كەلپىن قوشۇقى ۋە ئۇنىڭ ئۆزگىچە ئالاھىدىلى

~yilan~

	قوشۇق ئۇيغۇرلارنىڭ ئائىلىسىدە كەم بولسا بولمايدىغان كۈندىلىك تۇرمۇش بويۇملىرىنىڭ بىرى. ئۇيغۇرلارنىڭ ئەنئەنىۋى قوشۇقچىلىق ھۈنەر- سەنئىتى ئۇزۇن يىللىق تارىخقا ئىگە. بۇلارنىڭ ئىچىدە كەلپىن قوشۇقى ئاپتونوم رايونمىزنىڭ ھەرقايسى جايلىرىدا ياسىلىۋاتقان ۋە ئىشلىتلىۋاتقان قوشۇقلار بىلەن كۆپ جەھەتتىن ئۆزگىچە پەرقلەنگەچكە، يېقىندا شەرەپ بىلەن ئاپتونوم رايون بويىچە غەيرىي مادددىي مەدەنىيەت مىراسى بولۇپ رەسمىي ئېتىراپ قىلىنىپ، كەلپىندىكى ھەر مىللەت ئاممىسىغا زور شان - شەرەپ ۋە ئىپتىخارلىق بەخىش ئەتتى.     كەلپىن قوشۇقىنىڭ ئاپتونوم رايونىمىزنىڭ باشقا جايلىرىدىكى قوشۇقلار بىلەن پەرقلىنىدىغان يېرى شۇكى، ئۇ كەلپىننىڭ يەرلىك ئالاھىدە مەھسۇلاتى بولغان تەبىئىي ئۆرۈك ياغىچىدىن ياسىلىدۇ. قوشۇق دەستىسىنىڭ ئۇزۇنلۇقى 51 سانتىمېتىردىن 02 سانتىمېتىرغىچە كېلىدۇ. قوشۇق بېشى بىرقەدەر چوڭ ۋە چوڭقۇرراق بولۇپ ، دىئامېتىرىنىڭ ئۇزۇنلۇقى تۆت– بەش سانتىمىتىر كېلىدۇ. قوشۇق دەستىسى بىلەن بېشى تۇتىشىدىغان ئورنى ئۆزگىچە نەقىشلەنگەن بولۇپ بەكمۇ نەپىس كۆرۈنىدۇ. يېڭى ياسالغان قوشۇقلار سەل ئاقۇش بولۇپ، قانچە ئۇزۇن ئىشلەتكەنسېرى شۇنچە قىزغۇچ كۆرۈنىدۇ. مەلۇم سەۋەبلەردىن سۇنۇپ كەتمىسىلا ئادەتتە 001 يىل ئىشلىتىلسىمۇ ھېچقانداق بۇزۇلۇش ئالامتى كۆرۈلمەيدۇ. قوشۇق ياساشقا ئادەتتە ھەرە، پالتىچاق كاشكات قاتارلىقلار ئىشلىتىلىپ پۈتۈنلەي قول ئەمگىكى ئارقىلىق ياساپ چىقىلىدۇ. قوشۇق ياساشتائالدى بىلەن ئەلا سۈپەتلىك ئۆرۈك ياغىچى تەييارلىنىدۇ. ئاندىن ئۆرۈك ياغىچى 51 سانتىمېتىردىن 02 سانتىمېتىرغىچە ئۇزۇنلۇقتا يەتتە سانتىمېتىر كەڭلىكتە كەسلەپ پارچىلىنىدۇ، ئاندىن كېيىن پالتىچاق بىلەن ياغاچ تەكشى تۈزلەنگەندىن كېيىن قوشۇق بېشى قىسمى چوڭ، دەستە قىسمى كىچىكرەك قىلىپ قوشۇق جازىسى شەكىللىنىدۇ. ئاندىن كېيىن ئاتالگا بىلەن قوشۇق بېشى قىسمى چىرايلىق ئويۇلىدۇ، ئەڭ ئاخىرىدا كاشكات بىلەن قوشۇق بېشى ۋە دەستىسى چىرايلىق ياسىلىپ سېلىقلاشتۇرۇلىدۇ– دە، ئۆلچەملىك قوشۇق پۈتۈپ چىقىدۇ، بىر كۈندە تېخنكىدا يېتىلگەن بىر ئادەم 001 دانە ئەتراپىدا قوشۇق پۈتتۈرەلەيدۇ. كەلپىن قوشۇقىنىڭ ياسىلىش جەريانىدا ھېچقانداق خىمىيىۋى تەركىب قوشۇلمايدۇ. قوشۇقنىڭ رەڭگى تەبىئىي قىزغۇچ بولۇپ، چىرايلىق، زىيانسىز يېشىل مەھسۇلات، بەدەنگە ھېچقانداق ئەكس تەسىرى يوق، ساپ، نەپىس قول ھۈنەرۋەنچىلىك مەھسۇلاتى ھېساپلنىدۇ.                                                       يېقىنقى يىللاردىن بۇيان كەلپىن ناھىيىسىدىكى مۇناسىۋەتلىك ئورۇنلار ناھىيىلىك پاتكوم، خەلق ھۆكۈمىتىنىڭ زور كۈچ بىلەن قوللىشى ئارقىسىدا، بۇ خىل ئۆزگىچە ئەنئەنىۋى قول ھۈنەرۋەنچىلىك كەسپىنى قوغداش ۋە سىرتقا نامايەن قىلىش ئۈچۈن مەخسۇس خىزمەت گۇرۇپپىسى قۇرۇپ، ناھىيەنىڭ ئەنئەنىۋى قوشۇق ياساش تېخنىكىسىنى ئەۋلادمۇ ئەۋلاد داۋاملاشتۇرۇپ كەلگەن نۇقتىلىق يېزا– گەزلىك يېزىسىنى ئاساسىي نۇقتا قىلىپ، ئەنئەنىۋى قوشۇق ياساش تېخنىكىسى ۋە قوشۇققا مۇناسىۋەتلىك زور تارىخىي ماتېرىياللارنى توپلىدى. قوشۇق ياساش سايمانلىرىى تەكشۈرۈپ تەتقىق قىلدى ۋە مەخسۇس ئارىخىب ئامبىرى قۇردى. شۇ ئاساستا ناھىيىنىڭ يەرلىك ئەنئەنىۋى، ئۆزگىچە قوشۇقچىلىق تېخنىكا، ھۈنەر– سەنئىتىنى ۋىلايەت ۋە ئاپتونوم رايون دەرىجىلىك قوغدىلىدىغان غەيرى ماددىي مەدەنىيەت مىراسى تۈرىگە ئىلتىماس قىلىپ، ۋىلايەت ۋە ئاپتونوم رايون دەرىجىلىك غەيرىي ماددىي مەدەنىيەت مىراس ئېتىراپنامىسىگە ئېرىشتى. بۇنىڭ بىلەن نۆۋەتتە كەلپىن ناھىيىسىنىڭ بۇ غەيرىي ماددىي مەدەنىيەت مىراسى ئۈنۈملۈك قوغدىلىپ، بۇ ناھىيىنىڭ ئېسىل يەرلىك مەدەنىيەت مىرسىغا ۋە ساياھەت بايلىقىغا ئايلاندى. كەلپىن قوشۇقىنىڭ رايونىمىزنىڭ ھەرقايسى جايلىرىغا سېتىلىش مىقدارىمۇ كۈنسايىن ئاشماقتا. مەنبە: شىنجاڭ ئىجتىمائى پەنلىرى http://uyghur.xjass.com/uyghur/c ... /content_213147.htm

yilal

	كەلپىن قوشۇقى توغرىسىدا بۈگۈن ئاڭلاپتىمەن. ئەنئەنىمىزنى قوغداپ قالايلى.

ئەلشاھ

	بەك چىرايلىقكەن ، تېخى دۇتتار غىمۇ ئوخشايدىكەن ، كەلپىنگە بېرىپ قالسام بىر يۈرۈش سېتىۋېلىپ ساقلاپ قويسام بۇلىدىكەن .

zapar

	ئانىكۈي، قارا مۇ قۇشۇقلارنى...

Ruin

	ياغاچ قۇشۇقلار يوقاپ كىتىش گىردابىغا بېرىپ قېلىۋاتىدۇ زادى ، كىچىك چاغلىرىمىزدا ياغاچ ئاياق ،جام لاردا تاماق يەييتۇق ، ھازىر چىنىلەرگە ئۆزگىرەپ كەتتى ، قۇشۇقلارمۇ يوق دىيەرلىك ،

xohtekin

	ئالتۇننىڭ قىممىتى ئالتۇنچە، بار يەنە ئورنىمۇ ساپالنىڭ. ياغاچتىن ياسالغان بۇ قۇشۇق ، شاھىدى ھۇنەرنىڭ كامالنىڭ. كەلپىننىڭ بۇ قۇشۇقى ھەقىقەتەن ئىسىل، نەپىس بىر ھۇنەرنىڭ نامايەندىسى بولۇپ. تىپىك ھالدا يېشىل مەھسۇلاتقا كىرىدۇ. بۇ ئاساسلىقى كەلپىندىكى ھۈنەر-سەنئەتكە باي،ئىشچان،تىرىشچان،مەدىنيەت ئېڭى كۇچلۇك بولغان‹‹يەرلىك سەنئەت ماكانى›› قۇملۇق كەنتىدىكى خەلقنىڭ ئەجىر-مېھنىتىنىڭ مەھسۇلى.

lostba

	كەلپىن قۇشۇغى بىر قول ھۈنەرۋەنلەرنىڭ مىراسى ئۇنى قوغداش كېرەك

oychan

	بۇ قۇشۇقتا تاماق يىسە ئەدەمنىڭ ئاغىزى كۆيمەيتۇ. بىزنىڭ ئۆيدىما بۇرۇن مۇش قۇشۇقنى ئىشلىتىتتۇق، بۇ قۇشۇق ئۇزۇن ئشىلەتكەندە قارىداپ سەل سەتلىشىپ كېتىتۇ،  ھازىربۇندا  قۇشۇق  ئۆيدە ئازمىكى. بۇ قۇشۇننى ياسىماق ئاساممەس.

پالۋان

	ماۋۇ يەرلەردە ۋەتەننىڭ ئۇ ياغاچ قوشۇقلىرىنى كۆزگە سۈرۈتكىدەك بولۇپ كەتتۇق زادى.