!
ئەمدىلا ئىككى يىرىم ياشقا كىرگەن بىر بالىنىڭ چاچ بوياش مەلھىمى قاچىلانغان قۇتىنى كۆتۈرۋىلىپ ،مەلھەمنى چىچىغا سۈركەپ قويۇشنى ئۆتۈنىشى،لەۋ سۇرۇخىنى سۈرۈپ قوي دەپ غەلۋە قىلىشى،قورساقنى كىچىكلىتىپ كۆرسىتىدىغان كالتە ئىشتاننى دادىسىنىڭ ئەمەس ،ئانىسىنىڭ كىيىدىغانلىقىنى ئېيتىپ بىرەلىشى،.................. كىشىلەرنىڭ ھازىر <<كىچىك بالا قالمىدى>> دىگەن گىپىنىڭ راستلىقىنى ئىسپاتلىماقتا، بالىلارنىڭ كىچىك تۇرۇپلا گىرىم بۇيۇملىرىنىڭ قايسىنى قەيەرگە ئىشلىتىلىدىغانلىقىنى ئىنىق دەپ بىرەلىشى،ئەر-ئاياللارنىڭ تاشقى كىيىملىرىدىن تارتىپ ،ئىچ كىيىملىرىگچە پەرىق ئىتەلىشى قارماققا ئۇلارنىڭ ئەقىللىقلىقىنىڭ ئىپادىسىدەك كۆرنىدۇ. نۇرغۇن ئاتا-ئانىلار باللارنىڭ بۇ خىل ئىقتىدارىدىن سۆيۈنۈپ ،<<ھازىرقى بالىلار نىمە دىگەن ئەقىللىق >>دەپ ماختاپ كىتىدۇ، ئەمىليەتتە ئۇلارنىڭ زەھەرلەنگەنلىكىنى ،تەبئې نەرسىلەرگە قارىغاندا سۈنئې نەرسىلەرگە بەكراق ئېنتىلىدىغان بوپ قالغانلىقىنى ھېس قىلمايدۇ.
ئويلاپ باقساق، نۆۋەتتە مەيلى جىسمىمىزدا بولسۇن،مەيلى روھىمىزدا بولسۇن تەبئېلىك دىگەن تولىمۇ ئاز قاپتۇ، ھەتتا بەزىلىرىمىزدە تەبئېلىكنىڭ ئاسارىتىنىمۇ تاپقىلى بولمايدۇ،قىز-ئاياللارنىڭ پەرداز بۇيۇملىرى ئارقىلىق چىرايلىق بولۇشقا بىرلىپ، گىرىمسىز ھالەتتە سىرىتقا چىقالماسلىقى،سومكىلىرىدىن گىرىم بۇيۇملىرىنى ئايرىماسلىقى،ئاق ئارلاشقا باشلىغان چاچلىرىنى قىزغۇچ،سارغۇچ ۋە قارا بوياقلاردا بويىشى، تورىت، پىچىنە پىرەنىكلەرگە ئامراق بولىشى، ئەرلەرنىڭ غەم-قايغۇدىن قۇتۇلۇش،ھارغىنلىقىنى چىقىرىش ئۈچۈن تاماكا ،ھاراق ئارقىلىق ئۆزىنى زەيىپلەشتۈرىشى، ئەر- ئاياللارنىڭ مېرى مۇھەببەتنىمۇ تەبئې يۇسۇندا ئەمەس ،باشقىچە شەكىلدە ئىپادىلىشى ،ئەر-ئاياللارنىڭ قىلمىشلىرىنى بىلدۈرمەسلىك ئۈچۈن بالىلارنى قالقان قىلىپ،گۇۋاھچىلىققا قويۇپ ئۆز-ئارا ئالداشلىرى،ئەر-ئايالنىڭ تالاتۈزدىكى،ئىدارىدىكى كىشىلەرگە تاقابىل تۇرۇش ئۈچۈن ھىلە- مىكىر ئويلاپ ، شان-شەرەپ ،ماختاشقا ،نەتىجىگە ئېرىشىش يولنى تاللىشى،ئۇلارنىڭ باللاردا كۆرۈلۋاتقان مەسىلىلەرنى غەيرى يول ئارقىلىق ھەل قىلىشقا تىرىشىشىنىڭ ھەممىسى سۈنئېلىك، ساختىلىقتۇر، بۇخىل مۇھىت ئەلۋەتتە باللارغا سەلبى تەسىر كۆرسىتىدۇ.
پۇرەكلەپ ئېچىلغان ھەقىقى گۈل بىلەن ھەل بىرىلگەن سۇلياۋ گۈلنى بىريەرگە قويۇپ بىرنى تاللا دىسە ،كۆپىنچە كىشىلەر ھەقىقى گۈلنى تاللايدۇ، سۇلياۋ گۈلنى تاللايدىغانلارمۇ كۆرلىشى مومكىن، ئەمما ھەقىقى گۈلنىڭ كۆڭۈلنى كۆتۈرىدىغان خۇش پۇرىقى بولىدۇ، سۇلياۋ گۈلنىڭ نە پۇرىقى بولسۇن؟
تەبئې نەرسىلەردە تەبىئەتنىڭ ھىدى بولىدۇ،تەبىئەتنىڭ گۈزەللىكى مۇجەسسەملەنگەن بولىدۇ. تەبئې ئىشلارغا ئىنسانى پەزىلەت سىڭگەن،ئۇنىڭدا سەمىمىلىك،چىنلىق ناخشىسى ياڭرىغان بولىدۇ .
يىيىش ،ئىچىش،گۈزەل-ئارزۇ ئارمانلار ئىشقىدا ئوت بولۇپ يىنىپ تىرىكچىلىك ۋە خىزمەت قىلىش ئىنسانلارنىڭ تەبئېتىدە بار خۇلۇقلاردۇر.
دانالار(ئەخلاق ئادەم زىننىتى) دەيدۇ، ئادەمنىڭ تەبئېلىكى گۈزەللىككە،تەربىۋىلىككە،قايىل قىلارلىققا،سۆيۈملۈككە ئىگە بولغاندىلا، ئۇ ئادەم ئۈچۈن زىننەت بولىدۇ ، ئەكىسچە بولسا نىجاسەتكە ئايلىنىدۇ، ئادەم بۇ دۇنياغا پاكلىق ئىچىدە ۋۇجۇدقا كىلىدۇ، پاكلىق ئادەمنىڭ گۈزەللىكى،سۆيۇملۇكى،تەبئېلىكىدۇر،يىشى چوڭ بولغانسىرى بۇتەبئېلىكنىڭ ئۇنىڭ ۋۇجۇدىدىن يوقاش -يوقىماسلىقى ئۇنىڭ ئەتراپىدىكىلەردىن قوبۇل قىلغان نەرسىلىرىگە، ئۇنىڭ كىملىكىنى تونۇش دەرىجىسىگە،ئاق-قارنى پەرىق ئىتىش ئېڭىغا باغلىق.
مىسال: ئاياللارنىڭ پەرداز قىلىپ گۈزەللىككە ئېنتىلىشى يامان ئېش ئەمەس،ئەمما باللارنىڭ ئالدىدا تەپ تارتماستىن يۈز-كۆزلىرىگە بوياقلارنى سۈركەپ،باشقىچە كۆرۈنىشتە بولىشى،باللارنى خامىليونلارچە ئادەم بولۇشقا باشلىماي قالمايدۇ.
دادىلارنىڭ پۇرقىرتىپ تاماكا چىكىشى،قاڭسىق ھاراقلارنى ئېچىپ، مەسىت -ئەلەس سۆزلىشى باللارنى پۇراقلىق ئىچىملىكلەرگە ئېنتىلدۈرمەي قالمايدۇ. ئەر-ئاياللارنىڭ قاراپ تۇرۇپلا بىر-بىرىنى ئالداش قىلمىشلىرى باللارنى ئۆزىدىن ئۆتكەن سەۋەنلىكلەرگە ئىگە بولماسلىقتەك مەسئۇليەتسىزلەرچە ئىش تۇتۇشقا ئۈندىمەي قالمايدۇ.
ئىشقىلپ ، چوڭلاردا كۆرۈلۋاتقان ھەربىر غەيرىلىك باللار ئۈچۈن بىر چىكىملىكتۇر.
بىزدە(ئالا ئىنەكنىڭ بالسى چالا قۇيرۇق) دەيدىغان گەپ بار،ئاتا -ئانىلاردىكى،ئۇرۇق- تۇققانلاردىكى ئاتالمىش ئىلمىلىشىشلار،زامانىۋىلىشىش،ئۆزگىچىلىشىش........باللارنىڭ ۋۇجۇدىغا،ئۆزلۈكسىز ئۈنسىز رەۋىشتە سىڭىپ، ئىش -ھەركىتىدە ئەكىس ئېتىدۇ،باللار كەلگۈسىنىڭ سۈزۈك ئاسمىنى، ئەگەر چوڭلار يىقىلغۇ قۇرۇلمىسىغا دىققەت قىلماي،ئوچاقنىڭ قەيىرىدە چاتاق چىقۋاتقىنىغا كۆڭۈل بۆلمەي ئىسىنىشقىلا ئەھمىيەت بەرسە،بۇ سۈزۈك ئاسمان ئىس-تۈتەكلەر دەستىدىن كۆرگىلى بولمايدىغان بولۇپ كىتىدۇ. بىز شۇنداق دەپ قارايمىزكى: سۈنئې نەرسىلەرنى يەپ، سۈنئې ئېشلار بىلەن شۇغۇللانغۇچىلار چىن ھىسياتتىن،گۈزەل پەزىلەتتىن،ھەقىقى بەخىتتىن ئايرىلىپ قالغۇچى بىچارىلەردۇر،ھەم ئەۋلادلارنىڭ دۈشمەنلىرىدۇر. ماشىنىنىڭ پۈتۈنلەي كاردىن چىققىنىغا قارىغاندا،مەلۇم بىر زاپچىسىدىن چىققان چاتاقنى ئوڭلاش ئاسان بولغىنىدەك،بىز تەبئېلىكىمىزنى پۈتۈنلەي يوقۇتۇپ سۇلياۋ ئادەملەرگە ئايلىنىشتىن بۇرۇنراق ئەسلىمىزنى تىپىۋالساق ياخشى بولاتتى!!! بىز ھىلىمۇ ئۆز تەبئېتىمىزگە قايتساق،تەبئېتىمىزنى سۆيسەك،تەبئې ئىشلار بىلەن مەشغۇل بولساق ھېسياتىمىز ساختىلاشمايدۇ،روھىمىز بولغانمايدۇ، ئېتقادىمىز يىگىلىمەيدۇ،بەلكى ئارزۇ-ئارمانلىرىمىز چىچەكلەيدۇ،ئەۋلادلىرىمىز چىن تۆمۇر باتۇرغا،سادىر پالىۋانغا،نۇزۇگۇمغا،ئاماننىساخانغا ئايلىنالايدۇ،
قىسقىسى پەرزەنىتلەر تەرەققىياتنىڭ ۋە ئاتالمىش مەدەنيەتنىڭ بىھودە قۇربانلىقىغا ئايلىنىش ھالاكىتىدىن قۇتۇلالايدۇ.
مەنبە :مىللەتلەر ژورنىلى (2007-يىللىق 4-سان)
بۇ يازمىنى ئاخىرىدا مەلىكە تەھرىرلىگەن. ۋاقتى 2012-8-18 03:57 PM
يوللىغان ۋاقتى 2012-8-18 03:09:25 PM
