ئۇيغۇر مەدەنىيىتى

kurax114

	/ئەسسالام ئەلەيكۇم مەندىن(كۆرەش114)سىلەرگە ئوتلۇق سالام . مەن مۇشۇ كۈنلەردە بەزى ئىشلا ر ئۈستىدە ئويلۇنۇپ قالدىم ،يەنى مۇشۇ مىللىتىمنىڭ بەزى كىشىللىرى ،مەدىنيەت ئۇقۇمى بىلەن تەرەققىيات ئۇقۇمىنى ئارلاشتۇرۇپ قۇيۋاتىدۇ ،بۇنىڭ زىيىنىنى بىلەلمەي ۋاتىدۇ ،مەدىنيەت بىلەن تەرەققىيات ئۇقۇمى باشقا باشقا ئۇقۇم ئىككىسى ئارلىشىپ قالسا بولمايدۇ،تەرەققىيەت مەدىنيەتكە توسالغۇ  بولمايدۇ .مەدىنيەت تەرەققىياتقا توسالغو بولمايدۇ. ئەمدى گەپنىڭ ئەسلىگە كەلسەك  مەن ئاۋۋال مەدىنيەت ئۇقۇمىنى تۇنۇشتۇرۇپ ئۈتەي .مەدىنيەت ئۇ بىر مىللەتنىڭ ياشاش مۇھىتىدا يىتىلدۈرگەن تۇرمۇش ،يىمەك ئىچمەك ،ئۆرۈپ ئادەت .دىنى ئىتقات.كىيىم كېچەك .،،ئادەتلىرى مانابۇلار مەدىنيەت ھىساپلىنىدۇ .تەرەققىيات بۇرۇن يوق  بولغان لىكىن كىيىنكىلەر ئىزدىنىش ئارقىلىق ئىنسانلارغا قولايلىق ئېلىپ كەلگەن نەرسىلەر دۇر ..مەدىنيەت ئۇ روھى بايلىق ھەم روھى ئۇزۇقتۇر ئۇ كەم بولسا بولمايدۇ .ھەرقانداق بىرمىللەت ئۈزىنىڭ ماددى ۋە مەنىۋى  مەدىنيىتى بىلەن دۇنيادا پۇت تىرەپ تۇرالايدۇ.تەرەققىيات بىلەن ئەمەس ،تەرەققىيات يوقۇلۇدۇ ،لىكىن مىللى مەدىنيەت يوقالمايدۇ ،ئاۋۋال مەدىنيەت ئاندىن تەرەققىيات ئۆگۈنۈش كېرەك ئەگەر ئۇنداق بولمايدىكەن شۇ تەرەق قىيات ئىنسانىيەتكە بالايى ئاپەت ئېلىپ كىلىدۇ .پايدا ئېلىپ كىلەلمەيدۇ. مانا پۈتۈن دۇنيا ئۇيغۇرغا كۆز تىكتى.دۇنيانۇپۇسىنى0.02%تىنىي (تەخمىنەن)تەشكىل قىلىدىغان ئۇيغۇرلار دۇنيانىڭ ھەرقايسى رايۇنلىرىدا مەغرۇر ياشىماقتا .نەتىجىلەر قازانماقتا ،مانا بۇ مەدىنيەتنىڭ كۈچى ،مانا بۇ مەدىنيەتكە بىرلەشكەن تەرەققىياتنىڭ كۇچى ،دۇنيادا ئۇيغۇردىنمۇ مەدىنيەتلىك مىللەت بولمىسا كېرەك .بۇنداق دىسەم بەزىلەر .قېنى شۇمەدىنيەت دەيسىلەر ھەقاچان مىنىڭ دىمەكچى بولغان مەدىنيەت .سۇتۇق بوغراخاننىڭ ،مەھمۇت قەشقىرىنىڭ،يۈسۈپ خاس ھاجىپ نىڭ ،،،،يەنە شۇ بۇرۇنقىلار تۇتۇپ كىلۋاتقان مەدىنيەتنى دىمەكچىمەن ،مەسلەن كېيىم كېچەك مەدىنيىتىمىزمۇ شۇنداق ئىسىل .ھەرقانداق زامانغا ماسلىشالايدۇ ،ئۇيغۇر كىيىم كېچەك مەدىنيىتىمۇ دۇنيانىڭ ئارقىدا ئەمەس ،كىينىش ئۇسلۇبى كىيىمنىڭ يارشىملىقى .بۇنى بۇيەردە بىربىر دىن دىمىسەممۇ ئەقلى ئويغاقلار تەپەككۇر قىلالايدۇ،لىكىن مۇشۇ ئىسىل مەدىنيەتلىرىمىزنى قەدىرلىمىدۇق .باشقىلارنى قالاق   كىينىش ئۇسۇلىنى مەدىنيەت دەپ  ئۈزىمىزگە قۇبۇل قىلدۇق ،ئەدەپ ئەخلاق مەدىنيىتى جەھەتتە دۇنيانىڭ ئالدىدا تۇرىدۇ دىسەم دام بولمايدۇ ،بىزدىكى بۇرۇنلاردا چوڭلارنى ھۆرمەت قىلاتتى چوڭلارنىڭ ئالدىدىن ئۆتمەيتتى ،،،،،ئىشقىلىپ بۇنداق ئىسىل پەزىلەت ھىچبىر مىللەتتە يوق بولسا كېرەك ،يەنە مۇشۇ مەدىنيەتلەر ھىچ بىر تەرەققىياتقا زىت ئەمەس ،لىكىن بەزىلەر ئۇنتۇپ كىتىشتۇق ،سالاملىرىمىز ئۆزگۈرۈپ كەتتى ئەدەپ قايدىنى تەرەققىياتقا تىگىشتۇق ،ياق  بىز ئۇتتادۇق . يەنە يىمەك ئىچمەكمەدىنيىتىمۇ  دۇنيادا كەينىدە ئەمەس ،مىمارچىلىق چارۋۇچىلىق دىھقانچىلىق مەدىنيىتىمىزمۇ  باشقىلاردىن كام ئەمەس ، جەڭگىۋارلىقتا ھەم شۇنداق ، لىكىن بىزدىن مۇشۇ تىنىپ كەتكەن مەدىنيەت كانىنى.ئاچىدىغان ئادەم چىقماسلىق ،بۇرۇنلاتىن مەھمۇت قەشقىرى ،يۈسۈپخاس ھاجىپ،،قاتارلىقلار ئۇيغۇرمەدىنيىتىنى تەتقىت قىلغان ۋە بۇ ساھەدە ئىزدەنگەنئىدى .لىكىن ھازى بىزنىڭ كىشىللىرىمىز ئۇيغۇرمەدىنيىتىدىن ئىبارەت بۇ كاننى قىزىشنى قەتئى ئويلاشماي ۋاتىدۇ .چۇقۇم ئويلۇنۇش قاتىگىشلىك ئىدى ،ئۇيغۇرنىڭ ھەقىقى مەدىنيىتىنى قىزىپ دۇنياغا تۇنۇتۇش كېرەك ئىدى ،لىكىن بىزنىڭ بىر قىسىم بىلىملىك كىشىللىرىمىز بىزنىڭ ئىسىل مەدىنيىتىمىزنى خۇراپاتلىق .بىكىنمىچىلىك،مۇتەسىپلىك .نادانلىققا چىقاردى لىكىن بۇلار خاتالاشتى ،ئۇلار چەتئەللەردە بىلىم ئالغىلى چىقىپ  چەتئەللىكلەرنى  ئىسىل تەرەققىياتىنى ئۆگەنمەي ئەكسىچە ئۇلارنىڭ قالاق مەدىنيىتىنىمۇ بىرگە ئۆگەنمەكتە ھەم كەڭ تەششۇق قىلماقتا .ئەمىليەتتە شۇلار يەنى زامانىۋىلار  ياراتمىغان مەدىنيەت ھامان سىلەرگە ئۈزىنى كۆرسۈتىدۇ .مانا زامان غا قاراڭ  ئامىركا دۇنيادا ئالدىنقى قاتاردا تۇردىغان تەرەققى قىلغانبىر دۆلەت لىكىن ئۇ يەردە مەدىنيەت يوق .ئۇيەردىكىلەر مەدىنيەتنىڭ نىمىلىكىنىمۇ بىلمەيدۇ ،مەدىنيەت دىگەن بۇ ئىنۋانغا ئۇلار ھەرگىزمۇ لايىق ئەمەس ،باي بولسىمۇ .يەھۇدىلارمۇ تەرەققى قىلدى لىكىن مەدىنيەتتىن  گەپ ئاچالمايسىز .لىكىن ئۇيغۇردا مەدىنيەت بار ،مۇھىم بولغان ماددا بىزدە بار ،ئۇلاردا يوق .بىز ئۇلارنىڭكىنى 5يىلدا ئۆگىنەلەيمىز لىكىن ئۇلار بىزنىڭ مەدىنيىتىمىزنى50يىلدىمۇ ئۈگۈنۈپ بۇلالامايدۇ ، ئۇيغۇرلارنىڭ مەدىنيىتى پۈتۈن دۇنيانى ئۈزىگە قارەتىۋاتقان مۇشۇ پەيىتتە بىزلەر ياۋرۇپا ،غەرىپ چۈشىنى كۈرىۋاتىمىز ،بۇ چۈشلىرىمىز مەڭگۇ رىياللىققا ئايلانمىغۇسى ،ئۇيغۇرمەدىنيىتىدىن يۇچۇق تاپالمايسەن .ئۇيغۇرمەدىنيىتى ھەرقانداق بىر زامان ماكانغا ماسلىشالايدىغان بىر ئىسىل مەدىنيەتتۇر ،ئاخىردا شۇنى ئىيتايكى ،ئامىركا قاتارلىق تەرەققى قىلغان دۆلەتلەرنىڭ تەرەققىياتىنى ئۆگۈنۈشكە بۇلىدۇ لىكىن مەدىنيىتىدىن يىراق قېچىش كېرەك .ئۇيغۇرمەدىنيىتى بىلەنمۇ تەرەققىيات بىلىمىنى ئۆگەنگىلى بۇلىدۇ ،دىنى ئىلىم ئۆگۈنۈش ئۈچۈنمۇ ئەرەپ ياكى پارىس بۇلۇش كەتمەيدۇ چۇقۇم ئۇيغۇرلۇقۇڭ بىلەن مىللى مەدىنيىتىڭ بىلەن تامامەن ئۆگەنگىلىبۇلىدۇ ،مەدىنيەت ئۈگۈنۈش ئۈچۈن پۈتۈن دۇنيا ئۇيغۇرۇمغا كەلسىمۇ ئۇيغۇر مەدىنيىتىنى ئۈگۈنۈپ بۇلالمايدۇ ،ئۇيغۇرنىڭ باش تارتىپ بولمايدىغان مەسئۇليىتى مەدىنيىتىمىزنى قوغداش تۇر ،ماددى مەدىنيەتتى ھۈكۈمىتىمىز قوغداپ تۇرۋاتىدۇ ئەگەر ئۇنداق بولمىغان بولسا ئۇ يەرلەرمۇ يىڭلىق ياراتقۇچىلارنىڭ قۇلىدا يوق بۇلۇپ كىتەتتى ،مەنىۋى مەدىنيىتىمىزنى ئۇلار ھەرگىز قوغداپ بىرەلمەيدۇ ،چوقوم ئۈزىمىزگە تاينىشىمىزكېرەك.مەدىنيەتسىز مىللەتنىڭ تەرەققىياتى ئىنسانىيەتكە بالايى ئاپەتتۇر .ئەما مەدىنيەتلىك مىللەتنىڭ تەرەققىياتى ئىنسانلارغا بەخىت ئېلىپ كەلگۈسى ، ئاخىردا مەن شۇنى دەپ ئۈتىمەنكى مەن تەرەققىياتقا ئۆچ ئەمەس لىكىن تەرەققىيات دەپ قارغۇلارچە ئەگىشىپ مىللىتىنىڭ مەدىنيىتىنى  ئاياق ئاستى قىلغان ئىنساننى كۆرسەم ئەجەپلىنىپ قالىمەن .بۇيەردە يازىدىغان ئىلمى  مۇنازىرە كۆپ ئىدى لىكىن بۇ تىما بەك ئۇزاپ كەتكىدەك .بولسا مۇنبەرداشلار مۇشۇ تىمىنى ئەستايدىل ئۇقۇپ .ئىنكاس بايانقىلساق  مۇنازىرە ئىلىپ بارساق بۇلىدۇ ،مەن بۇيەرگە قىسقارتىپ يازدىم ..قالغىنىنى ئىنكاس شەكلىدە پىكىرلى شەرمىز  .ئۇيغۇرمەدىنيىتىنى قوغداش ۋە قىزىش سىزنىڭ ھەم مىنىڭ  ھەممىمىزنىڭ باش تاتىپ بولمايدىغان مەجبۇريىتى،، مەنبە .ئويلىغانلىرى

ئۆل

	ئىملا خاتالىقى خېلى باركەن .

kurax114

	ئۆل يوللىغان ۋاقتى  2012-5-8 10:42 PM ئىملا خاتالىقى خېلى باركەن . سىز ئاران مۇشۇنى ھىس قىلدىڭىزمۇ مۇشۇ تىمىدىن ،،توۋا

مارشال

	kurax114 يوللىغان ۋاقتى  2012-5-9 02:43 AM سىز ئاران مۇشۇنى ھىس قىلدىڭىزمۇ مۇشۇ تىمىدىن ،،توۋا { ... ئارقا بەتتە تېما بەك كۆپ،تەھرىرلەشكە  ۋاقتىم يەتمىدى،ئەمدى،تېمىدا يەنە مۇشۇنداق كۆپ ئىملا خاتالىقى يۈز بەرسە،تېما قانچىلىك ياخشى بوپ كەتسۇن،مەن تەستىقلىيالمايمەن.

ئۆل

	kurax114 يوللىغان ۋاقتى  2012-5-8 10:43 PM سىز ئاران مۇشۇنى ھىس قىلدىڭىزمۇ مۇشۇ تىمىدىن ،،توۋا { ... ئەلۋەتتە .سىز باشقلار بىلەن كۆرۈشكەندە تۇنجى بولۇپ ئۇنىڭ سىرتقى قىياپتىنى كۆرەمسىز ياكى ئىچكى دۇنياسىنمۇ ؟   بۇنىڭ توۋا دىگۈچلكى يوق

ئەرك510

	سىزنىڭ تارىخ ھەققىدىكى كۆز قاراشلىرىڭىزنىڭ (ئەلۋەتتە سەئىدىيە خانلىقى ۋە ئۇنىڭدىن كىيىنكى دەۋرىدىكى )تېخىمۇ ئۆزگىچە ئىكەنلىكى مىنى ھەيرەتتە قالدۇرغان ...

zapar

	مارشال بەك جاپاكەش باشقۇرغۇچى بوپ قالدى، قېنى باشقا باشلىقلار، باغ سەيلىسىگە چىقىپ كەتتىمۇ قانداق؟

attirgul

	مىللى مەدەنىيەتنى قوغداش ھھەر بىر مىللەر پۇقراسىنىڭ باش تارتىپ بولمايدىغان مەسئۇلىيىتى،ھەرقانداق تەرەققىيات مىللى مەدەنىيەتنى ھۆرمەت قىلغان ئاساستا خاسلىقنى چىقىش قىلىپ تەرەققى قىلدۇرۇش، بۇمۇ بىزنىڭ نۆۋەتتىكى مەجبۇرىيەتلىرىمىز ئىچىگە كىرىدۇ . ئەمما مەخسەت مەدەنىيىتىمىزنى مەيلى ماددى ياكى نەنىۋى جەھەتتىن بولمىسۇن قانداق پوزىتسىيەدە تۇرۇپ قوغداش مەسلىسى.......

a.sayrami

	kurax114 يوللىغان ۋاقتى  2012-5-8 10:43 PM سىز ئاران مۇشۇنى ھىس قىلدىڭىزمۇ مۇشۇ تىمىدىن ،،توۋا { ... بۇ ئاداش بەلكىم ئوقۇتقۇچى ئوخشايدۇ. تاپشۇرۇق تەكشۈرگەندەك تەكشۈرۈپ ئىملادىن چاتاق چىقارغان ئوخشايدۇ.

kurax114

	مارشال يوللىغان ۋاقتى  2012-5-8 10:48 PM ئارقا بەتتە تېما بەك كۆپ،تەھرىرلەشكە  ۋاقتىم يەتمىدى ... بۇلىدۇ مارشال ئەپەندىم . دىققەت قىلاي،،لىكىن مۇشۇ تىمىنى 3قېتىم يازدىم ئەمەسمۇ ئەمدى پۈتتۈرسەم كومپىيوتۇر ئۈچۈپ قېلىپ يەنە قايتا يىزىپ .زادى بەك تەسكە توختىدى ، دىققەت .چۇقۇم دىققەت قىلىمەن