قان ساتىمەن ‹ ئاشكار ›

axkar

	بەلكىم ئىككى ئۈچ يىل بولۇپ قالغاندۇ ، مۇشۇ ماۋزۇدا بىر تىما يازغان ئىدىم ، تورنى شۇنچە ئاختۇرۇپمۇ تاپالمىدىم ، ئالدىنقى قالايمىقانچىلىقتا يوقاپ كەتتى ، ساقلىۋالمىغان گۇناھ ئۆزۈمدە ، بۈگۈن ئاشۇ يازمامنى ئەسلەپ شۇ مەزمۇندا شۇ تېمىنى يەنە يازماقچى بولۇپ ئولتۇرۇپتىمەن ،  ۋاقت ئۇزىراپ كەتكەچكە بىرەر ئىككى جۈملىنى كام قىلىپ قويۇشۇم ياكى قېتىپ قويىشىم ۋە ياكى مەزمۇنى پۇتەنلەي باشقىچە بولۇپ كىتىشىمۇ مۈنكىن .            تۇرمۇش كىشىنى ھەر ئوتلاردا پۇچىلايدىكەن ، گاھىدا ئوتنىڭ تەپتى بەدەننى ئىللىتسا  گاھىدا يۇمران تىرىلەرنى چاراسلىتىپ كۆيدۈرىدىكەن ، يېشىم قىرىقتىن ئاشقاندا ئائىلىنى بېقىش بارغانسىرى تەسكە چۈشىۋاتاتتى ، ئىككى بالىنىڭ قورسىقى ، ئاغرىقچان ئايالىمنىڭ دورا -ئوكۇل چىقىمى ، باردى -كەلدى ...... مۇشۇنداق بىر توقاي دىشۋارچىلىقلار مىنىڭ يەلكەمنى خىلىلا بېسىپ  قويغان ئىدى ، ياشلىقىمدا دادامنىڭ :« مىنىڭ بارىمدا بىرەر ئوقەتنىڭ پېشىنى تۇتۇپ ئىقتىساد توپلىۋال ، كىيىنكى تۇرمۇشۇڭدا تەمتىرەپ قالمايسەن » دىگەن سۆزلىرىگە  ماقۇل جاۋابنى بىرىپ قويۇپ ئۆزۈمنىڭ سەنىمىگە دەسسەپ يۈرگىنىمنى ھەر ئويلىسام مىڭ پۇچىلىنىمەن . خۇددى دادام مەڭگۈ ماڭا تىرەك بولىدىغاندەك دوست -بۇرادەرلىرىم ماڭا مەڭگۈ ياردەمدە بولىدىغاندەك قىيغىتىپ كىتىپتىمەنكەن . مانا  ئەمدى دادا دەپ ئېسىلىدىغان دادام  ، ئاپا دەپ ئەركىلەيدىغان ئاپام بېشىغا بىر تال خام كىسەكنى قاتتىق كەلدى دىمەي بېشىغا قويۇپ ياتقاندا بولسا ئۆزۈمنى شۇنچىلىك بىچارە شۇنچىلىك ئاجىز ھىس قىلىدىغان بولدۇم . ئىككى بالامنىڭ چېقىمى ئېغىر كەلگەندە  دادام بىز يەتتە بالىنى قانداق باققان بولغۇيتتى دەپ كىتىمەن ، قىسقىسى ياش چوڭ بولغانسىرى غۇربەتچىلىك مىنى شۇنچىلىك  چىڭ قۇچاقلاۋاتاتتى .       -دادىسى ،  يەنە بىر قىتىم لەغمەن ئەتسەم ئۇن تۈگەيدىكەن ،       - دادا ، مەكتەپ ئوقۇش پۇلىنىڭ يىرىمىنى تولۇقلىۋەتمىسەڭ بولمايدۇ دەيدۇ .       - ئاداشوي ، ھىلىقى 500 كوي پۇلنى بەسەڭلا بولاتتى ، يىل بولاي دەپ قالدى ، بانكىغا قويغان بولساممۇ بىرەر ۋاق تاماققا چۇشلۇق كۆكتات ئالغۇدەك ئۆسىمى چىقاتتى .  مانا مۇشۇنداق  پۇل ، پۇل ،پۇل..  بېشىمنى شۇنچىلىك قاتتۇردى ، ياش بىر يەرگە بارغاندا ئېغىر ئىشنى قىلالمىغان ، يەڭگىل ئىش بىزدەك قارا قورساقلارغا ئاشمىغان ، سودا-سېتىققا دەسمى يوق  ..  ھەي ! ئۆزۈمنى بۇ دۇنيانىڭ ئۆگەي بالىسىدەك ھىس قىلىپ بارغانسىرى چۈشكۈنلەشتىم ، چىكىلىرىمگە ئاق سانجىلىپ ئون ياش قېرى كۆرىنىدىغان  ، ئۆز ئۆزۈمگە سۆزلەيدىغان بولۇپ قالدىم .      بۈگۈنمۇ ئەتتىگەندە ئۆيدىن چىقتىم ، جان باقمىسام بولمايدۇ دە ، مەدىكارلار بازىرىغا بىرىپ يېشىمغا لايىق ئىشلارنى قىلىپ بولسىمۇ ئۆينى بېقىپ كىتىۋاتقان بولغاچقا ئۆيدىن خىللا يىراق يەردىكى بۇ بازارغا پىيادە باراتتىم ، ئاچچىق تاماكامنى ئاران ئوراپ تۇتاشتۇردۇم . يولدىن ئۆتىۋاتقان ماشىنىلارغا قاراپ قويىمەن ، ئەلۋەتتە شۇ ماشىنىڭ ئىچىدە رول تۇتۇپ ئولتۇرغان كىشىنىڭ مەن بولۇپ قىلىشمنى ئۈمىد قىلغاچ . بالكۇندىن پەسكە قاراپ ھوزۇر ئېلىۋاتقان كىشلەرگىمۇ سەپ سالىمەن ، چۈنكى شۇ بالكۇندىن مىنىڭمۇ پەسكە قاراپ ھوزۇر ئالغىم كەلگەنلىكى ئۈچۈن ، ھەرخىل خىياللارغا ھەمرا بولۇپ بۇ بازارغىمۇ كەلدىم . بىر بۇلۇڭدا ئاستىمغا پارچە خىشتىن بىرنى قويۇپ ئولتۇرغىنىمغىمۇ ئىككى سائەت بولۇپ قالدى ، ئىش بار دەپ كىلىدۇ  ، يۈگۈرۈپ بىرىپ ئولىشىمىز  ، ياش ، قىران باللادىن بىر نەچچىنى تاللايدۇ دە ، :« توشوپ كەتتى » دەپ قويۇپ كىتىشىدۇ  ، پەقەت ماڭا ئوخشاش ئوتتۇرا ياشتىكى بىر نەچچەيلەنلا ئېشىپ قالدۇق ، باشقىلار بىردىن بىردىن تارقاشتى ، مەنمۇ ئېغىر قەدەملىرىمنى سۆرەپ ئۆي تەرەپكە يول ئالدىم، شەھەرلىك دوختۇرخانا ئۆيگە قايتىغان يول ئۈستىدە ئىدى  ، دوختۇرخانا ھويلىسىدا  باغچە بولۇپ قاتار ئورۇندۇقلار قويۇلغان ئىدى ، ئۆيگە قۇرۇق قول قايتىشتىن خىجىل بولدۇم ، شۇ ئورۇنداققا كىلىپ بىردەم ئولتۇرۇپ يەنە قەيەرلەردە ئىش باردۇ دىگەنلەرنى ئويلاي دەپ دوختۇرخانا قورۇسىغا كىرىپ خالىراق جايدىكى بىر ئورۇندۇققا كىلىپ ئولتۇردۇم .         يەنە شۇ ئاچچىق تاماكام ، ھەي مۇشۇ نەرسە تەننى خورۇتقان بىلەن ئادەمگە ھال-مۇڭ بولىدۇ . ھەر قىتىم كۆپكۈك ئىسنى ئىچىمگە تارتىپ تىشىغا چىقارغىنىمدا ھارغىچە ئېغىر تېنىقلار قوشۇلۇپ چىقىپ كىتىدۇ . خىيالغا بەكلا پېتىپ كەتكەن بولسام كىرەك ،  يېنىمدا بىر ئادەمنىڭ تۇرغىنىغىمۇ دىققەت قىلماپتىمەن ، -ئۇكام ، كىسەلگە قارىماق تەس ھە ! ، يېشى 70 لەرگە تاقاپ قالغان ، چىرايلىق ساقال قويغان بىر كىشى كۈلۈمسىرەپ تۇرۇپ ماڭا گەپ قىلغاندىلا ئۇ كىشىنى بايقىدىم . - ھە ، ھە ، - كىمنى ئەكىرگەن ؟ كىچىچە قارىغان ئوخشىمامسىز  ، كۆزلىرىڭىز قىزىرىپ كىتىپتۇ . ئۇيقۇسىزلىق يامان ھە ، - شۇ  شۇ  ، ئۆزۈمنىڭ بۇ يەردە بىكار ئولتۇرغىنىمنى چاندۇرماسلىق ئۈچۈن گىپىگە ئەگەشتىم . باللانىڭ ئاپىسى ساقسىز بولۇپ قالغان ، خاتىرجەم بولالماي .. - ھىم ، خۇدا ئامانلىق بەرسۇن ، ئوڭشىلىپ كىتىدۇ ، مانا مەنمۇ تېنىقىم توختاي دىگەندە كىرگەن ، خۇدانىڭ شەپقىتى بىلەن مېڭىپ يۇرۇيمەن ، ھوي كۈن پاقىراپ تۇرغىنى بىلەن كۈزنىڭ سوغۇقى ئوبدانلا باركەن جۇمۇ . - يالاڭ چىقىۋاپسىز ئەمەسمۇ ، ئۈستىڭىزگە چاپان بولسىمۇ ئارتىۋالماي . ئۇ كىشى  دوختۇرخانىدىن بىر بىلىكىنى يەنە بىر قولىنىڭ بارماقلىرىدا چىڭ بېسىپ چىقىپ كىتىۋاتقان ئىككى ياش بالىنى كۆرسىتىپ تۇرۇپ : - ماڭا ياتقىلىمۇ ئاي بولۇپ قالدى ، بۇ يەردە ھەر قىسىم ئىشلارنى كۆرىدىكەن  كىشى ، ئاۋۇ  ئىككى بالىنى كۆردىڭىزمۇ ؟ ھە ، ھەپتىدە بىر دىگۈدەك كىلىدۇ  ، ئاڭلىسام ئاق چىكىدىغان بالىلاركەن ، قان ساتىدىكەن قاراڭ ئۇكا ، ھەي ! شۇ نىجىس نۇرغۇن ياشلارنى تۈگەشتۈدىغۇ ، بۇلارلا ئەمەس يەنە بۇنىڭدىن چوڭلىرىمۇ بار  كىلىدۇ  قان ساتىدۇ ، كىتىدۇ  ھەپتە ئۆتۈپ يەنە ساتىدۇ ، ئاتا -ئانىسىنىڭ مال -بىساتىنى سېتىپ تۈگۈتۈپ ئەمدى ، تومۇرىدىكى قېنىنى ساتقىلى تۇرۇپتۇ ، شۇ مويسىپىتلەر  قانداق گۇناھلارغا پېتىۋاتقاندۇ .ئۆلمىسىڭىز مانا مۇشۇنداق نۇرغۇن ئىشلارغا ياقا چىشلەپ قالىسىزكەن ئۇكا . ئاڭغىچە يولدا بىر قىز بۇ كىشنى چاقىرىپ قالدى ،- ھە ، ماقۇل ، دوختۇرخانىدىن بالدۇراق چىقىپ كىتەرسىلەر ، ئوڭشىلىپ كىتىدۇ  ،  قىزىم كەپتۇ مەن ياتاققا كىرىپ كەتتىم ، ۋاقتىڭىز بولسا كىرىڭ ، مۇڭدىشىمىز ، ئۇدۇلدىكى بىنانىڭ 4- قەۋىتى ، 409 ئۆي .    بۇ كىشى بىلەن خوشلىشىپ نۇرغۇن خىياللارغا پاتتىم . « قان سېتىش » دىگەن بۇ خىيال پۇتۇن خىياللىرىمنىڭ بېشىغا تىزىلىپ مىنى شۇنداق قىلىشقا ئۈندەۋاتاتتى ، يەنە بىرنى تۇتاشتۇردۇم . ئۇدۇل تەرەپتىكى ئولتۇرغان ياشىراق بىر بالا ماڭا بىر گىپى باردەك تەلمۈرۈپ قارايتتى ، ئاخىرى تاقەت قىلالماي يېنىمغا كىلىپ -ئاكا ، قان ساتامسىز ؟ تونۇش بار ، پۇلنى نەق ئالىسىز ؟  ، پۇل دىگەن بۇ سۆز مىڭەمنى بىراقلا ئېچىۋەتتىمۇ بىلمىدىم ، بىردىنلا باياقى خىياللارنى تاشلاپ  بۇ بالىنىڭ سۆزىگە جاۋاب يۈزىسىدە بېشىمنى بوشقىنە لىڭىشتىپ قويدۇم . - ئۇنداق بولسا ھىلى مەن  بىلەن بىرىڭ ، قالغىنىنى مەن ئوڭشايمەن  قانداق ، -ئۇكا ، بۇ ئىش سەل..  ھە بولدى ، قانچە بىرىدۇ ؟ -مىقدارىغا قارايدۇ . جىق بەرسىڭىز پۇلنىمۇ جىق بىرىدۇ . - قاچان ؟  بالدۇراق بولايلى ئەمىسە ، بۇ پەيىتتە مەنمۇ شۇ ئاق چىكىدىغانلاردەك كىيىنلىك ، ئاتا-ئانا دىگەنلەرنى ئويلىمىغان ئىدىم ، توغىرسى ئويلاپ ئۆزۈمنى ئۆزۈمگە ئۆچ قىلغۇم يوق ئىدى .    ئەگىشىپ مېىڭىۋاتىمەن ، «ئاۋۇ يەردە ئولتۇرۇپ تۇرۇڭ  »، «تۇتۇڭ ماۋۇ قەغەزنى» ،  «ئىسمىڭىزنى چاقىرىدۇ»  ، ياش بالا ئۇيان -بۇيانغا يۈگىرەپ مىنىڭ « پۇل»  ئىشىمنى ھەل قىلىۋاتاتتى . بىر چاغ بولغاندا ئىسمىمنى چاقىرىشتى ، كىردىم ، 40 يىلنىڭ ياقى قىلىپ باقمىغان ئىشنى قىلىپ ياش يىگىت بىلەن باياقىلاردەك دوختۇرخانا قورۇسىدىن چىقتىم ، خالىراق يەرگە بارغاندا يىگىت يانچۇقىدىن 450 سوم پۇلنى چىقىرىپ 150  ئۆزى ئېلىپ؛ - بۇ مىنىڭ تونۇشتۇرۇش ھەققىم ، كىلەر قىتىم يەنە پۇل كىرەك بولسا مىنى ئىزدەڭ ، ھىلىقى ئورۇندۇق بار يەردە مىنى تاپالايسىز دەپ  300 سوم پۇلنى قولۇمغا تۇتقۇزدى .            قولۇمدىكى پۇلغا قاراپ يا كۈلۈشۈمنى يا يىغلىشىمنى بىلمەي تۇرۇپ قالدىم . نىمىمۇ دەيمەن ، قانداقمۇ قىلىمەن ، پۇلنى قاتلاپ سېلىپ بازارغا قاراپ ماڭدىم ، گۆش ، ماي ، كۆكتات دىگەنلەردىن ئېلىپ ئۆيگە كىردىم ، ئايالىم قولۇمدىكى نەرسىلەرگە قاراپ ماڭا كۈلۈپ قويدى ، ئەمما مەن ئىچىمدە يىغلاۋاتاتتىم ، مۇشۇ تەرىقىدە يىگىت ماڭا نەچچە قىتىم تونۇشتۇرغۇچى بولغان بولدى ، بارا -بارا ئۆزۈم بارىدىغان  ھەپتىسىگە بىر قىتىمدىن ئىككى قىتىمغا ساتىدىغان بولدۇم ، ۋاقىتنىڭ ئۆتىشى بىلەن قان ساتىدىغان بۇ ئىشىم پۇتۇن مەھەللىگە يىيىلدى ، دوختۇرلارمۇ نەچچە قېتىم ماڭا كەسىپ ئەخلاقى يۈززىسىدىن تەربىيە قىلدى ،  تىنىممۇ ئاجىزلاپ ، چىرايىم سارغايدى .       يەنە ساتتىم ، ئۆيگە كىرىشىم بىلەن باللىرىم  ماڭا ئېسلىپ يىغلاپ تۇرۇپ : -جىنىم دادا ، ئەمدى قان ساتمىغىن ، مەن مەكتەپتە ئوقىماي  ساڭا ياردەملىشىپ ئۆي باقىمەن ، - ئاپپاق دادا ، مەنمۇ ئوقىماي ئاپامغا ياردەملىشىپ ئۆي ئىشىنى قىلاي ، -دادىسى ، مەھەللىدىكىلەر ماڭا نەچچە قېتىم دەپ كەتتى ، ئۇنداق ھارام ئىشنى قىلماڭ بولدى ، خۇدا بەندىسىنى ئاچ قويمايدۇ ...  ھەممىسى تۆكۈلۈپ يىغلاۋاتاتتى ،  ئازىراق سوغۇق چۈشۈپ قالغاچقا ئىشىك دىرىزىلەر يېپىق ئىدى ، زەردەم بىلەن دىرىزە-ئىشكنى ئاچتىم ، پۇتۇن مەھەلە ئاڭلىغۇدەك ۋاقىرىدىم : باشقىلار قىزىنى سېتىۋاتىدۇ ، ھوقۇقىنى سېتىۋاتىدۇ ، دىھقاننىڭ ئەجىرىنى ، ئاتا-ئانىنىسىنىڭ ھۆرمىتىنى سېتىۋاتىدۇ ، مەن قان ساتسام نىمە بوپتۇ . مەن ساتسام پەقەت ئۆزۈمنىڭ تومۇرىدا ئېقىۋاتقان قاننى سېتىۋاتىمەن ، ۋىجدان ساتمىدىم ، غورۇر ساتمىدىم ، ساتسام ئۆزۈمنىڭ قېنىنى ساتتىم .  ساتىمەن ، قان ساتىمەن ، قان ساتــــــمــــەن!!! ئاشكار

XERHAN

	بۇرۇن مەن دىيارىمدا ئوقىغاندەك .... بۇ يەردە دىيىلگەننىڭ مەقسەت ، مۇددىئاسى ئاساسەن ئوخشىشىپ كىتدىكەن . ئىپادىلىمەكچى بولغان مەزمۇننى قان سېتىش ئارقىلىق يورۇتۇپ بىرىپ دىمەكچى بولغىنىڭىزنى جايىدا دەپسىز ...

zulayha

	ۋاي ئېسىت....بىز يەنە قوسۇقىمىز تويۇپ تاماق يەپ، پۇلنى چوڭ خەجلەپ ، كۈلۈپ چوڭچىلىق قىلىپ ياشاپ ئەتراپىمىزدىكى مۇشۇنداق ئىشلارغا قاراپ قويۇپ ئۆتۈپ كىتەمدۇق . كۆزلىرىمدىن تۆكۈلگەن ياشقا يۈز كېلىش ئۈچۈن ، ئارتۇق چىقىمنى ئازايتىپ ، مىللىتىمدىكى مانا مۇشۇنداق ۋىژدان ، غورۇر ئىگىلىرىنى خاتىرجەم قىلغۇدەك مىھىرنى ساقلاپ قالاي . بىر ئىشنى دىلىمغا پۈكتۈم . پات ئارىدىدا روياپقا چىقىرىمەن .شەپقەتلىك  اللە دىلىمىزنى پاكلاش ئۈچۈن ، ياخشى يول ۋە نىيەت ئاتا قىلغايلا.

دەتمەن

	غەيرەت ئۆمەر چىقىدىغان بىر كىنونىڭ مەزمۇنى بىلەن ئوخشايدىكەن .    بۇ ناخشىنىڭ كىنوسىىغا ...

مەلىكە

	ياخشى يىزىپسىز، تۇرمۇش ئادەمنى نىمە كويلارغا سالمايدۇ-ھە؟ قان سىتىپ پۇل تىپىش سىزدىگەندەك ئىپپىتىنى،يەنە بىرنىمىلەرنى سىتىپ پۇل تاپقاندىن ياخشىراق...

fatima

	تۇرمۇش ئادەمنى ھەر كويلارغا سالىدۇ دەپ،ياشلىقتا بىرەر ئىشنىڭ پىشىنى چىڭ تۇتمىسا،ئوتتۇر ياشقا بارغاندا پۇشايمان قىلىدېغان گەپ.ئاتا-ئانىمىز بىزگە مەڭگۈلۈك ئەمەس. ماقالىڭىز بەك  چىقىپتۇ.بۇرۇن ئۇقۇپ باقماپتىكەنمەن.

بېھزات

	بۇ ماقالىنى بۇرۇنقى مۇنبەرلەردە ئوقۇغۇنۇم يادىمدا ،بىراق سىزنىڭ يازغىنىڭىزنى ئۇقمايدىكەنمەن !!!ئۇنىمۇ دەيمىز ،بۇنىمۇ دەيمىز ،قاتتىقچىلىق ،يوقسۇللۇق يامان ...بىز رىستۇرانمۇ-رىستۇران ئۈستەلدىكى تاماقلارغا قارىغۇدەك كۆز يوق ،ھەشەمەتچىلىك قىلىپ يۈرگەن بىلەن يەنە نۇرغۇن قېرىنداشلىرىمىز بىر بۇردا نانغا زار !!!

xatbala

	ياخشى يىزىپسىز ، لىكىن .........

MUHAPIZATQI

	مۇشۇنىڭغا ئوخشاش بىر كىنونى كۆرگەن

sarkarda01

	داڭلىق ماشىنلاردا ئۇلار ئوتتۇردۇ،بىز خەق ئاياغ مايلايمىز، ئوغۇرلۇق قىلمىز، بايلىق بىزدە تۇرۇپ پايدىلنالمايمىز، ئامال يوق  يوق دەپ  كۆنەپ يۈرمىز . . .  .      سەۋىر قىللى ئاللاھ ئۆزىگە سەجدە قىلغان بەندىلىرىنې ھەرگىز تاشلىۋەتمەيدۇ،