كالا ئۆلتۈرۈش ۋةقةسى
(سىرلىق تاشقى پىلانت ۋةقةلىرى)
ئىزدىنىش ۋة بايقاش(5-قىسىم)
ئامېرىكا نېبراسكا شىتاتىدىكى نامۇ بازىرى جوردانىس چارۋىچىلىق مةيدانىدىكى چارۋىچىلار ئةتتىگةن سةھةردة ئورنىدىن تۇرۇپ كالا باقماقچى بولۇپ سىرتقا چىققاندا بايقىغان غةلىتة بىر ئىش،پۈتۈن بازارنى، كېيىن پۈتۈن ئامېرىكىنى زىل-زىلىگة سالىدۇ. ۋة دۇنيادىكى تاشقى پىلانت ھادىسىسىگة قىزىققۇچىلارنى ھاڭ – تاڭ قالدۇرىدۇ.
ئادةتتة بىرةر كالىنىڭ ئۆلۈپ كېتىشى ياكى يىرتقۇچلار تةرىپىدىن ئوۋلىنىپ كېتىشى ئادةتتىكىلا بىر ئىش، بىراق چارۋىچىلار بايقىغان كالىنىڭ ئۆلتۈرۈلىشى ھةقىقةتةن كىشىنى ئويلاندۇرۇپ قويىدۇ.
چۈنكى بۇكالىنىڭ ئۆلۈكى بايقالغان ئورۇن چوڭقۇر تاغ جىلغىسىدا بولۇپ، بۇجايغا ئاساسةن باشقا يىرتقۇچ ھايۋانلار كىرةلمةيدىكةن.
چارۋىچىلار كالىنى بايقىغاندا ئۇنىڭ تىلى، سۈتلۈگى(ئةمچىگى)، ۋة كۆزى كېسىپ ئېلىۋېلىنغان، كېسىۋېلىنغان بولغاندىمۇ ئىنتايىن ئىنىچكىلىك ۋة ئۆلچةملىك كېسىۋېلىنغانئادةمنىڭ تېخىمۇ ئةقلى يةتمةيدىغىنى كالىنىڭ كېسىۋېلىنغان جايلىرىدا بىر تېمىممۇ قاننىڭ يۇقى بايقالمىغان.يةنة بةزى چارۋىچىلار كېچىدة مۇشۇ ئةتراپتا چاقماق چاققانلىق كۆرگةنلىكىنى ئېيتقان.
ئةمةلىيةتتة كالىلارنىڭ ئۆلتۈرۈلۈش ۋةقةسى پةقةت بۇلا ئةمةس،ئةڭ دةسلةپكى كالا ئۆلتۈرۈش ۋةقةسى توغرىسىدىكى خةۋةرنى 1897-يىلى ئامېرىكىنىڭ كانزاس شىتاتلىق ھۆكۈمةت ئةزاسى مېردون ئېلان قىلغان، ئۇنىڭ ئېيتىشىچة يةرلىك چارۋىچىلار نامةلۇم ئۇچار جىسىمدىن چۈشكةن بىرتۈركۈم غةلىتة ئادةملةر بىر نةچچة كالىنى ئۆلتۈرۈپ ئۇچار جىسىمغا ئېلىپ چىقىپ كةتكةن.
لېكىن ئۇزۇن ئۆتمةي بۇۋةقةنىڭ ئالدامچىلىق ئىكةنلىكى ئىسپاتلىنىپ،كىشىلةرنىڭ بۇخىلدىكى ۋةقة ھادىسىلةرگة بولغان قىزىقىشى ۋة ئىزدىنىشى تۆۋةنلةپ كةتكةن.
1967- يىلىمۇ ئامېرىكىنىڭ مةلۇم رايۇنىدا مۇنداق بىر ۋةقة يۈز بةرگةن بولۇپ ، بۇ ۋةقةدة ئۆلتۈرۈلگىنى كالا بولماستىن بةلكى بىر تۇياق ئات بولۇپ، بۇئاتنىڭمۇ ئوخشاشلا تىلى، كۆزى، ۋة كۆپىيىش ئةزاسى چةمبةر شةكلىدة ئىنتايىن ئىنچكىلىك بىلةن كېسىۋېلىنغان، بىراق بۇۋةقة مېردوننىڭ ئالدامچىلىق ۋةقةسىنىڭ تةسىرىدة كىشىلةرنىڭ دىققىتىنى قوزغىيالماي راست بىلةن يالغان ئوتتۇرىسىدا قېلىپ يىللارنىڭ ئۆتىشىگة ئةگىشىپ كىشىلةرنىڭ ئىسىدىن كۆتۈرۈلۈپ كةتكةن.
شۇندىن كېيىن ئاركانساس،ئوكلاخوما ۋة مىسسۇرى شىتاتلىرىدىن بۇتوغۇرلۇق خةۋةرلةر كېلىپ تۇرغان، بىراق بۇخةۋةرلةرنىڭ بةزىلىرى پاكىتلىق بولسىمۇ يةنة بةزىلىرى پاكىت ئاساسسىز بولغاچقا داۋاملىق ئىزدىنىپ تةتقىق قىلىدىغانلار كۆپ چىقمىغان.
بىراق 2004- يىلى جوردانىس چارۋىچىلىق مةيدانىدا يۈز بةرگةن ۋةقة ھةقىقةتةن كىشىلةرنىڭ دىققىتىنى تارتقان.ۋةقة يۈز بةرگةندىن كېيىن چارۋىچىلار ۋةقة سادىر قىلغۇچىنىڭ دېرىكىنى قىلالمىغان،ھۆكۈمةت ئورگانلىرىغا بارغان بولسىمۇ ئۇلار كالىنى بىرةر يىرتقۇچ بوغۇۋةتكةن گةپ، ياكى يامان نىيةتلىك ئادةملةر ئۆلتۈرىۋةتكةن گةپ دةپ كۆڭۈل بۆلمىگةن. ئةمما چارۋىچىلار بۇ ئىشنى ئىنتېرنىت تورى ئارقىلىق جةمىئةتكة ئېلان قىلىپ ئالاقىدار كىشىلةرنىڭ قةكشۈرۈپ تةتقىق قىلىپ بېقىشىنى تةلةپ قىلغان.ئاخىرى ئ تةتقىقاتچى لىندا . مىن بۇ ئىشنى تةتقىق قىلماقچى بولغان، لىندا مىن مۇشۇ ساھةدة ئامېرىكىدىكى ئةڭ نۇپۇزلۇق تةتقىقاتچى بولۇپ، 20نةچچة يىللىق تةكشۈرۈش تةتقىق قىلىش جةريانىدا ئۇنىڭ بۇ تۈر بويىچة توپلىغان تةجىربىسى مول، يىپ ئۇچى ئىگىلةشكة ماھىر، شۇنداقلا يةكۈن نةتىجىلىرىدة ئةمىلى پاكىتنى ئاساس قىلغاچقا چارۋىچىلار ‹‹قاتىل››نى تېپىشتا ئۇنىڭغا ئۈمىدىنى باغلىغان ئىدى.
لىندا . مىن نةق مةيدانغا بېرىپ ئةھۋال ئىگةللةپ،رةسىمگة تارتىپ،ئةتراپتىن ئةۋرىشكة يىغىۋاتقاندا يةنة 10 كىلومىتىر يىراقلىقتىكى بىر جايدىنمۇ يۇقارقىدةك ئۇسۇلدا ئۆلتۈرۈلگةن بىر كالا بايقانلىغىدىن خةۋةر تېپىپ ئۇ نةق مةيدانغا بېرىپ تةكشۈرۈشنى باشلايدۇ، ئۇ ياردةمچىسى بىلةن بىر تةرةپتىن ئةتراپتىن ئةۋرىشكة يىغىپ، يةنة بىر تةرةپتىن چارۋىچىلاردىن ئةھۋال ئىگةللةيدۇ. بىر قىسىم چارۋىچىلار شۇكېچىسى ئةتراپتن غةلىتة ئاۋاز ئاڭلىغانلىقىنى،يةنة بةزى چارۋىچىلار شۇ كېچىسى يىراق بولمىغان جايدا ئاسماندا نۇرلۇق بىر جىسىمنىڭ پةيدا بولۇپ يةنة يۇقاپ كةتكةنلىكىنى كۆرگةنلىكىنى ئېيتقان.بۇ ئةھۋاللار لىندا . مىن نىڭ تېخىمۇ ئةستايددىل تةكشۈرىشىگة تۈرتكة بولغان.شۇنداق قىلىپ ئۇ كالا ۋة ئةتراپتىكى ھادىسىلةرنى ئىنتايىن ئىنىچكة كۆزةتكةن.دةرۋةقة بۇ كۆزىتىش ۋة تةكشۈرۈشتىن كىشىنى ئويلاندۇرىدىغان، ھةتتا ئةقلى يةتمةيدىغان ئةھۋاللار كۆرۈلگةن.
ھةر ئىككى كالىنىڭ ئةمچةك،تىل ۋة بىردىن كۆزى كېسىۋېلىنغان بولۇپ،كېسىلگةندىمۇ شۇقةدةر ئۆلچةملىك چةمبةر شةكلىدة ئىنتايىن ئىنىچكىلىك بىلةن كېسىلگةن، كېسىلگةن جاي، ۋة ئةتراپتىن بىر تېمىممۇ قان يۇقى بايقالمىغان،شۇنداقلا باشقا قىسىملىرى ھىچقانداق زةخمىگة ئۇچرىمىغان. جايلىرىدىن شۇنى كۆرۈۋېلىشقا بولىدۇكى،
تةكشۈرۈش،تةتقىق قىلىشقا قاتناشقان پېنسېلۋانىية شىتاتلىق ھايۋاناتلار تةتقىقات ئورنىنىڭ تةتقىقاتچىسى بېل .يوھانسوننىڭ ئىنتايىن ھةيرانلىق ئىچىدة : 27 يىللىق پاتالوگىية كةسپى بىلةن شۇغۇللىنىش جةريانىدا بۇنداق ئۆزگىچة ۋة ئالاھىدة قةستكة ئۇچرىغان كالىنى كۆرۈپ باقماپتىكةنمةن، ئۇنىڭ پىچاق ئىزىدىن ئايانكى بۇ مۇتلةق بىرةر يىرتقۇچ ھايۋان ياكى ئادةتتىكى ئادةمنىڭ قىلغان ئىشى ئةمةس دېگةن.
ئۇلار يةنة ئىچكىرلةپ تةكشۈرۈش ئارقىلىق ئةتراپتىكى ئۆسۈملۈكلةردىمۇ يۇپۇرماق يېشىل ھۈجةيرىلىرىنىڭمۇ تةسىرگة ئۇچرىغانلىقىنى ئېنىقلىغان.
ئۇلار ئةتراپتىكى ئةۋرىشكة ۋة مۇناسىۋةتلىك يىغىلمىلارنى مىكروسكوپتا كۆزةتكةندة نۇرغۇنلىغان ماگىنىت دانچىلىرىنى بايقىغان. كالا بايقالغان جايدىن بۆلةك باشقا جايلاردا بولسا ھىچقانداق بايقالمىغان.
دۇنيادىكى ئاتالمىش نامةلۇم ئۇچار جىسىم تۇغرىسىدىكى خةۋةر بايانلارنىڭ كۆپىنچىلىرىدة ئۇ پةيدا بولغان جايدا كۈچلۈك ماگىنىتلىق تةسىر پةيدا بولىدىغانلىقى ئېيتىلىدۇ،ئۇنىڭ ئۈستىگة ماگىنىت دانچىلىرى ئالةم بوشلىقىدىكى لةيلىمة مېتىئورىتلاردا بولىدۇ، ئۇنداقتا بۇ ماگىنىت دانچىلىرى راستىنلا ئالةمدىن كةلگةن بولسا بۇ جايغا كىشىلةر تةسةۋۋۇرىدىكى نامةلۇم ئۇچار جىسىمنىڭ كةلگةنلىكى ئېھتىمالغا تولىمۇ يېقىن بولۇپ قالىدۇ.
شۇڭا لىندا . مىڭ ۋة تةكشۈرۈش گۇرۇپپىسىدىكىلةر ئاخىرى بۇ ۋةقةنى تاشقى پىلانت ئادةملىرى پةيدا قىلغان دېگةن يةكۈننى چىقارغان. ئۇ مۇنداق دېگةن، بىزنىڭ تةپسىلى تةكشۈرۈپ بايقىشىمىزچة ۋةقةنى ئادةتتىكى ئادةملةرنىڭ قىلغىنىغا دائىر ھةرقانداق دةلىل ئىسپات يوق، تېپىلغان ماددا ۋة بايقالغان بارلىق ئةھۋاللارغا ئاساسلانغاندا بۇنداق مۇكةممةل ئةزا ئېلىش، ئادةم بةدىنىدة 46خىل خىروزوما بولىدۇ، كالىنىڭ بةدىنىدة بولسا 60خىلغا يىتىدۇ.ئۇنىڭ ئۈستىگة كالىنىڭ گېن قۇرۇلمىسى ئادةم گېن قۇرۇلمىسىغا ئةڭ يېقىن، شۇنىڭ ئۈچۈن ئۇلار كالىدىن ئةۋرىشكة ئېلىش ئارقىلىق ئىنسانلارنى تةتقىق قىلماقچى، مةن ئىلگىرى كۆرگةن بۇ تۈردىكى ۋةقةلةرنى تاشقى پىلانتتىن كةلگةنلةرنىڭ قىلغانلىقىنى ئىنكار قىلساممۇ ، بۇۋةقةنى قةتئى ئىنكار قىلمايمةن دېگةن.
بىراق يةنة ئاز بولمىغان باشقا پىكىردىكىلةر بولسا، تېخى نامةلۇم ئۇچار جىسىمنىڭ بار يوقلىقى ئېنىق ئىسپاتلانمىغان ئةھۋال ئاستىدا تاشقى پىلانتتىكىلةرنىڭ يةر شارىغا كېلىپ كالىدىن ئةۋرىشكة ئېلىشى مۇمكىن ئةمةسلا بىر ئىش، بۇ ۋةقةنى ھۆكۈمةت تةرةپ كالىلارنى تةكشۈرۈش ۋة سىناق ئېلىش ئۈچۈن قىسمةن ئةزالىرىنى كېسىپ ئېلىۋالغان، ياكى بولمىسا يېقىن ئةتراپتىكى باشقا دىندىكى كىشىلةر يۇشۇرۇن نةزىر – چىراق ئۆتكۈزۈش ئۈچۈن قىلغان ئىشى بولىشى، ياكى بىر توپ يامان نىيةتلىك كىشىلةر قةستةن شۇنداق قىلغان گةپ دېگةن پىكىردة بولغان.
ئةمما لىندا .مىڭ بولسا : ئةگةر ھۆكۈمةت ياكى تةتقىق قىلغۇچىلار كالىنى تةتقىق قىلماقچى بولسا ئاتايىتةن بۇ يىراق چارۋىچىلىق مةيدانىغا كېلىپ كىشىلةرنىڭ چارۋىسىغا چېقىلمىسىمۇ ئۇلارنىڭ تةتقىقات بازىلىرىدا تةجىربة ماتىرياللىرى كةم ئةمةسقۇ؟ ئةگةر نةزىر چىراق ئۆتكۈزگۈچىلةرقىلدى دېيىلسة ئۇلار قائىدة يۇسۇن ۋة ياخشىلىق ئۈچۈن قىلغان پائالىيىتىگة باشقىلارغا ئةخلاقسىزلارچة زىيان سالامدۇ؟ئةگةر يامان نىيةتلىك ئادةملةر قىلدى دېيىلسة ئةلۋةتتة ئۇنى ئۆلتۈرۈپ پايدىلىنىشقا بولىدىغان قىسىملىرىنى ئةكةتمةي ئةجةبا كىرةككة كةلمةيدىغان قىسىملىرىنى ئېلىپ كېتةمدۇ؟ئۇنداقتا كالىنىڭ ئةزالىرىنى شۇقةدةر يۇقۇرى تېخنىكىدا كةسكةن ئۇنداق ئىلغار ئۈسكۈنة ۋة ماھارةتنى ئۇلار نةدىن ئېگىلىگةن؟ دېگةن جاۋابى بېلةن رةددىية بىرىپ، ئۆزىنى كۆز قارىشىدا قةتئى چىڭ تۇرۇپ كةلمةكتة.
يۇقارقى ۋةقة يةنىلا بىر سىر بولۇپ كةلمةكتة،لېكىن ۋةقةنىڭ شاھىدلىرى ۋة نۇرغۇنلىغان ئامېرىكىلىق بۇ ۋةقةنىڭ ھةقىقةتةن تاشقى دۇنيا بىلةن مۇناسىۋةتلىك ئىكةنلىكىدة چىڭ تۇرىدۇ. ئةمما ئۆز كۆزى بىلة كۆرمىگةنلةرنىڭ ئىشةنمةسلىكىمۇ ئةمةلىيةتكة ئۇيغۇن. شۇڭا ھةممىمىز بۇ سىرلارنىڭ بالدۇرراق ئېچىلىپ ھةقىقى ئةھۋالنىڭ ئالدىمىزدا نامايان بولىشىنى ئارزۇ قىلىمىز.
CCTV10 مةنبة:
ماتىريال ئامبىرىم
ئېلىكتىرونسىز ۋة ئېلىكتىرونلۇق مېڭةم.
ئةسكةرتىش: تةرجىمة ۋة خةت ئۇرۇش سةۋىيةم چةكلىك بولغانلىغى ۋة بىر قىسىم نام ئاتالغۇلارنىڭ ئةسلى تةلةپپۇز ئاتالغۇسىغا ئېرىشةلمىگةنلىكىم ئۈچۈن ئةسةردة قىسمةن خاتالىق بارلىقى مۇقةرةر،قېرىنداشلارنىڭ تۈزىتىپ ئوقۇپ، توغرا چۈشىنىپ مۇلاھىزة قىلىپ كېتىشىڭلارنى سةمىمى ئۈمىت قىلىمةن.
تةرجىمان ئىلاۋىسى : بىز ياشاۋاتقان بۇ ئالةم ۋة چةكسىز كائىناتنىڭ ئۆزى بىز ئىنسانلار بۇ دةۋىر ئېرادا يىشىپ ۋة تېگگة يىتىپ بولالمايدىغان ئةڭ چوڭ بىر سىردۇر، مانا بۇ سىرلىق كائىناتتا ئةقىل – پاراسىتىمىز ئارقىلىق بىر سۇئالغا جاۋاپ تاپساق ئۇنىڭغا يةنة ئون سىر قۇشۇلۇپ چىقىدۇ، لېكىن ياراتقان ئېگىمىز بةرگةن تةپةككۈر ۋة ئىدراكنى قةدىرلةپ،بىلمىگةننى بىلىشكة تىرىشىپ، ئىلىم دائىرىمىزنى كېڭةيتىشىمىز لازىم دةپ قاراپ ئاددى بولسىمۇ قةلةم تةۋرةتتىم، مۇنبةرداشلارنىڭ ئۆگىنىش تۇرمۇشنى ئاز بولسىمۇ بېيىتالىسا تولىمۇ خۇشال بولغان بولاتتىم.
تېنىڭلارغا سالامةتلىك،خىزمةت ۋة ئۆگىنىشىڭلارغا ئۇتۇق تىلةيمةن!
ھۆرمةت بىلةن: ھېكمةت ئۇيغۇر
بۇ يازمىنى ئاخىرىدا hekmat-uyghur تەھرىرلىگەن. ۋاقتى 2012-4-11 09:20 AM
يوللىغان ۋاقتى 2012-4-11 09:15:02 AM
.gif)
.gif)
