پېقىر ئابلىكىم كەلكۈندىن سىلەرگە سالام

ablikimkalkun

	ئەسلى تېما ئادرىسى https://uyghur-archive.com/misranim/thread-75356-1-1.html ئەسسالامۇ ئەلەيكۇم، قېرىنداشلىرىم.ئاللاھ ھەممىڭلارنى مەخسەتلىرىڭلارغا يەتكۈزگەي.بىر قىرىندىشىم مەندىن‹‹ ئائىلە تەربىيسى››ھەققىدىكى قاراشلىرىمنى بايان قىلىپ بىرىشىمنى سوراپتۇ. بۇ قىرىندىشىمنىڭ مىنى چوڭ بىلگىنىگە تەشەككۈر ئېيتىمەن.مەن بۇ سۇئالنىڭ مەندىن سورالغىنىنى ئىككى كۈن ئىلگىرى مىسرانىم تور بىكىتىنىڭ باشلىغى ئىنىمز مىسرانىمدىن تىلپوندا ئاڭلىدىم.ھەم تورنى ئىچىپ ،بۇ سۇئالنىڭ مەزمۇنىدىن، ھەم باشقا قىرىنداشلىرىمنىڭ ئىنكاسلىرىدىن خەۋەردار بولدۇم.ھەم مىنى بەك چوڭ كۆرگەنلىگىڭلاردىن خىجىللىق ھىس قىلدىم. بىر ئىككى ئىغىز گەپ قىلاي دىسەم، كومپىيوتىر دىگەن ماۋۇ ئاداشنىڭ تىلىنى تازا ئۇقۇپ كەتمەيدىكەنمەن.راس گەپ قىلسام مەن كومپىيوتىر ئالغىلى بۈگۈن ساپمۇ ساق 23 كۈن بولدى.قېرىغاندا ئۈگەنمەك  تەسرەككەن بۇ بىرنىمىنى.  گەپنىڭ قىسقىسى مىسرانىمغا  قانداق ئەزا بۇلۇشنى بىلەلمەي،بۇنداق چوڭ سۇئالغا سىلەر ئويلىغاندەك جاۋاپ بىرەلەيدىغان ئادەم ئەمەسلىگىمنى سىلەرگە دىيىشكە ھايال قالدىم ،كەچۈرىسىلەر.ھازىر تورنى ئىچىپ باقسام، مىنىڭ مۇنبەرگە ئەزا بۇلۇشنىمۇ بىلمەيدىغىنىمنى بىلمەيدىغان قىرىنداشلىرىم ، مىنى ھاكاۋۇرلۇق قىلىۋاتامدىكىن دەپ ئويلاپ قالغاندەك تۇرىدۇ، شۇڭا ، مەن   تورداشلارغا سالام قىلمىسام، مىنىڭ بىلىمسىزلىگىمنى ئۇقماي، ھاكاۋۇر دەپ قالمىسۇن دەپ، ئىنىمىز مىسرانىمغا تىلپۇن قىلىپ، ‹‹بۇ  مۇنبىرىڭغا قانداق ئازا بۇلىدۇ ئۇكام ؟ مەن قاملاشتۇرالمىدىم، سەن مەن ئۈچۈن ئازا بۇلۇپ بەرگىن ، مەن قىرىنداشلىرىمغا سالام قىلىۋالاي ››دەپ، ئۇ ئىنىمىزنىڭ تەييار قىلىپ بىرىشى بىلەن مىڭ تەستە بۇ خەتنى يىزىش پۇرسىتىگە ئىگە بۇلۇپ تۇرۇپتىمەن.نىمانچا ئاۋارە بولغانسىز دەپ قالماڭلار، مىنى بىلىمسىز دىسەڭلار مەيلىكى، ھاكاۋۇر دەپ قالمىغايسىلەر.مەندىن  سورالغان سۇئالغا كەلسەك، مىنىڭ ئائىلە تەربىيسى ھەققىدە سىلەرگە سۆزلەپ  بەرگۈدەك، سىلەرنى ھەيران قالدۇرىۋەتكۈۇدەك  ئالاھىدە تەتقىقاتلىرىم يوق.ئەمما ،سىلەرگە  ئاتا -ئانامنىڭ بىزنى قانداق تەربىلىگىنىنى، ھەم مىنىڭ باللىرىمنى قانداراق تەربىيلەۋاتقىنىمنى دەپپىرەي.مەن ئەقلىمگە كەلسەم دادام رەھمەتلىك ناماز ئۇقۇيدىكەن،دادام يۇرتىمىزدىكى ئۇقۇمۇشلۇق بىر ئادەم ئىدى. بۇ كىچىگىدە دىنى مەكتەپتە  خىلى ئۇقۇپ قۇرئان ساۋادىنى چىقىرىپتىكەن.دادام رەھمەتلىك بەش پارىچە قۇرئاننى يادا بىلەتتى.ئەتتىگەندە سەھەردە بىز ئۇخلاۋاتساق، دادام ناماز ئۇقۇپ بۇلۇپ قىرائەت قىلاتتى. دادامنىڭ قىرائەتى قۇلۇغۇمغا دۇنيادىكى ئەڭ چىريلىق مۇزىكىدەك ئاڭلىناتتى.سەھەردە دادامنىڭ مۇڭلۇق قىرائەتىنى ئاڭلاپ ئويغىناتتۇق، كەچلەردە دادامنىڭ مۇڭلۇق قىرائەتىنى ئاڭلاپ ئۇخلاپ قالاتتۇق. بىز يەتتە ئوغول بىر قىز ئىدۇق،دادام بىزگە ھىكايىلەرنى ئىيتىپ بىرەتتى.بىزگە  قۇرئان ئايەتلىرىنى ئۈگۈتەتتى.قانداق بولسا ياخشى ئادەم بولىدىغىنىنى ، قانداق بولسا ناچار ئادەم بۇلىدىغىنىنى  ناھايىتى چۈشۈنۈشلۈك قىلىپ دەپ بىرەتتى. سىرىتتا بالىلار بىلەن سۇقۇشۇپ ئۆيگە كىرسەك، دادامدىن دەشنام ئاڭلايتۇق. ئەمما ئۆزى بىزنى  سىرىتتىكى بالىلار بىلەن ، بىرتۇققانلىرىمىز بىلەن چىلىشقا سالاتتى ، ئۇتۇۋالغانلارنى مۇكاپاتلايتى . دادامنىڭ يانچۇغىدىن ، قاق، كەمپۇت، جىگدە-چىلان دىگەندەك نەرسىلەر ئۈزۈلمەيتى.شۇ چاغلاردا بىزنىڭ ئۆيدە ھەپتىدە بىر كۈن جۈمە كۈندە ئائىلە يىغىنى ئىچىلاتتى. بۇ كۈنىسى بىر ھەپتىدىن بۇيان بالىلار ئىچىدە قانداق ياخشى ئىشلار بولغان بولسا مۇكاپاتلىنااتۇق، ئەگەر ناچار ئىش قىلىپ قويغان بولساق، جازالىناتتۇق. قىلغان گۇنايىمىزگە بىر شۇپۇڭلۇق جازا، ياكى ئىككى شۇپۇڭلۇق جازا دىگەندەك جازاكار بىرىلەتتى.(شۇپۇڭ دىگىنىمىز سۆگەت دەرىخنىڭ كىچىك شاخلىرى)شۇپۇڭنى جازالانغۇچى سىرىتقا چىقپ ئۆزى ئىلىپ كىرەتتى.بىر شۇپۇڭلۇق گۇنا قىلغان بولساق، دادام شۇپۇڭ بىلەن ئالقىنىمىزغا شۇ شۇپۇڭ سۇنۇپ كەتكۈچە ئۇراتتى.ياكى مۇنچە شۇپۇڭ دەيتى شۇنچىنى ئۇراتتى. مەن كىچىگىمدىن تارتىپ كەپسىزرەك بولغاچقا تولاراق شۇپۇڭ سۇنغىچە ئۇرۇلىدىغان جازاغا قالاتتىم. مەن ئاساسەن ئىنتايىن ئىنچىكە، قۇرۇق شۇپۇڭلارنى ئىلىپ كىرەتتىم.شۇنىڭ بىلەن دادام ئالقىنىمغا بىرنى قويسىلا ھىلىقى شۇپۇڭ سۇنۇپ كىتەتتى. دادام  ماڭا قاراپ  ‹‹بۇ ئەقىلنى نەدىن تاپقانسەنھە؟ ››دەپ قاقاقلاپ كۈلۈپ كىتەتتى.قىسقىسى بىزنىڭ ئائىلىدە مۇكاپات جازا ناھايىتى ئىنىق ئىدى. ھەرقانداق بىر ياخشى يامان  ئىشىمىزنىڭ نەتىجسىنى كۈرۈپ تۇراتتۇق. بىربىرىدىن بىر ئىككى ياشتىن پەرىق قىلىدىغان يەتتە ئوغولنىڭ غەلۋىسى ئاز دەمسىز؟ بىز دادام يوق چاغدا ئانامنى كەپسىزلىك قىلىپ خاپا قىلاتتۇق. لىكىن ، ئالەمنى  مالەم قىلىۋاتقان بولساقمۇ ، دادامنىڭ ۋەلسىپىتىنىڭ كولدۇرما ئاۋازى ئاڭلىنىشى بىلەن تەڭ يىپتەك بۇلۇپ كىتەتتۇق.بۇنداق دىسەم دادامنى بەك قاتتىق قول ئادەم ئوخشايدۇ دەپ قالماڭلار، دادام رەخمەتلىك شۇنچىلىك كۈيۈمچان ئادەم ئىدىكىن،ھەتتا ئانام بىزگە ئورۇن سىلىپ بەرسە ، دادام ئورۇننىڭ سىلىنىشىدىن رازى بولماي، ئورۇننى قايتىدىن تۈزەپ،  ھەەمىمىزنى ئۇرۇنغا  يۆگەپ  ئاندىن خاتىرجەم بۇلااتتى. ھەم باشتا ھىكايە ، ئاندىن قۇرئان تىلاۋەت قىلىپ بىزنى ئۇخلۇتۇپ  قۇياتتى. دادامنىڭ ئاتۇشتا ‹‹ياخشى ئادەم، نوچى ئادەم ، ئىسىل ئادەم، ئىتىقادى كۈچلۈك ئادەم ››دەيدىغان نامى مەشھۇر ئادەم ئىدى.داداممۇ ھەققانى ، توغرا سۆزلۈك، ھەرقانداق ئادەمنىڭ ھالىغا يىتىدىغان، ئۇچۇق يۇرۇق،چققىشقاق،تۇققانچى،ئادەم ئىدى.مەن ھاياتىمدا  دادامنىڭ بالىسى ئىكەنلىگىمنى دادامنى تۇنۇيدىغان ئاداملەرگە دىگەن چەغدىكىدەك پەخىرلىنىش تۇيغۇسىدا بولۇپ باقمىدىم.ھەرقانداق دادامنى تۇنۇيدىغان بىر ئادەم بىز بىلەم كوچىلاردا ئۇچرۇشۇپ قالسا، دادامنىڭ ئىسىل ئادەملىكىنى سۆزلەيدۇ،ھەم ئۆزلىرىگە دادامنىڭ بىر چاغلاردا قىلغان مەلۇم بىر ياخشىلىقىنى  چۇقۇملا مىسال كەلتۈرۈدۇ.بىزنىڭ دادامنىڭ بالىسى ئىكەنلىگىنى بىلمەيدىغانلار بولسا ، گەپ ئارلىقىدا بىزنىڭ دادامنىڭ بالىسى ئىكەنلىگنى بىلىپ قالسا،  ئۇ كىشى دەرھال  بىز بىلەن قايتىدىن كۈرۈشىدۇدە ‹‹سىز ئابدۇكىرىمدەك نوچى ئادەمنىڭ ئوغلى بولغاچقا مۇنداق ئىكەنسىزدە،؟ دادىڭىز بىر چاغدا ماڭا مۇنداق ياخشىلىق قىلغان ...››دەپ ،يەنە بىر ھىكايە باشلايدۇ. قىرىنداشلىرىم ، مىنىڭچە دۇنيادا ئەڭ زور بەخىت ،ياخشى ئادەمنىڭ بالىسى بۇلۇپ، باشقىلاردىن شۇ دادىسىنىڭ ياخشى تەرىپىنى ئاڭلاش ئىكەن.دادىدىن پەخىرلىنىشنى بىلگەن ئادەم ئەلۋەتتە شۇ دادىسىدەك ئادەم بۇلۇشقا بەل باغلايدىغان گەپ ئىكەن.مانا ھازىر بىز دادامنى دوراپ چوڭ بولغان يەتتە ئوغول( ئاللا بەرگەن بىر قىزنى ئاللا ئۆزى ئۇ دۇنياغا ئىلىپ كەتكەنتى) چوڭ بۇلۇپ ،ھەممىمىز كىشىلەر تەرىپىدىن ‹‹ياخشى ئادەمنىڭ پەرزەنتلىرى بولغاچقا بۇلارمۇ ياخشى بالىلار بولدى››دىگەندەك تەرىپلەرگە نائىل بۇلۇپ كىلىۋاتىمىز.بىز يەتتە ئوغۇلمۇ دايىم بىربىرىمىزگە ‹‹دادامدەك ئادەم بۇلۇشقا تىرىشايلى ››دىيىشىپ تۇرىمىز.بىرەر ئىشىمىز قاملاشماي قالسا بىربىرىمىزگە ‹‹ دادامنىڭ بالىسىدەك ئىش قىلايلى قىرىنداشلىرىم›› دەپ نەسەھەت قىلىشىمىز.دادام ھەرگىز بىزگە بالا تەربىلەش ھەققىدىكى نۇپۇزلۇق كىتاپلارنى ئۇقۇپ بەرمىگەنتى. ئۇ ئۆز ئەمىلىيىتى ئارقىلىق بىزنى تەربىيلىگەنتى. بىز پەقەت دادىمىزنى دوراپ كەلدۇق.ئۇنىڭ كۈچلۈك ئىتىقادىدىن ئىتىقادنى ئۈگەندۇق.ھالال -ھارام قارىشىدىن  ھالال ھارامنى ئۈگەندۇق. كۈيۈمچانلىغىدىن ، كۈيۈنۇۈشنى ئۈگەندۇق.قىسقىسى ئۇ نىمىنى قىلسا بىز شۇنى ئۈگەندۇق.ھازىر بىز چوڭ بۇلۇپ باللىرىمىزغا دادامدىن ئۈگەنگەنلىرىمىزنى ئۈگۈتىۋاتىمىز.مىنىڭ ئۈچ قىزىم بار. چوڭى 21 ياش،ئىككىنچىسى 14 ياش ، كىچىگى بەش ياش.مەن بۇ قىزلىرىمغا دايىم ، ‹‹جىنىم قىزلىرىم، سىلەر ئالىم بولمىساڭلار بولماڭلاركى ياخشى ، ئىتىقادلىق،ئەخلاقلىق، ئادەم بۇلۇڭلار.دەرسنىمۇ ياخشى ئۈگۈنۈڭلار، ئەمما دەرستە ياخشى ئەخلاقسىز ئادەملەردىن بۇلۇپ قالماڭلار. دۇنيادىكى  ئەڭ مەنپەئەتلىك ئىلىم ياخشى ئادەم بۇلۇش ››دەپ نەسەھەت قىلىمەن.مەنمۇ ئۇلارنى دادامنىڭ ئۇسۇلى بۇيىچە قىرائات قىلىپ ئۇخلۇتۇپ قۇيىمەن.ھازىر ئەڭ كىچىك بەش ياشلىق قىزىم 15 سۈرىنى ئۈگۈنىۋاپتۇ....................................بىزنىڭ ئائىلىنىڭ بالا تەربىلەش ئۇسۇلى مانا مۇشۇنداق ئاددى.مىنىڭچە بۇ تەربىلەش ئسۇلىنى ھەممە ئادەم قىلاي دىسىلا قىلالايدۇ. پەقەت بۇ ئۇسۇلنى ياراتسىلا.قىرىنداشلىرىم مەن ئاددى گەپلەرنى قىلىپ ۋاختىڭلارنى ئالماي، گەپنى مۇشۇ يەردە توختىتاي.ياخشىسى بۇ سۇئالنى پىداگوكلاردىن، پەيلاسوپ-ئالىىملاردىن سوراپ كۆرگەيسىلەر.يەنە بىر گەپ مەندىن يەنە سۇئال سورىمىساڭلار، بولمىسا مىنىڭ ھىچنىمە بىلمەيدىغىنىم چىنىپ قالىدىكەن.مەن ئەڭ ئاددىسى تورغا ئەزامۇ بۇلالمىسام يا ؟ مىنى قىينىمىسڭلار دەيمەن. ئىشەنسەڭلار بۇ ئنكاسنى ساپمۇ ساق بەش سەئەتتە ئاران يازدىم. ئۇلۇق ئاللا ھەممىمىزنى ياخشى تەربىيەلەرگە نائىل قىلسۇن...

shoruq

	بىزنىڭ ئائىلىنىڭ تەربىيىسىگە ئوخشاپ كېتىدىكەن.

kakkuk11

	تۇنۇشۇپ قالايلىچۇ ؟

mihregiya

	ئەسسالامۇ ئەلەيكۇم ! ئابلىكىم ئاكا ،كىچىكىمدىن تارتىپ گەرچە سىزنى ياخشى دورىيالمىساممۇ لىكىن ئانچە-مۇنچە  دوراپ قويىدىغان ئادىتىم بار ئىدى،شۇڭا ساۋاقداشلىرىم مېنى ئابلىكىم كەلكۈننىڭ ئىزباسارى دەپ قويىدىغان...بۇ تىمىڭىزنى كۆرۈپ  بەك خۇرسەن بولدۇم . اللاھ ئائىلىڭىزنى تىخىمۇ بەخىتلىك قىلغاي...

ozyarim

	ۋەئەلەيكۇم-ئەسسالام ئابلىكىمكا،ئاللاھ تېنىڭىزنى سالامەتلىك،ئىشلىرىڭىزنى ئوڭۇشلۇق قىلسۇن. مېنىڭچە مۇشۇ رىئال،ئەمەلىي جاۋابىڭىزنىڭ ئۆزىلا ئەڭ توغرا جاۋاب بولدى دەپ قارايمەن.

Kulkam803

	بەش سائەت سەرپ قىلىپ يېزىپ چىققان بولسىڭىز جاپا چېكىپسىز ، ئاللاھ ئىشلىرىڭىزنى ئاسان قىلسۇن ! ئوقۇپ چىقىپ سىزنىڭ ئىنتايىن ئوچۇق سۆزلۈك ، كەمتەر ئادەم ئىكەنلىكىڭىزنى تونۇپ يەتتىم !ئاتا-ئانىنىڭ ھەر بىر سۆز-ھەرىكىتى بالا ئۈچۈن بىر دەرسخانا بولىدىكەن ! گەرچە ئۆزۈم ھازىر ئالىي مەكتەپتە ئوقۇۋاتقان بولساممۇ ،ئەمما ئائىلە تەربىيىسى ۋە ئەۋلاد تەربىيىسىگە ناھايىتى ئەھمىيەت بىلەن قارايمەن ،شۇنداقلا (ئىنشائاللاھ) ئەۋلاد تەربىيىسىگە قارىتا كەلگۈسىدە ئېسىل ئارزۇ-ئارمانلىرىم بار !

katran

	رەھمەت ئابلىكىمكا، ناھايىتى ياخشى ھەم ئورۇنلۇق تەربىيلەش ئۇسۇلىكەن بۇ، مەنمۇ شۇنداق تەربىيە ئاستىدا چوڭ بولغان ئىدىم، لېكىن مۇكاپات جازا يوق ئىدى، باشقىلىرى ئاساسەن ئوخشايدۇ، كېيىنچە پەرزەنتىم بولغاندا چوقۇم مۇشۇ ئۇسۇل بويىچە تەربىيلەيمەن، ئاللاھ خالىسا، قىممەتلىك ۋاقتىڭىزنى چىقىرىپ چۈشەنچە بەرگىنىڭىزدىن تولىمۇ سۈيۈندۈم. ئاللاھ قىزلىرىڭىزنىڭ ئەقلىنى زىيادە قىلغاي..........

XIKASTA9098

	ئابلېكىم كەلكۈن ئەپەندى. ئۇزاق بولدى تېلۋىزۇر ئىكرانلىرىدا كۈرۈنمەيۋاتىسىز.سىزنىڭ قىزىقارلىق يۇمۇرۇستىك تۈسكە ئىگە بولغان ئېتوتلىرىڭىزنى سېغىندۇق.خەلقىمىز مەڭگۈ سىز بىلەن بىرگە.

gvlqay

	ئابلىكىم ئاكىنىڭ قىممەتلىك ۋاقتىنى چىقىرىپ بىزگە جاۋاب بەرگىنىدىن كۆپ خۇرسەن بولدۇق، ھەقىقەتەن ئابلىكىم ئاكا دېگەندەك بالىلارنى تەربىيلەيدىغان ئەڭ ياخشى ئۇسۇل ئۆز ئەمەليىتىمىز ،كىچىك بالىلار بەك دورامچى كېلىدۇ ،ئۆز ئەمەليىتىمىز ئارقىلىق بالىلارغا ئۈلگە بولۇپ ، ئۇلارغا كىچىكىدىن باشلاپ   ياخشى ئادەتلەرنى سىڭدۈرۋېتەلىسەك بۇنىڭ ئۈنۈمى چوڭ بولغاندا تەربىيە قىلغاندىن ياخشى بولىدۇ دەپ ئويلايمەن. (سەنئەتچىلەر بىلەن خوشۇم يوقتى ،سەنئەتچىلەرنىڭ ھاللاللىق پەلسەپىسىدىن سۆزلىگىنىنى پەقەت ئاڭلىماپتىكەنمەن ، ،لېكىن ئابلىكم ئاكىنىڭ بۇ گەپلىرىنى ئاڭلاپ ئۇنىڭغا ھۆرمىتىم قوزغالدى.)

gulsay

	بىز ئۈچۈن قىلغان ئەجرىڭىزگە ھەشقاللا،ئېيتقانلىرىڭىز تولىمۇ ئاددى سۆزلەنگەن تەربىيەلەش ئۇسۇلىدەك ئاڭلانغىنى بىلەن بۇنداق قىلالايدىغانلا ساناقلىقلا ،ھازىر كىتاپ بىلەن ئېغىزغا تايىنىپ تەربىلەلەش ،ئەمىليىتىمىز بىلەن تەربىيەلەشنىڭ ئورنىنى ئىگەللىگەچكە،بالا تەربىيەلەشتىكى مەغلۇبىيەتچىگە ئايلىنىپ قېلىۋاتىمىز.....ئاللا ئىشلىرىڭىزنى ئاسان قىلسۇن