ئەنئەنىدىن بىخلانغان ئويلار

sadik22

	ئەنئەنىىدىن بىخلانغان ئويلار ئەنئەنە ئاڭنىڭ ئچكى قاتلاملىردا ھەركەت قىلۋاتقان ھاياتى كۈچ بۇلۇپ،رىئاللىق ۋە كەلگۈسى تەرەققىياتنىڭ ئالدىنقى شەرتى.                                                                                                                 _ئابدۇقادىر جالالىدىن    ئەنئەنە بىر مىللەتنىڭ ئۆتمۈشىنى بۈگۈنگە ئولاپ،رۆشەن خاسلىق ۋە ھاياتى كۈچكە ئگە قىلىدۇ.ئەۋلادلارنى ئەجدادلارنىڭ روھى نەپەسلىرى بىلەن ئوچۇراشتۇردۇ.ئەنئەنە يەنە تىنىمسز ئۆزگىرۋاتقان بۈگۈنكى دۇنيا رىقابىتىدە كىشىلەرنىڭ مەۋجۇتلىقىنى ساقلاش،كىملىكىنى تۇنۇش ۋە تۇنۇتۇش پورسەتلىرنى يارتىش،تېخىمۇ گۈزەل كېلەچەكنى قۇرۇپ چىقىش مۇساپىسىدە كەم بۇلسا بولمايدىغان تېپىلغۇسىز مەنىۋى ئېنىرگىيە بۇلىقى،مىللىي كىملىك سالاھىيتىنىڭ مەڭگۈلۈك گۇۋانامىسى.    دېمەك،ھەرقانداق مىللەت ئۆزلىرنىڭ پارلاق مەدەنيەت ئەنئەنىسىدىن ئايرىلىپ قالدىكەن،بۈگۈنكى ئېچىۋېتىلگەن دۇنيانىڭ يەمچۈگىگە ئايلىنىپ قېلىش خەۋپىگە دوچ كىلىدو.ئەنە خەۋىپ ئچىدە مەۋجۇتلىقىنى يۇقاتقان مىللەتلەرمۇ يۇق ئەمەس،تەرەققى قىلغان ئەللەر ئەنئەنىنى ئولۇغلاش،ئۇنىڭدىن روھى ئۇزۇق ئېلىپ ئۆزلىرگە ئنىرگىيە تۇلۇقلاشنىڭ ئنتايىن زۆرۈرلىگىنى،ئۆز قوۋمىنىڭ ئۆتمۈشىنى بىلىش،گۈزەل ئەنئەنە مىراسلىرغا ۋارىسلىق قىلىش،ئېگدارچىلىق قىلىشنىڭ مىللىي كىملىكىنى تۇنۇش ۋە تۇنۇتۇشتىكى تەڭداشسىز رولىنى ئاللىقاچان تۇنۇپ يەتتى.نەتىجىدە ئەنئەنە قىزغىنلىغى قىزىق نۇقتىغا ئايلىنىپ،غەرىبنىڭ تەپەككۇر ئەندىزىسىگە بۆسۈپ كىردى.ئولارنىڭ مىللىي مۇراسىم كىيىملىردە،ئۆرىب -ئادەتلىردە،توي-مۇراسىملىردا،ئوزۇقلىنىش،كىيىملىردە ئەنئەنىنى گەۋدۈلەندۈردىغان ئلمىنىتلار كۇنسايىن كۆپىيىشكە باشلىدى.بۇنىڭدىنلا ئولارنىڭ ئەنئەنە ئارقىلىق نېمىگە ئېرىشمەكچى بۇلۇۋاتقانلىغىنى ھىس قىلىپ يەتمەك تەس ئەمەس.    بۈگۈنكى زامان مەدەنيىتىنىڭ مۇرەسەسىز خىرسى كىشىلەرنىڭ ئديىسىدىن تارتىپ تىرىكچىلىك ئادەتلىرگىچە ھەممىنى ئۆزگەرتىۋەتتى ،ئگقداتلىرمىز قالدۇرغان قىممەتلىك ئەخلاق رىسالىلىرى زامانىۋىلىك،تەرەققىيات قالپقى ئاستىدا چاك-چىكىدىن بۆسۈلۈپ كەتتى،ھەر كىم نىمنى ىالىسا شۇنى قىلىش زامانىۋىلىك،چوڭلارنىڭ پىكىرگە ھۆرمەت قىلىش،شۇ بۇيىچە ئش كۈرۈش خۇرپىلىك ھىسابلىنىپ،كىشىلەر قەلبىدىن ئېتىقاد،ئەقىدە،ھايا ككتۈرلۈپ كەتتى،زامانىۋىلىك،تەرەققىياتنىڭ ئاپرىدەگاھى بۇلغان شەھەر.غەيرى مەدەنيەتنىڭ ئوۋىسىغا ئايلاندى. شەھەردە تۇغۇلۇپ ئۆسۈپ يىتىلگەن بالىلار ئەنئەنىۋى مەدەنيەت ئزنالىرى سۇسلاپ كېتىۋاتقان ئائلەلەردىن ئكزى ئزدىگەن نەرسىنى تاپالمىغانلىقتىن ئولارنىڭ نەزىردە مىللىي ئەنئەنلىرمىز ئۆتمۈشتىكى خۇرپىلىك بۇلۇپ قىممىتىنى يۇقاتتى.    جەميەت ئەخلاق كىرزىسىگە پېتىپ قېلۋاتىدۇ.قارايدىغان بۇلساق ئايرىم ياشلار ئاتا-ئانىلىرى،تەڭتۈشلىرى،ئوستازلىرى بىلەن:جامائەت،يۇرىت چوڭلىرى بىلەن بولغان مۇناسىۋەتتە ھۆرمەت،ئشەنچ،سەمىمىيەت ئاساسىنى يۇقۇتۇپ،تۇرغان پۈتكىنىلا بىر ئادەم بۇلۇپ چوڭ بولماقتا.زامانىۋى بىنالار شۇنچە ئگىزلىگەنسىرى ئادىمىلىك پەزىلەت تېىخىمۇ تۆۋەنلىمەكتە ،كىشىلەر يارشىملىق ئۈستىۋاش بىلەن تاشقى گۈزەللىككە قانچە ئەھمىيەت بەرگەنسىرى،قەلىبلەر شۇنچە كىرلەشمەكتە.يېزا قىشلاقلاردىكى يىل بۇيى ئېتىز ئشىدىن بۇشىنىپ بۇلالمايدىغان دېھقانلار تېىخى قۇرسىقى تۇق،كىيمى پۈتۈن بۇلۇش مەسلىسىنى تەلتۈكۈس ھەل قىلىپ بۇلالمىغان ئەھۋالدا،شەھەرلەردىكى بىر قىسىم روھى نامراتلار كىيملىرنى قىسقارتىپ،ئېچىۋېتىشنىڭ ئاشكارلىغىدا تۇيۇق يۇلدا تەمتىرەپ يۈرۈشمەكتە.يىگىتلەر ئۆمۈرلۈك تۇي ئشىدا بولغۇسى ئايالىنىڭ پاكىزلىغىدىن تەشۋىشلىنىپ تەۋەككۈل قىلىشقا مەجبۇر بۇلىدۇ،لېكىن<<مىنىڭ قىلمىشىم سەۋەبلىك يەنە قانچىلىك يىگىتلەر ماڭا ئوخشاش ئاچچىق يۈتۈۋاتىدىغاندۇ؟...>>دىگەننى ئويلىمايدۇ.يەنە قارايدىغان بۇلساق،مېھمانساراي،رېستۇران،بەزمىخانلاردا ئەمدىلا بالاغەتكە يەتكەن كىچىك قىزلار شەھۋەت بۇرانلىرنىڭ چاڭگىلىدا تىپىرلىماقتا.نۇزۇكۇم غۇرۇرى،پاكلىقى ئۈچۈن قىممەتلىك ھاياتىنى تەقدىم قىلىپ،روھىمىزدا مەنىۋى ھەيكىلىنى تىكلىگەنتى،بۇلغىنىۋاتقان مەنىۋىيىتىمىزدىن ئونىڭ روھى قۇرۇنماسمۇ؟جەميىتىمىزدە مىللەتنىڭ ئۈمۈدى يۈكلەنگەن نۆۋەر ئوغۇل-قىزلىرمىزنىڭ زەھەرلىك چىكىملىككە،ئچىملىككە خۇمار بۇلۇپ كېتىشى،ئەر بىلەن ئايال،ئاتا بىلەن بالا،ئاكا-ئېنى ،ئاچا سېڭىللار ئوتتۇرسىدىكى ئادەمنىڭ ئچى كۆيگۈدەك مىھرىبانلىقنىڭ كۈنسايىن سۇسلاپ كىتىشى:تىجارەت،ئېلىم بىېرىم ئشلىردىكى قۇيمىچىلىقلار:ئەر -خۇتۇنلار ئارسىدىكى ئاجىرشىش نىسبىتىنىڭ كۇنسايىن يۇقۇرلاپ بېرىپ،بالىلارنىڭ تەربىيەسىز،بېقىشسىز قېلىشىدەك ئشلارنى ھەر قېتىم كۆرگەن ۋە ئاڭلىغاندا كۆڭلىمىز بىئارام بۇلۇپ،ئەلەملىك ئۆرتىنىپ كىتىمىز.كىشىلەرنىڭ ماددى ئېھتىياجى زور دەرىجىدە قاندۇرۇلغان بۈگۈنكى كۈندە نىمە ئۈچۈن ئەخلاق تىراگدىيەلىرى كۆپ يۈز بىردۇ؟بۇ بىزدە ئەسىر ئەسىرلەردىن بىرى داۋاملىشىپ كېلۋاتقان ئەخلاقىي ئەنئەنە زەنجىرنىڭ قات-قېتىدىن ئۈزۈلۈپ كېتىۋاتقانلىغىدىن دىرەك بىردۇ.ئەجدادلار ئودۇم سۈپۈتىدە ئەتىۋارلاپ كەلگەن پاك قەلىب،كۈچلۈك غۇرۇر ۋە ئېتىقاتنىڭ مۇنبەت زىمىنىدا ياۋا ئوتلار ئاينىپ كەتكەنلىكتىن،ئۆزىمىزگە ئۆزىمىز دىل جاراھىتى تېپىۋالدۇق.مانا بۇ بەخىتسىزلىگىمىزنىڭ يىلتىزى.                                                    مەنبە:كۇسەن مەدەنيىتى2010-يىلى20-سان

BAHADER1

	شۇ ئەنئەنە يوقاپ   جىمى بىرنەسە كىچىكلەپ يانچۇقتىكى توقماق- توقماق  پۇل كېچېك كار تېدا ئۇزۇن يوپكىلار   كاسدا بېز ئوغۇللار نۇمۇس قىلىپ كەيمەيمىز ھوشۇقنىڭ تۆپسېدە ئېشتاننى لېكىن قېزلار نىممە كۇ ئىشلام  قىلىپ كۇسەردەك بىر نىمنى بىرنىمە كۇ دەپ كىيۋاتدۇ « مانا مۇ ئەنئەنىمۇ بىز دېكى

BAHADER1

	ھازېر كىيىم قىسقا بولۇش تاماق يىرىم بولۇش يانچۇق قۇرۇق بولۇش مەبەت 5بولۇش گەپ-سۆز يىرىم ئۇيغۇرچە يىرىم خەنزۇچە بولۇش تەۋ سېيە قىلنى ۋاتسا  نىمى قىلمىز ئۇنداق ئەنئەنە ئۆرۈپ ئادات نى دۆلەتنىڭ ئورۇنلاش تۇرشېغا ماسلاشماي بولماي دۇ ھازېر

azizgul

	ھازىر جەمىيەتتە يۈز بىرىۋاتقان كۆپىنچە تىراگىدىيىلەر ، ئىمان - ئىتىقادنىڭ سۇسلىششى ، ئەدەپ - ئەخلاقنىڭ يىراقلىشىشى ، ئادىمىيلىك، ئىنسابنىڭ يوقىلىشى ،  شەخسىيەتچىلىكنىڭ كۈچلۈكلىگى............... قاتارلىقلارنىڭ مەھسۇلى .

BAHADER1

	ما بېزنىڭ قەشقاردە ھازېر چۇ  كونا ئەنئەنىنى ئېچېپ تاشلاپ . گۈزەللىكنى ئەسلىگە كەلتۇر مىز دەپ كونا ئۆينى چېقىپ يىڭلاپ يول يوللاغا چازا قۇرۇپ . گۈزەللىكنى ئەسلىگە كەلتۇرۈش ئورنى دەپ روپاشلارنىڭ يۈزنى  «ماڭقايسا خان ئېېېېېېېې يۈزلىرىمۇ كۈن كۆسۇن» دەپ ئاچتۇرۋاتقان ئەرلەرمۇ بار ساقالنى قىردۇرۇپ ئاتتاپقا سېلۋاتقان

gittarmahiri

	BAHADER1 يوللىغان ۋاقتى  2012-7-10 05:32 PM ما بېزنىڭ قەشقاردە ھازېر چۇ  كونا ئەنئەنىنى ئېچ ... باھادېر ئىنكاسلىرىڭىزنىڭ مەناسى خېلىلا ساترىك بوپتۇ.

mimarqi

	gittarmahiri يوللىغان ۋاقتى  2012-7-10 08:04 PM باھادېر ئىنكاسلىرىڭىزنىڭ مەناسى خېلىلا ساترىك بوپتۇ. ساتىرىك بولغان بىلەن ئىملاغا قاراپ بېقىڭ!

gvlnigar

	ھازىر گەپ-سۆزلىرى ، يۈرۈش-تۇرۇشلىرى باشقىچە بولۇپ ، ئۆزىنىڭ قانداق ئەنئەنىسى بارلىقىنىمۇ ئۇنتۇپ قالغان ياشلىرىمىز ، نېمىنى يوقاتقانلىقىنى بىلمەيۋاتقاندۇ ، بىز ھەرگىزمۇ ئوشۇقىغىچە ئۇزۇن كىيىم كىيىپ ، چۈمبەل ئارتىپ يۈرۈڭ دېمەيمىز ، پەقەت ئۆز مىللىتىنىڭ ئەنئەنىسىنى ساقلاپ قالغان ئاساستا ، مۇۋاپىق يۈرسىلا بولاتتىغۇ ... پەقەت قىزلىرىمىزلا ئەمەس ، ئوغۇللىرىمىزچۇ ، ئۇلار نېمىنى يوقاتتى  ، قېنى بۇرۇنقى ئەركەكلەردىكى مەردانىلىق ، ‹‹ئۆز ››ئىنى-سىڭىللىرىنى جان پىدا قىلىپ قوغدايدىغان روھ قېنى مەردانىلىك ، مۇھەببەت سودا ئارلىشىش مودا دەپ يۈرگەن بەزىبىر ئوغۇللىرىمىز ، يىگىتلىرىمىز بۇنى بىلمەمدىغاندۇ ، خۇددى قايسىبىر ژورنالدا ئوقۇغاندەك دۇنيا ھەقىقەتەنمۇ ئەر دەپ يىغلايدۇ .

bayhenim

anatil8

	bayhenim يوللىغان ۋاقتى  2012-7-11 01:01 AM باي خېنىم شۇنچە باي تۇرۇپ ئىنكاس يازغىلىمۇ پىخسىقلىق قىلىۋاتامسىز ساقىلىڭىزنى سىلاپ كۆزىڭىزنى ئالايتىۋېتىپسىز،ئامەت قاچقان ئوخشىمامدۇ؟