بىزنىڭ تىلىمىزدىكى ئەتلەس ۋە ئۆزبېك تىلىدىكى ئىكات

GiLTaGH

	دەۋر ئۇچقاندەك تەرەققى قىلىۋاتقان،  يېڭىلىق يارىتىش روھى بارغانسىرى كۈچىيىۋاتقان بۈگۈنكى دەۋردە  بىزنىڭ ئېسىل نامايەندىلىرىمىزدىن بولغان ئەتلەس مانا ھازىرغىچىلىك ئەزىزلىنىۋاتقان بولسىمۇ  يەنىلا بەزى كىشىلىرىمىز ئانچە ئېىتبارغا ئېلىنىپ كەتمەيدۇ ۋە تىلىدا ئەزىزلىيەلىگەن بىلەن  ئەمەلىيەتتە  ئۇچىمىزغا ئانچە چىقىپ كەتمەيدۇ ، بىرەرسىنىڭ ئاشۇنداق چىمەن دوپپىلىرى بىلەن قاملاشتۇرۇپ كەيگىنىنى ئانچە كۆپ ئۇچرىتالمايمىز.   ئۆزبېكلەردە بولسا ئىكات دەپ ئاتىلامدۇ ئەيتاۋۇر قايسى بىريازمىدا شۇنداق كۆرگەندەك قىلغان. ئۆزبېكلەر ئەتلەسنى T  شەكىللىك سەھنىگە ئېپچىقىپتىكەن كىشىلەرنىڭ كۆزىنى لال قىلىۋېتىپتۇ. دېمەكچىمەنكى يېڭىلىق يارىتىش روھى بىزدە كەمچىلمۇ  ئەمەس بولمىسا لېكىن مۇشۇنداق ئېسىل نەمۇنىلىرىمىزنى خەلق ئىچىدە ھازىرقى  زامانىمىزغا ماس ھالدا يېڭىلىق يارىتالىغىدەك يۇسۇندا پۇتۇن  دۇنياغا تونۇشتۇرالىساق بەك ياخشى  بولاتتى دەپ ئويلايمەن. مۇشۇ گەپلىرىمنىڭ چىنلىقىنى يەنىمۇ يۇقىرى كۆتۈرۈش ئۈچۈن بۇرەسىملەرگە قاراڭ ، hip-hap يۈرۈيدىغان بالىلارنىڭ بېشىدىن ئايرىمايدىغان دوپپلىرىمۇ ئەتلەس بولۇپ  كېتىپتۇ مانا : مانا مۇشۇنداق گەپ . ئۆزىمىزنىڭكىنى ئەزىزلىيەلمىسەك خەقلەرنىڭ بېشىدا ئەزىزلىنىدىغان گەپكەن. بۇلارمۇ ئىكات دەپ ئاپتۇ. توردا ئىنگىلىسچە (Ikat) دەيدىكەن . رەسىم مەنبەسى:http://www.esswye.com/2012/04/supreme-ikat-camp-caps.html

تذغ

	ياخشى تىما ئېكەن ، ئويلىنىشقا تېگىشلىك ئىكەن .

Kikax

	تذغ يوللىغان ۋاقتى  2012-7-29 03:10 AM ياخشى تىما ئېكەن ، ئويلىنىشقا تېگىشلىك ئىكەن . ئەمسە ئويلىنىپ بېقىڭ ~~~~

tewelgha

	ئۆزبېكلەرنىڭمۇ ئەتلەس توقۇش تارىخى خېلى ئۇزۇن بولسا كېرەك .ئەتلەس ئۇلاردا ھەممە ئادەم ياقتۇرۇپ كېيىدىغان ئەتىۋارلىق رەخ ھېساپلىنىدىكەن . بىزدە بولسا سەھنىلەردە ،ھىيت بايراملاردا ئاندا-ساندا ئەتلەستىن كىيىم كېيلىدۇ .بىز ئىجاتچان مىللەت بولغىنىمىز بىلەن ۋارىسلىق قىلىش ئېڭىمىز تۆۋەن مىللەتكەنمىز  .نۇرغۇن نەرسىلىرىمىز بىز تاشلىۋەتكەن سەۋەپلىك باشقىلارنىڭ بولۇپ كەتتى .

ئېمپىراتور

	بۇ تىمىنىڭ مۇنازىرلەشكىدەك ھىچقانداق ئەھمىيتى يوق، بىزلەر ئەزىزلىمىسەك باشقا مىللەتلەر ئەزىزلەيدۇ، شۇلار ئەزىزلىسە بىز ئىجاد قىلغان دەپ مەيدىمىزنى كىرىپ يۈرىيمىز،ناۋادە ئۆزبىك قىرنداشلارنىڭ مۇنبىرەە كىرىپ ئەتلەسنى بىزئىجاد قىلغان دىسىڭىز  ئۇلار بىز ئىجاد قىلغان دىيەلەيدۇ، چۈنكى بىز ئىجاد قىلغان بىلەن ۋارىسلىق قىلالمىدۇق، خەلقىئارامۇ ئەتلەسنى ئۆزبىكلەر ئىجاد قىلغان دەپ ئىتراپ قىلىپ بولدى.

ئەلشاھ

	ئەتلەس ( ئىكات)  تېخىمۇ كۆپ تەتقىق قىلىشقا مۇھتاج. دىيارىمىزدا ئەتلەس نامىدا ئاتىلىپ كېلىۋاتقان بۇ يىپەك رەخىتنىڭ تارىخى تولىمۇ ئۇزۇن.  ‹‹ئۇيغۇر ئۆرپ ئادەتلىرى ›› دېگەن كىتابتا ‹‹ئەتلەس ــــــ ئۇيغۇر خەلقىنىڭ ئېستېتىك تەپەككۇرىدا ئۆز يېرىنىڭ يەر تۈزۈلۈشىنى، گۈزەل باغۇ ـ بوستانلىرىنى، يېشىل لېنتىدەك سوزۇلۇپ ئاققان دەريالىرىنى نەپىس ۋە رەڭدار يىپەك بىلەن تەقلىدىي ئىپادە قىلغان سەنئەت خەرىتىسىدۇر›› دەپ بايان قىلىنغان. تاڭ سۇلالىسىنىڭ غەربى يۇرت خاتىرىسدە ‹‹قەدىمكى خوتەندە پىلە يوق ئىدى، ئوتتۇرا تۈزلەڭلىكتە  پىلىنى سىرىتقا چىقىرىش قاتتىق چەكلىنەتتى. خوتەن شاھى شەرق ئەل مەلىكىسىگە ئەلچى ئەۋەتكەن، مەلىكە ياتلىق بۇلىدىغان چاغدا چېچىنىڭ ئارىسىغا پىلە غوزىسى تىقىپ ئالغاچ كەلگەن، شۇنىڭ بىلەن خوتەندە ئۈجمە ئۆستىرىلىپ پىلە بېقىش تارىخى باشلانغان. شۇنىڭ بىلەن ئۆي ـ ئۆيدە پىلە بېقىلىپ، يىپەك سودىسى گۈللىنىشكە باشلىغان ... ›› دەپ  خاتىرىلەپتىمىش . يۇقىرىقى بولسا پۈتۈنلەي ئەپسانە دىگۈدەك رىۋايەت بۇلۇپ، 2000يىللار بۇرۇنقى دەۋىردە ‹‹تاڭ›› دىن ئۇدۇن دىيارىغا كېلىپ بولغىچە پىلە غوزىسى نۇرمال كىلەلمەيدۇ. ــــــــــــــــــــ ئەتلەسنى ھازىر خەلقئارادا ئىكات(Ikat) دىگەن نام بىلەن ئاتاپ كېلىۋاتىدۇ.  ئۆزبېك ئىكاتى بىلەن ھىندوزونىيە ئىكاتى ئاساسلىق ئورۇندا تۇرىۋاتىدۇ. 2005-يىلى ئوسكار دېلا رىنتا ئۆزبېك ئېكاتىدىن ئىلھاملىنىپ لاھىيلەنگەن مودا كىيىملەر ئېلان قىلىنغان، ئۇنىڭدىن كېيىنمۇ ھەرقايسى مودا كىيىم لاھىيلىگۈچى ۋە ئىكات ئىشلەپچىقىرىدىغان دۆلەتلەرنىڭ مودا كىيىملىرى ئېلان قىلىنغان. بىز شۆھرەتپەرەسلىك تاماسى بۇنى پەقەت مىللى مەدەنىيەت دەپ پەخىرلىنىپ كەلگەن بىلەن ئۇنى تەرەققى قىلدۇرۇشنى ئۈگەنمىگەن. ھازىر دىيارىمىزدا ئەتلەس كىيىم كىيگەنلەرنى ھەتتا مەسخىرە قىلغانلارنىمۇ كۆردۈم.  ئەمدى ئارتۇق گەپ قىلىشنىڭ ئورنى يوق.   تىما ئىگىسى ئاۋۇ شەپكە قانداقتۇر دىيارىمىزدىكى ئەتلەستىن بۇلىشى ناتايىن. ۋېكىپىدىيە قامۇسىدا : Ikat is a near universal weaving style common to many world cultures. Likely, it is one of the oldest forms of textile decoration. In Central and South America, what is labeled as ikat is still common in Argentina, Bolivia, Ecuador, Guatemala and Mexico. دېمەك ئاسىيادىلا ئەمەس،  جەنۇبى ئامېرىكا، ئارگىنتىنا، بولۋىيە، ئىكۋاتور، گۋاتېما،مېكسىكا  قاتارلىق دۆلەتلەردىمۇ بار. ئىلگىرى بۇ قامۇستا ئىكات ھەققىدىكى ماتېرىياللاردا يىپەك يۇلى بۇلىمىش دىيارىمىزغا ئائىت ئۇچۇرلار يوق دىيەرلىك ئىدى، بىر نەچچە ئاينىڭ ئالدىدا بەزى تورداشلارنىڭ ئەمگىكى ئاستىدا خوتەن ۋە قەشقەر كىرگۈزۈلۈپتۇ. بىكار ۋاقتى بار، سەۋىيىسى ياخشىراق تورداشلار بولسا ۋېكىپىدىيە قامۇسىدىن بۇ ھەققىدىكى ماتېرىياللارنى تەرجىمە قىلىپ قۇيىشىنى ئۈمىد قىلىمىز. بۇ ۋېكىپىدىيە قامۇسىدىكى ئىكاتقا مۇناسىۋەتلىك ئۇلىنىش : http://en.wikipedia.org/wiki/Ikat ئەتلەس (ئىكات) ھەققىدە بۇ يەردە خېلى كۆپ مۇنازىرىلەر بۇلۇنغان،  قىزىقىدىغانلار كىرىپ كۆرۈپ باقساڭلار بۇلىدۇ.

awyamatka

	بىزدە ئۆزىمىزنڭكىنى قوغداش ئېڭى تېخى رەسمى شەكىللەنمىدى.بۇ جەھەتتە ئاخبارات ئورۇنلىرى بولسۇن،مەدىنيەت ئورۇنلىرى بولسۇن ھېچقانداق رولىنى جارى قىلدۇرالمىدى.ئۆزىمىز قەدىرليەلمىگەندىكىن ھەم شارائىتمۇ يار بەرمىگەنلىكتىن باشقىلار بىزنىڭكىنى تۆت كۈن ئىشىلىتپ مېنىڭ قىلۋالدىغان بولدى.بىزدىكى نادانلىق تۈگىگەندە بۇ ئشىمۇ ئاستا ئاستا ئوڭشىلىپ كېتەر.

hekmat110

	بىزنىڭ تەرەققىياتىمز --ئۇنتۇش

بۇغداي

	ئۇيغۇرلارنىڭ كىينىش مەدىنىيتى يىراق تارىخي ئىزچىللىققا ئىگە بولۇپ كەلدى. ئۇيغۇرلارنىڭ كىينىش، زىبۇ- زىننەت، ئاتقا مىنىش ۋە ساز-ئۇسۇل مەدەنىيتى نۇرغۇن شائىرلارنىڭ شېئىرى مىسرالىرىغا ئىلھام بەردى. ئۇيغۇر ئۆرۇپ-ئادەت ۋە تۇرمۇش مەدەنىيتىنى تەتقىق قىلىش ۋە ئۇنىڭغا ھۆرمەت -ئىتىبار قىلىش، ھەمدە ئۇنى ئىزچىل داۋاملاشتۇرۇش ھەممە ئۇيغۇرلارنىڭ باش تارتىپ بولمايدىغان مەجبۇرىيتى.

ئەجەل

	قىززىق گەپ قىلىدىكەنسىلەر ئەتلەسنى بىز كەيسەك پادىچى شىمىنى كىم كىيىدۇ؟ ھەرخىل مۇراسىم ۋە پائالىيەتلەرنى كۆردۈم قازاق ،قىرغىز،ئۆزبېك ۋە باشقا مىللەتلەر ئۆزىنىڭ ئەنئەنىۋى كىيىملىرىنى كىيىشىدىكەن بىز بولساق كاستۇم ۋە ھەرخىل كىيىملەر بىلەن ۋالىلداپ پەيدا بولىمىز.بېشىمىزدا ياڭزىغا قوندۇرۋالغان چىمەن دوپپا ۋە بادام دوپپا ‹تېخى ئىنساپ قىلىپ كىيىپ قويغانلىرىمىز›.ئاندىن ئىككى ئېغىز گەپ بولسا مىللىي مىراس ئۇ،بۇ دەپ كاڭشىپ ئولتۇرالماي قالىمىز...كىم ئەمەلىي ھەرىكىتىدە قىلدى؟بۇنىسى بەك ئاز....بىرەرسى ئادەتتە بېشىغا دوپپا كىيىۋالسا ‹يېقىنىڭدىن بىرەرسى قازا قىلدىمۇ ؟›مۇشۇ بىز سورايدىغان گەپ !ھەممىسى بىزنىڭ لېكىن ئىگىدارچىلىق قىلدۇقمۇ؟ئىشلەتتۇقمۇ؟ئاستا-ئاستا ئۇنتۇغان ۋاقتىمىزدا باشقىلار يۈزىنى قوڭىغا چاپلاپ مېنىڭ دەپ چىقسا بىزنىڭ ئىدى دەپ زارلايمىز..........!ئۆزىمىزنى قەدىرلەيلى باشقىلاردىن تالاشماي ئۆزىمىزنىڭكىنى ئەتىۋارلايلى!