ناۋاي تىللىغان ئۇ مۇئەللىمە...

MOLLIR

	بۇ بىر  ھەقىقى بولغان  ۋەقە.     مىلادى 2012-يىلى 8-ئاينىڭ 8-كۈنى كەچقۇرۇن ئىپتار ۋاقىتلىرى ئىدى. ئۈرۈمچىدىكى مەلۇم  بىر ئۇنۋېرستىت ئالدىدىكى ناۋايخانىدا  نان ئېلىش ئۈچۈن تەرەددۇت قىلىپ تۇرىۋاتقان ئىدىم...شۇ ئارىدا ، ئىككى  قىز  يىتىپ كەلدى، بىرى قاراشتىنلا قازاق قىزى ئىكەنلىكى بىلىنىپ تۇراتتى، يەنە  بىرى ئادەتتىكىچە  بىر  ئۇيغۇر  قىزى بۇلۇپ، بۇلار بۇ ئۇنۋېرستىتىقا تەتللىك تەربىيلىنىشكە  كەلگەن ياش مۇئەللىمىلەر  ئىكەنلىكىدىن خەۋىرىم بار ئىدى...لىكىن بۇلار  بىلەن پاراڭلىشىپ  باقمىغان...      -كاۋباۋزا  بارمۇ ؟؟   ئىشقىلىپ  مەنمۇ ئىختىيارسىز ئۇ  ئاۋاز چىققان تەرەپكە بېشىمنى بۇراپ  سالدىم... ناۋاي  23ياشلار ئۆپچۆرىسىدىكى ئىنىچكە بۇرۇتلۇق بىر  بالا  ئىدى: -ھە؟؟؟   يەنە  شۇ  گەپ تەكرارلاندى... -كاۋباۋزا  بارمۇ ؟ ھېلىقى ياش ئۇيغۇر مۇئەللىمە ناۋايدىن شۇنداق سۇئال سوراۋاتاتتى.ناۋاي بالا تەرىنى بۇزماي  تۇرۇپلا: - خېنىم، دادىلىرى   داغۇر، ئانىلىرى  شىۋە ئوخشىمامدا؟؟؟  نىمانداق خېچىر سۈپەت گەپ قىلىلا....دەۋەتتى.   دەماللىققا  مەڭدەپ  قالغان ئۇ مۇئەللىمە ، بىردەم تۇرىۋەتكەندىن كىيىن: - ئىشىڭنى  قىلە  ۋاي.... شۇئان ناۋاينىڭ ئاغزى پىلىموتتەك ئېچىلىپ  كەتتى: -ھىي ئاتىسىنىڭ كىملىكىنى بىلمەيدىغان مايماق!!!ئاناڭ سىنى كوبازا بىلەن ئېغىزلاندۇرغانمىدى؟؟مەن ئاۋۇنى ھالاللاپ تەر  تۈكۈپ سامسا   دەپ  ياققان ئۇختۇڭما!......(بىر  مۇنچىلىغان  گەپ ئىدى....يادىمدا  قالغىنى شۇنچىلىك....)      مۇئەللىمە ناۋايغا  قاراپ سەت  بىر  ئالايغىنىچە  ئارتۇق گەپ قىلماي كىتىپ  قالدى. قازاق قىز  بولسا يېنىدىن 10 يۇەن پۇلنى چىقىرىپ : -تۆرتنى بىرىڭ....دىۋىدى، ناۋاي : - ساتمايمەن!    قازاق  قىز  "ھە!........"  دەپ  ھەيران  بولغىنىچە  كىتىپ  قالدى....     ئەتىسى ، ئۇ  قىزنى ئۇنۋىرستىت ئىچىدە  ئۇچراتتىم، ئادەتتە پاراڭلاشمايدىغان ئۇ  قىز  بىلەن بۈگۈن پاراڭلاشتىم. پاراڭلىشىشتىن مەلۇم بولدىكى ، ئۇ  قىز  ھەقىقەتەن ئۇيغۇرتىلىنى تولىمۇ قىينىلىپ  سۆزلەۋاتاتتى ھەم ھۇدۇقىۋاتقىنى بىلىنىپ تۇراتتى.مەن ئالدىنقى كۈنىدىكى ناۋاينىڭ ئىشىنى ئۇدۇللا  ئۇنىڭدىن سورىدىم. مۇئەللىمە  سەل ھەيران قالغاندەك بولدى  ھەمدە كۆزلىرى نەمدىلىشكە  باشلىدى:     مەن ھازىر ئۆزەم  يالغۇز ئاشخانىلارغىمۇ  كىرىشكە  جۈرئەت  قىلالمايمەن...بەزى گەپلەرنى دىيەلمەي قالسام ئۇلارنىڭ  ھەممىسى ئۆرىلىپ   ماڭا  قارىشىدىكەن..بەزىلىرى تۈنۈگۈنكىدەك  تىللاپلا  كىتىشىدۇ...مەن بۇ ئىشقا ئاز ئۇچرىمىدىم...مەن قانداق قىلىمەن..يۇرتۇمدا ئۇيغۇرلار  تولىمۇ ئاز( شىمالىي شىنجاڭدىكى  بىر شەھەر)  ئاتا-ئاناممۇ، ھەدە -سىڭىللىرىمۇ خەنزۇ تىلىدا  ئۇقۇغاچقا، ئاساسەن خەنزۇ  تىلىدا  ئالاقە  قىلىپ كىلىۋاتىمىز...مېنىڭمۇ ئۇيغۇر تىلىدا  راۋان سۆزلىگۇم  بار....ئەمما مۇھىت شۇنداق  قىلىپ  قويدى. ئۆزەم  بىلىدىغان ئۇيغۇر تىلىدا  سۆزلىسەممۇ  خاتا سۆزلەپ قۇيىدىغاندەك خۇدۈكسىرەپ كىتىمەن....( بەزى گەپلەرنى ئۇ يەنىلا ئارلاشتۇرۇپ سۆزلگەن بۇلۇپ، قولايلىق  بولسۇن ئۈچۈن تەھرىرلەندى..)     كەچقۇرۇن ئۆيگە  قايتىپ  ماڭغاچ  ، يەنە  ھېلىقى ناۋايخانىنىڭ ئالدىدىن  ئۆتتۇم، ناۋاي  بالا  رادىئودا  چىقىۋاتقان مۇقام ئاھاڭىغا  جۆر  بۇلۇپ  غىڭشىغاچ تۇنۇرغا نان ياقماقتا ئىدى.................... مەنبە  ئۆزەم. ھەقىقى  ۋەقە.

بۇغداي

	تۇنۇگۇن بولغان ئىشكەنغۇ ، بۇ قىزنىڭ بۇنداقلىقىنى ئاتا-ئانسىدىن كۆرۇش كىرەكمۇ ياكى شۇ قىزنىڭ ئۆزىدىنمۇ ياكى..............

رەھىمى

	ئۇنچىلىك خىجىل بولغان ئادەم ناۋاي يىگىت بىلەن تەڭ تۇرمىسا بولاتتى ، سامسا دېمەي كاۋباۋزا دېگەندىكىن ئوبدان بوپتۇ .

yadikar-

	ئوبدان تىللاپتۇ. بىرئۇيغۇر تۇرۇپ، ھەرقانچە بولسىمۇ «سامسا» دېگەننىمۇ دىيەلمەمدا؟ ھازىر بەزى قىزلار بىلىپ تۇرۇپ ئۇيغۇرتىلىدا سۆزلىمەيدۇ، خۇددى خەنزۇتىلىدا سۆزلىيەلىگەن كاتتا ئىشتەك ھېس قىلىشىدۇ. (ھازىرقى جەمىيەتتە خەنزۇتىلىدا پىششىق سۆزلەيدىغان ئۇيغۇرلار ساماندەك، شۇڭا ئۇنى بەك چوڭ كاتتا ئىشتەك بىلىپ كىتىش نادانلىق). مۇنداقلارنى ھەريەردە بولسا ئەدىپىنى بىرىپ تۇرغۇلۇق، بولمىسا « ئۈرۈك ئۈرۈكنى كۆرسە ئالا بوپتۇ» دېگەندەك، باشىقلىرىمۇ بىر-بىرىنى دورايدۇ. ئۇغۇل بالا ئىكەنسەن، ناۋاي.

albax

	توغرا ! بۇنداقلار خۇددى شۇنداق ئۇر - ئۇرغا قالغان چاشقاننىڭ كۈنىنى كۈرۈشى كىرەك ! بۇ پىكىر  ھەرقانداق سالا قۇبۇل قىلمايدۇ !

taltograk

	بالىلىرىغا خەنزۇچە گەپ قىلىپ ، «خەنزۇچە گەپ قىلە!» دەپ ۋارقىراپ قورقۇتۇپ مەجبۇرلايدىغان ئاتا - ئانىلار كۆرۈپ قويسا بوپتىكەن بۇ تېمىنى .

ئۆل

	ئالتايلىق ئوخشىمامدۇ ؟ ئالتايدا ئاساسەن ئۇيغۇرلار يا قازاق مەكتەپتە ياكى خەنزۇ مەكتەپتە ئوقۇيدىكەن ..چۈنكى ئۇ يەردە ئۇيغۇرلا ئاز ..ئۇيغۇر مەكتىپى يوق چېغى ....مىنىڭ بىر ساۋاقدىشىم بولدىغان ئۇيغۇر ئالتايلىق ..ئەمما قازاقلارغا ئوخشايدۇ ..گېپى پۈتۈنلەي خەنزۇچە ..ئائلسدە ئاساسان قازاق تىلى ياكى خەنزۇ تىلدا ئالاقلشدىكەن ..مەكتەپكە كېلىپ ئىشقلىپ ئاران ئۈگەنگەن ئۇيغۇر تىلىنى ...كىتابىنى ئوقۇپ چۈشىنەلمەيدۇ .....

helen

	'ئىشىڭنى قىلە ۋاي' دېيەلىگەن ئادەم 'سامسا بامۇ؟' دېيەلمەپتۇ ھە...

kamran

	(سامسا مېييوۇ سىزگە بۇمەي) ئۆزى ياشاپ چوڭ بولغان جايدا ئۇيغۇرلار ئاز بولسا تىلى كەلمىگەن چېغىۋا ، ماڭا دىسە ئۈگۈتۈپ قويمامتىم .

dar

	ئەمدى بۇنۇڭغا نىمە دىگۇلۇك ئەپسۇس بەكمۇ ئەپسۇس ئىچىم ئاچچىق بۇپ قالدا ئەتتىگەندە بۇ تىمىنى كۇرۇپ ئويغۇر ماكاندا تۇرۇپ ئويغۇرلا بەك ئاز ئىدى دەيدۇ يا