ئۇيغۇر–ئېنسانىيەت دۇنياسىدىكى توغراق.

ئوت

	ئۇيغۇر – ئېنسانىيەت دۇنياسىدىكى توغراق . توغراق – تەبىئەت دۇنياسىدىكى ئۇيغۇر. توغراق تەبىئەت دۇنياسىدىكى ئەڭ قەدىمىي دەرەخلەرنىڭ بىرى . ئاجايىپ كۈچلۈك ياشاش ئىقتىدارى بىلەن جاھانغا مەشھۇر. ئۇ سوغۇققا چىداملىق بولۇپلا قالماستىن يەنە تومۇز ئىسسىققا ، ھۆل – قۇرغاق، قوم بوران ھەممىگە بەرداشلىق بېرەلەيدۇ. ئۇيغۇر خەلقى ئۇزاق تارىختىن بېرى توغراق بىلەن ھەمنەپەس بولۇپ بىرگە ياشاپ كەلگەن خەلىقلەردىندۇر. ئۇيغۇرلار ئارىسىدا توغراق ئالاھىدە ھۆرمەت ، ئىپتىخار بىلەن تىلغا ئېلىنىدۇ. چوڭلار توغراق ھەققىدە نۇرغۇنلىغان قەسىدە – رىۋايەتلەرنى نەۋرىلىرىگە سۆزلەپ بېرىشىدۇ. << چۆل باتۇرى >> دېگەن چىرايلىق نامى بار بۇ دەرەخنىڭ ئۆمۈرى ئۇيغۇرلارنىڭ ھېسابى بويىچە ھەر 3000 يىلنى بىر دەۋر قىلىدۇ. خەلق ئارىسىدا يەنە << توغراق مىڭ يىلغىچە قۇرىمايدۇ، قۇرىسىمۇ يەنە مىڭ يىلغىچە يىقىلمايدۇ، يىقىلسىمۇ يەنە مىڭ يىلغىچە چىرىمەيدۇ … >> دېگەنگە ئوخشاش گەپلەر بار << مەيلى پايانى يوق قۇملۇق دەشتى چۆلدە بولاي، مەيلى پىژغىرىن تومۇز ئىسسىقتا بولاي ، مەيلى قەھرىتان شىۋىرغانلىق قىش سوغۇقتا بولاي مەن يەنىلا مەيدەمنى كېرىپ تۇرۇپ كۆكلەيمەن! ياپراقىلىرىم تۆكۈلۇپ قۇرۇپ قاقشال بولغاندىمۇ مەن يەنىلا قەددىمنى تىك تۇتۇپ تەبىئەتنىڭ ئۆزگىرىشى ۋە پەلەك چاقىنىڭ چۆرگىلىشگە شاھىد بولىمەن . >> مانا بۇ توغراقنىڭ ياشاش ئەقىدىسى . بىز تارىم بويلىرىدىكى ، تەكلىماكاننىڭ غەربىي قىرغاقلىرىغا جايلاشقان ئاقسۇ ، مارالبېشى ، يەكەن قاتارلىق جايلارنىڭ چەت ياقىسىدىكى توغراقزارلىقلارغا ئاياق تاشلاپ، بۇ باھادىر دەرەخ بىلەن ئۈنسىز مۇڭدىشىدىغان بولساق، توغراقلار بىزگە ئۆزى شاھىد بولغان ئۆزىنىڭ ئەڭ يېقىن دوستى ، قىيامەتلىك ھەمراھى ئۇيغۇرلارنىڭ ئۆزى بىلەن تەقدىرداش ئۆتمۈشىنى سۆزلەپ بېرىدۇ مۇشۇ زېمىندا توغراق بىلەن ھەمنەپەس بولۇپ، توغراق كەبى ياشاۋاتقان كىشىلەر بىلەن ئۈلپەت بولۇپ قالسىڭىز، ئۇلار سىزگە توغراق ۋە ئۆزلىرى ھەققىدە كۆپ نەرسىلەرنى سۆزلەپ بېرىدۇ. بۇ كىشىلەر ئۆزىنى توغراقتەك تۈز ، توغراقتەك ساددا – ئاقكۆڭۈل ئادەملەر، توغراقتەك بەرداشلىق – چىدامچان، توغراقتەك سەۋىرچان ئادەملەر دەپ ئاتىشىدۇ، ئۆزلىرى ئارىسىدىكى ئېسىل كىشىلەرنى‹‹ توغراقتەك ئېسىل ئادەم ›› دەپ ھۆرمەتلىشىدۇ… ئەگەر سىز توغراق بىلەن سىردىشىش شەرىپىگە مۇيەسسەر بولالىسىڭىز ئۇ سىزگە ئۆزى شاھىد بولغان تارىخنى سۆزلەپ بېرىش بىلەن بىرگە ، سىزگە يەنە نېمىنىڭ ھەقىقىي جاسارەت ، نېمىنىڭ ھەقىقىي ئەركەكلىك ئىكەنلىكىنى ، كىمنىڭ ھەقىقى قەھرىمان ئىكەنلىكىنى شىۋىرلاپ تۇرۇپ ئېيتىپ بېرىدۇ…. قۇرۇپ قاقشال بولۇپ كەتكەن توغراقلار ئاخىرقى دەملەرگىچە يىقلماستىن يەنە بىر يېڭى ھاياتلىقنى ، يەنە بىر تاڭنى كۈتۈپ مەزمۇت قەد كۆتۈرۈپ تۇرىشىدۇ ، تۇرقىدىن گوياكى تاڭنى چىللاۋاتقان خورازغا ئوخشايدۇ… مەنبە : بۇرۇنقى سابىق مۇنبەرلەردىن ساقلىۋالغانلىرىم يوللاپ قويدۇم . بۇ تىمىسنىڭ ئىگىسى چىقىپ قالسىمۇ قالا مەن ساقلىۋالماپتىكەنمەن تىما ئىگىسنىڭ ئىسمىنى .

مارشال

	تەكلىماكان قىرغىقىنى بويلاپ،گۈزەل تارىم دەرياسىنىڭ ئۆركەشلەپ ئېقىۋاتقان زۇمرەت سۇلار ئانا ماكانىمىزدا ياشاۋاتقان ھەربىر ئىنسانغا ھاياتلىق ئاپىرىدىگاھى ۋە پالىيەت سەھنىسى بۇلۇپ كەلدى! توغراق-ئۇ مەزمۇت ئۆسۈدىغان،قەدىمكى يىپەك يولىنىڭ تارىخىنى ئىپادىلەپ بېردىغان مەزمۇت دەرەخ.ئۇنىڭ جاۋاھىرلارغا يۇشۇرۇنغان نۇرغۇن سىرلىرى بىزنىڭ بۇ قەدىمقى دىياردىكى ئەمگەكچان ئۇيغۇر خەلقىنىڭ سىمۇۋۇلى!توغراقنىڭ باتۇرانە روھى بىزنىڭ تالاي ئەسىرلەردىن بۇيان بۇ يەردە ياشاۋاتقان جاپاكەش خەلقىمىزنىڭ بىرگە ھەدىيە قىلغان كاتتا سوۋغىسى!توغراق-ئۇ تارىخنىڭ شاھىدى.بىز تالاي ئەسىرلەردىن بۇيان،ئىچكى قۇرۇقلۇق زېمىنىدا ياشاش بىلەن بىرگە،توغراقنىڭ بۇ باتۇرانە روھىنى ئۆزىمىزگە مۇجەسسەملەشتۇردۇق،ئۇ تارىخنىڭ شاھىدى!يىپەك يولىدا كۆكلەپ،تەكلىماكاننى گۈزەل تۈسكە كىرگۈزگەن دەرەخ.توغراق روھى-ئۇ بىزنىڭ ئوبرازىمىز!ئۇ روھ بىزگە تالاي ئەسىرلەردىن بۇيان بىزگە ھەمراھ بۇلۇپ كەلدى!

خوندەك

	ئوخشۇتۇشىڭىز جايىدا بوپتۇ.

dilbar

	‹ئۇيغۇر – ئېنسانىيەت دۇنياسىدىكى توغراق . توغراق – تەبىئەت دۇنياسىدىكى ئۇيغۇر.›..............بەك توغرا ئېيتىلىپتۇ...توغراق روھىنى ئەۋلادمۇ ئەۋلاد نامايەن قىلىشىمىز،تېخىمۇ ئىتتىپاقلىشىمىز،ھايات-نىشانىمىزنى تېخىمۇ جۇلالاندۇرىشىمىز كېرەك..تېما ئىگىسىگە تەشەككۈر....

fatima

	تەكلىماكان قۇملىقىدا ئۆزىنىڭ مەزمۇتلىقى بىلەن،شىۋىرغان بوران چاپقۇنلارغا باش ئەگمەي سۇ سىز قۇرغاق تۇپراقتا تىك تۇرۇپ، تەبىئەتكە ھۆسۈن قوشقۇچى يەنىلا مەزمۇت  توغراق.

زامانى

	نادىر ئەسەر   تىز پۇكمەسلىك-دەل توغراق روھىدۇر ئەسەردىكى ھەربىر ئۈزۈندىدىن بىر ھەقىقەت بىردۇنيا مارلاپ تۇرۇدىكەن.    مىنىڭ ئۆمرۈم     (مۇقەددىمە) ئەسلى ئىدىم ئوغۇزنىڭ جاھان سورىغان كارامەتتە،   نەسلى ئىدىم مەھمۇتنىڭ زىمىن ھەيران پاراسەتتە،     پەسلى ئىدىم تارىخنىڭ ئالتە مىڭ يىل رىۋايەتتە،    ۋەسلى ئىدىم سادىرنىڭ ھەم ئاشۇنداق قىياپەتتە، بوۋاملار ئاشۇنداق ئۆتكەن ھەممە ئىشتا ئالامەتتە،    ئانىلىرىم بۆشۇك كەبى تەۋرەتكەن ئۇچبۇ جاھاننى،      يەتتە قىزلىرىم دۇم قىلغان مىڭ بىر پالۋاننى،   چىۋەرلىك ھەغدا ھەتتا تىكەر يەت قات ئاسماننى،   ھالاللىقتىن قۇت تېپىپ باھار قىلغان زىمىستاننى، ئوغلانى بىز ياۋ ئالدىدا ھەرچاغ تىك قىياپەتتە. <<مىنىڭ ئۆمرۈم>> ناملىق داستانىمنىڭ مۇقەددىمە قىسمىدىن ئېلىندى...

مەتو

	توغراق -ھەقىقەتەن ئېسىل...........................ئېسىل .........:qiray10:qiray121

agah

	مەن قوشىلىمەن .لېكىن ئاللىكىملەر ئاللىقاچان يەر ئىنقىلابىنى قوزغاپ بولدى . يەردىن ئايرىلغان ئۇيغۇر قۇرۇپ كەتكەن توغراققا ئوخشايدۇ .

nurzad

	ناھايىتى ئېسىل باھالاش بوپتۇ  ياخشى

lostba

	مەزمۇت  توغراق